عملیات نجات و حمل مصدوم
جلسه دهم
در برخورد با حوادث باید به وجود موارد خطر در صحنه حادثه، وضعیت مصدومین و چگونگی دستیابی به آنان و دسته بندی آنان از نظر اولویت دادن کمکهای اولیه توجه کافی داشت.
مصدومین را از نظر اولویت مراقبت دستهبندی کنید:
دسته اول : آسیبهای جزئی مثل : کوفتگی ، بریدگیهای کوچک ، خراش و 000
دسته دوم : آسیبهای محدود مثل زخمهای نیازمند به بخیه ، شکستگیهای بسته ، سوختگی با سطح کمتر از 10 درصد .
دسته سوم : آسیبهای شدید نیازمند به مراقبتهای کامل و فوری پزشکی مثل آسیبهای وارده به سینه شکم و اندامها.
دسته چهارم : آسیبهای شدیدتر به سینه ، شکم ، مغز و 000 که احتمال زنده ماندن آنها کم است.
اصول اولیه در عملیات نجات در تصادفات وسایل نقلیه :
یکی از حوادث مهم و شایع ، تصادفات وسایل نقلیه است . اصول اولیه در عملیات نجات عبارتند از :
þ با توجه به توانمندی ، تجارب و تجهیزات همراه و وجود خطرات در اطراف به امر کمکرسانی بپردازید.
þ در صورت وجود نشت بنزین یا گازوئیل و خطر آتشسوزی و انفجار به انتقال اورژانسی مصدومین و خارج کردن سریع آنها از صحنه حادثه اقدام نمایید .
þ در صورت برخورد وسیله نقلیه با تیر چراغ برق ( و یا دکل فشار قوی) احتمال برقگرفتگی وجود دارد. در این شرایط هرگز قبل از قطع برق اقدام به نجات مصدومین از درون وسیله نقلیه نکنید.
þ با احتیاط به سمت وسیله نقلیه رفته و مصدومین را صدا بزنید و در اولین فرصت وسیله نقلیه را خاموش کنید.
حمل مصدومین :
یکی از وظایف مهم امدادگران پس از رسیدن به محل حادثه و ارائه کمکهای اولیه در محل ، انتقال مصدومین به مراکز درمانی است. انتقال باید به شیوه صحیح صورت گیرد تا از صدمات بیشتر جلوگیری کرده و مصدوم احساس درد و ناراحتی بیشتر ننماید .
راهنمای کلی در انتقال مصدومین :
1- هنگام انتقال به مصدوم صدمه بیشتری وارد نشود.
2- تا زمانی که انتقال مصدوم ضرورت نداشته باشد ، او را جابجا نکنید.
3- در موارد وجود خطر آتشسوزی ، انفجار ، ریزش کوه 000 به انتقال فوری مصدومین اقدام کنید.
4- قبل از انتقال مصدومین موارد زیر را به اجرا در آورید.
– باز نگه داشتن راه تنفسی ، مهار خونریزی ، ثابت کردن شکستگیها، پانسمان موقت زخم رفع شوک ، گرم نگهداشتن مصدوم
5- توجه به وضعیت علایم حیاتی مصدومین مهمتر از انتقال سریع آنان است
انتقال اضطراری و فوری تنها در شرایطی که خطر جدی جان مصدومین و امدادگران را تهدید می کند ، انجام شود.
6- با در نظر گرفتن وضعیت و وزن مصدوم و مسافتی که باید او را حمل کرد و قدرت جسمانی کمک دهنده و وسایل در دسترس ، شیوه حمل متفاوت است. برای جلوگیری از بدتر شدن وضع مصدوم ، انتخاب دقیق و استفاده صحیح از طرز حمل او لازم است.
7- به فکر ضایعات نخاعی باشید و با احتیاط برخورد کنید.
انتقال مصدومین به صورت اضطراری :
باز نگه داشتن راه تنفسی ، حفظ گردش خون و ثابت کردن شکستگیها و مهار خونریزی مهمتر از انتقال سریع مصدومین است، ولی هنگامی که خطرات جدی مثل آتش سوزی و 000 تهدید کننده زندگی مصدومین و امدادگران باشد، سریعاً نسبت به انتقال مصدومین اقدام نمایید.
حمل و نقل یک نفره :
در مواردی که مصدوم صدمات جدی نداشته باشد و کم وزن باشد میتوانید به تنهایی جهت انتقال مصدوم اقدام نمایید. حمل و نقل یک نفره مشکل است و انواع آن عبارتند از
شیوه کشیدن :
در این روش بدون بلند کردن مصدوم او را روی زمین بکشید. از این روش جهت خارج کردن مصدوم از محل خطر استفاده میشود. دو دست مصدوم را روی سینهاش قرار داده و پشت سر مصدوم زانو بزنید. سپس با گرفتن زیر بغل مصدوم و قرار دادن ساعدهای خود به عنوان تکیهگاه او را به عقب بکشید.
حمل عصایی :
از این روش جهت حمایت از مصدومین هوشیار و بزرگسال که میتوانند راه بروند استفاده میشود. استفاده از این شیوه در موارد آسیب اندام فوقانی مناسب نیست. برای انجام آن ابتدا در سمت آسیب دیده مصدوم بایستید. دست مصدوم را بگیرید دور گردن خود بیاندازید و با دست آزاد خود دست مصدوم را بگیرید. سپس دست دیگر خود را دور کمر مصدوم قرار داده و لباس او را نزدیک باسن محکم بگیرید.
کول کردن :
در مواردی که مصدوم سبک و بیهوش باشد و بتواند خود را نگه دارد و نوع ضایعه اجازه میدهد، از این شیوه جهت حمل مصدوم به پشت خود استفاده کنید. دستهای مصدوم را روی شانه خود نگه داشته و با دستان خود و عبور آنها از زیر زانوهای مصدوم او را محکم بگیرید .
حمل مصدوم به روش آتش نشان :
از این روش جهت حمل مصدوم به هوش یا کودک یا بالغ سبک وزن استفاده میشود. کمک کننده باید قدرت جسمانی کافی جهت این کار داشته باشد. ابتدا مصدوم را به حالت سرپا در آورید و دستهای خود را زیر بغل او قرار داده و بلند کنید و مصدوم را روی شانه خود بیاندازید و با دست راست خود دست راست مصدوم را بگیرید. در این حالت دست چپ شما آزاد خواهد ماند .
حمل گهواره ای :
از این شیوه جهت حمل مصدومین سبک وزن و خصوصاً بچهها استفاده میشود. یک دست خود را زیر زانوها و دست دیگر را زیر پشت مصدوم قرار داده و در حالی که او را به بدن خود میچسبانید، او را حمل کنید.
حمل دو نفره :
حمل چهار مچ :
از این شیوه جهت حمل مصدومین هوشیار که میتوانند به حمل کنندهای خود کمک کنند و فقط دچار آسیب پا شدهاند و نیازی به خوابیدن ندارند، استفاده میشود. در این صورت دو امدادگر در حالیکه روبروی هم قرار گرفته، هر کدام با دست راست، مچ دست چپ و با دست چپ ، مچ دست راست طرف مقابل را گرفته و یک مربعی میسازند که مصدوم روی آن نشسته و دستهای خود را به گردن دو امدادگر حلقه مینماید( شکل شماره 8-9) ابتدا کمک کنندهها خم شده و پس از قرار گرفتن مصدوم روی دستهای قلاب شده با هم و هماهنگ بر میخیزند و مصدوم را بلند میکنند.
حمل دو مچ :
از این شیوه جهت حمل مصدومین هوشیار که نمیتوانند با بازوهای خود به حمل کنندههای خود کمک کنند، استفاده میشود. و امدادگران با دو دست خود در قسمت فوقانی پشت مصدوم از او حمایت میکنند.
حمل صندلی :
از این شیوه جهت حمل مصدومین هوشیار و بدون جراحات جدی و برای بالا و پایین بردن از پلهها و انتقال دادن آنها از جاهای باریک استفاده میشود. مصدوم را روی صندلی نشانده و صندلی را کمی مایل قرار دهید. یک امدادگر از پشت و دیگری از جلو صندلی را گرفته و مصدوم را حمل مینمایند. هنگام استفاده از این شیوه مراقب لیز خوردن و زمین خوردن باشید.
نکات مهم در حمل و نقل مصدومین با برانکارد :
þ برانکارد به روش صحیح آماده شده باشد ( باز کردن کامل برانکارد)
þ با استفاده از پتو ، برانکارد را تبدیل به یک وسیله راحتتر و گرمتر نمایید.
þ جهت انتقال مصدوم به روی برانکارد از تعداد بیشتری امدادگر استفاده شود.
þ حمل با برانکارد توسط حداقل 2 نفر ( و بهتر توسط 4 نفر) صورت گیرد. جهت حرکت همیشه از طرفی است که پای مصدوم در آن طرف است.
þ هنگام حرکت دقت کنید که دست و پای مصدوم از اطراف آویزان نباشد.