ماشین آلات
حمل و نقل مواد حفاری
فهرست
تعریف حمل و نقل مواد حفاری
انواع ماشین های حمل و نقل
خطوط راه آهن
تسمه نقاله
کامیون و تریلر
انواع کامیون
واگن
میزان بار کامیون و واگن
تخلیه بار کامیون
دامپر
تعریف حمل و نقل مواد حفاری
حمل و نقل مواد حفاری شده شامل انتقال خاکبرداری ها به محل خاکریزی – خارج کردن خاک های اضافی از محیط کارگاه – انتقال خاک و مصالح از قرضه به محل پروژه وحمل مصالح مورد نیاز از کارخانه (نظیر شن -ماسه – سیمان و…)همواره از مهمترین و اساسی ترین مسائل در پروژه های عمرانی و بویژه در پروژه های راه سازی محسوب می شود.
هر چند مدیریت و مطالعات مربوط به حمل ونقل ممکن است ساده به نظرآید ولی در عین حال باید توجه نمود که برای اکثر پروژه های بزرگ نظیر راه سازی قسمت قابل ملاحظه ای ازهزینه ها در مدیریت حمل ونقل مصرف می گردد. از این رو توجه به این امور پر اهمیت بوده و نتایج مطلوبی دارد.
انواع ماشین های حمل ونقل
(Rail way) خطوط راه آهن
از جمله ماشین هایی که در امور حمل ونقل در پروژه های عمرانی از آن استفاده
می شود کامیون ها- تسمه نقاله ها – خطوط راه آهن – واگن ها – دامپرها می باشند.
خطوط راه آهن در پروژه های بزرگی که حجم عملیات کاری بالایی دارند مورد استفاده قرارمی گیرند .اکثرا از خطوط آهن زمانی استفاده می شود که خطوط ریل آهن در نزدیکی محل پروژه موجود باشد .
در عین حال ممکن است احداث خطوط ریل آهن موقت برای پروژه هایی که
مدت زمانی طولانی تری دارند به صرفه ترباشد.
از عمده ترین کاربردهای خط آهن در تخلیه ی مواد حفاری شده ی تونل ها – سد های خاکی بزرگ و در معادن استخراج مواد می باشد.
تسمه نقاله ها
تسمه نقاله ها جزو ماشین هایی هستند که بر ای پروژه های بزرگ نظیر حفاری
کوه ها – تونل ها – انتقال مصالح به سدها کاربرد دارند مهم ترین محدودیت
استفاده ازتسمه نقاله کارآیی آن ها در فواصل محدود و ثابت است.
هر چند ممکن است برای برخی پروژه های بزرگ شبکه های طولانی تسمه
نقاله نیز به صرفه باشد .
(Truck&Trailer) کامیون ها وتریلر
معمول ترین سیستم حمل و نقل در پروژه ها استفاده از کامیون ها وتریلرها است.از مهم ترین ویژگی های سیستم حمل ونقل کامیونی تنوع در کارایی و مدل های آن ها است. امروزه برای انواع کارهای مختلف کامیون ها در اندازه ها شکل ها و قابلیت باربری مختلف ساخته می شوند که بسته به نوع عملیات به کار برده می شوند.
این ماشینهای حمل کننده بخاطرسرعت زیاد برروی راههای هموارهمچنین ظرفیت زیاد هزینه حمل ونقل مواد را نسبتا پایین می اورند کامیونها دارای قابلیت انعطاف زیادی میباشند زیرا تعدادی ازآنها را که دریک پروژه مورد استفاده قرارمیگیرند می توان زیاد یا کم نمود تادرظرفیت مورد نیازتعدیل بوجودآید.
انواع کامیون ها
کامیون هادر انواع دیزلی و بنزینی – دیفرانسیلی دو محوره وسه محوره وجود دارند.
کامیونها به دودسته ی اصلی تقسیم می شوند:
(MING TRUCK) 1-معمولی
(ARTICULATED TRUCK) 2)2-کمرشکن
این کامیون ها دردونوع یکی مخصوص حرکت درجاده ها ودیگری مخصوص
حرکت خارج ازمحدوده جاده ساخته میشوند .
(HIGHWAY & OFFHIGHWAY TRUCK)
کامیون هایی که قابلیت ترددبین جاده ها را دارامی باشند دارای تحرک پذیری
وسرعت نسبتا زیاد نسبت به دیگر نوع هستند .
کامیونهای مخصوص جاده ها،معمولاً از نظر عرض به 8 فوت
(حدود 2.40متر)محدود می شود ومحدودیتهایی نیز از نظر ماکزیمم وزن و بار محوری در مورد آنها وجود دارد .
الف ) کامیونهای معمولی
کامیون های خارج جاده ای میتوانند درابعادبزرگتروباظرفیت چند صدتن ساخته شوند هرکدام ازآنها انواع مختلف دارند اما نوع کمپرسی آن بیش ازسایرانواع آن به کاربرده میشود . کامیونهای کمپرسی درمورد حمل مواد دارای انعطاف پذیری زیاد بوده وبخصوص نوع جاده روآن با سهولت بسیاردرپروژه های مختلف قادربه حرکت می باشند.
انواع مختلف کامیون های کمپرسی وجود دارد مثلا این کامیون ها درانواع دیزلی یا بنزینی یک یا دودیفرانسیلی ودویا سه محوری به بازار عرضه میشوند .کامیونهای مخصوص عملیات در خارج از جاده ها می توانند در ابعاد بزرگتری ساخته شده و دارای ظرفیت های چند صد تن باشند . استفاده از این نوع کامیونها در پروژه های بزرگ هر روزه بیشتر می شود.
(Articulated truck) ب) کامیون های کمرشکن
همانطور که ازنام این نوع کامیونها مشخص است ازدوقسمت تشکیل شده اند قسمت موتوروقسمت مخزن که توسط یک مفصل به هم متصل هستند درواقع کامیونهای کمرشکن تریلرهای مخصوص حمل مواد خاکی هستند که بوسیله تراکتوریا کامیون تراکتورکشیده می شوند این واحد فقط برای حمل مواد خاکی طراحی شده اند ومواد حمل شده را یا ازعقب ویا ازازکف واگن ویا ازپهلوها تخلیه می نمایند.
بعضی ازاین کامیونها دارای مجرای تخلیه طولی هستند که بیشتردرمورد ایجاد خاکریزها مورد استفاده قرارمیگیرد این کامیون ها نیزبردونوع داخل جاده ای وخارج جاده ای هستند البته نوع جاده ای آن بیشتر است زیرا وجود مفصل کمرشکن قدرت مانورآنرا نسبت به کامیون های عادی درناهمواریهای خارج جاده بیشترمی کند.
(trailer) واگن ها
واگن ها در حقیقت تریلرهای مخصوص حمل مواد خاکی هستند که به وسیله تراکتور یا کامیون تراکتور کشیده می شوند .
این واحدها فقط برای حمل موا د خاکی طرح شده اند و مواد حمل شده را یا از عقب و یا از کف واگن و یا پهلوها تخلیه می نمایند.
گرچه واگنها به صورت واحدهای مستقلی طرح شده اند ولی بعضی از انواع آنها را طوری ساخته اند که فقط با یک نوع مخصوص تراکتور تطبیق می کنند . (منظور از تراکتور اتاق راننده و موتور کششی و ملحقات آن است).
میزان بار کامیون و واگن
بار مجاز کامیون یا واگن به سه صورت بیان می شود:
1) ظرفیت اندازه گیری شده بر حسب پاوند.
2) حجم باربند با سطح افقی بر حسب یارد مکعب.
3) ظرفیت باربند در حالتی که مواد در آن به صورت کود شده باشد (با شیب جانبی 2 به 1) بر حسب یارد مکعب
چون بار زدن بیش از میزان مجاز علاوه بر فرسودگی ماشین، از قدرت تحرک
و مانور ماشین می کاهد، هیچگاه نباید وزن بار از ظرفیت اندازه گیری شده تجاوز نماید . چون مواد قابل حمل معمولاً از خاک سست و تقریباً سیال تشکیل می شود .
بار ماکزیمم به حداقل دو مقدار زیر محدود می گردد:
1) ظرفیت بیان شده بر حسب حجم کود شده .
2) وزن مجاز
اگر وزن مواد در حالت 1 کمتر از ظرفیت اسمی مجاز باشد می توان ظرفییت ماشین را با استفاده از تخته های جانبی که ارتفاع باربندها را افزایش می دهند اضافه نمود.
(Struck volume) حجم باربند در حالت افقی
معمولاً تعیین کننده نیست مگر در موارد حمل مواد سیال نظیر بتن و در مواردی که احتمال ریزش مواد زیاد می باشد.
تخلیه بار کامیون
کامیون ها در انواع تخلیه از عقب – تخلیه از کف – تخلیه از پهلو وجود دارند که
بسته به نوع عملیات از آن ها استفاده می شود.
(Dumper) دامپر
برای حمل حجم های بزرگ بتن می توان از دامپر استفاده نمود .به طور متوسط دامپردر مورد سفرهای کوتاه ومسطح می تواند 20 سفر در ساعت انجام دهد ودر هر سفر 150 تا 300 لیتر بتن حمل نماید.
این گونه ماشین ها تا حجم حدودی 450 لیتر موجود بوده ودر مواردی که مسافت حمل کمتر از300 متر باشد دارای کارایی لازم می باشد.
پایان