دانشگاه آزاد اسلامی واحدابهر
موضوع :
بررسی تاثیر نگرشهای صمیمانه والدین بر تایید و عزت نفس فرزندان مقطع سوم دبیرستان شهرستان رشت
استاد مربوطه :
جناب آقای دکتر جعفر پویا منش
تهیه کننده:
معصومه قاسمى پور کردمحله
تابستان 86
استاد محترم
جناب آقای دکتر پویا منش
افتخار این را داشتم که پروژه نهایی اتمام تحصیلاتم را با شما استاد محترم بگذرانم و چهار سال از بهترین لحظات زندگیم را در خدمت شما و دیگر اساتید ارجمند طی کنم و کمال استفاده را از تجربیات و معلومات شما ببرم.
از خداوند منان بهترین لحظات و موفقیتها را در تمام مراحل زندگی برایتان خواستارم.
معصومه قاسمی پور کردمحله
بهار86
تقدیم به یگانه عنصر هستی و زندگانیم ، تقدیم به پدری مهربان و فداکار که همیشه دست حمایتگرش همراه من می باشد .
ای فدای تو هم دل وهم جان وی نثار رهت هم این و هم آن
دل فدای تو چون تویی دلبر جان نثار تو چون تویی جانان
تقدیم به مادری مهربان و دلسوز ، مادری که شمع فروزان وجودش روشنگر جاده زندگیم می باشد .
نشد یک لحظه از یادت جدا دل زهی دل ، آفرین دل ، مرحبا دل
ز دستش یکدم آسایش ندارم نمی دانم چه باید کرد با دل
فهرست
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه 6
بیان مسئله 8
اهداف تحقیق 9
فصل دوم
انگیزه هاى فیزیولوژیائی در سطح تحقق نفس 14
تفاوت عز نفس با خود پنداره 21
ریشه ها و ابعاد عزت نفس 22
عزت نفس بالا و پایین 26
شیوه پرورش 28
بدرفتاری جسمانی یا جنسی 29
ظاهر جسمانی 30
تغییرات در خود پنداره 33
تغییرات در عزت نفس 35
راههایی بسوی هویت 37
عواملی که بر رشد هویت تاثیر می گذارند 40
فصل سوم
جامعه تحقیق 44
روش نمونه گیرى 45
اعتبار و روانی ابزار تحقیق 46
روش آمارى 47
فصل چهارم
جداول پرسشنامه 50
فهرست
عنوان صفحه
یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها 51
یافته ها و تجزیه و تحلیل آنها 55
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیرى 58
پیشنهادات 60
پرسشنامه عزت نفس 61
مقیاس تایید خویشتن راتوس 65
منابع 71
فصل اول
بررسی تاثیر نگرشهای صمیمانه والدین بر تایید و عزت نفس فرزندان مقطع سوم دبیرستان شهرستان رشت
مقدمه :
شخصیت و اخلاق کودک تنها در ارتباط با والدین رنگ نمی گیرد بلکه افراد دیگری هم وجود دارند که در برخی موارد نه تنها تاثیر فوق العاده ای در کودک می گذارند بلکه بسیار از یافته های والدین را در طریق تربیت نابود و زحمات و تلاشی آنها را خنثی می سازند بدین نظر ضروری است که نقش آنها و میزان اهمیت شان را در تربیت شناخت و تاثیر مثبت یا منفی که آنان در ساختن یا ویران کردن بتای اخلاقی و دیگر ابعاد وجود و شخصیت کودک دارند بدانیم بتدریج که طفل رشد می کند و پرورش می یابد با کسان و بستگان ووالدین نزدیک خویش و دستی با آنها و فرزندانشان در سنین بالاتر با دوستان و همسالان کوچه و محله خویش و همینطور بعد ما با افراد دیگر همه می تواند در تایید خویشتن تاثیر بسزایی داشته باشد به حقیقت باید اعتراف کرد که افراد محیط زندگی کودک یعنی همان ها که بر شمرده شدند در زندگی او نقش مثبت یا منفی می تواند داشته باشد کودک با فطرت پاک و با اندک مسامحه ای می توان گفت بی رنگ و بی تفاوت به دنیامی آید این خانواده است که او صالح و با اعتقاد ببار می آورد و حتی روابط دوستانه و سنجیده شده والدین هم می تواند موثر باشد ما اهمیت نقش وراثت و صفاتی را که از اجداد به کودک منتقل می شود را نادیده نمی گیریم ولی قائلیم که تربیت مخصوصا در خانواده این خصایص و صفات را تحت الشعاع قرار می دهد و حتی در برخی موارد اثرآن را خنشی می کند کودک مانند دفتری است که چیزی روی آن نوشته نشده و این خانواده است که در آن دفتر جملات افتخار آمیز یا ذلت آفرین می نویسد و چیزهای نا خوانا را خوانا می کند خانواده شخصیت کودک را رنگ می دهد حال بارفتار مناسب خود که آن را در درک از خویشتن به حد خود شکوفایی می رساند و اعتقاد را در آن بالا می برد و خواء با رفتار نا مناسب خود باعث یک کودک بدون عزت نفس و اعتماد به نفس بالا می شود براساس روش تربیتی والدین است که طفل در آینده آرام و متعادل می شود و یابی قرار آزاد بار می آید با چاکر ، غلام و بالاخره خوش فکر و خوش مرام ، عقیده کودک عقیده والدین است زیرا فکر و اندیشه اش هنوز آنچنان رشد و کمال نیافته که شخصا به تحلیل مسائل بپردازد در حقایق ماوراء ماده را کشف واز منابع استخراج نماید روی این نظر در سخنی از پیامبر آمده که هر مولودی بر منبای اساس فطرت به دنیا می آید واین والدین او هستند که او را یهودی ، نصرانی و…. بار می آورند ( علی قائمی امیری – 1382)
بیان مسئله :
خانواده نخستین محلی است که در آن طفل خاطره ای مطبوع یا نا مطبوع پیدا می کند احساسات و عواطف قوی یا ضعیف بدست می آورد محلی ایده آل برای تمرین مهر و عاطفه وانس و الفت و صمیمانه بودن و مهرورزی است که محبت های صادقانه مادر ، بوسه های پرمهر و بی ریای پدر ، دستگیرهای بدون چشمداشت و خالصانه والدین در آغوش گرفتن ، نوازش کردن ها و دلسوزی ها و غم خوری ها برای او همه و همه زمینه هائی جهت عاطفی بار آوردن کودک است خانواده از سوی دیگر وسیله ایی است برای انتقال آداب و اخلاق رسوم و سنت صحیح یا غلط است کودک در خانه اخلاق . اعتماد به نفس ، پاکدلی و مقررات را می آموزد واین همه مسائل از طریق والدین صورت می گیرد که می تواند تاثیر مثبت برروی درک از خود داشته باشد یا نه و بدین سان نقش خانواده در این جنبه ها نیز دارای اهمیت فوق العاده است و والدین هستند که به کودکان محبت فکری و عملی می دهند پس براین اساس زندگی خانوادگی و رابطه والدین باید مقدمه حیات اجتماعی باشد ( ستوده 0 هدایت الله – 1383 )
سوال مسئله :
1- آیا بین نگرشهای صمیمانه والدین و عزت نفس رابطه معنی داری وجود دارد ؟
2- آیا بین نگرشهای صمیمانه والدین و تایید خویشتن رابطه معنی داری وجود دارد ؟
اهداف تحقیق :
هدف از تحقیق حاضر بررسی رفتار والدین و نگرش آنها نسبت به رفتار صمیمانه والدین و اینکه آیا نوع رفتار و عزت نفس ودرک از خویشتن می تواند نقش بسزایی داشته باشد یا نه و اینکه هر چقدر رابطه والدین و فرزندان سنجیده و برنامه ریزی شده باشد کودک به اعتماد به نفس بالا دست می یابد.
اهمیت و ضرورت تحقیق :
خانواده باید از یک سو مرکز تندرستی . بهداشت جسمی . عقلی واز سوی دیگر مرکز پرورش ، پرورش تن ، رشد روان واز سوی سوم محلی برای آماده کردن فرد جهت زنگی اجتماعی باشد نتیجه دیگری که از این بحث عاید می شود این است خانواده اولین و مهمترین کانون پرورش صحیح ، احیا ء و شکوفائی استعداد هاست هر گونه تحول و تغییر اجتماعی باید از آغاز شود وهر اقدام اصلاحی نخست باید خانواده راشامل گردد و حتی که در خانواده های کودکی به دنیامی آید چهر ه زندگی عوض می شود و هدف زندگی از پدر و مادر بسوی سومی جهت می گیرد والدین نه تنها برای خود بلکه برای کودک هم که شده باید الگوی مهر و صفا باشند سعادت و آسایش خود را برای سعادت و آسایش دیگری مخصوصا کودک خویش بخواهد
( شعاری نژاد . حسین 1380 )
فرضیه تحقیق :
1- بین نگرش صمیمانه والدین و عزت نفس رابطه معنی داری وجود دارد
2- بین نگرش صمیمانه والدین و تایید از خویشتن رابطه معنی داری وجود دارد .
تعاریف واژه و مفاهیم :
عزت نفس . عبارت است اعتماد و اعتقادی که فرد نسبت به خوددارد وادراک و برداشتی که توام با نیاز به احساس ارزش به نحو سالم و متعادل آن واین حس باعث سلامت و تعادل روانی بالا و حتی تکامل وجودی در او می شود و بالاخره عبارتند از نمره ای است که از آزمون عزت نفس بدست آورده است . تایید خویشتن . عبارتند از احساس ارزش ، درجه تصویب ، تایید و پذیرش وارزشمندی است که شخص نسبت به خویشتن احساس می کند این احساس ممکن است به فرد نزدیک بوده واحساس ارزش فرد را بیشتر و متعادل تر می کند و مهمترین تصویر خود و ارزش درک خویشتن از دادن که دیگران نسبت به فرد و بویژه کودک است و بالخره نمره ای است که آزمودنی از آزمون درک از خویشتن را جرز بدست آورده است
رفتار صمیمانه : عبارت است رفتار و کردار سنجیده و مهربان در عین حال برنامه ریزى شده والدین محبت تربیت و شکوفایی فرزندان
تعاریف عملیاتی واژه ها و مفاهیم :
عزت نفسی . نمره ای که در آن آزمون عزت نفس بدست می آید.
تایید خویشتن : نمره ای که از آزمون تایید خویشتن بر می آید .
رابطه صمیمانه : عبارت از نمره ای است که آزمودنی از آزمون رابطه صمیمانه والدین بدست می آورد.
فصل دوم
انگیزه های فیزیولوژیائی در سطح تحقق نفس
انگیزه های روانی در سطح بقای نفس
1- انگیزه نظم ، فهم ، پیش بینی
2- انگیزه کفایت . شایستگی وامنیت
3- انگیزه محبت و ووابستگی
4- انگیزه تعلق ، پذیرش ، تایید
5- انگیزه عزت نفس ، ارزش داشتن و هویت
6- انگیزه ارزش ، معنی ، هدف و امید
تفاوت عزت نفس با خود پنداره
ریشه ها و ابعاد عزت نفس
تایید خود
عزت نفس دارای دو جنبه وابسته به یکدیگر به شرح زیر است
عزت نفس بالا و پایین
چه چیز ی باعث ضعف عزت نفس می شود
شیوه برورش
بدرفتاری جسمانی یا جنسی
ظاهر جسمانی
جنس
رویداد های جاری زندگی
عزت نفس والدین
تغییرات در خود پنداره
تغییرات در عزت نفس
راههایى بسوی هویت
وضعیت هویت و سلامت روانی
عواملی که بررشد هویت تاثیر می گذارند
انگیزه های فیزیولوژیائی در سطح تحقق نفس :
انگیزه های فیریولوژیائی در سطح کمال وخود شکو فائی را می توان در رشد بدنی رفتارهای جنسی و زناشویی ، تشکیل خانواده و بچه دار شدن دانست که کوششی است برای تداوم و حفظ نوع و گونه . انسان جاودانگی خویش را از طریق داشتن فرزند جستجو می نماید زیرا پس از مرگش وجود فرزند ، بویژه فرزند پسر می تواند نام وی را زنده نگاه دارد به همین دلیل است که کسانی که فاقد فرزند از نظر رسیدن به کمال در سطح فیریولوژیائی احساس کمبود و نارسائی می نمایند بسیاری از افراد برای جاودان ماندن نام خویش از طریق ساختن بناهای خیریه مانند مسجد ، بیمارستان ، مدرسه واز این قبیل اقدام می کنند عده ای دیگر از طریق بر جای گذاشتن آثار علمی ، ادبی ، هنری و مانند آن برای رسیدن به این هدف می کوشند .
انگیزه های روانی در سطح بقای نفس
انگیزه ه های روانی مربوط به بقای نفس عبارت است از 1- نظم ، فهم و پیش بینی 2- کفایت ، شایستگی و امنیت 3- محبت ووابستگی 4- عزت نفس ، ارزش داشتن و همسان سازی 5- تعلق ، پذیرش و تایید 6- امید ، ارزش و هدف
انگیزه نظم ، فهم ، پیش بینی
انسان فطر تا کنجکاو است او برای فهمیدن و رسیدن به تصویری معنی دار از دنیای خویش همواره در تلاش است اگر فرد نتواند نظم و ترتیب را در محیط خویش بیاید قادر نیست که پاسخهای مناسب و هوشمندانه ای نسبت به آنها داشته باشد آداب و رسوم و قوانین اجتماعی تا حدودی انعکا سهائی از انگیزه نظم و فهم و پیش بینی هستند کوشش بشر برای نظم ، فهم و پیش بینی در کنجکاوی وی درباره خویش و جستجوی دانش درباره دنیای اطرافش آشکار می شود برای این مقصود همواره تجارت جدید براساس پیش فرضهای موجود و قدیمی مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفته غربال می شوند چنان که فستینگر 1 در 1962 نشان داده است وقتی اطلاعات جدید با اطلاعات و پیش فرضهای قبلی و موجود مغایر باشند شخص نا هماهنگی شناختی تجربه می کند و تا زمانی که اختلافات را تا حدی باهم وقف ندهد یا خود را متقاعد نسازد که این اختلافات وجود ندارند ناراحت باقی خواهد ماند .
2- انگیزه کفایت ، شایستگی وامنیت
هر فرد نیاز دارد که احساس کند قادر است در رفع مسائل خویش اقدام کند. احساس کفایت تا حد زیادی به رشد شایستگیهای فرد بستگی دارد نیاز امنیت به نیاز شایستگی و لیاقت وابسته است و با آن رشد می کند احساس عدم امنیت تا حد زیادی به رفتار فرد تاثیر می گذارد و بصورت مزمن و توسعه یافته غالبا منتهی به ترس . تشویش و قصور در شرکت کامل فرد باد نیای خود می شود هر قدر شخص بیشتر احساس کفایت نماید وهر قدر سطح شایستگی وی بالاتر باشد نیاز به امنیت را کمتر احساس می کند و برای کشف راههای نا آشنا و آزادی برای خود جهت یابی 1یابی ارزش می نهد .
Festinger-1
Cognitivedissondce-2
3- انگیزه محبت و وابستگی
انگیزه محبت کردن و مورد محبت واقع شدن برای رشد شخصیت و عمل سالم فرد قطعی و مسلم انگیزه همبستگی نزدیک با افراد دیگر در سراسر زندگی ادامه می یابد و به ویژه درمواقع با استرسهای شدید اهمیت بیشتری پیدا می کند در تحقیق که بارد 2 در 1966 روی بیماران سرطانی انجام داد دریافت که بتدریج که مرگ آنان نزدیکتر می شود انگیزه وابستگی و محبت افزایش می یابد . یک تجربه جالب درباره انگیزه محبت ووابستگی تحقیقی است که توسط بمیارد 3 در 1954 صورت گرفته است وی به تنهائی مدت 65 روز با یک قایق پاورئی4 که برای نجات غرق شدگان کشتی مورد استفاده واقع می شود روی دریایی آتلانتیک گردش کرد . هدف بمیارد از این عمل آن بود که ثابت کند افرادی که در اثر سانحه کشتی غرق می شوند تا مدت زمانی طولانی می توانند زنده بمانند اوهیچ غذایی با خود نداشت ودر این فقط با غذائی که از دریا می توانست بدست بیاورد سرکرد بمبارد در باره این دوره تنهائی چنین اظهار می دارد سن شدیدا" می خواستم که کسی را داشته باشم…. که احساسات مرا تایید کند یا حتی بهتر از آن درباره آنها بحث نماید
seLf-direction-1
Bard-2
BemBard-3
Life Raft-4
این احساس در من شروع شده بود که …. قادر به تشخیص بین درست و نادرست نیستم.
4- انگیزه تعلق پذیرش تایید
خردسال در حال رشد برای زنده ماندن بطور کامل به کمک و حمایت دیگران وابسته است او به سرعت می آموزد که اگر به طریقه های مطلوب اجتماعی رفتار کند پاداشی می بیند و اگر بر خلاف آن رفتار نماید تنبیه می شود در آغاز این الگو فقط در گروه خانواده صورت می گیرد ولی بعدا در می یابد که مورد قبول و پذیرش دیگران واقع شدن بصورت فزاینده ای ضرورت می یابد را جزر1 ( 1971 ) به اهمیت قاطع توجه مثبت برای رابطه خوب و سالم بین افراد تاکید می ورزد .
نیاز انسان برای تعلق پذیرش و تایید از طریق تجربه گروه کوچکی از دانشمندان افسران و کارکنانی که دواطلبانه موضوع آزمایش معینی واقع گردیدند به اثبات رسیده است (ر اهرر2 ، 1961 ) این افراد برای مدتی طولانی در جزیره ای در قطب شمال باهم زندگی کردند در خلال این مدت گاهی نسبت به افراد پردرد سر. رفتار خاموش3 . فرد توسط گروه مورد بی توجهی کامل قرار می گرفت چنان که گوئی وجود ندارد. صورت می گرفت این حالت انزوا منتج به حالتی گردید که سندرم چشم به راه4 نامیده شده ویژگی آن عبارت بود ار بیخوابی ، گریه های ناگهانی ، توهمها ، انحطاط عادت بهداشتی شخصی بی هدف به اطراف راه رفتن وبه پشت خوابیدن وبه فضا خیره شدن هنگامی که آن فرد مجددا مورد قبول واقع شد و اجازه یافت تا با افراد دیگر گروه ارتباط داشته باشد این نشانه ها از بین رفتند.
ROjers-1
Rohrer-2
siLent treatment-3
Longeye-4
5- انگیزه عزت نفس . ارزش داشتن وهویت
انگیزه داشتن احساس خوب نسبت به خویشتن واحترام از جانب دیگران به احساس کفایت و تایید اجتماعی بسیار نزدیک است بطور معمول ارزش شخص تا حدزیادی بر حسب ارزشها و استانداردهای افراد دیگر گروهی که شخص جزء آن است مورد قضاوت واقع می شود.
عزت نفس و ارزش داشتن با هویت شخص در هم تنیده اند بدین معنی که وقتی احساس شخص از هویت خویش و تداوم آن دچار اختلال گردد چنان که در سیکوزها دیده می شود تجربه آن واقعا دردناک است.
6- انگیزه ارزش معنی هدف و امید
افراد بعضی الگوهای ارزشی را که می توانند بدان عمل نمایند یا تسلیم آن شوند جستجو می کنند رابطه نزدیکی بین ارزشهای فرد و هدفهای و نقشه های وى وجود دارد بعبارت دیگر شخص در گذشته . حال و آینده زندگی می کند به نظر می رسد که این انگیزه هسته اصلی انگیزه های روانی باشد که از طریق ارتباط طبیعی فرد باد نیای خویش ظاهر می شود و بطور معنی دار به رفتار وی جهت می دهد اگر افراد قادر نباشند که الگوهای ارزشی رضایت بخشی بیابند ، بی هدف یا فاقد امید خواهد بود ارزش ، معنی و هدف مانند یک کاتالیزور عمل می کنند که در اثر آن انرژی روانی به حرکت در آمده شایستگیها رشد یافته ، استعدادها ظاهر شده مورد استفاده واقع می شوند بدون آنها زندگی پوچ و بیهوده است این موضوع باید تاکید شود که انگیزه های روانی و فیزیولوژیائی در ارتباط نزدیک با یکدیگرند بطوری که شکست در رسیدن به انگیزه های معینی ممکن است به طرز بدی برتمام الگوهای انگیزشی فردا اثر بگذارد.
تفاوت عز نفس با خود پنداره :
عزت نفس را از خود پنداره متفاوت معنی می کند خودپنداره عبارت است از مجموعه ویژگیهایی که فرد برای توصیف خویشتن بکار می برد که شامل افکاری راجع به شخصیت ظاهری ودرونی ماست مثلا این که وزن فرد چند کیلو است یا اگر محصل است چگونه دانش آموزی است اینها جزء خود پنداره است اما عزت نفس عبارت است از ارزشی که اطلاعات درون خود پنداره برای فرددارد و از اعتقادات فرد در مورد تمام صفات وویژگیهایی که در اوهست ناشی می شود اگر نزدیک کودک دانش آموز ممتاز بودن ارزش زیادی داشته باشد ولی خودش دانش آموز متوسط یا ضعیفی باشد وی از پائین بودن عزت نفس خود رنج می برد با این وجود ممکن است توانائی بدنی و محبوبیت همین کودک در میان همسالانش بیشتر از توانیی تحصیلی اش باشد حال اگر اودر هر دو زمینه ممتاز باشد نفس بالا خواهد داشت پس عزت نفس هر فرد براساس ترکیبی از اطلاعات عینی درمورد خودش وارزشهای ذهنی که برای آن اطلاعات کامل است بنا نهاده می شود.
ریشه ها وابعاد عزت نفس :
انسان مانند یک درخت است درختی با همه اجزا آن ریشه . تنه. شاخه ها. برگها. شکوفه ها و میوه ها. هر درختی برای زنده ماندن . تازه وسرسبز بودن . رشد و نمو کردن وبارورشدن نیاز به ریشه های قوی و سالمی دارد که مواد غذایی مورد نیاز را از زمین اطراف بدست آورد عزت نفس ریشه های درخت انسان است که وظیفه تهیه مواد غذایی لازم را به عهده دارد پدر ومادر در اولین منبع قابل دسترسی جهت تقویت ریشه های عزت نفس هستند آنها با اولین تماس بانوزاد خود قبول او به همان صورتی که تولید یافته . قبول همه عکس العملهای او یادر آغوش کشیدنهای بی شمار با نوازشهای ممتد و بعدها با تحسین ها و تشویق های شفاهی و عملی با ملایمتها ، توجهات ، مراقبت ها و خلاصه با قبول صددرصدو بی چون چرا مواد غذایی اولیه را در اختیار ریشه ها قرار می دهند اما متاسفانه همه فرزندان این مواد حیاتی لازم را از والدین خود دریافت نمی دارند ودر نتیجه ریشه آنان محکوم وقوی نمی شود این افراد یاد می گیرند به خود اعتماد نکنند به خود امید نداشته باشند با خود صمیمی و همراه نگردند و بهبارت دیگر با کلمه "نه " رشد نمایند .
بدین ترتیب به افرادی متزلزل و سست مبدول می شوند که قادر نیستند به روی پای خود استوار بمانند و برای زندگی کردن به اطذافیان . دوستان . همسر و حتی فرزندان خود نیاز دارند. برای گروهی داشتن کمال و فضیلت . کار و موفقعیت . خلاقیت و ابتکار موجب تقویت ریشه های جهت تقویت اعتماد به نفس ضروری است همه اینها موادی تقویتی برای محکم ساختن ریشه های عزت نفس هستند و هیچکس حق ندارد بگوید که کدام یک از این مواد بیشتر مورد نیاز یا مقوی است هر فردی می تواند درمورد خود شخصا" تشخیص دهد که چه چیز برای تقویت عزت نفس او موثر است عزت نفس با داشتن احساس مثبت نسبت به خود و قبول و پذیرش خود . رشد ونما می یابد و برای استحکام و پایداری به یک سیستم حمایتی ثابت و قابل انکار نیازمندند که موجب شده مردم بدنبال گروهها و اجتماعاتی باشند که با پیوستن بدانها پشتیبانی و پشت گرمی لازم را بدست آورند ( نینوایی . 1372) عدم اعتماد به نفس مادرزادی نیست این کیفیت در جریان و طول زندگی کم کم تضعیف می شود این امر چگونه صورت می گیرد ؟ خیلی ساده محرومیت های ناشی از تجارت گمراه کننده ای که انسان تحمل می کند روی هم متراکم شده و اطمینان خاطر او را کم کم به تحلیل می برند منظور از تجارت گمراه کننده فقط موقعیت هایی نیست که انسان در آن قرار می گیرد بلکه تجربه مخصوص است که انسان درمورد خودش ودر طول سالها بدست می آورد کمبودهای شدید شخص شکست اجتماعی ویا عدم موفقیت شخصی ( پترلستر1 )
تاییدخود
کسانی که برای خود عزت و اعتبار زیادی قایلند اساسا به خود اعتماد دارند چنین حالتی آنها را علاقمند می سازد که باتمام وجود به استقبال مسائلی بروند وابزار وجود نمایند این امر به آنها شجاعت می دهد تا در مقابل تهدید ها اسیتادگی نمایند چنین افرادی گوشه گیر و تنها نبوده انتقادرا می پذیرند ناکامیها را تحمل می کنند و شکست آنها را از پادرنمی آورند
Peter Lester(1372)-1
از نظر جسمی سلامتند واز زندگی لذت برده دید یا نگرش مثبت دارند یا وجودی که از نقاط ضعف و قدرت خود آگاه هستند از خود انتقاد نکرده ایراد نمی گیرند ( ستوده . 1374) .
عزت نفس دارای دو جنبه وابسته به یکدیگر به شرح زیر است
1- اعتماد به نفس را حساس سودمندی
واقعیت مرتبا انسان رادر سر چند راه قرار می دهد که ناگزیر باید یکی از چند راه را انتخاب نماید خوشبختی انسان در گروه انتخاب صحیح و برگزیدن راه درست است درستی در استدلالها ودرستی در انتخاب انسان در تنهاموجودی است که می تواند وسیله حیات و بقاء یعنی نیروی تفکر خود رامردود یا تخریب یا به دشمن تسلیم کند وهم اوست که می تواند به وسیله تمرین و تربیت ، نیروی عقلانی خویش را مساعد و شایسته زیستن نماید واین مسئلیت عمده اودر فرایند زندگی است انسان هرچند بیشتر خود را به شناخت متعهد بداند به همان اندازه آگاه و بیدا می شود وبه سوی سودمندی در شناخت سوق داده می شود برعکس هر چند انسان در بیدار و هوشیار ساختن هدف تنظیم کننده عمل خود آگاهی دچار شکست شود یا از آن امتناع نماید به همان میزان از کوشش ذهن و مسئولیت استدلال بدور می ماند که نتیجه آن ناسودمند کردن نیروی شناخت است ( ستوده 1374)
2- احترام به خود ( احساس ارزشمندی )
شخصیت یک انسان مجموعه اصول وارزشهایی است که راهنمای اودر انتخاب روشهای اخلاقی است کودک در جریان رشد اولیه خود از قدرت خویش در انتخاب اعمالش آگاه می شوند همانطور که احساس شخصیت و موجودیت می کند به همان نحونیازمند است خویشتن رادر مقام یک انسان درست و موجه ببیند یا لحاظ رفتار و روش و اعتقاد بپذیرد که انسان خوب و شایسته ای است .
انسان نیاز دارد به خود احترام بگذارد زیرا برای نیل به ارزشها ناگزیر از عمل است وبه منظور آنکه وارد عمل شود نیاز دارد که به ثمره عمل خود ارج نهد به قول مولوی
گرنبودی میل وامید ثمر کی نشاندی باغبان بیخ شجر
برای آنکه انسان خواهان ارزشهایی باشد خود را مستعد لذت بردن از آنها بداند و برای آنکه برای نیکبختی تلاش نماید خود را شایسته آن بداند ( ستوده ، 1374)
عزت نفس بالا و پایین
عزت نفس بالا بعنوان یک دیدگاه سالم از خود مورد بررسی قرار گرفته است یعنی دیدگاهی که بطور واقع گرایانه کمبودها و نقاط ضعف رادر برمی گیرد. ولی نه به آن شدتی که منجر به انتقاد شدید از فرد شود شخصی که از عزت نفس برخودار است خودش را به گونه مثبتی ارزشیابی کرده برخورد مناسبی به نظریات مثبت خود و دیگران دارد .
در مقابل کسی که به عزت نفس پایین متبلا است اغلب نوعی نگرش مثبت مصنوعی نسبت به دنیا دارد ودرنا امیدی تلاشی می کند تا به دیگران وخودش نشان دهد که او شخصی لایقی است ویا ممکن است به درون خویش انزوا گزیند واز ارتباط با دیگرانی که از آنها می ترسد. اجتناب نماید. شخص مبتلا به عزت نفس پایین اساسا فردی است که احساس غرور کمی در خودش ادارک کرده است ( بیا بانگرد ، 1373)
چه چیزی باعث ضعف نفس می شود
یک روز یک کودک را دیدم که برروی پیش بندش این جمله ها نوشته شده است " من مامانم را دوست دارم ، من بابام را دوست دارم ، من همه را دوست دارم " این پیام می توانست شامل این نیز باشد " من خودم را دوست دارم " بچه ها فکر می کنند ک هر چیزی و هرکسی دوست داشتنی است از جمله خودشان ، آنان زمانی که خودشان هستند و مجبور نیستند تظاهر کنند احساس شادی می کنند آنها عمیقا از زندگی لذت می برند گرایش اساسی به داشتن احساسی خوب نسبت خود ودنیای اطراف چیزی است که همه ما با آن بدنیا می آییم با این حال ، با گذشت زمان ، این تمایل طبیعی به طرق مختلف مورد تهدید قرار می گیرد در این خصوص ، پژوشگران متغیرعای زیادی را بررسی کرده اند از جمله شیوه پرورش بدرفتاری جسمانی یا جنسی ظاهر جسمانی ، جنس و رویدادهای جاری زندگی .
شیوه پرورش
به نظر می رسد که کیفیت روابط در کودکی اهمیت اساسی داشته باشد زیرا در این زمان است که بذرهای عزت نفس کاشته می شود تصور می شود که مادر ( یا جانشین مادر ) از این لحاظ نقش محوری ایفا می کند اگر رابطه مادر – فرزند سالم باشد ( یعنی کودک احساس کند که مادرش قادر است به احساسات و نیازهای او به سرعت و بطور موثر واکنش نشان دهدو آنها را درک کند) کودک خواهد توانست در مورد خودو توانایی برقراری روابط شخصی صمیمی در بزرگسالی ، احساس مثبت داشته باشد عقیده براین است که عکس این موضوع نیز در صورت ضعیف بودن رابطه نادر می تواند به اضطراب دایمی ناشی از بی توجهی یاطرد منجر شود .
پیامهایی که کودکان به مرور با گذشت زمان از افراد مهم پیرامون خود در مورد خودشان دریافت می کنند برای عزت نفس آنها بسیارمهم است کودکان معمولا همه چیز را بدون چون و چرا بعنوان حقیقت قبول می کنند.
عزت نفس ود پدر ومادر نیز می تواند برروی فرزندان تاثیر بگذارد این عقیده وجود دارد که فعالیت پدر ومادر برای کار برروی غزت نفس شخصی خودشان بیشتر از آموزش مستقیم این موارد، بر کودکانشان تاثیر دارد در دوران کودکی ، ابتدا یاد می گیریم که با نسخه برداری از رفتار پدر و مادر با خودمان رفتار کنیم در نتیجه اگر پدر یا مادر ایراگیر باشند خود انتقادی ما بیشتر خواهد شد . سرانجام تصور می شود که عملکرد و ساختار خانواده نیز در عزت نفس مهم است مطالعات نشان می دهد که فرزندان والدین طلاق گرفته و بی خانمانها می توانند بر اثر این وضعیت از عزت نفس ضعفی برخودار باشند .
بدرفتاری جسمانی یا جنسی
هر که بیشتر محبت می کند بیشتر کتک می زند . جمله ای است که اغلب برای توجیه بدرفتاری جسمانی با بچه ها بکار می رود این گونه بدرفتاری اغلب دلیل ویژه ای ندارد پیش بینی نشده است وبه مرور زمان در قربانیان احساس درماندگی بوجود می آورد تنبیه جسمانی یا تهدید شدن به آن می تواند عزت نفس را به شدت تحت تاثیر قرار دهد .
آثار بدرفتاری جنسی در دوران کودکی نیز خودرا در سراسر زندگی قربانی نشان می دهد باورهای منفی در باره خود. که از بدرفتاری جنسی دوران کودکی تناشی می شوند . عزت نفس را پایین می آورند قربانیان این گونه بدرفتاری اغلب باوردارند که بی ارزش یابد هستند و نسبت به دیگران احساس حقارت می کنند گایل لیندنفلید1 در کتاب خود زیر عنوان عزت نفس می گوید حتی ایماو اشاره یا کنایه های جنسی نامناسب ، بی دلیل و غیر مستقیم به کودک نیز می تواند رشد یک خود انگاره مثبت را تهدید کند
ظاهر جسمانی
نگاه سریع به صفحه های هر یک از جمله های مدنشان دهنده اهمیتی است که جامعه به خوش ظاهر بودن در هر سن می دهد باور براین است که خود انگاره جسمانی یکی از اولین سنگ بناهای عزت نفس در کودکان است کسانی که جذاب به نظر می آیند بیشتر از آنهایی که ظاهر خوشایندی ندارد مورد توجه قرار می گیرند . سرانجام باورود فرد به بزرگسالی ، کیفیت ظاهر او مهم تلقی نمی شود بلکه برداشت او از ظاهرش اهمیت می یابد.
GaeL LindenfieLd-1
جنس
در گذشته به رغم نبود شواهد قاطع بسیاری از نویسندگان تمایل داشتن از نگرشهای سنتی راجع به جنس پیروی کنند و بطور کلی اعتقاد داشتند که زنان در مقایسه با مردان عزت نفس ضعیفتری دارند پژوهشهای جدیدتر نشان می دهد که پسرا و دخترها در خصوص ارزش قائل شدن برای خود خیلی به هم شبیه هستند .
رویدادهای جاری زندگی
عزت نفس یک فرد هر چقدر هم محکم وقوی باشد زندگی همواره موقعیتهایی پیش می آورد که ارزش گذاری مثبت فرد برای خودش را به نظر می اندازد تحقیر شدن یا مورد توهین قرار گرفتن از طریق دیگران ، رد شدن در خواست کار یا پذیرفته نشدن در دانشگاه بیماری یا اخراج شدن از کار ( بعلت این کار فرمامی خواهد هزینه شرکت را پایین بیاورد یا علتهای دیگر ) همه می توانند بزنگرش مثبتی که فرد از خود دارد آثار مخربی برجای بگذارند ( ایلین شیهان ، 1964)
عزت نفس والدین
در اینجا به چند نمونه از والدینی که دچار عزت نفس مختل هستند اشاره می شود 1 – والدینی که عزت نفس یایینی دارند و خود را باارزش ، توانمند و مثبت ارزیابی نمی کنند و همواره احساس حقارت و ناتوانی می نمایند اغلب نمی توانند عزت نفس فرزندان خود را رشد دهند اینان به همان میزان و شکلی که خود را کوچک می پندارند کودک خودرا هم نارسا وضعیت ارزیابی می نمایند وبه توانمندیهای اوکم توجه هستند کودک درحضور چنین والدینی ، از جرات کافی برای نشان دادن خود برخوردار نمی شود ودر محیط جامعه هم این ناتوانی را نشان می دهد
2- گاهی والدین با فشار برفرزندان خود ، در صد جبران حقارتها و شکستهای زندگی خود بر می آیند ودر این مسیر توجهی به علائمی واستعداد کودکان خود ندارند برای مثال اگر پدری همواره علاقمند به کسب یک مدرک عالی تحصیلی ( پزشکی ، مهندسی ، …) بوده است ولی به دلایلی موفق نشده سعی می کنند به این آرزوی دیرینه خود. از طریق فرزندش دست یابد لذا گاهی با دانشجویانی که حتی در رشته ایی مانند پزشکی و مهندسی قبئل شده اند بر می خوریم که اظهار می دارند تمایل و علاقه ای به رشته تحصیلی خود ندارند و علاقمندی آنها در مسیردیگری می باشد بنابراین والدینی که در پی آرزوهای برآورده نشده خود از طریق فرزندانشان هستند به این نکته توجه نمایند که گاهی فرزند آنها دارای علائق و استعداد های متفاوتی است واگر سعادت و عزت او را می خواهند ، بایستی براساس این علائق و استعداد ها برنامه ریزی نمایند و نه این که اورا با فشار ورودر بایستی . التماس و تهدید در مسیر زندگی گذشته خود و دستیابی به آرزوهای تحقق نیافته قرار دهند که این خلاف رشد آنها می باشد .
3- والدینی که در ارزیابی کیفی استعداد ها و توانائیهای فرزندان خودناتوان هستند و توقع و انتظارات ایده آلیستی که در توان آنها نیست دارند همواره عزت نفس آنها را در معرض فرورریختن قرار می دهند کودک از یک طرف به تواتائیهای خود نگا می کند واز طرفی به ایده آلهای مورد در خواست والدین ودر می یابد که بین این دو فاصله زیادی قرار دارد علیرغم این که اودر مراحل تحصیل خود این ناتوانی را نشان می دهد ولی گاهی والدین کماکان ، بدون توجه به ناتوانی فرزتدشان اورا تحت فشار قرار می دهند در حالی که غافل از عواقب آن می باشند اضطراب . افسردگی . ناامیدی. افت تحصیلی . اختلال در رشد روابط اجتماعی و بیماریهای مختلف روانی می تواند به دنبال این فشار طاقت فرسابر فرزند بوجود آید ( دکتر قرباتعلی اسدالهی و دکتر سید غفور موسوی )
تغییرات در خودپنداره
کودکان دراواسط کودکی . خودرا بر حسب صفات شخصیت مانند " من باهوشم " " من خجالتی ام " یا " من درستکار هستم " توصیف می کنند این تغییر به کودکان امکان می دهد تا خودهای گذشته حال و آینده را مرتبط کنند امااظهارات شخص اوایل نوجوانی ، مرتبط نیستند و اغلب توصیفات متضادی رادر بردارند برای مثال یک نوجوان 12 تا 14 ساله شاید صفات متضادی از این قبیل را بر زبان آورد " باهوش " و " کودن " و یا " خجالتی " و " معاشرتی " این تضادها از فشارهای اجتماعی برای نشان دادن خودمان متفاوت در روابط گوناگون مثلا با والدین . همکلاسیها . دوستان صمیمی و معشوقهای رمانتیک حاصل می شود ( هارتر ، 1998) .
در اواسط و اواخر نوجوانی . توانایی تفکر انتراعی به نوجوانان امکان می دهد تا صفات گوناگون خود را در یک سیستم منظم ترکیب کنند و استفاده آنها از کلمه های وصفی نشان می دهد که می دانند ویژگیهای روانی از موقعیتی به موقعیت بعدی تغییر می کند مثل " من خیلی زود عصبانی می شوم " " من عمیقا روراست نیستم " .
اظهارات شخصی نوجوانان . نگرانی آنها را از دوست داشتنی بودن نیز نشان می دهد نوجوانان در مقایسه با کودکان دبستانی و برای فضایل اجتماعی نظیر دوستانه بودن ، با ملاحظه ، مهربان و یاری بخش بودن ، اهمیت بیشتری قابل هستند علاوه براین ، ارزشهای شخصی واخلاقی ، برای خود پنداره نوجوانان بزرگتر موضوعات مهمی هستند هنگامی که نظر نوجوانان در مورد خودشان . عقاید و برنامه های پایدار و با ثبات را در برمی گیرد به سوی وحدت خود . که برای پرورش هویت حیاتی است پیش می روند .
تغییرات در عزت نفس
در دوره نوجوانی ، متمایز شدن عزت نفس که جنبه ارزشی گذار خود پنداره است .ادامه می یابد علاوه بر شایستگی تحصیلی . احساس ارزشمندی اجتماعی و توانیی جسمانی . موضوعات مهم دیگری به این دوره افزوده می شود دوستی صمیمانه . جاذبه رمانتیک و شایستگی شغلی ( هارتر ، 1990) . سطح عزت نفس نیز تغییر می کند عزت نفس فقط هنگام انتقال از یک مقطع تحصیلی به مقطع دیگر بطور موقتی کاهش می یابد و غیر از این مورد در اغلب نوجونان افزایش می یابد این افزایش مستمر در عزت نفس . دلیل دیگری است که پژوهشگران جدید این فرض را که نوجوانی دوره آشوب هیجانی است زیر سوال می برند برخلاف آنچه تصور می شود در اغلب افراد نوجوان شدن به احساس غرور و اعتماد به نفس می انجامد ( پاورز . هاسروکیلنر،1989) .
نوجوانان از لحاظ عزت نفس بسیار تفاوت دارند آنهایی که رشد بلوغ جنسی بی موقع داشته اند کسانی که زیاد مواد مخدر مصرف می کنند یا آنهایی که در مدرسه مردود می شوند احساس خوبی نسبت به خودشان ندارند ازاین گذشته . از بین کسانی که عزت نفسشان در نوجوانی افت می کند دخترها بیشترین تعداد را تشکیل می دهند ( پلاک ورابینز 1994.زیمرن وهمکاران ،1997) به یاد بیاورید که دخترها درمورد ظاهر جسمانی شان بیشتر نگران هستند ودر مورد توانایی خود احساس عدم اطمینان بیشتری می کنند در عین حال موقعیتهایی که نوجوانان در آنها بسر می برند می توانند این تفاوتهای گروهی را تغییر دهند فرزند پروری مقتدرانه که در کودکی عزت نفس زیاد را پیش بینی می کرد در نوجوانی نیز همچنان پیش بین قدرتمندی برای عزت نس زیاد است در مقابل چنانچه حمایت بزرگسالان یا همسالان مشروط باشد یعنی تا وقتی که نوجوانان معیارهای بیش از حد عالی را برآورده نکرده باشند از آنها حمایت نمی شود غالبا رفتارهایی را انجام می دهند که " غلط " می پندارند به عبارت دیگر این رفتارها را بیانگر خود واقعی نمی دانند نوجوانانی که برای محافظت خود از عدم تایید دیگران . اغلب بصورت " تصنعی " رفتار می کنند دچار عزت نفس کم. افسردگی و بدبینی نسبت به آینده می شوند
( مارتروهمکاران ، 1996 ) و بالاخره نوجوانی که به مدارس می روند یا در محله هایی زندگی می کنند که گروه قومی یا مقام اجتماعی – اقتصادی آنها محترم شمرده می شوند مشکلات عزت نفس کمتری دارند ( روزنبرگ ،1988) مدارس و جوامعی که میراث فرهنگی نوجوان را می پذیرند به احساس ارزشمندی وهویت شخصی منسجم وایمن او کمک می کنند .
راههایی بسوی هویت
خود وصفی های سازمان یافته نوجوانان و افزایش عزت نفس آنها . شالوده شناختی را برای پرورش هویت فراهم می آورد پژوهشگران با استفاده از روش مصاحبه بالینی نوجوانان را به چهار طبقه تقسیم می کنند که پسشرفت آنها رادر تشکیل هویت پخته نشان می دهند ( مارسیا ، 1980) چهار وضعیت هویت اینها هستند کسب هویت . وقفه . ضبط هویت و پراکندگی هویت . نوجوانان معمولا تا قبل از کسب هویت از یک وضعیت به وضعیت دیگر جابه جا می شوند برای مثال . اوئیز در سال دوم دبیرستان . عقاید ومذهبی والدین خود را پذیرفت ( ضبط ) و بعداز مدتی به فکر مسیرشغلی خود فرو رفت ( پراکندگی ) اودر سال آخر دبیرستان درمورد این مسایل هویت کاوش کرد. خیلی از نوجوانان با هویت ضبط شده و پراکنده شروع می کنند ولی در اواخر نوجوانی به سمت وقفه و کسب هویت پیش می روند کالج ، کاوش بیشتر را بر می انگیزد و نوجوانان را با انتخابهای شغلی و سبکهای زندگی تازه مواجه می سازد اغلب نوجوانانی که بعد از دبیرستان مشغول کار می شوند زودتر از نوجوانانی که درگیر کالج می شوند می توانند خودرا توصیف کنند اما آنهایی که به خاطر فقدان کارآموزی وانتخابهای شغلی می توانند اهداف شغلی خودرا تحقق بخشند در معرض خطر پراکندگی هویت قرار دارند ( آرچر1989) یک زمانی پژوهشگران تصور می کردند تشکیل هویت دختران نوجوانان به تعویق می افتد ودر عوض آنها به مرحله ششم اریکسون ، پرورش صمیمیت تمرکز می کنند البته دخترها در زمینه هویت مرتبط با صمیمیت مانند مسایل جنسی و اولویتهای خانواده در برابرشغل تعقل پیشرفته تری از بسرها نشان می دهند غیر از این مورد، فرایند و زمان بندی شکل گیری هویت درهر دو جنس یکسان است ( آرچروواترمن ، 1994).
وضعیت هویت و سلامت روانی
کسب هویت ووقفه از لحاظ روانی راههای سالمی به سوی خود وصفی پخته هستند در حالی که ضبط و پراکندگی هویت ناسازگارانه هستند نوجوانانی که هویت کسب کرده اند یافعالانه آن را کاوش می کنند احساس عزت نفس بیشتری دارند به احتمال بیشتری بصورت انتزاعی و نقادانه فکر می کنند بین خود آرمانی ( آنچه امیدوارندکه بشوند) و خود واقعی شان شباهت بیشتری وجود دارد ودر استدلال اخلاقی بیشرفته هستند ( جوسلسون 1994.مارسیاو همکاران1993) در ضمن افرادی که هویت کسب کرده اند کمترخود محور هستند ودر مورد نشان دادن خود واقعی شان به دیگران ، احساس ایمنی بیشتری می کنند ( اوکانور1995) .
نوجوانانی که در ضبط هویت یا پراکندگی هویت گیر کرده اند مشکلات سازگاری دارند افرادی که در ضبط هویت گرفتار شده اند متحجر .متعصب وانعطاف ناپذیر هستند برخی از آنها تعهدات خود را بصورت دفاعی بکار می برند و هرگونه اختلاف عقیده ای را تهدید قلمداد می کنند ( کروگر ،1995) اغلب آنها می ترسند افرادی که برای محبت و عزت نفس به آنها وابسته هستند طردشان کنند تعدادی از نوجوانان که هویت ضبطی دارند واز خانواده و جامعه خود منزوی شده اند ممکن است به فرقه ها یا سایر گروههای افراطی ملحق شوند وچشم بسته راه ورسمی را بپذیرند که با گذشته آنها تفاوت دارد نوجوانی که به مدت طولانی هویت پراکنده دارند در پرورش هویت بسیار ناپخته هستند آنها معمولا خودرا بدست سرنوشت و شانس می سپرند نگرش " برایم مهم نیست " دارند وهر کاری که " جماعت " انجام دهد با آن هم داستان می شوند در نتیجه آنها به احتمال زیاد مواد مخدر مصرف وسوء مصرف می کنند در عمق حالت بی تفاوتی وبی علاقگی آنها . احساس ناامیدی در مورد آینده وجوددارد تعصبات قومی و مذهبی نزد نوجوانانی که هویت ضبطی و پراکنده دارند شایع است نوجوانان دارای هویت ضبطی این تعصبات را از مظاهر قدرت و نوجوانان دارای هویت پراکنده از همسالان کسب می کنند ( استریت ماتروپیت،1989).
عواملی که بر رشد هویت تاثیر می گذارند
هویت نوجوان شروع یک فرایند دایمی اصلاح در تعهدات شخص است هروقت که فرد یا شرایط موقعیتی او تغییر می کند احتمال تنظیم مجدد هویت وجوددارد ( گروت وانت 1998) عوامل زیادی بررشد هویت تاثیر می گذارند .
شخصیت . مخصوصا روش انعطاف پذیر و خالی از تعصب برای دست و پنجه نرم کردن با عقاید وارزشهای متضاد ، هویت پخته را پرورش می دهد نوجوانای که معتقدند واقعیت مطلق همیشه دست یافتنی است هویت ضبطی دارند و آنهایی که اطمینان ندارند تاکنون چیزی را بطور قطع فهمیده اند از هویت پراکنده برخوردارند یا در حالت وقفه هستند نوجوانانی که معتقدند برای انتخاب کردن از بین چندین دیدگاه می توان از ملاکهای منطقی استفاده کرد احتمالا هویت کسب کرده اند کودکان نوپایی که درک خودسالم دارند از والدینی برخودارند که حمایت عاطفی و آزادی کاوش کردن برای آنها تامین می کنند همین طور در صورتی که خانواده " پایگاه امنی " باشد که نوجوانان بتوانند با اطمینان از این پایگاه به سوی دنیای بزرگترپیش بروند رشد هویت تقویت می شود نوجوانانی که احساس می کنند به والدینشان دلبسته هستند اما در عین حال آزادند تا عقاید خودشان را بیان کنند هویت کسب کرده یا در حالت وقفه هستند نوجوانانی که از هویت ضبط شده برخودارند معمولا روابط صمیمی با والدین دارند اما از فزصت جداشدن سالم بی بهره اند ونوجوانانی که دچار پراکندگی هویت هستند از کمترین رابطه صمیمانه وارتباط آزاد در خانواده خبر می دهند ( پاپینی ، 1994) .
رشد هویت به مدارس وجوامعی که فرصتهای گوناگونی برای کاوش تامین می کنند نیز بستگی دارد اریکسون ( 1968) خاطرنشان کرد که ناتوانی در کسب هویت شغلی بیش از هر چیز نوجوانان را آشفته می سازد ( ص. 132 ) کلاسهایی که تفکر سطح عالی و فعالیتهای فوق برنامه ای را ترغیب می کنند که نوجوانان را قادر می سازند نقشهای مسئول را بپذیرند معلمان و مشلورانی که دانش آموزان مرتبه اجتماعی . اقتصادی پایین را تشویق می کنند وارد کالج شوند و برنامه های آموزش شغلی که نوجوانان را دردنیای کاری بزرگسال غرق می سازند به کسب هویت کمک می کنند ( کوپر1998) فرصت صحبت کردن با بزرگسالان و همسالان بزرگتر که روی مسایل هویت کارکرده اند نیز می تواند مفید واقع شود ( واتر من ، 1989) .
و سرانجام بستر فرهنگی و مقطع تاریخی بررشد هویت تاثیر دارند در بین نوجوانان امروزی کاوش و تعهد در زمینه انتخاب شغلی و ترجیع نقش جنسی . زودتر از ارزشهای مذهبی و سیاسی صورت می گیرد اما 30 سال پیش ، هنگام جنگ و یتنام . عقاید سیاسی زودتر شکل می گرفتند فشارهای اجتماعی نیز مسئول مشکلات خاص هستند که نوجوانان هم جنس گراو برخی از نوجوانان اقلیت قومی در زمینه تشکیل هویت شخص . ایمن با آن روبرو می باشند .
فصل سوم
جامعه تحقیی
نمونه تحقیقی
روش نمونه گیری
روش جمع آوری اطلاعات
ابزار تحقیق
اعتبار و روائی ابزار تحقیق
روش آماری
جامعه تحقیق
آزمودنیهای من در این تحقیق دانش آموزان کلاس توحید 2از ، دبیرستان ناصر اسماعیل پور را تشکیل داده اند که این مدرسه در ناحیه 2 آموزشی و پرورش شهرستان رشت بصورت اتفاقی انتخاب شدند .
نمونه تحقیق
در این تحقیق با توجه به برخی محدودیتها ، از مجمع کل دانش آموزان ناحیه 2 شهرستان رشت ، یک کلاس که شامل 30 نفر بود را به صورت تصادفی از بین دانش آموزان مدرسه را انتخاب کردم .
روش نمونه گیری
در این تحقی هم مدرسه وهم دانش آموزان بصورت کانلا تصادفی انتخاب شده اند که اداره آموزش و پرورش ناحیه 2 رشت آنها را پیشنهاد داده اند دانش آموزان نیز بصورت تصادفی جهت انجام آزمون انتخاب شدند .
روش جمع آوری اطلاعات
در این تحقیق دو روش کتابخانه این و پرسشنامه ایی است در بخش کتابخانه ایی از منابع موجود نمونه برداری می شود که در فصول پیشین به مطالبی از آن منابع اشاره کرده در روش پرسشنامه ایی با پر کردن پرسشنامه توسط 30 نفر از دانش آموزان سنین 15 تا 17 ساله دختر که در مقطع متوسط رشته علوم انسانی درس می خوانند نتیجه گیری می شود
ابزار تحقیق
ابزار مورد تحقیق پرسشنامه اول عزت نفس ( کوپراسمیت ) با مقیاس در جه یندی بلد و خیر شامل 58 سوال می باشد و پرسشنامه دوم تایید خویشتن ( راتوس ) با مقیاس درجه بندی کاملا درست ، درست ، تا اندازه ای درست ، تا اندازه ای غلط ، غلط ، کاملا غلط که شامل 30 سوال می باشد و پرسشنامه سوم اندازه گیری نگرشهای صمیمانه با مقیاس درجه بندی کاملا مخالف ، تا اندازه ای مخالف ، بدون نظر ، تا اندازه ای موافق ، کاملا موافق که شامل 50 سوال می باشد.
اعتبار و روانی ابزار تحقیق
همه آزمونهای بکار رقته در این تحقیق شرایط تهیه شدن را پشت سر گذاشته بشدت کنترل شده است بنا براین نتایج حاصل از آنها با نتایج آزمونهایی که خیلی اعتبار دارند ودر تمام دنیا شناخته شده اند قابل مقایسه خواهد بود نشانه هایی که در آزمونهای این تحقیق خواهید یافت وهدف آنها تفسیر نتایج شماست درهم موارد بر پاسخهای صدها مرد و زن استوار است وقتی به یکی از این آزمونها پاسخ می دهید در واقع می خواهید خودتان را با دیگران مقایسه کنید زیرا اهنجار ها از اجرای آزمونها در گروههای وسیع بدست آمده است این هنجارها اطلاعاتی به مراتب بیشتر از نظر من یا نظر سازنده یک آزمون معین منعکس می کنند زیرا هنجارها عبارتند از میانگینها یا در صدهایی ک از اجرای آزمونها در گروههای وسیع بدست می آید اعتبار این آزمونها ، با استفاده از روش اجرای مجدد ، در همه موارد بالاتر از 70% بوده است برای بررسی روایی بین نتایج آنها و نتایج سایر آزمونهای شناخته شده و معتبر ضریب همبستگی نزدیک به 80% بدست آمده است بررسی بالینی و مشاهدات روان شناختی نیز روایی این آزمونها را تایید کرده است بنابراین نباید در استفاده از آنها تردید به خود راه داد پس می توان نتیجه گرفت که آزمون های بکار رفته در این تحقیق پایایی لازم را دارا هستند و می تواند بعنوان ابزار جمع آوری مورد نیاز در تحقیق مورد استفاده قرار گیرد
روش آماری
در این تحقیق من از روش ضریب همبستگی پیرسون استفاده کردم .
فصل چهارم
جدول 1-4 : نمرات خام آزمودنی ها از پرسش نامه نگرش صمیمانه والدین و عزّت نفس در بین جوانان
xy
y
x
ردیف
3800
1444
1000
38
100
1
4320
1296
14400
36
120
2
58018
2304
14641
48
121
3
6027
1681
21609
41
147
4
5600
1600
19600
40
140
5
4978
1444
17161
38
131
6
4392
1296
14884
36
122
7
5880
1764
19600
42
140
8
6056
2304
16129
48
127
9
5700
1444
22500
38
150
10
4416
1024
19044
32
138
11
6624
2304
19044
48
138
12
5112
1296
20164
36
142
13
6216
1764
21904
42
148
14
6768
2304
19881
48
141
15
5904
1296
26896
36
164
16
6888
1764
26896
42
164
17
6004
1444
24964
38
158
18
6004
1444
24964
38
158
19
7056
1764
28224
42
168
20
5880
1764
19600
42
140
21
4830
1225
19044
35
138
22
5180
1225
21904
35
148
23
6716
2116
21316
46
146
24
6440
2116
19600
46
140
25
7560
1764
32400
42
180
26
5200
1600
16900
40
130
27
5244
1444
19044
38
138
28
5796
1764
19044
42
138
29
6248
1936
20164
44
142
30
172687
48491
476191
1217
4257
یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها
همانطور که مشاهده می گردد جهت آزمون فرضیه تحقیق و بررسی رابطه بین نگرش صمیمانه والدین و عزّت نفس در بین جوانان از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده که نتایج آن در جدول 2-4 آورده شده است.
جدول 2-4: بررسی رابطه بین نگرش صمیمانه والدین و عزت نفس
تعداد
آزمودنیها
ضریب همبستگی
t جدول
df
سطح معنی دار
30
جوانان
876/0
671/2
29
05/0
همانطور که ملاحظه گردید چون ضریب همبستگی بدست آمده برابر 876/0 است پس می توان گفت که فرضیه تحقیق مورد تایید قرار گرفته است و سطح معنی داری آن برابر p>0/05 است و نتیجه اینکه رابطه و نگرش صمیمانه والدین در بالا بودن عزت نفس نوجوانان و جوانان می تواند نقش بسزایی داشته باشد.
جدول 2-4 : نمرات خام آزمودنی ها از پرسش نامه نگرش صمیمانه و تایید از خوشتن در بین جوانان
xy
y
x
ردیف
2000
400
1000
20
100
1
1800
225
14400
15
120
2
2420
400
14641
20
121
3
1470
100
21609
10
147
4
2100
225
19600
15
140
5
1310
100
17161
10
131
6
1952
256
14884
16
122
7
3080
484
19600
22
140
8
3048
576
16129
24
127
9
3000
400
22500
20
150
10
3036
484
19044
22
138
11
3864
784
19044
28
138
12
1988
196
20162
14
142
13
3108
441
21904
21
148
14
1128
64
19881
8
141
15
984
36
26896
6
164
16
2460
225
26896
15
164
17
1422
81
24964
9
158
18
1264
64
24964
8
158
19
2352
196
28224
14
168
20
1680
144
19600
12
140
21
1380
100
19044
10
138
22
2368
256
21904
16
148
23
1460
100
21316
10
146
24
1120
64
19600
8
140
25
2520
196
32400
14
180
26
1560
144
16900
12
130
27
1656
144
19044
12
138
28
1380
100
19044
10
138
29
1988
196
20164
14
142
30
75600
8968
476191
435
4257
یافته ها و تجزیه و تحلیل آنها
همانطور که مشاهده می گردد جهت آزمون فرضیه تحقیق و بررسی رابطه بین نگرش صمیمانه و تایید از روش خویشتن در بین جوانان از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده که نتایج آن در جدول 3-4 آورده شده است.
جدول 3-4 : بررسی رابطه بین نگرش صمیمانه و تایید خویشتن
تعداد
آزمودنیها
ضریب همبستگی
t جدول
df
سطح معنی دار
30
جوانان
786/0
671/2
29
05/0
همانطور که ملاحظه گردید چون ضریب همبستگی برابر 786/0 است پس می توان گفت که فرضیه تحقیق مورد تایید قرار گرفته است و سطح معنی داری آن برابر p>0/05 است و نتیجه اینکه بین دو متغیر رابطه معنی داری وجود دارد.با توجه به اطلاعات جمع آوری شده می توان نتیجه گرفت که بین نگرش های صمیمانه والدین و تایید خویشتن رابطه وجود دارد.
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
همانطور که مشاهده می شود امروز روابط خانواده و نگرش والدین در جهت مثبت می تواند تاثیر گذار برروی عزت نفس کودکان و نوجوانان و حتی جوانانشان شود اختلال در این نگرش و نوع برخورد صحیح ودرست با نوجوانان . نوجوانان می تواند باعث عدم درک از خویشتن در آنها شود به گونه ای که آنها برای رسیدن به خود شکوفایی و خودیابی انگیزه ای نداشته باشند و همین باعث می شود که والدین بیشتر به تفکر بیافتند که باید در برخورد خود با فرزندان راه درستی را انتخاب کرده و همچنین روابط بین والدین وزن و شوهر هم می تواند در رسیدن به اعتماد به نفس بالا و عزت نفس نقش موثری داشته باشد که بنابر تحقیق حاضر که به بررسی رابطه نگرش صمیمانه والدین ودرک از خویشتن و عزت نفس نوجوانان است که جهت آزمون تحقیق فرضیه ها ارائه شده که بین نگرش صمیمانه والدین و عزت نفس فرزندان رابطه معنی داری وجود دارد وهمین طور بین نگرش صمیمانه والدین ودرک از خویشتن رابطه معنی داری وجود دارد که جامعه آماری عنوان شده عبارتند از دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان که طبق آمار بدست آمده 30 نفر بعنوان نمونه انتخاب شده که آزمون نگرش صمیمانه والدین و عزت نفس ودرک از خویشتن برروی آنها اجرا گردیده و نمرات خام بدست آمده را در جدول آورده و جهت بدست آوردن نتایج تحقیق از روش ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بین نگرش صمیمانه و عزت نفس رابطه معنی داری وجود دارد و سطح داری آن برابر5 0/0 ≤ p است و همین طور بین نگرش صمیمانه و درک از خویشتن رابطه معنی داری وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 5 0/0 ≤ p که نتایج تحقیق حاضر با تحقیق مهدیخانی در سال 1370 طی عنوان مقایسه عزت نفس نوجوانان که دارای خانواده هستند و نوجوانان یا فرزندان طلاق هستند که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بین جوانان دارای خانواده و جوانان یا فرزندان طلاق از لحاظ عزت نفس تفاوت معنی داری وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 5 0/0 ≤ p است و همین طور تحقیق شجاعی در سال 1373 که تحت عنوان بررسی رابطه بین روابط صمیمانه والدین و خویابی در بین نوجوانان خود رس 15 ساله شهرستان بافق که طبق نتایج بدست آمده بین روابط صمیمانه والدین و خودیابی می تواند نقش بسزایی داشته باشد و سطح معنی داری آن برابر 5 0/0 بوده است.
پیشنهادات
1- استفاده از مطالب و منابع معتبر و قابل دسترسی در روابط با تحقیق
2- بالابردن سطح آگاهی آزمودنیها در حین اجرای آزمون و همکاری مثبت آنها
3- بالا بردن محدوده زمانی جهت ارائه تحقیق بهتر
4- تعمیم دادن موضوع در کلیه اقشار وحدود سنی کودکی و نوجوانی وجوانی
محدودیت ها
1- عدم استفاده از مطالب تازه و قابل دسترسی
2- عدم همکاری آزمودنیها در جهت اجرای آزمون
3- محدودبودن آزمودنیها در یک مقطع و خودرسی
4- محدودیت زمانی جهت ارائه تحقیق
5- عدم استفاده از مطالب و تحقیقات جدید در رابطه با موضوع مورد نظر .
پرسشنامه عزت نفس 1
" فرم تجدید نظر شده پرسشنامه کوپر اسمیت"
دستور العمل
هریک از جملات زیر را به دقت بخوانید . در مقابل جمله ای ک شما را به همان صورتی که خودتان احساس می کنید تبیین می کند پاسخ بلی ودر غیر این صورت پاسخ خیر بدهید . پاسخ خوب یابد ، صحیح یا غلط وجود ندارد بلکه نوع پاسخ مطرح است.
بلی خیر
1. بیشترین وقت خودرابه خیالبافی می گذارنم …………………………………………..
2. خیلی به خودم اطمینان دارم ……………………………………………………………………
3. دوست داشتم فرد دیگری بودم …………………………………………………………………
4. مردم خیلی مرا دوست دارند………………………………………………………………………
5. من و خانواده ام ، وقتی باهم هستیم ، خیلی از زندگی لذت می بریم …….
6. هرگز بدن علت نگران نمی شوم ……………………………………………………………….
7. صحبت کردن در مقابل گروه برایم خیلی دشوار است ………………………….
8. دلم می خواست جوانتر بودم……………………………………………………………………
9. اگر می توانستم ، خیلی از ویژگیهایم را عوض می کردم ………………………..
10. بدون دشواری می توانم تصمیم بگیرم…………………………………………………….
11. مردم ، زندگی با من را خوشایند می دانند……………………………………………….
12. در خانه خیلی عصابی می شوم ……………………………………………………………….
13. همیشه آنچه راکه لازم است انجام می دهم …………………………………………….
14. به کاری که دارم افتخار می کنم ……………………………………………………………….
15. لازم است همیشه یکی به من بگوید که چکار کنم ……………………………………
16.مدتها وقت لازم دارم با شرایط جدید سازگار شوم ………………………………..
17. اغلب به کارهایی که انجام می دهم تاسف می خورم………………………………
18. در میان همسالان خود از همه محبوبتر هستم …………………………………………….
19. خانوده ام اغلب به احساسات من توجه می کنند………………………………………
20. هرگز غمگین نمی شوم……………………………………………………………………………….
21. کارم را به بهترین وجه انجام می دهم ………………………………………………………….
22. به آسانی کارم را ول می کنم …………………………………………………………………..
23. معمولا مواظب خودم هستم ………………………………………………………………………
24. تا اندازه ای شاد هستم …………………………………………………………………………………..
25. دوست دارم با افراد جوانتر از خودم معاشرت کنم ………………………………
26 . خانواده ام خیلی به من امید بسته اند……………………………………………………….
27. همه کسانی را که می شناسی دوست دارم………………………………………………
28. وقتی در جمع هستم ، دوست دارم صدایم کنند………………………………………..
29. خودم را درک می کنم…………………………………………………………………………………
30. برایم خیلی دشوار است که خودم باشم ………………………………………………….
31. زندگی من کا ملا نامنظم است …………………………………………………………………..
32. معمولا مردم توصیه های مرا به کار می برند…………………………………………..
33. در خانه ، کسی عملا به فکر من نیست …………………………………………………….
34. هرگز خودم را سرزنش نمی کنم ……………………………………………………………..
35. آنطور که لازم است کار نمی کنم …………………………………………………………….
36. می توانم نظر بدهم و خودم نیز به آن عمل کنم……………………………………….
37. واقعا دوست ندارم یک زن ( مرد ) شوم ………………………………………………….
38. درمورد خودم یک عقیده کمی فریبنده دارم ……………………………………………..
39 . دوست ندارم همراه دیگران باشم ……………………………………………………………
40. اغلب به ترک کردن خانه فکر می کنم ………………………………………………………
41. .هرگز مورد مزاحمت قرار نگرفته ام………………………………………………………….
42. اغلب احساس می کنم که عصبانی هستم …………………………………………………
43. اغلب از خودم خجالت می کشم ……………………………………………………………………..
44. برخلاف اکثر مردم ، ظاهر خوبی ندارم …………………………………………………..
45. وقتی چیزی برای گفتن دارم، معمولا می گویم …………………………………………
46. مردم ، اغلب مرا آدم مهمی می دانند …………………………………………………………
47. خانواده ام مرا درک می کند……………………………………………………………………….
48. همیشه حقیقت را می گویم ……………………………………………………………………………
49. کارفرما یا رئیس به من می فهماند که لیاقت ارتقا را نداشتم …………………
50. آنچه برایم اتفاق می افتد بی تفاوتم می کند …………………………………………….
51. آدم کم استعدادی هستم ……………………………………………………………………………
52. وقتی دیگران چاپلوسی می کنند به شدت عصبانی می شوم …………………
53. اکثر مردم بیشتر از من محبوب هستند …………………………………………………..
54. اغلب احساس می کنم که خانواده ام پشت سرم حرف می زنند…………….
55. همیشه می دانم که به مردم چه بگویم………………………………………………………
56. اغلب دلسرد می شوم ………………………………………………………………………………..
57. مردم نمی توانند به من اعتماد کنند…………………………………………………………..
58. هرگز پشت سر دیگران حرف نمی زنم…………………………………………………….
مقیاس تایید خویشتن راتوس 1
دستور العمل
در جمله این مقیاس را به دقت بخوانید و ببینید تا چه اندازه در مورد خود شما صدق می کند . برای نمره گذاری ، معیار زیر را در نظر بگیرند !
3+: کاملا درست
2+: درست
1+: تا اندازه ای درست
1-: تا اندازه ای غلط
2-: غلط
3-: کاملا غلط
1. اکثر مردم خودشان را تایید می کنند و جسورتر از من هستند ……………………………………………….
2. به علت کمرویی ، از بیرون رفتن با جنس مخالف خوداری می کنم …………………………………………….
3. وقتی غذای رستوران به میل من نمی شود ، خیلی راحت اعتراض می کنم…………………………………..
4. مواظب هستم که به دیگران آسیب نرسانم ، حتی اگر خودم آسیب ببینم …………………………………….
5. اگر فروشنده به زور بخواهد جنسی راکه مورد علاقه من نیست نشان بدهد
به دشواری می گویم نه ؟ ……………………………………………………………………………………………………..
6. وقتی از من می خواهند کاری انجام دهم ، همیشه می پرسم چرا……………………………………………….
7. بارها اتفاق می افتد که به دنبال بحث جدی می گردم ………………………………………………………………
8. سعی می کنم مثل اکثر کسانی که موقعیت مرا دارند بیشترفت کنم …………………………………………..
9. واقعیت این است که مردم ، اغلب از من سوء استفاده می کنند…………………………………………………
10. دوست دارم با افرادی که تازه آشنا شده ام وبا افراد بیگانه وارد بحث شوم ………………………….
11. اغلب نمی دانم که در مقابل جنس مخالف چه بگویم ……………………………………………………………….
12. در تلفن کردن به وزارت خانه ها یا ادارت دولتی تردید می کنم ……………………………………………..
13. دوست دارم تقاضای در خواست شغل را با پست بفرستم نه این که مصاحبه شوم …………………..
14. اینکه بخواهم اجناس خریداری شده را بر گردانم ناراحت می شوم …………………………………………
15. اگر یکی از خویشاوندان مورد احترام مرا نارحت کند ، معمولا خشم خودرا فرو می خورم نه اینکه اظهار نارضایتی کنم ………………………………………………………………………………………………………………
16. از این که مبادا مورد مسخره قرار بگیرم از مطرح کردن سوال پرهیز می کنم…………………………….
17. به هنگام بحث ، از ترس عصابی شدن ، کل بدنم می ارزد……………………………………… ……………
18. اگر یک سخنران مشهور ، چیزی بگوید که از نظر من غلط است ، عقیده خود را برای شنوندگان اعلام می کنم ………………………………………………………………………………………………………………………..
19. از چانه زدن بر سر قیمت پرهیز می کنم …………………………………………………………………………….
20. وقتی کار مهمی انجام میدهم ، دوست دارم دیگران را در آن سهیم کنم …………………………………….
21. درمورد احساسات خود راحت و صادق هستم…………………………………………………………….. ………
22. اگرکسی درموردمن غیبت کند یا دورغ بگوید ، هرچه زودتر با او تماس می گیرم و مسائل را روشن می کنم………………………………………………………………………………………………… ………………………………
23. اغلب برایم دشوار است که بگویم نه ………………………………………………………………………………….
24. اغلب سعی کرده ام خشم خود را فرو برم تا فاجعه نیافرنیم……………………………………………………..
25. در رستوران یا درجای دیگر ، اگر انتظار من بر آورده نشود اعتراض می کنم ………………………..
26. وقتی ازمن تعریف می شود ، نمی دانم چه بگویم………………………………………………………………….
27. اگر در سینما ، افرادی که در کنار من هستند با صدای بلند حرف بزنند ، از آنها می خواهم که ساکت باشند یا دورتر بروند ………………………………………………………………………………………… . ………….
28. در یک صف ، هرکس بخواهد از من جلو بزند ، مجبورش می کنم که منتظر نوبت خود باشد………………………………………………………………………………………………………………………………….
29. در اظهار نظر درنگ نمی کنم …………………………………………………………………………………………. .
30. مواردی پیش می آید که لال می مانم …………………………………………………………………………………
مقیاس اندازه گیری نگرشهای صیمیانه
دستور العمل
جملات زیر ، به احساسات و نگرشهای شما درباره دیگران ، همچنین به روابطی که با آنها برقرار می کنید ، مربوط می شود . این جملات مخصوصا نزدیکی ، صمیمیت و اعتماد به دیگران را در بر می گیرند . هرجمله را به دقت بخوانید تا ببینید چقدر با احساس شما مطابقت می کند . حرف مناسب را در خانه مربوط به آن بنویسید .
A کاملا مخالف B تا اندازه ای مخالف ، C . بدون نظر ، D. تا اندازه ای موافق ، E . کاملا موافق .
1. دوست دارم احساساتم را با مردم د میان بگذارم ……………………………………………………………..
2. دوست دارم خودم را به مردم نزدیک احساس کنم ……………………………………………………………
3. دوست دارم مردم از احساساتشان برای من حرف بزنند………………………………… ……………….
4. می ترسم ک اگر احساساتم را برای مردم بیان کنم ، از طرف آنها طرد شوم ………………………….
5. می ترسم که در روابط صمیمی تحت سلطه دیگران قرار گیرم………………………………………………
6. از این که در روابط صمیمی پذیرفته شوم ، اغلب تردید دارم ……………………………………………….
7. از این که خیلی به مردم اعتماد داشته باشم ، می ترسم ………………………………………………………
8. بیان احساسات ، مرا به مردم نزدیک می کند…………………………………………………………………….
9. نمی خواهم از هیجانهایی صبحت کنم که دیگران را ناراحت می کنند……………………………………..
10. در ردابط صمیمی ، نسبت به مردم خیلی سخت گیر هستم ……………………………………………….
11. دوست دارم خودم را به کسانی که برایم جذاب هستند نزدیک احساس کنم ………………………..
12. علاقه دارم اسرار درونی خود را برای دیگران فاش کنم ………………………………………………….
13. از صبحت کردن درباره مسائل جنسی با کسی که برایم جذاب است می ترسم…………………….
14. دوست دارم به شخصی که جذب من شده است نزدیک شوم ……………………………………. …..
15. نمی خواهم به دیگران نزدیک شوم ، زیرا ممکن است اختلافهایی به وجود آید ……………………
16. دوست دارم با کسانی که برایم جذاب هستند رابطه صمیمی داشته باشم……………….. …………
17. وقتی انسانها به یکدیگر نزدیک می شوند ، دوست دارند خیلی مراقب خودشان نباشند…………………………………………………………………………………………………………………………
18. روابط صمیمی برایم رضایت کامل به همراه می آورد……………………………………………………….
19. در جستجوی روابط صمیمی هستم ……………………………………………………………………………….
20برقراری روابط صمیمی برایم مهم است …………………………………………………………………………..
21. نیاز ندارم که احساسات و افکار خود را با مردم در میان بگذارم ……………………………………….
22. وقتی به دیگران نزدیگ می شوم ، احتمال دارد چیزهای ببینم که پذیرش آنها برایم دشوار است……………………………………………………………………………………………………………………. …….
23. دوست دارم تقریبا همه کسانی را که با من صمیمی هستند بپذیرم……………………………………
24. از حریم شخصی خود دفاع می کنم تا دیگران خیلی به من نزدیک نشوند …………………………….
25. سعی می کنم به اشخاصی که تمام فکرشان نزدیک شدن به من و اظهار صمیمت است اعتماد نکنم……………………………………………………………………………………………………………………………….
26. می ترسم که در روابط صمیمی ، فردیت خود را از دست بدهم …………………………………………
27. می ترسم که اگر وارد یک رابطه صمیمی جدی شوم ، کنترل خود را از دست بدهم ……………….
28. روراست وراحت بودن با دیگران ، در من احساس نزدیک بودن با آنها ایجاد می کند………………………………………………………………………………………………………………….. ……. ……
29. اگر فرد دیگری بودم ، دوست داشتم خودم را بشناسم ………………………………………………….
30. فقط به کسانی نزدیک می شوم که با علایق مشترک دارم ………………………………………………
31. صحبت کردن از اسرار زندگی جنسی ، این احساس را به وجود می آورد که به دیگران نزدیک هستم…………………………………………………………………………………………………. ……………………….
32. به طور کلی ، نیبت به جنس خود و جنس مخالف ؛ به یک اندازه احساس نزدیکی می کنم ………………………………………………………………………………………………………………………………….
33. وقتی کسی از نظر فیزیکی جذب من می شود ، تمایل پیدا می کنم که با او بیشتر صمیمی شوم………………………………………………………………………………………………………………………………….
34. برای من دشوار است که با بیشتر از یک نفر رابطه صمیمی داشته باشم ………………………………
35. معمولا ، وقتی با مردم راحت و صمیمی هستم ، احساس خوبی به من دست می دهد……………………………………………………………………………………………………………………………………
36. طبق عادت ، می توانم مردم را بپذیرم ……………………………………………………………………………….
37. پیش از آنکه با دیگران رابطه صمیمی برقرار کنم ، باید مطمئن باشم که می توانم خودم را کنترل کنم……………………………………………………………………………………………………………………………….
38. صمیمیت را قبول ندارم……………………………………………………………………………………………….
39. از شنیدن داستانهای روابط صمیمی بین مردم لذت می برم…………………………………………………
40. با مردم دوراست حرف زدن ، احساس صمیمیت مرا بیشتر می کند……………………………………
41. سعی می کنم به مردم اعتماد داشته باشم و به آنها نزدیک شوم ………………………………………
42. به نظر من ، کسانی که می خواهند با دیگران صمیمی باشند ، دلایل پنهانی برای نزدیک شدن دارند…………………………………………………………………………………………………………………………….
43. وقتی با دیگران صمیمی می شوم، امکان این که باریچه قرار بگیرم زیادست……………………….
44. در مجموع ، فرد محافظه کاری هستم …………………………………………………………………………….
45. به نظر ، سکس و صمیمیت مثل هم است ، یکی بدون دیگری نمی تواند وجود داشته باشد……………………………………………………………………………………………………………………………..
46. فقط در رابطه فیزیکی می توانم صمیمی باشم…………………………………………………………………..
47. کسانی که با آنها رابطه صمیمی برقرار می کنم ، انتظارتشان اغلب مانع رضایت خاطر من می شود………………………………………………………………………………………………………………………………
48. برای حفظ روابط صمیمی ، سازش می کنم ……………………………………………………………………
49. وقتی از نظر فیزیکی کسی را جذب می کنم ، تمایل پیدا می کنم ک بااو روابطه صمیمی داشته باشم……………………………………………………………………………………………………………………………..
50 صمیمیت ، به همان اندازه که می تواند احساسات بد به همراه آورد ، احساسات خوب نیز به همراه می آورد………………………………………………………………………………………………………………………….
منابع :
– اعتماد به نفس راه خوشبختی ، نینوایی – ژیلا ، تهران (1373) انتشارات گلشن .
– عزت نقس – sheehan.elaine – ایلین شیهان ، مترجم : مهدی گنجی – تهران (1378) نشر ویرایش .
– عزت نفس و سلامت روان – دکتر قربانعلی اسدالهی و دکتر غفور موسوی اصفهان – انتشارات ارکان .
– روانشناسی رشد (از نوجوانی تا پایان زندگی)- لورای . برک ، مترجم : یحیی سید محمدی – تهران (1385) انتشارات ارسباران .
– آسیب شناسی روانی – آزاد حسین ، تهران – انتشارات بعثت .
– بررسی و مقایسه سطح عزت نفس زنان دارای فرزند و فاقد فرزند – کد (368) – دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر .
– بررسی و مقایسه میزان عزت نفس دانش آموزان دختر رشته های مخطلف تحصیلی سال دوم مقطع متوسطه شهرستان تاکستان – کد (365) – دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر .