مقدمه
قلب یک تلمبه عضلانی است که در سینه قرار دارد و بطور مداوم در حال کار کردن و تلمبه زدن است. قلب بطور شبانه روزی خون را به سرتاسر بدن تلمبه می کند. در حدود 100000 بار در روز قلب ضربان می زند. برای اینکه قلب بتواند این کار سنگین را انجام دهد نیاز دارد که توسط شریانهای کرونری ، به عضله خودش هم خونرسانی مناسبی صورت پذیرد.
حمله قلبی چیست؟
هر 33 ثانیه، یک نفر به خاطر بیماریهای قلب و عروق می میرد، یعنی اولین علت مرگ و میر در آمریکا. از آنـجائیکه بیشتـر این مرگ ها به خاطر بیماریهای کرونری قلب هستند، یعنی بیش از 480000 مـرگ در سال، این نکتـه اهـمیت دارد کـه تا آنجا که مـی توانید در باره حمله قلبی یاد بگیرید. مشکلات قلبی را نادیده نگیرید. این مساله مرگ و زندگی است!به عنوان مثال، شما باید علائم هشداردهنده را بدانید، بنابراین می توانید به درستی برای خودتان یا بستگانتان کمک بگیرید. زندگی های بسیار بسیار زیادی با سریع عمل کردن نجات می یابند! چنانچه هر کدام از این نشانه ها را احساس کردید سریع کمک بخواهید:
احساس سنگینی ناخوشایند، فشار، درد یا فشردگی در مرکز قفسه سینه که بیش از چند دقیقه طول بکشد.
دردی که به شانه ها، گردن یا بازوهای شما انتشار یابد.
احسـاس ناراحـتی در قفسه سینه همراه با احساس سبکی در سر، غش کردن، تعریق، تهوع یا تنگی نفس.
چه عاملی باعث حمله قلبی می شود؟
نـام دیگـر حـمله قـلبی، انـفارکـتوس مـیوکـارد؛ (myocardial infarction)- به اختصار MI است. هنگامیکه این حالت ایجاد می شود که جریان خـون به یک قسمت از قلب متـوقف می گردد (اغلب بوسیله لخته خون). این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که سرخرگهای کرونری که به قلب خون می رسانند، بتدریج بوسیله شبکه ای از سلول ها، چربی و کلسترول که پلاک نامیده می شود، مسدود می گردند.
خونی که تلاش می کند از این سرخرگهای مسدود شده عبور کند، می تواند یک لخته تشکیل دهد. اگر این لخته، جریان خون را به صورت کامل قطع کند، بخشی از ماهیچه قلب که بوسیله آن سرخرگ تغذیه می شده، می میرد.
چگونه می توانیم بهبود یابیم؟
* بر حسب وسعت حمله قلبی، ممکن است تنها چند روز در بیمارستان بستری شوید. اما باید توجه داشت که بهبودی شما تازه شروع شده است.
* بسیار مهم است که از هم اکنون مراحلی را آغاز کنید که قلبتان وضعیت خوبی پیدا کند و از حمله قلبی بعدی پیشگیری شود.
* غذای سالم بخورید، ورزش کنید و اگر سیگار می کشید، ترک کنید. § در مورد اینکه چگونه می توانید تا حد امکان عادی زندگی کنید با پزشک و پرستارتان صحبت کنید. بپرسید در چه زمانی می توانید به کار خود برگردید، رانندگی کنید، فعالیت جنسی داشته باشد و اگر احساس ناراحتی در قفسه سینه داشتید، چه باید بکنید. پزشک یا پرستار می تواند به سئوالات شما در مورد سایر موضوعات نیز پاسخ دهد.
چگونه می توانیم از یک حمله قلبی پیشگیری کنیم؟
حتی اگر شمـا بیماری قـلبی دارید کـارهای زیادی وجود دارد که می توانید برا ی بهبودی سلامت قلبتان انجام دهید. ایجاد تغییراتی می تواند از یک حمله قلبی جلوگیری کند. از پزشک یا پرستارتان کمک بخواهید و درباره ایجاد تغییرات، اطلاعات بگیرید.
* سیگار نکشید.
* اگر فشار خون بالا دارید، درمان کنید.
* غذایی را مصرف کنید که چربی، کلسترول و نمک کم داشته باشد.
* میوه های تازه و سبزیجات زیاد بخورید.
* ورزش کنید.
* وزن خود را در محدوده طبیعی نگه دارید.
* دستورات پزشکتان را در مورد مصرف داروها رعایت فرمائید.
* پزشکتان را به طور مرتب برای چک آپ (check up) ملاقات کنید.
* اگر دیابت دارید، قند خونتان را کنترل نمائید.
شما میتوانید برای پیشگیری از حمله قلبی کمک کنید! فشار خونتان را کنترل نمائید، سیگار نکشید، غذای سالم بخورید، ورزش کنید و علائم هشدار دهنده را بدانید!
چگونه می توانیم بیشتر یاد بگیریم؟
با پزشکتان، پرستارتان یا سرویس های تخصصی مراقبت سلامت صحبت کنید یا با انجمن محلی قلب تماس بگیرید. اگر بیماری قلبی دارید، اعضاء فامیل شما نیز ممکن است در خطر بالاتری باشند. برای آنها بسیار مهم است که اکنون تغییراتی ایجاد کنند تا اینکه خطر کاهش یابد.
آنژین چیست؟
آنژین، درد قفسه سینه یا احساس نا خوشایند در سینه است و زمانی رخ می دهد که قـلب شما نتواند خون و اکسیـژن مورد نیاز را دریافت کند. با گذشت زمان، سرخرگـهای کـرونر که به قلب شما خون می رسانند، توسط مجموعه ای از سلولها، چربیها و کلسترول مسدود می شود. این مجموعه پلاک نامیده می شود.
اگر یک یا چند سرخرگ مسدود شوند به گونه ای که جریان خون به اندازه کافی از آنها عبور نکند، احساس درد قفسه سینه یا ناراحتی در سینه می کنید. آنژین در میان مردم شایع است، در آمریکا 8/6 میلیون نفر به آن مبتلا هستند. آنژین ممکن است به آسیب دائمی قلب منجر نشود و تنها یک علامت بیماری قلبی باشد.
هنگامیکه یک سرخرگ تنگ مانع از رسیدن خون و اکسیژن کافی به قلب میشود، آنژین می تواند ظاهر شود.
چگونه آنژین احساس می شود؟
معمولا آنژین چند دقیقه طول می کشد. در اینجا آنچه را که مردم احساس می کنند بیان می کنیم:
* احساس تنگی یا سنگینی در قفسه سینه
* مشکل در نفس کشیدن
* احساس فشار، چلاندن یا سوزش در قفسه سینه § ناراحتی ممکن است به بازو، گردن، فک یا پشت گسترش یابد.
* بی حسی و کرختی در شانه ها، بازوها یا مچ ها
چه زمانی آنژین احساس می شود؟
شما ممکن است هنگامی دچار آنژین شوید که:
* از پله ها بالا می روید
* خواروبار خود را حمل می کنید
* عصبانی یا آشفته باشید
* در هوای خیلی گرم یا خیلی سرد کار کنید
* فعالیت جنسی داشته باشید
* استرس روحی داشته باشید
* ورزش کنید
* یا مجموعه ای از شرایط فوق را داشته باشید
چه آزمایشاتی لازم است انجام دهم؟
* آزمایش های خون
* نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) ECG
* تست ورزش § آنژیوگرافی قلب که نشان می دهد چه قسمتی از سرخرگ مسدود شده است.
آنژین چگونه درمان می شود؟
ممکن است پزشکتان به شما نیترو گلیسرین بدهد، این دارو ناراحتی شما را تسکین می دهد.
نیتروگلیسرین:
* قرص های ریزی است که زیر زبان می گذارید، یا بصورت اسپری زیر زبانی، کپسول، چسب پوستی و پماد استفاده می شود.
* این دارو بی خطر است و عادت ایجاد نمی کند.
* از پزشک، پرستار یا داروساز خود درباره موارد زیر سئوال کنید:
o اگر دچار آنژین شدید چه کار کنید.
o چگونه نیتروگلیسرین را صحیح مصرف کنید.
برای درمان آنژین چه کارهایی می توانم انجام دهم؟
نباید تسلیم این بیماری شوید. شما می توانید زندگی خود را تغییر دهید و احتمال بروز حملات آنژین را کاهش دهید. برداشتن چند گام ساده می تواند هر روز به شما احساس راحتی بیشتری بدهد. از جمله:
* سیگار را ترک کنید.
* غذاهای سالم مصرف کنید.
* فشار خون بالا و کلسترول خون خود را کنترل کنید.
* بیاموزید که آرامش داشته باشید و استرس را تحمل کنید.
* از حضور در محیط گرم اجتناب کنید.
* از فعالیت های خیلی شدید خودداری کنید.
* اگر کیفیت آنژین شما تغییرکرد به پزشک خود اطلاع دهید، مثلا چنانچه آنژین در حالت استراحت ظاهر شد یا شدت آنژین بیشتر شد.
نارسائی قلبی
ممکن است شما معنی "نارسایی قلب" را ندانید. مفهوم این اصطلاح به زبان پزشکی نسبتاً ترسناک است. امّا در واقع اینطور نیست. اگر پزشکتان به شما می گوید نارسایی احتقانی قلب (CHF) دارید، به این معنی نیست که قلب شما از تپش باز ایستاده است یا اینکه در شُرُف مُردن هستید. مفهوم درست این عبارت این است که قلب شما به اندازه لازم خون را پمپ نمی کند.
در نارسایی احتقانی، قلب به کار خود ادامه میدهد، اما بازده کمتری دارد. درنتیجه نیازهای بدن به خون غنی از اکسیژن (هنگام فعالیت و استراحت) کاملاً تامین نمی شوند. نارسایی احتقانی قلب (CHF) وضعیتی است که قلب ضعیف همراه میشود با احتباس مایع در بدن. بسیاری از بیماریهای قلبی میتوانند موجب نارسایی احتقانی قلب شوند.
وظیفه طبیعی قلب چیست؟
کـار اصـلی قلـب، پمپ مقدار کـافی خون به تمام نقاط بدن است. خون در حال گردش، غذا و اکسـیژن را به بافت های بدن می رساند و ضایعات را از محیط بافت ها خارج میکند. مقدار خونی که قلب پمپ میکند بستگی به نیاز بدن دارد. در استراحت، بدن نیاز به مقدار نسبتاً کمی خون دارد. در هنگام فعالیت شدید، بافت ها و ارگان ها نیاز به اکسیژن و غذای بیشتری دارند، بنابراین قلب خون بیشتری پمپ می کند. به منظور تامین نیازهای گوناگون بدن به خون، قلب تندتر یا آهسته تر کار میکند و رگها متسع (باز) یا منقبض (بسته) میشوند تا خون بطور مناسب در بدن توزیع شود. در جریان فعالیت، قلب بیشتر کار می کند، اما این حالت فقط در جریان فعالیت رخ نمیدهد. تب و برخی از بیماریها نیز موجب میشوند که قلب بیشتر کار کند تا نیاز های بدن به اکسیژن و مواد غذایی اضافی تامین شود. در شرایط طبیعی، قلب سالم رزرو بسیار زیادی دارد تا کاملاً گردش خون مناسب ایجاد کند.
چه عواملی باعث نارسایی احتقانی قلب میشوند؟
علل شایع آن عبارتند از….
1. تنگی سرخرگهایی که خونرسانی به ماهیچه قلب را به عهده دارند (بیماری سرخرگ کرونر)
2. حمله قلبی قدیمی (انفارکتوس میوکارد)
3. بافت جوشگاهی موجب اختلال در کار طبیعی ماهیچه قلب میشود
4. افزایش فشار خون
5. بیماری دریچه قلب بعلت سابقه تب روماتیسمی یا سایر علل
6. بیماری اولیه ماهیچه قلب
7. نواقص داخل قلب که از زمان تولد وجود دارد (بیماری مادرزادی قلب)
8. عفونت دریچه های قلب و / یا ماهیچه قلب (آندوکاردیت و / یا میوکاردیت)
هر کدام از این بیماریها میتوانند منجر به نارسایی احتقانی قلب شوند. این بیماریها میتوانند تغییرات زیر را ایجاد نمایند:
* کاهش قدرت انقباض ماهیچه،
* محدودیت ظرفیت حفرات قلب برای پُر شدن از خون، بعلت مشکلات مکانیکی، یا
* پُر شدن بیش از حد حفرات قلب که در عمل پمپ خون دخالت دارند.
از آنجائیکه روند این بیماریها معمولاً سالها ادامه دارد، بصورت تیپیک، نارسایی احتقانی قلب بطور ناگهانی ایجاد نمی شود. در حقیقت این روند بتدریج پیشرفت می کند.
منابع
1- دانشنامه رشد
2- سایت اینترنتی ویکی پدیا
3- سایتاینترنتی آفتاب
13