سیستمهای رایج پرورشی
پرورش بلدرچین عموماٌ بصورت بسته و بدون چراگاه بوده و در این حالت پرورش مادرها در پن های مخصوص و پرندگان گوشتی ها در قفس انجام می گیرد و به طور کلی مناسبترین و سودآورترین حالت جهت پرورش این پرنده احداث مزرعه ای کامل و دارای قسمتهای زیر می باشد:
1- قسمت پرورش گله مادر 2- جوجه کشی 3- پرورش گله گوشتی 4- کشتار و بسته بندی
سیستم فوق به شما این امکان را می دهد که بهترین کنترل را بر روی عوامل گوناگون موثر بر کیفیت و کمیت تولید داشته باشید و در نتیجه سودآوری بیشتر را برای پرورش دهنده تضمین گردد. جهت پرورش بلدرچین روشهای گوناگونی وجود دارد که بنا به نوع آب و هوا، نوع مدیریت و مکان اجرای پروژه می توان به یکی از این روشها عمل نمود. متمرکزترین حالت جهت پرورش این پرنده استفاده از قفسهای ویژه پرورش برای مادرها و پرندگان پرواری می باشد. حسن این روش در این است که کنترل بلدرچینهای حساس خصوصاٌ در مواقع بروز استرس و ترس راحت تر می باشد. جهت پرورش پرندگان گوشتی می توان از قفسهائی به ابعاد 100 * 40 سانتیمتر و ارتفاعی در حدود 16 – 15 سانت استفاده کرد که معمولاٌ 170 – 140 قطعه جوجه را در سنین یک تا دو هفتگی می توان در چنین قفسهائی نگهداری کرد.
معمولاٌ می توان بلدرچینها را در سنین 4 -3 هفتگی در قفسهائی 8 -7 طبقه که بر روی هم استقرار یافته اند انتقال داد.
همچنین جهت بسترسازی مناسب، کف قفسها را در هفته اول با کاغذ یا مقوای نازک می پوشانیم و در چند روز اول غذا را بر روی کاغذ پخش می کنیم و سپس از طریق دانخوریهای ویژه که در جلوی قفسها نصب شده اند جهت تغذیه استفاده می کنیم. جهت تامین آب مورد نیاز می توان از آبخوریهای نیپل استفاده نمود ( یا آبخوریهای ناودانی با دهانه بسیار تنگ). پس از گذشت 45 -40 روز می توان بلدرچینهای پروار شده را به کشتارگاه انتقال داد. همچنین جهت پرورش گله مادر می توان بخشی از جوجه های تولیدی را که از لحاظ داشتن خصوصیات تولیدی مناسبتر از بقیه به نظر می رسند جدا و بوسیله شماره های ویژه ای علامت گذاری نمود، سپس در سن 6 هفتگی پرندگان مذکور را به قفسهای مخصوص تخمگذاری انتقال می دهیم که این قفسها معمولاٌ دارای ابعادی در حدود 15 * 15 سانتیمتر و ارتفاع 15- 13 سانتیمتر می باشند.
البته هنگامیکه تولید تخم بارور مدنظر باشد می توان از قفسهائی به ابعاد 25 -15 سانت برای هر 20 قطعه پرنده استفاده نمود که در این حالت پرندگان را با نسبت نر به ماده 1 به 3 پرورش می دهند.
در جدول زیر میزان فضای مورد نیاز به ازا هر قطعه بلدرچین به تفکیک سن نشان داده شده است
پرورش و نیازهای پرورشی بلدرچین ها
آب و دان بایستی به میزان فراوان و کافی دردسترس جوجه های بلدرچین گذارده شود تا خوردن وآشامیدن را بیاموزند در غیر این صورت در اثرگرسنگی و تشنگی تلف می شوند.باید توجه داشت که در 48 ساعت اول زندگی عدم استفاده از غذا امری نرمال بوده و در این مدت از ذخیره کیسه زرده تغذیه می کنند.در ابتدا دان که بسیار ریز آسیاب شده برروی کارتن کفی زیر پای جوجه ها پاشیده می شود وبتدریج از دان خوری هائی به ارتفاع 1،5 تا 2سانتی متر و عرض 3 تا 5 سانتیمتر استفاده می شود.به منظور جلوگیری از اتلاف دان شبکه هائی ازجنس مفتول بر روی دان خوری ها قرار داده می شود و همین مسئله در مورد آب خوری ها هم بایستی رعایت گردد تا از غوطه ور شدن جوجه ها وخفگی انها جلوگیری شود
استفاده از کارتن کفی و یا برزنت در زیر پای جوجه ها از لغزیدن آنها و ابتلاء به عارضه در رفتگی فمور جلوگیری می کند. بهترین روش پرورش بلدرچین استفاده از باتری و قفسهاییاست که برای این منظور ساخته شده اند.جوجه ها ابتدا به مدت 3 هفته در قفسهای ویژه ای نگهداری می شوند که شرایط خاصی از نظر دما و تغذیه برای آنها اعمال می شود و پس از این دوره آنان به قفسهای دیگر منتقل می شوند که معمولا این قفسها از 5 طبقه تشکیل شده اند ودان خوری و آبخوری در طرفین این قفسها تعبیه گردیده است و جوجه بلدرچین ها با توجه به گردن درازی که دارند به راحتی می توانند از آب و غذا استفاده نمایند.روش استفاده از بستر مناسب نیست.
روش متداول در ایران که چندان رضایت بخش نیست این است که جوجه ها را به مدت 6 روز در سبد های پلاستیکی کوچک (به ازای هر سبد 50 تا 60
جوجه) نگه می دارندو سپس آنها را بر روی بستر منتقل می کنند که انتقال جوجه ها از سبد بر روی بستر منجر به تلفات 1،5 تا 2،5 درصدی می
گردد.هر چه مدت نگهداری جوجه ها در سبدهای پرورش بیشتر باشد جوجه ها آمادگی بیشتری برای زندگی پیدا می کنند. در حالی که روشنایی 24 ساعته باعث تسریع بلوغ جنسی می گردد و روشنایی 16 تا 18 ساعته سبب
تاخیر در آن می شود.قفسهایی که جهت نگهداری بلدرچین های تخمگذار می شوند از مفتول هایی تشکیل شده که مانع خروج بلدرچین از قفس می
شوند و فاصله مفتول های کف قفس از یکدیگر 10تا 15 میلیمتر بوده که مدفوع پرنده براحتی بر روی سینی یا نوار نقاله زیر قفس می ریزد و داری یک شیب ملایم بوده که تخم بلدرچین بر روی آن لغزیده و درخارج از قفس قرار می گیرد.
سطح مورد نیاز جهت هر بلدرچین تخمگذار در قفس 150 سانتی متر مربع می باشد. در صورتیکه بلدرچین های تخمگذار در روی بستر پرورش پیدا می کنند بایستی جهت تخمگذاری از تله های تخمگذاری استفاده نمود.این تله ها بایستی با پوشال نرم و یا کاه پوشانده شوند و در آغاز دوره تخمگذاری بایستی آنها را به تخم کردن درون این تله ها عادت داد.بدین منظور بایستی کارگر مربوطه عموما در ساعت شروع تخمذاری که معمولا در ساعت نزدیک به غروب می باشد مرتبا در میان آنان بگردد و تخمهائیکه در روی بستر قرار دارند برداشته و درون تله ها قرار دهد چون دیدن تخم در روی بستر بلدرچین ها را به تخمگذاری در روی بستر ترغیب می کند.آخرین جمع آوری تخم باید در حدود ساعت 9 شب انجام گردد در غیر این صورت این کار باید در صبح روز بعد انجام شود.
برنامه نوری
اعمال یک برنامه نوردهی دقیق و مناسب برای بلدچینها امری بسیار ضروری و مهم می باشد. به طور کلی بهتر است شدت نور در شروع رشد در حدود 70-60 lux در نظر گرفته شده و در هفته سوم به 10 lux برسد و مدت روشنائی اعمال شده نیز حداقل 18-16 ساعت باشد. شایان ذکر است که طبق برخی مطالعات انجام یافته گروهی از پرورش دهندگان زمان 23 نوردهی را اعمال می نمایند و حتی در برخی مزارع صنعتی ایتالیا از برنامه 24 نوردهی استفاده می گردد. بایستی در نظر داشت که در هر حالت جهت دستیابی به حداکثر میزان تخم، اعمال 18 -16 ساعت روشنائی ضروری می باشد. همچنین جالب است بدانید بر اساس برخی گزارشها اعمال 24 ساعت نوردهی سبب تسریع بلوغ جنسی می گردد در حالیکه 18 -16 ساعت نوردهی سبب تاخیر در بلوغ جنسی خواهد شد. البته جهت پرورش بلدرچینهائی که تنها به خاطر تولید گوشت پرورش داده می شوند اعمال 8 ساعت نوردهی با شدت کم نیز کافی خواهد بود
جمع آوری تخم های نطفه دار.
جمع آوری تخم های نطفه دار یک بار حدود ساعت نه شب و بار دیگر صبح روز بعد انجام می شود. هنگام جمع آوری و حمل تخم های نطفه دار باید بسیار دقت کرد. زیرا پوسته تخم ها بسیار نازک است و به آسانی می شکند. تخم ها را باید طوری در شانه ای مناسب و تمیز قرارداد که انتهای پهن تخم به طرف بالا باشد تا نطفه به پوسته نچسبد. تخم هایی که برای جوجه کشی در نظر گرفته می شوند باید تمیز باشند. همچنین دارای شکل طبیعی، اندازه متوسط و پوسته خوب باشند
نگهداری تخم های نطفه دار
تخم های مخصوص جوجه کشی را نباید به مدت طولانی نگهداری کرد. بیشترین زمان ممکن برای نگهداری تخم ها 5 تا 7 روز است. در این مدت هم باید در دما و رطوبت مناسب در سردخانه نگهداری شوند. اگر تخم ها بیشتر از یک هفته خارج از دستگاه جوجه کشی نگهداری شوند، توانایی جوجه کشی به سرعت کم می شود. در تمام مدت نگهداری تخم ها، باید آنها را طوری قرارداد که انتهای پهن آن به سمت بالا باشد. دمای مناسب برای نگهداری تخم ها در سردخانه دوازده و نیم تا پانزده و نیم درجه سانتیگراد است. همچنین رطوبت مناسب باید هفتاد و پنج تا هشتاد درصد باشد. اگر رطوبت کمتر از این مقدار باشد، رطوبت موجود در تخم بخار می شود. اگر هم رطوبت بیشتر از این مقدار باشد، احتمال آلودگی تخم ها به وسیله قارچ زیاد می شود
آماده سازی تخم های نطفه دار