مرگ ناگهانی ورزشکاران
پاسخ به این سوالات
شایع ترین علت مرگ ناگهانی ورزشکاران چیست؟
خطر وقوع مرگ ناگهانی در مردان و زنان ورزشکار چگونه است ؟
آیا میزان وقوع مرگ ناگهانی در رشته های مختلف ورزشی متفاوت است و در اینصورت در چه رشته های شایعتر است ؟
مرگ ناگهانی در ورزشکاران در چه زمانی بیشتر اتفاق می افتد؟
آیا میزان مرگ ناگهانی ورزشکاران در هنگام استراحت بیشتر اتفاق می افتد یا هنگام مسابقات ؟
علل مهم مرگ ناگهانی در ورزشکاران شامل چه مواردی می باشد؟
علل مهم قلبی و غیر قلبی شایع ایجاد کننده مرگ ناگهانی در ورزشکاران چیست؟
مهم ترین برنامه ها و روش های تشخیصی بیماری های قلبی در ورزشکاران شامل چه مواردی می باشد ؟
مقدمه
سندرم مرگ ناگهانی در ورزشکاران یک رخداد بسیار نامطلوب و متاثر کننده است.
اصولا به مرگ هایی که طی یک ساعت پس از حمله اولیه قلبی به مرگ منتهی میشود مرگ ناگهانی می گویند.
حقایقی در مورد مرگ ناگهانی ورزشکاران
بیش از هفتاد و پنج درصد موارد مرگ ناگهانی ورزشکاران ، مربوط به اختلالات قلبی و عروقی است .
مرگ ناگهانی قلبی در رشته های ، فوتبال ، دومیدانی ، دوچرخه سواری و بسکتبال شایع تر است .
خطر وقوع مرگ ناگهانی در مردان ورزشکار بیش از زنان ورزشکار است .
حقایقی در مورد مرگ ناگهانی ورزشکاران
در بعضی از منابع میزان بروز مرگ ناگهانی در مردان و زنان ورزشکار تفاوت محسوسی از نظر مرگ ناگهانی ذکر نکرده اند .
احتمال بروز آن به هنگام فعالیت فیزیکی بیشتر از زمان استراحت است .
خطر وقوع مرگ ناگهانی در زمان مسابقه به مراتب بیش از هنگام تمرین است .
حقایقی در مورد مرگ ناگهانی ورزشکاران
ایست قلبی بیشتر اوقات در ساعات بعد از ظهر و عصر بین ساعات 15-20 رخ میدهد .
بیماری قلبی عروقی به ندرت در معاینات مرسوم پیش از ورزش شناسایی می شود .
آیا وقوع مرگ ناگهانی در ورزشکاران بیشتر از افراد عادی است؟
بر اساس مطالعات گسترده ای که در این زمینه انجام شده احتمال مرگ ناگهانی در ورزشکاران کمتر یا حداکثر برابر با افراد عادی است .
البته به دلیل محبوبیت فوق العاده و موقعیت ممتاز ورزشکاران بدیهی است که مرگ آنان در مطبوعات و رسانه ها نمود بیشتری پیدا کرده و بازتاب های گسترده در سطح جامعه به دنبال دارد.
علل مرگ ناگهانی ورزشکاران :
دلایل مرگ ناگهانی قلبی در ورزشکاران با توجه به عامل مهم سن به دو گروه تقسیم می شوند :
الف ) ورزشکاران زیر 35 سال
ب) ورزشکاران بالای 35 سال
علل مرگ ناگهانی ورزشکاران زیر 35 سال
– ناهنجاری های مادر زادی قلب شایعترین علت مرگ ناگهانی قلبی محسوب می شود.
– اختلالات مادر زادی ساختاری در عضلات و دریچه های قلبی .
– اختلال در ریتم طبیعی قلبی
– پارگی عروقی (در زمینه گشادی یا آنوریسم عروقی )
علل مرگ ناگهانی ورزشکاران زیر 35 سال
– حوادث عروقی مغز مثل خونریزی های مغزی
– حمله آسم
– اختلالات اکتسابی ساختاری در عضلات یا دریچه های قلبی
– بزرگی و هیپرتروفی نامتناسب قلبی در ورزشکاران هم زمینه ژنتیک دارد که به آن کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک می گویند که شایعترین علت مرگ ناگهانی در ورزشکاران است .
علل مرگ ناگهانی ورزشکاران زیر 35 سال
– بیماری های شریان های کرونر مسئول ده درصد موارد مرگ ناگهانی ناشی از ورزش در این گروه سنی است.
– التهاب عضله قلب ( در اثر ویروس ها ) نیز به عنوان علت مرگ ناگهانی در ورزشکاران ذکر شده است.
علل مرگ ناگهانی ورزشکاران بالای 35 سال
– در ورزشکاران بالای 35 سال بیماری های اکتسابی عروق کرونر علت معمول مرگ ناگهانی به شمار میرود و 0/75 موارد را به خود اختصاص میدهد.
– کاردیومیوپاتی هپرتروفیک
– پارگی آنوریسم عروقی مثل پارگی آئورت
– حوادث مغزی مثل پارگی عروق مغزی
– علل ریوی مثل اسپاسم شدید راه هوایی در زمینه آسم
علل غیر قلبی مرگ ناگهانی
– دوپینگ ( سوئ مصرف داروها از قبیل محرک ها استروئیدی آنابولیک ، مواد مخدر )
– اسپاسم برونش هاو راه هوایی
– گرمازدگی
– آمبولی ریه
– غرق شدگی
جستجو به دنبال سوزن در انبارکاه
تخمین زده می شود برای شناسایی یک ورزشکار که احتمال مرگ وی در جریان ورزش وجود دارد .
باید 200000 هزار نفر ورزشکار تحت معاینات و آزمون های کامل غربال گری قرار گیرند ( از نظر اجرایی و اقتصادی میسر نیست) .
لذا پیشنهاد می شود که شرح حال دقیق و معاینه در برنامه ارزیابی پیش از رقابت کلیه ورزشکاران حرفه ای صورت گیرد .
شرح حال
آیا سابقه ای از احساس گیجی یا از دست دادن لحظه ای هوشیاری را بدنبال فعالیت می دهد یا خیر؟
آیا سابقه ای از تنگی نفس نامناسب با فعالیت بدنی را داشته را است یا خیر ؟
آیا سابقه ای از طپش شدید را حین فعالیت های بدنی را داشته یا خیر ؟
آیا سابقه ای از بیماری های بافت همبند مثل سندرم مارفال در خانواده وجود دارد یا خیر ؟
معاینه
در صورت یافتن هرگونه یافته غیر طبیعی در معاینه قلبی و عروقی ورزشکارباید او را جهت بررسی تکمیلی بیشتر نمود.
کنترل نبض چهار اندام از نظر همزمانی نبض ها ، شدت نبض ، الگوی نبض .
توجه به سلامت عمومی و تناسب اندام ها با یکدیگر تناسب طبیعی دارند یا خیر ؟
سمع صدا های قلبی از نظر یافتن هر گونه صدا های غیر طبیعی غیر نرمال یا اضافه در سمع قلب
کنترل میزان خون رسانی به اندام ها
معاینه شکم برای بررسی هر گونه توده نبض دار که این امر وجود داشته باشد بیانگر گشادی غیر طبیعی یا همان آنوریسم آئورت است .
بررسیهای تکمیلی
انجام نوار قلب در حال استراحت ( برای بررسی ریتم قلب ، سرعت ضربان قلب ، سرعت هدایت ضربان قلب )
انجام تست ورزش (نوار قلب در حال انجام فعالیت بدنی ) . برای بررسی نحوه خونرسانی به قلب طی ورزش و شناسایی نواحی دچار کاهش خونرسانی
اکوکاردیو گرافی : برای بررسی عملکرد بطن ها ،اندازه حفره های قلبی ، آناتومی قلب و عملکرد دریچه های قلبی
رادیو گرافی ساده قفسه سینه
ام آر آی
در موارد خاص بررسی ژنتیک یا بررسی های الکترو فیزیولوژیک
برای یافتن آنوریسم عروق بخصوص آئورت گاهی نیاز به انجام سونوگرافی شکم وجود دارد.
پیشگیری
از آنجائیکه مرگ ناگهانی را در بسیاری از موارد نمی توان درمان و احیا کرد بهترین راه پیشگیری از آن و توجه به علائم بروز آن است.
بهترین راه پیشگیری از آن پرداختن منظم به ورزش در حد متوسط است که این امر نه تنها بروز مرگ ناگهانی را افزایش نمی دهد بلکه به نحو چشمگیری آن را کاهش میدهد ، ورزش بسیار شدید ، نامنظم و طولانی برعکس این امر را افزایش می دهد .
لازم است هر فردی که می خواهد به تازگی ورزش را شروع کند از نظر قلبی معاینه شود.
افرادی که سابقه خانوادگی یا علائم خطر که ذکر شده را دارند نیز باید حتما قبل از ورزش معاینه شوند.
هشدار
توصیه شود که ورزشکاران به علائم هشداردهنده بی اعتنایی نکنند.
علائمی از قبیل : درد شدید قفسه سینه ، تنگی نفس، سرگیجه ، خستگی پذیری و بی نظمی قلب
پایان