تحقیق اثر کرونا بر اقتصاد



دانشجو :

استاد راهنما :

نام درس :

آذرماه 99

فهرست
مقدمه …………………………………………………………………………………………… 4
اثرات ویروس کرونا بر تجارت خارجی ایران ……………………………………………………… 5
اثرات ویروس کرونا بر اقتصاد داخلی ایران ………………………………………………………. 5
راهکارهایی برای کاهش آثار منفی کرونا بر فعالیت های اقتصادی ………………………………… 7
سیاست های حمایتی دولت چین از کسب و کارهای کوچک ………………………………………… 7
آیا اقتصاد ایران زیر فشار بحران ویروس کرونا زمین گیر میشود؟ …………………………………. 8
آیا اقدامات ایران برای کنترل تبعات اقتصادی ویروس کرونا کافیست؟ …………………………….. 9
ویروس کرونا می تواند بیشتر از تحریم ها به اقتصاد ایران ضربه بزند ………………………………. 9
ویروس کرونا چه سود تجاری برای ایران دارد؟ …………………………………………………… 10
تبعات عمیق تر کرونا بر اقتصاد جهان در سالهای پیش رو …………………………………………… 10
وضعیت اقتصاد جهانی در زمان پاندمی …………………………………………………………… 11
اقتصاد جهان پس از کرونا و تاثیرات اجتماعی …………………………………………………….. 11
تاثیر کرونا بر اقتصاد خانواده …………………………………………………………………….. 12
منابع ……………………………………………………………………………………………. 13

مقدمه
ویروس کرونا یکی از جدیدترین و خطرناک ترین ویروس های شناخته شده است که این روزها تاثیر بسیار زیادی روی کسب و کارها داشته است و خسارت های اقتصادی فراگیر شدن بیشتر این ویروس نه فقط برای چین بلکه برای کشورهای دیگر و در کل اقتصاد جهانی بسیار دارای اهمیت است . البته در بعضی کشورها این خسارات بیشتر و در بعضی دیگر کمتر است . با شیوع ویروس کرونا در چین در اواخر ژانویه و سرایت و شیوع آن در کشورهای اروپایی و خاور میانه ، سپس بازارهای مالی جهانی در سراسر جهان واکنش گسترده ای نشان دادند . ریسک ویروس کرونا به حدی است که می توان آنرا آغازی بر وقوع یک رکود در اقتصاد جهانی دانست . در شرایطی که هنوز پیش بینی روشنی از شیوع ویروس وجود ندارد نمی توان پیش بینی قابل اتکایی از تولید ناخالص کشورها و در نهایت اقتصاد جهانی داشت . همچنین اقدامات کنترلی در کشورها و واکنش مصرف کنندگان و تولید کنندگان به شیوع ویروس قابل پیش بینی نیست . در برخی از کشورهای پرجمعیت و هم مرز با اقتصاد چین شیوع ویروس گسترده نبوده است در حالی که در برخی از کشورهای اروپایی بیشترین آمار مبتلایان و مرگ و میر بعد از چین را شاهد می باشیم . این موضوع به ابزارها و روش های کنترلی و زمان برخرود با شیوع ویروس در هریک از این اقتصاد ها بستگی دارد. هر یک از این عوامل دلالت های متفاوتی برای مدل های پیش بینی دارد . تغییر در رفتارهای مصرفی و تولیدی فعالان اقتصادی می تواند نتایج پیش بینی ها را دستخوش تغییر کند . بر این اساس هیچ برآورد قابل اتکایی از اثر شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی وجود ندارد .

اثرات ویروس کرونا بر تجارت خارجی ایران
براساس گزارش های بین المللی، شیوع ویروس کرونا، صادرات ایران به کشورهای همسایه را محدود کرده است. براین اساس، درحالی که گفته می شود بیش از نیمی از درآمد کشور از محل کانال های تجارت منطقه ای تحقق می یابد، همسایگان ایران، یکی از پس از دیگری مرزهای خود را با کشور بسته اند. بنابراین، صادرات ایران به شدت کاهش می یابد. از آنجا که اولین شریک تجاری ایران چین است، بعد از اولین گزارش شیوع ویروس کرونا در ووهان چین در ماه دسامبر، ایران نسبت به محدودکردن سفرها به چین و بالعکس بی میلی نشان داد چراکه حدود ۲۳ درصد از صادرات غیرنفتی کشور (بیش از ۸ میلیارد دلار) در ۱۱ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۸ به چین بوده است. در شرایطی که صادرات نفت ایران به کمترین میزان خود در ۴ دهه گذشته رسیده بود، حفظ تجارت با چین دور از انتظار به نظر نمی رسید. اقدامی که اگر موقتا متوقف می شد شاید سطح بحران فعلی از حیث تبعات اقتصادی و انسانی آن به مراتب کمتر بود و چه بسا نیاز به استقراض ۵ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول برای کنترل شیوع این ویروس در کشور احساس نمی شد. همچنین براساس گزارش وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی، اختلال در صادرات از مرزهای زمینی، کاهش ورود و خروج گردشگر، کاهش قیمت و تقاضای جهانی نفت و کاهش محصولات صادراتی کشور در کنار اختلال در تجارت با چین، از مهم ترین پیامدهای شیوع این ویروس در حوزه تجارت خارجی کشور هستند.
اثرات ویروس کرونا بر اقتصاد داخلی ایران
متاسفانه کشور ایران از جمله کشورهایی به شمار میرود که در آن انتشار ویروس کرونا نسبتا بالا است . آمار رسمی مبتلایان و فوتی های ناشی از آن ، لزوم توجه به ابزارها و سیاست های پیشگیرانه و کنترلی را روشن می سازد. نگرانی نسبت به شیوع ویروس بر رفتار مصرفی خانوارها اثرگذار است . از سوی دیگر با کاهش تقاضا ، بنگاه های اقتصادی ، کسب و کارها به ویژه کسب و کارهای کوچک تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار می گیرند . با این وجود تمام بخش های اقتصادی به یک نسبت دچار رکود نمی شوند . بخش هایی از اقتصاد که محدودیت های کنترلی از سوی دولت جهت کنترل و کاهش ابتلاء اعمال میگردد ، صدمه بیشتری می بینند . بخش هایی مانند گردشگری و حمل و نقل از جمله بخش هایی هستند که به سرعت تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار می گیرند .
با توجه به کاهش صادرات نفت ایران از ۸/ ۲ میلیون بشکه در روز (۲ سال پیش) به شرایط فعلی با چند صدهزار بشکه در روز (نمودار ۲)، حتی قبل از شیوع ویروس کرونا نیز مقامات کشور به خوبی می دانستند که قادر به کاهش صدمات اقتصادی وارده به خانوارها و به خصوص اقشار کم درآمد جامعه نیستند. براساس گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بر اثر شیوع ویروس کرونا، در حوزه اشتغال هر دو سمت عرضه و تقاضای بازار کار تحت تاثیر قرار گرفت. تعطیلی و کاهش سطح فعالیت های اقتصادی منجر به تعدیل نیرو و کاهش تقاضای کار شد و عرضه کار نیز کاهش یافت، زیرا برخی افراد که مستقیما با بیماری درگیر شده اند و برخی دیگر که غیرمستقیم با اقدامات خودمراقبتی و کاهش تعاملات، ساعات کاری خود را کاهش دادند. بنابراین به نظر می رسد در سال ۱۳۹۹ با کاهش نرخ مشارکت و کاهش اشتغال مواجه شده ایم. فعالیت کسب و کارهایی که مستقیما از بحران کرونا متاثر شده اند به شدت کاهش یافت. کاهش فعالیت این کسب وکارها توانست منجر به بحران بیکاری شده و رفاه خانوارهای زیادی را تحت تاثیر قرار دهد. در این میان بیشترین ضربه اقتصادی را کسانی متحمل شدند که دارای شغل دائم نیستند، مانند دست فروشان و کارگران ساختمانی. هرچه فعالیت کسب وکارها کاهش یابد، درآمدهای مالیاتی دولت نیز کاهش می یابد. بنابراین با توجه به کاهش ظرفیت های مالیات ستانی از فعالیت های اقتصادی و کاهش قیمت نفت و اقدامات مورد نیاز برای حمایت از کسب وکارها و افراد آسیب دیده و همچنین افزایش مخارج دولت در حوزه بهداشت و درمان، کسری بودجه دولت تشدید خواهد شد. با توجه به این موضوع و افزایش نقدینگی، تورم نیز روند صعودی به خود خواهد گرفت. بازار سرمایه نیز به رغم اصلاحات محدود، درصورت تثبیت نرخ دلار ، روند نسبتا صعودی خواهد داشت. گرچه شیوع این ویروس با افزایش مصرف برق و آب، چالش هایی را برای دولت به وجود آورده و به ویژه امکان مواجه شدن با بحران تامین آب خانگی در فصول گرم سال را ایجاد کرده است، اما از حیث کاهش مصرف بنزین برای دولت درآمدزا بوده، زیرا میزان یارانه پرداختی دولت بابت بنزین کاهش یافته و دولت می تواند از محل مابه التفاوت صادارت بنزین صرفه جویی شده در طی سه ماه حدود ۶/ ۳ هزار میلیارد تومان درآمد داشته باشد. به طور کلی اگر شیوع این ویروس در سه ماهه ابتدای سال به طور کامل به اتمام می رسید، براساس نظر اقتصاددانان می توانستیم انتظار داشته باشیم که تولید به شرایط قبل خود بازگردد و در ۶ ماهه ابتدای سال در کنار یک تورم حدود ۲۵ درصدی، رشد اقتصادی مثبت نزدیک به صفر دور از انتظار نبود. اما وقتی این شیوع طولانی تر شد، تحلیل های فوق از درجه اعتبار ساقط شد و به نظر می رسد کشور وارد رکود اقتصادی شده است و در ۶ ماهه ابتدای سال رکود تورمی را شاهد بودیم. کما اینکه صندوق بین المللی پول پیش بینی تورم ۳۱ درصدی را برای اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۰ داشته است. برآورد اقتصاددانان آن است که در شرایط بدبینانه، احتمال سقوط تولید داخلی ایران به دوسوم میزان فعلی (کاهش ۳۳ درصدی) و کسری بودجه حدود ۱۰ میلیارد دلاری در سال جاری وجود خواهد داشت. شیوع ویروس کرونا میتواند بر اقتصادهای متکی بر درآمد ناشی از گردشگری تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد . در کنار نگرانی های مردم و گردشگران ، محدودیت های دولت به منظور کنترل شیوع ویروس کرونا بر فعالیت های این بخش ها اثر منفی خواهد داشت . بیشترین آسیب را در این بین شرکت های هواپیمایی دیده و خواهند دید . فعالیت های ورزشی و تفریحی نیز تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا با مشکلات جدید مواجه خواهد شد . بااین وجود کسب و کارهای مرتبط با حوزه بهداشت و درمان ، کسب و کارهای مبتنی بر نرم افزارهای کاربردی شاهد رشد خواهند بود . برآوردهای اولیه آنکتاد ، از خسارت ناشی از شیوع ویروس کرونا نشان می دهد که ویروس کرونا می تواند زیان هزار میلیارد دلاری برای اقتصاد بین الملل به همراه داشته باشد . موسسات دیگر زیان ناشی از شیوع ویروس کرونا را برابر با 5/0 واحد درصد در رشد اقتصاد جهانی اعلام کرده اند . بر این اساس هزینه شیوع ویروس کرونا حدود 2 تریلیون (دو هزار میلیارد) برآورد می شود . نکته ای که باید به آن دقت شود این است که اقتصاد اروپا تاب مقابله با بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا را ندارد.
راهکارهایی برای کاهش آثار منفی کرونا ویروس بر فعالیت های اقتصادی
شیوع ویروس بخش عمده ای از فعالیت ها را با رکود مواجه کرده است . برای طراحی یک ساز و کار حمایتی باید ابتدا شناخت کافی از وضعیت صنایع داشته باشیم که برای این هدف انجام یک پژوهش جامع می تواند کمک شایانی در طراحی این بسته حمایتی داشته باشد . علاوه بر این بررسی تجربه کشورهای مشابه از جمله چین می تواند به ما کمک کند تا تمام ابعاد فعالیت ها را مورد بررسی و برای آن سازوکار حمایتی طراحی کنیم.
سیاست های حمایتی دولت چین از کسب و کارهای کوچک و متوسط
با شیوع ویروس کرونا در چین و آسیب دیدن کسب و کارها ، دولت های محلی و دولت مرکزی چین مجموعه ای از اقدامات را برای حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط انجام داده اند. دولت چین سیاست های ترجیحی را برای پایدار کردن تولید و فعالیت کسب و کارهای کوچک و متوسط اعلام نمود. این سیاست ها شامل سیاست های مالیاتی ، تامین مالی ، تامین اجتماعی ، یارانه ها و کاهش اجاره بها می شود . این سیاست شامل شرکت های داخلی و خارجی می باشد که در پکن ثبت شده اند. این سیاست به شرح ذیل است :
الف . امکان تاخیر در پرداخت مالیات کسب و کارهای کوچک و متوسط که با مشکل روبرو شده اند. این دسته از شرکت ها که به دنبال شیوع ویروس کرونا در پرداخت مالیات ها با مشکل مواجه اند ، می توانند درخواست تعویق در پرداخت مالیات تا 3 ماه کنند.
ب. کاهش اجاره بهای کسب و کارهای کوچک و متوسط . شرکت هایی که در بجینگ دارایی های دولتی (املاک و مستقلات دولتی) را اجاره کرده و به دولت اجاره بها می پردازند ، چنانچه بر اساس دستورالعمل ها و مقررات دولتی کنترل شیوع ویروس کرونا فعالیت خود را متوقف یا کاهش دهند و نیروی انسانی خود را تعدیل یا اخراج نکنند و یا تعدیل جزئی داشته باشند ، از پرداخت اجاره ماه بعد معاف هستند . اگر اجاره برای دفتر کار باشد تا 50 درصد تخفیف به آنها تعلق خواهد گرفت.
ج. حذف عوارض اداری برای کسب و کارهای کوچک و متوسط. دولت جمع آوری عوارض اداری از جمله عوارض راه ، عوارض فاضلاب و پسماند را برای برخی از کسب و کارهای کوچک و متوسط را تعلیق خواهد کرد.
د. پرداخت یارانه به فعالیت های تحقیق و توسعه در کسب و کارهای کوچک و متوسط. برای شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک دانش ژونگوانچون ، مبلغ 200000 معادل 28700 دلار در هزینه های تحقیق و توسعه ، به هر شرکت بر اساس وضعیت فعلی سرمایه گذاری های آنها یارانه پرداخت می شود.
ه. افزایش حمایت های مالی برای کسب و کارهای کوچک و متوسط. این اقدامات شامل افزایش دسترسی این شرکت ها به تامین مالی ، افزایش دوره بازپرداخت وام ها و کاهش هزینه تامین مالی (نرخ بهره) ، گسترش کانال های تامین مالی مستقیم برای کسب و کارهای کوچک و متوسط است.
ی. پرداخت هزینه بیمه بیکاری . شرکت های بیمه شده ای که به دنبال شیوع ویروس کرونا دچار مشکل شده اند و به رغم مشکلات به وجود آمده نیروی کار خود را اخراج نکرده و یا کمترین تعدیل نیروی کار را داشته باشند سهم بیمه بیکاری آنها توسط دولت پرداخت می شود.
ت.ارائه یارانه تامین اجتماعی به کسب و کارهای کوچک و متوسط همسو با توسعه صنعتی و کاربردی شهر بجینگ . چنانچه در پایان آوریل ، متوسط نیروی کار در یک کسب و کار کوچک و متوسط نسبت به سال قبل تا 20 درصد افزایش یافته باشد ، شرکت مزبور می تواند یکبار مشمول 30 درصد یارانه سهم بیمه تامین اجتماعی برای سه ماه شود. اگر افزایش نیروی کار 20 درصد و بیشتر باشد ، شرکت مشمول 50 درصد یارانه تامین اجتماعی برای سه ماه خواهد شد.
آیا اقتصاد ایران زیر فشار بحران ویروس کرونا زمین گیر می شود؟
شکی وجود ندارد که بحران ویروس کرونا اقتصاد ایران را تحت الشعاع قرار خواهد داد و منجر به کاهش تولید ناخالص داخلی خواهد شد. دولت ایران اعلام کرده است که ابزارهای حمایتی را برای پشتیبانی از اقشار آسیب پذیر جامعه مانند کسب وکارهایی که از رکود اقتصاد فعلی متضرر شده اند، در نظر گرفته است. این درحالی است که دولت خود با مشکلاتی از قبیل کسری بودجه، تحریم های خارجی و کاهش قیمت جهانی نفت روبه رو است که اثرات این تسهیلات را در هاله ای از ابهام قرار داده است. رفتار دولت در قبال ویروس کرونا (کووید-۱۹) بیشتر نشان دهنده تمرکز بر بعد بحران سلامت عمومی آن است تا تمرکز بر بعد بحران اقتصادی آن. مهم نیست دولت کدام بعد این بحران را در اولویت قرار می دهد، در هرحال مساله اصلی تامین مالی دولت خواهد بود. در واقع همان طور که تشریح شد، هرچه فعالیت کسب وکارها کاهش یابد، درآمدهای مالیاتی دولت نیز کاهش می یابد که منجر به افزایش کسری بودجه دولت می شود. همچنین اثرات تورمی فشار بیشتری بر وضعیت مالی دولت و به طور کلی بر اقتصاد وارد خواهد کرد.

آیا اقدامات ایران برای کنترل تبعات اقتصادی ویروس کرونا کافی است؟
اقدامات دولت و بانک مرکزی برای کنترل تبعات اقتصادی ویروس کرونا را می توان در اعطای ۷۵۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات به کسب وکارهای آسیب دیده با نرخ ترجیحی ۱۲ درصد، ۵۰ هزار میلیارد ریال کمک به صندوق بیمه بیکاری، بسته حمایتی نقدی به اقشار کم درآمد، تعویق سه ماهه پرداخت تسهیلات، برداشت احتمالی از صندوق توسعه ملی برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی، درخواست استقراض ۵ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول و در نهایت بسته حمایتی از مودیان مالیاتی شامل تمدید سررسید پرداخت مالیات بر ارزش افزوده و مهلت سه ماهه جدید برای پرداخت بدهی خلاصه کرد. اقداماتی که تاحدودی در سایر کشورها نیز برای اجرای آنها تصمیماتی اتخاذ شده است. از طرفی حجم بسته محرک اقتصادی ایران توسط دولت ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام شد. دو موضوع مهم که قابل طرح است؛ اولا میزان کفایت این بسته برای خروج از بحران است و دوم محل تامین آن. در مورد موضوع اول، برای آنکه قابلیت مقایسه ایجاد شود نسبت حجم بسته محرک به تولید ناخالص داخلی هرکشور سنجیده می شود. علاوه بر این، براساس نظر اقتصاددانان، از آنجاکه تاکنون ایران بسته حمایت مالی نداشته است، این بسته محرک اقتصادی نه یک بسته مالی، که شبیه به یک بسته سیاست پولی است. هرچند براساس تحلیل موسسه فیچ، بسته محرک اقتصادی بزرگ تر لزوما منجر به بهبود نسبی رفاه نخواهد شد.
ویروس کرونا می تواند بیشتر از تحریم ها به اقتصاد ایران ضربه بزند؟
درچنین شرایطی ایران درخواست استقراض ۵ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول کرد که از بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ بی سابقه است. برخی از کارشناسان معتقدند در طول چهار دهه گذشته تحریم های همه جانبه منجر به درخواست استقراض ایران از این صندوق نشده بود اما ویروس کرونا ایران را به این سمت سوق داده است. علاوه بر ابعاد مالی این استقراض، از بعد سیاسی نیز پذیرش این درخواست چالش برانگیز به نظر می رسید. در مجموع و در یک نگاه امیدوارکننده می توان ادعا کرد که گرچه بحران اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا تاثیر بزرگی بر اقتصاد ایران گذاشت و حتی ذهن رشد مثبت حداقلی نزدیک به صفر برای اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۹ دور از انتظار است و کشور در این سال با رشد منفی تولید دست به گریبان بود، اما ایران نشان داده است که در برابر بحران های این چنینی مقاومت بالایی دارد. یک دلیل که براساس آن به نظر می رسد ایران می تواند بهتر از سایر کشورها از این چالش عبور کند، "اقتصاد پرتلاطم" ایران است. به عبارت دیگر به دلیل اینکه اقتصاد ایران سال هاست در شرایط تحریم قرار دارد، مردم و کسب وکارها توانایی انطباق سریع و خروج از شرایط وخیم را کسب کرده اند. به علاوه، حس وحدت در میان ایرانیان قابل توجه است. پدیده ای که به بازسازی صدمات عمیق این بحران کمک خواهد کرد.

ویروس کرونا چه سود تجاری برای ایران دارد؟
تا پیش ازاین قانع کردن شرکت های مختلف برای سرمایه گذاری در کشورهای دیگر به جز چین، چندان راحت نبود؛ زیرا این سرمایه گذاری نه برای آن ها صرفه داشت و نه آن ها حاضر بودند هزینه چنین کاری را بپردازند
اما حالا یک فرصت استثنایی برای همه کشورهایی که به دنبال توسعه و پیشرفت هستند، فراهم شده است. هزینه نیروی کار در ایران به دلیل بالا بودن قیمت ارزهای خارجی بسیار کم است. از آن سو شرکت ها به دنبال کشورهای ثالث برای تاسیس زنجیره تامینی خود هستند. دولت های مختلف هم به شرکت های خود برای چنین کاری کمک مالی می کنند
این برای ایران یک فرصت مناسب است؛ زیرا با توجه به شرایط امروز دنیا، قانع کردن شرکت های مختلف برای تاسیس بخشی از زنجیره تامینی خود در ایران که هم دسترسی دریایی، انرژی ارزان و البته نیروهای کار متخصص و ساده فراوان و ارزان دارد، کار سختی نیست
می دانم که تحریم ها وجود دارند؛ اما می توان با بهبود روابط با کشورهای دنیا، هزینه این تحریم ها را برای شرکت های علاقه مند کاهش داد
شاید اگر قرار باشد کشور ما روزی از برداشتن تحریم ها سود کند، امروز بهترین فرصت باشد. می توان با تعامل با کشورهای دنیا در راستای کاهش تحریم ها، ورود شرکت های مختلف به ایران را تسهیل کرد. این کار به ایجاد اشتغال، توسعه کشور و بهبود وضعیت رفاهی مردم و کارهای بزرگی دیگری می انجامد که تا دهه ها اثرات مثبت آن در کل ایران دیده خواهد شد
تبعات عمیق تر کرونا بر اقتصاد جهان در سال های پیش رو
"آندره گالستیان" پژوهشگر و مدرس دانشگاه در مقاله ای، ضمن پرداختن به این مسئله که پاندمی کووید-۱۹ چالش های جدی برای اقتصاد جهان ایجاد خواهد کرد، تاکید کرده است که این بیماری مسری در آینده نزدیک تبعات اقتصادی جدی تر بدنبال خواهد داشت و برای مدت نسبتا طولانی ادامه خواهد یافت. وی عنوان کرد: به نظر می آید که این بیماری با چنین گستردگی جهانی، اثرات بسیار شدیدی بر اقتصاد کشورهای مختلف جهان داشته باشد. برخی از اثرات این بیماری بر اقتصاد کشورهای گوناگون و اقتصاد جهانی، در حال حاضر مشهود است اما تصور می شود که تاثیرات بسیار بیشتر، جدی تر و عمیق تری در آینده نزدیک خواهد داشت. حتی مطابق برخی از پیش بینی ها، ممکن است اثرات این بیماری بر کل اقتصاد جهان، تا چندین سال مشهود باشد. . این کارشناس با توجه به تاثیرات شیوع کرونا بر اقتصاد کشورها یکی پس از دیگری تصریح کرد: شیوع این بیماری تنها بر اقتصاد چین تاثیر گذاشت و تاثیر آن در سطح جهان، محسوس بود به گونه ای که اکثر بورس های مطرح جهان، واکنش نشان دادند و بسیاری از شاخص ها، دچار افت شدند. این روند ادامه پیدا کرد تا در دوشنبه سیاه یا ۹ مارس ۲۰۲۰ پس از دو هفته کاهش مستمر شاخص های بسیاری از بورس های معتبر جهانی، بیشتر بازارهای سهام در سطح جهان از جمله در ایالات متحده، اروپا و آسیا، با سقوط ارزش سهام مواجه شدند که بزرگ ترین سقوط شاخص های سهام پس از سقوط بازارها در سال ۲۰۰۸ در زمان رکود بزرگ مالی بود. این سقوط به قدری شدید بود که در این روز، مبادلات سهام در ایالات متحده به مدت ۱۵ دقیقه متوقف شد. از علل اصلی سقوط بازارهای سهام می توان به کاهش تقاضای جهانی برای کالاهای گوناگون و خدمات مختلف به علت شیوع ویروس کرونای جدید و همچنین کاهش تقاضای نفت در سطح جهان اشاره نمود.
وضعیت اقتصاد جهانی در زمان پاندمی
آندره گالستیان همچنین تصریح کرد: طبیعی است که جایگاه برجسته چین در اقتصاد جهانی با شیوع بیماری کوویدـ۱۹ در این کشور، شوک شدیدی بر اقتصاد جهان وارد کرد اما برخی تاثیرات، بیشتر از چیزی بود که انتظار می رفت. در حال حاضر، برخی تحلیل ها بیانگر آن هستند که شیوع این بیماری، تنها در سه ماه اول، بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار خسارت به اقتصاد جهان وارد کرده است. بسیاری از محصولاتی که مردم جهان به صورت روزانه از آن استفاده می کنند از قبیل قطعات کامپیوترها یا تلفن های همراه، در چین تولید می شوند .
وی افزود: تعطیلی کارخانه های متعدد در چین، کره جنوبی، ژاپن، هند، کشورهای اروپایی و به ویژه اروپای غربی، ایالات متحده آمریکا، کانادا و برخی کشورهای دیگر که به منظور جلوگیری از گسترش بیماری صورت گرفت، تجارت بین المللی و اقتصاد جهانی را با مشکلات عدیده ای روبرو کرده است و تداوم این روند، مشکلات را بیشتر خواهد نمود. کمبود کالاهای گوناگون در سطح جهان در کنار سایر عوامل، می تواند رشد اقتصاد جهانی را بیش از پیش با کندی مواجه سازد. باید توجه داشت که تولیدات برخی صنایع، مواد اولیه برخی صنایع دیگر هستند و تعطیلی کارخانه ها در برخی کشورها، می تواند زنجیره تامین مواد اولیه برخی کارخانه ها در کشورهای دیگر را با کمبودهایی مواجه سازد.
اقتصاد جهان پس از کرونا و تاثیرات اجتماعی
شیوع ویروس کرونا در دنیا، روی اقتصاد جهان تاثیرات عمیقی داشته است. بورس بسیاری از کشورهای دنیا در طول این زمان قرمز بود و هنوز هم قرمز است. کارخانه ها و شرکت ها تعطیل هستند. افراد زیادی بیکار شده اند. شرکت های کوچک بسیاری ورشکست شده اند. شرکت های هوایی بسیاری در آستانه ورشکستگی قرار گرفته اند
ازاین روی شیوع ویروس کرونا نشان داد که اقتصاد جهان چقدر شکننده است. به همه فهماند که وضعیت فعلی اقتصاد جهان مشکل دارد و باید تغییر کند.
آندره گالستیان در مورد وضعیت اقتصاد جهان پس از شیوع کرونا نوشت: شیوع این بیماری در سطح جهان، به احتمال قوی، برنامه های عمرانی و توسعه را برای سال ها در برخی کشورها و به ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته، به صورت جدی، به تاخیر خواهد انداخت. با توجه به آنکه احتمال ورشکستگی بسیاری از شرکت های کوچک، متوسط و بزرگ در سطح جهان وجود دارد و همچنین، احتمال ضررهای فراوان بسیاری از صنایع نیز کاملا متصور است، طبیعی است که آثار ناشی از این موارد، بلندمدت خواهد بود و اقتصاد کشورهای گوناگون در طی سال های آینده در تنگنا قرار خواهند داشت و طبیعتا، اقتصاد جهانی، صدمات فراوانی را تجربه خواهد کرد .گالستیان نوشت: بر اثر بالا رفتن محسوس آمار بیکاری در بسیاری از کشورهای جهان، بحران بیکاری حتی بعد از پاندمی نیز بر دولت ها فشار وارد خواهد کرد و علاوه بر آن، احتمال مهاجرت برای یافتن شغل نیز افزایش خواهد یافت و در نتیجه، بسیاری از کشورها با مشکلات فراوان و بسیار جدی، روبرو خواهند شد. طرف دیگر، بر اثر فوت بخشی از نیروی کار متخصص در کشورهای گوناگون، احتمالا تا سال ها، کمبود نیروی کار ماهر و دارای تخصص در برخی بخش ها محسوس خواهد بود. به بیان دیگر، پس از پایان پاندمی، مدت ها طول خواهد کشید تا وضعیت اقتصادی جهان به وضعیت قبل از شیوع این بیماری برگردد. .
تاثیر کرونا بر اقتصاد خانواده
وزارت کار در گزارشی به آثار شیوع ویروسی کرونا بر کسب و کار و رفاه خانوارها پرداخت که در نتیجه گیری این گزارش آمده است که بررسی رشد حقیقی هزینه خانوار در سال 98 نشانگر این است که سفره خانوار ایرانی کوچک تر شده است . در این میان دولت با وعده بسته حمایتی سعی کرد اثرات منفی اقتصادی این مساله را برای خانوارها موقتا تعدیل کند . شیوع ویروس کرونا در ایران نیز تاثیر بسیاری بر اقتصاد داخلی داشته و خواهد داشت ، به باور کارشناسان اقتصادی به دلیل وابستگی اقتصاد ایران به اقتصاد جهانی ، در ایران داستان کمی پیچیده تر است ، زیرا علاوه بر آسیب های نفت ، تحریم های بین المللی ، رشد منفی اقتصاد ، تورم بالا و … آسیب های بیشتری را شاهد خواهد بود . اقتصاد ایران فشارهای دوگانه تحریم و تبعات ویروس کرونا را همزمان تجربه می کند ، هرچند اقتصاد دانان بر این باور هستند که چنانچه سریعتر واکسنی برای کرونا یافت شود ، افتها کمتر بوده و اقتصاد سریعتر به روال عادی باز می گردد.

منابع

www.donya-e-eqtesad.com
www.ima.ir/news
www.eghtesadonline.com
www.avapress.cm/fa
www.tasnimnews.com/fa/
www.tejaratnews.com/training

7