پرسشنامه اعتماد سازمانی الونن و دیگران (2008)
ردیف
الف
گویه
کاملاً مخالفم مخالفم
مخالفم
بی نظر
موافقم
کاملاً موافقم
1
کارکنان شرکت احساس عدالت می کنند
1
2
3
4
5
2
کارکنان شرکت تلاش می کنند تا در برخورد با دیگران منصف باشند
1
2
3
4
5
3
رفتار و عمل کارکنان شرکت همیشه ثابت است
1
2
3
4
5
4
صداقت، یک ارزش کلیدی در عملیات کارکنان شرکت محسوب می شود
1
2
3
4
5
5
بطور کلی، بیشتر کارکنان در شرکت به قول خود وفادارند
1
2
3
4
5
6
کارکنان این شرکت در رابطه با مسائلی که برای من مهم هستند به صورت باز رفتار می کنند
1
2
3
4
5
7
کارکنان شرکت دانش زیادی در مورد کار خود دارند
1
2
3
4
5
8
کارکنان شرکت می دانند که باید در کار خود موفق باشند
1
2
3
4
5
9
من نسبت به مهارت های کارکنان شرکت اطمینان زیادی دارم
1
2
3
4
5
10
من معتقدم که بیشتر کارکنان در این شرکت کار خود را به خوبی انجام می دهند
1
2
3
4
5
11
اکثریت کارکنان شرکت در حوزه تخصصی خود ماهر هستند
1
2
3
4
5
12
همکاران در شرکت نگران آسایش من هستند
1
2
3
4
5
13
نیازها و علایق من برای کارکنان شرکت مهم هستند
1
2
3
4
5
14
در شرکت ما کارکنان نوعاً خالصانه نگران مشکلات یکدیگر هستند
1
2
3
4
5
15
بیشتر اوقات کارکنان سعی می کنند تا به یکدیگر کمک کنند تا اینکه صرفاً مراقب یکدیگر باشند
1
2
3
4
5
16
مدیران شرکت احساس عدالت می کنند
1
2
3
4
5
17
مدیران شرکت تلاش می کنند تا در برخورد با دیگران منصف باشند
1
2
3
4
5
18
رفتار و عمل مدیران شرکت همیشه ثابت است
1
2
3
4
5
19
صداقت، یک ارزش کلیدی در عملیات مدیران شرکت محسوب می شود
1
2
3
4
5
20
بطور کلی، بیشتر مدیران شرکت به قول خود وفادارند
1
2
3
4
5
21
مدیران شرکت در رابطه با مسائلی که برای من مهم اند به صورت باز رفتار می کنند
1
2
3
4
5
22
مدیران شرکت دانش زیادی در کار خود دارند
1
2
3
4
5
23
مدیران شرکت می دانند که باید در کار خود موفق باشند
1
2
3
4
5
24
من نسبت به مهارت های مدیران شرکت اطمینان زیادی دارم
1
2
3
4
5
25
من معتقدم که اکثر مدیران شرکت کار خود را به خوبی انجام می دهند
1
2
3
4
5
26
اکثر مدیران شرکت در حوزه تخصصی خود ماهر هستند
1
2
3
4
5
27
مدیران شرکت نگران آسایش من هستند
1
2
3
4
5
28
نیازها و علایق من برای مدیران شرکت مهم است
1
2
3
4
5
29
در این شرکت مدیران نوعاً خالصانه نگران مشکلات دیگران هستند
1
2
3
4
5
30
بیشتر اوقات مدیران سعی می کنند به یکدیگر کمک کنند تا اینکه صرفاً مراقب یکدیگر باشند
1
2
3
4
5
31
به نظر من شرکت به همه افراد به طور مساوی و با احترام نگاه می کند
1
2
3
4
5
32
مدیران شرکت آینده و رفاه کارکنان را مد نظر قرار می دهند
1
2
3
4
5
33
شرکت نه تنها به منافع خود فکر می کند بلکه همچنین در مورد آنچه برای کل صنعت مهم است نیز می اندیشد
1
2
3
4
5
34
من از اتکا به شرکت راضی هستم چون به تعهداتش عمل می کند
1
2
3
4
5
35
من از کار کردن در شرکت خوشحالم، چون بطور کلی پیمان های خود را تحقق می بخشد
1
2
3
4
5
36
گفتار و کردار (حرف و عمل) مدیران شرکت یکسان است
1
2
3
4
5
37
مدیران شرکت برای رویارویی با چالش های آتی برنامه مشخصی دارند
1
2
3
4
5
38
مدیران شرکت در رابطه با مسائلی که برای من مهم است به صورت باز عمل می کنند
1
2
3
4
5
39
مدیران شرکت یک چشم انداز استراتژیک قوی دارند
1
2
3
4
5
40
جهت گیری مدیریت عالی نسبت به شرکت را مثبت ارزیابی می کنم
1
2
3
4
5
41
من نسبت به استراتژی شرکت آگاهی دارم
1
2
3
4
5
42
ارتباطات داخلی در شرکت کارآمد است
1
2
3
4
5
43
من به قابلیت شرکت برای توسعه و یادگیری مستمر اعتماد دارم
1
2
3
4
5
44
من معتقدم شرکت از لحاظ تکنولوژیکی شایسته است
1
2
3
4
5
45
من معتقدم شرکت از لحاظ تجاری شایسته است
1
2
3
4
5
46
مدیران شرکت به اندازه کافی تخصص دارند
1
2
3
4
5
47
من معتقدم که فرآیندهای شرکت از کیفیت بالایی برخوردار است
1
2
3
4
5
48
سیستم داده های ما به خوبی از عملیات ما حمایت می کند
1
2
3
4
5
49
فعالیت های منابع انسانی ما به خوبی از عملیات ما حمایت می کند
1
2
3
4
5
پرسشنامه اعتماد سازمانی الونن و دیگران (2008)
اعتماد1 : تمایل یک گروه به آسیب پذیر بودن نسبت به فعالیت های گروه دیگر بر اساس این انتظار که آن ها به شیوه ای عمل خواهند کرد که برای اعتماد کننده مهم باشد، صرفنظر از توانایی نظارت یا کنترل بر آن گروه (Stewart, 2004, 44) . در حقیقت اعتماد ، باور ما به این امر است که دیگران همان کاری را انجام می دهند که ما از آن ها انتظار داریم بدون اینکه آن ها تحت نظارت باشند(Lewis, 2007, 76)
اعتماد سازمانی2 : انتظارات مثبتی که افراد نسبت به صلاحیت3، خیرخواهی4 و اعتبار5 اعضاء سازمان دارند(Ellonen et al, 2008, 162).
اعتماد جانبی6 : به اعتماد بین کارکنان در یک سازمان اطلاق می گردد (Ellonen et al, 2008, 162).
اعتماد عمودی7 : اعتمادی است که بین کارکنان و رهبران وجود دارد(Ellonen et al, 2008, 162).
اعتماد نهادی8 : نوع غیر شخصی اعتماد است و به عنوان اعتماد اعضاء سازمان نسبت به استراتژی و چشم انداز سازمان، قابلیت تجاری و تکنولوژیکی، فرایندها و ساختارهای منصفانه و سیاست های منابع انسانی معرفی می شود(Ellonen et al, 2008, 162).
طبقه بندی اعتماد از دیدگاه الونن و دیگران9
الونن و دیگران (2008) نیز طبقه بندی دیگری از اعتماد سازمانی ارائه داده اند. آن ها اعتماد سازمانی را به دو بعد اعتماد بین شخصی (ارتباطی)10 و غیر شخصی11 تفکیک کردند. در این مطالعه هر دو نو ع از اعتماد سازمانی یعنی اعتماد ارتباطی وغیرشخصی را مورد بررسی قرار می دهیم. اعتماد ارتباطی می تواند به دو بعد شکسته شود : اعتماد جانبی12 که به اعتماد بین کارکنان مربوط می شود و اعتماد عمودی13 که به اعتماد بین کارکنان و رهبرانشان بر می گردد. این اعتمادها بر اساس صلاحیت14، خیرخواهی15 و یا اعتبار16 می باشند(Ellonen, 2008, 162). اعتماد بین همکاران (اعتماد جانبی) و اعتماد بین تیم ها در سازمان یکی از مولفه های بسیار مهمی است که بقای طولانی مدت سازمان را فراهم خواهد کرد و موجب حضور هرچه بهتر اعضای سازمان خواهد شد(Bao, et al, 2004, 415). تن و تن17 (2000)، اعتماد به سرپرستان (اعتماد عمودی) را تمایل زیردستان به آسیب پذیر بودن نسبت به رفتارهای سرپرست یا مدیری می داند که فعالیت هایش قابل کنترل نیست(Tan & Tan, 2000, 243).
نوع غیر شخصی اعتماد سازمانی، اعتماد نهادی نام گرفته است. اعتماد غیر شخصی در حوزه های سازمانی بسیار کم مورد مطالعه قرار گرفته است. به استثنای مواردی چند از قبیل مطالعات مک کالی و کانرت18(1992)، آتکینسون و باچر19(2003)، کاستیگن و دیگران20(1998)و مک نایت و دیگران21(1998 و 2002). برای مثال ، در بحث عدالت فرایندهای منابع انسانی ، عدالت رویه ای به طور مستقیم با نگرش های کارکنان مربوط می شود ، مثل تعهد نسبت به سازمان . اعتماد نهادی می تواند به عنوان اعتماد اعضاء به استراتژی و بینش22 سازمان ، شایستگی تجاری و تکنولوژیکی آن ، ساختارها و فرایندهای منصفانه و خط مشی های منابع انسانی سازمان مشخص شود(ellonen et al. 2008, 161-162). تن و تن (2000) ، اعتماد نسبت به سازمان را ارزیابی قابلیت اطمینان سازمان که توسط کارکنان درک می شود، معرفی می کنند. در واقع اعتماد نسبت به سازمان نوعی اطمینان کارکنان از این است که سازمان به گونه ای با آن ها رفتار خواهد کرد که آن ها منتفع شوند یا حداقل رفتاری مضر نداشته باشد(Tan & Tan, 2000, 243) . اعتماد نهادی به معنای این است که فرد باور داشته باشد که برای تدارک تلاش موفقیت آمیز آینده وجود ساختارهای غیرشخصی ضرورت دارد و به دو شکل مختلف نمود پیدا می کند: حالت عادی موقعیتی23 و ضمانت ساختاری24. اعتقاد به حالت عادی موقعیتی برگرفته از این تصور است که همه چیز در حالت عادی و معمول خود هستند و یا همه چیز در سر جای خود قرار دارند. بنابراین حالت عادی موقعیتی اعتقاد به این باور است که موفقیت احتمالاً به خاطر عادی بودن موقعیت حاصل شده است. از طرف دیگر، ضمانت ساختاری به معنای این اعتقاد است که موفقیت احتمالاً به خاطر شرایط زمینه ای از قبیل پیمان ها25، قراردادها ، مقررات و ضمانت ها (تدابیر امنیتی ساختاری) حاصل می شود. بنابراین، نوع نهادی اعتماد سازمانی بیان کننده فعالیت ها و فرایندهای سازمانی هستند که به جز مدیریت عالی ، برای سایر اعضای سازمان شخصی(خصوصی) نشده اند، از قبیل صلاحیت تجاری و تکنولوژیکی، بینش و استراتژی ، خط مشی های منابع انسانی و ارتباطات (McKnight et al. 1998, 478-479) .
تخصیص سوالات پرسشنامه به ابعاد اعتماد سازمانی
نام متغیر
ابعاد
شماره سوالات
اعتماد سازمانی
اعتماد جانبی
1 تا 15
اعتماد عمودی
16 تا 30
اعتماد نهادی
31 تا 49
نمره گذاری این پرسشنامه در یک طیف 5 درجه ای لیکرت انجام می شود که از کاملاً مخالفم= 1 تا کاملاً موافقم= 5 متغییر خواهد بود.
روایی و پایایی:
شیرازی و همکاران (1391) در پژوهشی با عنوان "تاثیر اعتماد سازمانی بر بروز رفتارهای شهروندی سازمانی )مورد مطالعه: شرکت گاز استان خراسان شمالی)" روایی محتوایی پرسشنامه را توسط متخصصین روا اعلام کردند و همچنین پایایی این ابزار را به روش آلفای کرانباخ 0.9برآورد کردند. بنابراین ابزاری روا و پایا است.
Sources:
– شیرازی، علی؛ خداوردیان، الهام؛ و نعیمی، محمد. (1391). تاثیر اعتماد سازمانی بر بروز رفتارهای شهروندی سازمانی )مورد مطالعه: شرکت گاز استان خراسان شمالی). پژوهش نامه مدیریت تحول، 4 (7). 133-154.
– Bao, G.M., Yang, Z.R., Xie, Z.S. and Zhou, M.J.(2004), "The Dilemma of Trust and Commitment in the Construction of Innovative Team in Chinese Private Enterprises", International Engineering Management Conference.
– Ellonen, R., Blomqvist, K. and Puumalainen, K.(2008), "The role of Trust in organizational innovativeness", European Journal of Innovation Management, Vol.11, No.2, PP.160-181.
– Lewis, D.E. (2007), "An investigation into the relationship between product innovation, trust, and diversity", A Dissertation Presented in Partial Fulfillment Of the Requirement for the Degree Doctor of Philosophy, Capella University.
– Stewart, R.B.(2004), " Employee Perception of Trust: Rebuilding the Employee-Employer Relationship", Regent University, School of Communication and the Arts
1 . trust
2 . organizational trust
3 . competence
4 . benevolence
5 . reliability
6 . lateral trust
7 . vertical trust
8 . institutional trust
9 .Ellonen et al.
10 . interpersonal trust
11 . impersonal
12 . lateral trust
13 . vertical trust
14 . competence
15 . benevolence
16 . reliability
17 . Tan & Tan
18 . McCauley and Kuhnret
19 . Atkinson and Butcher
20 . Costigan et al.
21 . McKnight et al.
22 . vision
23 . situational normality
24 . structural assurance
25 . promises
—————
————————————————————
—————
————————————————————