خزش یا وارفتگی بتن :
خزش عبارت است از تغییر طول اجسام تحت تنش ثابت در طول زمان .
اگر قطعه ای تحت تنش قرار بگیرد در همان لحظه اول تغییر طولی خواهد داشت که به این تغییر طول تغییر طول آنی یا الاستیک گفته می شود .
اگر همین قطعه تحت تنش ثابت نگهدای شود با گذشت زمان تغییر طول اضافی تری نسبت به تغییر طول اولیه خواهد داشت که به آن تغییر طول یا کرنش ناشی ازخزش می گویند .
کرنش ناشی از خزش معمولا 2 الی 3 برابر کرنش اولیه است .
مسئله خزش از آنجا مورد توجه قرار می گیرد که متناسب با کرنش ناشی از خزش در بتن تنش ایجاد میشود و لذا اگرتنشی از خزش را درمحاسبات اولیه وارد نکرده باشند ممکن است عضو بتنی تحت بار کمتری نسبت به بار طراحی بشکند .
عوامل موثربرخزش :
1- مقاومت فشاری بتن : هرچه مقاومت فشاری بتن بیشتر باشد خزش در آن کمتراست .
2- تنش وارد بر بتن : هر چه تنش وارده بتن بیشتر باشد خزش بیشتر خواهد بود .
3- رطوبت محیط : هر چه بتن مسن ترباشد وتحت بار قرار گیرد خزش در آن کمتراست .
راههای مقابله با خزش :
1- کم کردن عوامل تشدید کننده خزش (بتن را مرغوب ترساخته ومقاومت فشاری بالاتری در نظر گرفته می شود ) .
2- تعبیه آرماتورهایی که ناشی از خزش را جبران کند .
3- افزایش رطوبت محیط اطراف بتن ( ازجمله مراقبت صحیح وخوب از بتن ) .
خستگی در بتن :
اگر در قطعه ای که تحت بارهای متناوب قرارگرفته بطوریکه هر یک از این بارها کمتر از مقاومت قطعه باشد شکست اتفاق بیفتد اصطلاحا گفته میشود دراثر خستگی شکسته است . پدیده خستگی مخصوص بتن نبوده ودر دیگر مواد ازجمله فولاد نیزممکن است خستگی اتفاق بیفتد . خستگی برای اولین بار در پل های فلزی کشف شد .
در این رابطه ملاحظه شد پلی که ظاهرا از نظر قطعات وجوش و اتصالات وپیچ ها و… در وضعیت مطلوبی بود به ناگهان تحت اثر باری که کمتر از مقاومت باربری آن بودشکسته ومنهدم شد . توجیه این اتفاق با پدیده خستگی صورت گرفت.
در سازه های بتن آرمه خستگی اکثرا در پلها اتفاق می افتد . اصولا بارهایی که کمتراز 50% مقاومت قطعه نزدیکتر نباشد خستگی در تعداد سیکل های کمتری ازبار گذاری اتفاق می افتد .
روشهای مراقبت از بتن سقف :
به عمل آوردن یا مراقبت از بتن مراقبتی است که سازنده بتن باید در طول 7ال 10روز اول از بتن به عمل آورد . هر چه در شروع مراقبت تاخیر شود سبب کاهش بیشتر در مقاومت 28روزه می شود .
در مراقبت از بتن دو مسئله زیر مورد توجه قرار گیرد :
1- رطوبت کافی ومناسب
2- دمای خوب وکافی
کنترل دما در هوای معمولی چندان ضرورتی ندارد ولی در هوای بسیار گرم ویا در هوای سردتر از 4درجه سانتیگراد باید تدابیر ویژه ای اتخاذ شود .
مراقبت از بتن را می توان به طرق مختلف انجام داد که استفاده ازهر یک ازاین روشها با توجه به نوع سازه بتنی وامکانات وشرایط کار متفاوت می باشد.
یکی از این روشها ایجاد برکه اب است بدین صورت که در طول دوره مراقبت همواره یک لایه اب به ضخامت 5الی 10 سانتیمتر روی بتن باقی بماند .
استفاده از این روش فقط برای سطوح تخت و افقی مناسب است.
در اجرای پروژه مذکور نیز برای ابیاری سقف از همین روش استفاده کردند بدین صورت که پس از گیرش اولیه بتن دور تا دور قطعه بتنی را ماسه ریختند وبه شکل برکه ای در اوردند سپس این برکه را پر از اب کردند و تا 5 روز تمام سطح سقف در زیر برکه ای پر ازاب قرار داشت.
پس از یک هفته تمام شمع هایی که در زیر تیرچه ها قرار داشتند را برداشتند.