پرورش قارچ و هزینه ها و درامد
تاریخچه استفاده از قارچ خوراکی
قارچها موجوداتی هستند که از ادوار قدیم با انسان بوده اند. سوابق فسیلی آنها به دوران پر کامبرین و دونین بر می گردد. تاریخ مصرف قارچ های خوراکی بعنوان غذا و دارو به زمانی بسیار دور برمی گردد و حتی انسان های نخستین از خواص ویژه قارچ ها اطلاع داشتند. آزتک ها از قارچها بعنوان مواد توهم زا در فالگیری استفاده می کردند و قارچ را گوشت خدا God's flesh می نامیدند. نوشابه مستی آور سوما نیز چیزی جز عصاره آمانیتا موسکاریای سمی نبوده که از گروه قارچ های کلاهکدار است . اگر تاریخچه تولید قارچهای خوراکی به دقت مورد بررسی قرار گیرد , تاریخی چند هزار ساله را میتوان برای آن قائل شد. پرورش قارچهای خوراکی حدوداً به 20 قرن پیش در ژاپن و چین بر می گردد. کاشت قارچ در گلخانه اولین بار در سوئد در سال 1754 میلادی ابداع شد.
کشور های مختلف جهان با توجه به فرهنگ غذایی در طی سالهای گذشته به نوعی از این محصول ارزشمند برخوردار بوده اند و در حال حاضر , اکثر قریب به اتفاق کشورهای دنیا آن را به عنوان یک محصول کشاورزی و باغی قلمداد و حتی به منظور توسعه هر چه بیشتر تولید و مصرف آن , برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت برای آن قائلند و سالانه هزینه های بسیاری را مصرف آن میسازند . در این میان کشورهای آمریکایی , اروپایی , اسیایی و آفریقایی هر کدام به نوعی نسبت به توسعه همه جانبه آن اقدام و گاهی در بعضی کشورها با توجه به فرهنگ غذایی , میزان قارچها بر دیگران پیشی گرفته و تولید آن گونه خاص , بیشتر است.کشورهایی مانند چین , از 2 هزار سال پیش قارچها را نیز به موازات سایر محصولات کشاورزی پنداشته و در حال حاضر , سالانه چند میلیون تن تولید انواع قارچها را در برنامه های خود دارند . البته در این میان از خواص داروئی و درمانی قارچهای داروئی نیز غافل نمانده و در صنعت داروسازی در کشور مذکور در حد قابل توجهی رونق یافته است به طوری که در مراجعه به پزشکان چینی , انواع داروها از جمله قرص , کپسول , آمپول و…. تجویز میگردد.
البته شایان ذکر است که قارچها به لحاظ بافت فیبری و سلولزی و نیز داشتن پلی ساکاریدهایی در دیواره سلولی شان به عنوان ضد سرطان محسوب میگردند . در این میان می توان به قارچهایی اختصاصا ضد سرطان اشاره کرد مانند قارچهای گاندرما ,آریکولاریاو شیتاکه .
صنایع تبدیلی قارچها نیز امروزه به عنوان یکی از صنعت های روز , مورد توجه خاص قرار گرفته است . صنایع کنسرو سازی , مربا , ترشی و پودر قارچ , از جمله فرآورده های قارچ است که در دنیا از مصرف بالایی نیز برخوردار است. از نکات قابل توجه و تامل دراین صنعت این است که با توجه به تولید بالای ضایعات کشاورزی در اکثر کشورها از جمله ایران, استفاده بهینه از این ضایعات را میتوان نام برد.
اصولا قارچها از ضایعات کشاورزی تولید میگردند.از جمله کاه و کلش گندم , برنج , سویا , آفتابگردان , ذرت , خاک اره, علفهای هرز , گراسها و….
بطوری که میتوان گفت در تولید قارچ از ضایعات کشاورزی و دور ریز که اصولا کشاورزان هزینه و زحماتی برای نابودی آنها باید متحمل شوند میتوان غذای پروتئینی و مقوی تولید کرد که خود این یکی از مزایای عمده این رشته تولیدی است . از سوی دیگر , میتوان به ارزش غذایی قارچها نیز اشاره کرد. این صنعت در کشور ما از حدود 30 سال پیش در حوالی تهران آغاز و به صورت کم و بیش توسعه یافت ولیکن از دهه 60 بدین سو , نوعی از قارچها به نام تکمه ای در کشور به صورتی صنعتی کامل آغاز و دهها واحد تولیدی در کشور پا گرفت . البته در آغاز ارائه محصول به دلیل نو بودن محصول و فرهنگ غذایی خاص ایرانیان , با استقبال خوبی روبرو نشد , ولی با گذشت سه دهه , امروزه از فرهنگ مصرف بالایی برخوردار شده است به طوری که واحدهای تولیدی فعال با ظرفیت کامل , در حال تولید و گسترش آن هستند .
جنبه های اقتصادی قارچ خوراکی
درآمد حاصل از قارچ خوراکی تحت تاثیر عوامل مختلف تولید قرار دارد از جمله سیستم تولید انتخاب شده، نوع ساختمان و مصالح مورد استفاده، میزان پیچیدگی و گرانی ماشین آلات و دستگاههای هوادهی و میزان سرمایه اولیه.
در تولید نهایی قارچ خوراکی هدف نهایی این است که حداقل 70 درصد قارچ درجه یک تولید نمایند.
میزان محصول حاصل از یک تن کمپوست به شرح زیر طبقه بندی می شود:
تولید نامطلوب : کمتر از kg 135 قارچ
تولید ضعیف : حدود kg 135 – 160 قارچ
تولید نسبتاً مطلوب : kg 160 – 180 قارچ
تولید خوب : kg 180- 190 قارچ
تولید عالی : بیش از kg 200 قارچ
چنانچه برداشت پس از رشد کامل قارچ (باز شدن کلاهک) صورت گیرد، حدود 50 درصد افزایش محصول داریم ولی لازم به ذکر است که از نقطه نظر بازارپسندی بشدت کاهش می یابد.
خواص غذایی و درمانی قارچ
به دنبال کمبود جهانی پروتئین بویژه در جهان سوم از سال 1960 به بعد تحقیقات بسیاری در رابطه با پروتئین انواع قارچ های خوراکی صورت گرفت و میزان پروتئین قارچهای خوراکی از حداقل 8/1 تا 9/5 درصد وزن خشک قارچ گزارش شد. میزان درصد پروتئین قارچ بستگی به نژاد قارچ، شرایط زراعی، اندام مورد آزمایش، مرحله رشدی، میزان آب موجود در بافت، چرخه باردهی، فاصله زمانی بین زمان برداشت و زمان اندازه گیری پروتئین دارد. به عبارتی پروتئین قارچ تازه در حدود دو برابر پروتئین اغلب سبزیجات و حبوبات بوده و به علت درصد بالای رطوبت گوشت آن از نظر هضم مانند سبزیجات و حبوبات است. (پروتئین آن 70 تا 90% قابلیت هضم دارد) و اصولاً پروتئین قارچ خوراکی از لحاظ ارزش غذایی در حد فاصل پروتئین گوشت و سبزیجات قرار گرفته است و مصرف آن برای میانسالان و سالخوردگان به جای گوشت قرمز توصیه می شود.
همچنین یک فرد بالغ حدود 10000 کیلو ژول انرژی در روز نیاز دارد و قارچهای خوراکی به علت داشتن 2/4% وزن تر کربوهیدرات قادرند بطور میانگین 100 کیلو ژول در 100 گرم قارچ انرژی تولید کنند که این میزان انرژی بر ارزش قارچ افزوده و امکان استفاده از آن را در رژیم های غذایی کم انرژی به بهترین نحو فراهم می سازد. همچنین از آنجا که قارچ های خوراکی دارای درصد کم چربی (1/0 تا 3/0 درصد وزن تر) می باشد، لذا برای رژیمهای لاغری بسیار مناسبند.
اسفگنولیپیدها نیز که از گروههای مهم لیپیدی موجود در سیستم مغز و اعصاب محسوب می شوند، در قارچ های خوراکی شناسایی شده اند. از نظر ویتامین نیز مصرف روزانه 100 گرم قارچ خوراکی نیاز بدن به ویتامین C را برطرف کرده و بعلت داشتن تیامین (B1) کافی، جلوگیری از بری بری کرده و نیز به علت داشتن B12 جلوگیری از ضایعات مغزی و ستون فقرات و کم خونی می کند. از نظر سایر ویتامین ها نظیر A، D، K، E نیز مصرف قارچ می تواند مفید باشد. مصرف 100 گرم قارچ خوراکی تازه بیش از نیاز روزانه افراد بالغ به ویتامینهای محلول در آب را برطرف می کند.
عناصر معدنی قارچ نیز بیش از سبزیجات و میوه جات است. قارچ خوراکی دارای میزان چشمگیری پتاسیم، مس و آهن است و قادر است فسفر مورد نیاز بدن را تامین کند که این فسفر معمولا در تیغه های کلاهک موجود است. لایه های سطحی قارچ نیز دارای مقادیر زیادی آهن است که می تواند نیاز معمول بدن را تامین کند. مس هم در کلاهک و هم در تیغه ها موجود است. با خوردن 100 گرم قارچ تازه نیاز روزانه بدن به پتاسیم تامین می شود. عناصری همچون Mn ، Mo و بخصوص Zn به میزان مناسبی در قارچ خوراکی موجودند که این عناصر در فعل و انفعالات آنزیمی بدن نقش دارند. قارچ ها به علت خاصیت کنترل چربی و قندخون برای مبتلایان به بیماری قلبی و دیابت مفید بوده و بعلت داشتن اسید فولیک برای اشخاص کم خون مفیدند. با توجه به موارد فوق، قارچ خوراکی غذایی بسیار ارزشمند است که هم می تواند در کشورهای در حال توسعه که سوء تغذیه مشکل آفرین است نقش موثر خود را ایفا کند و هم در جهان توسعه یافته که مواد غذایی پر انرژی بوفور یافت می شود، به علت پایین بودن کالری نقش مهمی در تغذیه و تعدیل کالری موجود در جیره غذایی جامعه بعهده گیرد.
نکته: وجود عناصر سمی از جمله کادمیوم ، جیوه ، نقره باعث جذب توسط قارچ شده و در نتیجه باعث مسمومیت فرد می شود. باید توجه داشت که از ورود این عناصر به بستر باید جلوگیری شود.
هم خوراک قارچی صد درصد مطمئن , پروتئینی و مقوی برای منزل خودتان تهیه نمائید و هم در ادامه کار پس از کسب تجربه و تهیه جزوه دوم می توانید قارچ تولیدیتان را در بازار با قیمت مناسب به فروش برسانید .
صنعت تولید قارچ خوراکی در ایران نوپاست و تا به حال کمتر به آن پرداخته شده است و مستعد توسعه و گسترش می باشد و از طرفی مواد ویتامینی و پروتئین سرشار قارچ و طیف گسترده غذاهای امروزی که با قارچ تهیه می شوند باعث تشدید نیاز بازار به این کالای ارزشمند خوراکی شده است .
برخلاف قارچ دکمه ای که پرورش آن به بیش از 30 ملیون تومان سرمایه و مکان مخصوص نیاز دارد , پرورش قارچ صدفی به سرمایه زیاد و یا مکان خاصی نیاز ندارد و در طیف گسترده تری از غذاها قابل استفاده است و از نظر مواد غذائی نیز غنی تر می باشد .
از طرفی سادگی و کم بودن هزینه اولیه این کار بر جذابیت این شغل می افزاید.(بعد از حدود 20 روز قارچ محصول می دهد و تا چند ماه هر بستر رشد قارچ ثمر می دهد)
قارچهای صدفی
قارچهای صدفی همگی متعلق به جنس پلوروتوس(Pleurotus ) می باشند.این
قارچها که به نام اویستر مشروم(Oyster mushroom ) معروف هستند به دلیل سهولت در کشت ، عدم نیاز به کمپوست ، مقاومت در برابر شرایط سخت محیطی همانند گرما ، سرما ، خشکی و آفات کشت آن بسیار آسان است . این قارچ گونه های زیادی دارد که چند گونه زیر بیشتر در ایران کشت می شود .
1- پلوروتوس ساجور کاجو: قارچی است سفید رنگ نسبتا پر محصول خوش طعم و خوش عطر می باشد . زادگاه آن هند می باشد .
2- پلوروتوس فلوریدا : زادگاه آن آمریکا می باشد . قارچی است کاملا سفید،کلاهک آن زیاد گوشتی نیست پر محصول است و به دلیل مقاوم بودن به گرما در تابستان بازده خوبی دارد .
3- پلوروتوس استراتوس : قارچی است بسیار بسیار پر محصول و رنگ آن خاکستری است به دلیل بلوغ سریع این قارچ ، هاگ آن در فضای سالن پخش شده و بیماریهای پوستی و ریوی را ایجاد می کند .
4- پلوروتوس فیزیوس : قارچی است بسیار محصول از تلفیق استراتوس و فلوریدا به وجود آمده است . رنگ آن سفید است با کلاهک گوشتی و بین قارچهای صدفی بیشتر از بقیه مشتری پسند است . اسم صنعتی این قارچ است5- پلوروتوس فلابلاتوس : قارچی است صورتی رنگ،بسیار کم محصول و بیشتر به منظور خواص دارویی آن کشت می شود . یکی از موارد استفاده درمانی آن در درمان بیماری ایدز می باشد.
6- پلوروتوس سیترینو پلاتوس( قارچ صدفی طلایی) : در نگاه اول رنگ زرد و درخشان این گونه توجه بیننده را به خود جلب می کند .بسیار پر محصول ، طعم این قارچ در ابتدا تند و تلخ است اما بعد از پخت طعمی با بوی تند گردو که گاهی نیز بوی ماهی با عطری خاص می دهد.
روش کشت قارچ های صدفی
جهت کشت قارچ صدفی ابتدا ماده سلولزداری انتخاب می کنیم . بهترین ماده کاه
گندم و جو است و توصیه می کنیم از کاه برنج استفاده نشود . کاه گندم یا جو باید دارای خصوصیات زیر باشد :
1- کاه تازه باشد یعنی رنگ آن طلایی و فاقد ساقه هایی با رنگ قهوه ای یا سیاه
باشد
2- ساقه های کاه بلند باشد . استفاده از کاه بسیار ریز و خاکه باعث به هم
چسبیدگی ساقه های کاه شده و عبور و نفوذ آب و هوا را به داخل بافت آن مختل می کند و باعث افت شدید تولید می شود .
کاه را قبل از استفاده کمی می کوبیم . این کار توسط بیل یا ریختن کاه بر روی زمین و حرکت دادن غلتک و یا ماشین برروی آن انجام می دهیم . در اثر این عمل ساقه های کاه ترک خورده و نفوذپذیری میسیلیم درون سا قه های کاه به راحتی انجام می شود سپس کاه را درون حوضچه ای ریخته و پس از کمی نگهداری آن را از داخل حوضچه جمع آوری کرده و درون آبکش می ریزیم حال به یکی از دو روش زیر کاه شسته شده را پاستوریزه می کنیم : 1- کاه شسته شده را درون یک دیگ می ریزیم به آن آب اضافه کرده و آن را حرارت می دهیم پس از 5 دقیقه جوشیدن درب دیگرا گذاشته ( در حالیکه اجاق خاموش است ) به مدت 20 دقیقه کاه را در آب جوش نگهداری می کنیم . میکروارگانیسم های موجود در کاه در دمای 90 درجه همگی از بین می روند ولی علت اینکه ما کاه را به مدت 5 دقیقه می جوشانیم اینست که ممکن است درون کاه دانه های گندم و جو وجود داشته باشد که با جوشاندن آنها باعث مرگ دانه ها می شویم و اگر این کار را نکنیم دانه ها در حین کشت جوانه می زند .
2- در این روش ابتدا آب درون دیگ ریخته می شود آن را حرارت داده تا به جوش آید سپس کاه شسته شده را درون آب در حال جوش می ریزیم.پس از چند دقیقه و هنگامی که کاه کمی در آب جوشید درب دیگ را بسته به مدت 20 تا 30 دقیقه آن را درون آب جوش نگهداری می کنیم لازم به ذکر است که در این زمان اجاق خاموش است. . پس از این زمان ، کاه پاستوریزه شده و بافت آن نیز کمی نرم می شود در اتمام این مرحله کاه را آبکش نموده و تا خنک شدن آن یعنی رسیدن به دمای 25 درجه سانتیگراد آن را در اتاق در بسته نگهداری می کنیم . با خنک شدن کاه می توان عمل مایه زنی را انجام داد . برای کشت از کیسه ی پلاستیکی شفاف استفاده می کنیمقبل از استفاده از این پلاستیک مقداری آب جوشیده درون آن می ریزیم و آن را تکان داده و بعد خالی می کنیم این کار بدلیل ضد عفونی محیط داخلی پلاستیک می باشد سپس پلاستیک را از کنار لوله تا به نزدیک کف آن برسیم . سپس به ارتفاع 4 تا 5 سانتیمتر کاه پاستوریزه شده خنک کف آن می ریزیم سپس میسیلیم مورد نظر را خوب بهم زده تا بدانه های گندم تبدیل شود . پس از آن دستمان را توسط الکل ضدعفونی نموده و پس ازتبخیر شدن الکل مقداری از گندم حاوی میسیلیم را برروی کاه می پاشیم مجددا برروی آن 4 تا 5 سانتیمتر کاه پاستوریزه شده می ریزیم و روی آن بذرپاشی می کنیم این کار تا پایان پر شدن پلاستیک به همین شکل ادامه
می یابد. در انتها بر روی مجموعه کشت شده فشار آورده و درب پلاستیک را گره می زنیم هر کیسه بین 8تا 10 کیلوگرم وزن باید داشته باشد. علت اینکه ما به این ترتیب کاه و بذر را درون پلاستیک قرار می دهیم این است که میسیلیم بصورت شعاعی رشد کند . در ازای هر 10 کیلوگرم کاه پاستوریزه شده 350 الی 400 گرم میسیلیم نیاز است به محض آویزان نمودن کیسه های کشت شده 2 سوراخ جهت خروج آب اضافی در کف آن ایجاد می کنیم . سپس آن را در محلی تاریک با دمای 25 درجه سانتیگراد آویزان می کنیم . پس از آن لحظه به لحظه میزان غلظت CO2 درون پلاستیک افزوده می شود . میسیلیم در غلظت زیاد CO2 و تاریکی رشد پرسرعتی دارد . 10 الی 15 روز شرایط سالن را فقط از نظر دما و تاریکی کنترل می کنیم . در روز دهم تا پانزدهم چند عدد سوراخ توسط خودکار به منظور نفوذ اکسیژن و خروج مقداری CO2 در دیواره پلاستیک ایجاد می کنیم در صورتیکه کشت در تابستان صورت گیرد و یا سالن در مجاورت گاوداری ، مرغداری و یا محل آلوده دیگری باشد درون سوراخ ها را می توان با پنبه پر نمود . می توان پنبه ها را به سم مالاتیون با غلظت دو
در هزار آغشته کرد. با ایجاد سوراخ میزان رطوبت داخل پلاستیک لحظه به لحظه کم می شود . این مورد را از شفاف شدن دیواره داخلی پلاستیک متوجه خواهیم شد .
هنگامی که پلاستیک فاقد قطرات ریز آب شود کیسه کشت نیاز به آبیاری دارد ( پنبه ها را در می آوریم و سپس آبیاری را انجام می دهیم ) برای آبیاری سوراخی در بالای پلاستیک ایجاد کرده از درون آن آب به درون پلاستیک می ریزیم . میزان آبیاری نیز باید به اندازه ای باشد که تمام جداره داخلی پلاستیک با آب خیس شود . هنگامی که تمامی فضای داخلی پلاستیک با میسیلیم سفید رنگ پوشیده شد رشد رویشی میسیلیم کامل شده شده است و باید آنرا وارد مرحله رشد زایشی کنیم . برای وارد نمودن میسیلیم به مرحله زایشی 4 عمل زیر را انجام می دهیم :
1- دما را از 25 درجه سانتیگراد به 15 الی 18 کاهش می دهیم
2- غلظت CO2 را توسط روشن نمودن تهویه به حداقل می رسانیم
3- سالن را توسط نور مهتابی ( که دارای نور سفید است ) روشن می کنیم
4- دستگاه های رطوبت ساز را روشن و رطوبت آن را به % 70 – 90 می رسانیم پس از اعمال این تغییرات دردیواره پلاستیک شکافهای طویلی ایجاد می کنیم اصولا پس ازایجاد شکاف روزی یک مرتبه توسط سمپاش به بسته ها آب می پاشند 2 الی 3 روز بعد شاهد ایجاد پین هد خواهیم بود و چند روز بعد پین هدها به قارچهای بزرگی تبدیل می شوند.
هزینه های یک تولیدی قارچ صدفی با کمترین مساحت
هزینه های تولید قارچ ( نوع صدفی یا دکمه ای) با توجه به نحوه اجرای طرح و امکانات فیزیکی موجود همچنین شیوه تولید متغیر بوده و معمولا در دو سطح 1- وسیع یا حرفه ای 2- محدود یا غیر حرفه ای به منظور کار جنبی یا خود اشتغالی بررسی میشود. معمولا افرادی که سرمایه کمتری دارند و از نیروی کار شخصی استفاده می کنند به تولید قارچ صدفی در سطح محدود می پردازند. این افراد از تاسیسات و ماشین آلات صنعتی استفاده نمی کنند بنابراین مهارتهای فردی و میزان کار شخصی یا نیروی انسانی عامل تعیین کننده قیمت نهایی محصول میباشد .
هزینه های نوشته شده در سطح محدود و قابل اجرا می باشند. بدیهی است در صورت اجرای طرح در سطح وسیع بایستی از امکانات دیگری استفاده نمود که نیاز به دانش و سرمایه گذاری بیشتری خواهد داشت .
توجه:با توجه به نوسانات بازار قیمت ها همواره متغییر بوده و می بایست با توجه به نرخ روز به روز شوند
برآورد هزینه های جاری تولید قارچ صدفی
هزینه های تولید قارچ صدفی رابطه مستقیم با سیستم تولید( کیسه ای،استیلاژ ….) مکانیزم تولید
( مکانیکی، نیمه مکانیکی،دستی یا بصورت تامین مواد اولیه ازطریق تعاونی یا ….)همچنین قیمت نهادینه های تولید( مواد اولیه،هزینه کارگری، سوخت وانرژی و ….)از یک سو و از سوی دیگر میزان عملکرد محصول بر حسب مقدار بستر یا محیط کشت استفاده شده در طول یک دوره از تولید داشته که معمولا بین دو تا سه ماه در نظر گرفته میشود. بنا براین محاسبات ذیل که کاملا عملی و تجربه شده در سال 1384 می باشند می توانند تغییراتی داشته باشند که متاُثر از نحوه مدیریت در کارخانه میباشد.این محاسبات جهت سیستم رایج ایران یعنی سیستم تولید به روش سنتی یا دستی محاسبه شده است. ضمناً در این برآورد هزینه سرمایه گذاری ثابت ( ساختمانها، تاسیسات و تجهیزات ) محاسبه نشده است .
الف) هزینه کارگری :
شامل ۴ مرحله قالب زنی توسط ۴ نفر (۱۶ روز کارگر) ۲ مرحله تخلیه و پر کردن سالن پاستوریزه توسط ۴ نفر (۸ روز کارگر) ۳ مرحله آبیاری توسط یک نفر ( ۳ روز کارگر) یک مرحله تخلیه و نظافت سالن توسط ۴ نفر ( ۴روز کارگر) و میانگین ۴ روز کارگر جهت نظارت که مجموعاً ۳۵ روز کارگری با ارزش هر روز کارگری در سال 1384 تقریباً ۵۰۰۰۰ ریال با کلیه مزایا معادل ۷۵۰۰۰۰ ریال (تا قبل از برداشت ) میباشد.
جهت برداشت و بسته بندی، طی ۳ مرحله ( ۳ چین برداشت ) توسط ۵ نفر مجموعا 15 روز کارگر، با دستمزد فوق جمعاً مبلغ ۷۵۰۰۰۰ ریال خواهد شد.
ج)هزینه سوخت و انرژی:
از سوخت گازوئیل ،انرژی برق و آب با تعرفه کشاورزی به طور میانگین در فصول مختلف سال مبلغ ۵۸۲۹۳۰ جهت هر دوره تولید در نظر گرفته شده است.
پیش بینی میزان تولید با استفاده از مواد اولیه فوق با وزن خشک تقریبی ۱۰۰۰۰ کیلو گرم و 65% تا 75% رطوبت میتوان ۱۶۵۰۰ تا ۱۷۵۰۰ کیلو گرم کمپوست ( بستر یا محیط کشت قارچ دکمه ای) تهیه نموده که عملکرد آن ( میزان قارچ تولید شده ) بر اساس وزن بستر(کمپوست) به قرار ذیل می باشد.
باید در نظر داشت، کیفیت کمپوست تهیه شده از نظر فیزیکی و بیوشیمیایی که بستگی به مواد اولیه مصرف شده و سیستم تولید کمپوست دارد، همچنین بذر مصرفی ( اسپان )از نظر گونه و اصلاحات ژنتیکی انجام شده بر روی آن نقش چشمگیری در تلورانس تولید داشته و به همراه مجموع عوامل محیطی و نحوه کنترل آن (رطوبت، دما، تهویه، بهداشت، …) افزایش یا کاهش تولید قارچ را در تولیدی های قارچ دکمه ای رقم میزند
تصویر انواع قارچ ها:
پرورش قارچ صدفی در سطح محدود(کمتر از ۸۰متر مربع):
۱.کاه یک شب در آب خیسانده شودسپس کاه خیسانده شده ۲ ساعت در آب جوشانده شود (اززمان جوشیدن ۲ ساعت).
۲.کاه آبکشی و خنک شود(تا حدی که گرمایش با پشت دست حس نشود).
۳.کاه به نسبت ۵درصدبابذر قارچ صدفی مخلوط شود(به ازای هر ۱۰کیلوگرم کاه جوشانده شده ۵۰۰ گرم بذر قارچ صدفی) استفاده شود.
۴.مخلوط حاصل درون کیسه هایی که از قبل تهیه شده قرار گیرد(کیسه خیاری ).
۵.کیسه ها در مکانی که دمای آن ۲۴درجه سانتیگراد است قرار گیرد(برای مدت ۲۴روز).
۶.بعد از ۲۴ روز سطح مخلوط درون کیسه ها سفید میشود.
۷. سوراخهایی به قطر ۲ سانتیمتر و به اندازه ۱۵ سانتیمتر از هم روی کیسه ها ایجادشود: دما دراین زمان به ۱۸ درجه سانتیگراد کاهش یابد(نور یک لامپ معمولی در این زمان ضروریست).
۸.بعد از یک هفته دیگر قارچها ازمحل سوراخ های کیسه ها بیرون می آیند.
۹.زمان منلسب برای چیدن قارچها زمانیست که آنها به اندازه کف دست شده باشند:۳یا۴چین میتوان برداشت نمود(پروسه تولید۲ماه میباشد)که برداشت اول پس از ۱ ماه خواهد بودکه میزان برداشت از هر کیسه حدود ۴ کیلوگرم قارچ صدفی میباشد.
۱۰.از زمانی که روی کیسه کشت سوراخ ایجاد نمودید چنانچه سطح کاه خشک باشد می توان روی آن را کمی آب پاشی نمود(به صورت اسپری).
مواد لازم جهت پرورش قارچ صدفی:
۱.کاه گندم یاکاه جو یاکاه برنج یا تراشه چوب ( صنوبر) اما کاه بهتر است.
۲.کیسه پلاستیکی مناسب(کیسه خیاری)
۳.بذر قارچ صدفی.
نتیجه گیری:
مطالبی که در این جا ارایه میشود در مورد قارچ های خوراکی(صدفی و دکمه ای) میباشد. پرورش قارچ خوراکی کاری پردرآمد است که برای همه با میزان سرمایه های مختلف قابل انجام میباشد . امروزه قارچ های خوراکی در گونه های مختلف درکشورهای جهان تولید و توزیع می شوند.
سرانه مصرف قارچ درکشورهای مختلف متفاوت میباشد,دربرخی ازکشورها این رقم به ۳ کیلوگرم و بیشتر میرسد.
۲. کمپوست قارچ دکمه ای:
ـ کمپوست قارچ دکمه ای با خاک پوششی کیلویی ۲۰۰۰ ریال میباشد.
ـ مدت انتظار جهت دریافت کمپوست ۲۰ روز میباشد.
ـ هزینه حمل به عهده خریدارمیباشد.
۵.اجرا,تجهیز,ارایه مشاوره و راه اندازی کارگاه وکارخانه تولید کنند گان و سرمایه گذاران محترم.