مدیریت مالی
امکان سنجی اجرای بودجهریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
بیان مساله تحقیق:
طی سالهای اخیر فشارهای فزایند های در زمینه نظارت مالی بر سازما ن ها، تقریبا در تمامی کشورهای جهان به چشم می خورد. این فشارها ناشی از محدودیت منابع ، افزایش حساسیت های جامعه و گرایش سیاستمداران در جلب رضایت مردم به منظور ارائه عملکرد مثبت در جهت کسب مقبولیت، مشروعیت و پاسخگویی در راستای بهبود مدیریت بر منابع مالی بوده است . بسیاری از کشورهای توسعه یا فته و در حال توسعه دنیا در تلاشند نظام بودجه ریزی خود را در یک فرآیند بهبود یا تغییر به یک نظام عملکرد محور یا عملیاتی که در آن ارتباط بین اعتبارات بودجه ای و عملکرد دستگاههای اجرایی شفاف و قابل درک است، نزدیکتر سازند و از این طریق پشتوانه اطلاعاتی معتبر و قابل اطمینانی برای تصمیمات بودجه ای فراهم آورند)حسن آبادی و نجارصراف، 1387).
در واقع بودجه ریزی عملیاتی، ابزار مدیریتی سودمندی به شمار میآید که برای تولید و تبادل اطلاعات حال و آتی بر اساس شاخص ها و استانداردهای عملکردی به منظور تنظیم بودجه برای برآورد و سنجش عملکرد سازمانها ضروری میباشد.
دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی نیز که مسئول کشف و نشر دانش و فراهم سازی آموزش و یادگیری عالی برای تربیت نیروی انسانی متخصص و کمک به توسعه جوامع هستند، به عنوان یک نظام (سیستم) از چندین زیر نظام تشکیل شده اند که اساسی ترین نظام مدیریتی آن نظام مالی است (ساکتی و سعیدی، 1386). استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در نظام مالی دانشگاه ها عوامل اثر بخشی و صرفه جویی را به ابعاد سنتی بودجه ریزی اضافه می کند.
اهمیت موضوع فوق موجبات توجه و اصلاحات اخیر در نظام بودجه ای دانشگاه های کشور و حرکت به سوی بودجه عملیاتی را نشان می دهد. به طوری که در قانون برنامه چهارم توسعه، دانشگاه ها نه تنها باید نظام بودجه ریزی خود را از بودجه ریزی برنامه ای به بودجه ریزی عملیاتی تغییر دهند بلکه (در اجرای بند الف ماده 49 این قانون)، موسسههای آموزش عالی ملزم به تهیه بودجه عملیاتی به منظور دستیابی به بهای تمام شده فعالیت های آموزشی و پژوهشی و تعیین هزینه سرانه دانشجو در رشته های مختلف به منظور تامین منابع مالی هستند.
از سوی دیگر به استناد این ماده، قانون برنامه چهارم توسعه کشور که اعتبارات هزینه ای دانشگاهها و موسسه های آموزش عالی دولتی براساس قیمت تمام شده به آنها اختصاص خواهد یافت و با توجه به توسعه همه جانبه موسسه های آموزش عالی در کشور، نیاز به بهبود شیوه های کنترل و مدیریت منابع مالی در آن احساس بیشتری می شود. این امر می تواند موجب تمرکز بیشتر دانشگاه ها به مقوله کارآیی و اثربخشی منابع مالی شود. تنها راه تحقق این اهداف استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در موسسه های آموزش عالی عنوان شده است. ویژگی و وجه تمایز این نظام از نظام بودجه ریزی موجود، تاکید روی اهداف، نتایج و محصول هر یک از اقلام هزینه ای و افزایش قدرت پاسخگویی دانشگاهها است.
دانشگاه آزاد اسلامی نیز به عنوان یکی از موسسههای آموزش عالی از این امر مستثنی نمی باشد و تغییر در نظام بودجه ریزی این دانشگاه به مثابه سایر دانشگاه های کشور امری ضروری به نظر می آید .
بر اساس این تحقیق در پی مشخص نمودن عوامل متعددی نظیر میزان شناخت و دانش مدیران و کارشناسان نسبت به این نظام و سایر عوامل انسانی و رفتاری مرتبط با استقرار بودجه عملیاتی و همچنین مشکلات و موانع و ظرفیت های موجود برای استقرار بودجه ریزی عملیاتی می باشد.
با توجه به مطالعات نظری و شرایط موجود در موسسه های آموزش عالی کشور می توان امکان استواری بودجه ریزی عملیاتی را در قالب سه عامل پذیرش، توانایی و اختیار تقسیم بندی نمود. عامل پذیرش شامل پذیرش سیاسی، پذیرش مدیریتی و پذیرش انگیزشی می باشد. عامل توانایی نیز از سه گروه توانایی فنی،توانایی ارزیابی عملکرد و توانایی انسانی تشکیل می گردد. همچنین عامل اختیار نیز شامل اختیار قانونی، اختیار رویه ای واختیار سازمانی می باشد. لذا در این تحقیق دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری از بین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی انتخاب گردید تا امکان استقرار بودجه ریزی عملیاتی در این دانشگاه مورد مطالعه قرار گیرد.
اهمیت موضوع تحقیق :
در بحث بودجه ریزی عملیاتی سه هدف عمده مدیریت منابع و وجوه در نظر گرفته می شود که شامل برقراری انضباط مالی ، تخصیص منابع به اولیت ها و مدیریت اجرایی خوب می باشد.
با بکارگیری بودجه ریزی عملیاتی انتظار می رود اهداف در نظر گرفته شده فوق در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … محقق شده و بتوان با اجرای این روش بودجه ریزی میزان دستیابی به اهداف و همچنین انحراف از اجرای آن را مشخص نمود .
مهمترین هدف بودجه ریزی عملیاتی اصلاح مدیریت بخش عمومی و افزایش اثربخشی مخارج این بخش است به طوریکه با این کار ارزیابی پاسخگویی مسئولین دستگاههای اجرایی بر اساس معیار دستاوردهای فعالیتهای آنان صورت خواهد گرفت.بیش از 60%حجم بودجه سالیانه کشور به شرکتها و موسسات دولتی اختصاص دارد که موجب ریخت و پاشهای فراوان سالانه آنها شده است که با تنظیم بودجه عملیاتی و شفاف انتظار می رود این هزینه ها به حداقل ممکن کاهش یابد.(کردبچه،1385،11)
1-3) بیان اهداف تحقیق :
1- بررسی امکان اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … .
2- ارائه راهکارهایی به منظور امکان پذیرنمودن اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … .
1-4) فرضیات یا سئوالات تحقیق :
(1): پذیرش بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری تاثیر دارد.
(2): توانایی بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری تاثیر دارد.
(3): اختیار بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری تاثیر دارد.
(4): بین نظرات مدیران و کارشناسان مرد و زن در ارتباط با اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری اختلاف معنی دار وجود دارد.
1-5) چارچوب نظری :
چارچوب نظری الگویی است که پژوهشگر بر اساس آن درباره روابط بین عواملی که در ایجاد مسئله، مهم تشخیص داده اند نظره پردازی می کند.
پژوهشگر به دنبال این است که بر اساس مدل ارائه شده بررسی نماید که آیا عوامل ذکر شده در دانشگاه آزاد واحد … توانایی پاسخگویی به نیازهای واحد مورد تحقیق را دارا می باشد یا خیر.
بودجه عملیاتی یک برنامه سالانه به همراه بودجه سالانه است که رابطه میان میزان وجوه تخصیص یافته به هر برنامه با نتایج بدست آمده از اجرای آن برنامه را نشان می دهد. این نوع بودجه ریزی توانایی تصمیم گیرندگان در ارزیابی درخواستهای بودجه ای دستگاههای اجرایی را با آگاه ساختن تصمیم گیرندگان به اطلاعات بهتر درباره نتایج هر برنامه یا برنامه هایی که برای رسیدن به اهداف مشترکی بکار می روند، افزایش می دهد. این نوع بودجه تمامی فعالیتهای مستقیم و غیرمستقیم مورد نیاز در برنامه و همچنین تخمین دقیقی از هزینه فعالیتها را در بر می گیرد.
بودجه ریزی عملیاتی روشی برای تخصیص منابع به منظور دستیابی به اهداف ، برنامه ها و نتایج ارزیابی شده است.در این روش منابع بودجه به اهداف مورد نظردر قالب برنامه به نحوی کاراو اثربخش تخصیص می یابد. می توان چنین بیان نمودکه بودجه ریزی عملیاتی علاوه بر اثربخشی به دنبال تعیین نرم ها، استانداردها، معیارها و درنهایت قیمت تمام شده خدمات ارائه شده توسط دستگاههای دولتی می باشد. به عبارتی بودجه ریزی عملیاتی به دنبال رسیدن به اهداف تعیین شده با کمترین هزینه می باشد.(کارآیی توام با اثربخشی )
از طرفی تعیین برنامه ها در راستای تحقق اهداف هر دستگاه و مشخص نمودن فعالیتهای متناسب در راستای تحقق اهداف هر برنامه دستگاه، مقوله برنامه ریزی است.اما اینکه هر کدام از اقدامات ، فعالیتها و در نهایت برنامه ریزی تعیین شده ، مستلزم صرف چه میزان هزینه است ، موضوعی است که در مباحث بودجه ریزی به آن پرداخته می شود.
برنامه ریزی و تعیین برنامه ، فعالیتهاو اقدامات بدون مطالعات امکان سنجی و اولویت دهی میسر نبوده و انجام امور مذکور در برنامه ریزی ، مستلزم برآورد هزینه های انجام کار و قیمت تمام شده می باشد.
لذا برنامه ریزی بدون توجه به هزینه و بودجه لازم برای انجام کار امکان پذیر نمی باشد و یا ناقص خواهدبود.
1-6) مدل تحقیق :
بر اساس نتایج یک نظر سنجی کارشناسان بودجه ای سازمان بودجه در امریکا معتقدبودند که بودجه ریزی عملیاتی بر تخصیص ها تاثیر محدودی دارد. تقریبا نیمی از کارشناسان بودجه که در این نظر سنجی شرکت کرده اند معتقد بودند که این شیوه در نیل به اهداف تخصیص منابع چندان تاثیری ندارد و بیش از یک پنجم کارمندان سازمان نیز تقریبا نظر مشابهی داشتند.برخی دیگر این تفاوت در میزان موفقیت را به ویژگی های سازمان ها نسبت می دادند. آندروز (2004) این عوامل را بخشی از مدل اجرایی می دانست و فرض می کرد که امکان اجرا بودجه ریزی عملیاتی در ایالت هایی وجود دارد که در آن ها توانایی حرفه ای و کارشناسی برای چنین تغییراتی بیشتر وجود دارد و مقامات برای اعمال چنین تغییراتی اختیارات بیشتری دارند و میزان پذیرش تغییر نیز بیشتر است.در این مقطع اکثر ایالت ها به دلیل الزامات اجرایی یا قانونی از نوعی بودجه ریزی عملیاتی استفاده می کنند یا استفاده کرده اند (ملکرز و ویلافبی 1998 ویلافبی 2004) با وجود این درباره تاثیر نهادی بودجه ریزی عملیاتی بر هزینه های دولت همچنان تردید هایی وجود دارد . وایت (1994) به این نکته اشاره می کند دلیل ناکامی اصلاحات بودجه ریزی گستردگی محدوده اطلاعات (وهزینه هایی) است که برای اتخاذ این گونه تصمیمات ضروری است . در نتیجه بودجه ریزی افزایشی رویکرد بهتری است .لو (1998)تاجایی پیش میرود که سودمندی برخی شاخص های عملکرد در فرایند بودجه ریزی عملیاتی را به دلیل اتکا به داده های کوتاه مدت مورد تردید قرار می دهد . حتی طرفداران استفاده از بودجه ریزی عملیاتی نیز به برخی از نقایص بالقوه آن اشاره می کنند. اسمیت (1999) این نکته را یاد آوری می کند که بودجه ریزی عملیاتی در مقایسه با سایر شیوه ها بیستر در معرض تخلف و سو استفاده قرار دارد ولی به دلیل قدرت ذاتی چنین سیستم هایی و برای جبران این نقاط ضعف راه هایی را نیز پیشنهاد می کند.
البته عمده پژوهش ها که در مورد موفقیت بودجه ریزی عملیاتی است روی نظر سنجی از مقامات بودجه ایالتی و استنباط آن ها از اجزا بودجه ریزی عملیاتی استوار است ولی بررسی های تجربی بیانگر دیدگاه های مختلف درباره موفقیت بودجه ریزی عملیاتی و به ویژه تاثیر آن بر تخصیص بهینه منابع است به طور کلی پژوهش های قبلی به بررسی ارتباط بین اطلاعات عملکرد و تخصیص واقعی منابع نپرداخته اند ومقامات بودجه ای در زمینه تاثیر بودجه ریزی عملیاتی نظرات مختلفی دارند. این پژوهش ها نتوانسته است تاثیر بودجه ریزی عملیاتی روی هزینه های واقعی را نشان دهد. در عوض برای تعیین اثرات بودجه ریزی عملیاتی روی هزینه های ایالتی بر استنباط مقامات بودجه ای و کارشناسان سازمان ها تاکید شده است.
در یکی از معدود مطالعات تجربی که در مورد تاثیر بودجه ریزی عملیاتی توسط کلاس و دافرتی (2004)انجام گرفته به جای اطلاعات استنباطی از داده های تجربی استفاده است این پژوهش با استفاده از سری زمانی هزینه های ثابت سرانه ایالت ها وضعیت قبل و بعد از اجرا بودجه ریزی عملیاتی را تحلیل کرده و چنین نتیجه گیری می کند که اجرا بودجه ریزی عملیاتی چه بر اساس الزام قانونی و چه براساس الزامات اجرایی به طور آَشکاری با مخارج سرانه ثابت ارتباط مثبت دارد.
نکته ای که درخصوص پژوهش های مرتبط با بودجه ریی عملیاتی وجود دارد این است که بیشتر آن ها بر نظر سنجی مبتنی هستند. در واقع نتایج آنها به درک و استنباط مقامات سازمان ها دستگاه های اجرایی و مقامات بودجه ای بستگی دارد که لزوما بازتاب تاثیرات واقعی نیست.
بر اساس مطالعات صورت گرفته در خصوص مدلهای بودجه ریزی عملیاتی از جمله مدل شه ،در بودجه ریزی عملیاتی (طبقه بندی سه گانه )که از مقاله ای تحت عنوان ((توانایی پذیرش و اختیار در بودجه ریزی عملیاتی )) نوشته آندیوز استخراج شده است.
مدلی که پژوهشگر به دنبال بررسی آن است مدل شه ((sheh میباشد.این مدل دارای طبقه بندی سه گانه است که شامل توانایی،پذیرش و اختیار است. پس از مطالعه جدولهای مختلف بودجهریزی عملیاتی و بررسی آنها، پژوهشگر از مدل شه برای بررسی موضوع تحقیق استفاده مینماید. به لحاظ اینکه از این مدل در این نوع بودجهریزی در دانشگاه تهران توسط آقای محمودی خالدی مورد بررسی و تایید قرار گرفته است پژوهشگر به دنبال آن است که از این مدل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … استفاده نماید.
تبیین عوامل موثر بر اجرای موفق بودجه ریزی عملیاتی با استفاده از مدل شه (SHEH) به شرح ذیل می باشد:
سه عامل اثرگذار شامل: اختیار ،پذیرش و توانایی
توانایی:
توانایی ارزیابی عملکرد: توانایی سنجش عملکرد بر همه مراحل اجرای بودجه ریزی عملیاتی تاثیر می گذارد.(foltin,1999,40)
اگر دولتها توانایی سنجش عملکرد بطور مفید را نداشته باشند در اجرای بودجه ریزی عملیاتی شکست خواهند خورد. از طرفی دولتها متوجه شده اند که سنجش نتیجه و خروجی مشکل و بسیار وقت گیر می باشد و هنوز بسیاری از دولتها مشغول تعریف نتایج و خروجی می باشند. در برخی موارد این احتمال وجود دارد که مشکلات موجود در ارزیابی عملکرد ،اجرای بالقوه بودجه عملیاتی را منتفی کند اما با توجه به گسترش صنعت ،ارزیابی عملکرد و شکل گیری تواناییهای لازم در دولتها این مشکلات کمتر خواهد بود.نکته مهم دیگر این است که اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد باید صحیح وقابل اطمینان باشد.
توانایی نیروی انسانی:
مطالعات همچنین بر اهمیت اطمینان از وجودتواناییهای نیروی انسانی برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی تاکید می کند.تواناییهای مورد نیاز متفاوت می باشد و به تمام مراحل بودجه ریزی مرتبط می باشد.نیروی انسانی مورد نیاز باید دارای مهارتهای خاص در سنجش عملکرد ، حفظ و مدیریت بانکهای اطلاعاتی باشند.
در واحدهای سازمانی اجرایی باید کارشناسانی در زمینه تدوین اهداف عملکرد و برقراری ارتباط بین استفاده کنندگان از اطلاعات عملکرد وجود داشته باشند.
توانایی فنی:
تجربه دولتها در رابطه با بودجه ریزی عملیاتی همچنین اهمیت تواناییهای فنی را نشان می دهد.ملزومات فنی خاصی باید در راستای جمع آوری اطلاعات عملکرد و ایجاد بانک اطلاعاتی تدارک گردد که به وسیله آن اطلاعات عملکرد فوری به شکلهای مناسب و برای طیف متنوعی از کاربران تهیه گردد.
اگر اطلاعات عملکرد بطور فنی از سایر عملیات حسابداری و بودجه ریزی جدا باشند. به احتمال فراوان بودجه ریزی عملیاتی ، فرآیندهای تصمیم گیری مرتبط با سایر عملیات را درک نخواهد کرد و اگر نظام حسابداری مبتنی بر داده های ورودی باشد به راحتی اطلاعات مبتنی بر عملکرد را تسهیل نخواهد کرد.(willough by and melkers ,2000,p:108)
در راستای اجرای اجرای بودجه ریزی عملیاتی سیستم حسابداری صحیح و قابل اطمینان برای تولید صورتهای مالی قابل حسابرسی و استفاده حیاتی است.برخی منتقدین اعتقاد دارند که سازمانها و واحدها ممکن است تلاش کافی برای بهبود سیستم حسابداری به منظور تولید اطلاعات صحیح و قابل استفاده را انجام ندهند.
برای بهبود سیستم حسابداری تامین بودجه ، پرسنل و تکنولوژی مورد نیاز موثر می باشد.
اختیار:
اگر بودجه ریزان در اجرای بودجه ریزی عملیاتی و یا در مراحل آن اختیار لازم را نداشته باشند اجرا با مشکل روبرو خواهد شد.سه بعد مهم از اختیار وجود دارد:
اختیار قانونی:
فرآیندهای رسمی بودجه ریزی اغلب به صورت فشرده قانونمند می شود. اصلاحات جدید در صورت تعارض با این قانون نمی تواند اجرا شود.در برخی دولتها استفاده بالقوه از ارزیابی عملکرد در بودجه توسط قوانین و مقررات منابع انسانی محدود می شود.در برخی دولتها به دلیل اینکه بودجه بر مبنای ورودی ها تنظیم و سازماندهی می شود در مورد قوانین استفاده از اطلاعات عملکرد در بودجه دارای مشکل می باشند.به طوریکه استفاده حداقل از اطلاعات عملکرد در بودجه بر مبنای این واقعیت توجیه می شود که بودجه بدون اطلاعات عملکرد تصویب می شود. (Andrews,2004,p:336)
اختیار رویه ای:
سنجش عملکرد و استفاده بالقوه از اطلاعات عملکرد اغلب در فرآیندهای بودجه موجود مورد غفلت واقع می شود. مشخصه فرآیندهای موجود رویه های رسمی است که به عنوان یک قاعده رفتار بودجه ریزی را ملزم می کند.
اجرای موفقیت آمیز اصلاحات نیازمند سازگاری مدل اصلاحات با این قوانینو رویه ها است. در برخی دولتها قوانین و رویه های موجود بر ورودی ها و تشریح دقیق فصول و مواد هزینه تاکیدمی کنند که این موضوع نقش بالقوه اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد را تضعیف می کند.
بسیاری از رویه های بودجه ریزی سنتی علی رغم تلاشهایی برای الزام تصمیم گیرندگان برای استفاده از اطلاعات حاصله از بودجه ریزی بر مبنای عملکرد هنوز وجود دارد.
انعطاف در جابجایی بودجه ها یکی از رویه هایی است که می تواند بر اجرای بودجه ریزی عملیاتی تاثیر گذار باشد.یکی از ابعاد مهم بودجه ریزی عملیاتی فراهم ساختن شرایطی برای سازمانها برای تخصیص بودجه بر اساس صلاحدید خود می باشد.(young,2003,p:20)
اختیار سازمانی:
اختیارات سازمانی در رابطه با استفاده از اطلاعات عملکرد متاثر از مقامات سیاسی می باشد و تصمیمات در رابطه با تخصیص منابع اغلب در چارچوب اختیارات اخذ می شود که علاقه چندانی به استفاده از اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد ندارد که این امر منجر به شکست اصلاحات خواهد شد.
پذیرش:
مقاومت در برابر اصلاحات از جانب برخی مقامات دولتی ، روسای بخشها وکارکنان ممکن استبزرگترین مانع برای اجرا واستفاده از سنجش عملکرد باشد .(kline,1997,p:47)
اگر بودجه ریزی عملیاتی توسط این گروها پذیرفته شود به احتمال زیاد اجرا خواهد شد . برای اجرای موفق بودجه ریزی عملیاتی ، مقامات دولتی ، مدیران اداری وکارکنان باید متقاعد گردند که بودجه ریزی عملیاتی در خور تلاش به منظور کاهش هزینه ها و نیل به منافع کوتاه مدت و بلند مدت دولت واجتماع می باشند .
سه جنبه از پذیرش مورد نیاز است :
پذیرش سیاسی:
پذیرش مقامات سیاسی در حمایت وتامین منابع مالی برای اجرای بودجه عملیاتی بسیار حیاتی می باشد در حالیکه سنجش واستفاده از اطلاعات عملکرد پیامدهایی برای مقامات انتخابی وانتصابی دارد. صاحبنظران معتقدند سیاستمداران اغلب در مقابل استفاده از اطلاعات عملکرد در تصمیمات تخصیصی مقاومت می کنند .
چون یک چنین اطلاعاتی آسیب پذیری آنها در برابر مردم را افزایش می دهد، به خصوص در رابطه با برنامه های بلند مدت که ممکن است در کوتاه مدت به خوبی اجرا نشود.به همین خاطر اهداف کوتاه مدت به جای اهداف بلند مدت مورد توجه قرار می گیرد.
پذیرش مدیریتی:
بررسی ها نشان می دهد که پذیرش بودجه ریزی عملیاتی از جانب مدیران به خصوص در ارتباط با استفاده از اطلاعات عملکرد در تصمیم گیری مدیریتی و ایجاد طرحهای انگیزشی،اساسی است.
یک چالش اساسی در بودجه ریزی عملیاتی متقاعد کردن مدیران برنامه در مورد ارزش طرحهای استراتژیک و سنجش عملکرد می باشد.(carter,1999,p:23)
مساله پذیرش مدیریتی دوموضوع دارد:
1- اگر سازمانها احساس کنند که قانونگذاران از اطلاعات عملکرد بیشتر برای مواخذه آنها استفاده خواهند کرد آنها به احتمال زیاد از طرح ،حمایت نخواهند کرد.
2- اگر سازمانها اطلاعات عملکرد را در تصمیمات موثر و مفید ندانند آناه از بودجه ریزی حمایت نخواهند کرد.
به طور کلی استفاده از اطلاعات تا اندازه ای توجیه کننده این حقیقت است که برخی سازمانها فکر می کنند این طرح اجرایی نخواهد شد.(harris,2001)
پذیرش انگیزشی:
فرآیند بودجه ریزی سرشار از مشوقها می باشد. سیاست مداران و مدیران مشابه یکدیگر انگیزه هایی برای استفاده از انواع خاصی از اطلاعات و رفتارهای معین دارند. اگر این انگیزه ها ناسازگار با بودجه ریزی عملیاتی باشند اجرای آن با مشکل روبرو خواهد شد.
به اعتقاد بروم کسب اطمینان از اینکه کارکنان و مجریان این طرح درک صحیحی از نیاز به اصلاحات دارند برای اجرای موفق بودجه ریزی عملیاتی حیاتی است.
وی همچنین پیشنهاد می کند که تصمیم گیران باید درک کنند که اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد بیشتر برای بهبود مدیریت مفید است تا بهبود فرآیند بودجه ریزی .(broom and lyne,1995, p:5)
1-7) تعریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی :
بودجه: بودجه عبارت است از یک طرح مالی که در آن نیازمندیهای پولی دولت بطور کلی برای مدت محدودی پیش بینی می شود .
1. بودجه سندی است که معاملات دخل و خرج مملکتی برای مدت معینی در آن پیش بینی و تصویب شده باشد . مدت مزبور را سند مالیه می گویند و عبارت است از یکسال شمسی .
2. بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمد و سایر منابع تامین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی که منجر به وصول هدفهای دولت می شود.
بودجه ریزی عملیاتی: بودجه عملیاتی عبارتست از برنامه عملکرد سالانه به همراه بودجه سالانه که رابطه میان میزان وجوه تخصیص یافته به هر برنامه با نتایج بدست آمده از اجرای آن برنامه رانشان می دهد.
بودجه ریزی افزایشی: بودجه ریزی افزایشی که به بودجه ریزی خطی یا بودجه ریزی کد موضوعی نیزمعروف است این امکان را فراهم می کند تا بتوان تنها با افزایش ناچیز نسبت به آنچه در سال گذشته وجود داشته است بودجه سال آینده خود را آماده کرد و نیازی به اهداف برنامه ای روشن یا تعیین شاخصی برای سنجش اثربخشی وکارآیی به منظور اجرای موفقیت آمیز بودجه ریزی نیست.
بودجه ریزی بر مبنای هدف: نظام بودجه ریزی بر مبنای هدف اصولاً ابتکاری در جهت بهبود مدیریت دولت بود .هدف اصلی این نظام برقرای پیوند بین اهداف تعیین شده دستگاههای اجرایی و تقاضاهای بودجه ای آنها بود.
هزینهی محصول : فرآیندی است که بوسیله آن هزینه نهادها (حقوق و دستمزد) به محصولات تعلق میگیرد.
هزینه یابی بر مبنای فعالیت : روشی است که در آن هزینه ها بر مبنای نسبت سهم فعالیتهای صرف شده برای هر محصول می باشد که از یک مخزن هزینه به محصولات مختلف اختصاص مییابد.
هزینه : عبارت از پرداختهایی است که بطور قطعی به ذینفع در قبال تعهد یا تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت می گیرد.
کارآیی : عبارتست از توانایی فردی در انجام کار بطور صحیح در مدت مطلوب و در محل مناسب. به عبارت دیگر نسبت بازده واقعی کمیت حاصل به بازدهی استاندارد از پیش تعیین شده ، کارآیی یا قدرت بازدهی است.
اثربخشی : عبارت است از میزان درجه کیفیت و نیل به اهداف کار تعیین شده. یعنی اثربخشی نشان می دهد که تا چه میزان از کارهای انجام شده ، با اهداف مورد نظر همسو بوده است.
امکان سنجی : پژوهشی است که از طریق آن اطلاعات اولیه راجع به امکان به اجرا در آوردن یک طرح ، برنامه و خط مشی آن با توجه به ظرفیتها ، قابلیتها و محدودیتها فراهم می شود.
توانایی ارزیابی عملکرد: توانایی ارزیابی عملکرد بر همه مراحل اجرای بودجه ریزی عملیاتی تاثیر می گذارد. اگر دولتها توانایی سنجش عملکرد بطور مفید را نداشته باشند در اجرای بودجه ریزی عملیاتی شکست خواهند خورد.از طرفی دولتها متوجه شده اند که سنجش نتیجه ،مشکل و بسیار وقت گیر می باشد و هنوز بسیاری از دولتها مشغول تعریف نتایج و خروجی می باشند. در برخی موارد این احتمال وجود داردکه مشکلات موجود در ارزیابی عملکرد ،اجرای بالقوه بودجه عملیاتی را منتفی کند. اما با توجه به گسترش صنعت ارزیابی عملکردو شکل گیری تواناییهای لازم در دولتها این مشکلات کمتر خواهد بود. نکته مهم دیگر این است که اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد باید صحیح و قابل اطمینان باشد.
توانایی نیروی انسانی: مطالعات همچنین بر اهمیت اطمینان از وجود تواناییهای نیروی انسانی برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی تاکید می کند. توانمندیهای مورد نیاز متفاوت می باشد و به تمام مراحل اجرای بودجه ریزی مرتبط می باشد.نیروی انسانی مورد نیاز باید دارای مهارتهای خاص در سنجش عملکرد ، حفظ و مدیریت بانکهای اطلاعاتی باشند.در واحدهای سازمانی اجرایی باید کارشناسانی در زمینه تدوین اهداف عملکرد و برقراری ارتباط بین استفاده کنندگان از اطلاعات عملکرد وجود داشته باشند.
توانایی فنی: تجربه دولتها در رابطه با بودجه ریزی عملیاتی همچنین اهمیت تواناییهای فنی را نشان می دهد.ملزومات فنی خاصی باید در راستای جمع آوری اطلاعات عملکرد و ایجاد بانک اطلاعاتی تدارک گردد که بوسیله آن اطلاعات عملکرد فوری به شکلهای مناسب و برای طیف متنوعی از کاربران تهیه گردد. در راستای اجرای بودجه ریزی عملیاتی سیستم حسابداری صحیح و قابل اطمینان برای تولید صورتهای مالی قابل حسابرسی و استفاده ،حیاتی است. برای بهبود سیستم حسابداری تامین بودجه ،پرسنل و تکنولوژی مورد نیاز موثر می باشد.
اختیار: اگر بودجه ریزان در اجرای بودجه ریزی عملیاتی و یا در مراحل دیگر آن اختیار لازم را نداشته باشند اجرا با مشکل مواجه خواهد شد.
اختیار قانونی: فرآیندهای رسمی بودجه ریزی اغلب به صورت فشرده ای قانونمند می شود.اصلاحات جدید در صورت تعارض با این قوانین نمی تواند اجرا شود. در برخی دولتها استفاده بالقوه از ارزیابی عملکرد در بودجه توسط قوانین و مقررات منابع انسانی محدود می شود.در برخی دولتها به دلیل اینکه بودجه بر مبنای ورودیها تنظیم و سازماندهی می شود در مورد قوانین استفاده از اطلاعات عملکرد در بودجه دارای مشکل می باشند.بطوریکه استفاده حداقل از اطلاعات عملکرد در بودجه بر مبنای این واقعیت توجیه می شود که بودجه بدون اطلاعات عملکرد تصویب می شود.
اختیار رویه ای: سنجش عملکرد واستفاده بالقوه از اطلاعات عملکرداغلب در فرایندهای بودجه موجود موردغفلت واقع می شود .مشخصه فرایندهای موجودرویه های رسمی است که به عنوان یک قاعده رفتار بودججه ریزی راملزم می کند اجرای موفقیت امیز اصلاحات نیازمند سازگاری مدل اصلاحات با این قوانین ورویه هاست.دربرخی دولتها قوانین ورویه های موجود برورودیها وتشریح دقیق فصول ومواد هزینه تاکید می کنند که این موضوع نقش بالقوه اطلاعات حاصل ازارزیابی عملکردراتضعیف می کند.بسیاری ازرویه های بودجه ریزی سنتی علی رغم تلاشهایی برای الزام تصمیم گیرندگان برای استفاده از اطلاعات حاصله از بودجه ریزی بر مبنای عملکرد هنوز وجود دارد.
انعطاف درجابجایی بودجه ها یکی ازرویه هایی است که می تواند براجرای بودجه ریزی عملیاتی تاثیرگذار باشد.یکی ازابعادمهم بودجه ریزی عملیاتی فراهم ساختن شرایطی برای سازمانها برای تخصیص بودجه براساس صلاحدید خود می باشد .
اختیارسازمانی: اختیارات سازمانی دررابطه بااستفاده ازاطلاعات عملکرد متاثراز مقامات سیاسی می باشد وتصمیمات دررابطه باتخصیص منابع اغلب درچارچوب اختیارات سیاسی اخذ می شود که علاقه چندانی به استفاده از اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد ندارد که این امر منجربه شکست اصلاحات خواهد شد.
پذیرش: مقاومت دربرابراصلاحات ازجانب برخی مقامات دولتی.روسای بخشها وکارکنان ممکن است بزرگترین مانع برای اجراواستفاده ازسنجش عملکرد باشد. اگربودجه ریزی عملیاتی توسط این گروهها پذیرفته شود به احتمال زیاد اجرا خواهد شد.برای اجرای موفق بودجه ریزی عملیاتی مقامات دولتی مدیران اداری وکارکنان بایدمتقاعد گردند که بودجه ریزی عملیاتی درخور تلاش به منظور کاهش هزینه ها ونیل به منافع کوتاه مدت وبلند مدت دولت واجتماع می باشند.
پذیرش سیاسی : پذیرش مقامات سیاسی در حمایت وتامین منابع مالی برای اجرای بودجه عملیاتی بسیار حیاتی می باشد درحالیکه سنجش واستفاده از اطلاعات عملکرد پیامدهایی برای مقامات انتخابی وانتصابی دارد .صاحبنظران معتقدند سیاستمداران اغلب در مقابل استفاده از اطلاعات عملکرد در تصمیمات تخصیصی مقاومت می کنند .چون یک چنین اطلاغاتی اسیب پذیری انها دربرابر مردم را افزایش می دهد به خصوص دررابطه با برنامه های بلند مدت که ممکن است در کوتاه مدت به خوبی اجرا نشود .به همین خاطر اهداف کوتاه مدت به جای اهداف بلند مدت مورد توجه قرار می گیرد .
پذیرش مدیریتی : بررسیها نشان می دهد که پذیرش بودجه ریزی عملیاتی ازجانب مدیران به خصوص در ارتباط بااستفادهاز اطلاعات عملکرد درتصمیم گیری مدیریتی وایجاد طرحهای انگیزش اساسی است .
یک چالش اساسی در بودجه ریزی عملیاتی متقاعد کردن مدیران برنامه در مورد ارزش طرحهای استراتژیک وسنجش عملکرد می باشد.
پذیرش انگیزش: فرایند بودجه ریزی سرشارازمشوقها می باشد .سیاستمداران مدیران مشابه یکدیگرانگیزه هایی برای استفاده از انواع خاصی از اطلاعات ورفتارهای معین دارند.اگر این انگیزها ناسازگاربابودجه ریزی عملیاتی باشند اجرای ان با مشکل روبروخواهدشد.
به اعتقاد بروم کسب اطمینان ازاینکه کارکنان ومجریان این طرح درک صحیحی ازنیاز به اصلاحات دارند برای اجرای موفق بودجه عملیاتی حیاتی است.وی همچنین پیشنهاد می کندکه تصمیم گیران باید درک کنند که اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد بیشتر برای بهبود مدیریت مفید است تا بهبود فرایند بودجه ریزی .
استواری بودجه ریزی عملیاتی: اجرای اقدامات لازم برای برقراری بودجه ریزی عملیاتی در سازمان شامل توانایی ،اختیار و پذیرش
1-8) روش تحقیق:
روش تحقیق بر اساس نحوه گردآوری داده ها مشخص می شوند.تحقیق توصیفی مجموعه روشهایی است که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است.به عبارت دیگر در اینگونه تحقیقات سعی می شود تا آنچه که هست را بدون هیچگونه دخالت یا استنتاج ذهنی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد.(صفرزاده،270،1386)
با توجه به این پژوهش برای رسیدن به اهداف تحذیقیق مشکلات و موانع موجودتوصیف و تشریح می شوند و داده ها بدون دستکاری گردآوری می شوند.این نوع تحقیق توصیفی پیمایشی محسوب می شود.
1-9) قلمرو تحقیق:
1-9-1) قلمرو مکانی:دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری (مجتمع یادگار امام (ره) )می باشد.
1-9-2) قلمرو زمانی: این تحقیق با توجه به اطلاعات گردآوری شده در محدوده تیرماه 1390 تا تیرماه 1391 در رابطه با بودجه ریزی عملیاتی می باشد.
1-9-3) قلمرو موضوعی: موضوع این تحقیق بودجه ریزی سنتی و بودجه ریزی عملیاتی است .
1-10) جامعه آماری مورد مطالعه و حجم نمونه :
شامل معاونین واحد شهر ری ، روسای دانشکده ها و مدیران و کارشناسان حسابداری و بودجه دانشگاه آزاد اسلامی واحد … میباشد. تعداد جامعه آماری 78 نفر است و کل جامعه مورد بررسی قرار می گیرد.
الف)فرضیه های تحقیق :
1- نارسایی وابهام قوانین ومقررات مالی و محاسباتی بر کارآمدی صورتحساب عملکرد بودجه کل کشور خلل وارد نموده است.
2- نحوه عملکرد سازمانهای نظارتی بر کارآمدی صورت حساب عملکرد بودجهکل کشور خلل وارد نموده است.
3- نحوه عملکرد نامناسب ذیحسابی های دستگاههای اجرایی بر کارآمدی صورت حساب عملکرد بودجه کل کشور خلل وارد نموده است.
ب) نتیجه پژوهش: آزمون فرضیه ها نشان داده که هر سه فرضیه مورد تایید بوده یعنی نارسایی و ابهام قوانین و مقررات مالی و محاسباتی ،نحوه عملکرد سازمانهای نظارتی و نحوه عملکرد نامناسب ذیحسابی های دستگاههای اجرایی بر کارآمدی صورت حساب عملکرد بودجه کل کشور خلل وارد نموده است.
2-3-4) پژوهش چهارم: بررسی و شناسایی موانع پیاده سازی و بودجه بندی عملیاتی در ارتش جمهوری اسلامی ایران
این تحقیق در سال 1386 توسط محمد ابراهیم رابطی در دانشگاه تربیت مدرس در مقطع کارشناسی ارشد انجام شد و استاد راهنمای ایشان آقای دکتر قدرت اله طالب نیا بوده اند.در تحقیق مذکور با انتخاب یک سازمان دولتی تلاش گردیده است تا مهمترین موانع و شاخص های مربوط به مشکلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در قالب فرضیه های ذیل مورد بررسی قرار گیرد. روش انجام پژوهش از نوع پیمایشی، همبستگی بوده ومحقق به استنتاج نتایج در مورد جامعه از طریق توزیع پرسشنامه در بین نمونه ای شامل 50 نفر از کارشناسان امور مالی دستگاه پرداخته است.سپس اطلاعات به دست آمده را با استفاده از روش آزمون t تک نمونه ای مورد تحلیل آماری قرارداده است.
الف) فرضیه های تحقیق:
1- بین مشکلات پیاده سازی ،بودجه بندی عملیاتی و موانع محیطی رابطه معنادار وجود دارد.
2- بین مشکلات پیاده سازی ،بودجه بندی عملیاتی و موانع سازمانی رابطه معنادار وجود دارد.
3- بین مشکلات پیاده سازی ،بودجه بندی عملیاتی و موانع فردی رابطه معنادار وجود دارد.
نوع مطالعه:
روش تحقیق زمینه یابی (پیمایشی) است. زمینه یابی یک فرایند پژوهش است که به منظور جمع آوری اطلاعات درباره موضوعاتی از قبیل اینکه مردم چه می دانند، چه فکر میکنند و یا چه رفتاری را انجام میدهند. البته باید توجه داشت که در این پژوهش در واقع آنچه مورد سنجش قرار میگیرد اظهارات افراد درباره اینکه درمورد موضوعی چه می دانند، چه فکر می کنند و یا چگونه رفتار میکنند است نه آنچه واقعاً است. هدف اساسی این نوع تحقیق هم توصیف و هم تبیین است(دلاور، 1377).
در پژوهش حاضر هر دو هدف تحقیق پیمایشی(توصیف و تبیین) مورد نظر است. آنجا که میزان و کیفیت استفاده از فضاهای مجازی بررسی می شود از توصیف و آنجا که عوامل مرتبط و مقایسه دانشجویان بسیجی و غیر بسیجی مورد تجزیه و تحلیل واقع می شود و در واقع هدف تبیینی پژوهش مورد نظر می باشد.
3-2- روش تحقیق:
روش تحقیق بر اساس نحوه گردآوری داده ها مشخص می شوند.تحقیق توصیفی مجموعه روشهایی است که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است.به عبارت دیگر در اینگونه تحقیقات سعی می شود تا آنچه که هست را بدون هیچگونه دخالت یا استنتاج ذهنی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد.(صفرزاده،270،1386)
با توجه به این پژوهش برای رسیدن به اهداف تحقیق مشکلات و موانع موجودتوصیف و تشریح می شوند و داده ها بدون دستکاری گردآوری می شوند، این نوع تحقیق توصیفی پیمایشی محسوب می شود.
3-3- جامعه مورد مطالعه و حجم نمونه :
جامعه آماری این تحقیق شامل معاونین دانشگاه، روسای دانشکده ها و مدیران و کارشناسان حسابداری و بودجه دانشگاه آزاد اسلامی واحد … میباشد. با توجه به اینکه تعداد جامعه آماری 78 نفر است کل جامعه مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین با روش سرشماری از جامعه مورد تحقیق،نظرسنجی به عمل آمد.
3-4) فرضیات تحقیق :
(1): پذیرش بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری تاثیر دارد.
(2): توانایی بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری تاثیر دارد.
(3): اختیار بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری تاثیر دارد.
(4): بین نظرات مدیران و کارشناسان مرد و زن در ارتباط با اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری اختلاف معنی دار وجود دارد.
3-5- ابزار گردآوری اطلاعات
گردآوری اطلاعات در این تحقیق از دو بخش تشکیل می گردد:
3-5-1- مطالعه اسناد وکتابخانه ای
بخش اول جمع آوری اطلاعات در زمینه سابقه و مبانی نظری موضوع می باشد که برای این منظور از مطالعه کتابخانه ای بررسی اسناد، مدارک،کتاب ها، پایان نامه های دانشجویی،گزارشها، طرحها و پروژه ها و مجلات علمی وپژوهشی و جستجوی اینترنتی و دیگر منابع علمی صورت گرفت تا از نتایج بررسی های صورت گرفته درارتباط با موضوع تحقیق استفاده شد.
3-5-2- پرسشنامه
در بخش دوم به منظور گردآوری اطلاعات میدانی و دستیابی به اهداف تحقیق از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. پرسشنامه استفاده شده متشکل از 3 بخش بود. این بخشها عبارتند از: 1- میزان توانایی بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … (توانایی ارزیابی عملکرد، توانایی نیروی انسانی و توانایی فنی) ، 2- میزان اختیارات بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … (اختیار سازمانی، اختیار قانونی و اختیار رویهای) و 3- میزان پذیرش بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد … (پذیرش سیاسی، پذیرش مدیریتی و پذیرش انگیزشی). (جدول 3-1).
جدول (3-1): مشخصات پرسشنامه بر حسب شماره سوالات مربوط به متغیرهای تحقیق
ردیف
متغیرهای اصلی مورد مطالعه
گویه ها
شماره سئوال
1
میزان توانایی بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
توانایی ارزیابی عملکرد
سئوال 1 تا 9
توانایی نیروی انسانی
توانایی فنی
2
میزان اختیارات بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
اختیار سازمانی
سئوال 10تا 15
اختیار قانونی
اختیار رویه ای
3
میزان پذیرش بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
پذیرش سیاسی
سئوال 16 تا 21
پذیرش مدیریتی
پذیرش انگیزشی
3-6- سنجش روایی 1محتوی و ظاهری و پایایی2 ابزار پژوهش
هر چند که برخی از آیتم های بکارگرفته شده در تحقیق حاضر (مدل شه) قبلاً توسط صاحب نظران و محققان مربوطه مورد استفاده قرار گرفته بودهاند (و میتوان گفت که اعتبار محتوایی بالایی برخوردارند) اما با این وجود با استفاده از نظرات استاد راهنما و مشاور و کارشناسان و صاحب نظران در زمینه بودجه ریزی عملیاتی و انجام اصلاحات در پرسشنامه(حذف یا اضافه نمودن تعدادی از سئوالات)، روایی مورد بررسی قرار گرفته و تایید شد. پایایی ابزار تحقیق نیز با انجام آزمون مقدماتی از تعداد 20 نفر از جامعه مورد تحقیق صورت گرفت. برای سنجش متغیرهای هر یک از مقیاس های بکار گرفته شده(که به شکل مقیاس لیکرت بوده اند و دارای ارتباط درونی بوده و یک چیز را اندازه می گیرند) از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. مقدار آلفای کرونباخ بدست آمده برای هر یک از متغیرهای تحقیق به ترتیب، در جدول(3-2) بیان شده است.
جدول(3-2): ضرایب پایایی پرسشنامه(آلفای کرونباخ)، برای متغیرهای پژوهش
ردیف
متغیر ها
ضریب پایایی
1
میزان توانایی بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
0/85
2
میزان اختیارات بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
0/77
3
میزان پذیرش بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
0/81
3-7- روشهای تجزیه و تحلیل داده ها
در این تحقیق پس از جمع آوری و دسته بندی داده ها، تحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی صورت گرفت. پردازش اطلاعات و کلیه تحلیل های آماری تحقیق حاضر با استفاده از نرم افزار spss انجام شده است.
3-7-1- آمارتوصیفی
جمع آوری، تلخیص، تنظیم و ارائه اطلاعات به صورت روشن و قابل درک و در صورت لزوم تعیین روابط موجود بین اطلاعات جمع آوری شده را آمارتوصیفی می گویند. در قسمت آمار توصیفی این تحقیق که جهت تلخیص وتنظیم و ارایه اطلاعات به صورت روشن و قابل درک انجام گرفت، ابتدا جداول توزیع فراوانی تهیه گردیده و سپس مواردی چون فرآوانی، درصد فرآوانی تجمعی، میانگین، میانه ، نما، مد، کمینه، بیشینه چولگی و کشیدگی ارائه گردیده است.
3-7-2- آمار استنباطی
در بیشتر فعالیتهای آماری جمع آوری، تنظیم و ارایه یافته ها یا تعیین آماره ها و روابط بین داده ها کفایت نمیکند و لازم است بر اساس این اطلاعات جمع آوری و تنظیم شده، تجزیه و تحلیل ها و استنباط ها برای تبیین تصمیم گیری صورت گیرد. بر این اساس بخشی از آمار که تحلیل، تفسیر و تعمیم نتایج حاصل از تنظیم و محاسبه آمارتکیه دارد را آمار استنباطی گویند.
در این بخش با توجه به جمع متغیرها و دستیابی به دادههای فاصله ای، برای بررسی وضعیت موجود متغیرهای تحقیق و بررسی فرضیات، از آزمون t تک گروه و برای مقایسه میانگین نظرات مدیران و کارشناسان زن و مرد، از آزمون مقایسه میانگینt و برای رتبه بندی عوامل برای بودجهریزی عملیاتی، از آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده گردید.
فهرست منابع:
1. ابریشم، ا، فرآیند استقرار بودجه ریزی عملیاتی و حسابداری تعهدی در شهرداریها،1387،سایت civilica
2. الماسی،ح ،نظام بودجه ریزی دولتی در ایران،1387،چاپ اول،تهران ،شهرآشوب
3. پایگاه اینترنتی اطلاعات و مدارک علمی ایران www.irandoc.ae.ir
4. پایگاه اینترنتی مجموعه مقالات اولین تا سومین کنفرانس بین المللی بودجه ریزی عملیاتی در کشور
www.penco.ir
5. پناهی،ع، بودجه ریزی عملیاتی درنظریه و عمل،1389،تهران،دفتر مطالعات برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی
6. جهان دوست ،س، مقاله تدوین بودجه عملیاتی در سازمان بنادر و کشتیرانی ،1372، دانشگاه تهران
7. حسن آبادی،م،نجارصراف،ع،نیم قرن تجربه امریکادر نظامهای بودجه ریزی عملیاتی ، 1384 ، تهران ، بهراد
8. روشناسان،م ،1389،مطالعه موردی بودجه ریزی عملیاتی سالهای 1385الی 1387 کل کشور با بودجه ریزی سنواتی در سازمان ثبت احوال کشور و واحدهای تابعه آن،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی ، دانشگاه آزاد تهران مرکز،دانشکده مدیریت
9. ساکتی ،پ،سعیدی،ا،چالشها و راهکارهای بکارگیری شاخصهای عملکردی در بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاههای دولتی ایران، 1388،سایت civilica
10. سالم، پ، ارزیابی نتایج استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در بخش تشخیص بیمارستان مشکین شهر، ،دانشگاه ایران
11. عالی ور،ع،شباهنگ، ر،حسابداری صنعتی،1371، تهران،جلدسوم،مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی
12. عباسی،ا ،بودجه ریزی نوین در ایران(اصول،مراحل و روشها)،1388،چاپ اول،انتشارات سمت
13. فرج وند، ا ،ابراهیمی نژاد،م ، فراگردبودجه از تنظیم تا کنترل، 1380،چاپ دوم ،تهران، انتشارات گلباد
14. فرزیب، ع،بودجه ریزی کاربردی در ایران،1387،تهران،چاپ اول،شرکت تعاونی کارآفرینان فرهنگ و هنر.
15. فرزیب،ع،نظام بودجه ریزی دولتی در ایران،1379،چاپ دهم،تهران،انتشارات مرکزآموزش مدیریت دولتی
16. قانون بودجه سالهای 1380تا 1387کل کشور،تهران،مرکز مدارک علمی و انتشارات
17. قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران،1384،چاپ پنجم،انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
18. قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386
19. کردبچه،م ،نظام بودجه ریزی:مبانی نظری-سیر تحولات بین المللی- بررسی تطبیقی تحولات نظام بودجه ریزی در ایران،1385،چاپ اول ،تهران،سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
20. مجموعه مقالات و سخنرانیهای همایش حسابرسی عملکرد پاسخگویی و ارتقای بهرهوری ،1389 ، چاپ اول،تهران، مرکز آموزش و بهسازی منابع انسانی دیوان محاسبات کشور
21. محمودی خالدی،م ،1389،امکان سنجی استقرار و اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد تهران مرکز،دانشکده مدیریت
22. محمد طاهری،س ،1389،بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در وزارت بازرگانی و ارائه راه کارهای لازم جهت کاهش موانع،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی،دانشگاه آزاد تهران مرکز،دانشکده مدیریت
23. باباخانی،ج ،رسولی،م، شناسایی موانع و مشکلات موجود در استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در دستگاههای اجرایی کشور،1390،فصلنامه پژوهشهای تجربی حسابداری مالی ، سال اول ،شماره 1
24. رئیسی سرکندیز،ا، بودجه بندی عملیاتی،ماهنامه تدبیر،سازمان مدیریت صنعتی،شماره 14
25. باباخانی،ج ،حسابداری و کنترل های مالی دولتی،دانشگاه علامه طباطبایی،1382
26. دفتر برنامه ریزی منابع مالی و بودجه ،گزارش 101،بودجه ریزی عملیاتی از تئوری تا عمل،1382
27. اردکانی،س،بودجه ریزی عملیاتی و چالشهای آن در ایران ، فصلنامه حسابدار رسمی،شماره 21، 141
28. پناهی،ع،بودجه ریزی عملیاتی (الزامات و مفاهیم )،مجلس و پژوهش،نشریه مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ،سال دوازدهم ،شماره 47
29. احمدی ،ع، اصول و مبانی بودجه ریزی با تاکید بر بودجه ریزی عملیاتی،1382،همدان،انتشارات نورعلم،چاپ اول
A-OECD"public sector modernization: changing organizations",GOV/puma,2003
B-GAO,performance budgeting: Initial Expriences under the results Act in linking plans with Budgets ,1999
C-ROBINSON,m and Brumby,j,Does performance Budgeting work. And Analytical review of the empirical literature, Imf working paper,2005
http://www.pjiran.ir/forum/forum159/thread19944.htmlD-
1- Validity
2 – Reliability
—————
————————————————————
—————
————————————————————