پاورپوینت صادرات خاویار

عنوان : صادرات خاویار

مقدمه :
براساس بررسیهای دیرین شناسی،اجداد ماهیان خاویاری بیش از یکصد میلیون سال پیش درروی زمین ظاهر گشتند وبه علت سازش با محیط توانسته اند از دوره مزوزوئیک تا امروز به زندگی خود ادامه دهند ماهیان خاویاری در حوزه های دریای خزر ، دریای ازوف ، دریای سیاه ، دریاچه ارال ، دریای بالتیک ودرابهای شوروشیرین بخشهایی از شمال وخاوردورمانند سرزمین پهناورروسیه ، سیبری وچین وهمچنین درقاره امریکای شمالی نیززندگی میکنند

هرچند که بسیاری از مردم کشورمان با طعم و مزه خاویار که یکی از تولیدات بی نظیر کشورمان است بیگانه هستند، ولی در بسیاری از نقاط دنیا و از جمله کشورهای اروپایی، ایران را با خاویارش می شناسند. این ماده غذایی پرارزش یکی از گرانقیمت ترین غذاهای جهان است
به دلیل شرایط ویژه سواحل دریای خزر و برخی موارد دیگر خاویار تولید کشورمان مرغوبترین نوع خاویار جهان به شمار می رود و در بین کشورهای واردکننده جایگاه ویژه ای دارد. این ماده غذایی به دلیل دارابودن خواص ویژه برای درمان بسیاری از بیماریها ازجمله بیماری افسردگی، برخی از انواع سرطان، بیماریهای قلبی عروقی، کم خونی و همچنین برای جلوگیری از افزایش کلسترول خون بسیار نافع است

ماهیان خاویاری موجود دردریای خزر:
تاس ماهی شیپ
تاس ماهی روسی
تاس ماهی ایرانی
اوزون برون
فیل ماهی

مشخصات خاویار تاس ماهیان دریای خزر
خاویار بر اساس گونه ماهی، کیفیت و طرز ساخت، دانه دانه بودن و رنگ آن درجه بندی می شود، و به دو صورت "دان" و "فشرده" وجود دارد. تقسیم بندی خاویار به صورت زیر است:
1. خاویار ممتاز
این نوع خاویار چندان جنبه عمومی نداشته و از بین خاویارهای درجه یک، آنهایی که از یک نوع
ماهی تهیه شده واجد دانه های درشت، مقاوم و جدا از هم بوده و همچنین با رنگ مناسب
طلایی، خاکستری روشن و قهوه ایی روشن همراه باشند، انتخاب می گردند. نوعی خاویار نیز
که واجد رنگ کاملاً سفید است، بندرت در بین تاسماهیان دیده شده و در صورت مناسب بودن
کیفیت، از آن خاویار ممتاز ساخته می شود که به "خاویار درباری" یا "خاویار طلایی سفید"
موسوم است.
2.خاویار دان درجه یک
این نوع خاویار دارای کیفیتی مشابه خاویار ممتاز بوده و به بهترین نوع خاویار اطلاق می شود،
منتهی فقط اندکی سست تر از خاویار مـمـتاز می باشد. بیشتر خاویار تاس ماهی و فیل
ماهی که در فصل بهار ویا در شرایط مساعد آب و هوا تهیه می گردند

3. خاویار دان درجه دو
این نوع خاویار ممکن است دارای دانه های درشت و رنگی مناسب هم باشند ولی تاخیر در
صید و عمل آوری و کیفیت خود تخم از جمله نارس بودن و یا رسیده بودن زیاد تخمها، به ویژه در
شرایط نزدیک به مرحله تخم ریزی موجب می شود که رقم خاویار نزول نموده و تعدادی تخمهای
شکسته در آن مشاهده شود، بعلاو دانه های این نوع خاویار چندان مقاوم نبوده و اندکی شل و
به هم چسبیده اند، همچنین ممکن است همه خاویار از یک ماهی بدست نیامده باشد و از
مخلوط کردن خاویار چند ماهی بدست آمده باشد.
4. خاویار فشرده
خاویار فشرده از لحاظ نوع خاویار، طرز تهیه و قیمت از مرغوبیت کمتری برخورداراست. این نوع خاویار معمولاً از تخم تاسماهیانی ساخته می شود که به دلایل مختلف از جمله صید مولدین در حال تخم ریزی یا صید مولدین نارس ، تاخیر در ساخت و رساندن ماهیان صید شده به ساحل، استحکام دانه های خاویار کم شده و قادر به عبور از غربال خاویارسازی نمی باشند

بحران خاویار:

90 درصد کل خاویار جهان از دریای خزر استحصال می شود و این در حالی است که با ادامه صید بی رویه و آلودگی های زیست محیطی دریای خزر، چنانچه مدیریتی کارآمد از سوی تمام کشورهای حاشیه خزر برای حفاظت از نسل ماهیان خاویاری صورت نگیرد، در کمتر از یک دهه نسل آنها در خزر منقرض خواهد شد.

کاهش ذخایر ماهیان خاویار در سه دهه اخیر:
ذخایر ماهیان خاویارى در سالهاى اخیر به دلیل صید بى رویه و غیرقانونى بشدت کاهش یافته و همین امر موجب افزایش قیمت آن شده است.ذخایر ماهیان خاویارى در دریاى خزر از سال 1980 به بعد با کاهش شدید مواجه شده است. به طورى که میزان صید این ماهیان از حدود 30 هزار تن در سالهاى دهه 80 میلادى به حدود 1500 تن در حال حاضر کاهش یافته است.

عوامل موثر در کاهش ذخایر خاویار:
صیادان مافیایی
افزایش آلودگی محیط زیست در دریای خزر
فقدان تامین پایگاه های پرورش ماهی خاویاری

نحوه برخورد با قاچاق کنندگان خاویار به چه صورت است؟
فرد متخلف در دادگاه جریمه نقدی می شود، خاویارش مصادره می شود و بعد هم آزاد می شود. متاسفانه نام خاویار را از لیست کالاهای قاچاق خارج کردند و بزرگ ترین ظلم را در حق این محصول روا داشتند. شش سال قبل قاچاق خاویار جریمه های بسیار سنگینی داشت که با خارج شدن خاویار از لیست قاچاق ضربه بزرگی به آن وارد شد
مدیرعامل شیلات ایران می گوید: «در سال 84 فقط 18تن خاویار از دریای خزر برداشت کردیم. اما تنها کشوری هستیم که مجوز صادرات 44تن خاویار را داریم.» و در ادامه می گوید: «… معادل همان صید خاویار، قاچاق خاویار صورت می گیرد. یعنی در حدود همان 18تن، قاچاق خاویار وجود داشته است. بعضی ها می گویند سهم قاچاقچیان حتی بیشتر از دولت است.»

مافیای خاویار روسیه:
در حالی که مافیای خاویار دارای دستگاه های ویژه و قایق های ساخت ژاپن است و در صورت نیاز از سلاح نیز استفاده می کند، قایق های پلیس مرزی روسیه در دریای خزر، حتی از داشتن سوخت کافی محروم هستند. کارشناسان پیش بینی می کنند که مافیای خاویار که بازار سیاه این کالا را در اختیار دارد، سالانه در سراسر جهان 900 میلیون دلار گردش مالی دارد. این در حالی است که پلیس مرزی روسیه فاقد تجهیزات مناسب است و حقوق ماهانه ماموران آن حدود 70 دلار است و در برابر رشوه های مافیای خاویار، ضعف نشان می دهند.

چالش های بوجود امده برای خاویار:
کشورهای تولیدکننده خاویار شایع کرده اند که دریای خزر آلوده است تا از این طریق بتوانند با خارج کردن خاویار ایران از بازار، تولیدات خود را به قیمت مناسب عرضه کنند که این موضوع به ضرر خاویار است.
قاچاقچیان، خاویار را با کیفیت پایین و قیمت پایین می فروشند. این خاویار که از نظر بهداشتی هم سالم نیست، اگر در بازار اروپا مشکلی ایجاد کند روی خاویار ما هم تاثیر بدی می گذارد

کنواسیون نظارت بر تجارت گونه های درحال انقراض cites
۱۶۷ کشور عضو سایتس هستند ، ایران از سال ۱۹۷۳عضو کنفدراسیون سایتس شده است ، این کنفدراسیون تجارت ۵ هزارگونهٔ جانوری و ۲۵ هزار گونهٔ گیاهی درحال انقراض را در مرزهای جهانی کنترل می کند که ۲۷ گونه از ماهیان خاویاری از سال ۱۹۹۸ در ضمائم این کنفدراسیون قرار گرفته است. بر اساس مصوبات کنوانسیون، ایران به عنوان یکی از کشورهای تولیدکنندهٔ خاویار زمانی مجاز به اخذ سهمیهٔ خاویار است که ابتدا در کمیسیون منابع زنده این سهمیه ها تصویب بشود.

نتایج یک کنوانسیون کنوانسیون نظارت بر تجارت گونه هاى در حال انقراض (Cites) طى نشست 3 روزه خود در خردادماه سال 83 جمهورى هاى آذربایجان ، قزاقستان ، روسیه و ترکمنستان را به علت عدم پایبندى به رعایت و اجراى اقدامات عملى براى آسیب زدایى از ذخایر گونه هاى استروژن مجبور به کاهش بیش از 80 درصد خاویار صادراتى آنان کرد. این کنوانسیون پیش از این اعلام کرده بود صادرات خاویار از چهار کشور ساحلى دریاى خزر ممنوع شود و فقط جمهورى اسلامى ایران در صادرات خاویار خود بر اساس سهمیه تنظیمى مانعى نخواهد داشت.در گزارش دبیرخانه کنوانسیون اعلام شده میزان صید غیرقانونى ماهیان خاویارى در جمهورى هاى روسیه ، آذربایجان ، قزاقستان و ترکمنستان 10 تا 12 برابر صید قانونى این کشور است. این کنوانسیون در گزارش خود ایران را به علت رعایت موازین و اعمال مدیریت مسوولانه در صید ماهیان خاویارى از محدودیت هاى قانونى معاف کرده است. اتخاذ تصمیم در اعمال محدودیت ها به منظور جبران آسیب ها، صدمات و کاهش ذخایر ماهیان خاویارى است که تنها در مورد چهار کشور ساحلى اجرا خواهد شد

پایبندى یک طرفه تعهدات از سوى ایران تشکیل دولتهاى جدید در حاشیه دریاى خزر و عدم پایبندى آنها به قوانین و مقررات و نادیده گرفتن رژیم حقوق دریاى خزر و مبادرت به صید بى رویه و قاچاق خاویار و همچنین آلودگى آب دریاى خزر، عواملى شدند تا على رغم تلاشهاى ایران براى حفظ و رهاسازى ماهیان خاویارى و رعایت اصول و استانداردهاى بین المللى در صید، نسل این ماهیان در معرض خطر جدى و انقراض قرار گیرد. لیکن این اقدامات سبب شد تا ایران تنها کشورى شناخته شود که رژیم حقوقى دریاى خزر را رعایت مى کند و طبق تصمیم کنوانسیون ها در سال گذشته فقط ایران حق بهره بردارى از منابع دریاى خزر را داشت و در سال جدید نیز براى ایران سهمى بیش از سایر کشورهاى حاشیه دریاى خزر براى صید این ماهیان در نظر گرفته شد.به طورى که پیداست ، ایران توانسته با رعایت استانداردهاى جهانى در تولید و صدور خاویار در بازارهاى جهانى و بین المللى سهم قابل توجهى را کسب کند که علت ان به دلیل تلاش ایران در جهت اقدامات حفاظتى مناسب براى جلوگیرى از صید غیرقانونى و غیرمجاز ماهى خاویار، بازسازى ذخایر، رهاسازى بموقع بچه ماهى هاى خاویارى و مبارزه با قاچاق است

سهم بالاى ایران در برداشت خاویار از دریاى خزر نشانه تلاش ایران درخصوص بازسازى ذخایر، حفظ منابع موجود، جلوگیرى از قاچاق و صید غیرمجاز و همچنین حفظ گونه هاى با ارزش خاویارى است.به دلیل طولانى بودن ساحل ، تنها کارى که توسط دولت انجام مى شود، ممانعت از صید، خرید و فروش و حمل ونقل غیرمجاز خاویار است که تمام این موارد در انحصار شیلات است ، ضمن آن که اگر خاویار در 160 کشور عضو سایتس بخواهد به فروش برسد باید از کشور مبدا گواهى داشته باشد.

پرورش ماهیان خاویاری
فعالیت ایران در زمینه پرورش بچه ماهی خاویاری و رهاسازی آن در دریای خزر به منظور حفظ نسل این ماهی ارزشمند در سال های اخیر توسعه یافته است و همین امر موجبات عدم اعمال ممنوعیت صید از سوی کنوانسیون تجارت بین المللی گونه های در حال انقراض (سایتس) برای ایران را فراهم ساخت

ایران سالانه ده ها میلیون قطعه بچه ماهی خاویاری را پرورش می دهد و در دریای خزر رها می سازد. اقدامات ایران در خصوص حفاظت از نسل این ماهی ها، مورد تایید سایتس نیز می باشد

تولید ماهی های خاویاری در ایران به دلیل آفتاب طولانی، مکان مناسب و حراست از آنها، مناسب است. اما پرورش آن در دیگر مناطق جهان به دلیل نداشتن شرایط مساعد، گران تر و غیراقتصادی است.
در کشور آلمان در یک سالن یازده تن خاویار تولید و صادر شده بود ، اما ما در یک هزار کیلومتر خط ساحلی 18تن تولید کردیم ، آلمانی ها برای توسعه در حال ساخت یک سالن دیگر بودند تا ظرفیت تولید را به 36 تن افزایش دهند. تمایل آلمانی ها برای سرمایه گذاری در خاویار ایران «آلمانی ها متقاضی هستند تا در ایران دست به پرورش ماهی خاویاری بزنند زیرا می دانند که خاویار تولید شده در ایران را می توانند با چند برابر قیمت خاویار تولیدی در آلمان به فروش برساند.»

اهمیت اقتصادی خاویار
بچه ماهی های خاویاری به صورت میلیونی از دریا قاچاق می شوند. این بچه ماهی ها می توانند رشد کنند و بعد از چند سال هر کدام حداقل پنج کیلو خاویار با قیمت هر کیلو بیش از سه میلیون تومان تولید کنند. یک ماهی قره برون بیش از ده میلیون تومان خاویار تولید می کند. قیمت یک کیلو خاویار حداقل دو میلیون تومان است و قیمت هر کیلو گوشت قرمز چهار هزار تومان است. ببینید با صادر کردن پنج کیلو خاویار یک ماهی، چقدر گوشت می توانید وارد کنید
با توجه به کمبود علوفه و مواد غذایی دامی ظرفیت تولید گوشت لازم برای مردم در داخل کشور را نداریم. اما برای تولید خاویار تمامی امکانات لازم را دارا هستیم.

اگرمی توانستیم به سیصد تن خاویاری که در قبل تولید داشتیم برسیم، نزدیک به یک میلیارد دلار درآمدزایی خواهیم داشت. تاکید من بر روی تولید و تکثیر ماهی به این خاطر است که اگر دولت ما را یاری کند می توانیم 15هزار میلیارد تومان درآمدزایی داشته باشیم. این حرف بزرگی است. 15هزار میلیارد تومان سی درصد درآمد نفتی است.
چند سال طول می کشد تا به این مقدار درآمد برسید؟
اگر دولت به ما امکانات و بودجه بدهد و اختیار عمل داشته باشیم، در سال 1400 یعنی تا 13 سال آینده به این میزان خواهیم رسید.

صادرات جهانی خاویار در سال 2005

این در حالی است که با وجود تجارت جهانی بالغ بر 366 میلیون دلاری خاویار کشورمان در سال 2005 از ردیف کشورهای برتر صادرکننده خاویار حذف شده است. البته عمده صادرات کشورمان مربوط به خاویار است و بدل خاویار (تخم استحصال شده از سایر ماهی ها بجز ماهی استرژن یا خاویاری است مثل ماهی های تن، آزاد، اردک ماهی و …) سهم ناچیزی در صادرات ایران دارد این در حالی است که کشورهایی نظیر چین و کره درصد بزرگی از صادراتشان تحت عنوان بدل خاویار انجام می شود
بالا بودن قیمت خاویار ایرانی ، بهره برداری زیاد و عرضه کم خاویار اصیل آب های آزاد دست به دست هم داده اند تا خاویار مقرون به صرفه سایر کشورها روز به روز رونق بهتری پیدا کند

مشتریهای عمده و اصلی خریدار خاویار دریای خزر ایران به ترتیب عبارتند از : فرانسه، آلمان، سوئیس، ژاپن، آمریکا، اسپانیا، لوکزامبورگ، انگلستان، ایتالیا و بلژیک. بطور کلی هشتاد در صد خاویار ایران در اروپا و بقیه در سایر نقاط جهان عرضه میشود.

کشورهای عمده واردکننده خاویار ایران درسال83

از سوی دیگر نگاهی به آمار واردات جهانی خاویار در سال 2006 نیز بیان می کند که کره جنوبی با حدود 57 میلیون دلار واردات و با اختصاص 4/18 درصد سهم ارزشی از کل واردات جهانی در سال 2005 به عنوان مهمترین کشور وارد کننده خاویار و بدل خاویار به شمار می رود.
پس از کره جنوبی، کشورهای ژاپن 52 میلیون دلار، آلمان 47 میلیون دلار، فرانسه 36 میلیون دلار، آمریکا 18 میلیون دلار به ترتیب رتبه های بعدی را به خود اختصاص داده و از عمده ترین متقاضیان خرید این محصول در جهان محسوب می شوند.

نتیجه گیری
به دلیل صورت نگرفتن بازاریابی مناسب، در حال از دست دادن اعتبار و برندی هستیم که سا لیان سال در جهان جاافتاده است و در بحث تولید توجه به حفظ ذخایر ماهیان خاویاری در دریای خزر و در بحث صادرات توجه ویژه برای بازاریابی مناسب خاویار از اقداماتیست که در جهت حفظ جایگاه برتری ایران در تولید خاویار ضروریست.
هماهنگ بودن و همکاری بخش خصوصی و دولتی بدور از هرگونه موضع گیریها می تواند نتایج درخشانی را حداقل درحفظ موقعیت فعلی کشورمان داشته باشد; چرا که در غیر این صورت این نگرانی وجود دارد، در چند سال آینده کشورهای همسایه دریای خزر با تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری جایگاه ایران را کسب کنند

منابع :
http://www.foodna.ir/6702.html
http://www.aftab.ir/articles/economy_marketing_business/agriculture_fishery/c2c1144942130p1.php
http://www.abrarnews.com/economic/1386/860724/html/agricul.htm
http://www.donya-e-eqtesad.com/Default_view.asp?@=14016
http://www.iranfoodnews.com/news/details.php?EType=news&id=2201
http://agahgar.irtp.com/news/mahname_barresihaye_bazargani/172/a07.asp
http://www.ebtekarnews.com/Ebtekar/News.aspx?NID=14834

تعداد صفحات : 31 | فرمت فایل : .ppt

بلافاصله بعد از پرداخت لینک دانلود فعال می شود