فهرست مطالب
( زندگینامه فردوسی )
( شاهنامه فردوسی )
( موضوعات شاهنامه )
( خانواده فردوسی )
( آثار فردوسی )
( وفات فردوسی )
( آرامگاه فردوسی )
( زندگینامه فردوسی )
ابوالقاسم حسن منصور بن محمد بن اسحاق شرفشاه در سال ۳۱۹ خورشیدی مصادف با ۳۲۹ هجری قمری و ۹۴۰ میلادی در روستای باژ از توابع بلوک طابران طوس در دوران سلطنت سامانیان متولد شد.پدر از کشاورزان بزرگ خراسان و مادرش یکی از شاهزادگان مازندرانی به نام اسپهبدان بود. او دارای سه خواهر بوده است. پدر فردوسی در طبران توس دارای مال و اموال و جایگاه مناسبی بود.
فردوسی در سال ۳۷۰ یا ۳۷۱، به نظم در آوردن شاهنامه را آغاز کرد و در اوایل این کار، هم خود او ثروت و دارایی قابل توجهی داشت و هم برخی از بزرگان خراسان که به تاریخ باستان ایران علاقه داشتند، او را یاری می کردند. ولی به مرور زمان و پس از گذشت سال ها، در حالی که فردوسی بیشتر شاهنامه را سروده بود، دچار فقر و تنگدستی شد.
( شاهنامه فردوسی )
شاهنامه فردوسی حماسه ای منظوم، بر حسب دست نوشته های موجود دربرگیرنده نزدیک به ۵۰٬۰۰۰ بیت تا نزدیک به ۶۱٬۰۰۰ بیت و یکی از بزرگ ترین و برجسته ترین سروده های حماسیِ جهان است که سرایش آن دست آوردِ دست کم سی سال کارِ پیوستهٔ این سخن سرای نامدار ایرانی است.
( موضوعات شاهنامه )
موضوع این شاهکار ادبی، افسانه ها و تاریخ ایران از آغاز تا حمله عرب ها به ایران در سده هفتم میلادی است (شاهنامه از سه بخش اسطوره، پهلوانی و تاریخی تشکیل شده است) که در چهار دودمان پادشاهیِ پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان گنجانده می شود.
( خانواده فردوسی )
فردوسی دارای یک پسر و یک دختر بوده است. پسر او در سال ۳۵۹ ه .ق به دنیا آمده و در سال ۳۹۶ ه .ق در ۳۷ سالگی و زمانی که فردوسی ۶۷ ساله بوده، درگذشت. از فردوسی تنها یک دختر به جای ماند که پس از درگذشت فردوسی پاداش سلطان محمود را نپذیرفت.
( آثار فردوسی )
جدای از بیت هایی که خود فردوسی از سروده های دقیقی دانسته، تنها سروده ای که روشن شده از اوست، شاهنامه است. سروده های دیگری نیز از فردوسی دانسته شده اند، که بیشترشان بی پایه هستند. مشهورترین آن ها مثنوی ای به نام یوسف و زلیخا است.
( وفات فردوسی )
تاریخ وفات فردوسی را بعضی ۴۱۱ و برخی ۴۱۶ هجری قمری نوشته اند، چندی است که نخستین روز بهمن ماه به عنوان زادروز حکیم ابوالقاسم فردوسی عنوان ذکر می شود.
( آرامگاه فردوسی )
آرامگاه فردوسی امروزه در ۲۰ کیلومتری شمال غربی شهر مشهد، در مسیر عبوری به سمت کلات نادری و در نزدیکی شهر تاریخی طبران و بقعه تاریخی هارونیه قرار دارد. روستای پاژ (زادگاه فردوسی)، امروزه با نام روستای فاز شناخته می شود.
( بزرگداشت فردوسی )
در ایران روز ۲۵ اردیبهشت به نام روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده است هر سال در این روز آئین های بزرگداشت فردوسی و شاهنامه در دانشگاه ها و نهادهای پژوهشی برگزار می شود.
بـه آمــوختن چون فــروتن شـــوی
سخن هــای دانندگــان بشنوی
مگوی آن سخن، کاندر آن سود نیست
کز آن آتشت بهره جز دود نیست