اندازه گیری محل و تهیه نقشه پایه
مقدمه
در فصل قبلی مطالبی پیرامون ملاقات با مشتری عنوان شد. همانطور که عنوان شد، این عمل یکی از اعمال متعددی است که در مرحله تحقیق و آماده سازی طرح بعد از ملاقات با مشتری و عقد قرارداد رسمی با وی صورت می گیرد. در این مقطع، طراح آماده انجام اندازه گیری محل و ترسیم baletheet و نقشه پایه می باشد. کار دیگر همچون ممیزی محل، آنالیز محل و تکمیل ایده های طراحی مستلزم انجام کامل این مرحله است. اندازه گیری محل و ترسیم نقشه پایه بعلت تاثیرات دقیقشان بر تمام کارهای بعدی، بسیار حائز اهمیت است.
بمنظور کمک به طراح جهت انجام حرفه ای و موفق این اعمال، در این وصل با مطالبی همچون اصطلاحات مربوط به این مرحله از کار، راهنمایی ها و روشهای ثبت اندازه گیری انجام شده و بالاخره روشهای ترسیم یک basesheet و نقشه پایه آشنا می شوید.
اصطلاحات فنی
پاره ای از اصطلاحات فنی مربوط به اندازه گیری محل و ترسیم نقشه پایه وجود دارند که در تمام حرفه های مربوط به امر طراحی مورد استفاده قرار می گیرند و این عبارات علیرغم تعاریف متفاوتی که دارند، غالباً به جای هم بکار می روند. اهم این اصطلاحات عبارتند از : قطعه زمین 1 ، طرح پلات 2 ، طرح محل3 ، نقشه پایه 4، و بالاخره base sheet 5 . هریک از این اصطلاحات در واقع یک تعبیر مشترک بوده که برای توضیح نقشه پایه اولیه آماده شده برای یک پروژه طراحی مورد استفاده قرار می گیرند. علیرغم تشابه موجود، هریک از اصطلاحات مذکور به لحاظ اطلاعات خاصی که داشته و هدفی که دنبال می کند با دیگری فرق می کند.
قطعه زمین
هر محل مسکونی تک خانواری در یک قطعه ملک بنام "قطعه زمین" قرار دارد که غالباً آنرا با پارچه زمین نیز می نامند. برای دوری از ابهام با نقشه (غالباً موسوم به plat است) یا طرح یا طرح مخفی (غالباً pbt ) تنها یک قطعه محل مسکونی را بایستی قطعه (lot) بنامیم که شکل و اندازه این قطعات بسیار متغیر است. (تصویر 1-6) . علیرغم عدم وجود هیچ گونه استاندارد خاصی برای اینگونه قطعات، در عمل طراح با اندازه های نسبتاً متعارف و معمولی مواجه می شود که در زیر فهرست شده و در تصویر 2-6 خواهید دید.
قطعه کوچک 506 متر مربع
قطعه متوسط 1012 متر مربع
قطعه متوسط تا بزرگ 2025 متر مربع
قطعه بزرگ 4050 متر به بالا
تصویر 1-6 اشکال مختلف قطعه زمین تصویر 2-6 اندازه های متداول قطعات زمین ملکی
حدود مرز قطعات با خطوط اربعه 6 (شمال، شرق، غرب (جنوب) از چهار طرف مشخص می شود. هر یک از خطوط اربعه ملک با فاصله 7 و نسبت 8 مشخص می شود، برحسب تعریف نسبت عبارتست از مسیر افقی هریک از خطوط اربعه ملک برحسب درجه شرقی یا غربی شمالی یا جنوبی و "فاصله" عبارتست از اندازه خطی افقی خط و مرز ملک . (تصویر 3-6) . گوشه های قطعه زمین را معمولاً با میخ های آهنی که دور تا دور زمین فرم می کنند مشخص می کنند.
تصویر 3-6 فاصله و نسبت جغرافیائی خطوط اربعه ملک
کروکی قطعه زمین 9 (پلات)
بنا به تعریف، کروکی قطعه زمین عبارتست از ترسیم نقشه مقیاس بندی شده ای که محل دقیق هریک از خطوط ملک مسکونی را نشان می دهد. برحسب مورد هر کروکی حاوی اطلاعات زیر می باشد.
1- شکل قطعه زمین که توسط خطوط اربعه ملک تعریف می شود.
2- جهت جغرافیایی ملک نسبت به شمال حقیقی
3- نسبت و فاصله هریک از حدود اربعه
4- حق راه مشخص (راه قانونی) 10
5- راههای اصلی و فرعی
6- محدودیتهای قانونی همچون میزان عقب نشینی و easements
حق راه، عبارتست از منطقه عمومی زمین که در آن خیابان یا راه زده می شود که عرض آن بطور متوسط 180 سانت و حداقل 90 و حداکثر 360 سانت می باشد. (تصویر 4-6). حاشیه راه قانونی منطبق با خطوط جلوئی قطعه ملک شروع می شود. راههای قانونی توسط ادارات دولتی منطقه واقع در روستا، شهرستان، شهر یا حتی کشور تعیین و تنظیم می شود. بنابراین، برای تعیین قوانین و مشخصات مربوط به حق راه، باید با دفاتر دولتی مربوطه تماس گرفت.
تصویر 4-6 راه قانونی معمولی
راههای فرعی11، صرفاً داخل راه قانونی تعبیه می شوند (تصویر 5-6) . در نتیجه، بسیاری از حدود اربعه و گوشه ها را در نزدیکی حاشیه این راه فرعی می توان یافت. اگر چه این راهها خارج از حدود و شعور واقعی ملک وجود دارند، رسیدگی و نگهداری اکثرشان به عهده مالک می باشد.
راه اصلی 12 ، که غالباً آنرا berm 13 یا tree lawn 14 نیز می نامند، به نواری از زمین واقع بین کنار گذر و جدول خیابان گفته می شود (تصویر 6-6) . هرچند قسمت از زمین نیز تحت اختیار قانونی شهری یا کشوری است، مسئولیت نگهداری آن به عهده مالک زمین است.
مقدار عقب نشینی15، عبارتست از حداقل فاصله هر سازه همچون دیوار ساختمان یا گاراژ، نسبت به حد و مرز ملک بعبارت دیگر مقدار مسافتی که سازه ها باید عقب تر از خط ملک ساخته شوند که به آن حریم قانونی نیز می گویند (تصویر 7-6) . در این اساس برای سه محوطه جلویی، عقبی و کناره های ساختمانی باید حریم را رعایت نمود. در بعضی از زیر تقسیمها16، قسمت جلویی ساختمانها را در روی خط عقب نشینی قرار می دهند. طراح منظر بایستی از میزان عقب نشینی ها وقوف داشته باشد چون بر موقعیت مکانی سازه هایی چون استخر، دیوارها، حفاظها و gazebos17 تاثیر می گذارد.
تصویر 5-6 موقعیت مکانی کنار گذر و داخل حق راه.
تصویر 6-6 نوع راه اصلی
تصویر 7-6 نمونه ای از عقب نشینی ها
Easement به باریکه ای از زمین واقع در داخل قطعه زمین گویند که دیگران (معمولاً شرکتها utility) حق استفاده از آن را دارند (تصویر 8-6) . شرکتهای ، حق تعبیه utilities را در بالا یا زیرزمین داخل این easement را دارند.
در تصویر 9-6، نمونه ای از یک کروکی ثبتی که نشاندهنده هریک از عناصر سابق الذکر می باشد ارائه می شود معمولاً مشتری باید یک کپی از این کروکی را در اختیار طراح قرار دهد.
تصویر 9-6 نمونه ای از یک کروکی ثبتی
نقشه محل
نقشه محل معانی مختلفی دارد. منتها تعریفی که سازندگان یا پیمانکاران ساختمانی از آن استفاده می نمایند، عبارت است از ترسیم طرحی که موقعیت خانه را داخل قطعه زمین مشخص می کند. و در این نقشه، ابعاد و اندازه ها و مقدار عقب نشینی لازم از خطوط مرزی ملک و زوایای محل مسکونی مشخص شده است (تصویر 10-6) . پیمانکار ساختمانی با کمک این ترسیم به محل ایجاد ساختمان جدید پی می برد. این نوع نقشه همچنین می تواند نشاندهنده موقعیت سازه های دیگر همچون گاراژهای ضمیمه، gazebos و متعلقات و معلقات ساختمانی باشد.
معماران منظر، معماران و مهندسان از عبارت نقشه محل برای تشریح ترسیمی که نشاندهنده طرح پیشنهادی یا آرایش عناصر یک محل مسکونی استفاده می نمایند. در این صورت می توان آنرا طرح مقدماتی یا نقشه اصلی نیز در نظر گرفت.
نقشه پایه
نقشه پایه از نظر طراحان یا ساختمان سازان هم معنی نقشه محل است، منتهی با کمی اطلاعات اضافی. نقشه پایه، طرح ترسیم شده ای است که در آن تمامی عناصر فیزیکی محل همچون ماشین روها، پیاده روها، پاسیوها، سکوها، تراسها، دیوارها، حفاظها، پلکانها، litilies ، انواع گیاهان و دیگر عناصر مشهود درج می شود. (تصویر 11-6) . با وجودیکه تمام اندازه گیریهای موجود در این نقشه از دیگر نقشه ها اقتباس شده یا عملاً از عرصه گرفته شده، برای یک طراح منظر ارجحیت دارد.
نقشه پایه به دلایل متعددی مفید می باشد. نخست اینکه، قبل از طراحی جدید و شروع ساخت و ساز شرایط موجود در محل را در آن می توان مکتوب نمود. با کمک آن همچنین می توان فهمید که چه عناصر خاصی را باید حذف کرد، جانشین نمود، واکاری نمود و یا بعداً با شروع ساخت و ساز جدی دوباره پیاده نمود. دوم اینکه : همانطور که در فصل هفتم خواهید دید از این نقشه می توان برای ممیزی و تجزیه و تحلیل محل استفاده نمود. از نقشه محل و آنالیز محل در مباحثاتی که با مشتریان در مورد نقاط ضعف و قوت طراحی محل سکونت آنها می گردد می توان استفاده نمود، بدون ثبت دقیق اطلاعات مربوط به عناصر فیزیکی موجود در محل سکونت
تصویر 11-6 نمونه ای از یک نقشه پایه (با تمام شرایط و جزئیات)
Base sheet
شرایط و اوضاع هر پروژه جدید فرق می کند. در بعضی پروژه ها می طلبد که سازه ها و گیاهان موجود ثابت مانده و تغییری نکنند. این عناصر شامل بعضی از عناصر فیزیکی در ایجاد یک طرح را تشکیل می دهند.
دیگر پروژه های طراحی در صورت
در چنین وضعیتی، طراح از آزادی بیشتر جهت تغییر شرایط محل موجود برخوردار است. Base sheet ترسیمی است که چنین وضعیتی در آن منظور می گردد.
در واقع با نقشه پایه تفاوت دارد. همانطور که گفته شد، نقشه پایه طرح ترسیمی است که تنها آندسته از عناصر موجود در یک محل را نشان می دهد که دست نخورده و در آینده در طرح پیشنهادی درج خواهند شد (تصویر 12-6). عناصری از محل که حذف می شوند ابداً ترسیم نمی شوند تا بدینوسیله طراح از آزادی عمل و انعطاف پذیری بیشتری و در نهایت خلاقیت موثرتری برخوردار گردد. این نقشه در واقع زمینه شروع مطالعات طراحی توسط طراح را فراهم می سازد.
تصویر 12-6 نمونه ای از یک base sheet (شرایط موجود که باقی خواهند ماند).
به منظور ایجاد طرح برای هر محلی به نقشه پایه و هم به Base sheet نیاز مبرم می باشد. معمولاً طراح منظر یا دستیار وی آنها را تهیه کرده و مستلزم 4 مرحله زیر می باشند.
1- جمع آوری اطلاعات منطقه موجود از مشتری
2- اندازه گیری در محل
3- سازماندهی اندازه های بدست آمده، یادداشتها و عکسها
4- ترسیم نقشه پایه و base sheet
جمع آوری اطلاعات در محل موجود
مالکین محل سکونت وظیفه دارند تا تمامی اطلاعات فیزیکی مربوط به محل سکونت خود را در اختیار طراح قرار دهند. چنانچه مالکین نتوانند اول کروکی ثبتی ملک خود را تهیه نمایند، می توانند یک کپی از آن را از منابع مختلف بدست آورده در اختیار طراح قرار دهند. بعنوان مثال : یک نمونه از این کروکی را می توان در دفاتر معماری یا پیمانکاران ساختمان یافت. بعلاوه، بنگاههای املاک که وظیفه رهن و اجاره منازل را به عهده دارند نیز ممکن است یک نسخه از آن را در اختیار داشته باشند. کلیات مربوط به اکثر قطعات مسکونی در نقشه های مالیاتی و کاربری شهر یا استان موجود بوده و غالباً می توان از طریق اینترنت به طور پیوسته به آنها دسترسی داشت. چنانچه به چنین اطلاعاتی به آسانی دسترسی نداشتید، اکیداً توصیه می شود تا از خدمات یک سرممیز یا نقشه بردار صلاحیت دار استفاده نمایید .
معمولاً با کمک چنین اشخاصی، نقشه ای که نشاندهنده محل دقیق تمام حدود و شعور و گوشه های ملک، فاصله ها و زوایای هریک از این حدود و در نهایت موقعیت مکانی سازه های مهم چون ساختمان و گاراژ می باشد، در اختیار فرد قرار می گیرد.
هرگز نباید با حدس وگمان، حدود اربعه و خطوط مرزی ملک را مشخص نمود چون مرزهای قانونی ملاک بشمار رفته و هرگونه دخل و تصرف در آن ممنوع است. آثار و کلیه های مشهود که از آنها جهت تعیین حدود و مرزهای ملک استفاده می شود، غالباً انسان را به اشتباه می اندازند. بعنوان مثال، حفاظهای موجود، همیشه روی این حدود ساخته نمی شوند. اینگونه اکثر اینگونه حفاظها توسط یکی از مالکین روی ملک خودش ساخته می شود. نه اینکه روی پا با فاصله بسیار نزدیک به مرز ملک. به همین صورت : پرچین های گیاهی نیز معمولاً توسط یک مالک و نه لزوماً روی یکی از دو خط مرزی بین دو ملک احداث می شود. در جاهائیکه دو ملک مجاور هم از کناره با محوطه چمن کاری شده با هم برخورد می کنند، در صورت استفاده از چمن زن ها، خط و مرز حایل 2 ملک غالباً از بین خواهد رفت همچنین، ساختمانهای مجاور هم از نظر اندازه و موقعیت مکانی واقع در قطعه زمین مربوط به خود همیشه شبیه همدیگر نمی باشند. بنابراین، خط مرکزی فضای بین پهلوی دو ساختمان را نمی توان به عنوان مرز آندو در نظر گرفت. بهمین نحوه حاشیه های ماشین رو نیز جزو خطوط مرزی ملک بشمار نمی روند. هر طراح می بایست دقت کند تا آنچه بنظر می رسد که یک خط مرزی مشخص ملک است را بد تفسیر و تعبیر نکند بلکه مکان واقعی خطوط مرزی باید کاملاً مشخص شود.
روشهای اندازه گیری در محل
بعد از اخذ تمامی اطلاعات لازم و مربوط به محل سکونت از مشتری، طراح هنوز باید مکان بعضی از عناصر موجود در محل را شناسایی کند. در پاره ای از موارد، مشتریان خود، با کمک نقشه پایه اقدام به تهیه یک ترسیم مقیاس بندی شده می نمایند. در صورت تکمیل این کار توسط مالکین در وقت طراح و در نتیجه در هزینه مشتری صرفه جویی بعمل می آید. در هر صورت ، طراح بایبستی مهلت تشخیص دقت نقشه ای که مشتری آن را ترسیم کرده مجدداً آنرا چک نماید.
اندازه گیری فواصل با کمک یک متر اندازه گیری
برای اندازه گیری دقیق، به یک متر یا پارچه ای و ترجیحاً 30 متری نیاز است که موقع اندازه گیری باید دو سر آنرا بگیرند (تصویر 13-6)
برای اندازه گیری در محل، سه روش وجود دارد که باید آنها را فرا گرفت.
اندازه گیری مستقیم ، روشی ساده و از لبه یک عنصر تا لبه عنصر دیگر، اندازه گیری می شود و متداول ترین روش اندازه گیری بشمار رفته و بین 2 لبه یا حاشیه ای که موازی یکدیگرند مورد استفاده قرار می گیرد.
در تصویر 14-6 ، نحوه استفاده از اندازه گیری مستقیم جهت تعیین محل لبه و مرز پیاده روی کناری تا کنار دیوار، تعیین محل لبه تراس بتونی تا دیوار پشتی ساختمان و بالاخر تعیین حاشیه پیاده روی کناری از نمای ساختمان را نمایش می دهد.
تصویر 13-6استفاده از یک پیچ گوشتی دستی برای محکم کردن انتهای متر در هنگام اندازه گیری نهایی
تصویر 14-6ْآنآآن
اندازه گیری مستقیم
اندازه گیری خط18 مبنی با استفاده از این روش، متر را در راستای یک خط مشخص موسوم به خط مبنی قرار داده و محل نقاط یا لبه های دیگر در امتداد آن خط را مشخص می کنند. در صورتیکه موقعیت نقاط متعددی را باید در طول یک خط یا لبه مستقیم مشخص نماییم، از این روش به نحو احسن می توان بهره برد.
در تصویر 15-6 یک متر اندازه گیری را می بینید که در امتداد خط مرزی ملک که از لبه جلویی پیاده روی کناری کشیده شده. فاصله حفاظ تا پیاده روی کناری 14 متر بوده که تا 23 متر نیز افزایش می یابد. فاصله درخت تا پیاده روی کناری 5/26 متر می باشد و فاصله گوشه پشتی ملک تا پیاده روی کناری نیز 30 متر است.
تصویر 15-6 اندازه گیری با کمک خط مبنا
روش اندازه گیری در امتداد یک خط مبنا و از یک انتهای متر در مقایسه با حرکت دادن متر و اندازه گیری هر نقطه نسبه به نقطه قبل و بعد از آن، دقیقتر بوده و وقت کمتری نیز صرف می کنند. همانطور که می بینید (تصویر 16-6) در طول خط مرزی ملک چهار مرتبه اندازه گیری صورت گرفته است، اما با این کار زمان را هدر داده و احتمال خطا نیز افزایش می یابد. توصیه می شود که جهت کم کردن اشتباهات و اتلاف زمان، حتی الامکان خیلی کم جابجا شود.
برای اندازه گیری دربها و پنجره های ساختمان، قویاً روش اندازه گیری خط مبنا توصیه می شود در تصویر 17-6 متری را می بینید که در طول پهلوی ساختمان باز شده است. هریک از دو طرف (کم های) درب یا پنجره به فاصله مشخصی نسبت به یک انتهای ساختمان که در آنجا سر متر قرار دارد قرار گرفته است. هر دفعه که یک طرف یا یک دیوار ساختمان اندازه گرفته می شود، یک خط مبنا مورد استفاده قرار می گیرد. در تصویر 18-6 ، نمونه ای دیگر از این روش اندازه گیری را نشان می دهد که برای تغیین فاصله حاشیه های ماشین رو بین دو خط مرزی ملک بکار می رود.
تصویر 16-6 این روش اندازه گیری به سودمندی روش خط مبنا نیست
تصویر 17-6 استفاده از روش خط مبنا برای تعیین مکان دربها و پنجره ها
تصویر 18-6 مثالی از تعیین محل ماشین رو در روی خط مرزی ملک
روش سه نقطه ای برای تعیین محل یک نقطه نسبت به دو نقطه مشخص دیگر بکار می رود. مثلاً فرض کنید که یک درخت در یک طرفی است که باید به دقت محل آن مشخص شود (تصویر 19-6) . این امر را می توان با استفاده از دو زاویه ساختمان بعنوان نقاط مبدا (نقطه A و E ) انجام داد. براحتی فاصله مرکز درخت تا هریک از این دو زاویه ساختمان را اندازه گرفته و آنرا ثبت کنید. بعداً موقع ترسیم نقشه پایه از هریک از ایندو زاویه ساختمان می توان بعنوان مرکز دایره که شعاع آن فاصله آن زاویه تا درخت می باشد استفاده نمود. با ترسیم دوایر روی نقشه پایه، همدیگر را در نقطه مرکزی درخت قطع می نمایند. این روش تعیین نقاط مشخص در تعیین محل و فاصله عناصر دیگر همچون ستونها، پایه های چراغ برق و جعبه های ابزار به درد خواهند خورد.
این روش همچنین در صورتیکه با خطوط یا عناصر غیر موازی هم سرو کار دارید، مفید می باشد. تصویر 20-6 ، ردیفی از درختان غیر موازی با ساختمان را می بینید که باید محل آنها دقیقاً مشخص شود. برای این منظور ابتدائاً فاصله آخرین درخت در منتهی الیه جنوبی و شمالی را بطور مستقل از هم با استفاده از این روش اندازه می گیریم. سپس با استفاده از روش خط مبنا و با باز کردن متر از جنوبی ترین درخت تا شمالی ترین درخت، فاصله پنج درخت دیگر را بدست می آوریم.
تصویر 19-6 اندازه گیری سه نقطه ای
تصویر 20-6 تلقین دو روش اندازه گیری سه نقطه ای و خط مبنا
ثبت اندازه گیری های محل :
علاوه بر فرآیند اندازه گیری، فرد باید بصورت خوانا و منظم اندازه های گرفته شده را در جائی ثبت کند برای اینکه بدانید به چه علت باید بطور منظم بایستی اندازه های گرفته شده از محل را ثبت نمود، سه دلیل عمده وجود دارد. دلیل نخست اینست که فردی که اندازه های زمین را ثبت می کند، شاید با کسی به نقشه پایه را ترسیم می کند فرق داشته باشد. دلیل دوم نقشه پایه یا sose sheet را ممکن است چند روز حتی تا چند هفته بعد از اندازه گیری محل نتوان ترسیم نمود. برای این منظور، چنانچه بخواهیم اندازه های یاد شده را بعداً سر فرصت بررسی نماییم، بایستی به راحتی قابل خواندن و درک باشند و بالاخره چنانچه اندازه گیریهای یادداشت شده کاملاً خوانان بوده و چیزی از قلم نیافتاده باشد، در آنصورت دیگر نیازی به مراجعه به محل جهت دوباره کاری نخواهد بود.
برای ثبت اندازه گیریهای به عمل آمده، توصیه می شود تا از یک کلیب بورد محکم بهمراه یک کاغذ گراف استفاده نمایید. اندازه گیریها نباید را باید با مداد ثبت نمود، چون در صورت اشتباه بتوان آنها را اصلاح نمود، لذا نباید از خودکار یا ماژیک برای این منظور استفاده نمود.
تعیین محل ساختمان روی قطعه زمین
یکی از مهمترین اطلاعات مورد نیاز، تعیین مکان ساختمان روی قطعه زمین است. همانطور که در انتهای فصل پنجم دیدید، از خانه دانکسن می توان برای نمایش نحوه انجام این عمل استفاده نمود. در ابتدا، پیش طرح قطعه زمین را در یک قطعه کاغذ گراف 20× 28 سانتی که روی یک صفحه چوبی کشیده شده ترسیم کنید. خواه شکل دقیق محل مشخص باشد خواه نباشد، شکلی را که حداقل شباهتی به آنچه دیده اید را باضافه تعداد درست گوشه ها و زوایای ملک ترسیم نمایید. در مرحله بعدی، هریک از گوشه های ملک را با عددی مثلاً اعداد رومی مشخص کنید (تصویر 21-6) . سپس هریک از خطوط مرزی ملک را از تمام گوشه های آن اندازه بگیرید و ضمناً آنها را روی همان کاغذی که پیش طرح را روی آن می کشید یادداشت کنید. ملاک خانواده دانکن، زمینی مستطیل شکل به ابعاد 24× 46 متر می باشد. با فرو کردن لوله های آهنی داخل زمین، گوشه های ملک مشخص می گردد.
تصویر 21-6 استفاده از اعداد رومی برای علامت گذاری زوایای ملک
روش دیگر برای تعیین محل ساختمان، اندازه گیری ابعاد خود ساختمان به تنهایی است. برای این منظور، قدم اول، کشیدن پیش طرح ساختمان داخل قطعه زمینی است که از قبل روی کاغذ گراف ترسیم شده است. همانطور که در تصاویر موجود در شکل های 12- 5 و 13-5 فصل قبل می توان دید، شکل ساختمان را به راحتی می توان تخمین زد. در این قدم، نیازی به کشیدن دربها و پنجره ها نیست، بلکه صرفاً می باید دیوارها را ترسیم نمایید. مطمئن شوید که تمام دیوارهای ساختمان را در جای درست خود بکشید. در مرحله بعدی، هریک از زوایای اصلی ساختمان را با یک حرف بزرگ الفبائی مشخص کنید (تصویر 22-6)
اجاق موجود در دیوار شرقی بین زوایای D و E را علامت نزنید چون زوایای اجاق جزو زوایای اصلی ساختمان محسوب نمی شوند.
تصویر 22-6 استفاده از حروف بزرگ برای نشان دادن زوایای ساختمان
برای تعیین محل دقیق ساختمان نسبت به زوایای ملک، می توان از اندازه گیری سه نقطه ای استفاده نمود. بعد از انتخاب یک ضلع ساختمان، فاصله یکی از آخرین زوایای آن تا دو زاویه نزدیک دیگر ملک را اندازه بگیرید. بعنوان مثال، فاصله نقطه G روی ساختمان تا نقاط III و IV (زوایای ملک) مندرج در پیش طرح، را اندازه گیری نمایید. این اندازه ها، محل دو زاویه جلوئی ساختمان را نسبت به خط مرزی جلویی ملک را نشان می دهد که به کمک آنها، محل کل ساختمان را به دقت می توان روی قطعه زمین مشخص نمود.
به طرز مشابه می توان با اندازه گیری فاصله زوایای ساختمان (نقاط A و D ) تا زوایای ملک (نقاط I و II ) ، می توان محل ضلع پشتی ساختمان را نسبت به خط مرزی عقبی ملک را مشخص نمود. هر دو نقطه زاویه ای ساختمان را می توان با هریک از دو زاویه نزدیک و راحت اندازه گیری شده ملک مورد استفاده قرار داد. اندازه گیری فاصله هریک از گوشه های ساختمان تا هریک از گوشه های ملک لازم نیست.
تعیین محل دیوارها، دربها و پنجره های ساختمان
اکنون که موقعیت مکانی ساختمان نسبت به زوایای ملک به درستی مشخص شد، نوبت به اندازه گیری دیوارهای ساختمان و تعیین محل دربها و پنجره های ساختمان می رسد. روی یک کاغذ گراف دیگر به اندازه 20×30 سانت، مجدداً پیش طرح ساختمان را ترسیم نمایید. این پیش طرح بایستی بزرگتر از پیش طرح قبلی باشد. چون نیازی به نشان دادن خطوط مرزی ملک نیست.
در این قسمت چند راهکار برای ترسیم یک پیش طرح تقریباً متناسب با ساختمان ارائه می گردد.
گام اول : یک شمای کلی از دیوارهای بیرونی ساختمان ترسیم نمایید. این عمل را می توان با پیاده روی دور تا دور ساختمان و یادداشت کردن تعداد زوایا و ترکیب طرح چیدمان 19 آن انجام داد (تصویر 24-6).
گام دوم : در این مرحله، محل دربها و پنجره های ساختمان روی پیش طرح گام اول را تخمین بزنید. این مورد را می توان با حذف قسمتهایی از دیوارهای ترسیم شده در گام قبلی و با مداد کشیدن دربها و پنجره ها انجام داد. در مراحل بعدی فرآیند طراحی، پیدا کردن نقاط، عمده دسترسی داخل ساختمان، جهت چرخش (گشتاور) دربها و نیز محل قرار گیری مناظر اصلی و فرعی خارج ساختمان حائز اهمیت خواهند بود. علامت گذاری دربها، یک علامت و پنجره ها با علامت دیگر برای آینده کمک کننده است. بدینترتیب، دربها را می توان با D1 و D2 و غیره و پنجره ها را با W1 و W2 و … علامت گذاری نمود. (تصویر 25-6).
گام سوم ممکن است برای هر درب و پنجره ای که پیش طرح آن در پایان ترسیم شده، و کوم (زامب) در نظر گرفته شود که در اینصورت به منظور اندازه گیری بایستی هر کوم را با یک علامت مشخص کرد. نقطه A و نقطه بعدی را B و هر کوم پنجره یا درب را بترتیب با شماره های 1، 2 و … شماره زمینه (تصویر 26-6) . از آنجا که در دیوار AB سه درگاه وجد دارد، پس تعداد کوم های آنها را از 6-1 باید شماره بزنید. سپس با شروع از نقطه B و ادامه مسیر تا رسیدن به نقطه C تعداد کومها را به همین نحو که درباره دیوار AB گفته شد، مجدداً از شماره گذاری کنید و این روش برای دورتا دور ساختمان ادامه دهید تا تمام کومها مشخص شوند. همانطور که می بینید، حتی در صورت تکرار بعضی شماره ها در هر ضلع ساختمان، هر کوم درگاه دارای یک علامت خاص خود می باشد. بعنوان مثال علامت AB اشاره به یک کوم دارد در حالیکه C و B و D معرف کومهای دیگر در اضلاع دیگر ساختمان می باشند.
گام چهارم با استفاده از روش اندازه گیری خط مبنی در طول هریک از دیوارها، محل کومهای درب و پنجره ها را مشخص کنید. نوار متر را در راستای دیوار AB باز کنید تا محل کومها را نسبت به نقطه A مشخص کنید. مجدداً به همان ترتیبی که در تصویر 27-6 می بینید، تمامی اندازه ها را ثبت کنید.
1 . Lot
2 . Plot Plan
3 . site plan
4 . base plan
5 . base sheet
6 . Property lines (حدود و شعور اربعه)
7 . distance
8 . bearing
9 . plot plan ( کروکی ثبتی ملک)
10 . right – of – way راه قانونی – حق راه
11 . side wallc (کنار گذر)
12 . bouleward
13 . berm
14 . tree lawn
15 . set back
16 . sub division
17 . gazebas
18 . Base line Meanuring
19 . layout configuration
—————
————————————————————
—————
————————————————————
19