بسم الله الرحمن الرحیم
آزمایشگاه فیزیک پایه (١)
سال ورود : نام استاد :
عنوان آزمایش : اندازه گیری تاریخ و روز انجام آزمایش :
نام دانشجو : تاریخ تحویل گزارش کار :
نام همکار :
هدف آزمایش : آشنایی با برخی از وسایل و روشهای اندازه گیری
برای اندازه گیری هر کمیت وسایل ویژه ای وجود دارد. آنچه در هر وسیله ی اندازه گیری مهم است میزان دقت و تناسب وسیله برای اندازه گرفتن کمیت مورد نظر می باشد و بر حسب مقدار کمیت باید از وسیله ای با دقت متناسب استفاده کرد.
وسایل استفاده شده در اندازه گیری:
۱-کولیس
۲-ریزسنج
کولیس:این وسیله تشکیل شده است از یک خط کش میلیمتری که ورنیه ای در طول آن می تواند بلغزد. دقت کولیس ها بر حسب دقت درجه بندی آنها متفاوت است که کولیس مورد استفاده در این آزمایش دارای دقت۲ ۰/۰ میلیمتر بوده. بوسیله ی کولیس می توان قطر داخلی و خارجی وعمق را اندازه گرفت.
ریزسنج: از ریزسنج برای اندازه گیری دقیق تر برخی ابعاد استفاده می شود. ریزسنج تشکیل شده از یک استوتنه مدرج که کوچکترین قسمت آن به میلیمتر یا ۵/۰ میلیمتر درجه بندی شده است. در درون استوانه ی میان تهی پیچ کلاهک وجود دارد با چرخاندن غلاف یا پیچ کلاهک که استوانه ی مدرج را پوشانده ، در نتیجه دهانه ی ریزسنج باز یا بسته می شود. غلاف به ۱۰۰ قسمت مساوی تقسیم شده است ، اگر گام ریزسنجی ۵/۰ میلیمتر باشد هنگامی که پیچ به اندازه ی یک درجه ی غلاف بپیچد دهانه ریزسنج به اندازه ی۱ ۰/۰ میلیمتر باز می شود. بنابراین دقت چنین ریز سنجی ۰۱/۰ میلیمتر است که ریزسنج مورد استفاده در این آزمایش از این نوع بوده.
شرح آزمایش:
در اندازه گیری با کولیس چهار کمیت مورد آزمایش بوده که عبارت اند از : قطر میله، قطر داخلی، قطر خارجی وحلقه- لوله که در اندازه گیری هر کدام آزمایش سه دفعه تکرار شد تا خطای احتمالی مشخص شود.
در اندازه گیری با ریزسنج سه کمیت مورد آزمایش بوده که عبارت اند از : قطر یک ورقه ی کاغذ، ضخامت یک صفحه ی فلزی و قطر حلقه- لوله که در اندازه گیری هر کدام آزمایش سه دفعه تکرار شد تا خطای احتمالی مشخص شود.
در استفاده از وسایل هنگام آزمایش بعد از توضیحات استاد محترم و مطالعه ی دستور کار،توسط هر دو عضو گروه سعی شد از وسایل به شکل صحیح استفاده شود تا خطای انسانی کاهش پیدا کند.
نتایج آزمایش:
در اندازه گیری با کولیس دقت اندازه گیری: ۰۲/۰ میلیمتر
بار سوم
بار دوم
بار اول
شماره آزمایش
نوع کمیت
۵mm
۵mm
۵mm
قطر میله
۵ ۰/۱۰ mm
۱۰ mm
۱۰mm
قطر حلقه- لوله
۱/۳ mm
۱/۳ mm
۱/۳ mm
قطر داخلی
۳/۳۴ mm
۳۵/۳۴ mm
۳۵/۳۴ mm
قطر خارجی
در اندازه گیری با ریزسنج دقت اندازه گیری: ۰۱/۰ میلیمتر
بار سوم
بار دوم
بار اول
شماره آزمایش
نوع کمیت
۰۹/۰mm
۰۹/۰mm
۰۸/۰mm
قطر یک ورقه ی کاغذ
۳۴/۴ mm
۳۴/۴ mm
۳۳/۴mm
ضخامت یک صفحه ی فلزی
۰۲/۵mm
۰۲/۵mm
۰۳/۵mm
قطر حلقه- لوله
1