بررسی استانداردکولر گازی و یا پمپ گرما از نوع اتاقی بدون کانال


استانداردکولر گازی و / یا پمپ گرما از نوع اتاقی بدون کانال (سرد و / یا سرد و گرم ) )
1هدف و دامنه کاربرد
1-1 هدف از تدوین این استاندارد، تعیین شرایط استاندارد و روش های آزمون برای تعیین مقادیر مختلف عملکرد کولرهای گازی اتاقی سرد و / یا پمپ گرما از نوع اتاقی سرد و گرم یکپارچه (مجموعه یکپارچه مستقل1) و دو تکه (مجموعه ای در دو محفظه جداگانه2) بدون کانال و با چگالنده های3 هوا – خنک و آب – خنک و پمپ های گرما با چگالنده های هوا – خنک می باشد. این استاندارد محدود به سیستمهائی است که شامل یک مدار تبرید منفرد بوده و دارای یک تبخیر کننده4 و یک چگالنده می باشد. همچنین اینگونه دستگاه ها علاوه بر سرمایش و گرمایش محیط وظیفه به گردش در آوردن هوا و حذف گرد و غبار را بگونه ای که شرایط آسایش و راحتی در اتاق فراهم شود به عهده دارند.
یادآوری – در این استاندارد از واژه های"کولر" و "پمپ گرما" بجای عبارت "کولر گازی و / یا پمپ گرما از نوع اتاقی بدون کانال (سرد و / یا سرد و گرم) "استفاده می شود. همچنین در مواردی بجای هر یک از دو واژه مزبور واژه "دستگاه" نیز به کار گرفته شده است.
1-2این استاندارد در موارد زیر کاربرد ندارد :
الف – پمپ های گرما با منبع تامین گرما از آب
ب – کولر و پمپ گرمای چند تکه5
یادآوری – منظور از کولرهای چند تکه، کولرهایی است که دارای دو یا چند واحد اتاقی6 می باشند که متصل به یک واحد بیرونی7 باشد.
پ – کولرهایی که برای استفاده با کانال الحاقی طراحی شده اند.(استاندارد ملی در دست تدوین است)
ت – کولرهای قابل حمل (غیر پنجره ای8)
1-3 بند 4 این استاندارد شرایط آزمون و تعیین مقادیر عملکرد، کولرهای گازی و پمپ های گرما را وقتی برای سرمایش بکار می روند، پوشش می دهد.
1-4 بند 5 این استاندارد شرایط آزمون و تعیین مقادیر عملکرد پمپ های گرما را وقتی برای گرمایش بکار می روند، پوشش می دهد، منظور از گرمایش ممکن است مدار تبرید پمپ گرما یا مقاومت الکتریکی باشد.
1-5 این استاندارد مشتمل بر پیوست های زیر می باشد :
پیوست الف : روشهای اجرای آزمون ها (الزامی)
پیوست ب – آزمون تعیین ظرفیت با استفاده از روش گرماسنجی (الزامی)
پیوست پ – محاسبات ظرفیت های گرمایش و سرمایش (الزامی)
پیوست ت – وسایل اندازه گیری (جهت اطلاع)
پیوست ث – روشهای اندازه گیری مقدار گذر هوا (جهت اطلاع)
پیوست ج – روش آزمون تعیین ظرفیت با استفاده ازآنتالپی هوا در سمت اتاقی گرماسنج (جهت اطلاع)
پیوست چ – فهرستی از نمادهای مورد استفاده در پیوست ها (جهت اطلاع)
2مراجع الزامی
مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. به این ترتیب آن مقررات جزیی از این استاندارد محسوب می شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و / یا تجدیدنظر، اصلاحیه ها و تجدیدنظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست. با این وجود بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و / یا تجدیدنظر، آخرین چاپ و / یا تجدیدنظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مورد نظر است.
استفاده از مرجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است :
ISO 817 : Refrigerants – Number Designation
3اصطلاحات و تعاریف
در این استاندارد واژه ها و اصطلاحات با تعاریف زیر بکار می رود :
3-1 کولر گازی از نوع اتاقی بدون کانال (سرد و / یا سرد و گرم)
عبارت است از :
الف – یک مجموعه مستقل و محصوری که بمنظور نصب در پنجره و یا دیوار طراحی و مونتاژ شده است.
ب – یک مجموعه (مجموعه ها) مستقل دو قسمتی است که قسمتی از آن در پنجره، دیوار یا روی سقف و قسمت دیگر آن در فضای بیرون نصب می شود.
این دستگاه عمدتاً بمنظور تحویل آزاد (بدون کانال) هوای تهویه شده به یک فضای بسته، اتاق یا ناحیه (فضای مورد نظر) طراحی شده است، و شامل یک منبع سرمایش برای ایجاد سرما و رطوبت گیری بوده و نیز می تواند شامل وسایلی برای ایجاد گرما (بجز پمپ گرما)، به گردش درآوردن و پالایش هوا باشد. همچنین این دستگاه می تواند شامل وسایلی برای ایجاد گرما، رطوبت زنی، تهویه یا تخلیه هوا باشد و بگونه ای ساخته شود که بیش از یک مجموعه باشد و از مجموعه های مجزا تشکیل شده باشد (سیستم دو یا چند تکه)، این مجموعه های مجزا باید بگونه ای طراحی شوند که با یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند و مقررات ارائه شده در این استاندارد برای تعیین ظرفیت براساس کل مجموعه بصورت سوار شده است.
3-2 پمپ گرما از نوع اتاقی بدون کانال (سرد و / یا سرد و گرم)
عبارت است از :
الف – یک مجموعه مستقل و محصوری که بمنظور نصب در پنجره یا دیوار طراحی و مونتاژ شده است.
ب – یک مجموعه (مجموعه ها) مستقل دو قسمتی است که قسمتی از آن در پنجره، دیوار یا روی سقف و قسمت دیگر آن در فضای بیرون نصب می شود.
این دستگاه عمدتاً بمنظور تحویل آزاد (بدون کانال) هوای تهویه شده به یک فضای بسته، اتاق یا ناحیه (فضای مورد نظر) طراحی شده است و وظیفه آن تامین سرمایش و گرمایش در فصول موردنظر می باشد.
چنانچه وظیفه سرمایش و رطوبت گیری از این دستگاه مورد نظر باشد، پمپ گرما می تواند
بگونه ای ساخته شود که گرما را از فضای تهویه شده گرفته و به بیرون هدایت کند.
3-3هوای متعارف9
هوای متعارف دارای مشخصات زیر است :
دمای حباب خشک هوا 20 درجه سلسیوس ؛
فشار جو 325/101 کیلو پاسکال ؛
چگالی جرمی 204/1 کیلوگرم بر مترمکعب.
3-4گرماسنج10
دستگاهی است که برای آزمون تعیین ظرفیت کولر و / یا پمپ گرما مورد نیاز است و شامل سمت اتاقی11 و سمت بیرونی12 است. در این دستگاه وسایل اندازه گیری و لوازمی تعبیه شده است که با استفاده از آنها و ایجاد شرایط تعریف شده در هر دو سمت می توان ظرفیت سرمایش و ظرفیت گرمایش دستگاه مورد آزمون را بدست آورد.
یادآوری- با توجه به شکل (1) که مقدار گذر هوای عبوری از دو سمت اتاقی و بیرونی کولر به نمایش گذاشته شده است تعاریف بندهای 3-5 تا 3-14 را درنظر بگیرید. لازم به ذکر است که منظور از سمت اتاقی گرماسنج سمتی است که هوای تهویه شده در آن تامین می گردد و منظور از سمت بیرونی گرماسنج سمتی است که شرایط محیط خارج را فراهم می کند.
3-5مقدار گذر هوای خارج شده از سمت اتاقی کولر 13
مقدار گذر هوایی که از خروجی سمت اتاقی کولر و / یا پمپ گرما به فضای تهویه شده رانده می شود. (به شکل (1) رجوع شود).
3-6مقدار گذر هوای وارد شده به سمت اتاقی14
مقدار گذر هوایی که از فضای تهویه شده به ورودی سمت اتاقی کولر و / یا پمپ گرما واردمی شود. (به شکل (1) رجوع شود).
3-7مقدار گذر هوای تازه15
مقدار گذر هوایی که از سمت بیرونی کولر و / یا پمپ گرما به آن وارد شده و پس از عبور از آن به فضای تهویه شده فرستاده می شود. (به شکل (1) رجوع شود).
3-8مقدار گذر هوای خارج شده از سمت بیرونی16
مقدار گذر هوایی که از سمت بیرونی کولر و / یا پمپ گرما از آن خارج می شود. (به شکل (1) رجوع شود).
9-3مقدار گذر هوای وارد شده از سمت بیرونی17
مقدار گذر هوایی که از سمت بیرونی کولر و / یا پمپ گرما وارد آن می شود. (به شکل (1) رجوع شود).
3-10مقدار گذر هوای تخلیه18
مقدار گذر هوایی که از سمت اتاقی کولر و / یا پمپ گرما به سمت بیرونی رانده می شود. (به شکل (1) رجوع شود).
3-11مقدار گذر هوای نشتی19
مقدار گذر هوایی که از طریق کولر و / یا پمپ گرما بین دو سمت اتاقی و بیرونی رد و بدل می شود و مقدار آن به طرح ساختاری و فنآوری آب بندی بستگی دارد. (به شکل (1) رجوع شود).
3-12مقدار گذر هوای فرار نموده در سمت اتاقی20
جریان هوای تهویه شده که بطور مستقیم (بدون عبور از سمت اتاقی) در حد فاصل خروجی به ورودی سمت اتاقی کولر و / یا پمپ گرما در حرکت است. (به شکل (1) رجوع شود).
3-13مقدار گذر هوای فرار نموده در سمت بیرونی21
جریان هوای تهویه شده که بطور مستقیم (بدون عبور از سمت بیرونی) در حد فاصل خروجی به ورودی سمت بیرونی کولر و / یا پمپ گرما در حرکت است. (به شکل (1) رجوع شود).
3-14مقدار گذر جریان از دریچه همسان کننده22
مقدار گذر هوای عبوری از دریچه همسان کننده فشار هوا که بر دیوار جدا کننده دو سمت دستگاه گرماسنج تعبیه شده است. (به شکل (1) رجوع شود).
3-15دمای حباب خشک23
دمای هوایی که توسط یک دماسنج با حس گر خشک (نظیر حباب جیوه یک دماسنج جیوه ای) که از پرتوهای تابشی محافظت می شود تعیین می گردد.
3-16دمای حباب مرطوب24
دمای هوایی که توسط یک دماسنج با حس گر مرطوب (که معمولاً توسط یک فتیله با آب مقطر مرطوب می شود و سرعت هوای عبوری از روی آن نباید کمتر از 5/3 متر برثانیه باشد) تعیین می گردد.
دمای اندازه گیری شده متناسب با میزان تبخیر از حس گر مرطوب است.
3-17ظرفیت سرمایش کل25
جمع مقادیر گرمای محسوس و نهان می باشد که کولر و / یا پمپ گرما می تواند در یک بازه زمانی26 تعریف شده از یک فضای تهویه شده جذب کند.
3-18ظرفیت گرمایش27
مقدار گرمایی می باشد که پمپ گرما می تواند در یک بازه زمانی تعریف شده به یک فضای تهویه شده اضافه کند.
3-19ظرفیت سرمایش نهان ؛ ظرفیت رطوبت گیری از اتاق28
مقدار گرمای نهانی می باشد که کولر می تواند در یک بازه زمانی تعریف شده از یک فضای تهویه شده جذب نماید.
3-20ظرفیت سرمایش محسوس29
مقدار گرمای محسوسی می باشد که کولر می تواند در یک بازه زمانی تعریف شده از یک فضای تهویه شده جذب نماید.
3-21نسبت گرمای محسوس30
نسبت ظرفیت سرمایش محسوس به ظرفیت سرمایش کل می باشد.
3-22ولتاژ (ولتاژهای) اعلام شده31
ولتاژ (ولتاژها) که روی پلاک مشخصات کولر و / یا پمپ گرما درج می شود.
3-23بسآمد (بسآمدهای) اعلام شده32
بسآمد (بسآمدها) که برروی پلاک مشخصات کولر و / یا پمپ گرما درج می شود.
3-24نسبت بازده انرژی33EER
نسبت ظرفیت سرمایش کل به توان ورودی موثر در هر سری شرایط تعیین شده را بازده انرژی می نامند.
(هنگامیکه مقدار EER بی بعد اعلام می شود باید دانست که مقدار آن از نسبت وات برواتحاصل شده است.)
3-25ضریب عملکرد34 (گرمایش) (COP)
نسبت ظرفیت گرمایش به توان ورودی موثر در هر شرایط تعیین شده را ضریب عملکرد گویند.
3-26توان ورودی موثر35 (PE) (توان مصرفی موثر)
میانگین توان مصرفی الکتریکی کولر و / یا پمپ گرما در فواصل زمانی تعریف شده که از دستگاههای زیر حاصل می شود :
توان ورودی حاصل از کارکرد کمپرسور و هر توان ورودی که صرف برفک زدایی می شود، به غیر ازگرم کن های الکتریکی کمکی که برای عمل برفک زدایی مورداستفاده قرارنمی گیرد.
– توان ورودی کلیه وسایل ایمنی و کنترل دستگاه کولر و / یا پمپ گرما ؛
– توان ورودی وسایل واسطه انتقال حرارت در کولر (نظیر بادزن، پمپ).
3-27توان ورودی کل36 (Pt) (توان مصرفی کل)
توان ورودی که برای کارکرد کلیه اجزای الکتریکی کولر داده می شود.
4آزمون های سرمایش
4-1تعیین مقادیر ظرفیت های سرمایش
4-1-1شرایط عمومی
کلیه دستگاه هایی که در دامنه کاربرد این استاندارد قرار دارد باید دارای ظرفیت های سرمایش و نسبت بازده انرژی (EER) باشد که مطابق مقررات مندرج در این استاندارد و شرایط مندرج در جدول شماره (1) تعیین ظرفیت شده است.
4-1-2 شرایط دما
4-1-2-1 شرایط آزمونی که در جدول شماره (1) ستونهای 1T ، 2T و 3T تعریف شده است است بعنوان شرایط استاندارد تعیین ظرفیت درنظر گرفته می شود.
4-1-2-2دستگاه هایی که فقط برای استفاده در مناطق معتدل137 مشابه شرایط جدول شماره (1) ستون1T ، ساخته شده است باید دارای پلاک مشخصاتی باشد که نشان دهد ظرفیت های مندرج بر روی آنها در شرایط مشخص فوق بدست آمده است و دستگاه از نوع (1T) (شرایط معتدل) شناخته می شود.
4-1-2-3دستگاه هایی که فقط برای استفاده در مناطق خنک38 مشابه شرایط جدول شماره (1) ستون 2T، ساخته شده است باید دارای پلاک مشخصاتی باشد که نشان دهد ظرفیت های مندرج برروی آنها در شرایط فوق بدست آمده است و دستگاه از نوع (2T) (شرایط خنک) شناخته میشود.

شکل شماره 1- ارایه تعاریف بندهای (3-5) تا (3-14) در نمودار مقدار گذر هوا

4-1-2-4دستگاه هایی که فقط برای استفاده در مناطق گرم39 مشابه شرایط جدول شماره (1) ستون 3T، ساخته شده است باید دارای پلاک مشخصاتی باشد که نشان دهد ظرفیت های مندرج برروی آنها در شرایط فوق بدست آمده است و بعنوان دستگاه از نوع (3T) (شرایط گرم) شناخته می شود.
4-1-2-5دستگاه هایی که برای استفاده در مناطقی بیشتر از یکی از انواع اقلیمی که درجدول شماره (1)، ستونهای 1T ، 2T و 3T تعریف شده است ساخته می شود باید دارای پلاک مشخصاتی باشد که نشان دهد ظرفیت های مندرج برروی آنها در چه شرایط و با چه آزمونی بدست آمده است.
4-1-3شرایط مقدار گذر هوا
هنگام تعیین مقادیر گذر هوا بمنظور تعیین ظرفیت کولر، آزمونها باید در شرایط استاندارد (به جدول شماره (1) رجوع شود) و با فشار ایستایی صفر در خروجی هوای دستگاه ودر شرایطی که سیستم تبرید در حال کار می باشد و فرآیند چگالش (بخار آب روی کویل40) به حالت تعادل رسیده است انجام گیرد. کلیه مقادیر گذر هوا باید برحسب متر مکعب بر ثانیه هوای متعارف، موصوف در بند 3-3 بیان شود.
4-1-4شرایط آزمون
4-1-4پیش شرط ها : الف – برای تعیین ظرفیت کولر در صورتیکه از روش گرماسنجی استفاده می شود باید دو روش بطور همزمان برای اندازه گیری ظرفیت استفاده شود. یک روش ظرفیت کولر را در سمت اتاقی گرماسنج و روش دیگر ظرفیت کولر را در سمت بیرونی گرماسنج تعیین می کند. برای اینکه دو آزمون همزمان، معتبر باشد و مورد قبول واقع شود این دو باید در محدوده چهار درصد مقدار بدست آمده در سمت اتاقی گرماسنج باشد. در مورد کولرهای بدون کانال که دارای چگالنده آب خنک می باشد، مقدار گرمایی که به آب خنک کننده منتقل می شود به جای مقدار بدست آمده در سمت بیرونی گرماسنج ملاک عمل میباشد.
ب – ظرفیت های بدست آمده از آزمون باید شامل ظرفیت سرمایش محسوس، ظرفیت سرمایش نهان یا ظرفیت سرمایش کل باشد که در سمت اتاقی گرماسنج بدست آمده است.
پ – آزمون ها باید در شرایط انتخاب شده انجام شود و هیچگونه تغییری در سرعت بادزن یا مقاومت سیستم ایجاد نشود تا بتوان برای اختلاف فشار جو آزمون با شرایط استاندارد اصلاحات لازم را اعمال نمود. (به بند 3-3 رجوع شود)
ت – موقعیت دریچه ها، موقعیت دریچه های تنظیم، سرعت های بادزن و غیره باید بگونه ای تنظیم شود که بتوان به بیشترین ظرفیت سرمایش دست یافت مگر آنکه در دستورالعمل سازنده مورد دیگری قید شده باشد. چنانچه آزمون ها در شرایط دیگری به غیر از شرایط فوق انجام شود باید این شرایط به همراه ظرفیت های سرمایش تعیین شده ثبت شود.
ث – هنگام آزمون تعیین ظرفیت، قبل از شروع به ثبت داده، شرایط آزمون باید حداقل یک ساعت ثابت نگه داشته شود و سپس داده های آزمون ثبت شود.
4-1-4-2 مدت انجام آزمون : آزمون باید در طول 30 دقیقه انجام شود، و در هر 5 دقیقه قرائت های آزمون ثبت شود. بطوریکه هفت سری قرائت مطابق جدول شماره (12) به دست آید.
4-2آزمون تعیین بیشترین ظرفیت سرمایش
4-2-1شرایط عمومی
شرایطی که در طول انجام آزمون بیشترین ظرفیت باید رعایت شود در جدول شماره (2) تعیین شده است.
4-2-2 شرایط دما
آزمونها باید در شرایطی که در ستونهای 1T ، 2T و 3T جدول شماره (2) آورده شده است و براساس کاربرد موردنظر کولر طبق بند 4-1-2، انجام شود. به منظور انجام آزمون برای کولرهایی که بمنظورخاصی تحت بیش از یک سری از شرایط بهره برداری، مورد استفاده قرار می گیرند، باید بالاترین سری مرتبط با شرایط بهره برداری مورد نظر آنها را بکار برد. چنانچه بالاترین دمای شرایط بهره برداری جهت سرمایش در برگه های مشخصات سازنده کولر ارائه شود، باید از آنها بجای مواردی استفاده شود که در جدول شماره (2) آورده شده است.
4-2-3شرایط مقدار گذر جریان
آزمون تعیین بیشترین ظرفیت سرمایش باید با استفاده از مقدار گذر حجمی هوای سمت اتاقی گرماسنج که مطابق بند 4-1-3 بدست آمده است، انجام شود.
4-2-4شرایط آزمون
4-2-4-1پیش شرط ها : جهت انجام آزمون باید کنترل های دستگاه کولر بصورتی تنظیم شود که کولر بیشترین ظرفیت سرمایش را بدهد و باید کلیه دریچه های تنظیم و تخلیه هوا بسته باشد و بعد از اینکه دمای مشخص شده هوا و تعادل چگالش (بخار آب روی کویل تبخیر کننده) برقرار شد کولر باید لاقل یک ساعت بطور مداوم کار کند.
4-2-4-2مدت انجام آزمون : کل توان ورودی به کولر باید برای سه دقیقه قطع شده و سپس دوباره به مدت یک ساعت برقرار شود.
4-2-5مقررات عملکردی
4-2-5-1در مدت یک آزمون کامل، کولر باید بدون هیچگونه نشانه ای از خرابی، کار کند.
4-2-5-2موتورهای کولر باید بطور مداوم برای یک ساعت اول آزمون بدون هیچگونه توقفی در اثر عملکرد وسایل حفاظت اضافه بار موتور41 کار کند.
4-2-5-3وسیله حفاظت اضافه بار موتور می تواند فقط در طول اولین 5 دقیقه کار کولر بعد از زمان سه دقیقه ای خاموش بودن، موتور را قطع کند. در مدت یک ساعتی که آزمون طول می کشد نباید وسیله حفاظت اضافه بار، موتور را قطع کند.
4-2-5-4 برای مدل هایی که بگونه ای طراحی شده اند که از سرگیری کار کولر بعد از توقف اولیه (که در طول 5 دقیقه اول رخ می دهد) امکان ندارد، کولر می تواند به مدت حداکثر 30 دقیقه در حالت خاموش باقی بماند. سپس کولر باید یک ساعت بطور مداوم کار کند.
4-3آزمون تعیین کمترین ظرفیت سرمایش
4-3-1شرایط عمومی
شرایطی که در طول انجام "آزمون کمترین ظرفیت سرمایش " باید رعایت شود در جدول شماره (3) تعیین شده است
4-3-2شرایط دما
چنانچه کمترین شرایط دمای بهره برداری از کولر در برگه های مشخصات سازنده ارائه شده باشد باید از آنها بجای مواردی استفاده شود که در جدول شماره (3) آورده شده است.
4-3-3شرایط مقدار گذر هوا
تنظیم کنترلها، سرعتهای بادزن، دریچه های تنظیم و دریچه های کولر باید بگونه ای باشد که بیشترین تمایل به ایجاد برفک یا یخ در تبخیر کننده را ایجاد کند به شرط اینکه با آنچه در دستورالعمل سازنده آمده است مغایرت نداشته باشد.
4-3-4شرایط آزمون
4-3-4-1پیش شرط ها : دستگاه کولر باید تا وقتی که شرایط بهره برداری پایدار شود کار کند.
4-3-4-2مدت انجام آزمون : بعد از پایداری شرایط بهره برداری، کولر باید به مدت چهار ساعت کار کند.
4-3-5مقررات عملکردی
4-3-5-1بعد از پایان ده دقیقه اول کارکرد، در مدت چهار ساعت کار کولر، نباید هیچکدام از وسایل ایمنی باعث خاموش شدن کولر شود.
4-3-5-2 بعد از پایان چهار ساعت کار، مقدار تجمع برفک یا یخ نباید بیش از 50 درصد سطح پیشانی42 کویل تبخیر کننده در سمت اتاقی گرماسنج را بپوشاند.
4-4آزمون تعیین مقدار رطوبت بدست آمده و مقدار بخار آب چگالیده خروجی43
4-4-1شرایط عمومی
کولرهای هوا خنکی که بخار آب چگالیده (موجود در هوا) در سمت کویل تبخیر کننده آن به سمت محفظه چگالنده هدایت می شود و با هوای عبوری از روی چگالنده در تماس است باید با مقررات این آزمون مطابقت داشته باشد.
شرایط الکتریکی که در طول این آزمون باید بکار رود در جدول شماره (4) آورده شده است.
4-4-2شرایط دما
شرایط دما که در طول آزمون باید بکار رود در جدول شماره (4) آورده شده است.
4-4-3شرایط مقدار گذر هوا
تنظیم کنترلها، بادزن ها، دریچه های تنظیم و دریچه های کولر باید بگونه ای باشد که بیشترین تمایل به چگالش (ایجاد چکه) را ایجاد کند به شرط اینکه با آنچه در دستورالعمل سازنده آمده است مغایرت نداشته باشد.
4-4-4شرایط آزمون
4-4-4-1پیش شرط ها : بعد از برقراری شرایط دمای مشخص شده، کولر باید با تشتک جمع آوری بخار آب چگالیده که تانقطه سرریز پر شده است، راه اندازی شده و تا زمانیکه جریان آب حاصل از چگالش یکنواخت شود، کار کند.
4-4-4-2مدت انجام آزمون : کولر باید به مدت چهار ساعت کار کند.
4-4-5مقررات عملکردی
4-4-5-1زمانیکه از کولر در شرایط مشخص شده در جدول شماره (4) بهره برداری می شود نباید قطرات بخارآب چگالیده از آن جاری، چکیده و حتی ظاهر شود.
4-4-5-2در کولر کلیه قطرات آب حاصل از چگالش باید صرف خنک کردن هوای عبوری از چگالنده شود و نباید بگونه ای که محیط اطراف کولر تر شود از کولر چکیده یا جاری شود.
4-5آزمون آستانه یخ زدگی44 سطح تبخیر کننده
4-5-1شرایط عمومی
آزمون های آستانه یخ زدگی (شامل آزمون انسداد عبور هوا در سطح تبخیر کننده45 و آزمون تعیین مقدار چکه46) را می توان بطور همزمان با آزمون کمترین ظرفیت سرمایش انجام داد. شرایط الکتریکی که در طول انجام آزمون باید رعایت شود در جدول شماره (5) آمده است.
4-5-2شرایط دما
شرایط دما که در طول آزمون باید بکار رود در جدول شماره (5) آورده شده است.
3-5-4شرایط مقدار گذر هوا
4-5-3-1آزمون انسداد عبور هوا در سطح تبخیر کننده : جهت انجام آزمون باید کنترلهای دستگاه کولر بگونه ای تنظیم شود که کولر بیشترین ظرفیت سرمایش را بدهد و تنظیم کلیه دریچه های تنظیم، سرعتهای بادزن و دریچه های کولر باید بگونه ای باشد که بیشترین تمایل به ایجاد برفک یا یخ در تبخیر کننده را ایجاد کند به شرطی که با آنچه که در دستورالعمل سازنده آمده است مغایرت نداشته باشد.
4-5-3-2آزمون چکه : ورودی هوا باید بسته شود تا بطور کامل مانع از عبور هوا شده و در نتیجه تلاش شود که سطح کویل تبخیر کننده کاملاً توسط برفک پوشیده شود.
4-5-4شرایط آزمون
4-5-4-1آزمون انسداد عبور هوا در سطح تبخیر کننده : بعد از برقراری شرایط آزمون دمای مشخص شده، دستگاه باید به مدت چهار ساعت بطور پیوسته در یک سیکل تبرید کار کند.
4-5-4-2آزمون چکه : در این آزمون کولر باید بعد از متوقف شدن و برداشتن درپوش ورودی هوا به مدت شش ساعت تا آب شدن یخ و برفک جمع شده روی سطح کویل تبخیر کننده، کار کند. سپس کولر باید با بالاترین سرعتهای بادزن به مدت پنج دقیقه راه اندازی شود.
4-5-5 مقررات عملکردی
4-5-5-1آزمون انسداد سطح تبخیر کننده : بعد از پایان چهار ساعت کار کولر مقدار تجمع یخ و برفک نباید بیش از 50 درصد سطح پیشانی کویل تبخیر کننده را پوشانده باشد.
4-5-5-2آزمون چکه : در طول انجام آزمون هیچگونه یخی نباید از سطح کویل تبخیر کننده بریزد و هیچگونه آبی نباید از سمت اتاقی کولر فرو ریزد.

جدول شماره (1) – شرایط آزمون تعیین ظرفیت سرمایش
کمیت
شرایط آزمون استاندارد

1T
2T
3T
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

27
19

21
15

29
19
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب(1)

35
24

27
19

46
24
دمای آب چگالنده(2) (oC)
ورودی
خروجی

30
35

22
27

30
35
بسآمد آزمون

بسآمد اعلام شده (3)
ولتاژ آزمون

ولتاژ اعلام شده(4)
1T= ظرفیت سرمایش اعلام شده در شرایط استاندارد برای آب و هوای معتدل
2T = ظرفیت سرمایش اعلام شده در شرایط استاندارد برای آب و هوای خنک
3T = ظرفیت سرمایش اعلام شده در شرایط استاندارد برای آب و هوای گرم
(1) هنگام آزمون چگالنده های هوا خنک که در آنها آب چگالیده شده در سمت تبخیر کننده ، در سمت چگالنده تبخیر نمی شود شرایط دمای حباب مرطوب مورد نیاز نیست.
(2)معرف دستگاه هایی است که با برج های خنک کن کار می کند. برای دستگاه هایی که برای مصارف دیگری طراحی شده اند، در ظرفیت های کولر سازنده باید دمای آب ورودی و خروجی از چگالنده یا گذر جریان آب و دمای آب ورودی را اعلام کند.
(3) اگر دو مقدار بسآمد برای کولر اعلام شده است کولر باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
(4) اگر دو مقدار ولتاژ برای کولر اعلام شده است کولر باید با هر دو ولتاژ آزمون شود یا چنانچه یک ظرفیت برای کولر اعلام می شود، کولر با ولتاژ پایین تر موردآزمون قرار گیرد.

جدول شماره (2) – شرایط آزمون تعیین بیشترین ظرفیت سرمایش
کمیت
شرایط آزمون استاندارد

1T
2T
3T
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

32
23

27
19

32
23
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب(1)

43
26

35
24

52
31
دمای آب چگالنده (oC)
ورودی(2)

34

27

34
بسآمد آزمون

بسآمد اعلام شده (3)
ولتاژ آزمون
1- چنانچه یک ولتاژ اعلام شده باشد 90% و 110% ولتاژ اعلام شده
2- چنانچه دو ولتاژ اعلام شده باشد90% ولتاژ کمتر و 110% ولتاژ بیشتر
(1)هنگام آزمون چگالنده های هوا خنک که در آنها آب چگالیده شده در سمت تبخیر کننده ، در سمت چگالنده تبخیر نمی شود شرایط دمای حباب مرطوب مورد نیاز نیست.
(2) برای کولرهایی با چگالنده های آب خنک، مقدار گذر جریان آب باید همانند آنچه که در آزمون تعیین ظرفیت سرمایش استفاده می شود باشد (کمترین مقدار گذر جریان برای کولرهایی که چند ظرفیت سرمایش برای آنها اعلام شده است درنظر گرفته شود). برای کولری که به شیر کنترل آب چگالنده متصل است باید اجازه داد که از شیر بطور عادی بهره بردرای شود.
(3) اگر دو مقدار بسآمد برای کولر اعلام شده است کولر باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.

جدول شماره (3) – شرایط آزمون کمترین ظرفیت سرمایش
کمیت
شرایط آزمون استاندارد
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

(1)21
15
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (oC)
کمترین حد توصیه شده توسط سازنده
دمای آب (oC)
ورودی

10
مقدار گذر جریان آب
طبق آنچه سازنده معین کرده است
بسآمد آزمون
بسآمد اعلام شده (2)
ولتاژ آزمون
ولتاژ اعلام شده (3)
(1)دمای oC 21 یا پایین ترین دمای بالای 21 درجه سلسیوس که در آن دما وسیله تنظیم (کنترل کننده) اجازه بهره برداری از کولر را می دهد.
(2) اگر دو مقدار بسآمد برای کولر اعلام شده است کولر باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
(3) اگر دو مقدار ولتاژ برای کولر اعلام شده است، کولر باید با ولتاژ بالاتر مورد آزمون قرار گیرد.

جدول شماره (4) – شرایط آزمون مقدار رطوبت بدست آمده و مقدار بخار آب چگالیده خروجی
کمیت
شرایط آزمون استاندارد
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)

حباب خشک
27
حباب مرطوب
24
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (oC)

حباب خشک
27
حباب مرطوب(1)
24
دمای آب چگالیده (C0)

خروجی
27
بسآمد آزمون
بسآمد اعلام شده (2)
ولتاژ آزمون
ولتاژ اعلام شده (3)
(1)هنگام آزمون چگالنده های هوا خنک که در آنها آب چگالیده شده در سمت تبخیر کننده، در سمت چگالنده تبخیر نمی شود شرایط دمای حباب مرطوب مورد نیاز نیست.
(2)اگر دو مقدار بسآمد برای کولر اعلام شده است کولر باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
(3)اگر دو مقدار ولتاژ برای کولر اعلام شده است، کولر باید با ولتاژ بالاتر مورد آزمون قرار گیرد.

جدول شماره (5) – شرایط آزمون آستانه یخ زدگی
کمیت
شرایط آزمون استاندارد

2T
1T و 3T
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

(1)21
15

(1)21
15
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

21
—

10
—
دمای آب چگالنده (oC)
خروجی (2)

21

10
گذر جریان آب
طبق آنچه سازنده معین کرده است
بسآمد آزمون
بسآمد اعلام شده (3)
ولتاژ آزمون
ولتاژ اعلام شده (4)
(1)دمای oC 21 یا پایین ترین دمای بالای 21 درجه سلسیوس که در آن دما وسیله تنظیم (کنترل کننده) اجازه بهره برداری از کولر را می دهد.
(2) برای کولرهایی با چگالنده های آب خنک، گذر جریان آب چگالنده باید همانند آنچه که در جدول شماره (1) آورده شده است نگه داشته شود مگر آنکه بیش از یک ظرفیت برای آنها اعلام شده باشد که در اینصورت کولر باید با بیشترین گذر جریان مورد استفاده قرار گیرد.
(3) اگر دو مقدار بسآمد برای کولر اعلام شده است کولر باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
(4)اگر دو مقدار ولتاژ برای کولر اعلام شده است، کولر باید با ولتاژ بالاتر مورد آزمون قرار گیرد.
5آزمون های گرمایش
5-1تعیین مقادیر ظرفیت های گرمایش
5-1-1شرایط عمومی
کلیه دستگاه هایی که در دامنه کاربرد این استاندارد قرار دارد باید دارای ظرفیت های گرمایش و ظریب عملکرد (COP) باشد که مطابق مقررات مندرج در این استاندارد و شرایط مندرج در جدول شماره (6) تعیین ظرفیت شده است. کمیت های الکتریکی ورودی به کولر در طول آزمون های تعیین ظرفیت گرمایش باید اندازه گیری شود.
5-1-2شرایط دما
5-1-2-1شرایط آزمونی که در جدول شماره (6) آورده شده است بعنوان شرایط استاندارد تعیین ظرفیت درنظر گرفته می شود.
5-1-2-2چنانچه سازنده ای مشخص کند که دستگاه برای بهره برداری در شرایط آزمون در دمای بیش از حد پایین مناسب نیست، آزمونها باید فقط در دماهای بالا و پایین مشخص شده در جدول شماره (6) انجام شود.
5-1-3شرایط گذر هوا
5-1-3-1دستگاه هایی که فقط وظیفه گرمایش را بعهده دارد باید با مقدار گذر هوایی که توسط سازنده اعلام شده است مورد آزمون قرار گیرد.
5-1-3-2برای دستگاه هایی که هر دو وظیفه سرمایش و گرمایش را بعهده دارد باید همان گذر جریان هوایی که برای آزمون تعیین ظرفیت سرمایش استفاده شده است در آزمون تعیین ظرفیت گرمایش نیز استفاده شود.
5-1-3-3هنگام تعیین مقادیر گذر هوا به منظور تعیین ظرفیت دستگاه، آزمونها باید در شرایط متعارف (رجوع شود به جدول شماره (6)) و با فشار ایستایی صفر در خروجی هوای کولر و با بهره برداری از وسایل ایجاد گرما انجام شود.
5-1-4شرایط آزمون
5-1-4-1پیش شرط ها :
5-1-4-1-1 برای تعیین ظرفیت دستگاه اگر از روش گرماسنجی استفاده شود باید دو روش بطور همزمان برای اندازه گیری ظرفیت ها استفاده شود. یک روش ظرفیت دستگاه را در سمت اتاقی گرماسنج و روش دیگر ظرفیت دستگاه را در سمت بیرونی گرماسنج تعیین می کند. برای اینکه دو آزمون همزمان، معتبر باشد و مورد قبول واقع شود این دو باید در محدوده چهار درصد مقدار بدست آمده در سمت اتاقی گرماسنج باشد.
5-1-4-1-2 آزمون ها باید در شرایط انتخاب شده انجام شود و هیچگونه تغییری در سرعت بادزن یا مقاومت سیستم انجام نشود تا بتوان برای اختلاف فشار جو آزمون با شرایط متعارف اصلاحات لازم را اعمال نمود. (رجوع شود به بند 3-3)
5-1-4-1-3 هنگام آزمون تعیین ظرفیت، قبل از شروع به ثبت داده ها، اتاق آزمون و دستگاه مورد آزمون باید حداقل یک ساعت کار کند و بعد از متعادل شدن شرایط آزمون، داده های آزمون ثبت شود.
5-1-4-2مدت انجام آزمون : آزمون باید در طول 30 دقیقه انجام شود. بطوریکه هر پنج دقیقه یکبار تا هفت سری، قرائت های آزمون ثبت شود. قرائت های آزمون ظرفیت باید برطبق جدول شماره (12) باشد.
5-1-4-3شرایط برفک زدن :
5-1-4-3-1 تحت بعضی شرایط گرمایی ممکن است مقدار کمی برفک روی کویل بیرونی تجمع کند و بطورکلی ممکن است نیاز باشد که وجه تمایزی بین هنگامی که عمل برفک زدن و عمل برفک نزدن در دستگاه پیش می آید قائل شد. در این استاندارد آزمون را می توان در شرایط بدون برفک درنظر گرفت به شرط اینکه تاثیرات آن بگونه ای باشد که دمای هوای خروجی سمت اتاقی و بیرونی در محدوده رواداری هایی که در جدول شماره (12) مشخص شده است باقی بماند. هنگامیکه دمای هوای خروجی به دلیل برفک زدن از محدوده مجاز بیشتر شود، باید روش اجرای آزمون تعیین ظرفیت گرمایش در ناحیه ذوب برفک (مشروح در بند 4 پیوست الف)، مورد استفاده قرار گیرد.
5-1-4-3-2 چنانچه در شرایط آزمون، عمل برفک زدایی در یک دوره سه ساعته مشاهده شود یا رواداری های آزمون که در جدول شماره (12) آورده شده است افزایش پیدا کند، باید روش های آزمون تعیین ظرفیت گرمایش ناپایدار (گذرا) (مشروح در بند 2 پیوست ب) مورد استفاده قرار گیرد.
5-2آزمون بیشترین ظرفیت گرمایش
5-2-1مقررات عمومی
شرایط الکتریکی که باید در طول انجام " آزمون بیشترین ظرفیت گرمایش "رعایت شود در جدول شماره (7) تعیین شده است. تعیین بیشترین ظرفیت گرمایش در شرایط آزمون عملکرد مورد نیاز نیست.
در شرایط کارکرد دستگاه، ولتاژهای آزمون باید در محدوده درصدهای مشخص شده در جدول شماره (7) ثابت نگه داشته شود.
5-2-2شرایط دما
در طول انجام آزمون، باید شرایط دما که در جدول شماره (7) تعیین شده است رعایت شود مگر آنکه در برگه های مشخصات دستگاه ، سازنده شرایط دیگری را مشخص کرده باشد.
5-2-3شرایط مقدار گذر جریان
جهت انجام آزمون باید کنترلهای دستگاه بصورتی تنظیم شود که بیشترین ظرفیت گرمایش را بدهد و کلیه دریچه های تنظیم و تخلیه هوا باید بسته باشد.
5-2-4شرایط آزمون
5-2-4-1پیش شرط ها : دستگاه باید بعد از اینکه دمای مشخص شده هوا و تعادل تقطیر بخار آب (موجود در هوا) روی کویل بیرونی برقرار شد، حداقل یک ساعت بطور مداوم کار کند.
5-2-4-2مدت انجام آزمون : کل توان ورودی به دستگاه باید برای سه دقیقه قطع شده و سپس دوباره به مدت یک ساعت برقرار شود.
5-2-5مقررات عملکردی
5-2-5-1پمپ گرما هنگام بهره برداری در شرایط مشخص شده در جدول شماره (7) باید مطابق مقررات زیر باشد :
– در مدت یک آزمون کامل، باید بدون هیچگونه نشانه ای از خرابی، کار کند.
– موتورهای پمپ گرما باید بطور مداوم برای یک ساعت اول آزمون، بدون هیچگونه توقفی در اثر عملکرد وسایل حفاظت در برابر اضافه بار، کار کند.

جدول شماره (6) – شرایط آزمون تعیین ظرفیت گرمایش
کمیت
شرایط آزمون استاندارد
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب (بیشترین)

20
15
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی (در دمای بالا)(1) (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

7
6
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی (در دمای پایین)(1) (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

2
1
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی (بیش از حد پایین(1)و(2)) (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

7-
8-
بسآمد آزمون(3)
بسآمد اعلام شده
ولتاژ آزمون(4)
ولتاژ اعلام شده
(1) اگر در طول انجام آزمون های تعیین ظرفیت های گرمایش بالا، پایین و بیش از حد پایین اگر ذوب شدن برفک اتفاق افتد، در این شرایط آزمون باید با استفاده از روش آنتالپی هوای سمت اتاقی گرماسنج انجام شود.(رجوع شود به بند2 پیوست ب و بند 3-3 پیوست پ)
(2)در صورتی آزمون انجام شود که سازنده مشخص کرده باشددستگاه در این شرایط برای بهره برداری مناسب است.
(3) اگر دو مقدار بسآمد برای دستگاه اعلام شده است دستگاه باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
اگر دو مقدار ولتاژ برای دستگاه اعلام شده است، دستگاه باید با هر دو ولتاژ مورد آزمون قرار گیرد یا در صورتیکه تنها یک ولتاژ اعلام شده باشد با ولتاژ پایین تر مورد آزمون قرار گیرد.
جدول شماره (7) – شرایط آزمون بیشترین ظرفیت گرمایش
کمیت
شرایط آزمون استاندارد
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)
حباب خشک

27
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (oC)
حباب خشک
حباب مرطوب

24
18
بسآمد آزمون
بسآمد اعلام شده(1)
ولتاژ آزمون
الف) چنانچه یک ولتاژ اعلام شده باشد 90% و 110% ولتاژ اعلام شده
ب) چنانچه دو ولتاژ اعلام شده باشد 90% ولتاژ کمتر و 110% ولتاژ بیشتر
(1) اگر دو مقدار بسآمد برای دستگاه اعلام شده است دستگاه باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.

5-2-5-2وسیله حفاظت اضافه بار موتور می تواند فقط در اولین پنج دقیقه کار دستگاه بعد از زمان سه دقیقه ای خاموش بودن، موتور را قطع کند. در مدت یک ساعتی که آزمون طول می کشد نباید وسیله حفاظت اضافه بار، موتور را قطع کند.
5-2-5-3برای مدل هایی که بگونه ای طراحی شده اند که از سرگیری کار پمپ گرما بعداز توقف اولیه (که در طول پنج دقیقه اول رخ می دهد) امکان ندارد، پمپ گرما می تواند حداکثر برای مدت 30 دقیقه در حالت خاموش باقی بماند. سپس دستگاه باید یک ساعت بطور مداوم کار کند.
5-3آزمون تعیین کمترین ظرفیت گرمایش
5-3-1شرایط عمومی
شرایط الکتریکی که در طول انجام آزمون کمترین ظرفیت گرمایش باید رعایت شود در جدول شماره (8) تعیین شده است. در شرایطی که پمپ گرما کار می کند ولتاژهای آزمون باید در محدوده درصدهای مشخص شده در جدول شماره (8) ثابت نگه داشته شود.
5-3-2شرایط دما
در طول انجام آزمون باید شرایط دما که در جدول شماره (8) تعیین شده است استفاده شود مگر آنکه در برگه های مشخصات پمپ گرما، سازنده شرایط دیگری را مشخص کرده باشد.
5-3-3شرایط مقدار گذر جریان
جهت انجام آزمون باید کنترل های پمپ گرما بصورتی تنظیم شود که بیشترین ظرفیت گرمایش را بدهد و کلیه دریچه های تنظیم و تخلیه هوا باید بسته باشد.
5-3-4شرایط آزمون
5-3-4-1پیش شرط ها : پمپ گرما باید لااقل یک ساعت مطابق شرایط دما و ولتاژ مشخص شده در جدول شماره (8) کار کند.
5-3-4-2مدت انجام آزمون : بعد از اینکه پمپ گرما به شرایط پایدار بهره برداری رسید، این شرایط باید به مدت چهار ساعت ثابت نگه داشته شود.
5-3-5 مقررات عملکردی
پمپ گرما در طول انجام آزمون باید بدون اینکه هیچگونه توقفی در اثر عملکرد وسایل حفاظت رخ دهد، کار کند.
5-4 آزمون برفک زدایی خودکار
5-4-1مقررات عمومی
شرایط الکتریکی که در طول انجام آزمون برفک زدایی خودکار در پمپ گرما باید رعایت شود در جدول شماره (9) تعیین شده است.
5-4-2 شرایط دما
در طول انجام آزمون شرایط دما که در جدول شماره (9) تعیین شده است باید رعایت شود.
5-4-3شرایط مقدار گذر جریان
چنانچه سازنده منعی نکرده باشد؛ و در صورتیکه بادزنهای دو سمت دستگاه قابلیت تنظیم جداگانه داشته باشند، باید بادزن سمت اتاقی در بیشترین سرعت و بادزن سمت بیرونی در کمترین سرعت تنظیم شود.
5-4-4شرایط آزمون
5-4-4-1پیش شرط ها : دستگاه پمپ گرما باید تا وقتیکه شرایط بهره برداری (مشروح در جدول 9) پایدار شود کار کند.
5-4-4-2مدت انجام آزمون : بهره برداری از پمپ گرما باید برای دو دوره کامل برفک زدایی یا به بمدت سه ساعت، هر کدام که بیشتر طول می کشد، ثابت نگه داشته شود.
5-4-5مقررات عملکردی
طی فواصل برفک زدایی و بلافاصله بعد از آن، دمای هوای ورودی به سمت بیرون نباید تا بیشتر از oC5 افزایش یابد. در طول فاصله برفک زدایی دمای هوا در سمت اتاق پمپ گرما، نباید به مدت بیش از یک دقیقه، ازoC18 پایین تر بیاید. در صورت لزوم، این مورد باید با استفاده از وسایل گرم کننده اضافی که در پمپ تعبیه و نصب شده یا توسط سازنده برای استفاده مشخص شده است، انجام شود.

جدول شماره (8) – شرایط آزمون کمترین ظرفیت گرمایشی
کمیت
شرایط آزمون استاندارد
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)

حباب خشک
20
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (1) (oC)

حباب خشک
5-
حباب مرطوب
6-
بسآمد آزمون(2)
بسآمد اعلام شده
ولتاژ آزمون(3)
ولتاژ اعلام شده
(1)چنانچه پمپ گرما در شرایط دمای بیش از حد پایین بتواندکار کند دراینصورت دمای حباب خشک oC7- و دمای حباب مرطوب oC8- ، باید بکار برده شود.
(2)اگر دو مقدار بسآمد برای پمپ گرما اعلام شده است پمپ گرما باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
(3)اگر دو مقدار ولتاژ برای پمپ گرما اعلام شده است باید پمپ گرما با ولتاژ بالاتر مورد آزمون قرار گیرد.

جدول شماره (9) – شرایط آزمون برفک زدایی بطور خودکار
کمیت
شرایط آزمون استاندارد
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (oC)

حباب خشک
20
حباب مرطوب (بیشترین)
12
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج (1) (oC)

حباب خشک
2
حباب مرطوب
1
بسآمد آزمون
بسآمد اعلام شده(1)
ولتاژ آزمون
ولتاژ اعلام شده(2)
(1)اگر دو مقدار بسآمد برای پمپ گرما اعلام شده است پمپ گرما باید با هر دو بسآمد مورد آزمون قرار گیرد.
(2)اگر دو مقدار ولتاژ برای پمپ گرما اعلام شده است باید با هر دو ولتاژ آزمون شود یا چنانچه یک ظرفیت برای پمپ گرما اعلام می شود، با ولتاژ بالاتر مورد آزمون قرار گیرد.

6روش های آزمون و عدم قطعیت اندازه گیری ها
6-1روش های آزمون
6-1-1آزمون های عملکرد و تعیین ظرفیت کولر و پمپ گرما با استفاده از روش گرماسنجی یا با استفاده از روش آنتالپی هوای سمت اتاقی انجام می شود. هر دو روش به شرط آن که نتایج آنها در محدوده عدم قطعیت اندازه گیری های مقرر در بند 6-2 باشد، مجاز می باشند.
6-1-2گرماسنج می تواند گرماسنج کالیبره از نوع اتاقی47 یا گرماسنج تعادلی از نوع اتاقی48، موصوف در پیوست ب ، باشد.
6-1-3در روش آنتالپی هوا، ظرفیت های سرمایش و گرمایش با اندازه گیری های دمای حباب خشک هوای ورودی و خروجی، دمای حباب مرطوب هوای ورودی و خروجی و گذر هوای مربوطه تعیین می شود. این روش می تواند با استفاده از آزمون های سمت اتاقی کلیه دستگاه ها استفاده شود. این روش را می توان برای آزمون های سمت بیرونی بکار برد مشروط بر اینکه مقررات تکمیلی پیوست ج ملحوظ شود. این روش می تواند برای کولرهایی که دارای چگالنده آب ـ خنک بوده بکار رود و روش دیگر تعیین ظرفیت سرمایش با اندازه گیری هایی که در سمت آب انجام می شود، امکان پذیر باشد.
6-2عدم قطعیت اندازه گیری ها
عدم قطعیت اندازه گیری ها نباید از مقادیر مشخص شده در جدول شماره (10) بیشتر شود.
6-3تغییرات در قرائت های مجزا
بیشترین تغییرات مجاز از شرایط مقرر شده در آزمون های عملکرد مربوط به قرائت های مجزا باید مطابق آنچه در جدول شماره (11) نشان داده شده است، باشد.
در طول آزمون تعیین ظرفیت، بیشترین تغییر مجاز هر مشاهده باید مطابق آنچه در جدول شماره
(12) نشان داده شده است، باشد.
6-4رواداری های آزمون
6-4-1بیشترین تغییر مجاز هر مشاهده در طول آزمون، بیانگر بزرگترین اختلاف مجاز بین حداکثر و حداقل مشاهدات از وسایل اندازه گیری می باشد. هنگامیکه این تغییر مجاز با درصد بیان شود، بیشترین درصد مشخص شده عبارت از میانگین عددی مشاهدات است.
6-4-2بیشترین تغییرات مجاز میانگین مشاهدات آزمون از شرایط آزمون استاندارد یا آزمون در شرایط مطلوب در جدول شماره (12) نشان داده شده است.
7نتایج آزمون
7-1محاسبات تعیین ظرفیت
7-1-1کلیات
نتایج آزمون تعیین ظرفیت باید بطور کمی اثرات ایجاد شده روی هوا توسط کولر مورد آزمون را بیان کند. در شرایط مشخص شده آزمون، نتایج باید شامل مقادیر زیر باشد که برای تعیین سرمایش، گرمایش و نوع کولر آزمون شده قابل اجرا می باشد.
الف – ظرفیت سرمایش کل، برحسب وات
ب – ظرفیت سرمایش محسوس، برحسب وات
پ – ظرفیت سرمایش نهان، برحسب وات
ت – ظرفیت گرمایش، برحسب وات
ث – گذر جریان هوا در سمت اتاقی، برحسب متر مکعب برثانیه هوای استاندارد
ج – مقاومت خارجی در مقابل مقدار گذر هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج، برحسب پاسکال
چ – توان ورودی موثر به کولر یا توانهای ورودی جداگانه هر یک از اجزای الکتریکی کولر، برحسب وات
جدول شماره (10) – عدم قطعیت های مقادیر قرائت شده اندازه گیری ها
مقدار اندازه گیری شده
عدم قطعیت اندازه گیری(1)
آب
دما
اختلاف دما
گذر حجمی
اختلاف فشار ایستایی

oC 1/0 ±
oC 1/0 ±
oC 5% ±
Pa 5 ±
هوا
دمای حباب خشک
دمای حباب مرطوب
گذر حجمی
اختلاف فشار ایستایی

oC 2/0 ±
oC 2/0 ±
oC 5% ±
Pa 5 ± برای فشارهای کمتر و مساوی Pa 100
oC 5% ± برای فشارهای بیشتر از Pa 100
ورودی های الکتریکی
5/0% ±
زمان
2/0% ±
جرم
0/1% ±
سرعت
0/1% ±
یادآوری – بطور کلی عدم قطعیت اندازه گیری شامل متغیرهای زیادی می باشد. بعضی از این متغیرها میتواند براساس توزیع آماری نتایج سری اندازه گیری ها باشد و همچنین می تواند با استفاده از انحراف معیار تجربی توصیف شده باشد. تخمین سایر متغیرها می تواند براساس تجربه یا دیگر اطلاعات باشد.
(1) عدم قطعیت اندازه گیری تخمینی است از دامنه تغییرات مقادیری که مقدار واقعی یک کمیت مورد اندازه گیری را توصیف می کند.

جدول (11) – تغییرات مجاز در قرائت های آزمون عملکرد
مقدار اندازه گیری شده
بیشترین تغییرات مجاز از شرایط مقرر شده در
آزمون عملکرد برای قرائت های مجزا
برای آزمون کمترین شرایط بهره برداری

دمای هوا
oC 1+
دمای آب
oC 6/0+
برای آزمون بیشترین شرایط بهره برداری

دمای هوا
oC 1-
دمای آب
oC 6/0-
برای سایر آزمون ها

دمای هوا
oC 1
دمای آب
oC 6/0

7-1-2 تصحیحات
نتایج آزمونها باید برای تعیین ظرفیت بدون هرگونه تنظیم در تغییرات مجاز شرایط آزمون استفاده شود. بجز آنتالپی های هوا، حجم مخصوص و گرمای ویژه در فشار ثابت که باید میزان انحراف آنها از فشار جو در شرایط استاندارد و دمای اشباع تصحیح شود.
جدول شماره (12) – تغییرات مجاز در قرائت های آزمون تعیین ظرفیت
قرائت های آزمون
تغییرات مقادیر میانگین عددی از شرایط مشخص شده آزمون
بیشترین تغییر از شرایط تعیین ظرفیت برای قرائت های مجزا
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی

حباب خشک
oC 3/0
oC 0/1
حباب مرطوب
oC 2/0
oC 5/0
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی

حباب خشک
oC 3/0
oC 0/1
حباب مرطوب
oC 2/0
oC 5/0
دمای هوای خروجی از سمت اتاقی

حباب خشک

oC 0/1
گذر حجمی هوا
5% ±
10% ±
ولتاژ
1% ±
2% ±
دمای آب

ورودی
oC 1/0
oC 2/0
خروجی
oC 1/0
oC 2/0
گذر حجمی آب
1%
2%
مقاومت خارجی درمقابل گذر جریان
Pa 5
Pa 10

7-2ثبت داده ها
اطلاعاتی که باید هنگام استفاده از روش گرماسنجی برای آزمونهای تعیین ظرفیت ثبت شود در جداول شماره (13) و (14) داده شده است و در جدول شماره (15) اطلاعاتی که باید هنگام استفاده از روش آنتالپی هوا ثبت شود آورده شده است. جدول ها حاوی اطلاعات کلی مقرر شده می باشد ولی داده هایی را که باید در طول آزمون بدست آورد محدود نمی کند. کمیت های الکتریکی ورودی اعلام شده باید همان مقادیری باشد که در آزمون های تعیین ظرفیت اندازه گیری می شود.
7-3گزارش آزمون
7-3-1اطلاعات کلی
گزارش آزمون باید حداقل حاوی اطلاعات کلی زیر باشد.
الف – تاریخ
ب – موسسه آزمون کننده
پ – محل انجام ازمون
ت – روش آزمون مورد استفاده (روش گرماسنجی یا روش آنتالپی هوا)
ث – نام آزمون کننده
ج – هدف آزمون ، شناسه نوع آزمون
چ – ذکر نام و شماره این استاندارد
7-3-2اطلاعات تکمیلی
مواردی که برروی پلاک مشخصات کولر درج شده است باید در گزارش آزمون نوشته شود.
جدول شماره (13) – داده های مورد نیاز برای آزمونهای تعیین ظرفیت سرمایش (روش گرماسنجی)
شماره
داده
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

23
24
تاریخ
نام آزمون کننده (آزمون کنندگان)
فشار جو
سرعت بادزن (بادزن ها) دستگاه
ولتاژ بکار رفته
بسآمد
توان کلی ورودی دستگاه(1)
جریان کلی ورودی دستگاه
دمای کنترل شده حباب خشک و حباب مرطوب هوا (سمت اتاقی گرماسنج)(2)
دمای کنترل شده حباب خشک و حباب مرطوب هوا (سمت بیرونی گرماسنج)(2)
میانگین دمای هوای سمت بیرونی گرماسنج (گرماسنج کالیبره ازنوع اتاقی به شکل ب-4 مراجعه کنید).
توا ن کلی ورودی سمت اتاقی و سمت بیرونی گرماسنج
مقدار آب تبخیر شده در دستگاه رطوبت زن
دمای آب مرطوب کننده ورودی به سمت اتاقی وسمت بیرونی (درصورت کاربرد)یادمای آب مخزن رطوبت زن
گذر آب خنک کننده عبوری از سمت بیرونی کویل دفع گرمای گرماسنج
دمای آب خنک کننده ورودی به سمت بیرونی گرماسنج بمنظور خنک کردن کویل دفع گرمای گرماسنج
دمای آب خنک کننده خروجی از سمت بیرونی گرماسنج بمنظور خنک کردن کویل دفع گرمای گرماسنج
گذر آب خنک کننده عبوری از چگالنده کولر (فقط برای کولر با چگالنده آب خنک)
دمای آب ورودی به چگالنده کولر (فقط برای کولر با چگالنده آب خنک)
دمای آب خروجی از چگالنده کولر (فقط برای کولر با چگالنده آب خنک)
جرم آب چگالیده شده روی کویل تبخیر کننده(3)
دمای آب چگالیده شده خروجی از سمت بیرونی گرماسنج (دمای آب خروجی که مستقیما از تبخیر کننده به خارج هدایت می شود)
گذر حجمی هوای عبوری از شیپوره ای که در دیوار جدا کننده دو سمت گرماسنج تعبیه شده است.
اختلاف فشار ایستایی هوا در دو سمت گرماسنج
(1)توان کلی ورودی به دستگاه، مگر اینکه بیشتر از یک منبع تغذیه خارجی در دستگاه تعبیه شده باشد، در اینصورت توان ورودی هر کدام از اتصالات باید بطور جداگانه یادداشت شود.
(2)به بند 1-7 در پیوست ب مراجعه کنید.
(3)برای کولری که آب چگالیده شده روی کویل بیرونی تبخیر می شود.

جدول شماره (14) – داده های مورد نیاز آزمونهای تعیین ظرفیت گرمایش (روش گرماسنجی)
شماره
داده
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
تاریخ
نام آزمون کننده (آزمون کنندگان)
فشار جو
سرعت بادزن (بادزن ها) دستگاه
ولتاژ بکار رفته
بسآمد
توان کلی ورودی دستگاه(1)
جریان کلی ورودی دستگاه
دمای کنترل شده حباب خشک و حباب مرطوب هوا (سمت اتاقی گرماسنج)(2)
دمای کنترل شده حباب خشک و حباب مرطوب هوا (سمت بیرونی گرماسنج)(2)
میانگین دمای هوای سمت بیرونی گرماسنج (گرماسنج کالیبره ازنوع اتاقی به بند4 از پیوست ب مراجعه کنید).
توا ن کلی ورودی سمت اتاقی و سمت بیرونی گرماسنج
مقدار آب تبخیر شده در دستگاه رطوبت زن
دمای آب مرطوب کننده ورودی به سمت اتاقی وسمت بیرونی (درصورت کاربرد)یادمای آب مخزن رطوبت زن
گذر آب خنک کننده عبوری از سمت بیرونی کویل دفع گرمای گرماسنج
دمای آب خنک کننده ورودی به سمت بیرونی گرماسنج بمنظور خنک کردن کویل دفع گرمای گرماسنج
دمای آب خنک کننده خروجی از سمت بیرونی گرماسنج بمنظور خنک کردن کویل دفع گرمای گرماسنج
مقدار آب چگالیده شده در سمت اتاقی و بیرونی گرماسنج
دمای آب چگالیده شده خروجی از سمت اتاقی گرماسنج
گذر حجمی هوای عبوری از شیپوره ای که در دیوار جدا کننده دو سمت گرماسنج تعبیه شده است.
اختلاف فشار ایستایی هوا در دو سمت گرماسنج
(1) توان کلی ورودی به دستگاه، مگر اینکه بیشتر از یک منبع تغذیه خارجی در دستگاه تعبیه شده باشد، توان ورودی هر کدام از اتصالات باید بطور جداگانه یادداشت شود.
(2)به بند 1-7 در پیوست ب مراجعه کنید.

7-3-3 نتایج آزمون
مقادیر اعلام شده در گزارش آزمون باید میانگین مقادیری باشد که در طول آزمون ثبت شده است.
جدول شماره (15) – داده های مورد نیاز در طول آزمونهای تعیین ظرفیت (روش آنتالپی هوای داخلی)
داده
شماره
تاریخ
نام آزمون کننده (آزمون کنندگان)
فشار جو
زمان انجام آزمون
توان ورودی(1)
ولتاژ (ولتاژها) بکار رفته
جریان
بسآمد
مقاومت خارجی در مقابل گذر هوا
سرعت (سرعت ها) بادزن (در صورت قابل تنظیم بودن)
دمای حباب خشک هوای ورودی به دستگاه
دمای حباب مرطوب هوای ورودی به دستگاه
دمای حباب خشک هوای خروجی از دستگاه
دمای حباب مرطوب هوای خروجی از دستگاه
گذر حجمی هوا و کلیه اندازه گیری های مربوطه برای محاسبه آن
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
(1) توان کلی ورودی یا در صورت نیاز توان ورودی اجزای الکتریکی دستگاه

8مقررات نشانه گذاری
8-1مقررات پلاک مشخصات
هر دستگاه کولر و پمپ گرما باید دارای پلاک مشخصاتی باشد که بطور محکم در محلی مناسب و قابل رویت نصب شده باشد.
8-2ثبت اطلاعات برروی پلاک مشخصات
برروی پلاک مشخصات کولر و پمپ گرما باید حداقل اطلاعات زیر علاوه بر اطلاعاتی که لازم است از استانداردهای ایمنی آورده، درج شود.
الف – نام و یا علامت تجاری سازنده49
ب – مدل و شماره سریال
پ – ولتاژ (ولتاژها) اعلام شده
ت – بسآمد (بسآمدها) اعلام شده
ث – نوع (انواع) مناطق آب و هوایی (رجوع شود به بند 4-1)
ج – ظرفیت سرمایش کل (برای هر ولتاژ یا بسآمدی که توسط سازنده اعلام شده است)
چ – ظرفیت گرمایش کل (برای هر ولتاژ یا بسآمدی که توسط سازنده اعلام شده است)
ح – شناسه مبرد و مقدار جرم مبرد
8-3شناسه مبرد
شناسه مبرد باید مطابق استاندارد مندرج در زیرنویس50 باشد.
8-4سیستم های دو تکه
موارد الف، ب، پ، ت و ح از بند 8-2 باید برروی هر قسمت از سیستم های دو تکه درج شود.
9اعلام مقادیر
9-1مقادیر استاندارد
9-1-1مقادیر استاندارد باید برای ظرفیت های سرمایش (محسوس، نهان و کل)، ظرفیت گرمایش، نسبت بازده انرژی و ضریب عملکرد، بصورت مقتضی برای هر دستگاه کولر یا پمپ گرما که مطابق این استاندارد تولید شده است اعلام شود. این مقادیر باید براساس اطلاعاتی باشد که در شرایط تعیین ظرفیت های مقرر در این استاندارد بدست آمده است.
9-1-2مقادیر ظرفیت های استاندارد باید برحسب کیلووات بیان شود و به نزدیکترین رقم به1/0 کیلووات گرد شده باشد.
9-1-3مقادیر نسبت بازده انرژی و ضریب عملکرد باید با نزدیکترین مضرب 05/0 اعلام شود.
9-1-4هر مقدار ظرفیت باید با مقادیر بسآمد و ولتاژ مربوطه همراه باشد.
9-2سایر مقادیر
سایر مقادیر می تواند براساس شرایط مشخص شده دیگری به غیر از شرایط استاندارد اعلام شود به شرطی که این شرایط به روشنی معین شده باشد وداده ها به کمک روش های مشخص شده در این استاندارد تعیین شده یا به کمک روش های تحلیلی که در این استاندارد برای انجام آزمونها ارائه شده است قابل بررسی باشد.
پیوست الف
(الزامی)
روش اجرای آزمونها
الف.1مقررات عمومی اتاق آزمون
الف.1-1چنانچه اتاق آزمون با شرایط داخلی مورد نیاز باشد باید اتاق یا فضایی باشد که بتواند شرایط مطلوب را برای انجام آزمون در محدوده رواداری های معین شده ثابت نگه دارد. توصیه می شود سرعت های هوایی که از مجاورت کولر یا پمپ گرمای مورد آزمون عبور می کند از 5/2 متر برثانیه بیشتر نشود.
الف.1-2چنانچه فضا یا اتاق آزمون با شرایط بیرونی مورد نیاز باشد باید دارای حجم کافی بوده و هوای به گردش درآمده در اتاق یا فضا به نحوی باشد که در گردش عادی هوا در کولر یا پمپ مورد آزمون تغییری پیش نیاورد. ابعاد اتاق گرماسنج باید بگونه ای باشد که فاصله هر سطح اتاق از هر سطح دستگاه که از آن هوا تخلیه می شود از 8/1 متر کمتر نبوده و فاصله سطوح دیگر اتاق تا سایر سطوح دستگاه به جز کف و دیواری که دستگاه بر روی آن نصب می شود، از 9/0 متر کمتر نباشد. دستگاه تهویه اتاق گرماسنج باید هوا را بگونه ای جابجا کند که مقدار آن از گذر هوا در سمت بیرونی کمتر نبوده و ترجیحاً آن را از مسیر هوای رانده شده از کولر گرفته و در شرایط مطلوب بطور یکنواخت و با سرعتهای پایین به اتاق برگرداند.
الف.2نصب دستگاه
الف.2-1دستگاه مورد آزمون باید با استفاده از دستورالعمل های نصب و ضمائم آن (توصیه شده توسط سازنده) نصب شود. چنانچه بتوان دستگاه را در چندین وضعیت نصب نمود، دستگاه باید در بدترین وضعیت نصب خود مورد آزمون قرار گیرد. در کلیه موارد، توصیه های سازنده باید از لحاظ فاصله دستگاه تا دیوارهای مجاور، میزان حجم اشغال شده آن در میان دیوار و غیره درنظر گرفته شود.
الف.2-2نباید هیچگونه تغییری در دستگاه ایجاد کرد به جز اینکه آن را به صورتی که مشخص شده است به دستگاه و ابزار آزمون، متصل نمود.
الف.2-3در صورت لزوم، دستگاه باید مطابق دستورالعمل سازنده تخلیه و با نوع و مقدار مبرد مشخص شده شارژ شود.
الف.2-4در مورد دستگاه هایی که چگالنده و تبخیر کننده آنها بصورت دو مجموعه
جداگانه می باشد، کلیه مقادیر استاندارد باید درنظر گرفتن طولانی ترین لوله مبرد در هر خط، برای طولی که سازنده مشخص کرده است، یا 5/7 متر، هر کدام که کوتاهتر است تعیین شود. در اینگونه دستگاه ها که لوله کشی میانی جزء یکپارچه ای از آن بوده و قطع کردن طول آن نیز توصیه نشده است، دستگاه باید با کاملترین طول لوله کشی میانی مورد آزمون قرار گیرد مگر آنکه ناگزیر طبق مقررات طراحی حداقل نصف لوله کشی در معرض شرایط بیرونی و بقیه در معرض شرایط اتاقی قرار گیرد. قطر خطوط، عایق بندی، جزئیات نصب، تخلیه و شارژ کردن آن باید منطبق بر توصیه های اعلام شده از طرف سازنده باشد.
الف.3مقررات منبع تغذیه الکتریکی
در شرایط راه اندازی، ولتاژهای مشخص شده دستگاه باید در محدوده درصدهای معین ثابت نگه داشته شود. تغذیه الکتریکی برای بهره برداری از دستگاه باید بگونه ای باشد که در هنگام خاموش کردن آن، افزایش ولتاژ بیش از سه درصد نباشد و بعد از تنظیم دستگاه برای حصول به نتایج فوق هیچ تنظیم دیگری در طول آزمون صورت نگیرد.
الف.4آزمون تعیین ظرفیت گرمایش در مرحله برفک زدایی
الف.4-1در طول انجام آزمونها، تعیین ظرفیت فقط برمبنای اندازه گیری های مدار هوا در سمت اتاقی مجاز است. در طول این آزمون باید از اتصال هر وسیله ای به منظور عدم اختلال در جریان عادی هوای ورودی به دستگاه مورد آزمون، اجتناب شود. در صورتی تداوم گذر هوای سمت اتاقی مجاز می باشد که هیچ تغییری در تنظیم های گذر هوای ورودی به دستگاه یا وسایلی که در آزمون بکار رفته اند صورت نگیرد، به جز مواردی که کنترل کننده های برفک زدایی برای متوقف کردن بادزن سمت اتاقی تعبیه شده است، باید تمهیداتی برای خاموش کردن جریان هوای عبوری به کویل سمت اتاقی وسایل آزمون، در حالیکه بادزن سمت اتاقی خاموش است، صورت گیرد.
باید از یک کنتور وات – ساعت برای بدست آوردن توان های ورودی به کولر استفاده شود.
الف.4-2دستگاه تهویه مربوط به اتاق گرماسنج و دستگاه مورد آزمون باید تا رسیدن به شرایط تعادل کار کند ولی زمان کارکرد آنها نباید کمتر از یک ساعت باشد. به جز مواردی که در اثر عملکرد کنترل کننده های برفک زدایی دستگاه تغییرات عادی پیش آید. در شرایط برفک زدایی، عملکرد عادی دستگاه تهویه مربوط به اتاق ممکن است مختل شود در این شرایط رواداری های عملکرد دستگاه مورد آزمون باید سه برابر مقادیر مشخص شده در جدول شماره (12) باشد.
الف.4-3برای انجام یک دوره آزمون، دستگاه باید به مدت سه ساعت کار کند. چنانچه در پایان این دوره دستگاه در شرایط برفک زدایی باشد باید چرخه کامل شود. داده های آزمون، بجز در دوره برفک زدایی، باید هر پنج دقیقه ثبت شود. در این دوره داده ها باید به منظور دستیابی دقیق به زمان شروع و خاتمه برفک زدائی، منحنی زمان – دمای جریان هوای سمت اتاقی (در حالیکه بادزن سمت اتاقی کار می کند) و برق ورودی به دستگاه، هر 10 ثانیه ثبت شوند.
الف.4-4در موارد زیادی شرایط گذرا و افت های داخلی سبب می شود که بررسی صحیح و همزمان ظرفیت گرمایش اندازه گیری شده عملی نباشد، بنابراین درستی51 وسایل اندازه گیری اولیه به کمک یک روش اجرایی آزمون احراز شرایط52 همانگونه که در بند ث.6 پیوست ث تصدیق می گردد، انجام شود.
پیوست ب
(الزامی)
آزمون تعیین ظرفیت با استفاده از روش گرماسنجی

ب.1کلیات
ب.1-1گرماسنجی روشی را برای اندازه گیری ظرفیت کولر و / یا پمپ گرما در سمت اتاقی و در سمت بیرونی آنها بصورت همزمان ارائه می نماید. تعیین ظرفیت سرمایش با تعادل مقدار رطوبت گیری و سرمایش دستگاه با آب و گرمای اندازه گرفته شده ورودی به آن انجام می شود. اندازه گیری ظرفیت در سمت بیرونی، آزمون تایید مقدار رطوبت گیری و سرمایش دستگاه می باشد که با تعادل مقدار گرما و آب داده شده در سمت چگالنده با مقدار سرمایش اندازه گیری شده عملی می شود.
ب.1-2دو سمت گرماسنج، سمت اتاقی و سمت بیرونی، توسط دیوار عایق شده ای از یکدیگر جدا می شود. کولر و / یا پمپ گرما در حد فاصل دو سمت گرماسنج و در شرایطی مشابه موقعیت کارکرد عادی آن نصب می شوند. هیچ تلاشی نباید برای درزبندی قسمت های داخلی کولر و / یا پمپ گرما برای جلوگیری از نشت هوا از سمت چگالنده به سمت تبخیر کننده یا برعکس صورت گیرد. نباید هیچ تبدیل یا تغییری به نحوی که کارکرد عادی کولر و / یا پمپ گرما را تغییر دهد روی آنها انجام گیرد.
ب.1-3در دیوار جدا کننده سمت اتاقی و بیرونی گرماسنج باید یک وسیله همسان کننده فشار53 جهت تعادل فشار هوای دو سمت و نیز اندازه گیری میزان نشت، تهویه و تخلیه هوا نصب شود (رجوع شود به شکل شماره (ب.1)) این وسیله شامل یک یا چند شیپوره که در شکل
شماره (ب.2) نشان داده شده است، محفظه تخلیه54 که به یک هواکش مجهز است و فشارسنج هایی برای اندازه گیری فشار گذر هوا، می باشد. یک نمونه پیشنهادی از ترتیب اجزا در شکل ب.2 نشان داده شده است.
از آنجاییکه جریان هوا می تواند دو طرفه باشد، باید از دو دستگاه که در جهت مخالف یکدیگر نصب می شوند یا یک دستگاه دو طرفه استفاده شود.
حس گرهای فشار باید بگونه ای قرار گیرد که تاثیری بر مسیر هوای خروجی از کولر یا وسیله همسان کننده فشار نگذارد. بادزن یا دمنده ای که هوا را از محفظه خارج می کند باید بتواند میزان جریان هوای خود را به طریق مناسب نظیر استفاده از یک موتور دور متغیر یا دریچه تنظیم که در شکل شماره (ب.3) نشان داده شده است، تغییر دهد. خروجی برای این بادزن یا دمنده باید بگونه ای باشد که تاثیری بر هوای ورودی کولر و / یا پمپ گرما نگذارد.
وسیله همسان کننده فشار باید بگونه ای تنظیم شود که در طول آزمون های گرماسنجی و یا آزمون اندازه گیری های گذر هوا، میزان اختلاف فشار ایستایی بین سمت اتاقی و سمت بیرونی گرماسنج بیشتر از 25/1 پاسکال نشود.

شکل شماره (ب.1) – وسیله همسان کننده فشار
شکل شماره (ب.2) – شیپوره اندازه گیری گذر هوا

شکل شماره (ب.3) – دستگاه اندازه گیری مقدار گذر هوا
ب.1-4اندازه گرماسنج باید به میزان کافی باشد که تاثیری بر مکش و تخلیه هوا در قسمتهای مربوط به مکش و تخلیه هوا نگذارد. صفحات سوراخدار و یا شبکه های مناسب55 دیگری باید در مجرای خروجی دستگاه تهویه گرماسنج تعبیه شود تا از افزایش سرعت های پیشانی هوای تهویه شده به میزان بیش از 5/0 متر برثانیه جلوگیری شود. جهت جلوگیری از تداخل جریان هوا در قسمت جلوی شبکه ورودی و خروجی کولر و / یا پمپ گرما باید فضای کافی وجود داشته باشد. حداقل فاصله مجاز دیوار یا سقف با بدنه کولر یک متر باشد. به استثنای فاصله پشت کولر و / یا پمپ گرمای زمینی56، که باید بطور مناسب در دیوار نصب شود.
جدول (ب.1) ابعاد پیشنهادی گرماسنج را ارائه می دهد. ممکن است به منظور مطابقت با مقررات فضای گرماسنج برای نصب کولر یا پمپ های گرما با اندازه های خاص، در ابعاد پیشنهادی تغییراتی داده شود.
جدول شماره (ب.1) – ابعاد گرماسنج
حداقل ابعاد داخلی پیشنهادی
هر سمت از دو سمت گرماسنج
m
حداکثر ظرفیت سرمایش اعلام شده
کولر (1)
W
طول
ارتفاع
عرض

8/1
1/2
4/2
3000
4/2
1/2
4/2
6000
0/3
4/2
7/2
9000
7/3
4/2
0/3
12000
(1) کلیه اعداد گرد شده اند.

ب.1-5 هر یک از دو سمت گرماسنج باید به دستگاه تهویه اتاق گرماسنج جهت گردش هوا و کنترل آن در حد دلخواه مجهز باشد. دستگاه تهویه گرماسنج برای سمت اتاقی شامل گرمکن جهت تامین گرمای محسوس و رطوبت گیر جهت تامین و کنترل رطوبت می باشد. دستگاه تهویه گرماسنج برای سمت بیرونی شامل وسایل سرمایش، رطوبت زن و رطوبت گیر می باشد. انرژی منابع تغذیه باید کنترل و اندازه گیری شود.
هنگامیکه گرماسنج برای آزمون پمپ گرمایی استفاده می شود، باید دارای وسایلی باشد که بتواند گرمایش، رطوبت زنی و سرمایش را در هر دو سمت (رجوع شود به شکل های شماره ب.4 و ب.5) ایجاد نماید یا با اعمال روش هایی بتوان دستگاه پمپ گرما را چرخاند بطوریکه بتواند در طول مدت آزمون شرایط تعیین ظرفیت را ثابت نگه دارد.
ب.1-6دستگاه های تهویه هر دو سمت گرماسنج باید توسط بادزن هایی با ظرفیت هوادهی مطلوب انتخاب شود بنحوی که تاثیر میزان هوادهی آنها کمتر از دو برابر میزان هوای تخلیه شده متناظر با قسمت های مربوط به کولر و / یا پمپ گرما نباشد و سرعت هوای تخلیه شده از دستگاه تهویه گرماسنج نباید کمتر از یک متر برثانیه باشد. هر دو سمت گرماسنج باید به وسایلی جهت اندازه گیری دمای مشخص شده حباب خشک و مرطوب مجهز باشد.
ب.1-7مشخص شده است که الگوی جریان هوا و گرادیان دمای هوا در هر دو سمت گرماسنج ناشی از تاثیر متقابل دستگاه تهویه گرماسنج و کولر و / یا پمپ گرما مورد آزمون می باشد. بنابراین شرایط منتجه وابسته و متاثر از اندازه اتاق، ترتیب و دقت وسایل اندازه گیری دستگاه تهویه و مشخصات هوای خروجی از دستگاه مورد آزمون خواهد بود.
شاخص اندازه گیری دمای خشک و مرطوب و آزمون باید بگونه ای باشد که با شرایط زیر تطبیق کند :
الف – دماهای اندازه گیری شده باید معرف دمای اطراف کولر و / یا پمپ گرما بوده و این دماها باید مطابق آنچه در بالا اشاره شد، نشان دهنده کاربردهای واقعی برای هر دو سمت گرماسنج باشد.
ب – در نقاطی که شاخص اندازه گیری وجود دارد، دمای هوا نباید متاثر از هوای خارج شده از کولر و / یا پمپ گرما باشد یعنی لازم است دما در بالا دست جریان های ایجاد شده توسط کولر و / یا پمپ گرما، اندازه گیری شود.
ب.1-8سطوح داخلی دو سمت گرماسنج باید از مواد غیر متخلخل بوده و کلیه درزها برای جلوگیری از نشت هوا و رطوبت آب بندی شده باشد. درها باید بقدری محکم آب بندی شود که نشت هوا و رطوبت صورت نگیرد. این کار با استفاده از نوارهای آب بندی و درزبندی امکان پذیر است.
ب.2آزمون تعیین ظرفیت گرمایش گذرا
ب.2-1دستگاه تهویه گرماسنج و پمپ گرمای مورد آزمون باید در شرایط مشخص شده و تا رسیدن به شرایط تعادل در مدت زمانی که حداقل یک ساعت به طول می انجامد کار کند (بجز تغییرات احتمالی ناشی از کارکرد دستگاه های کنترل برف زدایی) در شرایط برفک زدایی ممکن است عملکرد عادی دستگاه تهویه گرماسنج مختل شود و بیشترین تغییرات مجاز قرائت های دمای هوا از شرایط اعلام ظرفیت در آزمون باید سه برابر مقادیری باشد که در جدول شماره (12) نشان داده شده است.
ب.2-2چنانچه وسایل کنترل برفک زدایی روی پمپ گرما برای قطع جریان هوای سمت اتاقی نصب شده باشد، باید تمهیداتی برای قطع جریان هوای دستگاه آزمون روی پمپ گرما، در طول دوره برفک زدایی و در هر دو سمت گرماسنج درنظر گرفته شود. اگر درنظر است دستگاه تهویه اتاق آزمون در طول دوره برفک زدایی کار کند می توان تمهیداتی برای کنار گذر کردن هوای تهویه شده در اطراف پمپ گرما درنظر گرفت مشروط بر آنکه اطمینان حاصل شود، این هوا به عمل برفک زدایی کمک نمی نماید، باید از یک کنتور وات – ساعت برای بدست آوردن مقدار انرژی الکتریکی ورودی به پمپ گرمای مورد آزمون، استفاده شود.
ب.2-3پمپ گرما باید حداقل در یک دوره زمانی آزمون با یکی از شرایط زیر کار کند :
الف – حداقل سه دوره کامل برفک زدایی
ب – حداقل سه ساعت کار شامل یک دوره کامل برفک زدایی
پ – شش ساعت کار، اگر هیچ عمل برفک زدایی اتفاق نیافتد.
ب.2-4اگر پمپ گرما در پایان مرحله آزمون در شرایط برفک زدایی باشد، باید دوره برفک زدایی کامل شود. یک چرخه برفک زدایی شامل یک دوره گرمایش کامل و زمان برفک زدایی است. اطلاعات باید در فواصل زمانی حداکثر 5 دقیقه ثبت شود بجز در طول چرخه برفک زدایی و دوره بازگشت به حالت اول57 که در این حالت باید اطلاعات به دفعات کافی و بطور دقیق تا مشخص شدن منحنی تغییرات دما نسبت به زمان برای جریان هوای سمت اتاق (چنانچه بادزن سمت اتاقی کار می کند) و توان الکتریکی ورودی به پمپ گرمای مورد آزمون، ثبت شوند.
ب.3گرماسنج کالیبره از نوع اتاقی
ب.3-1گرماسنج کالیبره از نوع اتاقی در شکل (ب.4) نشان داده شده است. در این نوع گرماسنج دیوار جدا کننده ای وجود دارد و باید بگونه ای عایق شود که حداکثر نشت گرما (شامل تلفات تابشی) بیش از 5% ظرفیت کولر و / یا پمپ گرما نباشد و یک فاصله هوایی برای گردش آزادانه هوا در کف زیرین گرماسنج وجود داشته باشد.
ب.3-2میزان نشت گرما را می توان در هر یک از دو سمت اتاقی یا سمت بیرونی گرماسنج با روش زیر تعیین کرد.
باید کلیه دریچه ها بسته باشد. دمای هر یک از دو سمت را می توان با استفاده از گرمکن الکتریکی تا حداقل 11 درجه سلسیوس بیشتر از دمای محیط گرم کرد. دمای محیط باید در محدوده 1± درجه سلسیوس نسبت به دمای سطوح خارجی شش گانه اتاق شامل دیوار جدا کننده ثابت نگه داشته شود. اگر ساختار دیوار جدا کننده مشابه دیگر دیوارها باشد میزان نشت گرما از این دیوار می تواند به نسبت سطح تعیین شود.
ب.3-3برای کالیبره کردن میزان نشت گرما از دیوار جدا کننده به خودی خود می توان از روش زیر استفاده کرد :
آزمون مطابق موارد فوق انجام شود. سپس دمای سطوح مجاور سمت دیگر دیوار جدا کننده تا حد دمای سمت گرم شده افزایش می یابد. به این ترتیب زمانی که اختلاف دما بین سمت گرم شده و دمای محیط اطراف پنج سطح دیگر در حد 11 درجه سلسیوس می شود، نشت گرما از دیوار جدا کننده حذف می شود.
اختلاف بین گرمای ورودی اولین و دومین آزمون فقط میزان مجاز نشت گرما از دیوار جدا کننده را معین خواهد کرد.

شکل شماره (ب.4) – نمونه گرماسنج کالیبره از نوع اتاقی

ب.3-4برای سمت بیرونی اتاق گرماسنج که با وسایلی برای ایجاد سرمایش مجهز شده است، می توان وسیله کالیبراسیون دیگری تعبیه کرد که آن سمت را تا دمای حداقل 11 درجه سلسیوس پایین تر از دمای محیط (در شش وجه اتاق) خنک کند و تجزیه و تحلیل در این مورد نیز مشابه مورد قبل می باشد.
ب.3-5بعنوان یک روش دیگر تعیین همزمان ظرفیت دو اتاق گرماسنج، عملکرد سمت اتاقی گرماسنج باید حداقل هر شش ماه یکبار با استفاده از وسیله کالیبره کننده ظرفیت سرمایش طبق استانداردهای صنعتی، بررسی شود. این وسیله می تواند همچنین دستگاه کولر دیگری باشد که عملکردش به کمک روش های اندازه گیری همزمان سمت اتاقی و بیرونی گرماسنج در یک آزمایشگاه یا سازمان مرتبط ذیصلاح دیگر، مورد آزمون قرار گرفته است.
ب.4گرماسنج تعادلی از نوع اتاقی
ب.4-1گرماسنج تعادلی از نوع اتاقی، در شکل شماره (ب.5) نشان داده شده است و عملکرد آن براساس اصل مساوی نگهداشتن دمای حباب خشک اطراف اتاقک مورد نظر با دمای حباب خشک که در محدوده دمای آن سمت نگه داشته شده است استوار است. اگر دمای حباب مرطوب محیط نیز در محدوده آن سمت نگه داشته شود، مقررات عدم انتقال رطوبت، براساس بند ب.1-8 همین پیوست، مورد نیاز نمی باشد.
ب.4-2 بمنظور تامین یکنواختی دمای هوا در فضای میانی باید کف، سقف و دیوارهای گرماسنج به اندازه کافی از کف، سقف و دیوارهای فضای کنترل شده ای که دو اتاق گرماسنج در آن قرار دارند، فاصله داشته باشد. توصیه می شود که این فاصله حداقل 3/0 متر باشد و برای جلوگیری از لایه لایه شدن هوا وسایلی برای به گردش درآوردن هوا در اطراف این فضا تعبیه شود.
ب.4-3میزان نشت گرما از دیوار جدا کننده در محاسبات تعادل گرما وارد می شود ومی توان مطابق بند 3-3 همین پیوست نیز آن را کالیبره یا محاسبه نمود.
ب.4-4 به منظور محدود کردن نشت توصیه می شود کف، سقف و دیوارهای دو سمت گرماسنج به گونه ای عایقکاری شود که میزان نشت گرما (براساس بند 3-2 همین پیوست) از ده درصد ظرفیت پمپ گرمای مورد آزمون با اختلاف دمای 11 درجه سلسیوس یا 300 وات برای این اختلاف دما، هر کدام که بزرگتر است، بیشتر نشود.
ب.5گرماسنج و تجهیزات کمکی برای آزمون کولر با چگالنده آب خنک
ب.5-1آزمون این نوع کولرها باید با استفاده از سمت اتاقی گرماسنج کالیبره و یا گرماسنج تعادلی از نوع اتاقی باشد.
ب.5-2باید اندازه گیری هایی برای تعیین گذر و افزایش دمای آب خنک کننده چگالنده صورت گیرد. خطوط انتقال آب بین نقاط اندازه گیری دما و چگالنده عایق بندی شود.
شکل شماره (ب.5) – نمونه گرماسنج تعادلی از نوع اتاقی

پیوست پ
(الزامی)
محاسبات ظرفیت های سرمایش و گرمایش
پ.1محاسبه ظرفیت سرمایش (روش گرماسنجی)
پ.1-1اثر سرمایش کل روی سمت اتاقی گرماسنج به گونه ای که در گرماسنج کالیبره شده یا گرماسنج محیط تعادلی از نوع اتاقی آزمون می شود (رجوع شود به شکل های شماره (ب.4) و (ب.5)) از رابطه زیر محاسبه می شود :
 tci = Pr + (hw1 + hw2) Wr +  lp + lr (پ.1)که در آن :
 tci ظرفیت سرمایش کل در سمت اتاقی گرماسنج می باشد (برحسب وات)
Prمجموع توان های ورودی به سمت اتاقی گرماسنج می باشد (برحسب وات)
hw1آنتالپی مخصوص آب یا بخار می باشد که جهت تامین رطوبت بکار می رود؛ اگر هیچگونه آبی در زمان آزمایش وارد نشود. Hw1 در دمای آب منبع رطوبت زن دستگاه تهویه گرماسنج قرائت می شود. (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم) ؛
hw2آنتالپی مخصوص رطوبت ناشی از چگالش بخار بوده که از سمت اتاقی گرماسنج خارج شده است چرا که معمولاً این رطوبت چگالیده شده در سمت اتاقی از طریق دستگاه آزمون به سمت بیرونی منتقل می شود. در مواردی که اندازه گیری دمای مربوطه عملی نباشد دمای بخار آب چگالیده شده را می توان دمای هوای اندازه گیری شده (یا تخمین زده شده) مرطوب خارج شده از دستگاه مورد آزمون تلقی کرد. (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم) ؛
Wrگذر بخار آب چگالیده شده توسط دستگاه مورد آزمون می باشد و آن میزان آب بخار شده ای است که دستگاه رطوبت زن جهت نگهداری رطوبت لازم به سمت اتاقی می فرستد. (برحسب گرم بر ثانیه) ؛
 lpنرخ نشت گرما از دیوار جدا کننده سمت اتاقی بوده و به همان روشی تعیین می شود که در آزمون کالیبراسیون ذکر شده است (یا ممکن است برمبنای محاسبه گرماسنج محیط تعادلی از نوع اتاقی باشد. (برحسب وات) ؛
lrنرخ نشت گرما از دیوارها، کف و سقف به سمت اتاقی می باشد (ولی نشت گرما از دیوار جدا کننده را شامل نمی شود) و به همان روشی تعیین می شود که در آزمون کالیبراسیون ذکر شده است (برحسب وات).
پ.1-2ظرفیت سرمایش کل روی سمت بیرونی گرماسنج می باشد که با گرماسنج کالیبره یا گرماسنج محیط تعادلی از نوع اتاقی آزمون شده (رجوع شود به شکل های شماره (ب.4)و(ب.5)) و از رابطه زیر محاسبه می شود :
(پ.2)  tco = c – Po – Pt + (hw3 – hw2) Wr +  lp + loo
که در آن :
 tco ظرفیت سرمایش کل در سمت بیرونی گرماسنج می باشد (برحسب وات) ؛
c گرمای گرفته شده توسط کویل سرمایی در سمت بیرونی می باشد (برحسب وات) ؛
Poمجموع توانهای ورودی به هر دستگاه از قبیل گرمکن های مجدد، بادزن های گردش هوا و غیره در سمت بیرونی گرماسنج می باشد (برحسب وات) ؛
Pt توان کلی ورودی به دستگاه مورد آزمون است (برحسب وات) ؛
hw2مطابق تعریف بند 1-1 ؛
hw3آنتالپی مخصوص رطوبت چگالیده شده، که بوسیله هوای عبوری از کویل تغییر دهنده شرایط هوا58 در سمت بیرونی دستگاه تهویه گرماسنج ایجاد می شود و در درجه حرارتی که آب چگالیده شده، سمت بیرونی گرماسنج را ترک می کند، قرائت می گردد. (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم) ؛
Wrمطابق تعریف بند 1-1 ؛
 lpمطابق تعریف بند 1-1 ؛
یادآوری – مقدار  lp تنها در صورتی بطور عددی با مقدار معادله (1) برابر است (رجوع شود به بند 1-1) که سطوح طرفین دیوار جدا کننده با یکدیگر برابر باشند.
loo نرخ نشت گرما از سمت بیرون می باشد (ولی نشت گرما از دیوار جدا کننده را شامل نمی شود) و روش تعیین آن در آزمون کالیبراسیون ذکر شده است (برحسب وات).
پ.1-3ظرفیت سرمایش کل کولر آب خنک می باشد که نتیجه محاسبه از سمت چگالنده است و بصورت زیر محاسبه می شود :
(پ.3) tco = co – PE

که در آن :
tcoمطابق تعریف بند 1-2 ؛
coگرمایی که توسط کویل چگالنده دستگاه منتقل شده است (برحسب وات) ؛
PE توان ورودی موثر دستگاه (برحسب وات) ؛
پ.1-4 ظرفیت سرمایش نهان (ظرفیت رطوبت گیری از اتاق) بصورت زیر محاسبه
می شود :
(پ.4) d = K1 Wr
که در آن :
d ظرفیت سرمایش نهان می باشد (برحسب وات) ؛
K1برابر است با 2460 کیلوژول بر کیلوگرم ؛
Wrمطابق تعریف بند 1-1.
پ.1-5ظرفیت سرمایش محسوس بصورت زیر محاسبه می شود :
(پ.5) s = tci – d
که در آن :
s ظرفیت سرمایش محسوس می باشد (برحسب وات) ؛
tciمطابق تعریف بند 1-1 ؛
d مطابق تعریف بند 1-4 .
پ.1-6نسبت گرمای محسوس (SHR) بصورت زیر محاسبه می شود :59
(پ.6)
که در آن :
s مطابق تعریف بند 1-5 ؛
tciمطابق تعریف بند 1-1 .
پ.2محاسبه ظرفیت گرمایش (روش گرماسنجی)
پ.2-1ظرفیت گرمایش با اندازه گیری در سمت اتاق و بصورت زیر محاسبه می شود :
(این رابطه برای کولرهای دو تکه نیز بکار می رود) (پ.7) hi – lci + t + li – Pi
که در آن :
hiظرفیت گرمایش در سمت اتاقی گرماسنج می باشد (برحسب وات) ؛
lciنرخ گرمایی که از سمت اتاقی گرماسنج منتقل شده است (برحسب وات) ؛
t نرخ گرمای عبوری از دیوار جدا کننده از سمت اتاقی به سمت بیرونی گرماسنج (برحسب وات) ؛
li نرخ گرمای عبوری از بقیه سطوح محصور سمت اتاقی (برحسب وات) ؛
Pi سایر توان های ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (نظیر روشنایی، توان گرمایی و توان الکتریکی ورودی به دستگاه جبران کننده، تعادل گرمایی دستگاه رطوبت زن) (برحسب وات).
یادآوری – انتقال انرژی ناشی از نشتی گذر هوا در پمپ گرما و متعادل کردن گذر هوا تابعی از دستگاه خاص مورد آزمون است و هنگام تعیین ظرفیت درنظر گرفته نمی شود.
پ.2-2 تعیین ظرفیت پمپ گرما هنگامی که تبخیر کننده، گرما را از گذر هوا می گیرد با اندازه گیری در سمت بیرونی گرماسنج و بصورت زیر محاسبه می شود :
(پ.8) ho = Po + Pt + qwo (hw4 – hw5) + t + loo
که در آن :
ho ظرفیت گرمایش که از سمت بیرونی گرماسنج تعیین می شود (برحسب وات) ؛
Po توان کلی ورودی به سمت بیرونی گرماسنج باستثنای توان ورودی پمپ گرما (برحسب وات) ؛
Po مطابق تعریف بند 1-2 ؛
qwoگذر جرمی آب تهیه شده برای سمت بیرونی جهت تامین شرایط آزمون(برحسب گرم بر ثانیه)؛
hw4آنتالپی مخصوص گذر جرمی آب داده شده به سمت بیرونی گرماسنج (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم) ؛
hw5آنتالپی مخصوص آب چگالیده شده (در شرایط آزمون، که مقدار آن زیاد است) و برفک (در شرایط آزمون ، که مقدار آن پایین و یا خیلی کم است) (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم)؛
tمطابق تعریف بند 2-1 ؛
looگذر گرمای عبوری از بقیه سطوح محصور به سمت بیرونی گرماسنج (برحسب وات).
یادآوری – باید توجه داشت که انتقال انرژی به وسیله جریان هوای متعادل کننده و نشت هوا از پمپ گرما صرفنظر شده است.
پ.3محاسبه تعیین ظرفیت های گرمایش (با استفاده از روش آنتالپی هوا)
پ.3-1نتایج آزمون تعیین ظرفیت باید بطور کمی اثرات ایجاد شده روی هوا توسط دستگاه مورد آزمون را بیان کند. نتایج آزمون باید شامل مقادیر ظرفیت گرمایش، گذر هوای در گردش و انرژی کلی ورودی به پمپ گرما می باشد.
پ.3-2در طول انجام آزمون های ظرفیت گرمایش و احراز شرایط ، دستگاه اندازه گیری (شکل پ.1) می تواند مقداری اتلاف گرمایی داشته باشد که باید بکمک روش های کالیبراسیون مناسب تعیین و در ظرفیت گرمایش کل منظور شود.
پ.3-3ظرفیت گرمایش براساس داده های سمت اتاقی گرماسنج و با استفاده از معادله60 زیر محاسبه می شود :
(پ.9)
که در آن :
hiمطابق تعریف بند 2-1 ؛
qmiگذر هوا در سمت اتاقی در نقطه اندازه گیری (برحسب مترمکعب بر ثانیه) ؛
Cpaگرمای ویژه هوای خشک (برحسب ژول بر کیلوگرم کلوین) ؛
ta2 دمای هوای خروجی از سمت اتاقی گرماسنج (برحسب درجه سلسیوس) ؛
ta1 دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (برحسب درجه سلسیوس) ؛
V'nحجم مخصوص هوا در نقطه اندازه گیری مخلوط هوا و بخار آب (برحسب مترمکعب بر کیلوگرم) ؛
Wnرطوبت مخصوص هوا (برحسب کیلوگرم بر کیلوگرم هوای خشک).
اگر تصمیماتی برای افت مسیر درنظر گرفته شود باید در محاسبات تعیین ظرفیت منظور شود.
پ.3-4هنگامیکه رطوبت آزادانه به جریان هوای سمت اتاقی گرماسنج اضافه می شود، تغییرات محسوسی در محتوای رطوبت بین هوای ورودی و خروجی به سمت اتاقی گرماسنج بوجود می آید و معادله زیر باید استفاده شود :
(پ.10)
که در آن :
hiمطابق تعریف بند 2-1 ؛
qmiمطابق تعریف بند 3-3 ؛
ha1آنتالپی هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
ha2آنتالپی هوای خروجی از سمت اتاقی گرماسنج (برحسب کیلوژول بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
V'nمطابق تعریف بند 3-2 ؛
Wnمطابق تعریف بند 3-3 ؛
پ.3-5ظرفیت گرمایش گذرای کلی باید مطابق بند 3-4 محاسبه شده و برای کل زمان انجام آزمون میانگین گرفته شود. باید در فاصله زمانی که گذر هوای داخلی پمپ گرما در خلال برفک زدایی متوقف می شود، ظرفیت صفر درنظر گرفته شود اما زمان تلف شده61 باید در کل دوره آزمون به منظور بدست آوردن متوسط ظرفیت گرمایش درنظر گرفته شود.
پ.3-6نتایج آزمون برای تعیین ظرفیت باید بدون تنظیم تغییرات مجاز شرایط آزمون، صورت گیرد.
پ.4محاسبه ظرفیت های سرمایش (با استفاده از روش آنتالپی هوا)
ظرفیت های سرمایش کل، محسوس و نهان سمت اتاقی براساس داده های بدست آمده از آزمون در سمت اتاقی گرماسنج و با استفاده از معادلات زیر بدست می آید62 :
(پ.11)

(پ.12)

(پ.13)
که در آن :
tciمطابق تعریف بند 1-1 ؛
qmi، Cpa ، ta1 و ta2 مطابق تعاریف بند 3-3 ؛
ha1 ، ha2 ، V'n و Wn مطابق تعاریف بند 3-4 ؛
sciظرفیت سرمایش محسوس در سمت اتاقی گرماسنج (برحسب وات) ؛
lciظرفیت سرمایش نهان در سمت اتاقی گرماسنج (برحسب وات) ؛
Wi1رطوبت مخصوص هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (برحسب کیلوگرم بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
Wi2رطوبت مخصوص هوای خروجی از سمت اتاقی گرماسنج (برحسب کیلوگرم بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
105 * 47/2 در معادله (13) برابر است با گرمای نهان تبخیر در oC1±15 (برحسب ژول بر کیلوگرم) ؛

شکل (پ.1) – دستگاه آزمون احراز شرایط (پیشنهادی)

پیوست ت
(جهت اطلاع)
وسایل اندازه گیری
ت.1وسایل اندازه گیری دما
ت.1-1کوچکترین تقسیم بندی درجه دماسنج نباید از دوبرابر دقت مشخص شده بیشتر باشد. بعنوان مثال، برای دقت مشخص شده به میزان 05/0± درجه سلسیوس، کوچکترین تقسیم بندی درجه بندی دماسنج نباید از 1/0± درجه سلسیوس بیشتر باشد.
ت.1-2در مواردی که دقت دماسنج به میزان 05/0± درجه سلسیوس مشخص شده است، دماسنج باید با دماسنجی که توسط یک موسسه یا سازمان شناخته شده مانند موسسه استاندارد تایید شده است، مقایسه شود.
ت.1-3در کلیه اندازه گیری های دمای حباب مرطوب، باید رطوبت کافی تامین شود و زمان لازم به منظور برقراری تعادل تبخیری سپری شود. برای دماسنج های جیوه در شیشه63، قطر حباب64 نباید از 5/6 میلیمتر بیشتر باشد و باید اطمینان حاصل شود که قرائت های دما در شرایطی انجام می شود که سرعت هوا حداقل برابر با پنج متر برثانیه است. برای سایر وسایل اندازه گیری دما، برای رسیدن به شرایط تعادل تعریف شده فوق، سرعت هوا باید کافی باشد.
ت.1-4دماسنج هایی که برای اندازه گیری تغییرات دما مورد استفاده قرار می گیرد، باید به منظور بهبود دقت تا آنجا که امکان دارد براحتی امکان جابجا شدن بین موقعیت های ورودی و خروجی را داشته باشند.
ت.1-5برای اندازه گیری دمای سیال، دماسنج را باید مستقیماً در سیال قرار داد یا آن را در داخل چاهکی65 که در داخل سیال است، قرار داد. چنانچه شیشه دماسنجی مستقیماً درون سیال قرار گیرد باید آن را با درنظر گرفتن تاثیر فشار سیال برروی آن، کالیبره نمود.
ت.1-6دماسنج باید به میزان کافی در برابر تابش هرگونه منبع حرارتی محافظت شود.
ت.1-7زمان پاسخ66، زمان مورد نیاز ابزار برای رسیدن به 63 درصد اختلاف دما در شرایط پایدار نهایی است، چنانچه محدوده تغییر اختلاف دمائی به میزان 7 درجه سلسیوس یا بیشتر باشد.
ت.2وسایل اندازه گیری فشار
ت.2-1حداکثر فاصله درجه بندی نباید از محدوده مانومترهایی که در جدول شماره (ت.1) فهرست شده اند بزرگتر باشد.
جدول شماره (ت.1) – دامنه قرائت مانومتر
مقادیر برحسب پاسکال
حداکثر فاصله درجه بندی
دامنه قرائت
25/1
5/2
0/5
25
از 25/1 تا 25
بیشتر از 25 تا 250
بیشتر از 250 تا 500
بیشتر از 500
ت.2-2برای اندازه گیری مقدار گذر جریان هوا، حداقل اختلاف فشار باید یکی از مقادیر زیر باشد :
الف -25 پاسکال با مانومتر لوله ای شیبدار یا میکرومانومتر ؛
ب – 500 پاسکال با مانومتر لوله ای عمودی.
ت.2-3استانداردهای کالیبراسیون باید بصورت زیر باشد :
الف – برای فشار سنج هایی بادامنه قرائت 25/1 تا 25 پاسکال، مانومتری بادقت 25/0± پاسکال ؛
ب – برای فشار سنج هایی با دامنه قرائت 25 تا 500 پاسکال، مانومتری با دقت 5/2± پاسکال. (از نوع نشاندهنده فنری یا میکرومانومتر) ؛
ج – برای فشار سنج هایی با دامنه قرائت 500 پاسکال و بالاتر، مانومتری با دقت تا 25 پاسکال (مانومتر لوله ای عمودی) ؛
ت.2-4اندازه گیری فشار جو باید با استفاده از بارومتری باشد که دقت درجه بندی آن به میزان 1/0± درصد دامنه درجه بندی آن می باشد.
ت.3وسایل اندازه گیری برقی
ت.3-1اندازه گیری برقی باید با یکی از وسایل زیر انجام شود :
1- شاخص دار67
2- جمع کننده68
پ.3-2ابزارهایی که برای اندازه گیری کلیه ورودی های الکتریکی در دو قسمت گرماسنج استفاده می شود باید با دقت 5/0± درصد کمیت مورد اندازه گیری باشند.
ت.4وسایل اندازه گیری گذر آب
ت.4-1اندازه گیری گذر آب باید با استفاده هر یک از وسایلی که دقت آنها 1± درصد کمیت مورد اندازه گیری شده باشد.
الف – مقدار سنج مایع69 ، اندازه گیری جرمی یا حجمی ؛
ب – گذرسنج مایع70.
ت.4-2مقدار سنج مایع باید دارای مخزنی با ظرفیت کافی برای جمع آوری گذر مایع حداقل به مدت 2 دقیقه باشد.
ت.5سایر وسایل اندازه گیری
ت.5-1اندازه گیری فواصل زمانی باید با ابزارهایی که دقت آنها 2/0± درصد کمیت مورد اندازه گیری شده است انجام شود.
ت.5-2اندازه گیری جرم باید با دستگاهی که دقت آن 1± درصد کمیت مورد اندازه گیری شده انجام شود.
ت.5-3اندازه گیری سرعت دورانی باید با وسایلی از نوع حس کننده غیرتماسی71 که دقت آنها 1± درصد کمیت اندازه گیری شده است انجام شود.

پیوست ث
(جهت اطلاع)
روش های اندازه گیری مقدار گذر هوا
ث.1تعیین مقدار گذر هوا
ث.1-1مقادیر زیر می تواند با استفاده از دستگاه ها و روش های آزمونی که در این پیوست آورده شده است اندازه گیری شود.
الف – مقدار گذر هوای خروجی از کولر و / یا پمپ گرما در سمت اتاقی ؛
ب – مقدار گذر هوای تهویه شده، اگر کولر و / یا پمپ گرما مجهز به سیستم تهویه هوا باشند ؛
پ – مقدار گذر هوای تخلیه شده، اگر کولر و / یا پمپ گرما مجهز به سیستم تخلیه هوا باشند ؛
ت – مقدار گذر هوای نشتی.
ث.1-2مقادیر گذر هوا بصورت گذر جرمی تعیین می شود. در صورتیکه مقادیر گذر هوا باید در اعلام ظرفیت بصورت گذر حجمی بیان شود باید شرایطی را که در آن حجم مخصوص تعیین شده است (فشار، دما و رطوبت) مشخص شود.
ث.2 شیپوره ها
ث.2-1شیپوره ها باید مطابق بند 2-2 و 2-3 همین پیوست ساخته شده و مطابق شکل (ب.2) از پیوست ب نصب شود.
ث.2-2ضرائب تخلیه شیپوره برای ساخت، نشان داده شده در شکل (ب.2) می تواند با استفاده از نمودار مبنای شکل (ث.1) معین شود.
شکل (ث.1) از حل معادلات زیر به دست آمده است :
که در آن :
Cdضریب تخلیه
Reعدد رینولدز
Vسرعت
Dقطر شیپوره
چگالی
گرانروی
ث.2-3همچنین شیپوره ها می تواند براساس استانداردهای ملی مربوطه ساخته شود، مشروط بر آن که بتوان آنها را در دستگاه موصوف در اشکال (ب.2) و (ب.3) بکار برد تا دقتهای معادل حاصل شود.
ث.3دستگاه های اندازه گیری مقدار گذر هوای تخلیه شده از اتاق گرماسنج
ث.3-1اندازه گیری مقدار گذر هوای تخلیه شده از اتاق باید مشابه با دستگاه هایی که در شکل های شماره (ب.1) و (ب.3) نشان داده شده است، انجام شود.
ث.3-2یک یا چند شیپوره که مطابق شکل های شماره (ب.2) و (ب.3 ساخته شده و در دیوار محفظه دریافت هوا نصب شده اند هوا را به محفظه تخلیه رانده و اندازه آنها نیز بایدبگونه ای باشد که سرعت هوا در گلوگاه شیپوره از 15 متر بر ثانیه کمتر نباشد.فاصله مرکز تا مرکز شیپوره های مورد استفاده نباید کمتر از سه برابر قطر گلوگاه باشد و فاصله مرکز هر شیپوره تا چهار دیوار مجاور آن نباید کمتر از 5/1 برابر قطر گلوگاه باشد. چنانچه شیپوره ها دارای قطرهای مختلف باشند فاصله بین محورها باید براساس میانگین قطر آنها باشد. ترتیب و اندازه محفظه دریافت هوا باید بگونه ای باشد که به میزان کافی توزیع سرعت یکنواخت هوا را در ورود به شیپوره (شیپوره ها) تامین نماید یا دارای پره های پخش کننده هوای مناسب برای دستیابی به این منظور باشد. شیپوره هایی که به این گونه نصب می شوند نیاز به تصحیح ناچیزی برای سرعت ورودی دارند.

شکل (ث.1) – تعیین ضریب تخلیه شیپوره
دستورالعمل : از مقیاس های درجه حرارت و قطر برای تعیین نقطه روی مقیاس شاخص (X) استفاده کنید. مقیاس های شاخص و فشار را برای تعیین عدد رینولدز و ضریب تخلیه استفاده کنید.
ث.3-3به منظور دستیابی به فشار ایستایی صفر نسبت به اتاق آزمون در خروجی کولر و / یا پمپ گرما از محفظه دریافت هوا باید از مانومتری که یک سمت آن به یک یا چند لوله فشار ایستایی وصل شده و برروی دیوار داخلی محفظه دریافت هوا نصب شده است، استفاده کرد.
ث.3-4ترتیب و اندازه محفظه تخلیه باید بگونه ای باشد که فاصله از مرکز هر شیپوره تا دیوار مجاور آن حداقل 5/1 برابر قطر گلوگاه بوده و فاصله مرکز شیپوره تا مانع بعدی نیز حداقل پنج برابر قطر گلوگاه باشد مگر آنکه پره های پخش کننده مناسبی مورد استفاده قرار گیرد.
ث.3-5برای جبران مقاومت محفظه، شیپوره (شیپوره ها) و پره های پخش کننده هوا باید از یک هواکش در محفظه تخلیه استفاده نمود.
ث.3-6مانومتر (مانومترهای) مورد استفاده برای اندازه گیری افت فشار شیپوره (شیپوره ها) باید از یک سمت به یک یا چند لوله فشار ایستایی که برروی دیوار داخلی محفظه دریافت هوا قرار دارد و از سمت دیگر به یک یا چند لوله فشار ایستایی متصل به دیوار محفظه تخلیه، وصل شود.
لوله های فشار ایستایی باید بگونه ای قرار گیرد که جریان هوا برروی آنها تاثیر نگذارد. در صورت لزوم فشار سرعتی جریان هوای خروجی از شیپوره (شیپوره ها) را می توان با استفاده از لوله پیتو اندازه گیری نمود اما چنانچه بیشتر از یک شیپوره استفاده شده است، فشار سرعتی برای هر شیپوره با قرائت لوله پیتو تعیین می شود. قرائت های دما در شیپوره (شیپوره ها) فقط باید برای تعیین چگالی هوا مورد استفاده قرار گیرد.
ث.4 اندازه گیری گذر هوای تخلیه شده در سمت اتاقی گرماسنج
ث.4-1مقدار گذر هوای تخلیه شده در سمت اتاقی گرماسنج باید با استفاده از دستگاهی مشابه شکل (ب.3) اندازه گیری شود.
ث.4-2خروجی یا خروجی های کولر و / یا پمپ گرما مورد آزمون باید توسط کانال تبدیل با مقاومت هوای ناچیز به محفظه دریافت هوا متصل شوند.
ث.4-3هواکش باید بگونه ای تنظیم شود که فشار ایستایی صفر را در خروجی کولر و / یا پمپ گرمای مورد آزمون در محفظه دریافت هوا برقرار کند.
ث.4-4قرائت های زیر باید انجام شود :
الف – فشار جو ؛
ب – دمای حباب خشک و دمای حباب مرطوب یا دمای نقظه شبنم هوا در شیپوره ها ؛
پ – فشار سرعتی شیپوره.
ث.4-5گذر جرمی هوای عبوری از یک شیپوره با استفاده از معادله زیر تعیین می شود :
(ث.1)

گذر حجمی هوای عبوری از یک شیپوره با استفاده از معادلات زیر تعیین می شود :
(ث.2)

(ث.3)
که در آن :
qmمقدار گذر جرمی هوا (برحسب کیلوگرم بر ثانیه) ؛
qv مقدار گذر حجمی هوا (برحسب متر مکعب بر ثانیه) ؛
K2141 ؛
Cdضریب تخلیه شیپوره (رجوع شود به بند 2-2) ؛
Aمساحت شیپوره (برحسب متر مربع) ؛
PVاختلاف فشار ایستایی (برحسب پاسکال) در طول شیپوره، یا فشار سرعتی در گلوگاه شیپوره (برحسب پاسکال)، با صرفنظر کردن از سرعت ورودی به شیپوره ؛
V'nحجم مخصوص هوا در ورودی شیپوره (برحسب متر مکعب بر کیلوگرم مخلوط بخار آب و هوا) ؛
PAفشار جو در شرایط استاندارد (برابر با 325/101 کیلوپاسکال) ؛
Pn فشار جو در محل (برحسب کیلوپاسکال) ؛
Wn رطوبت مخصوص در ورودی شیپوره (برحسب کیلوگرم بر کیلوگرم هوای خشک)
Vnحجم مخصوص هوای مرطوب در شرایط دماهای خشک و مرطوب هوای موجود در ورودی شیپوره در فشار جو متعارف (برحسب متر مکعب بر کیلوگرم).
یادآوری – در مواردی که فشار جو قرائت شده نسبت به فشار جو در شرایط استاندارد به میزان کمتر از 3 کیلوپاسکال اختلاف داشته باشد برای سادگی می توان V'n را برابر Vn درنظر گرفت.
ث.4-6گذر هوای عبوری از چندین شیپوره را می توان برطبق بند 4-5 محاسبه کرد که در آن گذر جریان کلی باید با جمع مقادیر qm برای هر شیپوره محاسبه شود.
ث.5اندازه گیری مقدار گذر هوای تهویه، تخلیه و نشت شده
ث.5-1گذر هوای تهویه، تخلیه و نشت شده باید با استفاده از دستگاه های مشابه با شکل (ب.3) در حالیکه کولر و / یا پمپ گرما در حال کار بوده و ازنظر تقطیر به تعادل رسیده باشند، اندازه گیری شود.
ث.5-2در حالیکه وسیله همسان کننده فشار برای حداکثر اختلاف فشار ایستایی بین دو سمت گرماسنج معادل یک پاسکال تنظیم شده است، باید قرائت های زیر انجام شود :
الف – فشار جو ؛
ب – دماهای خشک و مرطوب هوای شیپوره ؛
پ – فشار سرعتی شیپوره.
ث.5-3مقادیر گذر هوا باید طبق بند 4-5 محاسبه شود.
ث.6کالیبراسیون دستگاه آزمون (با استفاده از روش آنتالپی هوا)
ث.6-1برای برقراری مقررات این استاندارد، دستگاه آزمون باید بصورت دوره ای در شرایطی مشابه با شرایطی که کولر و / یا پمپ گرما آزمون می شوند کالیبره شود. روش آزمون کالیبراسیون شامل اعمال گرمای مقاومتی الکتریکی به داخل دستگاه اندازه گیری حتی الامکان در نقطه ای نزدیک به نقطه اتصال کولر یا پمپ گرمای مورد آزمون (رجوع شود به شکل (پ.1))می باشد.
ث.6-2آزمون های کالیبراسیون باید حداقل هر شش ماه یکبار و هر زمان که تغییراتی در دستگاه آزمون مشاهده می شود، انجام شود.
ث.6-3در طول آزمون کالیبراسیون،باید مقادیر گذر هوا، دمای ورودی و خروجی با مقادیر اندازه گیری شده در طول آزمون کولر و / یا پمپ گرما در محدوده رواداری های جدول شماره
(11) با یکدیگر تطبیق نمایند. توان الکتریکی گرمکن مقاومتی باید بگونه ای تنظیم شود که معادل ظرفیت حاصله از شرایط آزمون مورد نظر باشد.
ث.6-4توان حرارتی گرمکن مقاومتی بصورت زیر محاسبه می شود :
که در آن :
ظرفیت گرمایش کل گرمکن مقاومتی (برحسب وات) ؛
توان ورودی به گرمکن مقاومتی (برحسب وات) ؛
ث.6-5ظرفیت گرمایش خروجی خالص دستگاه کالیبراسیون مطابق بند 3-3 محاسبه
می شود.
ث.6-6 در صورتی که گرمای ورودی گرمکن مقاومتی (محاسبه شده برمبنای بند 6-4) با گرمای خروجی اندازه گیری شده (محاسبه شده برمبنای بند 6-5 حداکثر در محدوده 4% اختلاف داشته باشد، کالیبراسیون دستگاه آزمون رضایتبخش تلقی می شود.
پیوست ج
(جهت اطلاع)
روش آزمون تعیین ظرفیت با استفاده از آنتالپی هوا در سمت بیرونی گرماسنج
ج.1کلیات
ج.1-1در روش آنتالپی هوا، ظرفیت ها با اندازه گیری های دماهای خشک و مرطوب هوای ورودی و خروجی و مقدار گذر هوای مربوط تعیین می شود.
ج.1-2مشخصات مندرج در بند 2-1 از همین پیوست در مورد آزمونهای آنتالپی هوا اعمال می شود، مشروط بر اینکه کمپرسور مستقلاً تهویه شود و اگر دستگاه از کویلهای بیرونی مجزا استفاده می کند تنظیم افت خطوط مطابق موارد مندرج در بند 3-3 از پیوست پ و بند 4-3 از همین پیوست مجاز است.
ج.2مقررات اتاق آزمون
ج.2-1هنگام استفاده از روش آنتالپی هوا برای آزمون هایی که در سمت بیرونی گرماسنج انجام می شود، لازم است اطمینان حاصل شود که آیا اتصال وسیله اندازه گیری هوا، عملکرد کولر و / یا پمپ گرمای مورد آزمون را تغییر می دهد یا خیر. اگر چنین است این تغییر باید با لحیم کردن ترموکوپل هایی تقریباً در وسط زانوهای برگشتی (U شکل) به مدار کویلهای داخلی و خارجی تصحیح شود.
در دستگاه هایی که به شارژ مبرد حساس نیستند (مجهز به مخزن تجمع مبرد) می توان فشار سنج هایی تعبیه نمود که از طریق شیر و یا واسطه کمکی به خطوط مکش و تخلیه متصل شوند. سپس باید دستگاه را در حالیکه دستگاه آزمون سمت اتاقی متصل بوده و دستگاه آزمون سمت بیرونی متصل نمی باشد در شرایط مورد نظر راه اندازی نمود.
بعد از رسیدن به شرایط تعادل، داده های آزمون باید در مدت حداقل 30 دقیقه در فواصل زمانی پنج دقیقه ای ثبت شود. سپس باید کولر و/ یا پمپ گرما به سمت بیرونی گرماسنج وصل شده و به کمک فشار سنج ها و ترموکوپل های فوق الذکر فشار و دما را ثبت نمود. اگر بعد از رسیدن به شرایط تعادل، میانگین مقادیر اندازه گیری شده در محدوده 3/0± درجه سلسیوس نباشد یا میانگین فشار معادل آنها در حین آزمون اولیه با مقادیر توافق شده اختلاف داشته باشد مقدار گذر هوای سمت بیرونی تنظیم شود. آزمون باید در حالیکه کولر و / یا پمپ گرما به سمت بیرونی گرماسنج متصل است و به تعادل رسیده است به مدت 30 دقیقه ادامه یابد و در خلال این مدت نیز نتایج آزمون سمت اتاقی گرماسنج در 2± درصد با نتایج بدست آمده از آزمون اولیه مطابقت نماید. این روش برای هر دو چرخه گرمایش و سرمایش بکار می رود اما لازم است تحت هر شرایطی برای هر دو چرخه بطور جداگانه انجام شود.
ج.2-2برای کولری که کمپرسور آن بطور جداگانه با جریان هوای سمت بیرونی گرماسنج تهویه می شود، بمنظور درنظر گرفتن تلفات گرمایی تابشی کمپرسور، باید از گرماسنجی که برای روش آنتالپی هوا ترتیب یافته است استفاده شود.(رجوع شود به شکل (ج.1))
ج.2-3چنانچه مقدار گذر هوای سمت بیرونی براساس بند 2-1 تنظیم شده باشد، این مقدار گذر هوا باید در محاسبه ظرفیت مورد استفاده قرار گیرد. هرچند در این موارد باید بمنظور تعیین مقادیر، مقدار توان ورودی بادزن سمت بیرونی که در آزمون اولیه درنظر گرفته شده است، مورد استفاده قرار گیرد.
ج.3شرایط آزمون
هنگام استفاده از روش آنتالپی هوا در سمت بیرونی، باید از بند 4-1 و 4-2 مندرج در پیوست الف برای آزمون اولیه (براساس بند 2 همین پیوست) و نیز آزمون عمومی کولر و / یا پمپ گرما استفاده شود.

شکل (ج.1) – گرماسنج : ترتیب روش آزمون با استفاده از روش آنتالپی هوا

ج.4محاسبات
ج.4-1ظرفیت سرمایش کل براساس داده های سمت بیرونی با استفاده از معادلات72 زیر محاسبه می شود :
(ج.1)
یا برای کولر هوا خنک که تبخیر مجدد در آن صورت نمی گیرد.
(ج.2)
که در آن :
tcoظرفیت سرمایش کل براساس داده های سمت بیرونی (برحسب وات) ؛
qmoگذر جرمی هوا روی سمت بیرونی (برحسب مترمکعب بر ثانیه) ؛
ha4آنتالپی مخصوص هوای خروجی از سمت بیرونی (برحسب ژول بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
ha3آنتالپی مخصوص هوای ورودی به سمت بیرونی (برحسب ژول بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
Cpaگرمای ویژه هوای خشک (برحسب ژول بر کیلوگرم کلوین) ؛
ta4 دمای هوای خروجی از سمت بیرونی (برحسب درجه سلسیوس) ؛
ta3 دمای هوای ورودی به سمت بیرونی (برحسب درجه سلسیوس) ؛
V'nحجم مخصوص هوا در نقطه اندازه گیری (برحسب مترمکعب برکیلوگرم مخلوط بخار آب و هوا) ؛
Wnرطوبت مخصوص در شیپوره (برحسب کیلوگرم بر کیلوگرم هوای خشک) ؛
Pt توان کل کولر و / یا پمپ گرما (برحسب وات) ؛
ج.4-2ظرفیت گرمایش کل براساس داده های سمت بیرونی و با استفاده از معادلات زیر محاسبه می شود :
(ج.3)
یا برای کولر هوا خنک که تبخیر مجدد در آن صورت نمی گیرد :
(ج.4)
که در آن :
thoظرفیت گرمایش کل براساس داده های سمت بیرونی و سایر نمادهای تعریف شده در بند 4-1 (برحسب وات).
ج.4- چنانچه تصحیحات اتلاف مسیر انجام شود باید در محاسبات تعیین ظرفیت منظور شود مقادیر مجاز باید مطابق زیر اعمال شود :
الف – برای لوله مسی ساده
(ج.5)
ب – برای خطوط عایق شده
(ج.6)
که در آن :
Lاتلاف گرمایی مسیر در لوله های رابط (برحسب وات) ؛
Dtقطر خارجی لوله کشی مبرد (برحسب میلیمتر) ؛
tاختلاف دمای میانگین بین مبرد و دمای محیط (برحسب درجه سلسیوس) ؛
L طول لوله مبرد (برحسب متر) ؛
T ضخامت عایق در لوله های رابط (برحسب میلیمتر)
تصحیحات اتلاف مسیر باید با ظرفیت در سمت بیرونی جمع جبری شود.
پیوست چ
(جهت اطلاع)
فهرست نمادها

یکا
شرح
نماد
m2
مساحت شیپوره
A
—
ضریب تخلیه شیپوره
Cd
kJ/kg.K
گرمای ویژه هوای خشک
Cpa
mm
قطر خارجی لوله مبرد
Dt
هوای خشک kJ/kg
آنتالپی مخصوص هوای مرطوب ورودی به سمت اتاقی گرماسنج
ha1
هوای خشک kJ/kg
آنتالپی مخصوص هوای خروجی از سمت اتاقی گرماسنج
ha2
هوای خشک J/kg
آنتالپی مخصوص هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج
ha3
هوای خشک J/kg
آنتالپی مخصوص هوای خروجی از سمت بیرونی گرماسنج
ha4
kJ/kg
آنتالپی مخصوص آب یا بخار تحویل شده به سمت اتاقی گرماسنج
hW1
kJ/kg
آنتالپی مخصوص رطوبت ناشی از چگالش بخار از سمت اتاقی گرماسنج
hW2
kJ/kg
آنتالپی مخصوص رطوبت منتقل شده توسط کویل تغییر دهنده شرایط هوا در سمت بیرونی دستگاه تهویه گرماسنج
hW3
kJ/kg
آنتالپی مخصوص گذر آب تحویل شده به سمت بیرونی گرماسنج
hW4
J/kg
آنتالپی مخصوص آب چگالیده شده (در شرایط آزمون، که مقدار آن زیاد است) و برفک زدن مرتبط با پمپ گرما (در شرایط آزمون، که مقدار آن پائین و یا خیلی کم است).
hW5
J/kg
ثابت (= 2460)
K1

ثابت (=1414)
K2
m
طول لوله کشی سیال مبرد
L
یکا
شرح
نماد
W
نرخ نشت گرما از دیوار جدا کننده به سمت اتاقی
lp
W
نرخ نشت گرما از دیوارها، کف و سقف به سمت اتاقی
lr
W
گرمای گرفته شده توسط کویل سرمایی در سمت بیرونی گرماسنج
c
W
گرمای منتقل شده توسط کویل چگالنده
co
W
ظرفیت سرمایش نهان (رطوبت گیری)
d
W
ظرفیت گرمایش در سمت اتاقی گرماسنج
hi
W
ظرفیت گرمایش در سمت بیرونی گرماسنج
ho
W
اتلاف گرمایی مسیر در لوله های رابط
l
W
نرخ گرمای منتقل شده از سمت اتاقی گرماسنج
lci
W
نرخ گرمای عبوری از بقیه سطوح محصور در سمت اتاقی گرماسنج
li
W
نرخ نشت گرمای ورودی یا خروجی از سمت بیرونی گرماسنج که شامل نشت گرما از دیوار جدا کننده نمی باشد.
loo
W
ظرفیت گرمایش کل گرمکن مقاومتی
r
W
ظرفیت سرمایش محسوس
s
W
ظرفیت سرمایش محسوس، داده های سمت اتاقی
sci
W
نرخ گرمای عبوری از دیوار جدا کننده
t
W
ظرفیت سرمایش کل، داده های سمت اتاقی
tci
W
ظرفیت سرمایش کل، داده های سمت بیرونی
tco
W
ظرفیت گرمایش کل، داده های سمت اتاقی
thi
W
ظرفیت گرمایش کل، داده های سمت بیرونی
tho
kpa
فشار جو در شرایط متعارف 325/101)
PA
kpa
فشار جو در ورودی شیپوره
Pn
Pa
اختلاف فشار ایستایی در طول شیپوره
PV
یکا
شرح
نماد
W
توان ورودی موثر
PE
W
سایر توان های ورودی به سمت اتاقی گرماسنج (نظیر روشنایی، توان ورودی الکتریکی و گرمایی به وسایل جبران کننده، تعادل گرمایی وسایل (رطوبت گیری)
Pi
W
توان کلی ورودی به سمت بیرونی گرماسنج باستثنای توان ورودی به کولر و / یا پمپ گرما
Po
W
توان ورودی به گرمکن مقاومتی
Pr
W
توان کلی ورودی به کولر و / یا پمپ گرما
Pt
W
مجموع توان کلی ورودی به دستگاه هایی که در سمت بیرونی گرماسنج قرار دارد (مانند گرمکن ها، بادزن ها و غیره)
Po
W
مجموع توان کلی ورودی به سمت اتاقی گرماسنج
Pr
kg/s
گذر جرمی هوا
qm
m3/s
گذر هوای داخلی
qmi
m3/s
گذر حجمی هوا
qV
g/s
گذر جرمی آب تحویل شده به سمت بیرونی برای تامین شرایط آزمون
qwo
—
نسبت گرمای محسوس
SHR
oC
دما
T
oC
دمای هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج
ta1
oC
دمای هوای خروجی از سمت اتاقی گرماسنج
ta2
oC
دمای هوای ورودی به سمت بیرونی گرماسنج
ta3
oC
دمای هوای خروجی به سمت بیرونی گرماسنج
ta4
mm
ضخامت عایق، در لوله های رابط
T
هوای خشک m3/kg
حجم مخصوص هوا در شرایط دمای خشک و مرطوب هوای موجود در ورودی شیپوره در فشار جو استاندارد
Vn

یکا
شرح
نماد
m3/kg
مخلوط بخار آب – هوا
حجم مخصوص هوا در وسیله اندازه گیری گذر هوا
V'n
هوای خشک kg/kg
رطوبت مخصوص هوای ورودی به سمت اتاقی گرماسنج
Wi1
هوای خشک kg/kg
رطوبت مخصوص هوای خروجی از سمت اتاقی گرماسنج
Wi2
kg/kg
رطوبت مخصوص در داخل شیپوره
Wn
g/s
مقدار بخار آب چگالیده شده توسط دستگاه مورد آزمون
Wr

1 – Single packaged non – ducted air conditioners
2 – Split system non – ducted air conditioners
3 – Condenser
4 – Evaporator
1- Multi split – conditioners
2 – Indoor – units
3 – Indoor – units
4 – Windowless
1 – Standard air
2- Calorimeter
3 – Indoor room – side
4 -Outdoor – side
1 – Indoor discharge air – flow
2 – Indoor intake air – flow
3 – Ventilation air – flow
4 – Outdoor discharge air – flow
1 – Outdoor intake air – flow
2 – Exhaust air – flow
3 – Leakage air – flow
4 – Bypassed indoor air – flow
5 – Bypassed outdoor air – flow
1 – Equalizer opening air – flow
2 – Dry bulb temperature
3 – Wet bulb temperature
4 – Total cooling capacity
5 – Interval of time
1 – Heating capacity
2 – Latent cooling capacity ; room dehumidifying capacity
3- Sensible cooling capacity
4 – Sensible heat ratio
5- Rated voltage(s)
6 – Rated frequency (es)
1 – Energy efficiency ratio
2 – Coefficient of Performance (COP)
3 – Effective power input
4 – Total power input

1 – Moderate climate
2 – Cool climate
1 – Hot climate
2 – Condensate equilibriun
1 – Motor – overload protective devices
1 – Face area
1 Enclosure sweat and condensate disposal test
1 – Freeze – up test
2 – Blockage test
3 – Drip test
1 – Calibrated type room calorimeter
2 – Balanced ambient type room calorimeter
49 – منظور از نام سازنده نام شرکت یا کارخانه تولیدی است.
50 – تا تدوین استاندارد ملی ایران به استاندارد ISO 817 مراجعه نمایید.
1 – Accuracy
2 – Qualification test procedure
1- Pressure – equalizing device
2 – Discharge chamber
1 – Reconditioning equipment
1 – Console – type equipment
1- Recovery period
58 – Air – treating coil
1 – Sensible heat ratio
60 – در معادله (9) نشت گرما از پمپ گرما درنظر گرفته نشده است.
1- Elapsed time
62 – در معادلات (11) و (12) نشت گرما از پمپ گرما درنظر گرفته نشده است.
1- Mercury in – glass thermometers
2- Bulb
1- Well
2 – Response time
1 – Indicating
2- Integrating
1 – Liquid quantity meter
2- Liqulid flowmeter
3- Remote – sensing type
72 – در معادلات (ج.1)، (ج.2)، (ج.3) و (ج.4) مقادیر تصحیح نشت گرمای کولر و / یا پمپ گرما منظور نشده است.

—————

————————————————————

—————

————————————————————