بودجه و بودجه ریزی

بودجه و بودجه ریزی بخش دولتی

خلاصه کتاب ، همراه تست های مربوط به هر فصل
فصل اول: تاریخچه، مفاهیم و تعاریف
انسان به عنوان فرد در زندگی روزمره خود دائما در حال بودجه ریزی است.جامعه نیز نیازهای وسیع و نامحدودی دارد، در مقابل با منابع و امکانات محدودی روبروست و اساسی ترین کار حکومت در این رابطه و از طریق بودجه گزینش و انتخاب اولویتها و به کار گیری منابع محدود و به منظور رفع نیازهای نامحدود خاصه به نحوی که حد متناسب رضایت به جامعه دست دهد.بودجه یک کشور نشان دهنده جایگاه دولت در اقتصاد و به عبارت دیگر حدود و ثغور دخالت دولت در جامعه است و اداره صحیح امور مالی دولت،نقش بسزایی در بهسازی نظام اقتصادی و نظام اداری یا مدیریت بخش دولتی دارد.بودجه شاهرگ حیاتی دولت است،زیرا دولت تمام فعالیتهای مالی خود، اعم از کسب درآمد و پرداخت هزینه ها برای اجرای برنامه های متعدد و متنوع خود را در چارچوب قانون بودجه انجام می دهد.بودجه آیینه تمام نمای برنامه ها و فعالیتهای دولت بوده و نقشی بسیار مهم و حیاتی در توسعه اقتصاد ملی ایفا می کند.
نظریه های اقتصادی در مورد نقش دولت:
دوره عهد باستان و یونان قدیم: در یونان قدیم اقتصاد را به معنی علم مدیریت و تدبیر منزل و کاربرد آن در سطح حکومت بیان کردند، یعنی همانطوریکه یک خانواده با درآمد خود باید بالاترین استفاده را برای برآوردن نیازها و احتیاجات خانواده بنماید، دستگاه حکومت نیز در یک جامعه باید از درآمدهای حاصله، بیشترین استفاده در جهت حل و فصل امور جامعه بدست آورد.
دوره مکتب سوادگری یا (مرکانتلیست ها): پیدایش این مکتب از قرون ۱۵ می باشد.سوداگران معتقد بودند که، فلزات گرانبه(طلا و نقره) به عنوان ثروت ملی محسوب می شوند و تمام فعالیتهای اقتصادی باید در بدست آوردن آنها بسیج شوند.سوداگران و یا مرکانتلیست ها برای بالابردن قدرت حکومت،معتقد به بسط تجارت و افزایش صادرات بودن.آنها زراندوزی را شعار خود می دانستند و شرایطی را فراهم آورد که به بسط صادرات و تحدید واردات کمک کند.
دوره فیزیوکراتها(طبیعیون): این مکتب در نیمه دوم قرن ۱۸ وجود داشت،طرافداران این مکتب معتقدند که زمین تنها منبع ثروت است و لذا فعالیتهایی که بر روی زمین انجام می شود عامل افزایش ثروت است.همچنین معتقد بودند که دولت نباید در اقتصاد دخالت کند چون نظم بشری بر اساس یک سری مقررات و نظم طبیعی استوار است و خدشه وارد کردن آن به زیان انسان است مالیات فقط باید فعالیتهای کشاورزی وضع شود.
دوره کلاسیک ها: مکتب کلاسیک ها در اواسط قرن هجده پا به عرصه وجود گذاشت، بنیانگذار این مکتب فردی به نام آدام اسمیت است که به او لقب پدر اقتصاد مدرن نیز دادند. اصل مکتب کلاسیک آزادی کسب و کار بوده،و معنقدند که بهترین دولتها، دولتی است که کمتر حکومت کند. مکتب کلاسیک که بر اساس آزادی فرد استوار بود.کلاسیکها معتقد به وجود دست نامرئی که فعالیتهای مادی انسان را هدایت می کند و آزادی رقابت کامل که فعالیتهای اقتصادی باشد و دولت باید آزادی فعالیتهای اقتصادی را تامین و تضمین نماید.کلاسیکها معتقد بودند که پیروی از منافع فردی باعث تامین منافع اجتماعی نیز می گردد.
آدام اسمیت در کتاب ثروت ملل خود وظایف دولت را به سه دسته تقسیم می کند:
۱)حفظ جامعه از حمله خارجی (امنیت)
۲)ایجاد سازمانهای قضائی در کشور(نظم)
۳)فراهم نمودن کالاها و خدماتی که با وجود فایده زیاد و اهمیت قابل ملاحظه ای که برای جامعه دارند، هزینه ایجاد آن از طریق سرمایه گذاری فردی یا گروهی بوسیله بخش خصوصی قابل تامین نیست.
دوره پیدایش مکتب کنیزینها (دولت- رفاه اجتماعی):نظریه کلاسیک که برای دولت یک نقش ناطر قائل بود متروک شد و نظریه جدید موسوم به دولت رفاه اجتماعی جایگزین آن شد، که خواستار نقش فعالانه برای دولت بود.به طور کلی با تغییر شرایط،ساختار تازه ای از روابط اجتماعی و اقتصادی و مفهوم جدیدی از دولت پدیدار شد که در آن حاکمیت سنتی و حفظ نظم و تامین امنیت و دفاع از کشور تنها بخش کوچکی از وظایف آن به شمار می آمد.یعنی اگر دولتهای آغاز حکومت لیبرالیسم اقتصادی،کارشان حفظ وضع موجود بود، این وظیفه تبدیل به سامان دادن به نابسامانیها و لو به قیمت بر هم زدن وضع موجود شد و علاوه بر حفظ و نگاهداشت نظم و استقلال و تامین عدالت، تامین رفاه و پیشرفت و سلامت جامعه نیز در حیطه تکالیف دولت درآمد.
دوره دهه ۱۹۹۰ ( دهه خصوصی سازی): به طور کلی دهه ۱۹۹۰ را میتوان دهه خصوصی سازی و گرایش به اقتصاد بازار نام گذاری کرد.دخالت گسترده دولت در اقتصاد موجب تحریف بازار اقتصادی می شود و با عدم تخصیص بهینه منابع همراه است که این امر منجر به کاهش تولید و اشتغال در اقتصاد خواهد شد.فعالیتهای اقتصادی از طریق اتخاذ سیاستهای اقتصادی مناسب،بهترین روش برای هدایت و نظارت اقتصاد ملی به حساب می آید.
وظایف کلی دولت(وظایفی که جامعه به عهده دولت واگذار کرده است):
۱)اعمال حاکمیت دولت: معمولا وظایف اصلی وزارتخانه ها و موسسات دولتی نظیر دفاع از مرزهای کشور و حفظ نظم و امنیت داخلی،استقرار امنیت قضایی،وصول درآمدهای کشور به منظور تامین هزینه های دستگاه دولت اعمال حاکمیت حاکمیت تلقی می شود.معمولا هزینه های اداره امور حاکمیت دولتها، از سود حاصل از اعمال حاکمیت تامین نمی شود.معمولا هزینه های اداره امور حاکمیت دولتها، از سود حاصل از اعمال حاکمیت تامین نمی شوند، زیرا اعمال حاکمیت دولت به منظور سود نیست بلکه تامین این هزینه ها بیشتر از طریق مالیات ها تامین می شود.
۲)اعمال تصدی دولت: اموری هستند که با رعایت مصالح جامعه به عهده دولت محول گردیده است که اینگونه وظایف را بخش خصوصی هم می تواند به عهده گیرد.نظیر ارائه خدمات مختلف در زمینه توزیع کار،تامین آب و برق و تلفن…، ایجاد سرویسهای اتوبوس رانی و فعالیتهای مشابه، دستگاه دولت معمولا برای انجام وظایف فوق شرکتهایی ایجاد می نمایند که نحوه اداره این شرکتها تابع قانون تجارت بوده و تقریبا مشابه بخش خصوصی است.این کار از وظایف اصلی دولتها نیست،بلکه به لحاظ ملاحظات سیاسی و اقتصادی این قبیل امور را انجام می دهند.
وظایف دولتها در عصر حاضر: کلا وظیفه دولتها را می توانبه شرح زیر برشمرد:
۱)برقرار ساختن امنیت عمومی اعم از داخلی و خارجی و تامین هزینه های نظامی و پلیس و سایر سازمانهای امنیتی.
۲)اجرای عدالت و حل اختلافات.
۳)تامین ارتباطات بوسیله ایجاد راهها،راه آهن دولتی و پست و تلگراف.
۴)تنظیم و ترتیب کارهای اقتصادی از قبیل ضرب سکه، چاپ اسکناس و تعیین اوزان و مقادیر و…
۵)تامین رفاه اجتماعی از طریق تعیین حداقل مزد و بیمه های اجتماعی و غیره.
۶)مبارزه با بیکاری و تامین اشتغال کامل.
۷)کوشش برای توسعه اقتصادی مخصوصا در کشورهای کم رشد.
تعریف های علمی بودجه: ۱)بودجه از نظر عامه مردم عبارت است از دخل و خرج یا درآمد و هزینه.
۲)بودجه یکی از وسایل مالی،نظارت قوه مقننه بر دولت و نشان دهنده اشکال مالی مداخله دولت در فعالیتهای اقتصادی کشور است.
۳)بودجه عبارت از طرحی جامع در قالب یک اصطلاح کلی از برنامه مالی است که برای مدت محدودی از زمان و بودجه دولت عبارت از برآورد هزینه ها و پیش بینی درآمدها برای یک دوره آتی که همراه آن درآمدها و هزینه های قطعی سال گذشته و جاری نیز ارائه می شود.
۴)بودجه عبارت است از نگاه داشتن حساب دخل و خرج دولت و ایجاد توازن میان درآمد هزینه ها تا در اثر آن کسری بودجه پیش نیاید (تعریف کلاسیکها).
تعریفهای بودجه که بر جنیه اقتصادی و مالی تاکید دارند: بودجه شاهرگ حیاتی دولت می باشد.بودجه در واقع عبارت از یک طرح مالی می باشد در این طرح نیازمندیهای پولی دولت بطور کلی برای مدت محدودی پیش بینی می شود.بودجه عبارت از طرحی جامع در قالب اصطلاحات مالی که بوسیله آن یک برنامه جاری برای مدت معینی اجرا می شود.یک طرح مالی که هم به عنوان شالوده ای برای پیش بینی عملیاتی آتی و هم برای کنترل آن عملیات بکار می رود یا بودجه برنامه مالی برای عملیات آتی است.
تعریفهای بودجه که بر جنبه سیاسی بودجه تاکید می ورزند:ریشه اصلی تنظیم بودجه را باید در عامل سیاسی جستجو کرد و بودجه بعد از حکومتهای پارلمانی بوجود آمد یعنی از زمانی که حق نظارت مردم به صورت کنترل درآمدها و هزینه های دولت توسط مکانیزم های نمایندگی دایر شد .بودجه دولت سندی است که معاملات دخل و خرج مملکت برای مدت معینی در آن پیش بینی و تصویب شده باشد.مدت مزبور را سنه مالیه(سال مالی)می گویند و عبارت است از یکسال شمسی.بودجه لایحه پیش بینی کلیه عواید و مخارج مملکتی است برای مدت یکسال شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسیده باشد.
تعریفهای بودجه که بر جنبه های برنامه ای و مدیریت بودجه تاکید می ورزند: بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار و برآوردها هزینه ها برای انجام عملیاتی که منجر به وصول به سیاستها و هدفهای قانونی می شود.بودجه پیش بینی آینده است. بودجه برای یک دوره معین در زمان تهیه می شود. بودجه شامل پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه هاست.
اهمیت بودجه:۱)بودجه وسیله ای برای تدوین و تنظیم برنامه های دولت: دستگاه اقتصادی کلی مملکتی به دو قسمت تقسیم می شود؛ یک قسمت خصوصی و دیگری دستگاه دولتی که بخش عمومی نامیده می شود.ارتباط و تناسب این دو دستگاه با یکدیگر در وضع اقتصادی کلی کشور اهمیت زیادی دارد.در حقیقت بودجه زندگی اقتصادی یک ملت را قالب ریزی می کند و نیروهای مختلف کشور را تقسیم و توزیع می کند و دولت را درمصرف کردن منابع راهنمایی می نماید.بودجه بیان سیاستها و برنامه های دولت است.
۲)بودجه بوسیله تحصیل مجوز قانونی برای فعالیتهای دولتی است: بودجه به دولت اجازه داده می شود که قسمتی از درآمدهای خصوصی مردم را به وسیله مالیات وصول کرده و به خود تخصیص دهد و همچنین مخارج عمومی را پرداخت کند حقوق کارمندان و کارگران دولتی را بپردازد.بودجه یک اجازه قانونی است که بوسیله آن دولت می تواند پرداختهای دستگاههای عمومی را انجام دهد هر چند که تشخیص هزینه های سازمانهای دولتی به عهده وزیران مربوطه است ولی هرگونه هزینه ای موقعی قابل پرداخت است که قوه مقننه اجازه آن را صادر نموده است.
۳)بودجه راهنمای اجرای سیاستهای دولت است: در بودجه بندی با امکاناتی که بوجود می آورد تصمیماتی که دولت برای اجرای برنامه های خود گرفته است،جامه عمل می پوشد و رهبری منطقی در مراحل اجرای بودجه در اختیار مدیران قرار گیرد و همچنین از حیف و میل شدن وجوه دولتی جلوگیری نمود و وظایف دولت با حداقل هزینه انجام می گیرد.بودجه به میزان سطوح پایین انتظاری که از آنها می رود آگاه می سازد و عامل هماهنگ کننده سازمانها و دستگاه های اجرایی می باشد.
۴)بودجه قوی ترین وسیله کنترل قوه مجریه توسط قوه مقننه است: در اثر کنترل قوه مجریه توسط قوه مقننه، از مصرف صحیح و قانونی منابع وجوه عمومی به مردم اطمینان داده می شود.بودجه نیز رقم کل هزینه و درآمدها مشخص می شود و در حقیقت تنها سند و مدرکی است که کار و برنامه های دولت را به مردم نشان می دهد.

نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری و آزاد فصل اول
۱)پیدایش بودجه تقارن با ظهور ……….. بوده است(۸۷مالیه و بودجه )
الف)دولتهای بازرگانی ب)دولت های متمرکز ج)دولت های قانونی د)دولت های غیرمتمرکز
۲)در ایران بودجه در قانون ………تعریف شده است.(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)برنامه بودجه ب)برنامه عمران ج) بودجه کل کشور د)محاسبات عمومی
۳)در تعاریف مختلفی که برای بودجه ارائه شده است( ۹۱ مالیه و بودجه)
الف)تاکید اصلی بر دخل و خرج دولت
ب)نظارت قوه قضائیه بر دولت از اجزاء اصلی تعاریف است.
ج)تعاریف بر اجرای برنامه در تاکید نیازهای عمومی است.
د)تعاریف امروزی از تکیه بر دخل و خرج فاصله گرفته و دارای مفهوم عمده ای از سیاسی و اقتصادی و مدیریت شده است.
۴)در میان کارکردهای اساسی دولت، بودجه بندی بیشتر یک کارکرد…… است.( ۸۹ مالیه و بودجه)
الف)تخصیص ب) توزیعی ج) فروش کالاهای ضروری د) فر.ش کالاهای لوکس
۵)بودجه عمومی دولت یعنی؟ بودجه …………(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)که هزینه های آن از محل درآمدهای عمومی تامین می شود.
ب)که مصرف انجام خدمات عمومی می شود.
ج)وازتخانه و سازمان های مشمول و بانک ها و شرکت های دولتی
د)وزارتخانه ها و سازمان های مشمول
۶)کدامیک از گزینه های زیر جزء هدف های سیاست بودجه ای نیستند.( ۹۲ مالیه وبودجه دانشگاه آزاد)
الف)حفظ امنیت و اجرای عدالت ب)وظیفه تخصیص ج)وظیفه توزیع د)وظیفه تثبیت
۷)بودجه عبارت است از:(۸۹ و ۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) برنامه مالی شامل پیش بینی اعتبارات برای مدت معین و منابع مالی لازم برای تامین آنها
ب)صورت پیش بینی دریافت ها و پرداخت های نقدی یک سازمان دولتی برای مدتی معین
ج)برنامه عملیات مالی شامل درآمد و هزینه های شناسایی شده
د)صورت پیش بینی دریافت های سازمان های دولتی و منابع لازم برای تامین آنها
۸)عواملی که باعث ضرورت پیدایش بودجه در جوامع شد عبارتند از (۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد )
الف) منابع نامحدود ، رفع نیازهای محدود ب)منابع نامحدود، رفع نیازهای نامحدود
ج)منابع محدود ، رفع نیازهای نامحدود د) منابع محدود ،رفع نیازهای محدود
۹) هر چه نقش دولت در اقتصاد بیشتر باشد دولت می تواند بودجه( ۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) خود را بیشتر کاهش دهد.
ب)خود را بیشتر افزایش دهد.
ج)را به عنوان عاملی جهت کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها بکار گیرد.
د)را به عنوان ابزاری جهت تنظیم سیاست های اقتصادی بکار برد.
۱۰)در تعریف قانون محاسبات عمومی از بودجه کل کشور آمده است: برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی که منجر به نیل سیاست ها و هدف های قانونی می شود و از قسمت های زیر تشکیل می شود؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)بودجه جاری، بودجه عمرانی اختصاصی
ب)بودجه عمومی ،بودجه وزارتخانه ها، بودجه نهادها
ج)بودجه عمومی،بودجه موسسات دولتی،بودجه نهادها
د)بودجه عمومی، بودجه شرکت های دولتی، بودجه موسسات تحت عنوان مشخص
۱۱)کدامیک از موارد زیر عامل شکست بازار به شمار می روند؟(۹۱مالیه وبودجه دانشگاه آزاد)
الف)افزایش اختلاف طبقاتی ب) تورم شدید قیمت کالاها و خدمات ج)کاهش درآمد ملی مردم د)مصرف غیر رقابتی
۱۲)براساس تعریف بودجه در قانون محاسبات عمومی مصوب سال ۱۳۶۶ بودجه دولت شامل چه اجزایی می باشد.( ۹۲مالیه وبودجه)
الف)بودجه شرکت های دولتی-بودجه موسسات انتفاعی وابسته به دولت – بودجه موسسات غیرانتفاعی وابسته به دولت
ب)بودجه عمومی – بودجه شرکت های دولتی و بانک ها- بودجه سایر موسسات تحت عماوین غیر از عناوین مذکور
ج)بودجه عمومی- بودجه عادی -بودجه عمرانی
د)بودجه عمومی – بودجه اقتصادی -بودجه عمرانی
۱۳)اعمال تصدی دولت بر عهده کدام مرجع است.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) شرکت های دولتی ب)وازارتخانه ها ج)موسسات دولتی د) هر سه مورد
۱۴)تعاریف قانون بودجه در کدامیک از قوانین زیر آمده است؟(۸۹ حسابداری دولتی دانشگاه آزاد)
الف)قانون بودجه ب)قانون تفریغ بودجه ج)قانون برنامه و بودجه د) قانون محاسبات عمومی
۱۵)کدامیک از جملات زیر صحیح است.(۹۴ مالیه و بودجه )
الف) کلاسیکها با مداخله دولت در امور اقتصادی موافق بودند.
ب)فیزیوکراتها با مداخله دولت در امور اقتصادی با نظریه کلاسیکها مخالف بودند.
ج)کلاسیکها و فیزیوکراتها نسبت به مداخله دولت بی طرف بودند.
د)کلاسیکها نیز مانند فیزیوکراتها مخالف مداخله دولت در امور اقتصادی بودند.
۱۶)بودجه عبارت است از ؟………..(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)صورت پیش بینی دریافت ها و پرداخت های نقدی یک سازمان برای مدت معین
ب)برنامه مالی شامل پیش بینی اعتبارات برای مدت معین و منابع لازم برای تامین آنها
ج)صورت پیش بینی دریافت های سازمان و منابع لازم برای تامین آنها
د)برنامه عملیات مالی شامل درآمدها و هزینه های شناسایی شده
۱۷)جمله"بودجه کشور آئینه تمام نمای اقتصاد کشور است". به کدام مفهوم است؟( ۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)بودجه کشور می تواند کلیه ضعف های اقتصادی کشور را برطرف نماید.
ب)بودجه کل کشور می تواند نقاط ضعف اقتصاد کشور را به نقاط قوت تبدیل نماید.
ج)نقاط قوت و ضعف اقتصاد کشور از طریق بودجه مشخص می شود.
د)صرفا بودجه نشان دهنده نقاط قوت و ضعف بدون تاثیر در آنها
۱۸)جمله "بودجه بیان عالی قوه مقننه است" به کدام مفهوم است؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)قوه مقننه قادر است کلیه برنامه مالی اجرایی دولت را حذف نماید
ب)قوه مقننه قادر است پیشنهاد اجرای برنامه های مختلف را به دولت بدهد
ج)قوه مقننه بدون هیچگونه محدودیتی می تواند بودجه دولت را تغییر دهد.
د)اقدامات مختلف دولت که دارای بار مالی است در بودجه منعکس و باید به تصویب قوه مقننه برسد.
۱۹)دولت نسبت به اعمال تصدی خود در برابر مردم مسئولیت مدنی دارد،این اعمال از طریق کدام مرجع است.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)دستگاه های اجرایی ب)شرکت های دولتی ج) موسسات دولتی د) وزارتخانه ها
۲۰)هر چه دخالت دولت در امور اقتصادی بیشتر باشد………..( ۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) اعمال حاکمیت و اعمال تصدی دولت کمتر می شود
ب)سهم دولت در تولید ناخالص ملی کمتر است
ج)وظیفه ارشادی دولیت بیشتر است
د)سهم دولت در تولید ناخالص ملی بیشتر است.
۲۱)بودجه عبارتست از(۹۵ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) برنامه عملیات اصلی دولت شامل پیش پرداخت درآمدها و منابع لازم برای تامین درآمدها و عملیات پیش بینی شده
ب)برنامه اصلی دولت یا سازمان دولتی شامل پیش بینی اعتبارات و درآمدها و منابع لازم مرتبط برای انجام عملیات مذکور
ج)برنامه عملیاتی دولت یا سازمان دولتی شامل پیش بینی اعتبارات برای مدت معین و درآمدها و منابع مالی لازم برای تامین مالی اعتبارات مذکور
د)برنامه عملیات مالی دولت یا سازمان دئلتی شمال پیش بینی هزینه ها و اعتبارات ودرآمدها و سایر منابع مرتبط با آنها برای تامین مالی عملیات مذکور
۲۲)در ایران بودجه کل کشور شامل موارد زیر است:(۹۶مالیه و بودجه )
الف) پیش بینی دریافت ها و منابع تامین اعتبار ،بودجه شرکت های دولتی،و بودجه موسساتی که تحت عنوان غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می شود.
ب)بودجه عمومی دولت،بودجه شرکت های دولتی و بانک ها، بودجه موسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می شود.
ج)پیش بینی پرداخت های بودجه ای از محل درآمدهای عمومی و اختصاصی،بودجه موسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می شود.
د)پیش بینی درآمدها و سایر منابع اعتبار شرکت های دولتی و بانک ها و وزارتخانه ها و بودجه موسساتی که تحت عناوینی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می شود.
۲۳)بودجه وسیله ای است: (۹۱ حسابداری دولتی دانشگاه آزاد)
الف) جهت راهنمایی و هدایت مدیران دولتی در اداره نمودن صحیح و موثر امور مالی دولت و دستگاههای دولتی
ب)جهت محدود کردن مدیران دولتی در امور مالی دولت و دستگاههای دولتی
ج)جهت کنترل و محدود کردن مدیران دولتی در اداره نمودن صحیح و موثر امور مالی دولت و دستگاههای دولتی
د)جهت راهنمایی و هدایت و محدود کردن مدیران دولتی در اداره امور مالی دولت و دستگاههای مرتبط دولتی
۲۴)از نظر اقتصاددانان کلاسیک،دولت موفق دولتی است که بودجه اش(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) حداقل و متعادل باشد.
ب)بتواند در جهت افزتیش تولید، مورد استفاده قرار گیرد.
ج)قادر به برطرف کردن عدم تعادل بین عرضه و تقاضا باشد.
د)متعادل و کسری بودجه فقط در ارتباط با سرمایه گذاری دولت باشد.
۲۵)دیدگاه کلاسیک در مورد دخالت دولت در امور اقتصادی ، کدام است.( ۹۴ مالیه و بودجه)
الف) دولت باید تنها فعالیت های عمده اقتصادی و صنایع مادر را سرپرستی کند.
ب) دولت تنها مسئول حفظ نظم و امنیت است و حق هیچگونه مداخله ای ندارد.
ج)دولت باید نقش ارشادی در اقتصاد داشته باشد و از دخالت مستقیم پرهیز کند.
د)دولت باید در امور اقتصادی دخالت کند و هدایت فعالیت های دولتی را بر عهده بگیرد.
۲۶)بودجه سالانه به عنوان یک برنامه مالی کوتاه مدت……….( ۹۴ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)نمونه ای رسمی از یک برنامه غیر رسمی است. ب) نمونه روشن یک برنامه غیر رسمی است.
ج)نمونه روشن یک برنامه معمولی است. د)نمونه روشن یک برنامه رسمی است.
۲۷)طیق قوانین بودجه های مصوب: ( ۹۱ مالیه و بودجه)
الف) ارقام هزینه های مصوب در بودجه سازمان ها ایجاد تعهد خرج می کند.
ب)وجود قانون بودجه شرط لازم وصول عایدات برای دولت است.
ج)با مصوبات بودجه مردم نیز می توانند برای احقاق حق استفاده نمایند.
د)مشخصه هر قانون بودجه دیدگاه زمانی داشتن است.
۲۸)تعریف قانونی بودجه در کدام قانون و چند بار از تصویب قوه قانون گذاری گذشته است.(۹۳مالیه و بودجه)
الف)قانون بودجه و سه بار ب)قانون برنامه و بودجه و سه بار ج)قانون محاسبات عمومی و سه بار د)قانون محاسبات عمومی و چهار بار
۲۹)در تولید چه کالاهایی مکانیسم بازار شکست می خورد.(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)کالاهای خصوصی ب)کالاهای مصرفی ج)کالاهای عمومی د)کالاهای سرمایه ای
۳۰)ارکان اصلی تعریف بودجه عبارتند از :(۹۱مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)محدوده زمانی-برنامه های مالی -درآمد و هزینه ب)قانونی بودن -محدوده زمانی- درآمد و هزینه
ج)پیش بینی -طرح مالی-نحوه اجرای برنامه ها د)پیش بینی – دوره زمانی محدود- درآمد و هزینه
۳۱)بودجه کل کشور شامل( ۹۴مالیه و بودجه)
الف) بودجه عمومی دولت است.
ب)بودجه عمومی دولت ،بودجه شرکتهای دولتی و بانکها و سایر موسسات می باشد.
ج)بودجه عمومی دولت و نهادهای عمومی می باشد.
د)بودجه عمومی دولت و شرکتهای دولتی می باشد.
۳۲)در ایران تعریف بودجه در قانون ……….(۹۵ مالیه وبودجه)
الف) برنامه و بودجه آمده است . ب) محاسبات عمومی آمده است.
ج)دیوان محاسبات آمده است. د)بودجه هر سال و متناسب با شرایط اقتصادی می آید.
۳۳)به نظر اقتصاددانان کلاسیک دخالت دولت:(۹۰مالیه و بودجه)
الف)باعث افزایش کارایی در اقتصاد می شود. ب) باعث عدم کارایی در اقتصاد می شود.
ج)درآمد ملی را افزایش می دهد. د)توزیع درآمد را در جامعه نابرابر می سازد.
۳۴)نظریه کلاسیک ها بر کدام یک از گزینه های زیر پای گرفته است؟( ۹۱ مالیه و بودجه)
الف)رقابت ب)دخالت دولت ج) عدم رقابت د) فعالیتهای محدود بازار
۳۵)اجزای اصلی بودجه کل کشور عبارتند از ؟( ۸۹مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)بودجه عمومی دولت، بودجه شرکتهای دولتی و بودجه،سایر موسسات انتفاعی و غیرانتفاعی
ب)بودجه عمومی دولت، بودجه شرکتهای دولتی و بودجه بانکها و بودجه موسسات دولتی
ج)بودجه جاری دولت،بودجه سرمایه گذاری دولتی و بودجه بانکها ، و بودجه موسسات دولتی
د)بودجه عمومی دولت،بودجه موسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت، بودجه موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی
۳۶)کدام مورد از موارد شکست بازار و ناکامی در تامین کارایی تلقی نمی شود؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) رقابت کامل ب) بی ثباتی اقتصادی ج) آثار خارجی د) کالاهای عمومی
۳۷)سیر تکوین مفهوم و نقش بودجه را می توان در چند مرحله ی متمایز تقسیم نمود؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)دو ب)سه ج)پنج د)چهار
فصل دوم ( اصول بودجه)
اصل سالانه بودجه: بودجه دارای بعد زمانی است این بعد زمانی در اختیار قانونگذار است و عرفا یک سال شمسی است.فلسفه انتخاب یکسال بعنوان ظرف زمانی بودجه مربوط می شود به زمان کلاسیکها که دخل و خرج عمومی از نظر زمانی در طول یکسال مالی برآورد می شود.اصل سالانه بودن بودجه را با دو جنبه را با دو جنبه سیاسی و فنی می توان توجیه کرد:
الف)از نظر فنی: پیش بینی ارقام برای کمتر از یکسال مستلزم مخارج زیادی خواهد بود که عملا چنین بودجه ای را غیر ممکن می سازد.چنانچه بودجه را بیش از یکسال منظور داریم از دقت کافی برخوردار بود،چون هر چه بعد زمانی یک پیش بینی بیشتر باشد، احتمال خطای آن نیز بیشتر است.
ب)از نظر سیاسی: در حکومتهای دموکراتیک نمایندگانن ملت باید اعمال قوه مجریه را کنترل کنند،چنانچه بودجه ای بیش از یکسال تنظیم گردد،بین نمایندگان مردم و دولت فاصله می افتد و نمایندگان نمی توانند بر کار دولت نظارت داشته و آن را تایید نمایند.
بودجه یک یا چند دوازدهم( بودجه یک ماهه یا چند ماهه): وقتی که دولت به دلایل مختلفی توانایی پیش بینی بودجه برای یکسال را نداشته و یا پارلمان کار بررسی و تصویب بودجه را به تعویق اندازد یا تصویب ننماید؛درهر حال دولت ناگزیر است برای پرداختهای خود از مجلس تقاضای اعتبار موقت کند.
بودجه ادواری یا اعتبارات برنامه ای:یعنی بودجه برای یک دوره بودجه ای مدت زمانی،بیش از یکسال تدوین شود.منظور این است که اگر دخل و خرج دولت در یکسال متوازن نباشد، در پایان دوره متوازن می گردد.
اصل وحدت بودجه: دولت فقط دارای یک بودجه واحد باشد یعنی درآمدها و هزینه های کلیه سازمانهای دولتی در یک سند واحد تنظیم و جهت رسیدگی و تصویب به مجلس پیشنهاد گردد.یکی از دلایل وجودی این اصل امکان نظارت و کنترل مجلس نسبت به ارقام پیش بینی شده در بودجه و جلوگیری از ناهماهنگی و دوباره کاری است.
استثناء اصل وحدت بودجه: لایحه متمم بودجه است ،که درسالهای اخیر اصل وحدت در تاریخ بودجه ایران رعایت نشده است.علت تهیه و پیشنهاد متمم بودجه معلول هزینه های اتفاقی پیش بینی نشده است که معمولا هنگام تهیه بودجه نمی توان در ارقام بودجه ای منظور کرد.
اصل جامعیت بودجه(بودجه ناویژه):الف) بودجه باید جامع و کامل نوشته شود. ب) ارقام منظور در بودجه باید بطور ناخالص نوشته شود.یعنی اینکه درآمدها و هزینه های دستگاههای اجرائی همدیگر را تهاتر نکنند.اصل جامعیت به منظور تامین صراحت و دقت دولت در تنظیم و اجرای بودجه است.رعایت این اصل در واقع قبول و تایید اصل تمرکز عایدات است، یعنی وجوهی که از محل درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار منظور در بودجه وصول می شود و همچنین درآمدهای شرکت های دولتی باستثنای بانکها، موسسات اعتباری و شرکت های بیمه، به حسابهای خزانه که در بانک مرکزی افتتاح می شود، تحویل شود.
اصل شاملیت یا تفضیل بودجه:منظور از رعایت این اصل این است که دولت موظف گردد بودجه کل کشور را بصورت تفصیلی و ریز برنامه و موارد هزینه تنظیم کرده و به مجلس ارائه نماید.اگر اصل تفصیل نباشد،نظارت پارلمانی بخصوص نمایندگان مردم و دیوان محاسبات بر درآمدها و هزیننه های مملکتی بنحو موثر و کامل تحقق نخواهد یافت.
اصل تخصیص بودجه: تمام ارقام مندرج در قانون بودجه می باید به همان وضع و ترتیبی که در قانون بودجه و جداول منظم به آن تعیین گردیده و به تصویب قانون گذار رسیده و اجازه دریافت و پرداخت آن داده شده است،وصل و یا به مصرف برسد.هزینه های هر دستگاه باید در قالب عملیات همان برنامه و همان مواد هزینه به مصرف برسد.اصل تخصیص نتیجه منطقی اصل تفصیل نیز می باشد بنابراین استثناء اصل تخصیص،اصل انعطاف پذیری می باشد. در سییتم می باشد. در سیستم بودجه ایران اصل تخصیص بطور کامل رعایت می شود.
اصل انعطاف پذیری بودجه: اصل انعطاف پذیری در حقیقت عکس العمل مدیران و مسئولان دستگاه های اجرائی بعلت مشکلات ناشی از اجرای دقیق و کامل اصل تخیص می باشد.چون اقلام بودجه ماهیت پیش بینی و برآورد دارد و از طرف دیگر شرایط داخلی و محیط سازمانهای دولتی در حال تغییر هستند.اصل انعطاف پذیری به زبان مالی یعنی"اصلاح بودجه"عبارتست از تغییر و جابجائی در مواد هزینه ها و برنامه های دستگاه بدون آنکه در جمع اعتبارات مصوب تغییری بعمل آید.هر چه تعداد فصول و مواد هزینه که به تصویب مجلس می رسد بیشتر باشد،کنترل نیز شدیدتر خواهد بود و انعطاف پذیری آن کاهش می یابد.
اصل عدم تخصیص:در این اصل تاکید بر آنست که نباید بعضی درآمدها را به مخارج مشخصی تخصیص داد.اصل عدم تخصیص هیچ درآمدی نباید برای هزینه خاص تخصیص داده شود و هیچ هزینه ای نباید از درآمد بخصوصی تامین شود.در ایران اصل عدم تخصیص هیچوقت بطور کامل رعایت نشده است.
اصل تخمینی بودن درآمدها: چون درآمدها در بودجه عمومی دولت اعم از درآمدهای عمومی و درآمدهای اختصاصی پیش بینی بوده و به موجب قانون وصول می گردد،لذا چنانچه درآمدها بیشتر از پیش بینی مندرج در سند بودجه وصول گردد و حتی کمتر از رقم مندرج در سند بودجه به تحقق برسد بلامانع خواهد بود و نیز درآمدهای قانونی در صورت منظور نشدن در بودجه وصول گردد، مانعی نخواهد بود؛ منظور کردن درآمد در سند بودجه مجوزی برای وصول از اشخاص و افراد جامعه اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی نمی گردد و در هر مورد احتیاج به مجوز قانونی خاص خود دارد.
اصل تحدیدی بودن هزینه ها:منظور از تحدیدی بودن هزینه ها آن است که حداکثر پرداختها در حد اعتبار مصوب می باشد و تجاوز از آن ممنوع است.هزینه نکردن اعتبار مصوب بمنزله عدم انجام عملیات و وظایفی است که بعهده دستگاه واگذار شده است.
هزینه قطعی و تعهدات < تخصیص اعتبار< اعتبار مصوب
اصل وضوح: بنا به اصل وضوح شکل و محتوای بودجه باید با روشنی کامل تهیه و تنظیم شود و نکته ابهامی در آن باقی نماند تا اصل"نظارت عموم بر هزینه ها"دچار خدشه نگردد.عدم رعایت این اصل یعنی تهیه بودجه بصورتی که فقط بوسیله کارشناسان و متخصصان قابل فهم باشد و می تواند بصورت ضمنی مخالف روح بودجه ریزی ،و برنامه ریزی تلقی شود.
اصل تقدم درآمدها بر هزینه ها:پرداختهای بودجه کل کشور همیشه تحت تاثیر دریافتهای دولت می باشد.مکانیزم تهیه و تنظیم بودجه کل کشور ایجاب می نماید که ابتدا توان دریافتی دولت در سال بودجه ای مربوط پیش بینی شده و بر آن اساس پرداختی ها را مشخص نمایند، یعنی برای پیش بینی اعتبارات بایستی میزان درآمدهای وصولی مشخص گردد.
اصل تعادل بودجه:اصل تعادل به حفظ موازنه بین درآمدها و مخارج به گونه ای که دولت بتواند بدون متوسل شدن به استقراض تعهدات مالی خود را بپردازد اشاره دارد.بودجه دولت باید نه کسری داشته باشد و نه اضافه،منظور از کسری بودجه،فزونی هزینه ها بر درآمدها و مازاد بودجه بیانگر فزونی درآمدها بر هزینه هاست.
تعادل بودجه از نظر مکتب کلاسیک: چون کلاسیک ها دولت را فقط حامی عدالت و نظم اجتماعی می دانستند و دخالت دولت در امور اقتصادی را حداقل در نظر گرفته بودند،دلیلی برای هزینه بیشتر از درآمد برای دولت وجود ندارد.کلاسیکها عدم تعادل در بودجه را ناشی از دو علت می دانستند:
۱)کسر بودجه:کسر بودجه به مفهوم کلاسیک آن یعنی افزایش هزینه های عادی در مقابل درآمدهای عادی می باشد.هزینه های عادی شامل حفظ نظم و امنیت شهرها و برقراری عدالت اجتماعی است و درآمدها شامل مالیات می باشد.پیروان مکتب کلاسیک توسل به سیاست تورم پول که در واقع همان چاپ و انتشار پول به منظور تامین کسری بودجه ای را نامناسب داشته و تحت تاثیر تئوری مقداری پول قرار داشتند و معتقد بودند که انتشار اضافی پول باعث ترقی قیمت می شود و ترقی قیمتها خود موجب افزایش مخارج دولت خواهد شد.
۲)اضافه درآمد بودجه:مازاد درآمد بودجه یعنی افزایش درآمدهای عمومی نسبت به هزینه های عمومی دولت استکلاسیکها با هر گونه افزایش هزینه های عمومی دولت مخالف هستند.چرا که باعث محدودیت قدرت مالی واحدهای اقتصادی خصوصی می گردد.
تعادل بودجه در مالیه جدید:در یک دوره زمانی مشخص اقتصاد به تعادل برسد که بتوان کسری ایجاد شده دوره رکود اقتصادی را با مازاد دوره رونق اقتصادی جبران کرد.در عصر بودجه از دیدگاه تعادل مالی، اقتصادی،اجتماعی و پولی مورد بحث قرار می گرد.تعادل مالی،پول ارزی و اشتغال با تعادل بودجه و با تعادلهای دیگر اثرات متقابل دارند که در تهیه طرح مقدماتی بودجه باید ملحوظ نظر قرار گیرد.مجموعه این تعادلها،تعادل کلی در سطح ماکرو را بوجود می آورد که به تعادل کل اقتصاد مرسوم است و در آن نرخ رشد مناسبی از اقتصاد با حفظ ثبات نسبی قیمتها و تعادل موازنه ارزی و تعادل اشتغال مورد نظر است.
کسر بودجه اداری: کسری بودجه ای است که در نتیجه فقدان سازمان صحیح اداری و گسترش تشکیلات حاصل می شود و در واقع به علت سازمان ناقص و در نتیجه عدم مدیریت و عدم هماهنگی در کار،مخارج اداری اغلب حیف و میل می شود و بازده کار کارمندان دولت به شدت پایین می آید.بودجه اداری ممکن است ناشی از عوامل زیر باشد:
-سازمان غلط وصول درآمدها
-عدم صلاحیت کار اداری سازمانهای وصول کننده مالیات ها
-انتخاب غلط سیستم مالیاتی
کسری بودجه نامعقول ترین نوع کسری بودجه، با هزینه های انتقالی می باشد.که در مقابل اینگونه هزینه ها هیچ کالا یا خدماتی دریافت نمی شود و بعبارتی بلاعوض می باشند.
کسر بودجه ناشی از اوضاع و احوال اقتصادی:کسر بودجه ناشی از اوضاع و احوال اقتصادی اغلب در تغییر وضع اقتصادی از مرحله ای به مرحله دیگر بروز می کند.این نوع کسر بودجه گاه به علت فقدان هماهنگی و تقارن بین درآمدها و مخارج عمومی در بودجه ظاهر می شود.از این نظر که درآمدها در مراحل مختلف تغییر وضع اقتصادی با مخارج هماهنگی خود را از دست می دهند و در نتیجه کسر بودجه بروز می کند.عدم هماهنگی بین دخل و خرج عمومی در بودجه، بیشتر به علت حساسیت اقلام درآمد و عدم حساسیت اقلام مخارج در برابر تغییر وضع اقتصادی است.
کسر بودجه مربوط به ساختمان اقتصادی: این نوع کسر بودجه در تعقیب عدم هماهنگی بین دخل و خرج عمومی در بلند مدت بروز می کند.در مالیه جدید کسر بودجه عمرانی بودجه معقول تلقی می شود و کارشناسان مالی تا حدودی با آن موافقت دارند و بعضی آن را کسر بودجه نمی دانند،زیرا مخارج عمرانی مخارج تولیدات و به موازات آن ظرفیت مالی جامعه را افزایش می دهد بطوریکه دولت از طریق تحصیل درآمدهای اضافی می تواند به تدریج دخل و خرج
خود را متوازن سازد.
راههای تامین مالی کسر بودجه:
۱)سیاستهای مالیاتی (افزایش مالیاتی (افزایش درآمدهای جدید از طریق):۱)صدور مواد غیر نفتی ؛ ۲)افزایش مالیاتها ؛ ۳)صدور نفت خام
۲)سیاستهای قرضه(وام از طریق):۱)وام از داخل کشور : الف)برداشت از سیستم بانکی ؛ ب)فروش اوراق قرضه مشارکت
۲)فروش طلا و ارز در بازار پول و سرمایه
۳)وام از خارج از کشور : الف) دولتهای خارجی ؛ ب)موسسات خارجی(کالاهای تهاتری)
۳)سیاست هزینه ای (کاهش هزینه ها از طریق): الف)کاهش اعتبارات جاری ؛ ب)کاهش اعتبارات عمرانی
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری و آزاد فصل دوم
۱)این رویه حسابداری که ارقام و هزینه ها را بر مبنای ارقام تهاتر نشده ثبت می نماید مطابق……….(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)اصل جامعیت بودجه است ب)اصل شاملیت بودجه است ج)اصل کاملیت بودجه است د)اصل وحدت بودجه است
۲)بردن و نقل و انتقال اعتبارات از برنامه هایی که مازاد بودجه دارند به برنامه هایی که کسر بودجه دارند در ……………(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)لایحه تفریغ بودجه صورت می گیرد ب)لایحه متمم بودجه صورت می گیرد
ج)لایحه اصلاح بودجه صورت می گیرد د)لایحه بودجه عادی صورت می گیرد.
۳)در نظریات جدید اقتصادی تعادل، بودجه از سه دیدگاه باید مورد توجه باشد.(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)تعادل ادواری ، تعادل مالی ، تعادل اقتصادی ب) تعادل مالی، تعادل ارزی ، تعادل اجتماعی
ج)تعادل اقتصادی ، تعادل مالی، تعادل اجتماعی د)تعادل سالانه ، تعادل ادواری، تعادل عملیاتی
۴)در سیستم بودجه دولت ایران کدام یک از موارد زیر بیشتر صادق است(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)اصل تخصیص مطلقا رعایت نمی شود
ب)اصل تخصیص بطور کامل رعایت می شود
ج)اصل تخصیص توام با اصل انعطاف پذیری رعایت می شود.
د)اصل انعطاف پذیری رعایت نمی شود.
۵)سیاست انبساطی بودجه سیاسیتی است که در آن(۹۲مالیه و بودجه)
الف)درآمد و هزینه به یک نسبت افزایش یابند. ب)اعتبارات سرمایه گذاری توسعه پیدا کند.
ج)درآمدهای بودجه افزایش و هزینه های آن کاهش یابد. د)هزینه های بودجه افزایش و درآمدهای آن کاهش یابد.
۶)افزایش مالیات های مستقیم نسبت به مالیات های غیر مستقیم در بودجه ابزار موثری در تامین کدام هدف است.(۹۳مالیه و بودجه)
الف)رشد اقتصادی ب)تعادل مالی ج) ثبات اقتصادی د) عدالت اجتماعی
۷)در کدامیک از شرایط زیر استفاده از قرضه بانکی به وسیله دولت منجر به ایجاد تورم خواهد شد.(۹۲مالیه و بودجه)
الف)جامعه در حال اشتغال کامل باشد. ب)جامعه در حالت کمتر از اشتغال کامل باشد.
ج)به منظور تامین هزینه های انتقالی دولت بکار گرفته شود. د)صرف خرید کالاهای سرمایه ای شود.
۸)بدترین و نامعقول ترین نوع کسر بودجه عبارت است از:(۹۰ بازاریابی و بودجه)
الف)کسر بودجه موقتی ب)کسر بودجه اداری ج) کسر بودجه ناگهانی د)کسر بودجه سرمایه ای
۹)بدترین نوع کسری بودجه ناشی از افزایش کدام است؟(۸۸بازاریابی و بودجه)
الف)پرداخت های انتقالی ب)سوبسیدها ج) هزینه های عادی د)هزینه های سرمایه ای
۱۰)سیاست پولی بودجه کلا……………..(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) از طریق مکانیزم بودجه عمل می کند. ب) از طریق مکانیزم بودجه عمل نمی کند.
ج)از طریق سیستم بانکی عمل می کند. د)از طریق سیستم مالیاتی عمل می کند.
۱۱)سیاست مالی از نظر تاثیر در جریان نقدینگی …………..(۹۰ بازاریابی و بودجه)
الف)کوتاه مدت تر از سیاست پولی است ب)فرقی با سیاست پولی ندارد
ج)دراز مدت تر از سیاست پولی است د)تورم زا تر از سیاست پولی است.
۱۲)اگر دولت بودجه هزینه های عمومی را کاهش و مالیات ها را افزایش دهد……….( ۹۳بازاریابی و بودجه)
الف)سیاست انقباظی در پیش می گیرد. ب)سیاست انبساطی در پیش می گیرد
ج)سیاست عدم کسر بودجه در پیش می گیرد. د)سیاست صرفه جویی در پیش می گیرد.
۱۳)در کدامیک از شرایط زیر استفاده از قرضه بانکی به وسیله دولت منجر به ایجاد تورم نخواهد شد؟( ۹۲ مالیه و بودجه)
الف)اقتصاد کشور در حالت اشتغال کامل باشد . ب)اقتصاد کشور در حالت کمتر اشتغال کامل باشد .
ج)استقراض صرف هزینه های سرمایه گذاری شود. د)استقراض صرف بازپرداخت بدهی های داخلی شود.
۱۴)در سیاست انقباضی بودجه معمولا ………………( ۹۱مالیه و بودجه)
الف) بیشتر مواجه با کسر بودجه می شویم . ب)کمتر مواجه با کسر بودجه می شویم
ج)با کسر بودجه مواجه نمی شویم. د)با مازاد بودجه مواجه می شویم.
۱۵)سیاست تعدیل هزینه های بودجه معمولا………………….(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) در مواقعی که با مازاد درآمد مواجه می شویم اجرا می شود. ب)در مواقعی که با کمبود درآمد مواجه می شویم اجرا می شود.
ج)در مواقعی که با مازاد هزینه مواجه می شویم اجرا می شود. د)در مواقعی که با کسر بودجه مواجه می شویم اجرا می شود.
۱۶)درسیاست انبساطی بودجه معمولا ………………( ۹۰ بازاریابی و بودجه)
الف) بیشتر با کسر بودجه مواجه می شویم . ب)کمتر با کسر بودجه مواجه می شویم.
ج)با کسر بودجه مواجه نمی شویم. د) با مازاد بودجه مواجه می شویم.
۱۷)از سیاست های مالی در بودجه معمولا ……………..(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)آثار تورمی در پی دارد. ب)آثار ضد تورمی را در پی دارد.
ج)آثار تعدیل هزینه ها و درآمد را در پی دارد. د)آثار تعدیل هزینه ها و درآمد را در پی ندارد.
۱۸)از سیاست های پولی در بودجه معمولا ………………(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) در مواقع کمبود درآمدها استفاده می شود. ب)در مواقع کمبود هزینه ها استفاده می شود.
ج)در مواقع تنظیم درآمدها استفاده می شود. د)در مواقع تنظیم هزینه ها استفاده می شود.
۱۹)اصل تقدم درآمدها بر هزینه ها یعنی؟(۹۱مالیه و بودجه)
الف)درآمد بیش از هزینه ها باشد. ب) درآمدها کمتر از هزینه ها باشد.
ج)هزینه ها قبل از درآمد برآورد گردد. د)درآمد قبل از هزینه ها برآورد گردد.
۲۰)اصل جامعیت بودجه مواقعی حاصل می شود که:(۹۱مالیه و بودجه )
الف)بودجه شامل همه اقلام درآمدها و هزینه ها باشد.
ب)هم شامل درآمدها و هزینه ها بوده و هم اقلام به صورت ناخالص باشند.
ج)کامل بوده و ارقام بصورت ناخالص باشند.
د)جامع تمام هزینه ها باشد.
۲۱)اصل وحدت در بودجه بیان می دارد که …………….(۹۰ بازاریابی و بودجه)
الف)بودجه در یک زمان معینی نوشته می شود. ب) بودجه متعادل نوشته می شود.
ج)بودجه همه ارگان های دولت یکجا و در یک زمان تقدیم مجلس شود. د)بودجه همه ارگان های دولت در یک زمان در مجلس تصویب شود.
۲۲)اصل جامعیت در بودجه بیان می دارد که ………….(۹۱ بازاریابی و بودجه)
الف)بودجه شرکت های بازرگانی دولتی در بودجه کل کشور آورده نشود.
ب)بودجه شرکت های بازرگانی دولتی صرفا برای اطلاع در بودجه مستقل کشور آورده شود.
ج) بودجه شرکت های بازرگانی دولتی جدا از بودجه کل کشور تهیه شود.
د)بودجه شرکت های بازرگانی دولتی در بودجه کل کشور آورده و تصویب شود.
۲۳)هر چه تعداد فصول و مواد هزینه در بودجه بیشتر باشد انعطاف پذیری آن…………..( ۹۱ مالیه و بودجه)
الف) کمتر است ب)ثابت می ماند ج) بیشتر است. د)بر جامعیتش می افزاید.
۲۴)اصلاح بودجه یعنی:……………(۸۸ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) تغییر در اجزای بودجه بدون محدودیت ب)تغییر در اجزای بودجه بدون تغییر در سقف آن
ج)حذف برنامه هایی که امکان اجرای آنها وجود ندارد د)حذف درآمدهایی که در طول سال احتمال وصول آنها وجود ندارد.
۲۵)انعطاف پذیری در بودجه یعنی:(۹۳بازاریابی و بودجه)
الف)امکان جابجایی در اعتبارات بودجه به ترتیبی که بتوان بر مشکلاتی که حادث شده اند و قابل پیش بینی نبوده اند فایق آمد.
ب)حذف برنامه هایی که در طول امکان اجرای آنها فراهم نیست و جایگزین عمده آنها با برنامه های جدید
ج)یافتن منابع درآمد جدید برای برنامه هایی که در طول سال اجرای آنها ضروری تشخیص داده می شود.
د)یافتن منابع درآمدی جدید بجای درآمدهایی که وصول آنها غیر محتمل است.
۲۶)اثرات برقراری و استفاده از سیاست مالی با توجه به ماهیت ابزارها و وسایل برقراری آن در مقایسه با سیاست پولی چگونه است؟(۹۴مالیه و بودجه)
الف)بیشتر فقط در شرایط رکود و کسادی ب)بیشتر در همه شرایط اقتصادی
ج)بیشتر در شرایط رونق د)کمتر در همه شرایط اقتصادی
۲۷)کدامیک از عبارت های زیر صحیح است:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)استقراض از مردم منجر به افزایش پایه پولی کشور می شود.
ب)استقراض از مردم منجر به افزایش حجم پولی و نقدینگی در جامعه می شود.
ج)استقراض از مردم تغییری در پایه پولی کشور به وجود نمی آورد.
د)استقراض از مردم منجر به افزایش قیمت کالاها و خدمات در کشور نمی شود.
۲۸)سیاست انبساطی در بودجه،راه حل کدام شرایط اقتصادی است؟(۹۰بازاریابی و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تورم ب) رکود ج)رونق د)عدم تعادل اقتصادی
۲۹)روش های اجرایی تامین کسر بودجه عبارتند از سیاست های …………….(۸۸ بازاریابی و بودجه)
الف)مالی- پولی -قرضه ب)مالی- پولی-ارزی ج)مالیاتی – قرضه-هزینه د)هزینه-قرضه-پولی
۳۰)هرگاه سال مالی آغاز شود و بودجه هنوز به دلایلی تصویب نشده باشد،دولت برای انجام هزینه های ضروری خود از کدام طریق استفاده می کند؟(۹۱مالیه و بودجه)
الف)اصل یک یا چند دوازدهم ب)اعتبارات برنامه ای ج)مازاد بودجه سال قبل د)وام های داخلی و خارجی
۳۱)کدامیک از گزینه های زیر صحیح است؟بین درآمدها و هزینه های عمومی…………………(۹۰مالیه و بودجه)
الف)دستگاه های اجرایی در ایران رابطه ای نیست. ب)دولت، هیچ رابطه ای برقرار نیست.
ج)دستگاه اجرایی در ایران، ارتباط کامل برقرار است. د)دولت، ارتباط کمی برقرار است.
۳۲)کسر بودجه اداری دولت:(۹۴مالیه و بودجه)
الف)سیاست مالی انبساطی است . ب)سیاست مالی انقباضی است. ج)سیاست پولی انبساطی است . د)سیاست پولی انقباضی است.
۳۳)هنگامی که اقتصاد در وضعیت دام یا تله قرار دارد؟(۸۹مالیه و بودجه )
الف)سیاست مالی ناموثر و سیاست پولی موثر است. ب)سیاست مالی موثر و سیاست پولی ناموثر است.
ج)سیاست پولی و مالی هر دو کارایی دارند. د)سیاست پولی و مالی هیچکدام کارایی ندارند.
۳۴)غروش اوراق مشارکت به مردم جهت تامین طرح های عمرانی دولت…………(۸۸ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)سیاست مالی انقباضی است. ب)سیاست مالی انبساطی است. ج)سیاست پولی انقباضی است. د)سیاست پولی انبساطی است.
۳۵)…………….. اصل وحدت بودجه می گویند:(۸۷ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) بودجه شرکت های دولتی بطور مستقل برای هر شرکت تهیه می شود.
ب)تمامی درآمدها و هزینه های بودجه باید در یک سند واحد تنظیم گردد.
ج)دولت دو بودجه تهیه کند یکی بودجه ادارات دولتی و یکی بودجه شرکت های دولتی
د) هیچکدام
۳۶)با توجه به آثار تورمی و تقویت قدرت تولیدی جامعه کسر بودجه ناشی از هزینه های ……………….(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)انتقالی نامعقول ترین نوع کسر بودجه می باشد. ب)اجتماعی نامعقول ترین نوع کسر بودجه می باشد.
ج)سرمایه ای نامعقول ترین نوع کسر بودجه می باشد. د)جاری نامعقول ترین نوع کسر بودجه می باشد.
۳۷)عدم رعایت تعادل بودجه در چه شرایط می تواند منطبق بر مصالح اقتصادی کشور باشد؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)کمبود درآمدها برای سرمایه گذاری ها را جبران می کند.
ب)به نحوی برای سرمایه گذاری ها مورد استفاده قرار می گیرد تا از طریق درآمدهای آتی عدم تعادل سالانه در بلندمدت به تعادل تبدیل شود.
ج)کمبود درآمدها برای هزینه های جاری را جبران کند.
د)کمبود درآمدها برای پرداخت های انتقالی را جبران کند.
۳۸)منظور از عبارت"ارقام منظور در بودجه باید بطور ناخالص قید گردد"این است که(۹۲مالیه و بودجه)
الف)درآمد شرکت های دولتی در بودجه به صورت ناخالص منظور شود.
ب)درآمدهای احتمالی دستگاه های دولتی در بخش جداگانه منظور شوند.
ج)درآمدها و هزینه های دستگاه ها در بودجه با هم تهاتر نشده و هر یک در بخش های مربوط به خود منظور شوند.
د)هزینه های احتمالی برای تحصیل درآمدهای دستگاه های دولتی به صورت جداگانه در بودجه منظورشود.
۳۹)اصل عدم تخصیص به این معنی است که :(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)بودجه به همان ترتیبی که به تصویب رسیده است اجرا شود و مجریان در موقع اجرا در آن تغییر بدهند.۱ب)درآمدهای بودجه از قبل به هزینه های مشخص اختصاص پیدا نکرده باشند.
ج)درآمدهای دولت در فواصل زمانی معین به هریک از دستگاه های دولتی تخصیص داده نشود.
د)مادام که برای هزینه های پرداختی ضروری نباشد اعتباری به آن تخصیص داده نشود
۴۰)موارد انحراف از اصل سالانه بودجه عبارتند از:(۹۲مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)پرداخت تعهدات بودجه سال های قبل از سال جاری
ب)تنظیم بودجه هر سال در سال قبل
ج)تنظیم و تصویب برنامه های عمرانی و همچنین تصویب بودجه بصورت چند دوازدهم
د)تسری مقررات بودجه هر سال به سال بعد
۴۱)ضوابط مورد نظر در رابطه با اصل سالانه بودجه عبارتند از:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)فنی-سیاسی ب) اجتماعی ج)تاریخی- فنی -سیاسی د)قانونی- فنی – تاریخی
۴۲)آیا بودجه بندی بر مبنای اصول مطروحه در آن می تواند تضمینی برای برآورد نیازهای جامعه بدست آورد؟(۹۱مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)نباید تمام امید خود را با اصول بودجه معطوف نمود بلکه باید نظام اداری مناسب تعبیه نمود.
ب)می توان با تبیین اصول بودجه،نیازهای جامعه را تبیین نمود.
ج)باید سازمان دولتی مناسب پایه گذاری کرد و در این صورت نیاز به اصول بودجه نمی باشد.
د)هیچکدام از موارد فوق
۴۳)رعاین جنبه فنی در احتساب سالانه بودجه تاکید دارد بر:(۸۹مالیه و بودجه)
الف) بیشتر محصولات کشاورزی ازدیاد تولیدشان در پایان سال برآورد و مشخص می شود.
ب) چون زمان کمتر از یکسال کار تحلیل و بررسی را مشکل می کند و همچنین زمان بیش از یکسال هم تقویت بودجه را زیاد می کند.
ج)دولت راحت تر بتواند به حساب های خود رسیدگی نماید.
د)همگی وارد ذکر شده
۴۴)اگر اصل جامعیت بودجه رعایت نشود با یک اصل عمده مالیه عمومی که اصل …………. نامیده می شود، تناقض خواهد داشت.(۸۹مالیه و بودجه)
الف)اصل تمرکز مخارج ب) اصل عدم تمرکز عایدات ج) اصل تمرکز عایدات د)اصل عدم تمرکز مخارج
۴۵)کدام از یک از اصول زیر مورد قبول همه تئوریسین های بودجه می باشد؟(۹۳ مالیه وبودجه)
الف)اصل سالانه بودن و اصل کفایت ب)اصل سالانه بودن و اصل شاملیت ج)اصل کاملیت و اصل شاملیت د)اصل غیرقابل تغییر بودن
۴۶)مفهوم"ارقام بودجه بایستی بطور ناخالص قید گردد" در رابطه با کدام یک از اصول بودجه است.(۹۰مالیه و بودجه)
الف)اصل جامعیت ب)اصل وحدت ج)اصل تعادل د)اصل عدم تخصیص
۴۷)به موجب اصل جامعیت ، ارقام مندرج در بودجه چگونه درج می شود؟(۹۰مالیه و بودجه )
الف) تهاتری ب)خالص ج)ناخالص د)هیچکدام
۴۸)ضوابط مورد نظر در رابطه با اصل سالانه بودن بودجه کدام است؟(۹۴مالیه و بودجه )
الف)تاریخی- فنی -سیاسی ب)علمی-فنی- سیاسی ج)فنی -سیاسی د)قانونی-تاریخی- اجتماعی
۴۹)در مواردی که تغییر در بودجه مصوب منجر به تصویب قانون اصلاح بودجه می شود؟(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) حجم درآمدها در بودجه افزایش می یابد. ب) حجم درآمدها در بودجه کاهش می یابد.
ج)حجم هزینه ها و درآمدها تغییر نمی نماید. د) حجم هزینه ها در بودجه افزایش می یابد.
۵۰)نتیجه تامین کسری بودجه از طریق استقراض از بانک مرکزی چیست؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)رکود ب)تورم ج)بیکاری د)رونق
۵۱)در صورتیکه در شرایط اشتغال کامل افزایش هزینه های دولت از محل استقراض تامین شود درآمد ملی واقعی چه تغییری خواهد یافت؟(۹۱مالیه و بودجه)
الف)افزایش ب) بدون تغییر ج)درآمد قابل تصرف واقعی افراد افزایش د)کاهش
۵۲)در شرایط اشتغال افزایش هزینه های عمومی از طریق استقراض بانکی منجر به ……………..( ۸۹ مالیه و بودجه)
الف) افزایش سطح اشتغال ب)افزایش سطح درآمد ملی واقعی
ج)افزایش سطح عمومی قیمت ها د)توزیع عادلانه درآمد و ثروت
۵۳)در صورتیکه افزایش درآمد عمومی کلا از طریق افزایش مالیات ها تامین شود:(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) سطح درآمد ملی در برابر افزایش مجموع مالیات ها و هزینه ها افزایش خواهد یافت .
ب)سطح درآمد ملی برابر افزایش مالیات ها کاهش خواهد یافت .
ج)سطح درآمد ملی برابر افزایش هزینه ها افزایش خواهد یافت.
د)در سطح درآمد تغییری ایجاد نخواهد شد.
۵۴)در شرایط کمتر از اشتغال کامل افزایش منایع مالی دولت از طریق مالیات های مستقیم جهت تامین هزینه های انتقالی منجر به (۹۳مالیه و بودجه)
الف) افزایش درآمد ملی واقعی در همان دوره خواهد شد. ب)افزایش سطح اشتغال در همان دوره خواهدشد.
ج)توزیع عادلانه تر درآمد در جامعه خواهد شد. د) افزایش سطح عمومی قیمت ها متناسب با افزایش هزینه ها خواهد شد.
۵۵)اگر دولت برای جبران کسر بودجه خود به وضع مالیات بر کالاهای صادراتی متوسل شود مقدمتا منجر به چه خواهد شد؟(۹۰مالیه و بودجه)
الف)عدم توازن تراز بازرگانی ب)عدم توازن ترازنامه ج)عدم توازن حساب کالا د)عدم توازن حساب کالا و خدمات
۵۶)ترس اقتصاددانان از قرضه های خارجی این است که:(۸۸مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تخصیص آنها مستلزم قبول شرایطی باشد که از لحاظ اقتصادی،اجتماعی و یا سیاسی برای کشور قرض گیرنده مقرون به صرفه نباشد.
ب)حجم قرضه های عمومی از منابع خارج آنقدر افزایش پیدا کند که پرداخت آنها در آینده خارج از توان و ظرفیت مالیاتی جامعه باشد.
ج)اقتصادی منطبق نبوده و بازده سرمایه گذاری از بهره وام های دریافتی کمتر باشد.
د)همه موارد.
۵۷)برای اینکه کارهای مکرر و پراکنده موجب اتلاف وقت دولت و مجلس نشود کدام اصل بودجه توصیه می شود.(۸۹مالیه و بودجه)
الف) وحدت ب) شاملیت ج)جامعیت د)تخصیص
۵۸)در حسابداری دولتی عبارت" هیچ هزینه ای نباید از اعتبار مصوب تجاوز کند" منطبق بر کدامیک از اصول بنیادی حسابداری دولتی است؟(۹۳مالیه و بودجه)
الف)اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل
ب) اصل لزوم نگهداری کنترل حساب های بودجه ای
ج)اصل لزوم طبقه بندی استاندارد برای درآمدها و هزینه ها
د)اصل لزوم رعایت و ضوابط معین برای وصول درآمدها و پرداخت هزینه ها
۵۹)در سیستم حسابداری دولتی ایران، وصول درآمد طبق قانون ………….. وصل و ثبت می گردند.(۹۲حسابداری دولتی )
الف)برنامه و بودجه ب)بودجه سالانه ج)دیوان محاسبات د)مربوط
۶۰)یکی از روش های تامین کسری بودجه که در تعریف بودجه تحت عنوان سایر منابع تامین اعتبار آورده شد، عبارت است از:…………(۹۰مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)افزایش درآمدها ب)افزایش صادرات غیر نفتی ج)استقراض دولت د) کاهش هزینه ها
۶۱)تامین بودجه دولت از طریق ایجاد پول در کدام حالت توجیه اقتصادی دارد؟(۹۲مالیه و بودجه)
الف)اشتغال کامل ب)عدم اشتغال ج)کسر بودجه د)رونق اقتصادی
۶۲)با توجه به ماهیت ابزارهای اجرایی سیاست های پولی و مالی:(۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)سیاست های مالی در تمام شرایط اقتصادی موثرتر از سیاست های پولی است.
ودب)سیاست های مالی در دوره های رکود اقتصادی و سیاست های پولی در دوره های تورمی موثرترند.
ج)سیاست های مالی در دوره های رکود اقتصادی و سیاست های مالی در دوره های تورمی موثرترند.
د)سیاست های پولی و مالی مستقل از یکدیگرند و لذا هر کدام تنهایی نقش خود را ایفا می نماید.
۶۳)جمله"کسر بودجه ادواری باید به تعادل تبدیل شود"یعنی :(۹۵مالیه و بودجه)
الف)اگر در یک سال کسر بودجه داریم در سالهای بعد حتما اضافه درآمد داشته باشیم.
ب)از طریق درآمد ناشی از فروش ارز استقراض از بانک مرکزی باز پرداخت شود.
ج)درآمد مالیات آنقدر افزایش یابد تا دولت ناگزیر از استقراض نباشد.
د)از محل درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری هایی که با استقراض تامین شده است استقراض بازپرداخت شود.
۶۴)ماده ۲۸ قانون محاسبات عمومی کشور بیانگر ای موضوع است که"وصول درآمدهایی که در بودجه کل کشور منظور نشده،طبق قوانین و مقررات مربوط به خود مجاز است" این ماده نشان دهنده کدام از اصول بودجه است؟(۹۱مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تخمینی بودن درآمدها ب) تعادل بودجه ج)تحدیدی بودن درآمدها د)جامعیت بودجه
۶۵)اصل ۵۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی که بر مصرف هر وجهی در محل خود تاکید می نماید، با رعایت کدام یک از اصول پذیرفته شده حسابداری دولتی تحقق می یابد؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)اصل انواع حساب های مستقل ب)اصل تعداد حساب های مستقل
ج)اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل برای وجوه د)اصل بودجه بندی،کنترل بودجه ای و استفاده از حساب های بودجه ای
۶۶)اصل تقدم درآمد بر هزینه مترادف با اصل…………..در بودجه ریزی بکار می رود.(۹۱ مالیه و بودجه )
الف)اصل تعادل ب)اصل جامعیت ج)اصل وحدت د)اصل تخصیصی
۶۷)دریافت وام از خارج:(۹۳مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)در کوتاه مدت موجب کاهش قیمت ها می شود
ب)در کوتاه مدت موجب افزایش قیمت ها نمی شود و در بلند مدت تابع تعادل ارزی است.
ج)در بلند مدت موجب افزایش قیمت ها و تعادل پولی می گردد.
د)در بلند مدت موجب افزایش قیمت ها و تورم می گردد.
۶۸)در زمانی که فعالیت های اقتصادی دولت از حرکت باز ایستاد(رکود): (۹۲مالیه و بودجه)
الف)دولت سیاست انبساطی را از طریق بودجه و سیاست مالی خود را آغاز می کند.
ب)دولت سیاست انبساطی را از طریق سیاست پولی آغاز می کند.
ج)دولت سیاست انقباضی خود را آغاز می کند.
د)دولت سیاست انقباضی را از طریق کسر بودجه آغاز می کند.
۶۹)تامین مالی از طریق ایجاد پول:(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)در حالت اشتغال کامل موجب کاهش قیمت ها می گردد. ب)در حالت اشتغال ناقص موجب تورم می شود
ج)در حالت اشتغال کامل موجب افزایش قیمت ها می گردد. د)در حالت اشتغال اشباع شده موجب کاهش قیمت ها می گردد.
۷۰)کاهش حجم پول و اعتبارات منجر به :(۹۱مالیه و بودجه)
الف)تنزل قیمت ها و سطح اشتغال و درآمد و بالاخره موجب رکود اقتصادی خواهد گردید.
ب)تنزل قیمت ها و سطح اشتغال و نیز باعث بحران می گردد.
ج)افزایش قیمت ها و بروز تورم خواهد بود.
د)افزایش قیمت ها
۷۱)کدامیک از جملات زیر صحیح است:( ۹۶مالیه و بودجه)
الف) سیاست مالیاتی بیشتر می تواند به هدف های ثبات در کوتاه مدت جامه عمل بپوشاند.
ب)سیاست مالیاتی کمتر می تواند به هدف های ثبات در کوتاه مدت جامه عمل بپوشاند.
ج)سیاست مالیاتی کمتر می تواند به هدف های ثبات در بلند مدت جامه عمل بپوشاند.
د)سیاست های مالیاتی بیشتر می تواند به هدف های ثبات در بلند مدت جامه عنل بپوشاند.
۷۲)بودجه زمانی انعطاف پذیر است که:(۹۰مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)بتواند با تغییر شرایط اقتصادی هماهنگی نماید ب)تصویب اعتبارات حتی الامکان
ج)تصویب اعتبارات بدون توجه به برنامه ها و فعالیت ها امکان پذیرد. د)تصویب اعتبارات حتی الامکان بصورت کلی صورت گیرد.
۷۳)هر چه تعداد فصول و مواد هزینه در بودجه بیشتر باشد.(۹۳مالیه و بودجه)
الف)انعطاف پذیری بودجه بیشتر است. ب)انعطاف پذیری بودجه کمتر است.
ج)جامعیت بودجه بیشتر رعایت شده است. د)تفصیل بودجه بیشتر رعایت شده است.
۷۴)ضوابط مورد نظر در رابطه با اصل سالانه بودن بودجه،کدامند؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)فنی، سیاسی ب)تاریخی، سیاسی ج) علمی، فنی، سیاسی د) قانونی، اجتماعی ،سیاسی
۷۵)در کدام اصل،توصیه می شود فقط یکبار بودجه واحدی در یک مجموعه به تصویب برسد به طوری که حاوی تمام عملیات دولت باشد.(۹۴مالیه و بودجه)
الف)شاملیت ب)جامعیت ج)وحدت د) تفصیل
۷۶)کدام نوع کسر بودجه،ناشی از عدم صلاحیت کادر اداری سازمان ها یا انتخاب غلط سیستم مالی است؟(۹۲مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) عمرانی ب)ادرای ج)اقتصادی د)جاری
۷۷)اصل جامعیت بودجه بدان معنا است که کلیه درآمدها و کلیه هزینه های دولت ……………..منعکس گردد.(۹۵مالیه و بودجه)
الف)پس از کسر هزینه وصول درآمدها در بودجه
ب)باید به طور ناویژه و بدون تهاتر در بودجه عمومی
ج)پس از کسر درآمدهای اختصاصی وزارتخانه ها و موسسات دولتی در بودجه
د)پس از کسر هزینه های وزارت نفت، اقتصاد و دارایی، سازمان برنامه و بودجه ،در بودجه
۷۸)در حسابداری دولتی عبارت" هر وجهی باید در محل خودش مصرف شود" منطبق بر کدام یک از اصول بنیادی حسابداری دولتی است؟(۸۹حسابداری دولتی)
الف)اصل لزوم نگهداری کنترل حساب های بودجه ای ب)اصل لزوم طبقه بندی استاندارد برای درآمدها و هزینه ها
ج)اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل د)اصل لزوم رعایت و ضوابط معین برای وصول درآمدها و پرداخت هزینه ها
۷۹)در چه شرایطی بازپرداخت قرضه های ملی بیشتر مجاز می باشد.(۹۴مالیه و بودجه)
الف)شرایط تورمی ب)شرایط رونق ج)شرایط کسادی و بحران د)شرایط رکود تورمی
۸۰)ابزارهای دولت برای اجرای سیاست مالی (۹۶مالیه و بودجه) ود
الف) استفاده از پول و اعتبارات سازمان اقتصادی ب)استفاده از تغییر نرخ بهره
ج)استفاده از عملیات بازار آزاد در فروش اوراق د)استفاده از ابزار مالیاتی و سیاست مالیاتی
۸۱)کدامیک از موارد ذیل صحیح به نظر می رسد؟(۹۳مالیه و بودجه)
الف)مالیات های مستقیم توجه بیشتر به قدرت پرداخت مالیات دارد. ب)مالیات های غیرمستقیم توجه بیشتر به رعایت عدالت مالیاتی دارد.
ج)مالیات های غیرمستقیم موجب توزیع عادلانه درآمد می شود. د)مالیات های مستقیم تاثیری در توزیع درآمد ندارد.
۸۳)تعادل بودجه عمومی کشور از نظر هزینه و درآمد در شرایط……….. مطلوب است.(۹۴مالیه و بودجه)
الف)وجوه تبصره های دائمی در بودجه سالانه
ب)تنظیم و تصویب بودجه هر سال در سال قبل
ج)وجود اعتبار برای پرداخت بودجه سال های قبلی در بودجه هر سال
د)تنظیم و تصویب برنامه های عمرانی چند ساله و همچنین تصویب بودجه به صورت چند دوازدهم
۸۴)در شرایط اشتغال کامل، درصورت استقراض از طریق بانک مرکزی،موجب…….. می شود.(۹۳مالیه و بودجه)
الف)رشد اقتصادی ب)افزایش بیشتر اشتغال ج)رکود اقتصادی و بیکاری د)افزایش قیمت ها و تورم
۸۵)هر چه تعداد فصول و مواد هزینه در بودجه بیشتر باشد،…………(۹۰مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)انعطاف پذیری بودجه بیشتر است. ب)انعطاف پذیری بودجه کمتر است.
ج)اصل تفصیل در بودجه بیشتر رعایت شده است. د)اصل جامعیت در بودجه رعایت شده است.
۸۶)اصل تخصیص بودجه ………….. است.(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) مرتبط با انعطاف پذیری بودجه ب) مرتبط با کارایی
ج)بیانگر محدودیت منابع درآمد مالی د)بیانگر لزوم تمرکز دریافت های دولت در حساب های خزانه داری کل
۸۷)انعطاف پذیری در بودجه یعنی:(۹۱مالیه و بودجه)
الف) آزادی بدون قید و شرط در جابجایی اعتبارات مصوب
ب)یافتن منابع درآمدی جدید برای برنامه هایی که در طول سال اجرای آنها ضروری تشخیص شده است.
ج)امکان جابجایی در اعتبارات بودجه به ترتیبی که بتوان بر مشکلاتی که حادث شده اند و قابل پیش بینی نبوده اند فایق آیند.
د)حذف برنامه هایی که در طول سال اجرای آنها فراهم نیست و جایگزین نمودن آنها با برنامه های جدید
۸۸)اصل عدم تخصیص با کدام یک از اقدامات زیر مغایرت دارد.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)افزایش هزینه نسبت به اعتبارات تخصیص داده شده برای آنها ب)با تصویب عوارض و یا مالیات های خاص برای هزینه خاص
ج)با افراط در اجرای اصل انعطاف پذیری د)با اجرای اصل شاملیت (تفصیل) بودجه
۸۹)اصل تعادل بودجه متاثر از ……………… است.(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)دیدگاه کلاسیک ها از دولت ب)اصل تقدم هزینه بر درآمد ج)اصل تقدم درآمد بر هزینه د)دیدگاه کینزینها از سیاست های مالی دولت
۹۰)به منظور جلوگیری از کارهای مکرر و پراکنده و اتلاف وقت دولت و مجلس کدام اصل بودجه ای توصیه می شود؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) اصل وحدت بودجه ب)اصل جامعیت بودجه ج)اصل شاملیت بودجه د)اصل تخصیص بودجه
۹۱)کدام اصل پذیرفته شده در حسابداری دولتی مصوب (GASB) موجب تحقق عبارت "هر وجهی در محل خود به مصرف برسد"مورد تاکید اصل ۵۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ، در سیستم حسابداری وزارتخانه ها و موسسات دولتی ایران می شود؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)اصل تامین اعتبار و ایجاد تعهد
ب)اصل تعداد حساب های مستقل که بر استفاده از یک سیستم حسابداری خاص را مورد تاکید قرار می دهد.
ج)اصل لزوم نگهداری حسابهای مستقل که استفاده از یک سیستم حسابداری خاص را مورد تاکید قرار می دهد.
د)اصل کنترل بودجه ای که بر لزوم رعایت حدود اعتبارات مصوب تخصیص یافته را مورد تاکید قرار می دهد.
۹۲)اصل کاملیت در بودجه نویسی کدامیک از موارد زیر می باشد؟(۹۵مالیه و بودجه)
الف) بر اساس این اصل کلیه دستگاه های دولتی باید درآمدهای خود را به حسابهای خزانه نزد بانک مرکزی واریز نمایند و ابلاغ هزینه های خود را حدود اعتبار مصوب از خزانه دریافت نمایند.
ب)بر اساس این اصل دولت باید ارقام درآمد و هزینه بودجه را به صورت کامل و به شکل ناخالص تهیه و تنظیم کند.
ج)بر اساس این اصل دولت باید بودجه را به صورت ریز و تفصیل تهیه و تنظیم نماید.
د)بر اساس این اصل دولت باید ارقام بودجه را به همان ترتیبی که تصویب شدند وصول یا به مصرف برساند.
۹۳)اصل شاملیت یا اصل تفصیل، اصل ………….. را در بر می گیرد.(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) تخصیص ب) عدم تخصیص ج) انعطاف پذیری د) جامعیت و کاملیت
۹۴)انعطاف پذیر بودن بودجه در ارتباط با کدام اصل می باشد؟(۸۸ مالیه و بودجه)
الف) اصل تعادل بودجه ب) اصل تفصیل بودجه ج) اصل تخصیص بودجه د)اصل وحدت بودجه
۹۵)استقراض دولت از مردم یا بانک مرکزی مرتبط با کدام اصل بودجه است؟(۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)اصل وحدت بودجه ب)اصل تعادل بودجه ج)اصل تخصیص بودجه د)اصل سالانه بودن بودجه
۹۶)بهترین نوع کسری بودجه عبارتست از کسری بودجه………..(۹۱ مالیه و بودجه )
الف)جاری ب)موقتی ج)ناگهانی د) سرمایه ای
۹۷)قاعده بودجه ناخالص و اصل عدم تخصیص درآمدها در نتیجه منطقی اجرای اصل……….بودجه است.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)تعادل ب) وحدت ج)جامعیت د)انعطاف پذیری
۹۸)بر اساس کدام اصل ، بودجه نباید متمم داشته باشد؟(۹۰مالیه و بودجه)
الف)اصل وحدت بودجه ب)اصل سالانه بودن بودجه ج)اصل شاملیت یا تفصیل بودجه د)اصل جامعیت و کاملیت
۹۹)هر چه در تهیه و تنظیم بودجه اصل شاملیت یا تفصیل بودجه رعایت شود دقت در آن …. و انعطاف پذیری آن ….. می یاید.(۸۹مالیه و بودجه)
الف)افزایش- افزایش ب)افزایش- کاهش ج)کاهش – کاهش د)کاهش-افزایش
۱۰۰)در اواسط سال به علت افزایش چشمگیری که در یکی از منابع درآمدی دولت ایجاد شده است قانونا بعضی از دستگاه های دولتی مجاز شده اند فعالیت های خود را توسعه دهند. این اقدام …………….( ۸۹مالیه و بودجه)
الف) بر اساس ضرورت اصل عدم تخصیص صورت گرفته است. ب)متمم بودجه و بر خلاف اصل وحدت است.
ج)اصلاح بودجه است که در طول سال اجراء شده است. د)بر اساس تخصیص و انعطاف پذیری انجام شده است.
فصل سوم طبقه بندی بودجه
طبقه بندی بودجه در سیر تکوین بودجه :
اصل تعادل بودجه
سیر تکوین بودجه
تعریف بودجه
طبقه بندی بودجه
مکاتب اقتصادی
تعادل سالانه بودجه
بودجه به عنوان ابزار سیاسی و کنترل مالی
سند دخل و خرج که برای یکسال پیش بینی و تصویب شده باشد.
طبقه بندی هزینه ها و سازمانی
کلاسیکها
عدم تعادل بودجه(کسر بودجه)
بودجه به عنوان ابزار اقتصادی و مدیریت مالی
طرحی در قالب اصطلاحات مالی
طبقه بندی عملیات
کنیزینها
تعادل اقتصادی،اجتماعی،پولی،مالی
بودجه به عنوان ابزار برنامه ریزی
برنامه مالی دولت برای یکسال آتی
طبقه بندی اقتصادی
نوین(خصوصی سازی)

طبقه بندی دستگاه های اجرایی(طبقه بندی سازمانی):منظور وزارتخانه ها، نیروها و سازمانهای تابعه ارتش،استانداری یا فرمانداری کل،شهرداری و موسسه وابسته به شهرداری و موسسه وابسته به دولت،شرکت های دولتی، موسسه عمومی عامه المنفعه و موسسه اعتباری تخصصی است که عهده دار اجرای قسمتی از برنامه سالانه بشوند.کلیه سازمانهایی که به نحوی از انحاء از بودجه دولتی استفاده می کنند و در سند بودجه ردیف خرج دارند را دستگاه می نامند.
وزارتخانه: طبق ماده ۲ قانون محاسبات عمومی ،وزارتخانه ها واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون به این عنوان شناخته شده و یا می شود و غالبا تابع قانون استخدام کشوری و قانون محاسبات عمومی می باشند.اعمال حاکمیت دولت توسط وزارتخانه انجام می شود.
موسسه دولتی:طبق ماده ۳ محاسبات عمومی؛ موسسه دولتی واحد سازمانی مشخص است که بموجب قانون ایجاد و زیر نظر یکی از قوای سه گانه اداره می شود و عنوان وزارتخانه ندارد.نهاد ریاست جمهوری،سازمان مدیریت و برنامه ریزی سازمان انرژی اتمی،سازمان تربیت بدنی بصورت موسسه دولتی اداره می شوند و روسای آنها معاون رئیس جمهورند و همچنین دیوان محاسبات کشور بصورت موسسه دولتی زیر نظر مجلس شورای اسلامی اداره می شود و دیوان مصلحت اداری که زیر نظر قوه قضائی بوده و دارای شخصیت حقوقی مستقل می باشد.اعمال حاکمیت دولت توسط موسسات دولتی انجام می شود.
شرکت دولتی:طبق ماده ۴ قانون محاسبت عمومی؛ شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون بصورت شرکت ایجاد شود و به حکم قانون،و یا به حکم دادگاههای صالحه ملی شده،یا مصادره شده و بعنوان شرکت دولتی ایجاد شود و بایستی بیش از ۵۰%سرمایه آن متعلق به دولت باشد.شرکت های دولتی اعمال تصدی دولت را انجام می دهند و از نظر استخدام غالبا تابع مقررات استخدامی شرکت های دولتی هستند که به تصویب مجمع عمومی آنها رسیده است و از نظر آئین نامه های مالی با سیستم حسابداری بازرگانی اداره می شوند.بنابراین بودجه شرکت های دولتی در لایحه قانون بودجه جهت بررسی و تصویب آورده می شود.
موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی:طبق ماده ۵ قانون محاسبات عمومی موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی از نظر این قانونی واحد سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده و یا می شود:
اول: سازمانها و نهادهایی که بنا به ضرورت انقلاب اسلامی بوجو آمدند و از نظر قانونی هیچ یک از تعاریف واحدهای سازمانی بر آنان شامل نمی شود.
دوم:دستگاه هایی که بصورت موسسه اداره می شوند که به این گروه موسسات عمومی غیردولتی اطلاق می شود.
موسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت:این موسسات مانند شرکت های دولتی به صورت بازرگانی اداره می شوند،لیکن حساب تقسیم سودندارند و مازاد درآمدهای آنها پس از تامین هزینه ها و کسر ذخایر فنی به حساب درآمد عمومی واریز می شود و در صورت زیان از محل ذخایر قانونی با تصویب قانونگذار تامین مالی می کنند.این موسسات دارای مجمع عمومی،هیات مدیره، مدیر عامل و بازرس قانونی می باشند که در شرایط فعلی شامل سازمانهای زیر می باشد:سازمان بنادر و کشتیرانی ایران،سازمان صنایع دفاع،سازمان صنایع ملی، اگر عملیات موسسات انتفاعی وابسته به دولت منتهی به ضرر و زیان گردد با اجازه قانونگذار می تواند از ذخایر فنی سال قبل استفاده نماید.
طبقه بندی عملیات دولت(امور- فصول- برنامه ها…):اعتبارات و هزینه های دولت و سازمانهای دولتی،با توجه به مقاصد و اهداف اصلی آنها به صورت وظایف،برنامه ها، طرحها و فعالیتهای مختلف پیش بینی می شوند و هدف اصلی و حاصل نهایی از انجام هر هزینه،بدون توجه به نوع و ماهیت هر هزینه در نظر گرفته می شود.با استفاده از این طبقه بندی که بعد از پیدایش بودجه های برنامه ای و عملیاتی متداول گشته است،دولت یا سازمان دولتی مشخص می نماید که کدام عملیات را، با چه میزان اعتبارات باید برای نیل به اهداف و وظایف مصوب خود انجام دهد.در این طبقه بندی به این سوال پاسخ داده می شود که دولت" چرا و برای چه می خرد" از اهداف طبقه بندی عملیاتی می توان به درک آسان ارتباط بودجه با برنامه ریزی توسعه و بهبود مدیریت،نظارت و نیز تغییرات برنامه ها از سالی به سال دیگر جهت تجزیه و تحلیل اقتصادی اشاره کرد.
اصول اساسی در طبقه بندی عملیات در بودجه ایران: ۱)طبقه بندی عملیات در بودجه فقط در برگیرنده آن دسته از وظایف و عملیات و اعتبارات دولت می باشد که بطور مستقیم یا غیرمستقیم توسط وزارتخانه ها و موسسات دولتی انجام می شود و درآمدها و هزینه ها و عملیات شرکت های دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر موسسات جدا از این طبقه بندی در بودجه کل کشور منعکس می شود.
۲)بودجه برنامه ای دولت در طرف هزینه ها در دو بعد تهیه و تنظیم می شود:
الف)اعتبارات بر حسب بخش ها( امور)، وظیفه ها و برنامه ها ب)اعتبارات بر حسب دستگاهها
۳)عناوین کلی طبقه بندی عملیات در ایران باین ترتیب می باشد که ابتدا کل وظایف دولت به چهار امور عمومی،امور دفاعی، امور اجتماعی، امور اقتصادی تقسیم شده و هر یک از امور چهارگانه به چند فصل(بخش) و هر فصل به چند برنامه تقسیم گردیده است و هر برنامه شامل چند طرح عمرانی و چند فعالیت جاری می باشد.
فصل(وظیفه):مجموعه وظایف مشخصی است که حاوی برنامه های مرتبط به هم است و برنامه ریزی درازمدت و میان مدت برای نیل به هدف های اساسی، در قالب آن انجام می گیرد، آموزش و پرورش، توسعه کشاورزی و منابع طبیعی و حمل و نقل ارتباطات ،غالبا هر امور را می توان حداکثر در قالب ۱۳فصل تقسیم کرد.
برنامه: گروه کلی از عملیاتی است که دارای حاصل کار مشخصی است و بوسیله دستگاههای دولتی انجام می شود یا مجموعه ای از عملیات مرتبط به هم است که اجرای آنها قسمتی از هدفهای اساسی فصل را در چهارچوب سیاستها و خط مشی ها تامین می کند و مثل برنامه آموزش فنی و حرفه ای در فصل آموزش و پرورش. هر فصل می تواند حداکثر۹۹ برنامه را در خود جای دهد.
فعالیت: کوچکترین واحد سنجش اعتبارات جاری است. بعبارت دیگر، منظور یک سلسله عملیات و خدمات مشخصی است که برای تحقق بخشیدن به هدفهای برنامه سالانه طی یکسال اجرا می شود و هزینه آن از محل اعتبارات جاری(عادی) تامین می شود.
طرح:مجموعه عملیات و خدمات مشخصی است که بر اساس مطالعات توجیهی فنی و اقتصادی و یا اجتماعی که توسط دستگاه اجرایی انجام می شود،طی مدت معین و با اعتبار معیت برای تحقق بخشیدن به هدفهای برنامه عمرانی پنجساله به صورت سرمایه گذاری ثابت اجرا می شود و تمام یا قسمتی از هزنیه های اجرای آن از محل اعتبارات عمرانی (زیر بنایی)تامین می شود.طرح عمرانی می تواند به سه نوع انتفاعی، غیرانتفاعی و مطالعاتی تقسیم می شود.هر طرح از چندین پروژه تشکیل می شوند. و پروژه کوچکترین واحد سنجش اعتبارات عمرانی است. پروژه ها می توانند به قراردادها منتهی شوند.قراردادها بر اساس شرایط عمومی پیمان از طرف دستگاه اجرائی با پیمانکار منعقد می گردد.
طرح عمرانی غیر انتفاعی: منظور طرحی است که برای انجام برنامه های رفاه اجتماعی و عملیات زیر بنایی و یا احداث ساختمان و تاسیسات جهت تسهیل کلیه وظایف دولت اجرا می شود و هدف اصلی آن حصول درآمد نمی باشد.
طرح عمرانی انتفاعی:منظور طرحی است که در مدت معقول پس از شروع به بهره برداری،علاوه بر تامین هزینه های جاری و استهلاک سرمایه به تبعیت از سیاست دولت سود متناسبی را نیز عاید نماید.
طرح مطالعاتی:منظور طرحی است که بر اساس قرارداد بین سازمان مدیریت و برنامه ریزی و یا سایر دستگاه های اجرایی با موسسات علمی و مطالعاتی متخصص برای بررسی خاصی اجرا می گردد.
طبقه بندی هزینه ها: در حسابداری دولتی ایران هزینه های دستگاه های دولتی بر حسب برنامه، فصل و ماده( مواد هزینه) در دفاتر حسابداری ثبت می شود. طبقه بندی هزینه ها در بودجه بیان می کند که "دولت چه می خرد" هزینه ها به چهار فصل و هر فصل به تعدادی "ماده" و نیز اجزای آن تقسیم شده است.مواد فصول چهارگانه در ۲۰ ماده اختصاص می یابد. در طبقه بندی هزینه ها تفکیک هزینه های عمرانی از هزینه های عادی الزامی است.
هزینه های جاری:هزینه های جاری دارای جنبه جاری، عادی و تکراری می باشند و در مقابل دریافت کالا و خدماتی انجام می شوند که برای اجرای عملیات و وظایف جاری سازمان دولتی و نگهداری اموال آن ضروری هستند.منافع و نتایج حاصل از این هزینه ها معمولا فقط متوجه سال مالی جاری که در آن هزینه انجام می گیرد می باشد، نه سالهای مالی بعد.هزینه های جاری در برگیرنده دو فصل هزینه های پرسنلی و هزینه های ادارای هستند هر دو این هزینه ها از نوع هزینه های مصرفی می باشند.
هزینه های پرسنلی:هزینه هایی هستند که در برابر انجام خدمت خاص،نگهداری اموال منقول و غیر منقول، فراهم نمودن تسهیلات و تهیه مواد و لوازم مصرفی برای اجرای عملیات و یا نظارت لازم پرداخت می شوند هزینه های اداری به استثنای هزینه سفر و ماموریت کارکنان عمدتا در مقابل دریافت خدمات و کالای مصرف شدنی از اشخاص خارج از سازمان دولتی پرداخت می گردد.
هزینه های سرمایه ای: مخارجی هستند که موجب ایجاد یا افزایش اموال ودارائیهای ثابت می شوند، مانند خرید یا احداث ساختمان،خرید زمین، خرید ماشین آلات، خرید کالای مصرف نشدنی، پرداخت وام و سرمایه گذاری در بخشهای عمومی و خصوصی و…. در ایران هزینه های سرمایه ای وزارتخانه ها و موسسات دولتی مانند هزینه های جاری از محل اعتبارات جاری بودجه عمومی دولت پرداخت می شوند.
پرداختهای انتقالی:مخارجی است که به تولدی کالا یا عرضه خدمات ارتباط ندارد، بلکه بصورت یکطرفه از جانب دولت به افراد و واحدهای مختلف پرداخت می شود. با وجود آنکه انجام این هزینه ها منافعی را بطور مستقیم عاید سازمان دولتی نمی نماید.کسر بودجه ناشی از افزایش پرداختهای انتقالی نامعقولترین نوع کسر بودجه است.
طبقه بندی بر اساس مواد هزینه ها: هدف اصلی آن کنترل هزینه ها در سطح واحدهای سازمانی و ایجاد ارتباط مستقیم میان سیستم حسابداری دولتی و سیستم بودجه ریزی است هزینه های مربوط به هر فصل،برنامه یا فعالیت سازمانهای دولتی، بر حسب نوع هزینه ها (مواد هزینه)طبقه بندی می شوند به ترتیبی که هزینه های متجانس و متشابه در طبقه بندی واحدی قرار می گیرند.
طبقه بندی درآمدها:درآمدها بر حسب نوع درآمد(موضوعی) در شش بخش و سایر منابع تامین اعتبار در بخش هفتم طبقه بندی شده اند و هر بخش به جند بند به چند جزء بند و هر جزء بند به چند ریز بند تقسیم می شوند.
درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار:
بخش اول- درآمدهای مالیاتی:
بند اول: مالیات بر شرکت ها
بند دوم: مالیات بر درآمدها
بند سوم: مالیات بر ثروت
بند چهارم: مالیات بر واردات
بند پنجم: مالیات بر واردات
بخش دوم- درآمد نفت و گاز:
بند اول: فروش مستقیم نفت
بند دوم: درآمد گاز
بخش سوم- درآمدهای حاصل از انحصارات و مالکیت دولت:
بند اول: دریافتی از موسسات انتفاعی وابسته به دولت
بند دوم: سود سهام شرکت های دولتی
بند سوم: اجاره ساختمانهای دولتی
بند چهارم: سایر درآمدهای حاصل از انحصارات و مالکیت دولت
بخش چهارم- درآمدهای حاصل از خدمات و فروش کالا:
بند اول: درآمدهای حاصل از خدمات
بند دوم: فروش کالا
بخش پنجم: حق بیمه،کمکهای دریافتی، درآمدهای انتقالی و متفرقه:
بند اول: حق بیمه
بند دوم: کمکهای دریافتی
بند سوم: درآمدهای انتقالی
بند چهارم: درآمدهای متفرقه
بخش ششم- اصل و بهره وامها و سود حاصل از سرمایه گذاری دولت در داخل و خارج کشور:
بند اول: بهره وامهای دولت در خارج از کشور
بند دوم: اصل وامهای دولت در خارج از کشور
بند سوم: سود حاصل از سرمایه گذاری دولت در خارج از کشور
بند چهارم: وصولی دولت بابت پرداخت اصل و بهره وامهای تحصیلی گذشته موسسات و شرکتهای دولتی از محل وامهای تضمینی
دولت
بخش هفتم- سایر منابع تامین اعتبار:
بند اول: استفاده از وامهای داخلی
بند دوم: استفاده از وامهای خارجی
بند سوم: سود حاصل از سرمایه گذاری دولت در خارج از کشور
بند چهارم: برگشتی از پرداختهای سالهای قبل
طبقه بندی اقتصادی :طبقه بندی اقتصادی در لایحه و قانون بودجه وجود ندارد.این طبقه بندی با حسابهای ملی و اقتصادی ارتباط تنگاتنگ دارد. طبقه بندی اقتصادی برای سال مالی تنظیم می شود و ذاتا جنبه آماری دارد و به تجزیه و تحلیل آثار اقتصادی مخارج دولتی می پردازد.تفکیک سرمایه گذاری های مستقیم از غیر مستقیم جز طبقه بندی اقتصادی می باشد.سرمایه گذاریهای مستقیم بخشی از هزینه های دولت است که صرف خرید دارائیهای جدید می شود.طبقه بندیهای اقتصادی فقط برای برنامه ریزی و تصمیم گیری در سطوح سیاسی مفید است و کمکی به تهیه و تنظیم بودجه و اجرای آن در سطوح پائین تر نمی کند در بودجه ایران از طبقه بندی اقتصادی استفاده نمی شود.
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری و آزاد فصل سوم
۱)منظور از هزینه های انتقالی :(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)کمک های بلاعوض دولت به بخش های مختلف جامعه است. ب)خرید کالاها و خدمات از بخش های مختلف جامعه است.
ج)کمک های بلاعوض افراد از بخش های مختلف د)تامین هزینه بخش های غیر تولیدی دولت است.
۲)امروزه دولت از بودجه بیشتر به عنوان یک ابزار …………..(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)سیاسی استفاده می کند. ب)برنامه ریزی استفاده می کند. ج)اقتصادی استفاده می کند. د)مالی استفاده می کند.
۳)دستگاه در مفهوم بودجه عبارت از………….(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)هر سازمان دولتی که زیر نظر دولت است. ب)هر سازمان دولتی که جزو وزارتخانه های دولتی است.
ج)هر سازمان دولتی که ردیف خرج در بودجه است. د)طبقه بندی عملیاتی صورت می پذیرد.
۴)تفکیک طرح ها و فعالیت ها از همدیگر در …………………(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)طبقه بندی درآمدها صورت می پذیرد. ب)طبقه بندی هزینه ها صورت می پذیرد.
ج)طبقه بندی سازمانی صورت می پذیرد. د)طبقه بندی عملیاتی صورت می پذیرد.
۵)فصول در طبقه بندی بر مبنای عملیات عبارت از………….( ۹۴ مالیه و بودجه)
الف)چند امر مرتبط بهم و همگن می باشد. ب)چند طرح مرتبط بهم و همگن می باشد.
ج)چند برنامه بهم و همگن می باشد. د)چند فعالیت مرتبط بهم و همگن می باشد.
۶)تامین مالی اعتبارات طرح ها از …………….(۸۷ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)بودجه ارزی است. ب)بودجه عادی است. ج)بودجه اقتصادی است. د)بودجه عمرانی است.
۷)در طبقه بندی هزینه ها تفکیک …………(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) هزینه های عادی از پرداخت های عادی الزامی است. ب)هزینه های عمرانی از پرداخت های عمرانی الزامی است.
ج)هزینه های عمرانی از هزینه های عادی الزامی است. د)هزینه های عمرانی از پرداخت های عادی الزامی است.
۸)هزینه مواد بیست گانه شامل کدامیک از فصول است: (۹۶ مالیه وبودجه)
الف) هزینه های پرسنلی،قراردادی، خدماتی، سرمایه ای ب)هزینه های سرمایه ای،پرسنلی،جاری، انتقالی
ج)هزینه های پرسنلی،اداری، سرمایه ای، انتقالی د)هزینه های انتقالی، جاری، اداری، سرمایه ای
۹)در قانون بودجه کل کشور عملیات تا چه سطحی به اجزاء تقسیم می شود:(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تا سطح فعال ب) تا سطح فعالیت ج)تا سطح مواد د) تا سطح برنامه
۱۰)تامین مالی اعتبارات فعالیت ها از …………………..( ۹۳مالیه و بودجه)
الف)بودجه عمرانی ب)بودجه عمرانی ج)بودجه ارزی د)بودجه اقتصادی
۱۱)انواع طرح های عمرانی عبارتند از:(۹۵مالیه وبودجه)
الف)انتفاعی، غیرانتفاعی و امانی ب)انتفاعی، غیرانتفاعی و پیمانکاری ج)انتفاعی، غیرانتفاعی و مطالعاتی د)غیرانتفاعی،مطالعاتی و پیمانکاری
۱۲)اعتبارات مصوب اختصاصی یک موسسه دولتی در سال ۶۹ مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰ ریال است، اگر موسسه مبلغ ۹۵۰۰۰۰۰ ریال درآمد اختصاصی وصول نماید، حداکثر تا چه میزان می تواند هزینه نماید.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)۱۰۰۰۰۰۰ریال ب) ۱۹۵۰۰۰۰ ریال ج)۹۵۰۰۰۰ ریال د)۵۰۰۰۰ ریال
۱۳)اگر اعتبارات مصوب اختصاصی یک موسسه دولتی در سال ۶۹ مبلغ ۳۰۰۰۰۰۰ و درآمد اختصاصی وصولی مبلغ ۳۵۰۰۰۰۰ ریال و جمع پرداخت های موسسه از محل درآمد مبلغ ۲۶۰۰۰۰۰ ریال باشد. مانده وجوه مصرف نشده اختصاصی از کدامیک از مبالغ زیر است.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)۵۰۰۰۰۰ ریال ب) ۴۰۰۰۰۰ ریال ج)۹۰۰۰۰۰ ریال د)۳۹۰۰۰۰۰ ریال
۱۴)اگر مانده حساب های درآمد اختصاصی مبلغ ۲۰۰۰۰۰ ریال و اعتبارات مصوب اختصاصی ۲۵۰۰۰۰۰ ریال و هزینه اختصاص ۱۷۰۰۰۰۰ ریال و درآمد پیش بینی شده اختصاصی نیز ۲۵۰۰۰۰۰ ریال می باشد، درآمد اختصاصی وصولی مازاد بر پیش بینی مبلغ:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)۸۰۰۰۰۰ ریال است. ب) ۵۰۰۰۰۰ ریال است. ج) ۳۰۰۰۰۰ ریال است. د)۵۰۰۰۰۰۰ ریال است.
۱۵)درآمد اختصاصی :(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) وجوه حاصل از دریافت مالیات
ب)به درآمدی اطلاق می شود که به موجب قانون برای مصرف یا مصارف خاص وصول و در بودجه هر کشور تحت عنوان درآمد اختصاصی پیش بینی می شود.
ج)درآمدی که بیش از درآمد پیش بینی شده در بودجه است.
د)درآمدی که انجام هزینه های آن توسط بالاترین مقام هر سازمان تعیین می شود.
۱۶)منظور از هزینه یا پرداخت های انتقالی دولت:(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)هزینه هایی که از محل قرضه ها پرداخت می شود. ب)کمک های بلاعوض دولت به بخش های مختلف جامعه است.
ج)هزینه هایی که صرف خرید کالاها و خدمات از بخش های مختلف می شود.
د)کمک های بلاعوض افراد و موسسات به بخش های مختلف دولت است.
۱۷)درآمدهای عمومی بودجه……………….(۹۵ مالیه وبودجه)
الف)در بانک مرکزی و تحت یک حساب واحد خزانه نگهداری می شوند. ب)در بانک ملی و تحت حساب خزانه به نام دولت نگهداری می شوند.
ج)در بانک ملی و تحت حساب های جداگانه خزانه نگهداری می شوند. د)در بانک ملی و تحت حساب های جداگانه دولتی نگهداری می شوند.
۱۸)در حسابداری دولتی ایران هزینه های دستگاه های دولتی بر حسب:(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)برنامه و امور طبقه بندی می شود. ب)فقط بر حسب برنامه ثبت می شود. ج)برنامه،فصل و ماده ثبت می شود. د)فقط بر حسب ثبت می شود.
۱۹)درآمدهای عمومی دولت منبع تامین مالی:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)هزینه های جاری سازمان های دولتی است. ب) هزینه های جاری و عمرانی دستگاه های دولتی است.
ج)هزینه های جاری، عمرانی و اختصاصی است. د)فقط هزینه های عمرانی است.
۲۰)هزینه های جاری در بودجه…………………(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)از نوع هزینه های مولد می باشد. ب)از نوع هزینه های مربوط به سرمایه گذاری های ثابت اجتماعی می باشد.
ج)از نوع هزینه های مربوط به سرمایه گذاری های زی بنایی می باشند. د)از نوع هزینه های مصرفی می باشند.
۲۱)بودجه شرکت های دولتی ………………(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)در لایحه بودجه عمومی کشور آورده ولی تصویب نمی شود. ب)در لایحه قانون بودجه عمومی کشور آورده نمی شود.
ج)در لایحه عمومی کشور آورده و تصویب می شود. د)در لایحه قانون بودجه فقط برای اطلاع نمایندگان آورده می شود.
۲۲)به درآمد شرکت های دولتی……………….(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)مالیات تعلق نمی گیرد. ب)مالیاتی کمتر از شرکت های خصوصی تعلق می گیرد.
ج)مساوری شرکت های خصوصی مالیات تعلق می گیرد. د) بیشتر از شرکت های خصوصی مالیات تعلق می گیرد.
۲۳)در بودجه برنامه ای هزینه اجرای یک برنامه یا فعالیت بر حسب ……………… محاسبه و برآورد می شود.(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)فصول و مواد هزینه ب)قیمت تمام شده ج)اندازه گیری کار د)روش حد متوسط هزینه های قطعی
۲۴)کدام نوع طبقه بندی موثرترین ابزار نظارت بر پیشرفت طرح هاست؟(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)اقتصادی ب) سازمانی ج) عملیاتی د)مواد هزینه
۲۵)طبقه بندی درآمد در بودجه ایران…………………( ۹۰ مالیه و بودجه)
الف)بر حسب سرعت وصول درهفت بخش طبقه بندی شده اند.
ب)سایر منابع تامین مالی اطلاق می شود که احتمال وصول آنها ناچیز است.
ج)درآمد بر حسب اهمیتی که در تامین هزینه های عمومی دارند،در هفت بخش طبقه بندی شده اند.
د)درآمدها بر حسب نوع درآمد در شش بخش و سایر منابع تامین اعتبار در بخش هفتم طبقه بندی شده اند.
۲۶)حقوق کارمندان دولت جزء فصل هزینه های …………. است.(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)اداری ب)انتقالی ج)پرسنلی د)سرمایه ای
۲۷)در طبقه بندی هزینه ها در دستگاه های دولتی هزینه ها و پرداخت ها تشکیل شده است:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)بیست فصل و چهار ماده و هر ماده شامل چند فصل است.
ب)چهار فصل و بیست ماده که هر فصل چند ماده است.
ج)کمک دستگاه های دولتی به بخض غیر خصوصی که در قالب پرداخت های انتقالی و جداگانه منظور می شود.
د)هزینه های سرمایه ای خارج از فصول و مواد هزینه
۲۸) پرداخت های انتقالی یعنی پرداخت هایی که:(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) باعث هزینه های سال گذشته بوده، منتقل به سال جدید شده اند. ب)برای انتقال از یک دوره به دوره بعد انجام می گیرد.
ج)در مقابل آنها خدمت یا کالا دریافت نمی شود. د)دولت برای حمل و نقل خریداری شده انجام می دهد.
۲۹)طبقه بندی هزینه ها بر اساس مواد هزینه مبین کدام عبارت است؟(۹۱ مالیه وبودجه )
الف)دولت چرا و چگونه خرج می کند. ب)دولت چرا می خرد و چرا خرج می کند.
ج)دولت چه می خرد و چه نوع هزینه هایی راپرداخت می نماید. د)دولت برای مردم روشن می کند چرا خرج می کند.
۳۰)در طبقه بندی عملیات بودجه ایران، امور …………. وجود ندارد.(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)اقتصادی ب)دفاع ملی ج)فرهنگی د)عمومی
۳۱)اعتبارات اجرای طرح ها و فعالیت های داخل یک برنامه بر مبنای طبقه بندی عملیات به ترتیب از بودجه های ……… تامین می شود.(۹۴مالیه و بودجه)
الف)ارزی و ریالی ب)عادی و عمرانی ج)ریالی و عرضی د)عمرانی و عادی
۳۲)پرداخت های انتقالی در بودجه به این مفهوم است که: (۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)دولت در بخش خصوصی سرمایه گذاری می کند.
ب) دقیقا معادل پرداختی که انجام می گیرد،کالا یا خدمت دریافت می شود.
ج)پرداخت در دوره بودجه انجام می گیرد در حالیکه کالا یا خدمات در دوره بعد دریافت می شود.
د)پرداختی که انجام می گیرد، در دوره بودجه بدون ما به ازاء است.
۳۳)اعتبارات اجرای طرح ها و فعالیت ها داخل یک برنامه بر مبنای طبقه بندی عملیات به ترتیب از بودجه های……..تامین می شود.(۸۹مالیه و بودجه)
الف)ارزی و ریالی ب)عادی و عمرانی ج) ریالی و عرضی د)عمرانی و عادی
۳۴)طبقه بندی اعتبارات بر اساس حساب های مستقل در بودجه سالانه به چه شکلی است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)اعتبارات جاری و عمرانی و اختصاصی به صورت جداگانه منعکس می شوند.
ب)اعتبارات بر حسب وظایف و برنامه ها طبقه بندی می شوند.
ج)اعتبارات بر حسب فصول و مواد هزینه نشان داده می شوند.
د)اعتبارات بر حسب واحدهای سازمانی منعکس می گردد.
۳۵)در سال ۷۲ برای یک موسسه دولتی مبلغ ۵۰۰۰۰ ریال درآمد اختصاصی پیش بینی شده است. در سال مذکور جمع درآمدهای اختصاصی وصولی به مبلغ ۴۷۰۰۰ ریال بوده است که کل آن از خزانه دریافت شده است، در صورتی که جمع هزینه ها و سایر پرداخت های انجام شده اختصاصی مبلغ
۴۵۰۰۰ ریال باشد مانده وجوه مصرف نشده چند هزار ریال است.(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)۸۰۰۰ ب) ۵۰۰۰ ج) ۲۰۰۰ د) ۳۰۰۰
۳۶)سایر منابع تامین اعتبار برای دولت درآمد ………….. تلقی می شود.(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)عمومی ب)اختصاصی ج)انتقالی د)اعتباری
۳۷)کدام یک از موارد زیر برای بودجه متداول صدق می کند؟(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)توزیع اعتبارات صرفا بر حسب سازمان -مواد هزینه صورت می گیرد.
ب)این اعتبار هر ماده هزینه برای چه عملیاتی در نظر گرفته شده مشخص است.
ج)اعتبار هر یک از فعالیت ها و طرح های سازمان های دولتی در قالب فصول مواد هزینه معین می گردد.
د)به آسانی می توان ارتباط مخارج را با اهداف سازمان تشخیص داد.
۳۸)سایر منابع تامین اعتبار در بودجه ایران عبارت است از:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)استقراض و برگشتی از اعتبارات سنوات قبل
ب)استقراض
ج)استقراض و درآمدهای متفرقه دولت
د)درآمدهای پیش بینی نشده ای که در طول سال به حیطه وصول در می آیند.
۳۹)در مورد واژه فصل در طبقه بندی عملیاتی بودجه می توان گفت:(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)فصل انواع هزینه های مشابه را در قالب بودجه دستگاه می نامند.
ب)فصل یعنی هزینه هایی که در یک دوره زمانی مشخص به مصرف می رسد.
ج)فصل یعنی هزینه هایی که برای عملیاتی مشخص به مصرف می رسد.
د)فصل یک طبقه بندی اصلی از کوشش های سازمان یافته دولت است که خدمات مشخصی را به جامعه ارائه می کند.
۴۰)نهاد ریاست جمهوری از نظر قانون محاسبات عمومی یک موسسه دولتی است زیرا:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)تشکیلات مشخصی است و به دستور ریاست جمهوری تشکیل شده و زیر نظر ریاست جمهوری اداره می شود و عنوان وزارتخانه ندارد.
ب)زیر نظر ریاست جمهوری اداره می شود.
ج)وزارتخانه نیست.
د)تشکیلات مشخصی است و به موجب قانون ایجاد شده و زیر نظر قوه مجریه اداره می شود و عنوان وزارتخانه ندارد.
۴۱)در حساب مستقل وجوه اختصاصی در سازمان دولتی کدامیک از موارد زیر صحیح تر است.(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)برای دریافت وجوه اختصاصی از خزانه ۲شرط لازم است:اعتبار مصوب، وصول درآمد اختصاصی
ب)برای دریافت وجوه اختصاصی از خزانه مجوز تخصیص اعتبار از سازمان برنامه و بودجه لازم است.
ج)برای دریافت وجوه اختصاصی از خزانه مجوز تخصیص اعتبار از سازمان برنامه و بودجه لازم نیست.
د)مانده درآمد اختصاصی در پایان سال به حساب سال بعد منتقل می شود.
۴۲)ترکیب طبقه بندی مالیات به ترتیب زیر باید باشد.(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)وظیفه، برنامه ، فعالیت، طرح ب)فصل، برنامه ، امور، فعالیت ، طرح
ج)امور، وظیفه، فعالیت ، طرح د)فصل، برنامه، فعالیت، طرح ، امور
۴۳)کدام یک از اقلام زیر پرداخت انتقالی محسوب می شود.(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)مالیات بر درآمد ب)دستمزد حقوق ج)منافع ناشی از سیستم تامین اجتماعی د)استقراض
۴۴)در مورد سایر منابع تامین اعتبار کدامیک از عبارات زیر صحیح است؟(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)عبارتند از منابعی که تحت عنوان وام،اوراق مشارکت ، درآمد عمومی،هدایا و عناوین مشابه در قانون بودجه کل کشور پیش بینی می شود و ماهیت درآمد ندارد.
ب)عبارتند از منابعی که تحت عنوان سپرده ها،درآمد اختصاصی، درآمد شرکت های دولتی و یا عناوین مشابه در قانون بودجه کل کشور پیش بینی می شود و ماهیت درآمد ندارد.
ج)عبارتند از منابعی که تحت عنوان وام،اوراق مشارکت، درآمد عمومی، هدایا و عناوین مشابه در قانون بودجه کل کشور پیش بینی می شود و ماهیت درآمد دارد.
د)عبارتند از منابعی که تحت عنوان وام، انتشار اوراق قرضه، برگشتی از پرداخت های سال های قبل و عناوین مشابه در قانون بودجه کل کشور پیش بینی می شود و ماهیت درآمد ندارد.
۴۵)هزینه های انتقالی اقتصادی:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) هزینه های عمومی است که شامل کمک های اداری و با کمک به شهرداریها است.
ب)هزینه های عمومی است که مربوط به پرداخت اصل و فرع قرضه های دولتی است.
ج)هزینه های عمومی هستند که به وسیله دولت به منظور تثبیت قیمت ها و تبدیل نرخ دستمزد انجام می گیرند.
د)هیچ یک از موارد فوق
۴۶)منظور از درآمدهای عمومی (۹۵مالیه و بودجه)
الف)دریافت هایی که از طریق سازمان های دولتی به حیطه وصول در می آیند.
ب)درآمدهایی است که به وسیله دولت جهت تامین هزینه های عمومی تحصیل می گردد.
ج)دریافت هایی که به منظور خاصی به حیطه وصول در می آید.
د)دریافت هایی که به منظور اجرای هزینه در محل و یا پروژه خاصی وصول می گردد.
۴۷)در طبقه بندی عملیات بودجه کوچکترین تصویر مالی اعتبارات عمرانی کدام است؟(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)پروژه ب) فعالیت ج)طرح انتفاعی د)طرح غیر انتفاعی
۴۸)در طبقه بندی عملیات بودجه کوچکترین تصویر مالی و واحد سنجش اعتبارات جاری کدام است؟(۹۳ مالیه وبودجه)
الف)امور ب)پروژه ج)فصل د)فعالیت
۴۹)یک دستگاه دولتی ۳۰% سهام متعلق به بخش خصوصی شرکتی که ۷۰% بقیه سهام آن متعلق به دولت است را خریداری می کند این اقدام سرمایه گذاری در چه قسمتی است؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) اجرای سیاست های پولی دولت ب)اجرای سیاست های مالی دولت ج)بخش خصوصی د) بخش عمومی
۵۰)در طبقه بندی عملیات بودجه هر امور از چند …………… تشکیل می شود.(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) برنامه ب)فصل ج)دستگاه اجرایی د)فعالیت
۵۱)در طبقه بندی هزینه های دستگاه های دولتی در بودجه ایران فصول به ترتیب عبارتند از:(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)هزینه های پرسنلی، پرداخت های انتقالی، هزینه های سرمایه ای، هزینه های اداری
ب)هزینه های سرمایه ای، هزینه های اداری، هزینه های پرسنلی، پرداخت های انتقالی
ج)هزینه های پرسنلی،هزینه های سرمایه ای، هزینه های اداری، پرداخت های انتقالی
د)هزینه های پرسنلی،هزینه های اداری، هزینه های سرمایه ای،پرداخت های انتقالی
۵۲)هزینه هایی که برای تعمیر اساسی و قابل استفاده نگه داشتن دارائی های ثابت صرف می شود جزء کدام دسته از هزینه ها است؟(۹۰مالیه و بودجه)
الف)انتقالی ب) جاری ج)سرمایه ای د)هیچکدام
۵۳)اصل تفکیک اقلام ثابت یعنی تهیه و تنظیم بودجه به روش…………(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)عملیاتی ب) بر مبنای صفر ج)موارد ۱ و ۲ د) برنامه ای
۵۴)هزینه ها در حساب های جاری به کدام گروه های اصلی تقسیم می شوند؟(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) پرسنلی،اداری، سرمایه ای ب)جاری، عمرانی، اختصاصی
ج)کالاها و خدمات،پرداخت های انتقالی و کمک ها د)عمومی، اختصاصی، بازنشستگی
۵۵)هزینه انتقالی به کدام مورد اطلاق می شود؟(۹۴ مالیه وبودجه)
الف)از محل درآمدهای غیرمالیاتی پرداخت شود. ب)بدون دریافت کالا و خدمات از طرف دولت پرداخت شود.
ج)در ازاء خرید کالا و خدمات از طرف دولت پرداخت شود. د)منحصرا از طریق استقراض عمومی تامین شود.
۵۶)منابع مالی خزانه کدامیک از منابع زیر است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)وجوه دولتی می شود. ب)وجوه عمومی و اختصاصی است.
ج)وجوه عمومی،اختصاصی و وجوه امانی است. د)وجوه عمومی،اختصاصی،وجوه امانی و وام ها یا بدهی های عمومی دولت است.
۵۷)کدام مورد صحیح نیست؟(۹۰مالیه وبودجه)
الف)موارد مصرف درآمدهای اختصاصی قبل از وصول مشخص می شود ولی موارد مصرف درآمدهای عمومی قبل از وصول مشخص نمی شود.
ب)مصرف درآمدهای اختصاصی تا حدود رقم وصولی حداکثر تا رقم سقف اعتبار مصوب انجام می شود.
ج)مجوز قانونی برای وصول درآمد اختصاصی لازم نیست ولی برای وصول درآمد عمومی مجوز قانونی لازم است.
د)مصرف درآمدهای اختصاصی معمولا تابع مقررات و ضوابط خاص می باشد.ولی مصرف درآمد عمومی تابع مقررات و ضوابط عمومی است.
۵۸)کدامیک از عبارات زیر در مورد پرداخت هزینه ها و پرداخت ها انتقالی صحیح است؟(۹۵مالیه و بودجه)
الف) در برابر پرداختهای انتقالی در سال اجرای بودجه کالا و خدمات دریافت نمی شود.
ب)در برابر پرداختهای انتقالی در سال اجرای بودجه کالا و خدمات دریافت می شود.
ج)در برابر پرداخت هزینه در سال اجرای بودجه درآمد اخذ می گردد.
د)در برابر پرداخت هزینه در سال اجرای بودجه، کالا و خدمات دریافت نمی شود.
۵۹)دریافت های دولت عبارت است از:(۹۳مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)درآمد عمومی و درآمد اختصاصی
ب) درآمد عمومی، درآمد اختصاصی،درآمد شرکت های دولتی
ج)درآمد عمومی،درآمد اختصاصی، درآمد شرکت های دولتی و سایر منابع تامین اعتبار
د)درآمد عمومی،درآمد اختصاصی، درآمد شرکت های دولتی، سایر منابع تامین اعتبار و هدایا
۶۰)بر طبق تبصره یک ماده ۶۴ قانون محاسبات عمومی هر مبلغ از درآمدهای اختصاصی که زائد بر میزان پیش بینی شده در بودجه های مصوب وصول شود قابل مصرف نبوده و باید به کدام حساب منظور شود؟(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)درآمد اختصاصی ب)درآمد عمومی کشور
ج)بانک درآمد وجوه درآمد وجوه اختصاصی د)بانک پرداخت درآمد اختصاصی
۶۱)ماهیت هزینه های سرمایه ای در طبقه بندی هزینه های بودجه به ترتیب است که:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)از طریق سرمایه گذاری دولت به مصرف می رسد.
ب)توسط شرکت های دولتی سرمایه گذاری انجام می شود.
ج)هزینه هایی که قطعا ایجاد درآمد می کند.
د)هزینه در یک یا چند دوره انجام می شود ولی ما به ازاء آن طی سال های متمادی نصیب دولت می شود.
۶۲)مخارج انتقالی یا پرداخت های انتقالی دولت ها چگونه تعریف می شود؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) به مخارجی گفته می شود که موجب افزایش سرمایه انسانی می شود.
ب)به مخارجی اطلاق می شود که در مقابل پرداخت آنها کالا یا خدمات دریافت نمی شود.
ج)به مخارجی اطلاق می شود که کالاهای مصرفی را به کالاهای سرمایه ای منتقل می کند.
د)بخشی از هزینه های بودجه است که صرف کالاهای همگانی می شود.
۶۳)در طبقه بندی هزینه ها، هزینه های مختلف دولت را در کدام گروه ها تفکیک می کنیم؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)جاری، عمرانی و اختصاصی ب)جاری ،سرمایه ای و سپرده
ج)جاری،سرمایه ای، خرید کالا و خرید خدمت د)جاری، سرمایه ای ،سپرده و بازنشستگی
۶۴)موسسه دولتی،واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و زیر نظر …………..اداره می شود و عنوان وزارتخانه ندارد.(۹۱مالیه و بودجه)
الف)قوه مجریه ب)قوه مقننه ج)قوه قضائیه د)یکی از قوای سه گانه
۶۵)طبقه بندی هزینه ها در بودجه ایران شامل چهار فصل به ترتیب زیر است:(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)هزینه های پرسنلی،هزینه های ادارای، هزینه های سرمایه ای ،کمک و اعانه به بخش خصوصی
ب)هزینه های پرسنلی، هزینه های قراردادی، هزینه های سرمایه ای، کمک و اعانه به بخش عمومی
ج)هزینه های پرسنلی، هزینه های اداری، هزینه های سرمایه ای، پرداختهای انتقالی
د)هزینه های پرسنلی،هزینه های قراردادی، هزینه های سرمایه ای، پرداختهای انتقالی
۶۶)طرحی که در مدت معقول پس از شروع به بهره برداری برسد و هزینه های جاری و استهلاک سرمایه اش به تبعیت از سیاست دولت سود متناسبی را نیز عاید نماید، چه نوع طرحی است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)مطالعاتی ب)غیرانتفاعی ج)عمرانی د)انتفاعی
۶۷)منابعی تحت عنوان وام، انتشار اوراق قرضه، برگشتی از پرداخت های سال های قبل جز کدامیک از انواع دریافت های دولت است؟(۹۴مالیه و بودجه)
الف)درآمد عمومی ب)درآمد اختصاصی ج)بودجه عمومی د)سایر منابع تامین اعتبار
۶۸)مانده درآمد اختصاصی وصول شده و مصرف نشده در پایان سال مالی در دستگاه اجرایی(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)به سال بعد منتقل می شود.
ب)به حساب درآمد عمومی کشور واریز می شود.
ج)به هیچ حسابی قابل انتقال نیست در همان سال کلا باید هزینه شود.
د)در پایان سال به حساب خزانه واریز می شود و درسال بعد مجددا از خزانه گرفته می شود.
۶۹)در سیستم حسابداری دولتی ایران، وصول درآمدها طبق قانون ……….وصول و ثبت می گردند.(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) برنامه و بودجه ب)بودجه سالانه ج)دیوان محاسبات د) مربوط
۷۰)در بودجه برنامه ای : (۹۰ مالیه و بودجه)
الف) کل اعتبارات هر سازمان دولتی به تفکیک مواد هزینه مشخص می گردد.
ب)اعتبارات هر یک از برنامه ها در قالب فصول و مواد هزینه پیش بینی می گردد.
ج)اعتبارات هر یک از فصول بر حسب مواد هزینه تعیین می گردد.
د)بهای تمام شده هر یک از پروژه ها و فعالیت ها تعیین می گردد.
۷۱)درآمدهای عمومی دولت در ایران دارای چند مرحله و شامل چه نام هایی می باشد.(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) دو مرحله، به ترتیب پیش بینی، وصول درآمد
ب)چهار مرحله، پیش بینی ،تشخیص، دریافت، واریز به حساب خزانه
ج)در سه مرحله، به ترتیب پیش بینی ،تشخیص درآمد، وصول درآمد
د)در سه مرحله، پیش بینی، واریز به حساب سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۷۲)در صورتیکه دستگاه اجرایی در تبصره بودجه سال مورد نظر اجازه داشته باشد که میزان وصولی درآمد اختصاصی ۵۰۰ واحد پولی دریافت نماید. برای مصرف آن چه گام هایی باید بردارد؟( ۹۲ مالیه و بودجه)
الف) واریزی به حساب بانک،برداشت به حساب بانک،مصرف هزینه های اختصاصی،واریز مانده به خزانه
ب)واریز وصولی به حصاب بانک ،دریافت از بانک،مصرف هزینه های اختصاصی،واریز مانده به حساب خزانه
ج)واریز وصولی به حساب خزانه، صدور درخواست وجه،دریافت وجه، مصرف هزینه های اختصاصی
د)واریز وصولی به حساب خزانه، مصرف هزینه های اختصاصی،واریز مانده مصرف نشده به حساب بانک، مصرف آنها در سال بعد
۷۳)طبق قانون محاسبات عمومی ایران درآمد عمومی شامل کدامیک از موارد زیر است؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)درآمد وزارتخانه ها و موسسات دولتی ،دریافت وام ها، درآمد شرکت های دولتی،اسناد خزانه
ب)درآمد وزارتخانه ها و موسسات دولتی،درآمد شرکت های دولتی، درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت، انتشار و فروش اوراق مشارکت،درآمد اختصاصی
ج)درآمد وزارتخانه ها و موسسات دولتی،اسناد خزانه ،درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت،سود سهام شرکت های دولتی، اوراق مشارکت
د)درآمد وزارتخانه ها و موسسات دولتی ،مالیات و سود سهام شرکت های دولتی، درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت
۷۴)استفاده از عناوین و طبقه بندی مشترک و یکنواخت در بودجه دولتی و حسابداری دولتی(۸۷ حسابداری دولتی دانشگاه آزاد)
الف)ضرورتی ندارد. ب)ضرورت دارد. ج)چندان اهمیتی ندارد. د) اهیمت شایانی دارد.
۷۵)کدامیک از جملات زیر صحیح است؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)درآمد شرکت های دولتی جزئی از بودجه عمومی دولت بوده و در حساب های درآمدی خزانه متمرکز می شود.
ب)درآمد شرکت های دولتی جزئی از بودجه شرکت های دولت بوده و در حساب های خزانه متمرکز می شود.
ج)درآمد شرکت های دولتی ، خارج از بودجه عمومی دولت ضمن بودجه شرکت های دولتی در بودجه کل کشور پیش بینی شده و در حساب های خزانه متمرکز می شود.
د)درآمد شرکت های دولتی خارج از بودجه عمومی دولت پیش بینی گردیده و در حساب های خزانه کل کشور منظور نخواهد شد.
۷۶)تفکیک سرمایه گذاری های مستقیم از غیر مستقیم جزء اصول کدام طبقه بندی است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) اقتصادی ب) سازمانی ج)عملیاتی د)هزینه ها
۷۷)درک آسان ارتباط بودجه با برنامه ریزی توسعه و نیز تغییرات برنامه ها از سالی به سال دیگر اهداف کدامیک از طبقه بندی های بودجه است؟(۹۵مالیه و بودجه) الف)اقتصادی ب) درآمدها ج) عملیاتی د) هزینه ها
۷۸)کدام موسسه در صورتی که عملیات آنها منتهی به زیان گردد با اجازه قانون گذار می تواند از ذخائر فنی سال های قبل استفاده نماید.(۹۴مالیه و بودجه) الف) شرکت های دولتی ب) موسسات وابسته به دولت
ج)بانک ها و موسسات اعتباری متعلق به دولت د)موسسات غیر انتفاعی وابسته به دولت
۷۹)کدام عبارت درباره درآمدهای اختصاصی وزارتخانه ها و موسسات دولتی ایران درست است.(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)به میزان وصولی های سال مالی قابل تعهد و پرداخت است.
ب)به میزان درخواست دستگاه اجرایی قابل تامین و پرداخت است.
ج)تا سقف اعتبارات مصوب سال مالی قابل تعهد و پرداخت است.
د)به شرط وصول تا سقف اعتبارات مصوب سال مالی قابل تعهد و پرداخت است.
۸۰)منظور از طبقه بندی عملیاتی در بودجه ریزی:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) دسته بندی وظایف و برنامه های دولت به نحوی که کارهای مشابه در یک طبقه قرار گیرند.
ب)قراردادن هزینه وظایف و برنامه های دولت است به نحوی که هزینه های مشابه در یک طبقه قرار گیرند.
ج)در نظر گرفتن برنامه ریزی عملیاتی و در نظر گرفتن حساب های مالی در کشور است.
د)دسته بندی وظایف و برنامه های دولت در یک سازمان و یا دستگاه دولتی است.
۸۱)در طبقه بندی عملیاتی بودجه ،هر امور شامل چند……….. است.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)فصل ب) برنامه ج) طرح د) فعالیت
۸۲)در طبقه بندی عملیاتی بودجه، هر فصل شامل چند…………. است.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)طرح ب)فعالیت ج) برنامه د)امور
۸۳)در طبقه بندی اقتصادی بودجه، هزینه های دولت به چند دسته تقسیم می شوند؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)عمومی، اختصاصی ب)جاری، عمرانی ج) اداری ، سرمایه ای د)پرسنلی،اداری
۸۴)سایر منابع تامین اعتبار در بودجه ایران عبارتند از:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)استقراض از سیستم مالی ب)استقراض از طریق اوراق مشارکت
ج) درآمدهای متفرقه پیش بینی نشده د)استقراض و برگشتی از پرداخت های سنوات قبل
۸۵)به مجموعه ای از کوشش های سازمان یافته همگن که بخش عمده و قابل ملاحظه ای از وظایف دولت را در بر می گیرد…….. می گویند.(۹۶مالیه و بودجه) الف) برنامه ب) فصل ج)امور د) طرح
۸۶)انواع هزینه ها در بودجه بندی دولتی ایران کدامند.(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) هزینه های پرسنلی،هزینه های اداری، هزینه های سرمایه ای،پرداختهای انتقالی
ب)هزینه های مربوط به دیون،کمک و اعانه به بخش خصوصی، هزینه های سرمایه گذاری و هزینه های مربوط به خرید ماشین آلات
ج)هزینه های سری،هزینه های خرید ساختمان،زمین و حقوق انتفاعی، هزینه های مربوط به حقوق و دستمزد، ماموریت،حمل و نقل و ارتباطات
د)هزینه های مربوط به مزایا و کمک ها،خدمات قراردادی، هزینه های مربوط به مواد و لوازم مصرف نشدنی، سایر کالاهای مصرف نشدنی،هزینه های مربوط به کمک برای سرمایه گذاری
۸۷)هزینه های انتقالی انواع هزینه هایی است که دولت:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)به سرمایه گذاری زیر بنایی تخصیص می دهد.
ب)خرج امنیت داخل و عدالت اجتماعی می نماید.
ج)به خرید خدمات و امور کارپردازی اختصاص می دهد.
د)در مقابل پرداخت یا انجام آنها مستقیما کالا یا خدماتی دریافت نمی کند و قدرت خرید را از یک واحد اقتصادی به واحد دیگر بلاعوض منتقل می کند.
۸۸)وجوه افتراق بین درآمد اختصاصی و درآمد عمومی کدامیک از عبارات زیر صحیح است؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)مصرف درآمد اختصاصی قبل از وصول آنها در قانون تعیین شده است و مصرف آن معمولا تابع مقررات عمومی می باشد ولی درآمد عمومی کلی بوده و مصرف درآمد عمومی عمدتا تابع مقررات عمومی است.
ب)مصرف درآمد اختصاصی قبل از وصول آنها در قانون تعیین شده است و مصرف آن معمولا تابع مقررات و ضوابط خاص می باشد ولی درآمد عمومی کلی بوده و مصرف آن عمدتا تابع مقررات عمومی است .
ج)مصرف درآمد اختصاصی قبل از وصول آنها در قانون تعیین شده است و مصرف آن معمولا تابع مقررات و ضوابط خاص می باشد ولی درآمد عمومی کلی بوده و مصرف آن عمدتا تابع مقررات خاص می باشد.
د)مصرف درآمد اختصاصی قبل از وصول و لزوم منظور شدن آنها در قانون بودجه کل کشور تحت عناوین مربوط جزو وجوه مشابه آنها بوده و مصرف هر دو آنها تابع مقررات و ضوابط عمومی است .
۸۹)سایر منابع تامین اعتبار شامل کدامیک از موارد زیر می باشد؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) صرفا اوراق مشارکت- استقراض از شبکه بانکی
ب)فقط استقراض از موسسات مالی و پولی بین المللی- استقراض از یک کشور خاص
ج)برگشتی از پرداخت های سال های قبل- مازاد مصرف نشده اعتبارات
د)وام برای تامین کسری بودجه برگشتی از پرداخت های سال های قبل
۹۰)موسسه دولتی و شرکت دولتی به چه طریقی ایجاد می شود؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) پیشنهاد وزارتخانه مربوط و هیات وزیران و تصویب شورای اقتصاد
ب)پیشنهاد وزارتخانه مربوط و تایید هیات وزیران، تصویب مجلس
ج)پیشنهاد هیات وزیران، تایید شورای اقتصاد، تصویب مجلس
د)پیشنهاد مجلس،تایید هیات وزیران، تصویب مجلس
۹۱)در قوانین و مقررات مالی ایران درآمدهای عمومی و اختصاصی بر چه اساسی پیش بینی و در بودجه کل کشور منظور می شود؟(۹۴مالیه و بودجه)
الف)بر حسب بخش،بند و ماده ب)بر حسب بخش،بند و اجزاء ج)بر حسب بخش و ماده د)بر حسب فصل و ماده
۹۲)در طبقه بندی عملیات بودجه، کوچکترین تصیر مالی و واحد سنجش و اعتبارات سنجش اعتبارات جاری کدام است؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)فعالیت ب)فصل ج)پروژه د)امور
۹۳)در طبقه بندی هزینه ها در بودجه دستگاه های دولتی ،هزینه ها و پرداخت ها از………..(۹۵مالیه و بودجه)
الف)دو فصل هزینه های جاری و هزینه های سرمایه ای تشکیل شده اند.
ب)فصول هزینه های سرمایه ای و پرداخت های انتقالی تشکیل شده اند.
ج)چهار فصل و بیست ماده تشکیل شده اند که هر فصل شامل چند ماده است.
د)بیست فصل و چهار ماده تشکیل شده اند که هر چند فصل تشکیل چند ماده را می دهند.
۹۴)طبقه بندی اقتصادی هزینه های دولت کدامند؟(۹۲مالیه و بودجه)
الف)عمومی و خصوصی ب)جاری و عمرانی ج)اداری و سرمایه ای د)پرسنلی و اداری
۹۵)در یک موسسه دولتی در طول سال درآمدهایی وصول شده اند که در زمان تهیه و تنظیم بودجه قابل پیش بینی نبوده اند مسئوولان این موسسه:(۹۴مالیه و بودجه)
الف) باید درآمدهای حاصله را به عنوان درآمد نتفرقه بحساب خزانه کشور واریز نمایند.
ب)می توانند اینگونه درآمدها را پس از وصول به مصرف هزینه های پیش بینی نشده برسانند.
ج)می توانند بجای درآمدهایی که در بودجه پیش بینی شده اند ولی امکان وصول آنها وجود ندارد منظور نماید.
د)می توانند درآمدهای حاصله را بدون دخل و تصرف در حساب های بانکی دستگاه نگهداری نموده و در بودجه سال بعد تعیین تکلیف نمایند.
۹۶)در حسابداری وزارتخانه ها و موسسات دولتی ایران،حساب های مستقل وجوه دولتی شامل کدام حساب ها است؟(۹۶مالیه و بودجه)
الف) حساب های مستقل وجوه عمرانی،جاری و سپرده ب)حساب های مستقل وجوه جاری،عمرانی و اختصاصی
ج)حساب های مستقل وجوه بازنشستگی،جاری و عمرانی د)حساب های مستقل وجوه جاری، بازنشستگی و سپرده
۹۷)در قانون محاسبات عمومی بخش عمومی عبارت است از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)وزارتخانه ها،موسسات دولتی، نهادهای انقلابی، شهرداریها
ب)وزارتخانه ها ،موسسات دولتی،سازمان های دولتی، بانک ها، شهرداریها
ج)وزارتخانه ها،موسسات دولتی،شرکت های دولتی،موسسات و نهادهای عمومی ،غیردولتی
د)وزارتخانه ها،سازمان های دولتی و شهرداریها،نهادهای انقلابی و بانک ها، شرکت های دولتی
۹۸)منابع مالی دولت ایران در بودجه کل کشور عبارتند از:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) درآمدهای مالیاتی،درآمد فروش نفت،سایر درآمدهای دولت، درآمدهای تصدیگری های دولت
ب)درآمدهای عمومی،درآمدهای اختصاصی، درآمدهای شرکت های دولتی، سایر منابع تامین اعتبار
ج)درآمدهای عمومی، درآمدهای شرکت های دولتی، درآمد مالکیت دولت، درآمد فروش حاصل از کالا و خدمات
د)درآمدهای مالیاتی، درآمدهای غیرمالیاتی ،درآمد مالکیت دولت، درآمد بنگاه های انتفاعی وابسته به دولت
۹۹)تعریف زیر مربوط به کدام یک از سطوح طبقه بندی عملیاتی بودجه کل کشور است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
"………….. مجموعه ای از کوشش های سازمان یافته دولت است که خدمات معینی را برای جامعه انجام می دهد."
الف)برنامه ب)فصل ج)امور د) طرح
۱۰۰)در بودجه ریزی متداول کدام یک از موارد زیر متداول شده است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)اعتبار هر ماده برای نوع فعالیت معین می شود.
ب)اعتبار هر ماده برای نوع عملیات مشخص می شود.
ج)هزینه هر دستگاه اجرایی بر حسب وصول و مواد هزینه تعیین می گردد.
د)بودجه ریزی متداول ماهیت وظایف دستگاه های اجرایی را مشخص می کند.
۱۰۱)سود سهامی که شرکت های دولتی به خزانه کشور می پردازد در طبقه بندی درآمدهای بودجه ………….(۹۵مالیه و بودجه)
الف)درآمدهای ناشی از سیاست های مالی دولت است.
ب)در سر فصل درآمدهای قانون بودجه منظور شده است.
ج)در سر فصل درآمدهای ناشی از تصدی گری های دولت منظور شده است.
د)درآمد عمومی و درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت دولت است.
۱۰۲)در حساب مستقل وجوه اختصاصی در سازمان دولتی کدامیک از موارد زیر صحیح تر است؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)برای دریافت وجوه از خزانه فقط اعتبار مصوب شرط است.
ب)برای دریافت وجوه از خزانه ۲ شرط لازم است: ۱)اعتبار مصوب ؛ ۲)وصول درآمد اختصاصی
ج)برای دریافت وجوه از خزانه مجوز تخصیص اعتبار از سازمان برنامه و بودجه لازم است.
د)مانده درآمد اختصاصی در آخر سال به حساب سال بعد انتقال پیدا می نماید.
۱۰۳)بودجه احداث ساختمان یک دبیرستان در وزارت آموزش و پرورش جزو کدامیک از طرح های عمرانی زیر می باشد؟(۹۴مالیه و بودجه)
الف) انتفاعی ب)غیرانتفاعی ج)مطالعاتی و انتفاعی د)مطالعاتی و غیر انتفاعی
۱۰۴)هزینه های انجام شده برای بهبود وضع و اصلاح زمین مانند تعویض خاک،شخم زنی،تسطیح، زهکشی برای ایجاد مزرعه، اصلاح باغ در کدامیک از مواد هزینه ثبت می شود؟(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) ماده ۵-خدمات قراردادی ب) ماده ۷-مواد و لوازم مصرف شدنی ج)ماده ۱۱-ساختمان د)هم ماده ۵ و هم ماده ۷
۱۰۵)یک دستگاه دولتی ۳۰% سهام متعلق به بخش خصوصی که ۷۰% بقیه سهام آن متعلق به دولت است را خریداری می کند این اقدام؟(۹۲مالیه و بودجه)
الف)سرمایه گذاری در بخش عمومی ب)سرمایه گذاری در بخش خصوصی
ج)سرمایه گذاری در اجرای سیاست های مالی دولت د)سرمایه گذاری در راستای اعمال حاکمیت دولت است
۱۰۶)در طبقه بندی بودجه هر فصل شامل چند:(۹۴مالیه و بودجه)
الف)فعالیت است ب)امور است ج)طرح است د)برنامه است
۱۰۷)پرداخت های انتقالی در بودجه به این مفهوم است که:(۸۸ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)پرداختی که انجام می شود،در دوره بودجه بدون ما به ازاء است.
ب)دقیقا معادل پرداختی که انجام می شود،کالا یا خدمات دریافت می گردد
ج)پرداخت در دوره بودجه انجام می شود کالا یا خدمات در دوره بعد دریافت می گردد
د)پرداخت ها به ازاء کالاها و خدماتی که در دوره های گذشته دریافت گردیده است انجام می شود
۱۰۸)سایر منابع تامین اعتبار در بودجه دولت:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)عبارتند از مازاد درآمد بر هزینه دستگاه های دولتی
ب)عبارتست از درآمدهای متفرقه و پیش بینی نشده در بودجه
ج)عبارتست از استقراض و دریافتی حاصل از پرداختی سال های قبل
د)عبارتست از درآمدهایی که مازاد بر پیش بینی در بودجه عاید خزانه کشور می شود
۱۰۹)درآمد حاصل از خدمات و فروش کالا در بودجه کل کشور:(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)درآمد شرکت های دولتی ب)درآمد عمومی دولت است.
ج)درآمد اختصاصی دولت است. د)درآمد ناشی از مالکیت های دولت است.
۱۱۰)کوچکترین تصویر مالی و واحد سنجش اعتبارات جاری در طبقه بندی عملیات بودجه کدام است؟(۹۵مالیه و بودجه)
الف) فصل ب)امور ج)پروژه د)فعالیت
۱۱۱)تفکیک سرمایه گذاری های مستقیم از غیر مستقیم جزء اصول کدام طبقه بندی بودجه ای است؟(۸۷ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) اجتماعی ب)عملیاتی ج)سازمانی د)اقتصادی
۱۱۲)در طبقه بندی عملیاتی بودجه، ترتیب کلیت به جزئیت وظایف در کدام گزینه است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) برنامه – فصل -امور ب)فعالیت جاری-برنامه- فصل- امور
ج)امور -فصل- برنامه- فعالیت جاری د)فعالیت جاری- فصل- برنامه -امور
۱۱۳)درآمدهایی که به موجب قانون توسط دستگاه های اجرایی وصول و به مصرف هزینه های خاص همان دستگاه می رسد:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) درآمدهای عمومی هستند. ب)درآمدهای اختصاصی هستند. ج)درآمدهای تکلیفی هستند. د)درآمدهای خصوصی هستند.
۱۱۴)مهمتری منابع درآمد دولت عبارتند از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)انتشار اسکناس ب)درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی
ج)منابع حاصل از فروش اوراق مشارکت د)منابع حاصل از انتشار و فروش اوراق قرضه ارزی
۱۱۵)موسسه دولتی به سازمان مشخصی اطلاق می شود که به موجب قانون ایجاد و زیر نظر :(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)قوه مقننه اداره می شود. ب)فقط قوه مجریه اداره می شود.
ج)یکی از قوای سه گانه اداره می شود. د)یکی از قوای سه گانه اداره می شود و عنوان وزارتخانه ندارد.
۱۱۶)فرآیند طبقه بندی عملیاتی بودجه عبارتست از………….(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)امور، فصل، برنامه ، فعالیت یا طرح ب)برنامه ، فصل ، امور، فعالیت یا طرح
ج)فعالیت یا طرح، برنامه ، فصل، امور د)فصل، برنامه ،امور ،فعالیت یا طرح
۱۱۷)در سیر تکوین بودجه،وقتی از بودجه به عنوان ابزار برنامه ریزی استفاده می شود طبقه بندی رایج عبارتست از………(۹۶مالیه و بودجه)
الف)طبقه بندی اقتصادی بودجه ب)طبقه بندی سازمانی بودجه ج)طبقه بندی هزینه ای بودجه د)طبقه بندی عملیاتی بودجه
۱۱۸)پرداخت های انتقالی در بودجه به این مفهوم است که ……………..(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) معادل پرداختی که انجام می شود کالا یا خدمات دریافت می شود.
ب)پرداختها به ازاء کالاها و خدماتی است که قبلا دریافت شده است.
ج)پرداختی که انجام می شود در دوره مورد عمل بودجه بدون ما به ازاء است
د)پرداخت در دوره بودجه انجام شده و کالاها و خدمات در دوره بعد دریافت می شود.
۱۱۹)این نوع از طبقه بندی بودجه ای،وظایف دولتها را شناسایی کرده و آنها را به گروهها و زیر مجموعه های مختلف تقسیم بندی می نماید.(۹۰مالیه و بودجه)
الف)طبقه بندی سازمانی ب)طبقه بندی بر حسب حسابهای مستقل ج)طبقه بندی اقتصادی د)طبقه بندی عملیات
۱۲۰)اجزاء طبقه بندی اقتصادی بودجه دولت عبارتند از:……………(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) اعتبارات وزارتخانه ها و موسسات دولتی و امتیازات شرکت های دولتی
ب)تصدی گری های دولت و اعمال حاکمیت های دولت
ج)سرمایه گذاری های دولت و یارانه های دولت
د)هزینه های جاری دولت، سرمایه گذاری های دولت و سایر هزینه ها
۱۲۱)درآمدها در بودجه کل کشور به کدام سه گروه تقسیم بندی می شوند؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)خصوصی،اختصاصی و انتقالی ب)انتقالی، عمومی و شرکت های دولتی
ج)عمومی،اختصاصی و شرکت های دولتی د)خصوصی،اختصاصی و شرکت های دولتی
فصل چهارم: تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه
طبق قانون اساسی مسئوولیت تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه با رئیس جمهور بوده ولی می تواند آن را به معاونین خود تفویض نماید.در این مرحله کلیه عملیات مربوط به تهیه،ارزیابی و طبقه بندی اطلاعات بودجه ای و پیشنهاد آن با رعایت قوانین و مقررات مربوط می باشد.نتیجه این مرحله به لایحه بودجه دولت ختم می شود.
مراحل چهارگانه بودجه: ۱)تهیه و تنظیم ،پیشنهاد بودجه؛ ۲)تصویب بودجه ؛ ۳)اجرای بودجه ؛ ۴)کنترل بودجه
پیش بینی و برآورد مقدماتی بودجه: واحدی به نام"دفتر اقتصاد کلان" در سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق (معاونت راهبردی ریاست جمهوری)، درآمدهای سال بعد را با همکاری بانک مرکزی،وزارت امور اقتصادی و دارائی و وزارت نفت برآورد کند. وزارت امور اقتصادی و دارائی در تخمین درآمدها نقش بسیار مهم و اساسی دارند. زیرا عدم تحقق درآمدها مشکلات زیادی را ایجاد می کند و باعث می گردد که بسیاری از کارهای جاری و عمرانی اجرا نگردند.بنابراین باید ابتدا درآمدها بررسی و برآورد گردد و سپس بر اساس درآمدها، هزینه ها تعیین و مشخص شوند(اصل تقدم درآمدها بر هزینه ها)
تخمین درآمدها توسط دفتر اقتصاد کلان با توجه به اوضاع و احوال اقتصادی و چگونگی شاخصها و همبستگی ها،مالیات ها و تخمین میزان فروش نفت(توسط وزارت نفت) و درآمد ناخالص ملی و درآمد سرانه،صورت می گیرد. تخمین درآمد نفت توسط وزارت نفت، با همکاری بانک مرکزی و احیانا وزارت خارجه(از نظر روابط سیاسی و اقتصادی با سایر کشورهای جهان)صورت می گیرد.تخمین درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدها مستقیما با همکاری وزارت اقتصادی و دارائی انجام می گیرد. اما هزینه ها در پایان با توجه به تخمین درآمدها بنا به پیشنهاد سازمان مدیریت برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی ریاست جمهوری) و تایید شورای اقتصاد و هیات وزیران تعیین می گردد.
تهیه گزارش اقتصادی سالانه: همه ساله پیش از آغاز تهیه و تنظیم بودجه سال بعد سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی ریاست جمهوری)سیاستهای کلی اقتصادی و مالی و نیز پیش بینی کلی دریافتها و پرداختهای خود را با توجه به هدفها و سیاستهای برنامه ای برای سال بعد مشخص می سازد تا بودجه سال بعد بر اساس آن تنظیم شود.گزارش اقتصادی حاوی پیش بینی های کلی تعادل های اساسی اقتصاد در سال آینده است و همه ساله توسط دفتر اقتصاد کلان سازمان مدیریت و برنامه ریزی تنظیم شود.این گزارش قبل از شهریور ماه تهیه و جهت بررسی به شورای اقتصاد عرضه می شود.شورای اقتصاد بر اساس پیش بینی مقدماتی بودجه و گزارش اقتصادی سیاستهای بودجه ای سال آینده را تعیین می کند.
تهیه بخشنامه بودجه: بر اساس سیاستهای بودجه ای دولت مصوب شورای اقتصاد،سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق (معاونت راهبردی ریاست جمهوری)،پیش نویس بخشنامه بودجه را تهیه و به شورای اقتصاد ارائه می نماید.این شورا با بحث و تبادل نظر در زمینه خط مشی ها،بخشنامه بودجه که حاوی سیاستهای بودجه ای دولت و رهنمودهای اجرائی و زمان بندی تهیه و تنظیم بودجه در دستگاههای اجرائی می باشد،پس از تصویب توسط شورای اقتصاد و با امضای رئیس جمهور یا معاون وی به کلیه سازمانهائی که به نحوی از انحاء از بودجه دولتی منتفع می شوند ابلاغ می شود.قبل از ابلاغ بخشنامه بودجه در دستگاه های اجرایی بودجه مقدماتی تهیه می گردد و بعد از ابلاغ بخشنامه بودجه،دستگاه ها بودجه درخواستی را بر اساس ضوابط مالی و سیاستهای بودجه ای تهیه و تنظیم می کنند.
تهیه و تنظیم بودجه پیشنهادی دستگاه های اجرائی :الف) تهیه و بودجه در دستگاه های اجرایی ملی: دستگاه های اجرائی ملی پس از وصول بخشنامه بودجه،و با توجه به سیاستهای ابلاغ شده، و خط مشی های داخلی خود مکلف می باشند برنامه سال بعد و اعتبارات جاری و عمرانی مورد نیاز خود را تهیه و در مهلت مقرر به سازمان مدیریت و برنامه ریزی ارسال نماید.در داخل تشکیلات خود واحدی تحت عنوان "دفتر بودجه" یا "اداره کل بودجه" ایجاد نمایند که مسئول تهیه و تنظیم بودجه پیشنهادی دستگاه اجرائی می باشد.
ب)بودجه پیشنهادی دستگاههای اجرائی محلی(تابع نظام بودجه استانی): دستگاه های اجرائی محلی تابع نظام بودجه بودجه استانی هستند،بودجه پیشنهادی آنها ابتدا در سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق استان(معاونت راهبردی استاندار)بررسی می شود،و پس از تایید کمیته های برنامه ریزی استان که به ریاست استاندار یا معاون ایشان تشکیل می شود.یک نسخه از آنرا به دفتر بودجه وزارتخانه متبوعه،و یک نسخه به سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی ریاست جمهوری)ارسال می گردد که در بودجه کل کشور منظور شود.
بررسی بودجه پیشنهادی دستگاه های اجرائی:بودجه پیشنهادی هر دستگاه اجرائی عملیات و اعتبارات مربوط به تمام یا قسمتی از یک یا چند برنامه را در بر می گیرد.در بخشنامه بودجه به سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی ریاست جمهوری)ارسال کردند،کارشناسان مسئول در مدیریتهای مربوط بررسی بودجه را آغاز می کنند.
الف)بررسی برنامه ها(هماهنگی برنامه ها): برنامه ها و عملیات دستگاه ها باید در سطوح بالاتر مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرند و هماهنگ شوند و بررسی برنامه ها در این سطح،دستگاه را وادار می سازد که هدفهای کلی دولت از نظرها و عقاید وسیع تر و همه جانبه تری تبعیت کند.
ب)بهبود مدیریت: در برابر نیازهای بی پایان که در بودجه های پیشنهادی به دولت عرضه می شوند،میزان درآمدی که برای تامین آنها لازم است، پیوسته محدود است.سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی ریاست جمهوری) باید پیوسته دستگاه ها را وادار سازد که برنامه های پیشنهادی را با هزینه کمتری انجام دهند.این تاکید از جهت دیگر به خاطر آن است که عملیات دستگاه ها با کارائی بیشتری به انجام رسد.
تهیه بودجه کل کشور به سه دسته تقسیم می شود: الف)پیام بودجه: حاوی وضعیت اقتصادی کشور و روند بودجه دولت در سال قبل، سال جاری، و سال بودجه ای ،و نیز سیاستهای مالی و اقتصادی دولت می باشد.در کشور ایران سخنرانی رئیس جمهور هنگام تقدیم لایحه بودجه به مجلس شورای اسلامی جایگزین پیام بودجه است.
ب)متن لایحه: بودجه مشتمل بر قسمتهای زیر می باشد:
۱)ماده واحده و تبصره ها- لایحه بودجه در یک ماده واحده و چندین تبصره تنظیم می گردد. تبصره های بودجه مجوزهای قانونی هستند که برای برخی از مصارف به دستگاه های دولتی داده می شوند.تبصره های بودجه ای عموما یکساله هستند مگر اینکه به صورت دائمی در آیند.ماده واحده نیز ارقام درآمد و هزینه بودجه کل کشور می باشد.
۲)بودجه عمومی دولت- شامل درآمدها و هزینه ها و سایر منابع تامین اعتبار و سایر پرداختها در چهارچوب بودجه عادی و عمرانی در قالب طبقه بندیهای مختلف می باشد.
۳)خلاصه بودجه شرکت های دولتی و سایر موسسات وابسته به دولت.
ج)پیوستهای بودجه: شامل گزارش رئیس جمهور درباره وضع اقتصادی کشور در سال جاری و سال بودجه، اعتبارات طرحهای عمرانی ،بودجه شرکت های دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت،بودجه استانها ،پیوستهای مذکور از مصادیق اصل تفصیل بودجه است و اطلاعات را در مورد اقلام بودجه در اختیار مجلس قرار می دهد.
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری و آزاد فصل چهارم
۱)پیش بینی مقدماتی بودجه بیانگر کدام مفهوم است:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) دستگاه های اجرایی ظرفیت عملیاتی حوزه خود را اعلام می دارند.
ب) سازمان مدیریت و برنامه ریزی با همکاری وزارت دارائی وضع کلی درآمدها و هزینه های دولت را ارزیابی می کند.
ج)قوه مقننه بودجه دولت را مقدمتا ارزیابی می کند.
د)سازمان های دولتی بودجه پیشنهادی حوزه خود را تهیه و به سازمان برنامه و بودجه ارسال می دارند.
۲)عالیترین مرجع سیاست گذاری بودجه ای کشور کدام است؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)سازمان مدیریت و برنامه ریزی ب)مجلس شورای اسلامی ج)نهاد ریاست جمهوری د)شورای اقتصاد
۳)بررسی بودجه پیشنهادی دستگاه های اجرایی در سازمان مدیریت و برنامه ریزی تابع اصول زیر است:(۹۲مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)مطابقت اعتبارات درخواستی با قوانین و مقررات مالی ب)اصل تخصیص توام با صرفه جویی
ج)هماهنگی با سیاست های مالی و پولی دولت د)هماهنگی برنامه ها و بهبود مدیریت
۴)قبل از ابلاغ بخشنامه بودجه به دستگاه ها :(۹۲مالیه و بودجه)
الف)دستگاه ها بودجه مقدماتی تهیه می کنند. ب)دستگاه ها بودجه پیشنهادی تهیه می کنند.
ج)دستگاه ها بودجه ارزی خود را تهیه می کنند. د)دستگاه ها بودجه درخواستی تهیه می کنند.
۵)بخشنامه بودجه ……………..(۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)در آغاز تنظیم بودجه قرار دارد. ب)در پایان مرحله تنظیم قرار دارد.
ج)در آغاز مرحله تصویب قرار دارد. د) در پایان مرحله تصویب قرار دارد.
۶)پیام بودجه در مرحله…………..(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) آغاز مرحله تهیه و تنظیم قرار دارد. ب)پایان مرحله تهیه و تنظیم قرار دارد.
ج)در آغاز مرحله تصویب بودجه قرار دارد. د)پایان مرحله تصویب بودجه قرار دارد.
۷)در ایران مسئولیت تهیه و تنظیم بودجه با کیست؟(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)وزیر برنامه و بودجه ب)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی
ج)رئیس جمهور د)وزیر امور اقتصادی و دارائی و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی مشترکا
۸)هدف از بررسی لایحه بودجه در هیات وزیران چیست؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)ایجاد تعادل در بودجه تنظیم شده و انطباق آن با سیاست های دولت ب) تخصیص اعتبار برای هر دستگاه
ج)تصویب و ابلاغ بودجه برای اجرا به وزارتخانه ها د)تنظیم تفریغ بودجه
۹)پیش نویس لایحه بودجه کل کشور پس از طی مراحل زیر به قانون تبدیل می شود؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی- تصویب مجلس ب)تایید شورای اقتصاد -تصویب دولت
ج)تایید دولت- تصویب مجلس د)تایید شورای اقتصاد- تصویب مجلس
۱۰)در ایران مسئولیت تهیه و تنظیم بودجه با ……………….. است.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی است.
ب)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی- وزیر امور اقتصاد و دارایی است.
ج)رئیس جمهوری
د)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی- وزیر اقتصاد و دارایی- رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.
۱۱)تنظیم لایحه بودجه کل کشور پس از انجام رسیدگی های لازم و تلفیق پیشنهادهای اجرایی در مورد فعالیت های جاری و طرح های عمرانی بر عهده کدام مرجع می باشد؟(۸۷ مالیه وبودجه)
الف)سازمان مدیریت و برنامه ریزی ب)شورای اقتصاد ج)وزارت امور اقتصاد و دارایی د)هئیت وزیران
۱۲)بررسی بودجه پیشنهادی دستگاه های اجرایی در سازمان مدیریت و برنامه ریزی تابع کدام اصل است؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)تخصیص منابع با رعایت صرفه جویی ب)مطابقت اعتبارات درخواستی با قوانین مالی
ج)هماهنگی برنامه ها و بهبود مدیریت د)هماهنگی با سیاست های پولی و مالی دولت
۱۳)مهمترین وظیفه سازمان مدیریت و برنامه ریزی را چگونه می توان خلاصه کرد؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)ایجاد هماهنگی بین اهداف و برنامه های کلان کشور ب)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه سالیانه
ج)رسیدگی به درخواست بودجه واحدهای عمومی د)نظارت عملیاتی بر اجرای بودجه
۱۴)لایحه تقدیمی بودجه به مجلس شامل کدام بخش ها است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)پیام بودجه، متن لایحه بودجه، پیوست های بودجه ب)بودجه ارزی، خلاصه بودجه دولت، ماده واحدها و تبصره ها
ج)بودجه استانی، بودجه شرکت های دولتی، بودجه عمرانی د)بودجه اعتبارات عمرانی، بودجه اعتبارات جاری، بودجه عملیاتی
۱۵)مراحل بودجه یا دور بودجه ای کدامند؟(۹۶مالیه و بودجه)
الف)تهیه و تنظیم،تصویب، اجرا و نظارت بودجه ب)طبقه بندی درآمدها،سازمان ها،هزینه ها و عملیات بودجه
ج)پیش بینی درآمدها،هزینه ها، تنظیم برنامه و عملیات بودجه د)ارزیابی برنامه های گذشته،ملاحظات فنی و استفاده از وام های خارجی در بودجه
۱۶)مراحل بودجه یا سیکل بودجه عبارتند از:(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، اجرای بودجه، نظارت بودجه
ب)تهیه بودجه، پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، ابلاغ بودجه، تخصیص بودجه، نظارت بودجه
ج)تهیه بودجه، تصویب بودجه،ابلاغ بودجه، اجرای بودجه، تخصیص بودجه ، نظارت بودجه
د)تهیه بودجه، پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، تخصیص بودجه، اجرای بودجه، نظارت بودجه
۱۷)تعیین سیاست های بودجه با کدام مرجع است؟(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)شورای اقتصاد ب)هیات دولت ج)مجلس شورای اسلامی د)محلس تشخیص مصلحت نظام
۱۸)مراحل بودجه یا سیکل بودجه عبارتند از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، ابلاغ بودجه، اجرای بودجه
ب)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، اجرای بودجه، نظارت بودجه
ج)تهیه بودجه، پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، تخصیص بودجه، اجرای بودجه
د)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، تخصیص و ابلاغ بودجه ، اجرای بودجه، نظارت بودجه
۱۹)سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، بودجه پیشنهادی دستگاه های اجرایی را بر مبنای کدامیک از موارد زیر بیشتر بررسی می نماید؟(۸۷ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)مطابقت اعتبارات درخواستی با قوانین و مقررات مالی ب)هماهنگی با سیاستهای بازرگانی دولت
ج)هماهنگی با سیاستهای پولی و ارزی دولت د)هماهنگی با برنامه ها و بهبود مدیریت
فصل پنجم: تصویب بودجه
تشریفات مترتب بر تصویب بودجه:لایحه بودجه،توسط مقام رئیس جمهور حداکثر تا تاریخ پنجم آذر ماه به همراه رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق (معاونت راهبردی) و سایر وزراء در جلسه علتی تقدیم مجلس شورای اسلامی می گردد،در این جلسه رئیس جمهور ضمن توضیحات لازم درباره بودجه پیشنهادی و آثار و نتایج آن گزارش اقتصادی عملکرد سال قبل و سیاستها و خط مشی های سال بودجه و تشریح سیاست مالی،ارزی، پولی، اقتصادی و یا هر نوع سیاست دیگری که لایحه متاثر از آن سیاستها تهیه و وتنظیم گردیده است،گزارش می دهد و نکات برجسته و تبصره های پیشنهادی را یادآوری می شود پس از توضیحات رئیس دولت،لایحه بودجه از طرف رئیس مجلس به کمیسیونهای مربوط ارجاع و سپس در دسترس همه نمایندگان قرار می گیرد.
هر یک از نمایندگان مجلس از زمان تقدیم لایحه بودجه و توزیع آن و پیوستها توسط دولت تا مدت ۱۰ روز می توانند پیشنهادات خود را به کمیسیونهای تخصصی مجلس تقدیم نمایند.در کار بررسی در کمیسیون تخصصی بر حسب برنامه زمانی مشخص نمایندگان دستگاه اجرایی، نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه ریزی به سوالات نمایندگان مردم در مورد درآمدها و هزینه ها و بودجه پیشنهادی دستگاه ها و تبصره های لایحه پاسخ می گویند و سپس در هر مورد رای گیری بعمل می آید و ارقام جابجا یا کسر یا اضافه می شود و یا کلا به تصویب می رسد. کمیسیونهای تخصصی تلفیق اصلی اعلام می دارند.
روش کار کمیسیون تلفیق اصلی معمولا در مرحله اول بررسی پیشنهادات کمیسیونهای تخصصی در باب تبصره ها، و اصطلاحات عبارتی یا تغییر یا حذف تبصره های پیشنهادی است.مجموع درآمدها، واقعی یا نزدیک به تقریب قطعی باشد،سپس مرحله بررسی هزینه های دستگاه های اجرایی مطرح می گردد و با توجه به تقریب قطعی باشد،سپس مرحله بررسی هزینه های دستگاه های اجرایی مطرح می گردد و با توجه به درآمدهای رسیدگی شده نسبت به پیشنهاد هزینه ها رای گیری بعمل می آید.
کمیسیون تلفیق اصلی به مدت ۱۵ روز باید گزارش خود را به جلسه علنی مجلس تقدیم نماید. در هر حال مهلت تقدیم گزارش به جلسه علنی حداکثر ۳۵ روز پس از تقدیم لایحه بودجه توسط ریاست جمهوری به مجلس می باشد.
هدف نهایی این است که که از دیدگاههای مختلف موضوع شکافته شود تا نمایندگانی که احتمالا موضوع برایشان روشن نشده با آگاهی و احاطه کافی بر موضوع اقدام به رای نمایند نمایندگان بر حسب نوبت درباره لایحه بودجه دولت حداکثر ۱۰ ساعت به عنوان مخالف و موافق صحبت می نمایند و سپس کفایت مذاکرات توسط یک یا چند نفر از نمایندگان مطرح می شود و نسبت به کفایت مذاکرات رای گیری بعمل می آید در صورتی که که به تصویب رسید مذاکرات متوقف و مجلس وارد کار نهائی می شود.بنابراین سخنرانی نمایندگان در اطراف لایحه بودجه به عنوان مخالف یا موافق محدودیت موضوعی و زمانی دارد.
در جلسه علنی پس از رسیدگی به کلیات بودجه و تصویب آن پیشنهادات مربوط به درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار بودجه عمومی دولت رسیدگی و سقف آن به تصویب خواهد رسید و پس از آن پیشنهادهای مربوط به تبصره ها و ردیف های هزینه رسیدگی می گردد و با ورقه ای رای گیری بعمل می آید برای آنکه مخالف وموافق مشخص نباشد و دقت بیشتر را لحاظ نمایند از شیوه قیام و قعود استفاده نمی شود و با ورقه صورت می پذیرد.
بنابراین در جلسه علنی مجلس ابتدا در مورد تبصره ها،سپس در مورد درآمدها و در نهایت در مورد هزینه ها(اعتبارات) رای گیری بعمل می آید.
بررسی لایحه در ساحت علنی مجلس شورای اسلامی محدودیت زمانی وجود دارد.در ایران معمولا از ۵آذر ماه زمان دریافت لایحه بودجه تا قبل از ۲۲ بهمن ماه می باشد. پس از تصویب بودجه با امضای رئیس مجلس لایحه بودجه به شورای نگهبان ارسال می شود و پس از دریافت نظرات شورای نگهبان ممکن است به منظور اصلاحات،مجددا جلسه علنی تشکیل گردد و البته ممکن است جلسات علنی بررسی بودجه با حضور اعضای شورای نگهبان منعقد شود تا در جریان امر تسریع به عمل می آید.
مصوبات مجلس شورای اسلامی را شورای نگهبان خلاف موازین شرع وبا قانون اساسی بداند و مجلس با در نظر گرفتن مصلحت نظام یا ضرورت ،نظر شورای نگهبان را نپذیرد بر اساس اصل یکصد و دوازده به مجمع تشخیص مصلحت نظام به دستور مقام رهبری ارجاع می گردد.
بنابراین،پایان مرحله دوم فرآیند بودجه به قانون بودجه ختم می شود.
ویژگی های قانون بودجه عبارتند از: ۱)قانون بودجه مربوط به سال مشخصی است و با پایان یافتن آن سال، اجرای مقررات آن نیز متوقف می شود.
۲)ارقام پیش بینی شده هزینه (اعتبارات)برای دولت تعهد خرج ایجاد نمی کند فقط هنگامی که تحت شرایط قانونی خرید کالا،و یا خدمت، و یا پرداختی مجاز باشد هزینه را می توان انجام داد.
۳)بودجه برای استفاده دولت می باشد و اشخاص حقیقی و یا حقوقی برای دعاوی خود علیه دولت نمی توانند از آن استفاده و یا به آن استناد کنند.
۴)پیش بینی درآمد در قانون بودجه مجوزی برای وصول از اشخاص حقیقی یا حقوقی نمی باشد بلکه برای وصول هر درآمدی منشا قانونی مخصوص وجود دارد.
۵)تبصره های بودجه ای برای یکسال می باشد و با پایان گرفتن سال مالی چون بودجه پایان می پذیرد این تبصره ها نیز فاقد اعتبار خواهند بود مگر اینکه استثنائا بصورت دائمی درآیند.
خودداری مجلس از تصویب بودجه: این مورد بسیار نادر است،مجالس قانونگذاری بسیاری از کشورها لایحه بودجه را تعدیل می کنند و سپس به تصویب می رسانند البته اگر مجلس از تصویب بودجه خودداری کرد. در اصل با کار برنامه دولت مخالفت کرده و به دنبال آن استعفای دولت لازم می باشد. دریک چنین زمانی بودجه کشور بصورت ماهانه یا چند ماه تنظیم می شود.
بودجه در غیاب مجلس: در غیاب مجلس شورای اسلامی،تصویب بودجه با هئیت وزیران خواهد بود لکن پس از افتتاح مجلس شورای اسلامی دولت موظف خواهد بود،لایحه اصلاح بودجه را در اولین ماه افتتاح تقدیم مجلس شورای اسلامی نماید.
بودجه مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان: بودجه مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان تابع قانون محاسبات عمومی نمی شود.
روش های انعطاف پذیر بودجه: الف)اصلاح بودجه:ممکن است با موارد اضطراری و اتفاقات غیر قابل پیش بینی و یا خطاهای محاسباتی در پیش بینی ارقام بودجه مواجه شویم .لایحه اصلاح بودجه تهیه و جهت تصویب تقدیم مجلس می شود.اصلاح بودجه تغییر در مواد هزینه و برنامه های دستگاه در حدود تبصره های قانون بودجه بدون آنکه در اعتبارات مصوب تغییری بعمل آید.حدود این تغییرات را همه ساله قانونگذار تعیین می نماید.
ب)متمم بودجه: ممکن است در قوانین و مقررات و برنامه ها دولت حوادث غیر مترقبه باعث افزایش هزینه و یا کاهش درآمدهای دولت گردد و در جریان سال مالی تغییر در ارقام بودجه ضروری باشد، در صورتیکه تغییر در ارقام بودجه متضمن افزایش اعتبار یا تحصیل جدید باشد.لایحه متمم بودجه باید تهیه و جهت تصویب به مجلس تقدیم شود.
ج)اعتبار مصوب هزینه های پیش بینی نشده: این اعتبار نیز برای پاسخگویی و مواجهه با حوادث غیر قابل پیش بینی در بودجه کل کشور منظور می شود که دولت می تواند با اختیاراتی که در مصرف آن دارد بهنگام ضرورت از آن کمک بگیرد.
د)اختیار دولت در نقل و انتقال اعتبارات مصوب:حدود این اختیارات را تبصره های بودجه همه ساله بر حسب نیاز و شرایط بودجه مشخص می کند.معمولا میزان اختیارات تفویض شده در جابجایی اعتبارات عمرانی بیشتر از اعتبارات جاری می باشد.
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری و آزاد فصل پنجم
۱)در تصویب در مجلس بودجه دولت جزو……………..(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)اوایح یک شوری است. ب)اوایح یک فوریتی است. ج)لوایح دو فوریتی است. د)لوایح چند شوری است.
۲)وقتی برنامه های بودجه تصویب می شود………………(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)ابتدا اجرا و سپس تخصیص اعتبار می یابد. ب)بعد از تصویب بلافاصله در مجلس تخصیص اعتبار می یابد.
ج)قبل از اجرا در دستگاه های اجرایی تخصیص اعتبار می یابد. ج)بعد از اجرا در دستگاه های اجرایی تخصیص اعتبار می یابد.
۳)در بررسی بودجه در ساحت عمومی مجلس……………(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)محدودیت موضوعی وجود ندارد. ب)محدودیت زمانی وجود دارد. ج)محدودیت موضوعی وجود دارد. د)هیچ محدودیتی وجود ندارد.
۴)لایحه بودجه وقتی مجلس طرح می شود…………….(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)ابتدا در ساحت عمومی و سپس در کمیسیون بودجه مورد بررسی و شور قرار می گیرد.
ب)ابتدا در کمیسیون بودجه و سپس در ساحت عمومی مورد بررسی و شور قرار می گیرد.
ج)همزمان در ساحت عمومی و کمیسیون بودجه مورد بررسی قرار می گیرد.
د)فقط در کمیسیون مورد بررسی و شور قرار می گیرد.
۵)تصویب بودجه دولتی…………….(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)بر اساس قوانین مجلس صورت می گیرد. ب)بر اساس قوانین محاسباتی صورت می گیرد.
ج)بر اساس قانون دیوان محاسبات صورت می گیرد. د)بر اساس قانون محاسبات عمومی صورت می گیرد.
۶)تصویب بودجه خود مجلس و شورای نگهبان ………………….(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)شامل قانون اساسی می شود. ب)شامل قانون محاسبات عمومی می شود.
ج)شامل قانون محاسبات عمومی نمی شود. د)شامل قانون اساسی نمی شود.
۷)تشریفات مرتبت به تصویب بودجه ایران در مجلس شورای اسلامی چگونه است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) با تصویب سایر قوانین تفاوتی ندارد. ب)هر سال به توسط مجلس تعیین می شود.
ج)با توافق رئیس جمهور و رئیس مجلس د)تابع تشریفات خاص که آیین نامه داخلی مجلس مشخص می کند.
۸)تبصره های پایان یافتن بودجه با پایان یافتن سال بودجه……………………(۸۹ مالیه وبودجه)
الف)اعتبار خورد را حفظ می کند. ب)اعتبار خود را از دست می دهند.
ج)با تایید مجلس باقی می ماند. د)به بودجه سال قبل منتقل می شوند.
۹)یکی از خصائص قانون بودجه این است که:(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)به یک سال خاص مربوط می شود و پس از پایان سال قدرت اجرایی ندارد.
ب)مادام که لغو نشده قابل اجرا است.
۱۰)در موقع طرح لایحه بودجه در مجلس شورای اسلامی سخنرانی نمایندگان محدودیت موضوعی………….. و محدودیت زمانی…………….(۹۲مالیه و بودجه)
الف)دارد- ندارد ب)دارد- دارد ج)ندارد- ندارد د)ندارد- دارد
۱۱)پس از تقدیم لایحه بودجه به مجلس شورای اسلامی،گردش کار مرحله تصویب، آن است که لایحه……………. می شود.(۹۰مالیه وبودجه)
الف)به کمیسیون های محتلف مجلس ارسال ب) به کمیسیون برنامه و بودجه ارسال
ج)در جلسه علنی د)در جلسه محرمانه مجلس رسیدگی
۱۲)مسئولیت تصویب و کنترل و نظارت نهایی بر عهده کدامیک از قوای سه گانه است؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)مقننه ب)مجریه ج)قضائیه د) هر سه مورد
۱۳)طبق قوانین بودجه های مصوب:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)ارقام هزینه های مصوب مندرج در بودجه سازمان ها ایجاد تعهد یا خرج می کند.
ب)وجود قانون بودجه شرط لازم وصولی عایدات برای دولت است.
ج)با مصوبات بودجه مردم نیز می توانند برای احقاق حق استفاده نمایند.
د)مشخصه هر قانون بودجه دیدگاه زمانی داشتن است.
۱۴)در تصویب بودجه در مجلس،بودجه دولت جزو لوایح…………… است.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)یک فوریتی ب)دو فوریتی ج)یک شوری د)چند شوری
۱۵)از جمله خصایص قانون بودجه کدام است؟(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)مربوط به سال بخصوص است و پس از پایان سال بلا اثر می باشد.
ب)مفاد و مندرجات آن تا پایان برنامه عمرانی پنجساله قابل اجرا است.
ج)مادام که لغو نشده است مندرجات آن به عنوان قانون قابل اجرا است.
د)مادام که برنامه های مصوب و پیش بینی شده در آن خاتمه نیافته است لازم الاجرا است.
۱۶)تصویب بودجه مجلس شورای اسلامی به صورت:(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)یک فوریتی است. ب) دوشوری است. ج) یک شوری است. د)دو فوریتی است.
۱۷)کدام گزینه جزء ویژگیهای تصویب بودجه محسوب نمی شود؟(۸۶ مالیه و بودجه)
الف)قانون بودجه مربوط به سال مشخصی است.
ب)بودجه همیشه به شکل لایحه به مجلس تقدیم می شود.
ج)نمایندگان مجلس نمی توانند پیشنهاداتی را بدهند که هزینه را افزایش می دهد.
د)مجلس می تواند تصویب موقت لایحه بودجه را به عهده کمیسیون ها بگذارد.
۱۸)در ایران چگونگی بررسی و تصویب بودجه در مجلس را………… معین می نماید.(۸۷ مالیه وبودجه)
الف)آیین نامه داخلی مجلس ب)قانون برنامه و بودجه
ج)قانون محاسبات عمومی د)قانون برنامه عمرانی توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
فصل ششم: اجرای ششم
اجرای بودجه در صلاحیت و از اختیارات و وظائف قوه مجریه است. در اجرای بودجه نکات زیر مورد توجه است:
۱)اجرای بودجه باید در جهت انجام عملیات و برنامه های مصوب و برای رسیدن به هدفهای منظور در قانون بودجه باشد.
۲)هیچگونه تعهد و هزینه ای نباید خارج از اعتبارات مصوب بعمل آید. هزینه در بودجه دستگاه های اجرائی تعهدی هستند.
۳)اگر بودجه درست پیش بینی شده باشد صرفه جویی در اعتبارات مترادف با انجام نشدن قسمتی از برنامه های مصوب باشد.
۴)اجرای بودجه مستلزم برقرار کردن روش مناسب حسابداری است که نظارت بر تعهدات و پرداختها را در فواصل زمانی مناسب امکان پذیر می سازد.
منظور از اجرای بودجه مراحل مربوط به وصول درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار از یکطرفه و مصرف اعتبارات پیش بینی شده و مصوب از طرف دیگر جهت نیل به اهداف و مقاصد عمومی است.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت امور اقتصادی دارائی در اجرای بودجه نقش اساسی دارند.
مرحله اجرای بودجه در دو بعد دخل و خرج، یا درآمدها و هزینه ها بطور جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.
اجرای بودجه در مورد هزینه:
الف)ابلاغ بودجه ب) مبادله موافقت نامه های فعالیت های جاری و عمرانی
ج)تخصیص و تقسط لعتبار د)مصرف اعتبار (مراحلی تفصیلی اجرای بودجه)
ابلاغ بودجه:ابلاغ امری است که درباره کلیه قوانین رعایت می شود. بدین معنی هر قانونی از جمله قانون بودجه پس از تصویب مجلس می باید از طرف دولت(توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی)به دستگاه های اجرائی ابلاغ گردد تا قابل اجرا باشد.
مبادله موافقت نامه های فعالیت های جاری و عمرانی:موافقت نامه سندی است حقوقی و مالی که بین دستگاه اجرائی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی مبادله می گردد.بنابراین از زمان ابلاغ بودجه به دستگاه قبل از اجرای بودجه باید بین دستگاه های اجرایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی)موافقت نامه اعم از جاری یا عمرانی تبادل گردد.چنانچه تغییری در مفاد موافقتنامه ضرورتا پیش آید می باید موافقتنامه اصلاحی آن مبادله شود.
اعتبارات عمرانی معادل ده درصد اعتبار مصوب طرح به استثنای طرح های جدید به صورت تنخواه گردان پرداخت خواهد شد و پس از اعطای تخصیص اعتبار تنخواه گردان واریزی خواهد شد.
تخصیص اعتبار مصوب:عبارت است از تجویز استفاده از مبالغ معینی از اعتبارات مصوب سالانه در دوره های زمانی مشخص(سه ماهه، چهار ماهه،شش ماهه و غیره). عبارت است از تقسطی اعتبارات مصوب بتدریج و در دوره های زمانی معینی که مشترکا توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی انجام و به وزارتخانه ها و موسسات دولتی ابلاغ می شود.اعتبار نوعی حرکت از جزء به کل است چرا که اعتبارات بتدریج تخصیص می یابد و سقف آن کل اعتبارات بودجه می باشد.تخصیص اعتبارات در برگیرنده بودجه عمومی دولت است.سیستم کنترل بودجه ای شامل:
-وجوه نقدینگی
-وجود اعتبار و رعایت مقررات، تشریفات و محدودیتهای قانونی
هدف اصلی تخصیص اعتبار کنترل دقیق هزینه های دولت و سازمانهای دولتی و ایجاد تعادل میان دریافتها و پرداخت های دولت می باشد.
مراحل تفصیلی اجرای بودجه (مصرف اعتبارات):۱)تشخیص: عبارت از تعیین و انتخاب کالاها و خدمات و سایر پرداختهایی که تحصیل یا انجام آن برای رسیدن به اجرای برنامه های دستگاه های اجرائی ضروری است. کلیه خریدها یا استخدامها در موسسات دولتی که توسط بالاترین مقام دستگاه اجرایی یا نماینده وی انجام می شود قبل از مرحله تحقق باید پیشنهاد شود.کسانی که این پیشنهاد را امضاء می کند عمل تشخیص را انجام می دهند.اختیار و مسئولیت تشخیص به عهده وزیر یا رئیس موسسه می باشد.
۲)تامین اعتبار: عبارتست از اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین.خرید کالا و خدمات قبل از مرحله انجام هزینه ها باید تامین اعتبار گردد.مسئولیت تامین اعتبار به عهده ذیحساب است بنابراین مسئول دفتر اعتبارات نماینده ذیحساب است که در واقع پول داشتن یا نداشتن را تعیین می نماید. تامین اعتبار بعد از مرحله تشخیص صورت می گیرد.
۳)تعهد: تعهد عبارت است از ایجاد دین بر ذمه دولت ناشی از:
-تحویل کالا یا انجام دادن خدمت
-اجرای قراردادهایی که با رعایت قوانین و مقررات منعقد می شود.
-احکام صادره شده از مراجع قانونی و ذیصلاح
-پیوستن به قراردادهای بین المللی و عضویت در سازمانها یا مجامع بین المللی با اجازه قانون
مرحله واقعی اجرای بودجه از تعهد آغاز می شود.از نظر قانون محاسبات عمومی تا زمانی که تعهدی به عمل نیاید یعنی دولت مدیون واقع نشده وجهی پرداخت نخواهد شد.مسئولیت تعهد نیز به عهده بالاترین مقام دستگاه اجرایی یا نماینده قانونی او واگذار شده است.
۴)تسجیل: عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد و مدارک اثبات کننده بدهی.مسئولیت تسجیل بعهده وزیر یا رئیس موسسه یا کسانی که از طرف آنان مجاز به این امور هستند،می باشد.تسجیل تعیین میزان بدهی دولت است که باید در وجه شخص حقیقی یا حقوقی از محل اعتبارات بودجه مصوب در حدود تخصیص اعتبار پرداخت گردد و متکی به اسناد و مدارک مثبته است. مانند برگ درخواست خرید کالا، قبض انبار مهر نگهبانی و سایر مدارکی که دلالت بر تحویل کالا باشد.
۵)حواله: اجازه ای است که کتبا بوسیله مقامات مجاز وزارتخانه یا موسسه دولتی و یا شرکت دولتی و یا دستگاه اجرایی محلی و یا نهادهای عمومی غیر دولتی و یا سایر دستگاه های اجرایی برای تادیه تعهدات و بدهیها قابل پرداخت از محل اعتبار مصوب به عهده ذیحساب در وجه ذینفع صادر می شود.
۶)درخواست وجه: سندی است که ذیحساب برای دریافت وجه به منظور پرداخت حواله های صادر شده و سایر پرداختها از محل وجوه متمرکز شده در خزانه مجاز می باشد حسب مورد از محل اعتبارات و یا وجوه مربوط عهده خزانه در مرکز و یا عهده نمایندگی خزانه در وجه حساب بانکی پرداخت دستگاه اجرایی ذیربط صادر می کند.
۷)هزینه :عبارت از پرداختهایی است که بطور قطعی به ذینفع در قبال انجام تعهد و یا تحت عنوان کمک و یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت می گیرد.
پیش پرداخت: عبارت است از پرداختی که از اعتبارات مربوط بر اساس احکام و قراردادها طبق مقررات پیش از انجام تعهد صورت می گیرد.
علی الحساب: عبارت از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد با رعایت تعهدات صورت می گیرد.
فرق اساسی بین پیش پرداخت وعلی الحساب در آن است که در پیش پرداخت کاری یا کالایی یا خدمتی انجام نشده و به مرحله تعهد نرسیده است که معمولا در برابر اخذ ضمانت نامه معتبر به پیمانکار طبق قرارداد پرداخت می شود در حالی ک علی الحساب به منظور پرداخت قسمتی از کارهای انجام شده یا کالاهای خریداری شده یا خدمات انجام یافته است.
اجرای بودجه در مورد درآمدها:الف)ابلاغ بودجه: بطور کلی ابلاغ قانون بودجه شامل ابلاغ هزینه ها (اعتبارات)، درآمدها و تبصره ها و ….. می باشد .
ب) رعایت اصل تخمینی بودن درآمدها: پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار در بودجه کل کشور مجوزی برای وصول از اشخاص حقیقی و حقوقی نمی شود، و در هر مورد نیاز به مجوز قانونی خاص خود دارد و پیش بینی به هر میزان مانع وصول مانع وصول درآمدهای بیشتر یا کمتر از منابع مربوط نیست.درآمدهای پیش بینی شده در بودجه کل کشور توسط دستگاه های اجرایی تحقق پیدا نکند،ضمن بررسی علل آن و خواستن توضیح از مسئولان در صورتی که هنوز سال به پایان نرسیده باشد، دولت در وهله اول از طریق افزایش اعتبار منابع دیگر و در صورت عدم امکان، کم نمودن اعتبار هزینه ها موازنه بودجه را فراهم نموده یا برای آینده تسری خواهد داد.
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد سراسری و آزاد فصل ششم
۱)اعتبارات بودجه ارقام…………………..(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)مصوب و قانونی می باشند. ب)نقد و قانونی می باشند. ج)قطعی و قانونی می باشند. د)برآوردی و قانونی می باشند.
۲)در حسابداری دولتی ایران شرط لازم و کافی برای ثبت هزینه ها عبارت است از:(۹۴مالیه وبودجه)
الف)فقط تحویل کالا یا انجام دادن خدمت ب)فقط پرداخت موجب ثبت هزینه است.
ج)ایجاد تعهد و پرداخت وجه آن د)ایجاد تعهد و پرداخت قسمتی از تعهد
۳)مرحله تامین اعتبار از مراحل خرج(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)بعد از مرحله تسجیل است. ب)بعد از مرحله تشخیص است. ج)قبل از تسجیل است. د)آخرین مرحله است.
۴)در تخصیص اعتبار همه اعتبارات برنامه:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)یکجا تخصیص می یابند. ب)بتدریج و ماهانه اختصاص می یابند.
ج)بتدریج و بر حسب گزارش کار اختصاص می یابند. د)بتدریج در دوره های معینی تقسیط می شوند.
۵)وقتی برنامه های بودجه تصویب شود………………(۹۱ مالیه وبودجه دانشگاه آزاد)
الف)ابتدا اجرا و سپس تخصیص اعتبار می یابد. ب)بعد از تصویب بلافاصله در مجلس تخصیص اعتبار می یابد.
ج)قبل از اجرا در دستگاه های اجرایی تخصیص اعتبار می یابد. د)بعد از اجرا در دستگاه های اجرایی تخصیص اعتبار می یابد.
۶)تخصیص اعتبارات در مرحله اجرای بودجه(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)از جزئیت به کلیت حرکت می کند. ب)از کلیت به جزئیت حرکت می کند.
ج)از جزئیت به کلیت حرکت نمی کند. د)از کلیت به جزئیت حرکت نمی کند.
۷)از بودجه هایی که در مرحله اجرا معمولا به بودجه کل کشور ضمیمه می شوند عبارتند از :(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) بودجه های پیشنهادی و درخواستی ب)بودجه های جنگی و اقتصادی
ج)لایحه بودجه و قانونی بودجه د)لایحه متمم و لایحه اصلاح بودجه
۸)در حسابداری دولتی مورد عمل در ایران شرط لازم و کافی برای ثبت هزینه عبارت است از:(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)تحویل کالا یا انجام خدمت ب)پرداخت وجه ج)ایجاد تعهد د)ایجاد تعهد و انجام پرداخت وجه
۹)در مراحل خرج اعتبارات بودجه تعهد……………..(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)قبل از حواله انجام می پذیرد. ب)بعد از تشخیص انجام می پذیرد. ج)قبل از تشخیص انجام می پذیرد. د)بعد از پرداخت انجام می پذیرد.
۱۰)اگر بین ذیحساب و رئیس دستگاه اجرایی در مورد انجام خرجی اختلاف نظر وجود داشت روش عمل ذیحساب چگونه است؟(۹۲مالیه و بودجه)
الف)از دیوان محاسبات کسب تکلیف می نماید. ب)باید پرداخت را انجام دهد.
ج)می تواند پرداخت را انجام دهد. د)می تواند با قبول کتبی رئیس دستگاه اجرایی نسبت به پرداخت اقدام نماید.
۱۱)در ایران هزینه ها چگونه پرداخت می شود؟(۹۰ مالیه وبودجه)
الف)در صورت وجود اعتبار و رعایت مقررات ب)طبق روش نقدی
ج)فقط با رعایت قوانین و مقررات د)فقط در صورت وجود اعتبار
۱۲)ترتیب مراحل انجام هزینه در مقررات مالی ایران چیست؟(۹۵ مالیه وبودجه)
الف)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد ، تسجیل، حواله ، نظارت مالی و پرداخت
ب)تشخیص، تعهد ، تامین اعتبار، تسجیل، حواله، نظارت مالی و پرداخت
ج)تشخیص، تسجیل، تامین اعتبار، تعهد، حواله، نظارت مالی و پرداخت
د)تشخیص، تامین اعتبار، تسجیل، تعهد، حواله، نظارت مالی و پرداخت
۱۳)کدامیک از جملات زیر صحیح است؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) تنخواه گردان خزانه مبلغی است در حساب بانک مرکزی برای پرداخت به واحدهای دولتی، محلی
ب) تنخواه گردان خزانه مبلغی است که از طرف خزانه در اختیار نمایندگی خزانه قرار می گیرد.
ج) تنخواه گردان خزانه مبلغی است که از طرف خزانه در اختیار سازمان دولتی مرکز قرار می گیرد.
د) تنخواه گردان خزانه اعتبار بانکی است در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی
۱۴)شرط لازم و کافی برای تحقق هزینه در حسابداری دولتی عبارت است از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)منحصرا ارائه خدمت ب)منحصرا تحویل کالا ج)انجام تعهد د)تحویل کالا و یا انجام خدمت بهای آن
۱۵)تخصیص اعتبار عبارت است از:(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)کنار گذاشتن بخشی از اعتبارات مصوب برای مصرف معین
ب)تجویز استفاده از منابع معین از اعتبارات مصوب در فواصل زمانی معین
ج)اختصاص دادن کلیه اعتبارات مصوب برای هزینه های معین
د)هیچ یک از پاسخ های فوق صحیح نیست.
۱۶)مبادله موافقت نامه و همچنین مکانیسم تخصیص از ابزارهای کنترل………… می باشند.(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) بعد از خرج ب)قبل از خرج ج)ضمن خرج د) هیچکدام
۱۷)مراحل تفصیلی اجرا بودجه به ترتیب شامل کدامیک از موارد زیر می باشد؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) تشخیص، تسجیل، تعهد ،تامین اعتبار و حواله- هزینه
ب)تعهد، تشخیص، تامین اعتبار، حواله و تسجیل- درخواست وجه
ج)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد، تسجیل و حواله، درخواست وجه- هزینه
د)تشخیص، تامین اعتبار، درخواست وجه و حواله، تسجیل، هزینه
۱۸)مراحل تفصیلی اجرای بودجه عبارتند از :تشخیص،…………… حواله(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) تامین اعتبار، تعهد ، تسجیل ب) تامین اعتبار ، تسجیل، تعهد
ج) تسجیل، تامین اعتبار، تعهد د) حواله، تامین اعتبار، تعهد
۱۹)بر طبق تبصره ماده ۳۱ قانون محاسبات عمومی ، ذیحساب زیر نظر چه کسی انجام وظیفه می نماید؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)رئیس دستگاه اجرایی ب)رئیس سازمان برنامه و بودجه ج)معاون هزینه و خزانه دار کل کشور د)وزیر امور اقتصاد و دارایی
۲۰)تسجیل عبارت است از تعیین میزان بدهی،(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) پرداخت شده به موجب اسناد ارائه شده ب) پرداخت نشده به موجب اسناد تهیه شده
ج)قابل پرداخت به موجب اسناد مثبته د)قابل پرداخت به موجب اسناد ارائه شده فقط توسط واحد تدارکات
۲۱)ذیحساب منصوب کدامیک از دستگاه های اجرایی زیر است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) سازمان مدیریت و برنامه ریزی ب) سازمان امور اداری و استخدامی کشور ج)سازمان دیوان محاسبات کشور د)هیچکدام
۲۲)منایع مالی خزانه کدامیک از منابع زیر است؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) وجوه دولتی می شود. ب)وجوه عمومی و وجوه اختصاصی است.
ج)وجوه عمومی،وجوه اختصاصی و وجوه امانی است. د)وجوه عمومی،وجوه اختصاصی،وجوه امانی و وام ها یا بدهیهای عمومی دولت است.
۲۳)رئیس یک دستگاه اجرایی تشخیص می دهد که تعدادی کارمند جدید برای موسسه استخدام شود.ذیحساب با توجه به وجود اعتبار نسبت به پرداخت وجه خودداری می نماید.علل آن کدامیک از موارد زیر است؟(۹۱ مالیه وبودجه)
الف)تامین اعتبار ب)عدم هماهنگی رئیس دستگاه اجرایی با ذیحساب
ج)ممنوع بودن قانونی استخدام جدید د)نبودن وجه نقد به اندازه کافی
۲۴)برای هر پرداخت هزینه در دستگاه های دولتی رعایت مراحل قانونی و متوالی الزامی است و تا این مراحل رعایت نگردد، ذیحساب وجهی را پرداخت نمی کند،کدامیک از این گزینه های زیر مراحل قانونی و متوالی صحیح به نظر می رسد.(۹۰ مالیه وبودجه)
الف) تشخیص، تعهد، تسجیل، حواله، درخواست وجه، پرداخت ب)تشخیص، تامین، تعهد، تسجیل،حواله، پرداخت
ج)تشخیص، تامین ،تسجیل،تعهد، درخواست وجه، پرداخت د)تشخیص، تعهد، تامین، تسجیل، حواله، پرداخت
۲۵)کدامیک از گزینه های زیر در مورد تنخواه گردان حسابداری مناسب است؟(۹۰ مالیه وبودجه)
الف)تنخواه گردان حسابداری عبارتست از وجهی که خزانه یا نمایندگی خزانه در استان از محل اعتبارات مصوب برای انجام بعضی از هزینه های جاری تعهدات قابل پرداخت سال های قبل در اختیار ذیحساب قرار می دهد تا در قبال حواله های صادر شده واریز و با صدور درخواست وجه مجددا دریافت گردد و اصولا مانده این حساب بستانکار است.
ب)تنخواه گردان حسابداری عبارتست از وجهی که خزانه دار از محل اعتبارات مصوب به منظور ایجاد تسهیلات لازم در پرداخت هزینه های جاری و عمرانی دستگاه های اجرایی در اختیار ذیحساب قرار می دهد تا در قبال حواله های صادر شده واریز و با صدور درخواست وجه مجددا دریافت گردد و اصولا مانده این حساب بدهکار است.
ج)تنخواه گردان حسابداری عبارت است از اعتبار بانکی در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که به موجب قانون اجازه استفاده از آن به میزان اعتبارات مصوب در هر سال مالی در اختیار ذیحساب قرار می دهد تا در قبال حواله های صادر شده واریز و با صدور درخواست وجه مجددا به آن حساب واریز گردد و اصولا مانده این حساب بستانکار است .
د)تنخواه گردان حسابداری عبارتست از وجهی که نمایندگی خزانه برای انجام برخی از هزینه ها در اختیار ذیحساب قرار می دهد تا به موجب قانون و آئین نامه های اجرایی مصرف نماید و مجددا وجه آن را به حساب خزانه داری کل واریز نماید و مانده این حساب همواره بدهکار است.
۲۶)اختیار و مسئولیت تشخیص و انجام تعهد و حواله و تسجیل به عهده کدامیک از مقامات زیر خواهد بود؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)ذیحساب یا معاون ذیحساب ب)معاون اجرایی وزارتخانه یا موسسه ج)وزیر یا رئیس موسسه د)مدیر امور مالی و معاون وی
۲۷)اختیار و مسئولیت تشخیص و انجام تعهد و تسجیل و حواله از طرف وزیر یا رئیس موسسه به کدامیک از افراد زیر ممنوع است؟(۹۲مالیه و بودجه)
الف) ذیحساب ب) ذیحساب کارکنان تحت نظر وی ج)کارکنان تحت نظر وی د)معاون وزیر، معاون اداری و مالی
۲۸)تعریف تامین اعتبار کدامیک از عبارت زیر مناسب تر است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)تامین اعتبار تخصیصی بخشی از اعتبار موجود می باشد که صرفا برای خرید کالا در دستگاه های دولتی ذخیره می گردد و به محض تحویل کالا منتفی می گردد.
ب)تامین اعتبار تخصیصی بخشی از اعتبار موجود می باشد که صرفا برای خرید کالا در دستگاه های دولتی ذخیره می گردد و به محض تحویل کالا منتفی می گردد.
ج)تامین اعتبار تخصیصی تمام یا قسمتی از اعتبار موجود می باشد که برای هزینه معینی ذخیره می گردد و تا زمانی که هزینه مورد نظر قطعی نشده باشد و یا موضوع هزینه منتفی نگردد، اعتبار تامین شده هم چنان پایدار و به قوت خود باقی خواهد ماند و نباید به مصرف هزینه دیگری برسد.
د)تامین اعتبار تخصیصی تمام و بخشی از قیمت برآوردی کالا و خدمات است که صرفا در دفاتر اعتبارات ثبت می گردد تا نشان دهد که قیمت آن کالا یا خدمات چقدر بوده است از اعتبارات موجود و سال قبل کسر می گردد.
۲۹)اعتبارات مندرج در بودجه وزارت خانه ها و موسسات دولتی تحت عنوان "دیون بلامحل" در مورد اعتبارات جاری و عمرانی با موافقت یا تاکید کدامیک از ارگانها قابل پرداخت است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)اعتبارات جاری با موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی و اعتبارات عمرانی با تاکید سازمان مدیریت و برنامه ریزی
ب)در مورد هر دو اعتبار با کمیسیون وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی
ج)اعتبارات جاری با موافقت دستگاه اجرایی متبوع و اعتبارات عمرانی با تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی
د)اعتبارات جاری و عمرانی با موافقت سازمان مدیریت و برنامه ریزی قابل پرداخت خواهد بود.
۳۰)برای تعریف اعتبار کدامیک از موارد زیر مناسبتر است؟(۹۵ مالیه وبودجه)
الف)اعتبار عبارت است از مبلغی که برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامه های دولت به تصویب مجلس شورای اسلامی می رشد.
ب)اعتبار عبارت از مبلغی که برای پرداخت احکام و قراردادها توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی مشخص می گردد.
ج)اعتبار عبارتست از مبلغی که از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی در اختیار دستگاه اجرایی قرار می دهد.
د)اعتبار عبارتست از واگذاری بخشی از بودجه مصوب که برای مصارف معین،از سوی ذیحساب به ذینفع اختصاص می یابد.
۳۱)تقسط اعتبار بر حسب فواصل هر سه ماه، یک عمل اجرایی بوده و برای کدامیک از مقاصد زیر صورت می گردد:(۸۹مالیه و بودجه)
الف) جلوگیری از کمبود وجوه در آخر دوره،حفط تعادل بین مخارج م عوائد واقعی به منظور جلوگیری از عدم تعادل، و امکان پیش بینی وصولی عواید دولت و کنترل آن در طی سال به منظور جلوگیری از استقراض
ب)جلوگیری از کمبود وجوه در آخر دوره، کنترل هزینه در مرحله اجرای برنامه،و حفظ وجوه نقد در اثر تورم
ج)کنترل هزینه در مرحله اجرای برنامه،وجود تورم برای حفظ وجوه نقد و پیش بینی دقیق وصولی عواید دولت
د)اتعطاف پذیری در مرحله اجرای برنامه های دولت،کنترل هزینه در مرحله اجرای برنامه ها،حفظ وجوه نقد در اثر تورم
۳۲)موافقتنامه عقدی است……………که دستگاه اجرایی تعهد می کند که از یکطرف شرح عملیات مندرج در آن و از طرف دیگر سازمان مدیریت و برنامه ریزی به موازات پیشرفت فیزیکی عملیات اعتبارات مصوب را بر اساس تخصیص اعتبارات مصوب را بر اساس تخصیص اعتبار در اختیار دستگاه اجرایی قرار دهد.(۹۳مالیه و بودجه)
الف)صرفا مالی و وسیله اطلاع رسانی ب)صرفا حقوقی و تلفیقی اطلاعاتی
ج)حقوقی، فنی، مالی د)برای جمع آوری، طبقه بندی، تلخیص ،تفسیر
۳۳)تخصیص اعتبار عبارتست از:(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تجویز استفاده از منابع از اعتبارات مصوب در فواصل زمانی معین ب)اختصاصی دادن کلیه اعتبارات مصوب برای هزینه های معین
ج)کنار گذاشتن بخشی از اعتبارات مصوب برای مصرف معین د)هیچیک از پاسخ های زیر صحیح نیست.
۳۴)تامین اعتبار و ایجاد تعهد در راستای تحقق کدامیک از اصول حسابداری دولتی است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)اصل نگهداری حساب مستقل ب) اصل کنترل بودجه ای
ج)اصل لزوم نگهداری، حساب های مستقل د)اصل اجرای قانون و مقررات بر اصول حسابداری
۳۵)مراحل انجام هزینه از نظر مراحل اداری شامل:(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد ، حواله ب)تشخیص، تامین اعتبار، حواله، هزینه
ج)تشخیص، تعهد، حواله، هزینه د)تشخیص، تعهد، تسجیل، صدور حواله
۳۶)تعهد از نظر قانون محاسبات ایران عبارتست از زمان تحقق که:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)تحویل کالا و انجام خدمت، اجرای قرارداد، احکام صادره از محاکم
ب)تحویل کالا، اجرای قرارداد، احکام صادره از محاکم،پیوستن به قراردادهای بین المللی
ج)تحویل کالا و انجام خدمت، اجرای قرارداد، پیوستن به قراردادهای بین المللی با اجازه قانون، احکام صادره از محاکم
د)انجام خدمت، اجرای قرارداد، احکام صادره از محاکم، پیوستن به قراردادهای بین المللی
۳۷)طبق قانون محاسبات عمومی ایران انجام مراحل اداری و مراحل مالی به ترتیب به عهده:(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) ذیحساب و معاون وی، وزیر یا رئیس موسسه دولتی ب)وزیر یا رئیس موسسه دولتی و ذیحساب و معاون وی
ج)فقط قائم مقام وزیر و معاون اداری و مالی، ذیحساب د)وزیر دارایی و امور اقتصادی و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۳۸)در مراحل انجام هزینه از نظر قانون محاسبات در مرحله مالی شامل:(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) تشخیص، تعهد،تامین اعتبار، پرداخت ب)تامین اعتبار،نظارت مالی، پرداخت
ج)تشخیص، تامین اعتبار ،پرداخت د)تامین اعتبار، تعهد، پرداخت
۳۹)اگر خدماتی توسط انجام دهنده برای یک موسسه دولتی صورت پذیرفت و موسسه آن را تایید نمود کدامیک از مراحل خرج انجام شده است؟(۸۸ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تشخیص ب)تسجیل ج)حواله د)تعهد
۴۰)تشخیص از نقطه نظر قانون محاسبات عمومی ایران یعنی:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)تحویل کالا یا انجام خدمت ب)تایید میزان بدهی قابل پرداخت
ج)تعیین و انتخاب کالا و خدمات د)پرداخت بهای کالا یا خدمات
۴۱)تبادل موافقت نامه اعم از جاری یا عمرانی بر طبق قانون …………………….(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)بعد از تخصیص بودجه توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی باید انجام پذیرد.
ب)بعد از اجرای بودجه بین سازمان مدیریت و برنامه ریزی و دستگاه های اجرایی باید صورت پذیرد.
ج)قبل از اجرای بودجه باید دستگاه های اجرایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی تبادل گردد.
د)باید حین اجرای بودجه دستگاه های اجرایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی رد و بدل شود.
۴۲)خزانه داری کل از واحدهای تابعه کدامیک از دستگاه های دولتی می باشد:(۹۳ مالیه وبودجه)
الف)مجلس شورای اسلامی ب)وزارت امور اقتصاد و دارایی ج)نهاد ریاست جمهوری د)سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۴۳)بدهی های سال های گذشته ناشی از اراء صادره از محاکم قضایی، مجوزهای قانونی بدهی به کارکنان بر اساس احکام صادره و بدهی هایی که با رعایت قوانین و مقررات برای دستگاه اجرایی ایجاد می شود، چه نامیده می شود؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)دیون با محل ب)دیون بلا محل ج)تعهدات د)علی الحساب ها
۴۴)هر وزارتخانه یا موسسه دولتی نتایج عملکرد اجرای بودجه خودش را به ……………… می دهد؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)وزارت امور اقتصادی و دارایی ب) دیوان محاسبات ج)مجلس شورای اسلامی د)مردم
۴۵)تامین اعتبار عبارت است از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)اختصاص کلیه اعتبارات مصوب برای هزینه معین ب)اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین
ج)تحویل کالا یا انجام دادن خدمت د)تجویز استفاده از منابع معین از اعتبارات مصوب در فواصل زمانی معین
۴۶)اجرای بودجه مصوب عبارت است از:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)کلیه اقداماتی که جهت نظارت بر انجام هزینه های پیش بینی صورت می گیرد.
ب)کلیه اقداماتی که به منظور ثبت ارقام بودجه مصوب انجام می شوند.
ج)کلیه عملیاتی که جهت شناسایی درآمدهای هر دوره مالی انجام می شوند.
د)کلیه عملیاتی که جهت وصول درآمدهای پیش بینی شده و مصرف اعتبارات مصوب انجام می شوند.
۴۷)کدام یک از موارد زیر موجب افزایش مازاد تخصص نیافته یک سازمان دولتی در پایان سال مالی خواهد شد؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)فزونی درآمدهای پیش بینی نشده بر اعتبارات مصوب ب)فزونی هزینه ها و تعهدات قطعی نشده بر اعتبارات مصوب
ج)فزونی اعتبارات مصوب بر هزینه ها و تعهدات قطعی نشده د)فزونی هزینه ها و اندوخته تعهدات قطعی شده بر اعتبارات مصوب
۴۸)در مرحله اجرای بودجه تخصیص اعتبار عبارت است از:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)تجویز استفاده از منابع معین از اعتبارات مصوب در فواصل زمانی معین ب)کنار گذاشتن بخشی از اعتبارات مصوب برای مصرف معین
ج)اختصاص دادن کلیه اعتبارات مصوب برای هزینه های معین د)هیچکدام
۴۹)برای انجام هزینه ها، شروط زیر لازم است:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)شرط لازم رعایت قوانین و مقررات و تشریفات مربوط به پرداخت های قطعی و شرط کافی وجود و کفایت اعتبار می باشند.
ب)شرط لازم وجود و کفایت اعتبار و شرط کافی رعایت قوانین و مقررات و تشریفات مربوط به پرداخت های قطعی لازم باشد.
ج)شرط لازم و کافی وجود و کفایت اعتبار سایر جوانب می باشد.
د)شرط لازم و کافی رعایت قوانین و مقررات و تشریفات مربوط به پرداخت های قطعی می باشد.
۵۰)تخصیص اعتبار عبارتند از:(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تجویز استفاده از مبالغ معینی از اعتبارات مصوب سالانه در دوره های زمانی مشخص
ب) قدرت استفاده از مبالغ اعتبارات مصوب سالانه طی دوره مالی مشخص
ج)در اختیار گرفتن مبالغی از اعتبارات مصوب سالانه طی دوره مالی مشخص
د) خرج کردن مبالغ بخش از اعتبارات مصوب سالانه در دوره های مالی مشخص
۵۱)اعتبار عبارت است از:(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)مبلغی که برای مصرف یا مصارف معین و به منظور نیل به اهداف و اجرا برنامه های دولت، در اختیار سازمان های دولتی ذینفع قرار می گیرد.
ب)مبلغی که برای مصرف یا مصارف معین و به منظور نیل به اهداف و اجرا برنامه های دولت، در بودجه دولت و سازمان های دولتی به تصویب می رسد.
ج)منابعی است که برای خرج یا مخارج مشخصی در راه نیل به اهداف و اجرای برنامه های سازمان دولتی در اختیار آن سازمان قرار می گیرد.
د)منابعی است که به منظور مصرف خاص یا مصارف عمومی در راستای حصول اهداف نهادهای خاص، در اختیار آن نهادها قرار می گیرد.
۵۲)اجرای بودجه مصوب عبارت است از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)کلیه اقداماتی که جهت وصول درآمدهای پیش بینی شده و مصرف اعتبارات مصوب انجام می شود.
ب)کلیه اقداماتی که به منظور ثبت ارقام بودجه مصوب انجام می شود.
ج)کلیه اقداماتی که جهت نظارت بر انجام هزینه های پیش بینی شده انجام می شود.
د)کلیه عملیاتی که جهت شناسایی درآمدهای هر دوره مالی انجام می شود.
۵۳)تخصیص اعتبار عبارت است از:(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)تجویز استفاده از منابع معین از اعتبارات مصوب در فواصل زمانی معین ب)اختصاص دادن کلیه اعتبارات مصوب برای هزینه های معین
ج)کنار گذاشتن بخشی از اعتبارات مصوب برای مصرف معین د)هیچ یک از پاسخ های زیر صحیح نیست.
۵۴)مراجع صلاحیت دار هر وزارتخانه یا موسسه دولتی را ماده ۵۳ قانون محاسبات عمومی تعیین نموده است، بر اساس این ماده و تبصره یک آن "اختیار و مسئولیت تسجیل به عهده چه مرجعی است"(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)ذیحساب یا مدیر امور مالی ب) ذیحساب یا فرد مجاز از طرف ایشان
ج)وزیر یا رئیس موسسه د)وزیر یا رئیس موسسه و افراد مجاز از طرف ایشان
۵۵)درخواست وجه به عنوان یکی از مراحل تفصیلی اجرای بودجه بر طبق قانون به عهده کدام نهاد است؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)بالاترین مقام هر دستگاه اجرایی ب) اداره کل نظارت بر بودجه
ج)مشمول بودجه و تشکیلات هر دستگاه اجرایی د)ذیحسابی های هر دستگاه اجرایی
۵۶)مرحله تسجیل از مراحل هزینه دستگاه های دولتی …………………است.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)بعد از مرحله حواله ب) بعد از مرحله تطبیق با مقررات ج)قبل از مرحله حواله د)قبل از مرحله تامین اعتبار
۵۷)تعریف هزینه طبق قانون محاسبات عمومی کشور کدام یک از عبارات زیر صحیح است؟(۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)هزینه عبارت از پرداخت هایی است که به صورت قطعی به ذینفع در قبال حواله یا تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه صورت می گیرد.
ب)هزینه عبارت از پرداخت هایی است که به صورت قطعی به ذینفع در قبال تعهد یا تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت می گیرد.
ج)هزینه عبارت است از انجام پرداختی به ذینفع بابت تحویل و خدمات
د)هزینه عبارت از پرداخت هایی است که به صورت قطعی به ذینفع در قبال تحویل کالا یا خدمات یا عناوین مشابه صورت می پذیرد.
۵۸)میزان تنخواه گردان خزانه را کدام یک از ارکان زیر تعیین می کنند.(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)تبصره های قانون بودجه هر سال ب) بانک مرکزی ج)سازمان مدیریت و برنامه ریزی د) شورای اقتصاد
۵۹)مجوزی که جهت انجام مخارج دستگاه های دولتی تحویل شود، کدام یک از مراحل خرج انجام شده است؟(۸۸مالیه و بودجه)
الف)هزینه های انجام شده ب)اعتبارات مصوب ج)درآمد پ یش بینی شده د) درآمدهای وصولی
۶۰)اختیار و مسئولیت وزیر یا رئیس موسسه در موارد زیر چقدر است؟(۹۵مالیه و بودجه)
الف)تشخیص، تامین اعتبار، انجام تعهد، حواله
ب)تشخیص، انجام تعهد، تسجیل، حواله
ج)تشخیص، تامین اعتبار، تطبیق پرداخت با قوانین و مقررات
د)تشخیص، انجام تعهد، تامین اعتبار، تسجیل، تطبیق پرداخت با قوانین و مقررات
۶۱)تنخواه گردان حسابداری از نظر درخواست وجه فقط شامل چه فردی است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)عامل ذیحساب ب)وزیر یا قائم مقام وی ج) ذیحساب د)کارپرداز
۶۲)اجرای طرح های عمرانی از نظر مقررات استخدامی و مالی و معاملاتی تابع کدام یک از قوانین یا مبانی زیر است؟(۸۸مالیه و بودجه)
الف)وزارتخانه ب) قانون محاسبات عمومی ج)دستگاه اجرا کننده طرح د) قانون و بودجه
۶۳)اجرای طرح های عمرانی از نظر مقررات استخدامی و مالی و معاملاتی تابع کدام یک از قوانین یا مبانی زیر است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)تشخیص، حواله، تعهد، تسجیل، تامین اعتبار، پرداخت ب)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد،حواله، تسجیل، پرداخت
ج)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد، تسجیل، حواله ،پرداخت د)تشخیص، تامین اعتبار، تسجیل، تعهد، حواله ،پرداخت
۶۴)تامین اعتبار عبارت است از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)تجویز استفاده از منابع معینی از اعتبارات مصوب در فواصل زمانی معین
ب)اختصاص دادن کلیه اعتبارات مصوب برای هزینه معین
ج)اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین
د)اختصاص دادن کل اعتبارت مصوب برای کالا یا خدمت خاصی
۶۵)اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین را اصطلاحا چه می نامند؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)تعهد ب)تسجیل ج)تشخیص د)تامین اعتبار
۶۶)منظور از اجرای بودجه، اجرای عملیات توسط………… و به منظور نیل به هدف های تعیین شده است.(۹۲مالیه و بودجه)
الف)دستگاه های دولتی ب)وزارت اقتصاد و دارایی و مجلس شورای اسلامی
ج)سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی با اهداف کنترل هزینه ها د)سازمان قضایی کشور برای جلوگیری از انحراف
۶۷)مرحله حواله از مراحل خرج یا هزینه در دستگاه های دولتی ایران………… است؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)بعد از مرحله تسجیل ب)بعد از مرحله تامین اعتبار و قبل از تسجیل
ج)بعد از مرحله تامین اعتبار و قبل از مرحله تعهد د)قبل از مرحله تامین اعتبار
۶۸)کدامیک از موارد زیر در مورد تنخواه گردان پرداخت و پیش پرداخت اجرایی صحیح تر است؟(۹۱مالیه و بودجه)
الف)تنخواه گردان پرداخت قبل از تامین اعتبار پرداخت می شود ولی پیش پرداخت بعد از تامین اعتبارپرداخت می شود.
ب)پیش پرداخت در قبال ضمانت نامه بانکی داده می شود ولی تنخواه گردان پرداخت بدون ضمانت نامه داده می شود.
ج)تنخواه گردان پرداخت بعد از تامین اعتبار پرداخت می شود ولی پیش پرداخت قبل از تامین اعتبار پرداخت می شود.
د)تنخواه گردان پرداخت طبق درخواست خرید و پس از تامین اعتبار پرداخت می شود ولی پیش پرداخت طبق قراردادهای منعقده پس از تامین اعتبار در قبال اخذ ضمانت نامه بانکی پرداخت می گردد.
۶۹)دستگاه ها و سازمان های دولتی به وجود چه شرایطی مجاز به ایجاد تعهد هستند؟(۹۰مالیه و بودجه)
الف)ابلاغ تخصیص اعتبار ب)ابلاغ اعتبار مصوب ج)ابلاغ بودجه مصوب د)ابلاغ اعتبارات جاری و عمران
۷۰)برای جلوگیری از تجاوز هزینه ها از اعتبارات تخصیص یافته و جهت تحقق اصل کنترل بودجه ای از چه روشی استفاده می شود؟(۹۵مالیه و بودجه)
الف)کنترل بودجه ای ب)ایجاد تعهد ج)تخصیص اعتبار د)تامین اعتبار
۷۱)در دستگاه های اجرایی،وظیفه تسجیل به موجب ماده ۵۳ قانون محاسبات عمومی بر عهده چه کسی یا کسانی است؟(۹۴مالیه و بودجه)
الف)ذیحسابی ب)دیوان محاسبات ج)حسابرسان کل تفریغ بودجه د)وزیر و رئیس و یا کسانی که از طرف آنان مجاز به این امور هستند.
۷۲)بر طبق مقررات مالی ایران مراحل انجام هزینه به ترتیب کدام است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد، تسجیل، حواله وپرداخت ب) تعهد، تشخیص، تامین اعتبار، تسجیل، حواله و پرداخت
ج)تشخیص، تامین اعتبار، تعهد، تسجیل، حواله، نظارت مالی و پرداخت د)تشخییص، تامین اعتبار، حواله، تعهد، نظارت مالی و پرداخت
۷۳)منظور از تعهد بودجه ی است:(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تشخیص تمام یا قسمتی از اعتبار برای هزینه معین ب)تعیین میزان بدهی های قابل پرداخت در قبال خرید کالا یا خدمات
ج)تعیین نوع کالا یا خدمات مورد نیاز هر دستگاه د)پرداخت بهای کالاها و خدمات خریداری شده هر دستگاه
۷۴)در اجرای بودجه کدامیک از موارد صحیح است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)صدور حواله پس از طی مراحل تشخیص و تعهد است. ب)صدور حواله پس از طی مراحل تشخیص و تسجیل است.
ج)حواله سندی برای پرداخت از محل اعتبارات است. د)صدور حواله پس از طی مراحل تسجیل و تشخیص است .
۷۵)کدامیک از موارد زیر در مورد نقش تخصیص اعتبار در نظام بودجه ایران صحیح می باشد؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)عانلی برای ایجاد تعادل بین دریافت ها و پرداخت های خزانه به شمار می آید.
ب)تخصیص اعتبار ابلاغی است که توسط بانک مرکزی به دستگاه ها ابلاغ می شود.
ج)یکی از ابزارهای کنترل و نظارت بعد از خرج محسوب می شود.
د)تخصیص اعتبار هر سال یکبار صورت می گیرد.
۷۶)در ایران وصول درآمدها:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)فقط توسط خزانه وصول می گردد. ب)فقط توسط دستگاه اجرایی وصول می گردد.
ج)به موجب قانون مربوط به آن درآمد وصول می گردد. د)طبق قانون بودجه سالانه کل کشور وصول می گردد.
۷۷)واحد تدارکات یک دستگاه دولتی پس از آنکه موافقت رئیس دستگاه دولتی را برای خرید تعدادی دستگاه کامپیوتر کسب نمود،بلافاصله اقدام به خرید کرد، و مدارک مالی خرید را جهت پرداخت وجه آن به ذیحسابی دستگاه دولتی ارائه نموده است، ذیحساب دستگاه اجرایی وجه آن را نمی پردازد.دلیل آن کدامیک از موارد زیر است:(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)تسجیل ب)تامین اعتبار ج) حواله د)تعهد
۷۸)کدام مورد صحیح است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)علی الحساب بعد از تامین اعتبار و تعهد پرداخت می شود.
ب)علی الحساب بعد از تامین اعتبار در ازای ضمانت نامه بانکی پرداخت می شود.
ج)علی الحساب بعد از تامین اعتبار و پیش پرداخت قبل از تامین اعتبار پرداخت می شود.
د)علی الحساب بعد از تامین اعتبار و بدون ضمانت نامه بانکی پرداخت می شود.
۷۹)مرحله تسجیل از مراحل تفصیلی هزینه در سازمانهای دولتی ایران(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)بعد از مرحله حواله است. ب) بعد از مرحله پرداخت وجه است.
ج)بعد از مراحل تشخیص، تامین اعتبار وتعهد است. د) قبل از مرحله تعهد است.
۸۰)اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین را اصطلاحا چه می نامند؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)تعهد ب) تسجیل ج)تشخیص د)تامین اعتبار
۸۱)کدام عبارت در مورد مرحله تامین اعتبار صحیح است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)مرحله تامین اعتبار یکی از مراحل انجام هزینه است و مفهوم آن به معنی اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب تخصیص یافته برای هزینه معین است و ثبت حسابداری آن اختیاری است.
ب)مرحله تامین اعتبار یکی از مراحل انجام هزینه و سایر پرداخت ها است و مفهوم آن به معنی اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب تخصیص برای هزینه معین است و ثبت حسابداری اختیاری است.
ج)مرحله تامین اعتبار یکی از مراحل انجام هزینه و سایر پرداخت هاست و مفهوم آن به معنی اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار معتبر تخصیص یافته برای خرج و یا سایر پرداخت های معین و ثبت حسابداری آن ضروری است.
د)مرحله تامین اعتبار یکی از مراحل انجام هزینه و سایر پرداخت هاست و مفهوم آن به معنی اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار برای هزینه معین و سایر پرداخت های معین است و ثبت حسابداری آن ضروری است.
۸۳)در فرآیند بودجه ریزی، مرحله اجرای بودجه منطبق بر کدام وظیفه (فرآیند فرعی)مدیریتی می باشد؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)هماهنگی و رهبری ب) سازماندهی و هماهنگی ج)سیاست گذاری و برنامه ریزی د) سازماندهی
۸۴)تامین اعتبار بر عهده چه مقامی است؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)رئیس جمهور ب) مجلس ج) ذیحساب د)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۸۵)چه زمانی بودجه قابل اجرا است؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)در زمان تقدیم به مجلس ب) ابلاغ دولت به دستگاه های اجرایی
ج)در زمان تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان د) در زمان مبادله موافقت نامه بین سازمان برنامه و بودجه و دستگاه اجرایی
۸۶)اعضا کمیته تخصیص اعتبار بودجه در ایران عبارتند از:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)مسوولیت دستگاه برنامه ریزی کشور، مسوولین خزانه داری کشور، دو نفر از نمایندگان مجلس به عنوان ناظر
ب)مسوولین خزانه داری کشور، مسوولین بانک مرکزی، مسوولین دیوان محاسبات کشور
ج)مسوولین دستگاه برنامه ریزی کشور، مسوولین خزانه داری کشور، مسوولین دستگاه قضایی کشور
د)مسوولین خزانه داری کشور، مسوولین دیوان محاسبان کشور، مسوولین بانک مرکزی
۸۷)کدامیک از موارد زیر با تعریف تشخیص در مراحل هزینه در دستگاه های اجرایی دولتی ایران منطبق است؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)ذخیره کردن تمام یا قسمتی از اعتبار تخصیص یافته برای مصارف معین
ب)تجویز استفاده معین از اعتبار تخصیص یافته در فواصل زمانی معین
ج)تعیین نوع کالا و خدمات
د)تحویل کالا یا انجام دادن خدمت
۸۸)اعتبار یک مجوز قانونی است که از طرف ……….. به …………. داده می شود.( ۹۴ مالیه و بودجه)
الف) خزانه به دستگاه های اجرایی ب)دیوان محاسبات کشور به دستگاه های اجرایی
ج)مجلس شورای اسلامی به دولت د)سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به دستگاه های اجرایی
۸۹)آخرین مرحله اجرای تفصیلی بودجه( مصرف اعتبارات) مطابق با قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۳۶۶ ، کدام است؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) هزینه ها ب)درخواست وجه ج) حواله د) تسجیل
۹۰)مراحل بودجه، از بعد هزینه ها به ترتیب عبارتند از:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) تنظیم، تصویب، اجرا و نظارت بر مصرف اعتبارات
ب)تصویب، تخصیص، اجرا و نظارت بر مصرف اعتبارات
ج)ابلاغ، مبادله موافقت نامه طرح و فعالیت ، تخصیص اعتبارات مصوب و مصرف اعتبارات
د)مبادله موافقت نامه طرح و فعالیت، تخصیص، واگذاری و مصرف اعتبارات
فصل هفتم: کنترل بودجه:
کنترل بر عهده قوه مقننه است. دیوان محاسبات عهده دار نظارت قضایی است. لوایع تفریغ بودجه بعد از مرحله اجرا و قطعی شدن بودجه است.
نظارت بر بودجه ایران توسط( قوه مجریه، قوه مقننه ) است. وزارت امور اقتصادی از طریق ذیحسابان بر بودجه ایران کنترل مالی می نمیاند.
انواع کنترل بودجه:
۱)نظارت و کنترل قوه مجریه( نظارت درونی) : این نوع نظارت که بوسیله خود قوه مجریه به عمل می آید به دو صورت است.
الف) نظارت مالی( قبل از خرج) : هدف اصلی در این نظارت این است که هزینه های دولت از کل اعتبارات مصوب تجاوز نکند.این نظارت از وظایف وزارت امور اقتصادی و دارایی می باشد که در مراحل خرج بوسیله ذیحساب و خزانه انجام می گیرد:
-ذیحساب: مرحله تامین اعتبار نسبت به وجود اعتبار ومرحله تطبیق پرداخت با قوانین و مقررات به عهده ذیحساب است.
-خزانه: صحت صدور درخواست وجه توسط ذیحساب را با اعتبارات مصوب و مقررات قانونی تطبیق می دهند
ب)نظارت عملیاتی-اداری(بعد از خرج): هدف این است که پرداخت اعتبارات به چه نتایجی ختم شده است.نظارت عملیاتی بر اجرای فعالیتها و طرحهای عمرانی به عهده سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی ریاست جمهوری) است.سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق (معاونت راهبردی ریاست جمهوری) است.سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق( معاونت راهبردی)طرحها و فعالیتها را بازدید و بازرسی می کند و دستگاه های اجرایی را مرتبا در جریان نظارت و نتایج حاصل از آن قرار می دهد
گزارش توجیهی:از پیشرفت فعالیتهای جاری و عمرانی، از دستگاه های اجرایی، توسط سازمان مدیریت برنامه ریزی سابق(معاونت راهبردی)دریافت می شود.
تخصیص اعتبار: بر اساس گزارشهای توجیهی و پیشرفت عملیات دستگاه های اجرایی و مقایسه آنها با موافقتنامه های طرح و فعالیت مبادله شده در دوره های معین توسط کمیته تخصصی اعتبار تخصیص داده می شود.
۲)نظارت و کنترل قوه مقننه(نظارت بیرونی): این نوع نظارت از طریق قوه مقننه و قضایی اعمال می گردد.این نظارت به دو شکل نظارت قضایی و نظارت پارلمانی انجام می شود:
نظارت قضایی: این نوع نظارت بوسیله هر دو قوه مقننه و قضائیه انجام می شود. از یک سو دیوان محاسبان که زیر نظر مستقیم مجلس شورای اسلامی سازماندهی شده است مبادرت به اعمال نظارت قضایی در دستگاه های اجرایی می نماید.دیوان محاسبات که مسئولیت حسابرسی مستقل را به عهده دارد.
از سوی دیگر سازمان بازرسی کل کشور نیز به لحاظ قانون تاسیس خود زیر نظر قوه قضائیه فعالیت می کند و اقدام به نظارت قضایی در کلیه دستگاه های اجرایی می کند.نظارت قوه قضائیه نسبت به حسن اجرای صحیح قوانین در دستگاه های اداری بوسیله سازمان بازرسی کل کشور انجام می شود.
نظارت پارلمانی:این نوع نظارت به دو صورت انجام می گیرد:
نظارت سیاسی( نظارت پارلمانی در ضمن سال مالی): نمایندگان مجلس حق دارند بر جریان مالی دستگاه، نظارت کنند، در صورت تخلف، مسئولان دولتی را استیضاح یا سوال نمایند، هر وزیر پس از طرح سوال یا استیضاح پس از ده روز باید به سوال پاسخ دهد و یا رای اعتماد بگیرد.
تفریغ بودجه(نظارت پارلمانی پس از پایان سال مالی): گزارش تفریغ بودجه مهمترین نظارت پارلمانی بر اجرای بودجه است.تفریغ یعنی فارغ شدن، و منظور از تفریغ بودجه ارائه و بررسی حسابهای دولت طبق بودجه و برنامه های مصوب دولت است. دیوان محاسبات کشور رابط بین دولت و مجلس در مورد گزارش تفریغ بودجه است این دیوان حسابها و مدارک لازم و مربوط را جمع آوری کرده و گزارش تفریغ بودجه را تهیه و جهت تصویب به مجلس ارائه می کند که هم از نظر کمی و از نظر کیفی اطلاعات را منظور می نماید.ضمن اینکه مجلس در پایان سال بودجه رسیدگی و تصویب لایحه تفریغ بودجه که از طرف دولت تنظیم شده را در دستور کار قرار می دهد.
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد سراسری و دانشگاه آزاد فصل هفتم
۱)مسئولیت حسابرسی مستقل نظام جمهوری اسلامی…………….(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) به وزارت امور اقتصادی و دارایی است. ب)با دیوان محاسبات کشور است. ج) الف و ب د) ذیحسابان
۲)در نظارت و کنترل بودجه……………………(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)نظارت بیشتر در ابعاد حقوقی و قانونی و کنترل در ابعاد مالی و اداری صورت می گیرد.
ب)کنترل بیشتر در ابعاد حقوقی و قانونی و نظارت بر ابعاد مالی و اداری صورت می گیرد.
ج)نظارت و کنترل هر دو در ابعاد مالی و اداری صورت می پذیرد.
د)نظارت و کنترل هر دو در ابعاد حقوقی و قانونی صورت می پذیرند.
۳)لوایح تفریغ بودجه:(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)بعد از مرحله تصویب بودجه نوشته می شود. ب)بعد از مرحله تهیه و تنظیم بودجه نوشته می شود.
ج)بعد از مرحله اجرا و قطعی شدن بودجه نوشته می شود. د)قبل از مرحله اجرا و قطعی شدن بودجه نوشته می شود.
۴)اگر بین ذیحساب و رئیس دستگاه اجرایی در مورد خرجی اختلاف نظر وجود داشته، روش عمل ذیحساب چگونه است؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)از دیوان محاسبات کسب تکلیف می نماید. ب) باید پرداخت را انجام دهیم
ج)می تواند پرداخت را انجام ندهد. د)می تواند با قبولی کتبی رئیس دستگاه اجرایی نسبت به پرداخت اقدام نماید.
۵)نظارت خزانه بر نحوه اجرای بودجه از طریق پرداخت وجه یک نظارت…………..تلفی می شود.(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)بعد از اجرای بودجه ب) ضمن خرج ج)بعد از خرج د) قبل از خرج
۶)نظارت مالی در بودجه ایران توسط ……………………(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) دیوان محاسبات توسط ممیز و ذیحسابان انجام می شود. ب)وزارت امور اقتصاد و دارایی، خزانه و ذیحسابان انجام می شود.
ج)دیوان محاسبات و هیات های مستشاری انجام می شود. د)دادستان دیوان محاسبات و دادیاران انجام می شود.
۷)نظارت عملیاتی بر عهده کدام دستگاه و جزء کدام نوع از نظارت محسوب می شود؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)دیوان محاسبات – نظارت قضایی ب)مجلس شورای اسلامی- نظارت پارلمانی
ج)وزارت امور اقتصادی و دارایی- نظارت مالی د)سازمان مدیریت و برنامه ریزی- نظارت اداری
۸)مکانیزم های نظارت بعد از خرج کدامند؟(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)تخصیص اعتبار، نظارت قضایی و توزیع بودجه ب)ممیزی حسابها، نظارت قضایی و نظارت پارلمانی
ج)نظارت قضایی و توزیع بودجه د) هیچکدام از موارد فوق
۹)مبادله موافقت نامه و همچنین مکانیزم تخصیص از ابزارهای کنترل………….. می باشند.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)بعد از خرج ب) قبل از خرج ج) ضمن خرج د) هیچ یک از موارد فوق
۱۰)استقرار و نگهداری سیستم های حساب برای ثبت جهات مختلفه معاملات دولت از کدام نظارت یا کنترل ها می باشد؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)کنترل مالی- نظارت قبل از خرج ب)کنترل اداری- نظارت قبل از خرج
ج)کنترل مالی- نظارت بعد از خرج د) کنترل اداری- نظارت بعد از خرج
۱۱)عملیات نظارت مالی بر مخارج وزارتخانه ها و موسسات دولتی و شرکت های دولتی از نظر انطباق پرداخت ها و مقررات قانون محاسبات قانون عمومی وسایر قوانین و مقررات راجع به هر نوع خرج بر عهده کدامیک از ارگان های زیر می باشد؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)وزارت امور اقتصادی و اداری ب) وزارت متبوعه یا موسسات دولتی زیربط
ج)دیوان محاسبات د) سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۱۲)نظارت عملیاتی دولت بر اجرای فعالیت ها و طرح های عمرانی که هزینه آنها از محل اعتبارات جاری و عمرانی منظور در قانون بودجه کل کشور تامین می شود، به منظور ارزشیابی و از نظر مطابقت عملیات و نتایج جامعه با هدف ها و سیاست های تامین شده در قوانین برنامه عمرانی و قوانین بودجه کل کشور و مقایسه پیشرفت کار با جدول های زمان بندی به ترتیبی که در قانون برنامه و بودجه کشور مقرر شده و یا خواهد شد به عهده کدامیک از ارگان های زیر خواهد بود؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) دیوان محاسبات عمومی ب) سازمان مدیریت و برنامه ریزی ج)وزارت امور اقتصادی و دارایی د)وزارت متبوعه یا موسسات زیربط
۱۳)نمونه اسنادی که برای پرداخت هزینه مورد قبول واقع می شوند و همچنین دفاتر و روش نگهداری حساب های به عهده کدامیک از وظایف دستگاه های زیر می باشد؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)با موافقت دستگاه اجرایی و تا تعیین دیوان محاسبات کشور ب)با موافقت دیوان محاسبات کشور
ج)با موافقت امور اقتصادی و دارایی و تایید دیوان محاسبات کشور د)با موافقت خزانه داری کل و دستگاه سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۱۴)صورتحساب دریافت و پرداخت هر ماه دستگاه های اجرای توسط ذیحسابان طبق قانون محاسبات تا چه تاریخی و با چه امضاهایی به دیوان محاسبات ارسال می گردد.(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)تا پانزدهم ماه بعد و با امضاهای بالاترین مقام دستگاه های اجرایی مربوط یا مقام مجاز وی و ذیحساب
ب)تا آخر ماه بعد و با امضاهای بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط یا مقام مجاز وی، ذیحساب و نماینده دیوان محاسبات عمومی
ج)تا پنجم ماه با امضاهای بالاترین مقام دستگاه های اجرایی مربوط یا مقام مجاز وی،ذیحساب، نماینده دیوان محاسبات عمومی
د)حداکثر تا سی ام ماه بعد و با امضاهای ذیحساب، معاونت اداری و مالی یا پشتیبانی و نماینده دیوان محاسبات عمومی
۱۵)مرحله نظارت اداری بعد از خرج در سازمان های دولتی به عهده:(۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)دیوان محاسبات ب) سازمان مدیریت و برنامه ریزی ج) وزارت امور اقتصاد و دارایی د) سازمان حسابرسی
۱۶)موثرترین ابزار نظارت پارلمانی چیست؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)استیضاح دولت ب) قانون بودجه کل کشور ج)گزارش تفریغ بودجه د)لایحه تفریغ بودجه
۱۷)کنترل های مالی از طریق ذیحساب به عمل می آید عبارتست از:(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)تامین اعتبار وتعهد ب)تامین اعتبار و تطبیق با قوانین و مقررات
ج)تشخیص و تامین اعتبار د) صدور حواله و تطبیق با قوانین و مقررات
۱۸)مسئولیت تصویب و کنترل و نظارت نهایی بر عهده کدامیک از قوای سه گانه است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)مقننه ب) مجریه ج) قضائیه د) هر سه مورد
۱۹)هر وزارتخانه یا موسسه دولتی نتایج عملکرد اجرای بودجه خودش را به ………….. می دهد؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)وزارت امور اقتصادی و دارایی ب)دیوان محاسبات ج) مجلس شورای اسلامی د) مردم
۲۰)گزارش تفریغ بودجه توسط کدام مرجع به مجلس شورای اسلامی تسلیم می شود؟(۸۹ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)دیوان محاسبات کشور ب) سازمان مدیریت و برنامه ریزی ج)سازمان حسابرسی د)وزارت امور اقتصادی و دارایی
۲۱)نظارت عملیاتی دولت بر اجرای فعالیت ها و طرح های عمرانی که هزینه آنها از محل اعتبارات جاری و عمرانی منظور در قانون بودجه کل کشور تامین می شود، به منظور ارزشیابی و از نظر مطابق با نتایج حاصله با اهداف و سیاست ها و مقایسه پیشرفت کار با جدول زمان بندی به عهده کدامیک از واحدهای زیر می باشد؟(۹۵ مالیه وبودجه)
الف)سازمان مدیریت و برنامه ریزی ب)وزارت امور اقتصادی و دارایی ج) دیوان محاسبات د) کمیسیون مجلس شورای اسلامی
۲۲)تامین اعتبار و ایجاد تعهد در راستای تحقق کدامیک از اصول حسابداری دولتی است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)اصل نگهداری حساب مستقل ب)اصل کنترل بودجه ای
ج)اصل لزوم نگهداری حسابهای مستقل د)اصل اجرای قانون و مقررات بر اصول حسابداری
۲۳)مسوولیت نظارت بر مخارج دستگاه های اجرایی با کدامیک از ارگان های زیر است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)سازمان مدیریت و برنامه ریزی ب)وزارت امور اقتصادی و دارایی ج)سازمان امور اداری و استخدامی د) خزانه داری کل
۲۴)به نظر شما قانون جدید محاسبات عمومی (مصوب ۶۶)نسبت به قانون محاسبات عمومی قبلی(مصوب ۴۹) تاکید بیشتری بر کدام یک از موارد زیر دارد؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)نظارت بعد از خرج کنترل بودجه ای ب) نظارت قبل از خرج نظارت بعد از خرج
ج)نظارت بعد از خرج، تفریغ بودجه د)کنترل بودجه ای ، نظارت قبل از خرج
۲۵)در ایران، نظارت ضمن اجرای بودجه توسط:(۹۱ مالیه و بودجه )
الف)وزارت امور اقتصادی و دارایی انجام می شود. ب)دیوان محاسبات انجام می شود.
ج)ذیحساب دستگاه انجام می شود. د)سازمان مدیریت و برنامه ریزی انجام می شود.
۲۶)طبق اصل ماده ۵۵ قانون اساسی گزارش تفریغ بودجه هر سال توسط چه مرجعی باید به مجلس تسلیم گردد؟(۹۲مالیه و بودجه)
الف)دیوان محاسبات کشور ب) سازمان مدیریت و برنامه ریزی ج)وزارت امور اقتصادی و دارایی د)هیات وزیران
۲۷)عامل اجرای نظارت، قبل از خرج در بودجه ایران کدام مرجع است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)دیوان محاسبات کشور ب) ذی حساب ج) سازمان مدیریت و برنامه ریزی د) وزارت امور اقتصادی و دارایی
۲۸)ابزار کنترل دقیق هزینه های دولت و سازمان های دولتی ،کدام یک از موارد زیر است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)سیستم کنترل بودجه ای ب) سیستم تخصیص اعتبار ج) بودجه بندی د)اعتبار مصوب
۲۹)نظارت بر بودجه توسط کدامیک از ارگان ها یا قوای زیر انجام می پذیرد؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)قوه مجریه،قوه مقننه،قوه قضائیه ب)قوه مجریه، قوه مقننه، دیوان محاسبات
ج)قوه مجریه،قوه قضائیه،وزارت امور اقتصادی و دارایی د)قوه مجریه، قوه مقننه، سازمان مدیریت و برنامه ریزی
۳۰)دیوان محاسبات بطور مستقیم زیر نظر…………..اداره می شود و در واقع به عنوان ………قوه…………..عمل می کند.(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)دولت، حسابرسی داخلی، قضائیه ب)دولت، حسابرسی داخلی ، مجریه
ج)مجلس شورای اسلامی، حسابرسی مستقل، مقننه د)دولت، حسابرسی، مجریه
۳۱)هدف های یک سیستم کنترل بودجه ای صحیح عبارتند از:(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)مربوط بودن اطلاعات، قابل فهم بودن اطلاعات، تامین اطلاعات برای سطوح مدیریت عملیاتی، قابلیت پیگیری اطلاعات، قابلیت مقایسه اطلاعات، ثبات رویه در تهیه اطلاعات
ب)کمک به تصمیم گیری، تامین اطلاعات برای سطوح مدیریت عملیاتی، قابلیت اثبات اطلاعات، قابلیت مقایسه اطلاعات، ثبات رویه در تهیه اطلاعات
ج)تامین اطلاعات برای سطوح کلیه مدیریت، مربوط بودن اطلاعات، قابل فهم بودن اطلاعات، قابلیت اثبات اطلاعات، قابلیت پیگیری اطلاعات، قابلیت مقایسه اطلاعات، ثبات رویه در تهیه اطلاعات
د)کمک به تصمیم گیری، تامین اطلاعات برای سطوح کلیه مدیریت،مربوط بودن اطلاعات، قابل فهم بودن اطلاعات، بهنگام بودن اطلاعات،دقیق بودن اطلاعات
۳۲)قوه مقننه، هیات دولت و همه مدیران سطوح میانی و حسابداران……..(۹۲ مالیه و بودجه)
الف) به اطلاعات حسابداری نیاز ندارد. ب) تنها ابزار با اهمیت کنترل مدیریت است.
ج)به اطلاعات حسابداری نیاز دارند. د) تنها ابزار با اهمیت راهبری مدیریت است.
۳۳) کنترل بودجه ای ………………….(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) تنها ابزار با اهمیت هدایت مدیریت است. ب)تنها ابزار با اهمیت کنترل مدیریت است.
ج)تنها ابزار با اهمیت کنترل مدیریت است. د)تنها ابزار با اهمیت راهبری مدیریت است.
۳۴)نظارت مجلس شورای اسلامی:(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف) مجلس شورای اسلامی نظارت مستمر در طی سال اعمال می نماید.
ب)نظارت مجلس صرفا در موقع تصویب قوانین بودجه است.
ج)مجلس می تواند در هر زمان چگونگی اجرای بودجه را نظارت نماید.
د)مجلس از طریق رسیدگی و تصویب لایحه تفریغ بودجه در پایان سال مالی به اعمال نظارت می پردازد.
۳۵)آخرین مرحله نظارت بعد از خرج عبارت است از:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) رسیدگی به اسناد و مدارک ماهانه ب)گزارش به رئیس جمهور
ج)تنظیم و ارائه گزارش تفریغ بودجه د)تنظیم و ارائه صورتحساب عملکرد سالانه بودجه کل کشور
۳۶)به نظر شما مهمترین و موثرترین وسیله کنترل اعتبارات:(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)تغییر نرخ بهره اتکایی ب)تغییر میزان ذخایر قانونی ج)خرید و فروش اوراق بهادار د)تغییر نرخ های مالیاتی
۳۷)نظارت پارلمانی در بودجه توسط ……………… انجام می شود:(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)دیوان محاسبات کشور ب)کمیسیون امور اقتصادی و محاسبات مجلس
ج)نمایندگان منتخب هیات رئیسه مجلس د)اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس
۳۸)گزارش تفریغ بودجه گزارشی است که:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)رئیس جمهور از چگونگی اجرای بودجه توسط دولت به مجلس می دهد.
ب)وزیر امور اقتصادی و دارایی از عملکرد بودجه دولت به رئیس جمهور می دهد.
ج)دیوان محاسبات کشور از چگونگی اجرای بودجه پس از انجام رسیدگی های لازم به مجلس می دهد.
د)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی از سیر مراحل تهیه و تنظیم و تصویب بودجه به دولت می دهد.
۳۹)نظارت بر بودجه در ایران، توسط………… انجام می پذیرد.(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)قوه مجریه ب) قوه مقننه ج)قوه قضائیه د)قوای مجریه و مقننه
۴۰) وظیفه نظارت عملیاتی بر بودجه بر عهده کدام سازمان است و ابزار نظارت کدام است؟(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)مجلس شورای اسلامی و ابزار نظارت گزارش تفریغ بودجه است.
ب)وزارت امور اقتصاد دارایی مسئول است و ابزار نظارت گزارش ذیحسابی ها است.
ج)دیوان محاسبات مسئول نظارت عملیاتی است و ابزار نظارت اسناد و صورتحساب های خزانه است.
د)سازمان مدیریت و برنامه ریزی مسئول نظارت عملیاتی بر بودجه است و ابزار نظارت آن گزارش عملیات و تخصیص اعتبار است.
۴۱)مراحل بودجه یا سیکل بودجه عبارتند از:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه- تصویب بودجه – ابلاغ بودجه- اجرای بودجه
ب)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه- تصویب بودجه- اجرای بودجه- نظارت بودجه
ج)تهیه بودجه- پیشنهاد بودجه -تصویب بودجه-تخصیص بودجه- اجرای بودجه
د)تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه- تصویب بودجه- ابلاغ و تخصیص بودجه -اجرای بودجه- نظارت بودجه
۴۲)نظارت پارلمانی در بودجه توسط:(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)دیوان محاسبات به نمایندگی از طرف قوه مقننه انجام می شود.
ب) نمایندگان مجلس و با اختیار حق تحقیق و تفحص انجام می شود.
ج)اعضا کمیسیون برنامه و بودجه به نمایندگی از طرف مجلس انجام می شود.
د)اعضا کمیسیون دیوان محاسبات مجلس به نمایندگی از طرف مجلس انجام می شود.
۴۳)اعمال نظارت قضائی بر طبق قانون اساسی ایران بر عهده کدام نهاد است؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)سازمان بازرسی کل کشور ب) دیوان محاسبات عمومی ج)دیوان عدالت اداری د)دیوان عالی کشور
۴۴)نظارت مالی از طریق……………………. اعمال می گردد.(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)دیحساب ب) گزارشات توجیهی ج)تخصیص اعتبار د) تبادل موافقت نامه
۴۵)تامین اعتبار در فرایند تفصیلی بودجه از مصادیق کنترل……………… است.(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)قبل از عملیات ب) حین عملیات ج)بعد از عملیات د)قبل و بعد از عملیات
۴۶)نظارت بعد از خرج جزء چه نظارتی است؟(۹۲ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)اداری ب) اجرایی ج)پارلمانی د) قضایی
۴۷)دیوان محاسبات عهده دار چه نظارتی است؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)نظارت اجرایی ب) نظارت اداری ج)نظارت پارلمانی د) نظارت قضایی
۴۸)گزارش تفریغ بودجه گزارشی است که:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)رئیس جمهور از عملکرد بودجه دولت به مجلس می دهد.
ب)دیوان محاسبات از عملکرد بودجه دولت به مجلس می دهد.
ج)رئیس جمهور از چگونگی تهیه و تنظیم و ویژگیهای بودجه به رئیس مجلس می دهد.
د)رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی از نحوه عملکرد بودجه به رئیس جمهور می دهد.
۴۹)کدامیک از سازمانهای زیر بر بودجه دولت ایران کنترل مالی می نمایند؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، دیوان محاسبات کشور و مجلس شورای اسلامی
ب)فقط وزارت امور اقتصادی از طریق ذیحسابان
ج)وزارت امور اقتصادی، سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور، مجلس شورای اسلامی
د)وزارت امور اقتصادی و دارایی، دیوان محاسبات کشور، مجلس شورای اسلامی
۵۰)نتایج عملکرد اجرای بودجه و گزارش تفریغ بودجه توسط کدام سازمان به کدام مرجع تسلیم می شود؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) وزارت امور اقتصادی به دیوان محاسبات و دیوان محاسبات به مجلس شورای اسلامی
ب)وزارت امور اقتصادی به مجلس شورای اسلامی و دیوان محاسبات به مجلس شورای اسلامی
ج)دستگاه اجرایی به دیوان محاسبات کشور و وزارت امور اقتصادی به مجلس شورای اسلامی
د)دیوان محاسبات به وزارت امور اقتصادی و وزارت امور اقتصادی به مجلس شورای اسلامی
۵۱)دیوان محاسبات، گزارش تفریغ بودجه را به چه نهادی تسلیم می کند؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)ریاست قوه مجریه ب)ریاست قوه قضائیه ج) مجلس شورای اسلامی د)سازمان بازرسی کل کشور
۵۲)نظارت قضائی توسط کدامیک از سازمانهای زیر در دستگاه های اجرایی دولتی ایران انجام می شود(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)دادگاههای قوه قضائیه ب) ذی حساب دستگاه اجرایی ج) بازرسی کل کشور د) دیوان محاسبات کشور
۵۳)گزارش تفریغ بودجه گزارشی است که……………..(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از چگونگی عملکرد بودجه دولت به رئیس مجلس می دهد.
ب)رئیس جمهور از چگونگی اجرای بودجه و پیشرفت برنامه ها به مجلس می دهد.
ج)دیوان محاسبات کشور از چگونگی عملکرد بودجه دولت به مجلس می دهد.
د)دستگاه برنامه ریزی کشور از چگونگی پیشرفت برنامه ها در اجراء بودجه به رئیس جمهور می دهد.
۵۴)نظارت قضائی بر عهده ………. کشور است که مستقیما زیر نظر ………… انجام وظیفه می نماید.(۸۹ مالیه و بودجه)
الف) سازمان بازرسی کل کشور- قوه قضائیه ب)دیوان محاسبات عمومی – مجلس شورای اسلامی
ج)دیوان محاسبات عمومی- وزارت امور اقتصادی و دارایی د)شرکت سهامی حسابرسی- وزارت امور اقتصادی و دارایی
فصل هشتم: روش های پیش بینی درآمدها و هزینه ها
روش های پیش بینی درآمدها: ۱) روش سال ما قبل آخر؛ ۲)روش حد متوسط ها؛ ۳)روش پیش بینی مستقیم؛ ۴)روش سنجیده منظم
۱)روش سال ما قبل آخر: بر اساس این روش درآمدهای دولت باید دقیقا بر مبنای وصولیهای سال ما قبل آخر سالی که بودجه آن تهیه و تنظیم می شود، برآورد گردد. مثلا پیش بینی درآمد سال ۱۳۸۲ باید برابر درآمد قطعی سال ۱۳۸۰ باشد.
۲)روش حد متوسط: این روش در فرانسه به روش لئون سه معروف است و مکمل روش سال ما قبل آخر می باشد. در این روش حد متوسط افزایش یا کاهش هر یک از انواع درآمدها را در یک دوره قبلی (۳ تا ۵ سال) بدست آورده و سپس بر اساس آن درآمد سال آینده را پیش بینی می کنند. به عبارت دیگر حد متوسط افزایش یا کاهش هر یک از انواع درآمدها از سالی به سال دیگر در یک دوره قبل(۳ یا ۵ یا ۷ سال)محاسبه می شود و پس از بدست آوردن روند افزایش یا کاهش، میانگین آن را در درآمد سال ما قبل آخر تاثیر می دهند.
۳)روش پیش بینی مستقیم: در این روش کارشناسان با مطالعه و تجزیه و تحلیل سیاستها و گرایشهای اقتصادی دولت، درآمدهای تحقق یافته سالهای پیش و دیگر آمارها و اطلاعات مربوط و بررسی اثر عوامل گوناگون را به هر یک از انواع درآمد و همچنین با تکیه به تخصص و تجارب و آگاهی خویش و علم آمار و پیشرفتهای علم اقتصاد به پیش بینی درآمد برای سال آینده می نمایند.
۴)روش سنجیده منظم: در این روش پیش بینی درآمد بر اساس تجزیه و تحلیل همبستگی ها و جمع آوری پرسشنامه های نمونه و بکارگیری متون آماری مختلف انجام می شود.در تجزیه و تحلیل همبستگی ها، وابستگی میان وصول مالیات ها و منابع مختلف درآمد طی دوره یا دوره های معین اقتصادی مورد مطالعه قرار می گیرد و سپس بر اساس آن و با توجه به پیش بینی وضع اقتصادی در یک دوره آتی میزان درآمدها پیش بینی می گردد.
روش های برآورد هزینه ها :۱) بودجه متداول (سنتی-ابتدائی) ؛ ۲)بودجه برنامه ای ؛ ۳)بودجه عملیاتی ؛ ۴)بودجه PPBS(برنامه ریزی،طرح ریزی، بودجه ریزی) ؛ ۵)بودجه ریزی بر مبنای صفر؛ ۶)بودجه ریزی افزایشی؛ ۷)بودجه ریزی بر مبنای هدف
۱)بودجه متداول( سنتی- ابتدائی) : قدیمی ترین و ساده ترین نوع بودجه ریزی است.در این بودجه بندی، هزینه های دستگاه های اجرائی به تفکیک فصول و مواد هزینه برآورد می شود، ولی عملیاتی که اجرای آنها مورد نظر است در بودجه منعکس نمی شود.در بودجه بندی متداول برآورد هزینه ها معمولا بر اساس هزینه های قطعی سال ما قبل آخر و نیمه اول سال جاری بعمل می آید.
۲)بودجه برنامه ای:بودجه ای است که در آن اعتبارات بر حسب وظایف،برنامه ها و فعالیتهایی که در سازمان دولتی در سال مالی اجرای بودجه برای نیل به اهداف خود باید انجام دهد، پیش بینی شده است. با اینکه هزینه اجرای برنامه ها بر حسب فصول و مواد هزینه برآورد می گردد البته با این تفاوت که مواد هزینه در بودجه ریزی متداول جنبه اصلی داشته در صورتیکه در بودجه ریزی برنامه ای مواد هزینه در درجه دوم اهمیت قرار دارد واصل بر طبقه بندی عملیاتی قرار دارد.
۳)بودجه عملیاتی: در تنظیم بودجه عملیاتی هزینه کارهایی که دولت باید انجام دهد برآورد می شود در بودجه برنامه ای بیشتر توجه به طبقات بالاتر سلسله مراتب سازمانها است. در بودجه عملیاتی حدود فعالیت و عملیات طبقات پائین تر سلسله مراتب نیز مورد بررسی و پیش بینی بودجه ای قرار می گیرد. بطور کلی بودجه عملیاتی بر چهار اصل فوق استوار است:
الف) سیستم حسابداری قیمت تمام شده ب)روش اندازه گیری کار ج) نرم د)استاندارد
۴)بودجه PPBS (برنامه ریزی، طرح ریزی، بودجه ریزی) : با استفاده از این سیستم می توان برنامه ریزی-طرح ریزی و بودجه نویسی- اطلاعات مدیریت-کنترل مدیریت و ارزشیابی برنامه ای را به هم مرتبط ساخت و در عین حال نسبت به تجزیه و تحلیل سیستماتیک هر یک از عناصر تاکید کرد.بودجه ریزی ستاده ها(outpust) مطرح است.عبارت از هدفها و نتایج نهایی عملیات دولت و امکان نیل به اهداف از طریق عملیات مختلف و مقایسه این عملیات و انتخاب بهترین، ارزانترین، سریع ترین و مناسب ترین آنها می باشد.
۵)بودجه ریزی بر مبنای صفر: در این روش هر سازمان برای بودجه بندی باید کلیه فعالیتها و برنامه های خود را اعم از قدیم یا جدید همانند یک برنامه یا فعالیت جدید از جنبه های مختلف مورد ارزیابی قرار داده و میزان اهمیت و اولویت آنها را مشخص سازد،محاسبه هزینه ها از صفر شروع شده و برای هر ریالی که مصرف می شود باید دلایل منطقی ارائه و توجیه شود.در اجرای روش بودجه بندی بر مبنای صفر چهار مرحله اساسی و اصلی وجود دارد:
الف- شناخت واحدهای فعالیت در سازمان
ب- تجزیه و تحلیل هر واحد فعالیت در قالب گروه فعالیتها و برنامه ها
ج-ارزشیابی و درجه بندی گروه فعالیتها و تعیین اولویت بین آنها
د-انتخاب و تدوین آن گروه از فعالیتها که ثمربخشی آنها اثبات شده است.
۶)بودجه بندی افزایشی: برای اجتناب از مشکلات ناشی از کار عظیم و پر دردسر بودجه نویسی سالانه ابداع شده است در این روش بودجه سال گذشته به عنوان پایه ای برای مصارف جاری فرض شده و یک افزایش سالانه برای آن در نظر گرفته می شود که بستگی به روند تغییرات،قیمتها، تغییر حجم عملیات موجود و نگهداشت سطح و تقبل وظایف جدید از طرف دولت و عواملی از این قبیل دارد.بودجه بندی در ایران بر اساس سقف نگهداشت سطح تهیه می شود،یعنی سازمانها و دستگاههای دولتی بودجه های سال گذشته خود را در نظر می گیرند و درصدی را به آن اضافه می کنند و آن را به عنوان بودجه سال بعد پیشنهاد می کنند.
۷)بودجه ریزی بر مبنای هدف: این رویکرد، که نظام بودجه ریزی طرح و برنامه و مبانی آن را رد می کند،در بعضی از کشورهت تحت عنوان" بودجه ریزی پاکتی" نامیده می شود. بودجه ریزی بر مبنای هدف، بودجه ریزی با فرآیند جیره بندی از بالا به پایین است که در آن تعیین اولویتها و محدودیتها در بالا اساس انتخاب راهکارها در پایین است.این نوع بودجه بندی نه بر عقلایی بودن اقتصادی که بر عقلایی بودن سیاسی از طریق زیر تکیه می کند:
۱)اجازه در مورد تعیین سقفها، اولویتها و سطوح مصارف پاکتی برای هر وزیر
۲)تفویض اختیار جهت تامین اعتبار پیشنهادهای جدید از منابع پاکتی تعیین شده
۳)اجازه برای تامین اعتبار اضافی برای پیشنهادهای جدید از طریق حفظ محدودیتهای سیاسی
در این نوع بودجه ریزی از واحدهای عمده دولت خواسته می شود تا بودجه خود را در محدوده اهداف یا سقفهای پاکتی تسلیم نمایند و ملاحظه کاریهای سیاسی مورد ملاحظه قرار می گیرد.
تعریف شرکت دولتی: یک واحد اقتصادی دولتی است که به موجب قانون تاسیس و به صورت بازرگانی اداره می شود. شرکتهای دولتی در مواردی که قانون ذکر کرده است تابع قوانین و مقررات عمومی مربوط به سازمانهای دولتی نیستند.ارکان و نحوه اداره شرکتهای دولتی تابع قوانین،اساسنامه ها و آیین نامه هایی است که حسب مورد به تصویب مراجع ذی صلاح می رسد. ارائه یک طرح مقداری مشروح و کامل به منظور استفاده از منابع واحدهای اقتصادی در دوره ای معین.
شرکت ملی شده: یک واحد اقتصادی تولیدی، صنعتی، تجاری، کشاورزی و خدماتی تاسیس شده به وسیله بخش خصوصی است که بنا به ضرورت به موجب قانون به مالکیت دولت درآمده و توسط دولت اداره می شود.ارکان و نحوه اداره شرکتهای ملی شده تابع قوانین، اساسنامه ها و آیین نامه هایی است که حسب مورد به تصویب مراجع ذی صلاح می رسد.
شرکت تحت پوشش دولت:یک واحد اقتصادی اعم از واحد تولیدی، صنعتی، تجاری، کشاورزی و خدماتی است که بخش خصوصی تاسیس کرده و بنا به ضرورت و به موجب قانون تمام یا بخشی از سرمایه آن تحت مالکیت و مدیریت دولت درآمده است.
سازمانهای انتفاعی وابسته به دولت: با توجه به دوران دخالت دولت در صنعت و تجارت، دولت در اداره امور بسیاری از این موسسات را که ماهیت خصوصی دارند به عهده گرفته است .دلایل این امر را می توان چنین بیان نمود:
۱)وسعت این موسسات ۲)منافع عمومی این دستگاه ها ۳)اعمال کنترل و نظارت
تفاوت بودجه شرکتهای دولتی با دستگاه های دولتی: ۱)بودجه شرکت دولتی را مجلس تصویب نمی کند، بلکه مجمع عمومی شرکت را تصویب می کند که از حداقل سه وزیر تشکیل می شود وتنها جهت رعایت اصل جامعیت بودجه در بودجه کل کشور منظور می شود.
۲)در تنظیم بودجه شرکت دولتی،حسابداری بازرگانی و صنعتی نقش عمده دارد و فرمهای بودجه بر مبنای فرمهای حسابداری تهیه می شود و پیش بینی هزینه ها بر مبنای تمام شده است،لذا مواد هزینه ها نقشی ندارد.
۳)کلیه شرکتهای دولتی مکلفند بودجه خود را همراه با نظر مشورتی سازمان مدیریت و برنامه ریزی در مجمع عمومی یا شورای عالی مربوط مطرح و پس از تایید آن جهت درج در لایحه بودجه به سازمان مدیریت و برنامه ریزی ارسال دارند،لذا اجرای مراحل تنظیم بودجه دستگاه ها در مورد شرکتها ضرورت ندارد.
۴)تغییر در بودجه دستگاه های دولتی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی امکان پذیر نیست.
۵)دستگاه های دولتی عموما سوددهی اقتصادی ندارند، به دلیل زیان دهی تعطیل نمی شوند و بیشتر مسئولیت خدماتی، آموزش و بهداشتی را بر عهده دارند.
۶)در بودجه شرکتهای دولتی بین هزینه ها و درآمدها ارتباط متقابلی وجود دارد و برای آنها تراز مالی تهیه می شود،افزایش درآمد شرکتها دلیلی منطقی برای افزایش هزینه و کاهش درآمد نیز برای کاهش هزینه آنهاست. سیستم حسابداری و تنظیم حسابها در شرکتها بر اساس صورتحساب سود و زیان است.
۷)نظام حاکم بر بودجه ریزی شرکتها بودجه عملیاتی است.
۸)نظارت مالی بر عملکرد شرکتها را بازرسان قانونی شرکتها و هیات مدیره و مجمع عمومی صورت می دهند،نظارت بر عملکرد مالی دستگاه ها توسط ذی حسابی،دیوان محاسبات و مجلس شورای اسلامی صورت می پذیرد.
۹)بودجه ریزی و تخصیص اعتبار در شرکتها معمولا طبق حسابداری قیمت تمام شده است و تامین اعتبار هزینه ها به آسانی انجام می پذیرد،بودجه بندی و تخصیص اعتبار در دستگاه های دولتی بر اساس مواد بیست گانه است و مفهوم کنترل، اجرای دقیق هزینه ها در چهارچوب این مواد وبرنامه هاست.
۱۰)هر شرکت دولتی یک حساب متمرکز درآمد شرکت از طرف خزانه در بانک مرکزی ایران افتتاح می کند که کلیه درآمدهای شرکت به حساب مذکور منتقل می شود و خزانه مکلف است ترتیبی دهد تا شرکتها بدون قید و شرط از وجوه خود استفاده کنند، در حالی که درآمدهای اختصاصی دستگاهها به حساب خزانه به صورت متمرکز واریز می شود،سپس طبق قانون بودجه وصول می گردد.
۱۱)شرکتهای دولتی بر خلاف وزارتخانه ها مکلف به پرداخت مالیات و سهم سود به دولت هستند.شرکتهای دولتی مکلفند پس از تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت توسط مجامع عمومی مربوط حداکثر ظرف یک ماه ترتیب پرداخت مالیات و همچنین سود سهام دولت را در وجه وزارت امور اقتصادی و دارایی بدهند.
۱۲)تخصیص اعتبارات تحت عنوان کمک برای عملیات جاری شرکتهای دولتی مجاز شمرده شده است. اعتباراتی که در قانون بودجه کل کشور به عنوان کمک برای عملیات جاری شرکتهای دولتی منظور می شود به موجب حواله و درخواست وجه مقامات مجاز شرکتهای مذکور با رعایت مقررات مربوط توسط خزانه قابل پرداخت خواهد بود.
۱۳)دستگاه های دولتی بر حسب میزان خدمتی که قادر به ارائه آن هستند شروع به بودجه بندی می کنند. مراحل بودجه بندی را با تعیین میزان خدمتی که باید ارائه شود آغاز می کنند. پس از تهیه بودجه مخارج دولتی، درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدهای لازم برای جبران این مخارج برآورده می شود،شرکتهای دولتی بر عکس این جریان بودجه بندی می کنند: اول درآمد آنها برنامه ریزی می شود و سپس همه بودجه های دیگر منجمله بودجه های مخارج مختلف در سطح فروش مورد نظر تهیه می شود.
مقاصد بودجه بندی در شرکتهای دولتی: ۱)طرحریزی دوره ای: فعالیتهای واحدهای تجاری برای استفاده موثر از منابع کمیابی که در اختیار دارند نیازمند نوعی طرح ریزی اند. برخی از مدیران طراحان فعالی هستند که برای فعالیتها و وظایف جدید طرح ریزی می نمایند و به طور مداوم در طرحهای تهیه شده قبلی تجدید نظر و آن را با زمان منطبق می کنند.
۲)هماهنگی، همکاری و ارتباط: طرح ریزیهای جداگانه بخشهای مختلف یک واحد تجاری ارائه یک طرح جامع و یکپارچه را برای کل واحد تجاری دشوار می سازد، فرایند بودجه بندی امکان تبادل نظر و ایجاد هماهنگی بین هدفهای مدیران سطوح مختلف واحد تجاری را فراهم می کند. در مرحله بررسی و تجدید نظر در بودجه معمولا برنامه های تکراری، غیرضروری یا حتی مضر قبل از تصویب نهایی بودجه حذف می شود یا به حداقل ممکن می رسد.
۳)به مقدار درآوردن پیشنهادها: این واحدها ناچارند منابع خود را به نحوی سهمیه بندی کنند،ممکن است برای برخی از مدیران آسانتر از سایرین باشد،اما به هر حال همه مدیران باید منابع و مخارج پروژه ها را مقایسه و پروژه هایی را انتخاب کنند که مناسبترین تخصیص منابع را در پی دارد.
۴)ارزیابی فعالیتهای انجام شده: بودجه برآورد فعالیتهای آینده است و می توان از آن به عنوان معیاری برای ارزیابی فعالیتها استفاده کرد.
۵)آگاهی از اقلام بهای تمام شده : معمولا مدیران مالی نتایج تصمیم گیریها و فعالیتها را از جنبه بهای تمام شده آنها ارزیابی می کنند،مدیر تولید بدوا به برنامه ریزی ترکیب محصولات و مدیر بازاریابی به فروش اهمیت می دهند و ارتباط بین مخارج و منابع یک فعالیت را نادیده می گیرند.
۶)الزامات قانونی: بسیاری از سازمانها از لحاظ قانونی ملزم به تهیه بودجه اند؛ زیرا در غیر این صورت وجوهی برای اجرای عملیات خود در اختیار نخواهند داشت. برخی از واحدهای تجاری نیز هنگام عقد قراردادهای وام،ملزم به تهیه و اجرای برخی از بودجه ها می شوند.
۷)هدایت فعالیتها به سمت هدفها:سازمان در برقراری ارتباط بین فعالیتهای معین با هدفهای کلی عملا با مشکلاتی مواجه است.هدفها به صورت کلی زیر بیان شده باشد: ۱)تحصیل سود مورد انتظار ؛ ۲)نگهداری نقدینگی کافی
وظایف بودجه بندی شرکتهای دولتی:۱)برنامه ریزی: کلیه مراحل بودجه بندی را از نقطه شروع فکر تا مرحله برآورد بودجه شامل می شود و طبعا زمانی نسبتا طولانی نیز به آن اختصاص می یابد.
۲)کنترل: مقایسه بین نتایج واقعی و پیش بینی های بودجه.
دفاع از بودجه در شرکتهای دولتی: ۱)آشنایی با تجدید نظر کنندگان در بودجه؛ ۲)ارائه طرح ها و برنامه های بودجه به نحوی مطلوب ؛ ۳)ارائه مطالب به شکل کمی ؛ ۴)پرهیز از غافلگیری ؛ ۵)تعیین اولویتها
بودجه فروش: نقطه آغاز بودجه ریزی در هر موسسه برآورد فروش است؛هر نماینده برآورد خود را به رئیس مربوط ارائه می دهد و روسای نواحی نیز ضمن جمع آوری و تجدید نظر آنها را برای مسول قسمت فروش موسسه ارسال دارند. در برآورد فروش باید دقت و مراقبت کامل به عمل آید؛ در برآورد فروش مقدار فروش سنوات قبل و اوضاع بازار و میزان تغییرات تقاضا در مجموع در نظر گرفته می شود و بر اساس بودجه فروش،بودجه تولید تهیه و تنظیم می شود.
بودجه تولید:می توان پیش بینی کرد برای تولیدات حاصل چه میزان هزینه باید در نظر گرفته شود.بودجه تولید را میزان کالا لازم برای فروش به اضافه تفاوت موجودی کالای ابتدا و انتهای دوره بودجه دانست.بودجه تولید را بودجه مواد مستقیم، بودجه دستمزد مستقیم و بودجه سربار ساخت تشکیل می دهد.
بودجه هزینه های فروش و بازاریابی: این بودجه باید در مراحل اولیه فرآیند بودجه بندی یعنی همزمان با بودجه فروش تهیه می گردد.همه هزینه های فروش و بازاریابی به نحو مستقیم و متناسب با مبلغ فروش تغییر نمی کند.برخی اقلام مانند حقوق مدیران بازاریابی ثابتند و برخی نیز گرایشهای متفاوتی دارند.
سود خالص بودجه شده:این بودجه در برگیرنده خلاصه ای از بودجه های فروش، تولید و هزینه است.هنگامی که کلیه بودجه های فوق تهیه گردید به آسانی می توان سود خالص(با زیان خالص) را بودجه بندی(پیش بینی بودجه ای) کرد.در واقع برای این بودجه هیچگونهه برآورد جدیدی انجام نمی شود و نتیجه مندرج در این صورتحساب همان عملکرد بودجه های مورد اشاره است.
بودجه مخارج سرمایه ای:این بودجه در برگیرنده پیش بینی طرحهایی در زمینه توسعه موسسه و افزایش داراییهای ثابت و نیز شامل تعهدات بلندمدت به منظور کسب منافع آتی است.این بودجه شامل اقلامی از قبیل ماشین آلات و تجهیزات و یا برخی موارد برنامه های دیگر از قبیل آموزش کارکنان نیز می گردد.
بودجه نقدی: شامل برآوردهای دقیقی از دریافتها و پرداختهای نقدی برای دوره بودجه ای است.این بودجه برای انجام تعدات پیش بینی می شود و میزان نقدینگی برای پرداخت صورتحسابها را نشان می دهد.بودجه نقدی یکی از ابزار اعمال مدیریت بر وجوه نقد به شمار می رود.کلیه اقلام نقدی غیرعملیاتی در بودجه نقدی منظور می گردد مانند خرید و فروش زمین و تجهیزات، فروش سهام، اوراق قرضه و غیره.
ترازنامه بودجه شده:این بودجه بندی در حقیقت شامل پیش بینی کلیه تغییرات در داراییها، بدهیها و سرمایه می شود که در دوایر مختلف به آن اشاره شده است.این بودجه با استفاده از ترازنامه اول دوره بودجه ای و تغییرات مورد انتظار در مانده حسابها که در بودجه عملیاتی، مخارج سرمایه ای و مخارج نقدی منعکس است به دست می آید. از طریق این ترازنامه می توان نرخ بازده سرمایه گذاری را بر مبنای ارتباط سود خالص به سرمایه محاسبه نمود.
صورت تغییرات در وضعیت مالی بودجه شده:این بودجه بندی به عنوان آخرین جزء بودجه جامع وسیله موثری برای کمک به مدیریت محسوب می شود.صورت تغییرات در وضعیت مالی معمولا با استفاده از ارقام منعکس در بودجه صورتحساب سود و زیان و تغییرات مانده های ترازنامه های برآوردی در اول و آخر دوره بودجه ای تهیه می گردد.
نمونه سوالات آزمون ورودی کارشناسی ارشد سراسری و دانشگاه آزاد فصل هشتم
۱)در برنامه ریزی و حرکت سالم در بودجه دولتی…………………..(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)هزینه های عادی بیش از هزینه های عمرانی است. ب)هزینه های عادی کمتر از هزینه های عمرانی است.
ج)هزینه های عادی و عمرانی با هم متناسب هستند. د)هزینه های عادی مساوی هزینه های عمرانی است.
۲)نتایج عملیات برنامه های بودجه(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) به علت فایده اجتماعی نهفته در آنها قابل ارزیابی کمی نیستند. ب)قابل ارزیابی کمی می باشند.
ج)به صورت کیفی مورد سنجش قرار می گیرند. د)به صورت کیفی اولویت بندی می شوند.
۳)به درآمد شرکت های دولتی ………………(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)مالیات تعلق نمی گیرد. ب)مالیات از شرکت های خصوصی تعلق می گیرد.
ج)مساوی شرکت های خصوصی مالیات تعلق می گیرد. د)بیشتر از شرکت های خصوصی مالیات تعلق می گیرد.
۴)تجزیه و تحلیل سیستماتیک یکی از مراحل روش تهیه بودجه به کدام شکل است؟(۹۵ مالیه و بودجه)
الف)برنامه ریزی، مدیریت عملیات و ممیزی ب) برنامه ریزی، مدیریت اطلاعات و بودجه ریزی
ج)برنامه ریزی، طرح ریزی و بودجه بندی د)عملیاتی، برنامه ریزی و طرح ریزی
۵)ضریب بودجه ای یعنی درصدی از…………………….(۹۰مالیه وبودجه دانشگاه آزاد)
الف)اعتبارات بودجه که به درآمد ملی افزوده می شود. ب)اعتبارات بودجه که به هر ماده تعلق می گیرد.
ج)درآمدها که به هزینه های جاری تعلق می گیرد. د)درآمد ملی که به بودجه اختصاص می یابد.
۶)روش های پیش بینی درآمدهای بودجه عبارتند از……………..(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)روش سال ماقبل آخر، روش سنجیده منظم، روش قیمت تمام شده و روش حد متوسط ها
ب)روش سنجیده منظم، روش پیش بینی مستقیم، روش حد متوسط ها و روش سال ماقبل آخر
ج)روش سال آخر، روش قیمت تمام شده، روش پیش بینی مستقیم و روش حد متوسط ها
د)روش سنجیده منظم، روش قیمت تمام شده، روش حد متوسط ها و روش سال ماقبل آخر
۷)کدامیک از حساب های زیر جنبه بودجه ای ندارد؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) اعتبارات مصوب ب) تخصیص اعتبار ج)تعهدات قطعی نشده د)هزینه
۸)بودجه دریافت های نقدی:(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)ارتباط به برنامه ریزی استقراضی و سرمایه گذاری کوتاه مدت ندارد.
ب)باید فقط برای حساب های مستقل انتفاعی و خدمات مالی که تهیه بودجه قانونی برای آنها ضرورتی ندارد، تهیه می شود
ج)یک عامل مهم و وسیله مهم در طراحی سیستم مطلوب برای کنترل وجوه نقد می باشد.
د)لازم نیست تهیه شود، زیرا در حسابداری دولتی ایران برای ثبت حساب های مستقل از مبنای تعهدی تعدیل شده استفاده می گردد.
۹)پیش بینی درآمد بر اساس تجزیه و تحلیل همبستگی ها و جمع آوری پرسشنامه نمونه در کدامیک از روش های زیر صورت می گیرد؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)روش پیش بینی مستقیم ب) روش متداول ج)روش حد متوسط ها د) روش سنجیده منظم
۱۰)کدامیک از روش های زیر را از روش های تهیه بودجه عملیاتی می باشد؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)روش قیمت تمام شده- تحلیل هزینه فایده ب)روش قیمت تمام شده – روش اندازه گیری کار
ج)روش اندازه گیری کار- اندازه گیری نرخ برگشت سرمایه د)روش تجزیه و تحلیل سیستماتیک- روش تحلیل هزینه فایده
۱۱)در روش خودکار میزان درآمد سال بودجه ای مورد نظر بر اساس وصولی قطعی چند سال قبل انجام می شود؟(۹۰ مالیه وبودجه)
الف) (۱) ب) (۲) ج)(۳) د) (۴)
۱۲)اصل تفکیک اقلام ثابت یعنی تهیه و تنظیم بودجه به روش:(۹۵ مالیه و بودجه)
الف) عملیاتی ب ) بر مبنای صفر ج) موارد یک و دو د) برنامه ای
۱۳)در بودجه برنامه ای: (۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)اعتبارات هر یک از برنامه ها در قالب فصول و مواد هزینه تعیین می گردد. ب)بهای تمام شده هر یک از پروژه ها و فعالیت ها تعیین می گردد.
ج)اعتبارات هر یک از فصول بر حسب مواد هزینه تعیین می گردد. د)کل اعتبارات هر سازمان به تفکیک مواد هزینه مشخص می گردد.
۱۴)بودجه دریافت های نقدی:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف) یک عامل و وسیله مهم در طراحی سیستم مطلوب برای کنترل وجوه نقد می باشد.
ب)ارتباطی به برنامه ریزی استقراض و سرمایه گذاری کوتاه مدت ندارد.
ج)لازم نیست تهیه شود زیرا در حسابداری دولتی برای ثبت حساب های مستقل از مبنای تعهدی استفاده می شود.
د)باید فقط برای حساب های مستقل انتفاعی و خدمات داخلی، که تهیه بودجه قانونی برای آنها ضرورتی ندارد، تهیه شود.
۱۵)کدام یک از حساب های زیر جنبه بودجه ای ندارند؟(۸۸ مالیه و بودجه)
الف)هزینه ها ب)تعهدات قطعی شده ج) تخصیص اعتبار د)اعتبار مصوب
۱۶)یکی از مزایای حسابداری تعهدی ضرورت پیاده شدن یکی از انواع بودجه ریزی است به نظر شما کدام یک از بودجه بندی های زیر مناسب با حسابداری تعهدی است؟(۸۹ مالیه و بودجه)
الف)بودجه برنامه ای ب)بودجه متداول یا سنتی ج)بودجه بر مبنای صفر د)بودجه عملیاتی
۱۷)اندازه گیری کار یکی از روش های تنظیم بودجه مالیاتی است مهمترین ابزار این روش عبارت است از:(۹۰ مالیه و بودجه)
الف) انتخاب حوزه کار و واحد کار ب) بررسی های زمانی و تجزیه و تحلیل آماری
ج)پیش بینی حجم عملیات-محاسبه هزینه د)بررسی عملیات موسسه-برآورد دقیق هزینه ها-پیش بینی منابع درآمدهای لازم
۱۸)کدام یک از موارد زیر موجب افزایش مازاد تخصیص نیافته یک سازمان دولتی در پایان سال مالی خواهد شد؟(۹۲ مالیه و بودجه)
الف)فزونی درآمدهای پیش بینی نشده بر اعتبارات مصوب ب)فزونی هزینه ها تعهدات قطعی نشده بر اعتبارات مصوب
ج)فزونی اعتبارات مصوب بر هزینه ها و تعهدات قطعی نشده د)فزونی هزینه ها و اندوخته تعهدات قطعی شده بر اعتبارات مصوب
۱۹)در بودجه برنامه ای :(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) کل اعتبارات هر سازمان دولتی به تفکیک مواد هزینه مشخص می گردد.
ب)اعتبارات هر یک از برنامه ها در قالب فصول و مواد هزینه تعیین می گردد.
ج)اعتبارات هر یک از فصول بر حسب مواد هزینه تعیین می گردد.
د)بهای تمام شده هر یک از پروژه ها و فعالیت ها تعیین می گردد.
۲۰)کدام یک از حساب های زیر جنبه بودجه ای ندارد؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف) هزینه ها ب) تعهدات قطعی نشده ج) تخصیص اعتبار د)اعتبار مصوب
۲۱)بودجه پرداخت های نقدی:(۹۰ مالیه وبودجه)
الف)باید فقط برای حساب های مستقل وجوه سرمایه ای تهیه شود.
ب)باید فقط برای هر سال مالی تهیه شود زیرا پرداخت های هر یک از ماه های سال تقریبا مساوی است.
ج)باید به منظور تسهیل برنامه ریزی استقراض و یا سرمایه گذاری کوتاه مدت، برای هریک از ماههای سال و یا فواصل زمانی کوتاه تر تهیه گردد.
د)لزومی به تهیه آن نیست و بر طبق اصول متداول حسابداری دولتی از مبنای نقدی تعدیل شده استفاده می شود.
۲۲)در بودجه باز هزینه فرصت پروژه های عمومی معادل کدام تغییر است؟(۹۱ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)فایده از دست رفته بخش خصوصی به علت انتقال منابع به مصرف عمومی
ب)فایده از دست رفته یک طرح عمومی دیگر به سمت انتقال منابع به این طرح
ج)هزینه های صریح طرح اجرایی مورد نظر به علت انتقال منابع به طرح
د)هزینه های صریح طرح خصوصی اجرا نشده به علت انتقال منابع به این طرح
۲۳)دولت نسبت به اعمال تصدی خود در برابر مردم مسئولیت مدنی دارد، این اعمال از طریق کدام مرجع است:(۹۶ مالیه و بودجه)
الف)دستگاه های اجرایی ب)شرکت های دولتی ج) موسسات دولتی د)وزارتخانه ها
۲۴)کدام یک از حساب های زیر بودجه ای تلقی می شوند:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)اعتبارات مصوب ب)مالیات های مشکوک الوصول ج) اندوخته موجودی ملزومات د)مازاد تخصیص نیافته
۲۵)کدام یک از حساب های زیر جنبه بودجه ای ندارند.( ۸۹ مالیه وبودجه)
الف)هزینه ها ب) اعتبار مصوب ج)تعهدات قطعی شده د) تخصیص اعتبار
۲۶)در بودجه برنامه ای:(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)بهای تمام شده هر یک از پروژه ها و فعالیت ها تعیین می گردد. ب)اعتبارات هر یک از فصول بر حسب مواد هزینه تعیین می گردد.
ج)کل اعتبارات هر سازمان دولتی به تفکیک مواد هزینه مشخص می گردد. د)اعتبارات هر یک از برنامه ها در قالب فصول و مواد هزینه تامین می شود.
۲۷)کدام یک از حساب های زیر جنبه وجوهی ندارد؟(۹۶ مالیه وبودجه)
الف)تعهدات قطعی شده ب) اعتبار مصوب ج)گروه حساب دارایی های ثابت عمومی د) گروه حساب بدهی های بلندمدت عمومی
۲۸)در کدام سبک بودجه ریزی، منابع مالی لازم با توجه به هدف مشخص،برنامه کار، زمان معین و با شناخت عوامل انسانی و تاسیساتی.اختصاص می یابد؟(۹۴ مالیه و بودجه)
الف) سنتی ب) عملیاتی ج)برنامه د)PPBS
۲۹)در کدام سبک بودجه ریزی، عملیات سازمان، به شکل برنامه کار، اعتبار منظور می گردد؟(۹۳ مالیه و بودجه)
الف)سنتی ب)PPBS ج)برنامه د)عملیاتی
۳۰)فرق اساسی بین بودجه عملیاتی و بودجه برنامه ای :(۹۶ مالیه و بودجه)
الف) در بودجه برنامه ای عملیات هر دستگاه بر حسب برنامه تنظیم می شود.
ب)تفاوت حائز اهمیتی بین دو بودجه وجود ندارد.
ج) در اندازه گیری حجم عملیات و چگونگی محاسبه هزینه است.
د)در بودجه برنامه ای عملیات هر دستگاه بر حسب پیشرفت کار تنظیم می شود.
۳۱)در بودجه برنامه ای هزینه اجرای یک برنامه یا فعالیت بر حسب …………… محاسبه و برآورد می شود.(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)قیمت تمام شده ب) اندازه گیری کار ج)فصول و مواد هزینه د)روش حد متوسط هزینه های قطعی
۳۲)هر سازمان برای بودجه بندی باید کلیه فعالیت ها و برنامه های خود را اعم از قدیم و جدید همانند یک برنامه و یا فعالیت جدید مورد تجدید نظر و ارزیابی قرار دهد و میزان اهمیت و اولویت آنها را مشخص سازد.به نظر شما این عبارت مربوط به کدام روش بودجه ریزی است؟(۹۴مالیه و بودجه)
الف)بودجه متغیر ب) بودجه بر مبنای صفر ج) بودجه چند انتخابی د)نظام طرح ریزی،برنامه ریزی، بودجه ریزی
۳۳)بودجه عملیاتی با استفاده از کدام روش تهیه می شود:(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)تحلیل هزینه -فایده ب)روش قیمت تمام شده ج)روش تجزیه و تحلیل سیستماتیک د)روش اندازه گیری نرخ بازگشت سرمایه
۳۴)یکی از روش های بودجه بندی که مبتنی بر ارقام آینده و متکی به ارقام بودجه ای گذشته نمی باشد، کدامیک از موارد زیر است؟(۹۳ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)بودجه متداول ب)بودجه برنامه ای ج)بودجه عملیاتی د)بودجه بر مبنای صفر
۳۵)کدامیک از عبارات زیر صحیح است؟(۹۱ مالیه و بودجه)
الف)در بودجه برنامه ای، عملیات هر دستگاه بر حسب واحد کار تنظیم می شود.
ب)در بودجه عملیاتی، عملیات هر دستگاه بر حسب واحد کار و هزینه واحد تنظیم می شود.
ج)در بودجه عملیاتی، عملیات هر دستگاه بر حسب برنامه تنظیم می شود.
د) بین بودجه برنامه ای و عملیاتی فرقی وجود ندارد.
۳۶)در سیر تکوینی مفهوم بودجه، استفاده از بودجه به عنوان ابزار برنامه ریزی راهبردی، تاکید بر کدام روش بودجه ریزی دارد؟(۹۵مالیه وبودجه)
الف) افزایشی ب)عملیاتی ج)بر مبنای صفر د) بر مبنای طرح ریزی و برنامه ریزی
۳۷)در کدام روش بودجه بندی، بیش از اینکه بودجه ریزی داده ها مطرح باشد، بودجه ریزی ستاده ها مطرح است؟(۹۰ مالیه و بودجه)
الف)بودجه ریزی عملیاتی ب) بودجه ریزی بر مبنای هدف ج)بودجه ریزی بر مبنای صفر د)بودجه ریزی بر مبنای طرح ریزی و برنامه ریزی
۳۸)در بودجه عملیاتی:(۹۴ مالیه وبودجه)
الف)اعتبار هر برنامه در قالب فصول و مواد هزینه تعیین و پیش بینی می شود.
ب)اعتبار هر برنامه در قالب طرحها و پروژه ها و فعالیتها به تفکیک مواد هزینه تعیین و پیش بینی می گردد.
ج)اعتبار هر برنامه در قالب حجم کار و هزینه یک واحد تعیین و پیش بینی می شود.
د)اعتبارهر برنامه بر حسب فصول مواد هزینه به تفکیک هر دستگاه تعیین و پیش بینی می گردد.
۳۹)صورت حساب سود و زیان بودجه شده از اجزاء…………….. است.(۹۴ مالیه و بودجه)
الف)بودجه بر مبنای صفر ب)بودجه جامع-بودجه مالی ج)بودجه افزایشی-بودجه نگهداری سطح عملیات د) بودجه جامع-بودجه عملیاتی
۴۰)کاربردی ترین و کارآمدترین روش برآورد درآمد عبارت است از روش…………(۹۰ مالیه و بودجه دانشگاه آزاد)
الف)افزایشی ب)سنجیده منظم ج)پیش بینی مستقیم د)حد متوسط
پاسخنامه فصل اوّل
۱ – ب
۲۱- ج
۲-د
۲۲ – ب
۳- د
۲۳- الف
۴- الف
۲۴ – الف
۵- الف
۲۵- ب
۶- الف
۲۶- د
۷- الف
۲۷- د
۸-ج
۲۸- د
۹- د
۲۹-ج
۱۰- د
۳۰-د
۱۱-د
۳۱- ب
۱۲- ب
۳۲- ب
۱۳- الف
۳۳- ب
۱۴- د
۳۴- الف
۱۵- د
۳۵- الف
۱۶- ب
۳۶- الف
۱۷- ج
۳۷- د
۱۸- د
۱۹- ب
۲۰- د

پاسخنامه فصل دوم
۱-الف
۲۵-الف
۴۹- ج
۷۳- ب
۹۷- ج
۲-ج
۲۶-الف
۵۰- ب
۷۴- الف
۹۸- الف
۳-ج
۲۷-د
۵۱- ب
۷۵- ج
۹۹- ب
۴-ج
۲۸-ب
۵۲- ج
۷۶- ب
۱۰۰- ب
۵-د
۲۹-الف
۵۳- ج
۷۷- ب
۶-د
۳۰-الف
۵۴- ج
۷۸- ج
۷- الف
۳۱- الف
۵۵- الف
۷۹- ب
۸-ب
۳۲-ج
۵۶- د
۸۰- د
۹-الف
۳۳-ج
۵۷- الف
۸۱- الف
۱۰-ج
۳۴-ب
۵۸- ب
۸۲- د
۱۱-ج
۳۵-ب
۵۹- د
۸۳- د
۱۲-الف
۳۶-الف
۶۰- ج
۸۴- د
۱۳-ب
۳۷-ب
۶۱- ب
۸۵- ب
۱۴-د
۳۸- ج
۶۲- ب
۸۶- ج
۱۵-ب
۳۹- ب
۶۳- د
۸۷- ج
۱۶-الف
۴۰- ج
۶۴- الف
۸۸- ب
۱۷-ب
۴۱- الف
۶۵- ج
۸۹- الف
۱۸-د
۴۲- د
۶۶- الف
۹۰- الف
۱۹-د
۴۳-ب
۶۷- ب
۹۱- ج
۲۰-ب
۴۴- ج
۶۸- الف
۹۲- ب
۲۱-ج
۴۵ -ب
۶۹- ج
۹۳- الف
۲۲-د
۴۶- الف
۷۰- الف
۹۴- ج
۲۳-الف
۴۷- ج
۷۱- د
۹۵-ب
۲۴-ب
۴۸- ج
۷۲- الف
۹۶- د

پاسخنامه فصل سوم
۱-الف
۲۶-ج
۵۱-د
۷۶- الف
۱۰۱-د
۲- ب
۲۷-ب
۵۲- ج
۷۷- ج
۱۰۲-ب
۳- ج
۲۸-ج
۵۳- د
۷۸- ب
۱۰۳- ب
۴- د
۲۹-ج
۵۴- ج
۷۹- د
۱۰۴- ج
۵- ج
۳۰-ج
۵۵ -ب
۸۰- الف
۱۰۵- الف
۶- د
۳۱-د
۵۶- د
۸۱- الف
۱۰۶-د
۷- ج
۳۲-د
۵۷- ج
۸۲- ج
۱۰۷- الف
۸- ج
۳۳-د
۵۸- الف
۸۳- ب
۱۰۸- ج
۹-ب
۳۴-الف
۵۹- د
۸۴- د
۱۰۹- ب
۱۰-ب
۳۵-ج
۶۰- ب
۸۵- ج
۱۱۰- د
۱۱-ج
۳۶- د
۶۱- د
۸۶- الف
۱۱۱- د
۱۲ -ج
۳۷-الف
۶۲- ب
۸۷- د
۱۱۲- ج
۱۳-ج
۳۸-الف
۶۳- الف
۸۸- ب
۱۱۳- ب
۱۴-ج
۳۹-د
۶۴- د
۸۹- د
۱۱۴- ب
۱۵-ب
۴۰- د
۶۵- ج
۹۰- ب
۱۱۵- د
۱۶-ب
۴۱- الف
۶۶- د
۹۱- ب
۱۱۶- الف
۱۷-الف
۴۲-ج
۶۷- د
۹۲- الف
۱۱۷- الف
۱۸-ج
۴۳-ج
۶۸- ب
۹۳- ج
۱۱۸- ج
۱۹-ب
۴۴- د
۶۹- د
۹۴- ب
۱۱۹- الف
۲۰-د
۴۵- د
۷۰- ب
۹۵- الف
۱۲۰- د
۲۱-ج
۴۶- ب
۷۱- ج
۹۶- ب
۱۲۱- ج
۲۲-ج
۴۷-الف
۷۲-ج
۹۷- ج
۲۳-الف
۴۸ -د
۷۳- د
۹۸- ب
۲۴-ج
۴۹-د
۷۴- د
۹۹- ج
۲۵-د
۵۰-ب
۷۵- ج
۱۰۰-ج

پاسخنامه فصل چهارم
۱-ب
۱۵- الف
۲-د
۱۶- الف
۳-د
۱۷- الف
۴-الف
۱۸- ب
۵- الف
۱۹- د
۶- ب
۷- ج
۸ -الف
۹- ج
۱۰ – ج
۱۱- د
۱۲- ج
۱۳- الف
۱۴- الف

پاسخنامه فصل پنجم
۱
الف
۲
ج
۳
ب
۴
ب
۵
الف
۶
ج
۷
د
۸
ب
۹
الف
۱۰
ب
۱۱
ب
۱۲
الف
۱۳
د
۱۴
ج
۱۵
الف
۱۶
ج
۱۷
د
۱۸
الف
پاسخنامه فصل ششم
۱-الف
۲۶-ج
۵۱- ب
۷۶- ج
۲- ج
۲۷- ب
۵۲-الف
۷۷- ب
۳- ب
۲۸- ج
۵۳- الف
۷۸- الف
۴- د
۲۹- الف
۵۴- د
۷۹- ج
۵- ج
۳۰ -الف
۵۵- د
۸۰- د
۶- الف
۳۱- الف
۵۶- ج
۸۱- د
۷- د
۳۲- ج
۵۷- ب
۸۲-الف
۸- د
۳۳- الف
۵۸- الف
۸۳- الف
۹ -الف
۳۴- ب
۵۹- ب
۸۴- ج
۱۰- د
۳۵- د
۶۰- ب
۸۵- د
۱۱- الف
۳۶- ج
۶۱- الف
۸۶- الف
۱۲- الف
۳۷- ب
۶۲- د
۸۷- ج
۱۳- د
۳۸- ب
۶۳- ج
۸۸- ج
۱۴- د
۳۹- د
۶۴- ج
۸۹- الف
۱۵- ب
۴۰- ج
۶۵- د
۹۰- ج
۱۶- الف
۴۱- ج
۶۶-الف
۱۷- ج
۴۲- ب
۶۷-الف
۱۸- الف
۴۳- ب
۶۸- د
۱۹- د
۴۴- الف
۶۹- الف
۲۰- ج
۴۵- ب
۷۰- د
۲۱- د
۴۶- د
۷۱- د
۲۲- د
۴۷- ب
۷۲-ج
۲۳- ج
۴۸- الف
۷۳- ب
۲۴- ب
۴۹- ب
۷۴- ج
۲۵- الف
۵۰- الف
۷۵- الف

پاسخنامه فصل هفتم
۱-ب
۳۰-ج
۲- ج
۳۱-د
۳- ج
۳۲- د
۴- د
۳۳-ج
۵- د
۳۴- ج
۶- ب
۳۵- ج
۷- د
۳۶- ب
۸- ب
۳۷- الف
۹- ب
۳۸-ج
۱۰- ج
۳۹- د
۱۱- الف
۴۰- د
۱۲- ب
۴۱- ب
۱۳- ج
۴۲- الف
۱۴- ب
۴۳- ب
۱۵- ب
۴۴- الف
۱۶- ج
۴۵- ب
۱۷- ب
۴۶- الف
۱۸- الف
۴۷- د
۱۹- الف
۴۸- ب
۲۰- الف
۴۹- ب
۲۱- الف
۵۰- الف
۲۲- ب
۵۱- ج
۲۳- ب
۵۲-د
۲۴- د
۵۳-ج
۲۵-ج
۵۴- ب
۲۶- الف
۲۷- د
۲۸- الف
۲۹- ب

پاسخنامه فصل هشتم
۱-ب
۲۶- د
۲-الف
۲۷- ج
۳-ج
۲۸- د
۴-ج
۲۹- ج
۵- ب
۳۰- ج
۶-ب
۳۱- ج
۷-د
۳۲- ب
۸- ج
۳۳- ب
۹- د
۳۴- د
۱۰- ب
۳۵- ب
۱۱- ب
۳۶- ج
۱۲- د
۳۷- د
۱۳- الف
۳۸- ج
۱۴- الف
۳۹- د
۱۵- الف
۴۰- ب
۱۶- د
۱۷- ب
۱۸- ب
۱۹- ب
۲۰- الف
۲۱- ج
۲۲- الف
۲۳- ب
۲۴- الف
۲۵- الف

1