بسمه تعالی
آزمون قضاوت اخلاقی
(MJT)
دکتر دورگانداسینها
دکتر میراوارما
آخرین تجدید تجدید نظر 1998
ترجمه : ابوالفضل کرمی
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی
آزمون قضاوت اخلاقی برای کودکان
مقدمه:
کلمه "اخلاقی"از کلمه لاتین mos می آید که ، به معنای عمل به رسوم ، و راه انجام امور است. بنابراین به معنای " تطبیق به راه و روش انسان ها" و مر بوط به درست و غلط و خوش رفتاری ، است. مردم به طور کلی این کلمه را به معنای رفتار درست ، صحیح و خوب می گیرند. رفتار اخلاقی همنوائی با اصول اخلاقی گروه اجتماعی است . یعنی درونی ساختن مجموعه ای از صفات خوب ، اندیشه ها ، و ارزش هائی که مورد تایید جامعه است و بخشی جدائی ناپذیر از فرد و از طریق فرآیند رشد و تکامل است. رفتار اخلاقی مجموع راههای رفتار شخصی است که بر حسب درستی یا نادرستی اخلاقی قضاوت می شود . بنابراین توانائی انجام قضاوت اخلاقی نقش عمده ای در رشد کلی کودک دارد . قضاوت اخلاقی شامل قابلیت عقلانی و بصیرت در دیدن روابط بین یک اصل انتزاعی و موارد محسوس و قضاوت درباره موقعیت ها به عنوان درست یا غلط با در نظر داشتن دانش معیارهای اجتماعی است. این قضاوت نتیجه فرعی تجارب کلی اجتماعی کودک است . که او را به ارزیابی ارزش یا بی ارزشی یک عمل بد ، یاخوب قادر می سازد . فروید (1933) فرا خود را در این فرآیند عامل اصلی می دانست و برجنبه های مشاهده قضاوت و تنبیه آن تاکید می کرد . با توصیف فرا خود به عنوان بازوی اخلاقی شخصیت که دارای دو جنبه فرعی وجدان و خودآرمانی است ، او ابعاد موثر رفتار اخلاقی را بررسی نموده و بر زوایای تاریک رشد اخلاقی پرتو افکنده است. نظریه ای که بیش از پیش بر تحقیقات مربوط به قضاوت اخلاقی تاثیر بخشید .متعلق به روانشناس سوئیسی پیاژه (1928-1933) است که کوشیده مفهوم قواعد اخلاقی کودک را تفسیر کند . او کوشید تا قضاوت اخلاقی کودکان را نسبت به خطاهای عمدی و غیر عمدی بیازماید و شش نوع تفکر اخلاقی را توصیف کند که در کودکان گروه های مختلف سنی ظاهر می گردد. که شامل موارد زیر است : نیت در قضاوت ، نسبی نگری در قضاوت ، استقلال در اصول اخلاقی ، استفاده از معامله به مثل، استفاده از تنبیه برای جبران خسارت ، اصلاح و نظر طبیعی نسبت به بد اقبالی .اخیراً مطالعاتی راجع به قضاوت اخلاقی توسط کولبرگ (1968) صورت گرفته که در آن از کودکان خواسته شده تا میزان اخلاقی بودن رفتار توصیف شده در داستانها را قضاوت کند مطالعه او طرحی مکان نگر عرضه می کند که ساختار عمومی و اشکال تفکر اخلاقی را توصیف کرده است.
شکل گیری آزمون
آزمون حاضر از قضاوت اخلاقی برای کودکان بر مبنای الگوی یک آزمون هوش کلی است که شامل سوالات استدلال ، قوه تشخیص ، بهترین پاسخ ها و غیره است با این تفاوت که همه سوالات معنای اخلاقی دارد . این آزمون برای کودکان 6 تا 11 ساله ساخته شده است. همانگونه که قبلاً گفتیم قضاوت اخلاقی توانائی ارزیابی موقعیت ها و امور اخلاقی به عنوان غلط یا درست بر مبنای آگاهی از معیارهای اخلاقی است( وارما1967) بنابراین آزمون مرکب از تعدادی سوال است که کودک باید در مورد آنها تصمیم اخلاقی بگیرد ، زمینه کاراخلاقی را در اظهار نظرها گروه بندی کند ، رابطه کلمات با معنای اخلاقی را برقرار کند ،یک عمل خاص را ارزیابی نماید . در برابر مشکلات اخلاقی استدلال منطقی کند، و متعارف مناسب ارزش های اخلاقی را انتخاب نماید سوالات این آزمون بخصوص برای 14 ارزش اساسی متداول در فرهنگ هندی طراحی شده اند . این 14 ارزش به قرار زیرند :"Ashima" "وظیفه"،"احترام" ،"نقص عهد"، "طهارت"، "بخشش"، "حرص"، "خشم" ،"فضیلت"، "دروغ"، "انتقام"،"سرقت" ،"راستگوئی"، "گناه"، این آزمون به شش گروه تقسیم شده وتوصیف چگونگی سوالات آزمون به شرح زیر است:
بخش اول : تشخیص – شامل ده سوالات که هر کدام سه انتخاب دارد . از آزمودنی خواسته شده یکی از موارد را انتخاب نماید که صحیح می داند و در پاسخنامه جلو شماره آن سوال زیر حرف مربوط علامت ضربدر بزند.
بخش دوم: جملات ناتمام- دارای ده سوال است که به شکل جملات ناتمام است. برای هرجمله چهار انتخاب داده شده است .آزمودنی یکی از آنها را انتخاب می کند و در پاسخنامه جلو شماره آن سوال زیر حرف مربوط ضربدرمی زند.
بخش سوم: مقایسه- شامل هشت سوال است که هر کدام یک جفت کلمه دارد که به هم ربط دارند و یک کلمه هم در کنار آنهاست . در هر سوال چهار انتخاب وجود دارد آزمودنی باید یکی از موارد را انتخاب کند که با آن یک کلمه رابطه مشابهی دارد و باید در پاسخنامه جلوی شماره سوال زیر حرف انتخابی بگذارد.
بخش چهارم: بهترین پاسخ اخلاقی- شامل هشت سوال است که به شرح مختصر حادثه ای است. بدنبال آن سوال از همان حادثه می آید.زیر سوال چهار انتخاب وجود دارد .آزمودنی باید در پاسخنامه جلو شماره سوال زیر حرف انتخابی خود علامت( بگذارد.
بخش پنجم: استدلال اخلاقی- شامل شش سوال است که به شکل مسئله بیان گردیده است و از آزمودنی استدلال منطقی می خواهد . او باید یکی از چهار مورد را انتخاب کرده در پاسخنامه جلو شماره همان سوال زیر حرف مورد انتخابی ضربدر بزند.
بخش ششم: تعریف- هشت سوال دارد و هر مورد دارای یک ارزش اخلاقی است . برای هر تعریف چهار انتخاب وجود دارد .آزمودنی باید یکی از تعاریف را انتخاب کند و در پاسخنامه جلو شماره آن سوال زیر حرف انتخابی علامت ضربدر بزند.
برای هر سوال فقط یک جواب صحیح وجود دارد( کلید پاسخها در جدول 5 آمده است.) کل سوالات 50 مورد است . برای هر سوال درست یک نمره برای جواب غلط صفر داده می شود. بنابراین حداکثر نمره 50 و حداقل نمره صفر است. کل نمره آزمودنی شاخص قضاوت اخلاقی او خواهد بود.
تحلیل سوالات :
در اصل این آزمون شامل 81 سوال بود . برای تحلیل سوال از چارت هارپر ، گونتا و سنگال (1962) استفاده شد . این آزمون روی 370 پسر و دختر 6 تا11 ساله اجرا شد . روش 27% از بالا و پائین نمرات استفاده گردید. ارزش تشخیص وسطح اشکال هر سوال محاسبه شد. در انتخاب سوالات ترجیح اصل بر مواردی بود که شاخص تشخیص بالا و سطح اشکال حداقل 50 داشتند . برای انتخاب سوالات دیگر سطح تشخیص 35 و شاخص اشکال 40 بکار رفت سرانجام پس از تحلیل سوال 31 مورد حذف شد و 50 سوال باقیماند.
پایائی اعتبار
پاسخ های 300 کودک به سوالات نهائی نمره گذاری شد. پایائی نیمه آزمون استفاده از فرمول اسپیرمن براون 93/0 و پایائی آزمون برای سه گروه سنی در جدول 1 عرضه گردیده است.
جدول 1- پایائی نیمه آزمون قضاوت اخلاقی برای سه گروه سنی
گروه
تعداد
ضریب همبستگی
شاخص پایائی
6 تا 7 سال
100
82/0
90/0
8 تا 9 سال
100
81/0
89/0
10 تا 11 سال
100
86/0
92/0
پایائی آزمون همسانی بالائی رامیان سوالات آزمون برای سه گروه سنی نشان داد. کودکان هم چنین برای قضاوت خودشان در آگاهی از ارزش های اخلاقی گوناگون مصاحبه شدند که مبنای آن همان چهارده ارزش اخلاقی مورد نظر بود. این مصاحبه کلمه به کلمه ثبت شد.هریک از این گزارش ها بر مبنای میزان آگاهی از ارزش های اخلاقی کد گذاری شد و مقوله های مختلف عبارت بودند از "بدون آگاهی"،"آگاهی خاص"، "آگاهی عام" و "آگاهی خیالی"(سینها و وارما 1971). به مقولات فوق به ترتیب نمراتی از صفر تا 3 داده شد.
همبستگی آگاهی اخلاقی با نمرات آزمون قضاوت اخلاقی محاسبه شد. نتایج همبستگی مثبت و عمده ای را بین این دو نشان می دهد ( جدول 2)
جدول 2 – همبستگی بین آگاهی از ارزش های اخلاقی و قضاوت اخلاقی
گروه سنی
تعداد
همبستگی
سطح احتمال
6 تا 7 سال
100
08/0
بی اهمیت
8 تا 9 سال
100
27/0
01/0
10 تا 11 سال
100
32/0
01/0
هر چند در گروه خردسال تر، مقدار بدست آمده پائین بود اما با افزایش سن افزایش زیادی یافت.
هنجارها:
هنجارهای این آزمون بر روی یک نمونه 300 نفری از شاگردان مدارس مرکب از 150 پسر و 150 دختر بودند . این هنجارها برای 2 گروه سنی 6-7 ،9-8 ، 10 -11 ساله آماده شد. کودکی که نقطه درصدی اش از 75 بالا باشد توانائی بسیار زیادی در قضاوت اخلاقی داراست.
نمرات پائین تر از نقطه درصدی 25 حاکی از توانائی محدود در قضاوت اخلاقی هستند.
گروه میانه نماینده کودکانی است که در قضاوت اخلاقی دارای توانائی متوسط هستند.
جدول 3- معادل نقطه درصدی نمرات آزمون
نقطه درصدی
نمرات گروههای سنی
تفسیر
6 -7 ساله
8- 9 ساله
10 – 11 ساله
99
50/33
50/44
00/52
توانائی بسیار
95
90
50/29
25/27
15/41
60/37
00/48
50/45
بالا در
قضاوت
80
25/22
00/33
85/40
اخلاقی
75( ربع سوم)
70
50/19
40/18
50/31
00/30
45/38
40/37
توانائی بالای
قضاوت اخلاقی
60
50( میانه)
40
25/17
20/16
20/14
00/27
10/24
15/22
5/34
35/30
80/27
توانائی متوسط
در قضاوت اخلاقی
30
25( ربع اول)
25/11
50/10
00/20
25/19
45/25
15/24
توانائی کم در
قضاوت اخلاقی
20
10
1
80/9
10/7
5/4
90/17
25/15
60/4
50/22
85/18
50/9
توانائی بسیار کم در
قضاوت اخلاقی
تعداد
میانگین
میانه
انحراف استاندارد
100
75/15
20/14
05/7
100
30/25
10/24
65/8
100
55/31
35/30
00/10
استفاده از آزمون:
آزمون قضاوت اخلاقی با هدف ایجاد مقیاسی برای توانائی انجام قضاوت اخلاقی طراحی شده است.
از آنجائیکه خصوصیات اخلاقی جنبه مهمی از شخصیت فرد است ، تحلیلی از فرآیند های گوناگون رشد آن بخصوص طی سال های کودکی بسیار مهم است.
چنین تحلیلی می تواند در جداسازی منابع تاثیرات و فرصت های مختلف برای چنین رشد و تکاملی کمک کند. این آزمون در انجام مطالعات تکامل کودکان و دوره پیش از نوجوانی ابزار مفیدی است . این آزمون قضاوت اخلاقی با توجه به این مزایا ساخته شده است.
این آزمون مقیاسی ساده وکمی برای ارزیابی قضاوت اخلاقی در کودکان است.همانطوری که قبلاً اشاره شد این آزمون با آگاهی از ارزش های اخلاقی همبستگی معناداری دارد و از این جهت آزمون معتبری است. این آزمون در عین حال مقیاس خوبی از آگاهی از ارزش های گوناگون اخلاقی تلقی می شود.
همبستگی نمرات این آزمون با توانائی ذهنی کودکان هم بدست آمد( وارما 1968)، برای سنجش توانائی ذهنی از ماتریس های پیشرونده رنگی استفاده گردید . نتایج بین قضاوت اخلاقی کودکان و توان ذهنی ایشان همبستگی بالائی را نشان داد . مقادیرهمبستگی در جدول زیر آمده است:
جدول 4- همبستگی بین قضاوت اخلاقی و توان ذهنی
گروه سنی
تعداد
همبستگی
سطح احتمال
6 تا 7 سال
100
41/0
01/0
8 تا 9 سال
100
49/0
01/0
10 تا 11 سال
100
59/0
01/0
بنابراین ، می توان پیشنهاد کرد که هوش عامل عمدهای در انجام قضاوت ارزش های اخلاقی است.
این آزمون ابزار تحقیقی مفیدی است.و اندازه گیری سریعی را برای قضاوت اخلاقی بدست می دهد. که قابل استفاده در تحقیقات اجتماعی رشدی است . این آزمون بسادگی اجرا می شود نیازی به آزمایندگان بسیار متخصص ندارد . این آزمون برای اجرای گروهی و فردی ، هر دو کاملاً مناسب است.
این آزمون روی یک نمونه هندی ساخته و استاندارد شده است در زمینه روانشناسی رشد احتمالاً اولین آزمون در نوع خود است که به زبان ساده و روشن تهیه شده است. بنابراین برای استفاده در نمونه های هندی سنین 6 تا 11 سال مفید است.
دستورالعمل و اجرای آزمون
1- این آزمون را می توان به خود آزمودنی داد یا بصورت شفاهی سوال کرد. همچنین بصورت گروهی و فردی قابل اجراست .دستورالعمل ها بالای هر قسمت نوشته شده و از جمله در خود آزمون هم آمده است. و دو مثال در هرقسمت برای توضیح مسئله کافی است.
2- توصیه می شودکه برای کودکان شش و هفت ساله دستورالعمل ها و سوالات خوانده شود و پاسخهای آزمودنی توسط آزماینده ثبت شود.
3- وقت آزمون نباید محدود شود . آشکار است که مدت زمان تکمیل آزمون نسبت به سن افراد می تواند متفاوت باشد . هر چه سن بالاتر باشد وقت کمتری صرف می شود.
4- پیشنهاد می شودکه آزماینده دستورالعمل را بخواند و درصورت لزوم مثال ها را هم توضیح دهد.
5- آزماینده باید قبل از آغاز آزمون روشن سازد که فقط یک جواب صحیح وجود دارد و آزمودنی باید برای هرسوال در پاسخنامه فقط یک علامت بزند.
6- در آغازلازم است تاکید شود که آزمودنی باید به کلیه سوالات پاسخ دهد.
7- هدف دقیق آزمون نباید به آزمودنی ها گفته شود بلکه باید گفت که به تعدادی سوال ساده پاسخ می دهند و قابلیت آنها در پاسخ به سوالات است که مورد قضاوت قرار می گیرد.
کلید نمره گذاری
بخش 1
بخش 2
بخش 3
بخش 4
بخش 5
بخش 6
شماره سوال
پاسخ درست
شماره سوال
پاسخ درست
شماره سوال
پاسخ درست
شماره سوال
پاسخ درست
شماره سوال
پاسخ درست
شماره سوال
پاسخ درست
1
ب
11
د
21
ج
29
الف
37
د
43
ج
2
ج
12
ب
22
د
30
ج
38
ج
44
الف
3
الف
13
الف
23
ب
31
الف
39
ج
45
د
4
ب
14
د
24
د
32
الف
40
الف
46
الف
5
ج
15
ب
25
ب
33
ب
41
ج
47
ب
6
الف
16
الف
26
الف
34
ج
42
ج
48
ب
7
ج
17
ب
27
ب
35
د
49
ب
8
ب
18
ب
28
الف
36
د
50
الف
9
الف
19
ج
10
الف
20
د
پرسشنامه آزمون قضاوت اخلاقی (MJT)
بخش اول
دستورالعمل:
در این قسمت انجام کارخاصی ذکر شده و دلایلی برای انجام آن ارائه گردیده است هردلیلی را برای انجام آن کار انتخاب می کنید در پاسخنامه در شماره همان سوال زیر حرف مربوط به آن دلیل علامت ضربدر بزنید .
مثال یک : دانه ها در زمین کاشته می شوند به این دلیل که ……………………….
الف- حشرات آن را نخورند.
ب- دانه های غذائی رشدکنند .
ج- باران ببارد.
در اینجا درست ب است . پس در پاسخنامه درجلو مثال 1 بخش اول زیر حرف ب ضربدر می زنیم .
مثال دو : ما آب می نوشیم برای این که …….
الف- آب خنک است.
ب- آب یخ می زند.
ج- آب تشنگی را فرو می نشاند.
ما آب می خوریم چون که تشنگی را فرو می نشاند بنابراین پاسخ درست ج می باشد، و در پاسخنامه در جلوی مثال شماره 2 بخش اول زیر حرف ج ضربدر می زنیم.
شما می توانیدبه این ترتیب به سوالات زیر پاسخ دهید:
1- خشونت نباید بکار رود چون که …..
الف- ایجاد ناراحتی می کند
ب- دیگران هم باید زندگی کنند
ج- هر کس باید زندگی کند
2- باید احترام بزرگترها را حفظ کنیم چون که …….
الف- بزرگترها مراقب ما هستند
ب- بزرگترها با این کارخوشحال می شوند
ج- وظیفه ما احترام بزرگترهاست
3- ما نباید دیگران را فریب دهیم چون که ……
الف- فریب دادن بد است
ب- بزرگترها گفته اند فریب ندهیم
ج- دیگران هم ممکن است فریب دهند
4- نباید عصبانی شد چون که …………
الف- آدم را زشت می کند
ب-عصبانیت ریشه گناه است
ج- باعث سر درد می شود
5- باید عمل خوب انجام داد چون که ……
الف- مادر ما را نخواهد زد
ب- با این کار سرپرست گروه کریکت می شویم
ج- چون پاداش خوبی می یابیم
6- انتقام گرفتن بد است چون که ……
الف- نشان دهنده پستی انسان است
ب- چون دیگران شروع به گریه می کنند
ج- ضعیف هستیم
7- نباید دزدی کنیم چون که …….
الف- به اندازه کافی داریم
ب- نباید کمتر از دیگران باشیم
ج- با این کار بد می شویم
8- باید راست بگوئیم چون که …………
الف- شجاع می شویم
ب- شادمان می شویم
ج- غذای کافی می خوریم
9- نباید گناه کنیم چون که …….
الف- خدا ناراضی می شود
ب- سیاه می شویم
ج- اذیت می شویم
10- نبایددروغ بگوئیم چون که ………..
الف- هیچکس حرف ها را باور نمی کند
ب- شکلاتی بر ما نخواهند داد
ج- تنبیه نخواهیم شد
بخش دوم
دستورالعمل
تعدادی جمله ناقص در زیر داده می شود. در این جمله ها جای خالی داریم .زیرهر جمله تعدادی کلمه وجود دارد . هر کلمه ای را که مناسب می دانید در پاسخنامه جلو شماره سوال زیر حرف آن کلمه علامت ضربدر بزنید.
مثال یک:
1- …….ناصر وقت دقیق را می دهد:
الف- خواهر ب- مدرسه ج- ساعت د- هوش
در این جمله کلمه ساعت درست است که درپاسخنامه در بخش 2 روبروی شماره مثال 1 زیر حرف ج علامت ضربدر می زنیم.
مثال دو:
2- چشمها برای …. وگوش ها برای شنیدن هستند.
الف- لمس ب- دیدن ج- گریه کردن د- خندیدن
چشمان برای دیدن هستند پس حرف ب درست است و در پاسخنامه روبروی مثال شماره 2 زیر حرف ب علامت ضربدر می زنیم.
11- همه بر او احترام می گذارند چون که او خیلی …. است.
الف- تنبل ب- حریص
ج-همجنس باز د- پرهیزکار
12- هیچ کسی در جهان موفق نیست اگر ….اش را انجام ندهد.
الف- کودکان ب- وظیفه
ج-کار د- سن
13- او به شما در کارتان کمک نکرد ، بلکه در آن وقت شما را …..
الف- فریب داد ب- صحبت کرد
ج-خوابید د- خندید
14- ما باید نسبت به بزرگترمان …….
الف- شک کنیم ب- شوخی کنیم
ج-بی اعتنا باشیم د- احترام بگذاریم
15- مردی ثروت زیادی داشت اما باز هم ………….ذهنی او را رها نکرد.
الف- کودنی ب- حرص و طمع
ج-بیماری د- زندگی درناز و نعمت
16- یک آدم خوب هیچ وقت از کسی ………. نمی گیرد .
الف- انتقام ب- توپ
ج-کار د- جنس
17- ما هیچ وقت نباید …………..کنیم.
الف- جرات ب- گناه
ج- باور د- پیام آوری
18- ما اعتقاد کامل داشتیم که او هیچ وقت با ….. حرف نمی زند .
الف- غرور ب- صدای بلند
ج-دروغ د- آهستگی
19- …….آنقدر قدرت دارد که در شمشیر یافت نمی شود.
الف- آهن ب- مس
ج-عمل خوب د- سنجاق
20- با انجام ……… شخص هرگز خوب نمی شود.
الف- کاردستی ب- کمک
ج-مطالعه د- دزدی
بخش سوم
دستورالعمل
در این قسمت دوعدد در برابر هر شماره قراردارد مثلاً جلو عدد یک دو کلمه است که بطریقی به هم مربوط هستند یا متضادند یا لازم و ملزوم یکدیگرند. در برابر عدد 2 فقط یک کلمه است ، بعد جای خالی است. زیر آنها چند کلمه هستند که باید از آنها برای جای خالی استفاده کنید.
هرکدام از این4 کلمه را برای سوال انتخاب می کنید در پاسخنامه در جلو شماره
همان سوال زیر حرف مربوط به آن کلمه ضربدر بزنید.
مثال یک 1- تشنگی :آب 2- گرسنگی:…..
الف- لیوان ب- غذا
د-آرد ج- استراحت
در این سوال کلمه غذا را انتخاب می کنید و در پاسخنامه جلو مثال 1 در بخش
3 زیر حرف ب علامت ضربدر می زنیم.
مثال دو – گرما: سرما 2- ضخیم:…….
الف- نازک ب- وسیع
د-صاف ج- پهن
کلمه "نازک " برای جای خالی مناسب است پس در پاسخنامه در جلو مثال شماره
2 زیر حرف الف ضربدر می زنیم.
21- 1- درد : لذت 2- خشونت:…
الف- اسباب بازی ب- انجام دادن
ج-عدم خشونت د- گفتن
22- 1- پا : راه رفتن 2- وظیفه:…..
الف- خوردن ب- گفتن
ج-بازی کردن د- انجام دادن
23- 1- داغ : سرد 2- پرهیزگار:…
الف- تمیز ب- کثیف
ج-خوشگل د- روشن
24- 1- خشک : تر 2- خشم:…
الف- کشتن ب- اضطراب
ج-آب د- آرامش و سکون
25- 1- سفید : سیاه 2- عمل درست:…
الف- خوب ب- گناه
ج-رنگی د- بد
26- 1-کوتاه :بلند 2- غلط:…
الف- درست ب- کوه
ج- نادرست د- صحبت
27- 1- برکت : بخشش 2- انتقام:…
الف- بودن ب- گرفتن
ج-اشتباه د- زدن
28- 1- مستقیم : متضاد 2- احترام:…
الف- بی احترامی ب- انجام دادن
ج-صاف د-شرافت
بخش چهارم
دستورالعمل
در این قسمت داستانهای کوتاهی گفته می شود. سوالاتی از آنها مطرح می گردد .چند پاسخ برای سوالات وجود دارد . شما بایددر پاسخنامه در برابر شماره سوال زیر حرف انتخابی علامت ضربدر بزنید.
مثال یک : مسابقات ورزشی در مدرسه برقرار بود . مسعود در همه بازی ها و مسابقه ها جایزه ای گرفت.
مسعود در بازی ها و مسابقه ها جایزه اول را گرفت چون که :
الف-مسابقات و ورزش ها انجام گرفته بود.
ب- همه بچه ها کودن بودند .
ج- مسعود درس نمی خواند .
د- مسعود در مسابقات و ورزش ها بهتر از همه بود .
بنابراین در پاسخنامه در بخش 4 جلو مثال یک زیر حرف د علامت ضربدر می زنیم.
مثال دو :
دیروز سگ رامش گربه همسایه او را کشت.
سگ گربه رو کشت چون که
الف- گربه میومیو کرد
ب- سگ دشمن گربه است
ج-رامش به اوگفت این کار رابکند.
د- گربه مرد
سگ گربه را کشت چون که سگ دشمن گربه است.
بنابراین در جلومثال شماره 2 بخش 4 زیر حرف ب علامت ضربدر می زنیم.
به سوالات زیر به همین ترتیب پاسخ دهید.
29- نادر گلدان را شکست . در برابر سوال پدرش او گفت که این کار رانکرده است:
نادر چه کرده است؟
الف- دروغ گفته است ب- شوخی کرده است
ج-دزدی کرده است د- گلدان را شکسته است
30- سروش کتابش را گم کرد . پس از جستجو کتاب او در کیف محمود پیدا شد.
محمود چه کرده است؟
الف- ترسیده است ب- کتاب را نگاه داشته است
ج-دزدی کرده است د- باعث گم کردن کتاب شده است.
31- رادش بال های پروانه را بسته است.وقتی رجب از او خواست که این کار را نکند ، او قبول نکرد و پروانه مرد.
رادش چه کرده است؟
الف- خشونت کرده است ب -انتقام گرفته است
ج-پروانه را گرفته است د- عصبانی بوده است
32- سعید ضمن بازی آسیب دید. همه پسرها فرارکردند .پرویز پس ازاستفاده از دارو برای بستن زخم او را به خانه اش برد.
پرویز چه کرده است؟
الف- وظیفه اش را انجام داده است ب- دارو بکار برده است
ج-شجاعت به خرج داده است د- کار مهمی نکرده است
33- یک روز برادر رشید او را خیلی کتک زد اما رشید گفت که اورا نمی زند چون برادر بزرگتر اوست.
رشید چه کرده است؟
الف- او نزده است ب- او احترام گذاشته است
ج-او انتقام گرفته است د- او ترسیده است
34- نیما از مراد یک کتاب خواست وگفت که تا غروب بر می گرداند. نیما کتاب را برنگرداند و گفت که آن را گم کرده است.
نیما چه کرده است؟
الف- او کمک کرده است ب- او کتاب را نداده است
ج-او فریب داده است د- اودزدی کرده است
35- یک گدای نابینا به رحمان برخورد. رحمان باخشم یک تکه گل به روی اوپرتاب کرد.
رحمان چه کرده است؟
الف- کار خوبی کرده است ب- خودش را خوب نشان داده است
ج-او را زده است د- مرتکب گناه شده است
36- داود بچه کوچک را از تصادف با یک ماشین که سرعت بسیار داشت نجات داد.
داود چه کرده است؟
الف- کاری نکرده است ب- عذرخواهی کرده است
ج – کودک را از زمین بلند کرده است د- کار خوبی کرده است
بخش پنجم
دستوالعمل
در این قسمت در هر شماره مشکلی وجود دارد و همراه آن سوالی وجود دارد .بهترین پاسخ مورد نظرتان را باعلامت ضربدر در پاسخنامه جلو شماره آن سوال زیر حرف مربوط مشخص کنید.
مثال یک
مینا خوب آواز می خواند . دوست او مینو گیتار را خوب می نوازد وخوب می خواند . اگرآوازی بخواهیم بشنویم از کدام شان باید باشد.
الف- هیچکس
ب- از خودتان
ج- از مینا
د- هر دو
در اینجا درست "د" زیرا می توانیم از هر دوی آنها آواز بشنویم.
مثال دو
کوکو وکلاغ هر دو سیاه هستند کوکو خوب می خواند وکلاغ قارقار می کند. از این دو کدامشان بهتراست.
الف- هر دو
ب- کوکو
ج- کلاغ
د- هیچکدام
در اینجا جواب درست ب است چون کوکو بهتر ازکلاغ است چون بهترمی خواند.
لطفاً به همین طریق ، سوالات زیر را پاسخ دهید:
37- فقط آدمهای بد دروغ می گویند یا دزدی می کنند . زیبا دختر خوبی است او چه خواهد کرد؟
الف- دروغ می گوید ب- دزدی می کند
ج- هر دو کاررا می کند د- هیچ یک از این کارها را نمی کند.
38- من ، پرویز و رضا را دوست دارم چون آنها هرگزگناه نمی کنند . حمید ، سعید و وحید از من ناراحت هستند ، چون من گناه نمی کنم.
حمید ، سعید و وحید چه چیزی را دوست دارند؟
الف- ناراحت کردن ب- دوستی
ج- گناه کردن د- مرا
39- امیر فقط به کسی احترام می گذارد که دوست دارد ، اما آرش به همه احترام می گذارد کدام یک بهتر است؟
الف- امیر
ب- هیچکدام
ج- آرش
د- هر دو
40- سهیل به گدا توهین کرد و وادارش کرد فرار کند.
اما سالار به او پول داد .چه کسی کار خوبی انجام داده است؟
الف- سالار ب- سهیل
ج- هیچکدام د-هردو
41- علی تمیز زندگی می کند . ناصر تمیز زندگی می کند اما افکار غلط در ذهنش هست . سهراب تمیز زندگی می کند اما افکار غلط در ذهنش نیست . چه کسی تمیز است؟
الف- علی ب- ناصر
ج- سهراب د- هیچکدام از این ها
42- دوست کریم هیچ وقت عصبانی نمی شود . اگر کریم کتاب او را بقاپد او چه می کند؟
الف- عصبانی می شود ب- انتقام می گیرد
ج- عصبانی نمی شود د- کاری می کند که خوشش بیاید.
بخش ششم
مقدمه:
در این بخش برای هر کلمه ،چندمعنا داده شده است شما باید در پاسخنامه در جلو شماره همان سوال زیر حرف مربوط به معنای درست آن کلمه علامت ضربدر بزنید.
مثال یک : کار سخت به این معناست
الف- از دست دادن شهامت ب- کار کردن با میل اراده و کوشش درحد امکان
ج-امتناع از ارتباط با دیگران د- استراحت کردن
در اینجا کار سخت به معنی کارکردن با میل و اراده وکوشش در امکان است بنابراین در پاسخنامه جلو مثال شماره 1 زیر حرف "ب" ضربدر می زنیم.
مثال دو: کمک به این معناست
الف-کار خود را انجام دادن ب- شرکت در کار دیگران
ج- کاررا توسط دیگران انجام دادن د- فکر کردن برای کمک به دیگران
در این جا معنی درست کلمه شرکت در کار دیگران است . بنابراین در پاسخنامه جلو مثال شماره 2 زیرحرف "ب "علامت ضربدر می زنیم.
به سوالات زیر به همین طریق پاسخ دهید.
43- فریب به این معناست:
الف- به کسی که زمین خورده یک ضربه دیگر بزنیم.
ب- هل دادن کسی از یک مکان بلند
ج- عمل نکردن به قول د- شروع به خوردن قبل ازدیگران
44- تمیزی به این معناست:
الف- تمیزی ذهن و بدن ب- نخوردن باد به بدن
ج- با کسی بودن در زمان نیاز د- غذا نخوردن در خانه دیگران
45- بخشیدن به این معناست:
الف- دانستن چیزهای تازه ب- ذهن کسی را آرام کردن
ج- دوست داشتن د- ازاشتباه کسی چشم پوشیدن
46- حرص یعنی:
الف-خواستن هر چیزی که می بینیم ب- خوشحالی از دیدن فصل بهار
ج- کسب پول بیشتر د- آگاهی ازکشور های دیگر
47- دروغ گفتن یعنی:
الف- حسادت کردن ب- درست نگفتن چیزها
ج- اهمیت ندادن به دیگران د- قطع کردن شوخیها
48- دزدیدن یعنی:
الف- یک نفر نمی تواند همه کارهای دنیارا انجام دهد.
ب- برداشتن اشیاء دیگران بدون اجازه
ج- شجاعان از دیگران نمی ترسند.
د- اگر قلم ما خراب باشد می توانیم از قلم دیگران استفاده کنیم.
49- راست گفتن یعنی:
الف- سعی در گفتن به دیگران وقتی بخواهند.
ب- گفتن چیزها آنطور که هستند وقتی بخواهند.
ج- گفتنی چیزهای جالب د- سعی در گفتن دلیل وقتی بخواهند.
50- گناه یعنی:
الف- انجام هر کار بد ب- ترک جلسه همراه با دیگران
ج- خرج کردن تمام پول د- فشار به دیگران بدون آگاهی
بخش اول
بخش دوم
بخش سوم
بخش چهارم
بخش پنجم
بخش ششم
گزینه
الف
ب
ج
گزینه
الف
ب
ج
د
گزینه
الف
ب
ج
د
گزینه
الف
ب
ج
د
گزینه
الف
ب
ج
د
گزینه
الف
ب
ج
د
مثال 1
مثال 1
مثال 1
مثال 1
مثال 1
مثال 1
مثال 2
مثال 2
مثال 2
مثال 2
مثال 2
مثال 2
پاسخنامه اصلی آزمون قضاوت اخلاقی
بخش اول
بخش دوم
بخش سوم
بخش چهارم
بخش پنجم
بخش ششم
سوال
الف
ب
ج
سوال
الف
ب
ج
د
سوال
الف
ب
ج
د
سوال
الف
ب
ج
د
سوال
الف
ب
ج
د
سوال
الف
ب
ج
د
1
11
21
29
37
43
2
12
22
30
38
44
3
13
23
31
39
45
4
14
24
32
40
46
5
15
25
33
41
47
6
16
26
34
42
48
7
17
27
35
49
8
18
28
36
50
9
19
10
20
0