پرسشنامه مقیاس مهارت های اجتماعی ماتسون

 مقیاس مهارت های اجتماعی ماتسون1
مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون که توسط ماتسون و همکاران در سال 1983 برای سنجش مهارت های اجتماعی افراد 4 تا 18 سال تدوین گردیده است. این مقیاس دارای 54 عبارت است که مهارت های اجتماعی کودکان را توصیف می کنند. پاسخها براساس یک شاخص پنج درجه ای از نوع مقیاس لیکرت با دامنه ی نمره ی 1 (هیچوقت) تا 5 (همیشه) نمره گذاری می شوند. برای این مقیاس، پنج مولفه یا خرده مقیاس فرعی به شرح زیر تدوین شده است:
1- عامل نخست عبارت است از مهارت اجتماعی مناسب 2 که رفتارهای اجتماعی از قبیل داشتن ارتباط دیداری با دیگران، مودب بودن و اشتیاق به تعامل با دیگران به صورتی مفید و موثر را در بر می گیرد. این عامل شامل 18 عبارت که شامل گویه های 9، 12، 13، 16، 20، 23، 24، 31، 32، 34، 40، 43، 44، 46، 50، 55، 56، 59، می باشد.
2. عامل دوم رفتار اجتماعی نامناسب3 است که رفتارهایی مانند دروغ گفتن، کتک کاری، خرده گرفتن از دیگران، ایجاد صداهای نابهنجار و ناراحت کننده و زیر قول زدن را شامل می شود. این عامل شامل 11 عبارت که شامل گویه های 6، 7، 15، 19، 21، 30، 39، 41، 54، 57، 58، می باشد.
3. عامل سوم تکانشی عمل کردن4 و سرکش بودن است که رفتارهایی از قبیل به آسانی عصبانی شدن، یک دندگی و لجبازی را در بر دارد. این مقیاس شامل 12 عبارت که شامل گویه های 2، 3 ، 4، 5، 8، 11، 14، 22، 29، 35، 37، 53، می باشد.
4. عامل چهارم، اطمینان زیاد5 به خود داشتن است و در بر دارنده ی رفتارهای به خود نازیدن و به دیگران پز دادن، تظاهر به دانستن همه چیز و خود را برتر از دیگران دیدن است. این عامل شامل 6 عبارت که شامل گویه های18، 33، 36، 45، 51، 60 می باشد.
5. عامل پنجم رابطه با همسالان است که در بردارنده ی تنهایی و حسادت می باشد (ماتسون و همکاران، 1983؛ به نقل از یوسفی و خیر،1381). این عامل شامل 9 عبارت که شامل گویه های 10، 25، 26، 28، 38، 47، 48، 49، 53 می باشد.
روایی و پایایی:
برای تعیین روایی سازه مقیاس مهارت های اجتماعی ، روش آماری تحلیل عوامل بکار گرفته شد . تحلیل عوامل ابتدا با استفاده از شیوه مولفه های اصلی صورت گرفت . مقدار ضریب kmo برابر با 83/0 بود و بیانگر کفایت نمونه آزمودنی به منطور انجام تحلیلی عاملی می باشد . همچنین ، مقدار آزمون کرویت بارتلت برابر با 298/10433 و در سطح 000001/0 p= معنی دار بود . سپس با توجه به نمو دار اسکری و استفاده از روش چرخش واریماکس ، 5 عامل بدست آمد . به منظور وضوح بیشتر و بررسی میزان پژوهش حاضر در بحث از نتایج آماری و عوامل بدست آمده در مقیاس سنجش مهارتهای اجتماعی ، نوعی مقایسه با پژوهش بنیانگزاران این مقیاس و ارایه دهندگان جزییات مفصل در باب روایی سنجی محتوای مقیاس یعنی ماتسون و همکاران ( 1983) به عمل خواهد آمد. عامل اول : ضریب عاملی آنها بین 34/0 تا 71/0 بود . مقدار ارزش ویژه (آیکن) این عامل ، برابر با 81/8 بدست آمد . عامل دوم: ضریب عاملی آنها در دامنه ای از 39/0 تا 55/0 قرار داشتند . مقدار ارزش ویژه این عامل برابر با 68/5 بود . عامل سوم : ضریب عاملی آنها در دامنه ای از 35/0 تا 62/0 بود مقدار ارزش ویژه این عامل برابر با 55/2بود. عامل چهارم: ضریب عاملی آنها در دامنه ای از43/0 تا 70/ بود مقدار ارزش ویژه این عامل برابر با20/2 بود . عامل پنجم: ضریب عاملی آنها در دامنه ای از 32/0 تا 62/ بود.
در ایران مقیاس مهارت های اجتماعی ماتسون توسط یوسفی و خیر(1381) روی 562 نفردانشآموز دختر و پسر شیرازی اجرا، تعیین روایی و پایایی شده است. این پژوهشگران روایی مقیاس یاد شده را با استفاده از روایی سازه و روش تحلیل عاملی و پایایی آن را با استفاده از روش آلفای کرونباخ 86/0 گزارش کرده اند. پایایی پرسشنامه در این تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شد و 84/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب می باشد.

پیوست 1 پرسشنامه مهارتهای اجتماعی
دانش آموزان محترم : خواهشمند است به سوالات زیر به دقت پاسخ دهید. هیچ سوالی را بی پاسخ نگذارید. ذکر نام ضروری نیست. از پاسخ صادقانه شما سپاسگزاریم.
جنس : پسر دختر
ردیف

همیشه
بیشتراوقات
گاهی اوقات
بندرت
هرگز
1
من دیگران را تهدید می کنم و با آنها مثل آدم قلدر رفتار می کنم

2
من به آسانی عصبانی می شوم

3
من مثل رئیس ها رفتار می کنم ( یعنی برای انجام کارها به جای خواهش به دیگران دستورمی دهم).

4
من اغلب اوقات نق می زنم یا شکایت می کنم .

5
من هنگامی که یک نفر صحبت می کند وسط صحبت او می پرم و صحبتش را قطع می کنم .

6
به چیزهایی که متعلق به من نیست بدون اجازه دست می زنم یا آنها را برمی دارم .

7
من هنگام صحبت با دیگران به آنها نگاه می کنم .

8
من دوستان زیادی دارم .

9
من وقتی عصبانی هستم به دیگران سیلی می زنم یا با آنها کتک کاری می کنم .

10
من به دوستی که رنج دیده باشد کمک می کنم .

11
من دوستی را که غمگین است دلداری می دهم .

12
من به بچه های دیگر چشم غره می روم .

13
من وقتی که فرد دیگری کارش خوب باشد احساس خشم یا حسادت می کنم

14
من وقتی که فرد دیگری کارش خوب باشد من احساس خوشحالی می کنم .

15
من همیشه دوست دارم در هر کاری نفر اول باشم .

16
من زیر قولم می زنم .

17
من به دیگران می گویم که چقدر خوب هستند .

18
من برای بدست آوردن چیزی که می خواهم ، دروغ می گویم .

19
من به دیگران خرده می گیرم تا انها را عصبانی کنم .

20
من به دنبال دیگران می روم و سر صحبت را با آنان باز می کنم .

21
وقتی کسی کاری برایم انجام دهد من خوشحال می شوم و از او تشکر می کنم

22
من دوست دارم تنها باشم .

23
من می ترسم با دیگران صحبت کنم .

24
من می دانم که چطور دوست پیدا کنم .

25
من عمدا دیگران را آزرده می کنم و سعی می کنم ناراحتشان کنم .

26
من دیگران را مسخره می کنم .

27
من دوستانم را دلداری می دهم .

28
وقتی که دیگران صحبت می کنند من به آنها نگاه می کنم .

29
من چیزهایی را که دارم با دیگران قسمت می کنم .

30
من یک دنده و لجباز هستم .

31
من طوری رفتار می کنم که انگار بهتر از دیگران هستم .

32
من احساساتم را نشان می دهد ( یعنی اگر از کسی عصبانی باشم یا خوشم بیاید به او می گویم .)

33
من فکر می کنم که اطرافیانم به من نیش و کنایه می زنند در حالی که چنین نمی کنند.

34
من از خودم صداهایی در می آورم که دیگران را ناراحت می کند( مثل آروغ زدن ، بینی را بالا کشیدن

35
من از اشیا دیگران طوری مراقبت می کنم که انگار مال خودم هستند .

36
من با صدای خیلی بلند حرف می زنم .

37
من از اطرافیانم می پرسم آیا کمک میخواهند .

38
من از کمک کردن به دیگران خوشحال می شوم .

39
من سعی می کنم که از همه بهتر باشم .

40
من به هنگام صحبت با دیگران ، از آنها سوال هم می پرسم .

41
من غالبا دوستانم را هم می بینم .

42
من به تنهایی بازی می کنم .

43
من احساس تنهایی می کنم .

44
من وقتی کسی را اذیت می کنم ، بعدا متاسف می شوم .

45
من دوست دارم رئیس باشم .

46
من در بازی با بچه های دیگر شرکت می کنم .

47
من زیاد دعوا و مرافعه می کنم .

48
من به دیگران حسودی می کنم .

49
من به کسانی که با من خوب هستند، خوبی می کنم .

50
من از اطرافیانم احوالپرسی کرده و جویای کار آنها و مسائلی از این قبیل می شوم .

51
من آنقدر نزد اطرافیانم می مانم و وقت آنها را می گیرم که از آمدنم خسته می شوند .

52
من بیش از حد ، موضوعی را توضیح می دهم .

53
من از لطیفه های دیگران و داستان های خنده آور آنها ، خنده ام می گیرد .

54
به نظر من ، برنده شدن یعنی همه چیز .

55
من آنقدر سر به سر دیگران می گذارم که آزرده می شوند .

56
من فکر می کنم که همه چیز را می دانم .

1 Scale social skills Matson
2 appropriate social skills
3 socially inappropriate
4 impulsive act
5 high confidence
—————

————————————————————

—————

————————————————————