پیش گفتار
هر محصول ویژگیها و مشخصات خاصی دارد که بیش از هر گونه بررسی فنی مالی و اقتصادی طرح لازم است این خصوصیات به درستی شناخته شوند شناخت صحیح مشخصات و انواع مختلف محصول، بدون تردید راهنمای مناسبی جهت تصمیم گیریهای لازم در انتخاب روش و عملیات تولید و محاسبات بعدی مورد نیاز خواهد بود در این ارتباط یکی از موثرترین روشهای قابل استفاده، به کارگیری استانداردهای مدرن ملی و جهانی هر یک از محصولها می باشد علاوه بر این جهت بررسی بازار لازم است تا شماره تعرفه گمرکی محصولات نیز مشخص گردد.
مقدمه
یکی از لوازم اساسی توسعه، ارتباطات است. با توجه به سرعت مورد نیاز برای تبادل اطلاعات، حجم اطلاعات مورد مبادله و گستردگی شهرها، امروزه تلفن یکی از ضروری ترین نیازهای بشر است. با استفاده از تلفن بسیاری رفت و آمدهای زائد درون شهری و برون شهری روزانه حذف می شود. در بسیاری از موارد حتی پست نیز توان رقابت با تلفن را ندارد. در ارتباط پستی علاوه بر سرعت کمتر به علت غیرمستقیم بودن رابطه، بسیار از موانع انتقال درست مفاهیم نیز میسر نمی باشد و نیاز به ارتباطات تکمیلی بعدی دارد با توجه به اهمیت این سیستم ارتباطی، مخابرات یکی از ارکان زندگی در جوامع امروزی است گستردگی شبکه های تلفن به حدی است که اقسی نقاط کشور امروزه از این تسهیلات استفاده می کنند این روند در کشور و اکثر کشورهای در حال رشد همچنان ادامه دارد با توجه به اهمیت نقش مخابرات در زندگی روزمره در این طرح بررسیهای لازم برای احداث یک واحد تولید کننده دستگاه تلفن رومیزی انجام می شود.
فهرست مطالب عنوان
فصل اول: کلیات و سوابق
1ـ1 معرفی اجمالی پروژه
2ـ1 معرفی محصول
3ـ1 سوابق تولید
4ـ1 کاربرد محصول
5 ـ1 مصرف کنندگان
فصل دوم: طراحی تولید
1ـ2 فرایند تولید
2ـ2 نمودار فرایند تولید
3ـ2 مواد اولیه و منابع تامین آن
4ـ2 ابزار و ماشین آلات و منابع تامین آن
5 ـ2 برنامه زمان بندی اجرای پروژه
6ـ2 ظرفیت تولید
7ـ2 پلان سالن تولید
8ـ2 جایابی و محل اجرای طرح
فهرست مطالب
فصل سوم: نیروی انسانی
1ـ3 نیروی انسانی مورد نیاز
2ـ3 حقوق و دستمزد
3ـ3 شرح وظایف پرسنل
4ـ3 سازماندهی نیروی انسانی
فصل چهارم: زمین و ساختمان
1ـ4 زمین مورد نیاز طرح
2ـ4 ساختمانهای اداری
3ـ4 ساختمانهای واحد تولید
4ـ4 هزینه های ساختمان سازی
5ـ4 پلان طرح
فهرست مطالب
فصل پنجم: انرژی و تاسیسات
1ـ5 انرژی برق
2ـ5 انرژی آب
3ـ5 سوخت
4ـ5 تاسیسات حرارتی
5ـ5 تاسیسات برودتی
6ـ5 ارتباطات
7ـ5 تاسیسات تهویه و اطفاء حریق
فصل ششم: محاسبات مالی طرح
1ـ6 سرمایه کل و منابع تامین آن
2ـ6 سرمایه ثابت
3ـ6 سرمایه در گردش
4ـ6 هزینه تولید سالیانه طرح
فهرست مطالب
1ـ4ـ6 هزینه مواد اولیه
2ـ4ـ6 هزینه حقوق و دستمزد
3ـ4ـ6 هزینه انرژی
4ـ4ـ6 هزینه تعمیرات و نگهداری
5ـ4ـ6 هزینه استهلاک
5ـ6 هزینه های ثابت و متغیر تولید
6ـ6 محاسبه نقطه سر به سر تولید
7ـ6 محاسبه قیمت تمام شده محصول
8ـ6 محاسبه قیمت فروش محصول
9ـ6 محاسبه سود ناخالص طرح
10ـ6 محاسبه سود خالص طرح
11ـ6 دوره برگشت سرمایه
12ـ6 توجیه اقتصادی طرح منابع و ماخذ
فهرست جداول، نمودارها و تصاویر
عنوان
نمودار شماره (1ـ2) فرایند تولید
جدول شماره (1ـ2) مواد اولیه مورد نیاز و منابع تهیه آن
جدول شماره (2ـ2) ماشین آلات و ابزار مورد نیاز و منابع تامین آن
جدول شماره (3ـ2) زمان بندی طرح
جدول شماره (4ـ2) فضای اشغال شده توسط دستگاهها و فضای مورد نیاز
جدول شماره (5ـ2) جایابی و محل اجرای طرح
جدول شماره (6ـ2) معرفی محصول
نقشه شماره (1ـ2) پلان سالن تولید
جدول شماره (1ـ3) مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز طرح
جدول شماره (2ـ3) حقوق و دستمزد نیروی انسانی
نمودار شماره (1ـ3) چارت سازمانی طرح
عنوان
جدول شماره (1ـ4) زمین مورد نیاز طرح
جدول شماره (2ـ4) محوطه سازی و هزینه های آن
جدول شماره (3ـ4) هزینه های ساختمان سازی
نقشه شماره (1ـ4) پلان طرح
جدول شماره (1ـ5) برآورد هزینه های سرمایه ای انرژی و تاسیسات
جدول شماره (2ـ5) هزینه های انرژی مصرفی
جدول شماره (1ـ6) برآورد سرمایه کل طرح
جدول شماره (2ـ6) سرمایه ثابت طرح (هزینه های سرمایه ای)
جدول شماره (3ـ6) هزینه های قبل از بهره برداری
جدول شماره (4ـ6) برآورد سرمایه در گردش
جدول شماره (5ـ6) برآورد هزینه های تولید سالیانه
جدول شماره (6ـ6) هزینه مواد اولیه و بسته بندی
جدول شماره (7ـ6) برآورد هزینه های حقوق و دستمزد
جدول شماره (8ـ6) هزینه های انرژی مصرفی
جدول شماره (9ـ6) هزینه نگهداری و تعمیرات
جدول شماره (10ـ6) هزینه استهلاک
جدول شماره (11ـ6) هزینه های ثابت و متغیر تولید
فصل اول
کلیات و سوابق
شامل:
1ـ1 معرفی اجمالی پروژه
2ـ1 معرفی محصول
3ـ1 سوابق تولید
4ـ1 کاربرد محصول
5ـ1 مصرف کنندگان
1ـ1 معرفی اجمالی پروژه
پروژه در مورد تولید تلفن رومیزی است پروژه نشان می دهد که تمام مواد اولیه محصول از داخل تامین می شوند واحد تولید طرح دارای شیفت کاری یک نوبت است و در سال 270 روز کار می کند و در روز 5/7 ساعت مشغول به کار است هزینه های طرح عبارتند از سرمایه گذاری ثابت 844900، سرمایه در گردش 290900، سرمایه گذاری کل 1135800 هزار ریال می باشد ظرفیت سالانه تولید این محصول 20000 عدد می باشد و کل ارزش تولیدات سالیانه براساس ظرفیت اسمی 190000 ریال می باشد مساحت زمین طرح 3000 متر مربع می باشد و بهای آن 100000 ریال می باشد هزینه ساختمان و محوطه سازی 397900 هزار ریال می باشد و هزینه انرژی مورد نیاز و مصرفی 63900 هزار ریال می باشد و پرسنل مورد نیاز این واحد 21 نفر می باشد و حقوق کل و مزایای سالیانه 395900 هزار ریال می باشد و دوره برگشت سرمایه 4 سال و 3 ماه است.
2ـ1 معرفی محصول
محصول مورد نظر دستگاه تلفن رومیزی است. وظیفه تلفن انتقال صدا از نقطه ای به نقطه دیگر به کمک ارتباط سیم کشی شده می باشد. تلفن می تواند در منازل، اماکن اداری، تجاری، اماکن عمومی یا هر مکان دیگری مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به نوع مرکز تلفن که ارتباط بین دو دستگاه را برقرار می کند تلفن می تواند در داخل سازمانهای بزرگ یا برای ارتباطات شهری، بین شهری و بین الملل به کار رود. با استفاده از تلفن اماکن ارتباط زنده و مستقیم بین دو نفر برقرار شده و اشخاص می توانند از هر نقطه ای با یکدیگر مکالمه کنند.
3ـ1 سوابق تولید
تلفنهای رومیزی در حال حاضر توسط دو شرکت منابع مخابرات و شرکت جهان براساس امتیاز قدیمی شرکت زیمنس آلمان تلفن رومیزی تولید می کردند که کارخانه شیراز 20 هزار سیستم برای مدت دو سال و شرکت جهان 122000 دستگاه در سال تولید می کرده اند به گفته مدیران شرکتهای فوق هیچ یک تاکنون در ظرفیت تولید کامل نکرده اند چون این کالاها وارداتی هستند در آخرین 5 سالی که آمار منتشر شده به صورت زیر تفکیک می کردند.
به طوری که ملاحظه می کنید به دلیل تحقیقات دولت در زمان جنگ در زمینه تامین ارز با یک کاهش چشمگیر واردات مواجه بوده ایم و به علت نیاز بازار به کالا و افزایش تقاضای آن تلفنهای فانتزی به صورت کالای مسافری وارد کشور شده است.
4ـ1 کاربرد محصول
وظیفه این دستگاه انتقال صدا از نقطه ای به نقطه دیگر به کمک ارتباط سیم کشی شده می باشد با توجه به نوع مرکز تلفن که ارتباط بین دو دستگاه را برقرار می کند این دستگاه می تواند در داخل سازمانهای بزرگ یا برای ارتباطات شهری و بین شهری یا بین الملل به کار رود.
1ـ4ـ1 طبقه بندی محصول
دستگاههای تلفن را می توان از جنبه های متنوعی طبقه بندی کرد از جمله مواردی که می توان به آن اشاره کرد برحسب سیستم شماره گیر، سیستم زنگ، نوع ارتباط گوشی با پایه و انواع تجهیزات اضافی مورد نیاز می باشد.
الف) سیستم شماره گیری
دستگاههای تلفن اولیه دارای سیستم شماره گیری مکانیکی بودند. در این سیستم پالسهای شماره گیری تلفن به کمک چرخ دنده های مخصوص صورت می گیرد. در این سیستم کاربر با انگشت خود صفحه شماره گیر را می چرخاند چرخش این صفحه از طریق فنر، محور و چرخ دنده های پشت آن یک کلید را قطع و وصل می کند که باعث ارسال پالسهای شماره گیری می شود. در این نوع شماره گیر کاربر با فشاردادن کلیدهایی به تعداد مورد نظر پالس ایجاد می کند. این سیستمها علاوه بر ایجاد سهولت در شماره گیری از نظر استحکام، طول، عمر و ظرافت نیز بر سیستمهای مکانیکی ارجعیت دارند. همچنین اغلب این شماره گیرها دارای یک حافظه برای تکرار آخرین شماره نیز هستند.
ب) سیستم زنگ
با توجه به گرایش صنایع به ظرافت و زیبایی محصولات سیستم زنگ تلفنها نیز به تدریج از حالت مکانیکی به الکترونیکی تبدیل شده است البته هنوز هر دو نوع تلفن تولید می شود و اشاره به روند تکامل به جهت جدید بودن تلفنهای دیجیتالی است در سیستمهای زنگ مکانیکی تولید صدا در اثر برخورد یک چکش به کاسه زنگ ایجاد می شود این سیستم می تواند از یک یا دو کاسه زنگ استفاده کند حرکت رفت و برگشت چکش نیز توسط یک بوبین مغناطیسی ایجاد می شود که دائماً چکش را جذب و رها می کند نظر به اینکه این سیستم دارای حجم زیادی می باشد و صدای آن نیز چندان خوشایند نیست مدارهایی که تولید صدا می کند جایگزین این سیستم شده اند با ارسال زنگ مدار الکترونیکی تحریک شده و صدای مخصوص تولید می کند.
ج) نوع ارتباط گوشی با پایه تلفن
در اکثر تلفنهای موجود گوشی توسط یک سیم که حالت فنری دارد به پایه تلفن متصل است برخی از انواع نیز وجود دارد که مجموعه گوشی از طریق ارتباط بی سیم به پایه متصل می شود. سیستم بی سیم به کاربر اجازه می دهد که تا فاصله بیشتری از تلفن استفاده کنند.
د) انواع تجهیزات اضافی
5ـ1 مصرف کنندگان
محل مصرف این کالا به طور عمده منازل مسکونی، ادارات و سایر اماکن خصوصی و عمومی می باشند بنابراین با رشد و توسعه همه جانبه صنعتی و اجتماعی کشور انتظار می رود تعداد این اماکن که تا حدودی بستگی به جمعیت نیز دارد رشد یابد در چند ساله ی اخیر بخش مخابرات در کشور توسعه زیادی داشته است و تعداد شماره های واگذار شده به شدت افزایش یافته است که این برنامه باعث افزایش زیادی در مصرف دستگاه تلفن شده است با توجه به برنامه های این وزارتخانه در توسعه ارتباطات و افزایش دامنه شبکه تلفنی کشور پیش بینی می شود در چند ساله آتی نیاز به دستگاههای تلفن نیز افزایش یابد با توجه به تعرفه گمرکی کالا در حال حاضر ورود کالا مطابق تعرفه و شرایطی مجاز است و کماکان واردات محصول صورت می گیرد و این مساله بیان کننده عدم توانایی واحدهای تولیدی داخلی است و برای همین باید مهارت را بالا برد.
فصل دوم
طراحی تولید
شامل
1ـ2 فرایند تولید
2ـ2 نمودار فرایند تولید
3ـ2 مواد اولیه و منابع تامین آن
4ـ2 ابزار و ماشین آلات و منابع تامین آن
5-2 برنامه زمان بندی طرح اجرای پروژه
6ـ2 ظرفیت تولید
7ـ2 پلان سالن تولید
8ـ2 جایابی و محل اجرای طرح
1ـ2 فرایند تولید
اکثر قریب به اتفاق صنایع الکترونیک قطعات و اجزای مدارها از واحدهای خاص تولید کننده این قطعات خریده می شود کارخانجات تولید کننده اجزای الکترونیکی مثل مقاومت، دیود، خازن، ترانزیستور و … این قطعات را مطابق استانداردهای موجود تولید کرده و به بازار عرضه می کنند. با این قطعات قابلیت طراحی انواع مدارهای الکترونیکی وجود دارد. اما در این واحدها با توجه به بزرگی یا کوچکی واحد نسبت به ساخت دو بخش از محصولات تصمیم گیری می شود. بخش اول جعبه و شاسی دستگاهها و بخش دیگر تولید فیبر مدار چاپی است. در واحدهای کوچک صنعتی تولید جعبه و شاسی به لحاظ اقتصادی به صرفه نیست چرا که تدارک دیدن ماشین آلات به این منظور سرمایه گذاری را افزایش می دهد و از طرفی ظرفیت این ماشینها نیز پر نمی شود. ولی با توجه به طرح خاص جعبه تلفن تهیه آن از بازار امکان پذیر نیست لذا باید قالبهای مورد نظر شناخته شود و به صورت حق العمل کاری با کارگاههای تزریق پلاستیک جهت تولید جعبه ها قرارداد بسته شود بنابراین فرایند داخلی این واحد تولید فیبر مدار چاپی و مونتاژ قطعات و محصول است لذا در این فصل انواع روشهای چاپ فیبر بحث می شود و روش مناسب انتخاب می شود.
الف) چاپ دستی مدار
این روش عموماً برای تولید فیبرهای نمونه و در تیراژ کم کاربرد دارد. در این روش فیبر مدار چاپی که پشت آن مس دارد به ابعاد مناسب بریده می شود. سپس نقشه مدار توسط ماژیکهای ضد آب یا خطوط سیاه رنگ و چسب دار آماده موسوم به لتراست روی مس ترسیم می شود محلهایی که با ماژیک یا لتر است پوشانده می شود پس از غوطه ور کردن فیبر در ظرف اسید باقی مانده و بقیه فیبر پاک می شود پس از اتمام این مرحله رنگهای عایق توسط تینر یا بنزین شسته می شود و فیبر آماده سوراخ کاری می گردد
جای پایه قطعات توسط مته یک میلیمتر (برای قطعاتی که دارای پایه کلفت تر هستند با مته مناسب قطر پایه قطعه) سوراخ می شود تا قطعات در این سوراخها قرار گرفته و محل اتصال لحیم کاری شود در روشهای مونتاژ دستی قطعات در یک یا چند مرحله روی فیبر چیده شده و لحیم می شود در این روش تک تک پایه ها توسط هویه های برقی به پشت فیبر لحیم می شوند برای تولید قطعات در مقیاس بیشتر لحیم کاری توسط وان قلع انجام می شود در این روش لازم است قبل از آن محلهایی از پشت فیبر که ضرورتی برای لحیم کاری آن نیست رنگ آمیزی شود تا از مصرف بیهوده قلع پرهیز شود و پشت مدار نیز تمیزتر بماند به این محل اصطلاحاً چاپ سبز گفته می شود به این منظور محلهایی که باید لحیم بگیرند پوشانده می شوند و پشت مدار با رنگ شفافی که نشبت به مواد تینری مقاوم باشد رنگ آمیزی می شود پس از زدودن مواد پوشانده (لتراست) از محلهای اتصال، فیبر آماده مونتاژ قطعات می شود در این مرحله کلیه قطعات و سیمهای رابط در محلهای از پیش تعیین شده قرار داده می شوند و مدار از سطح وان قلع که در آن قلع مذاب قرار دارد گذرانده می شود پس از این مرحله قطعات به فیبر متصل شده و مدار آماده آزمایش و کار می گردد.
ب) چاپ مدار توسط فیلم نقشه
در این روش نقشه مدار روی سطح شفافی ایجاد می شود به این منظور می توان از ورقهای شفاف پلاستیکی (ترانس پارنت) یا شیشه استفاده کرد برای ایجاد نقشه روی ترانس پارنت یا شیشه می توان از لتراست استفاده کرد به این ترتیب نقشه توسط لتراست روی سطح شفاف ترسیم می شود.
برای حفاظت لتراست روی آن لایه محافظی از سلفون چسبانده می شود به منظور انتقال نقشه به پشت فیبر لازم است در محل تاریک یا دارای نور قرمز پشت فیبر را با اسپری مخصوص نسبت به نور حساس کرد سپس فیلم نقشه روی فیبر قرار داده شده و از تاریک خانه خارج می شود
در این مرحله به پشت فیا پروژکتور به مدت حدود 10 دقیقه نور تابانده می شود پس از این مرحله قسمتهایی که نور خورده اند در محلول سود شسته شده و محلهایی که با نقشه پوشانده شده اند تثبیت می شود فیبرهایی که در محلول سود تثبیت شده اند را مثل روش قبل در اسید قرار داده تا مس پشت آن پاک شود و مراحلی که در روش اول ذکر شد مانند چاپ سبز و سوراخ کاری انجام می شود استفاده از این روش سرعت تولید تولید را تا حدودی کاهش می دهد و در کارخانجات بزرگ یا تجهیزات الکتریکی اتوماتیک از این روش برای ترسیم مدارهای بزرگ استفاده می شود ولی در کارگاهها و واحدهای صنعتی کوچک این روش برای نمونه سازی و کارهای دقیق استفاده می شود. با استفاده از دستگاههای آگران دیسمان می توان ابعاد مدار ایجاد شده به این روش را نیز تغییر داد که از این روش در ساخت مدارهای مجتمع استفاده می شود
این روش مشابه روشی است که در برخی از کارخانجات نساجی برای چاپ طرح روی پارچه مورد استفاده قرار می گیرد در این روش نقشه روی پارچه های توری مخصوص شبکه داری ایجاد می شود قسمتهایی از مدار که باید پاک شود توسط مواد ژلاتینی مخصوص پوشانده می شود در این روش تمام سطح پارچه به ژلاتین آغشته شده و به روش مشابه قسمت قبل نقشه روی توری تثبیت می شود. البته موارد مورد استفاده در این روش متفاوت است. پارچه آماده موسوم به سیلک درون قاب چوبی قرار داده می شود و رنگ روغنی در قاب ریخته می شود سپس با یک کاردک لاستیکی روی سیلک کشیده می شود تا رنگ از قسمتهایی که ژلاتین ندارد به طرف دیگر که فیبر قرار داده شده است تراوش می کند رنگی که از توری می گذرد روی فیبر نقش بسته و طرح مدار روی فیبر قرار می گیرد پس از خشک شدن رنگ فیبر مثل روشهای قبل در اسید قرار داده می شود تا مدار مسی آماده شود و بقیه مراحل مثل مراحل روشهای دیگر است این روش به علت نیاز به امکانات گسترده و سرعت بیشتر تولید در اکثر واحدهای کوچک کارگاهی مورد استفاده قرار می گیرد که این روش بهترین روش برای این طرح است.
1ـ1ـ2 تشریح جامع فرایند منتخب
در بخش قبل به این نتیجه رسیدیم که بهترین روش برای این پروژه استفاده از روش چاپ توسط سیلک است. قطعات الکترونیکی مورد استفاده فیبر خام و جعبه پلاستیکی از واحدهای دیگر و بازار تهیه شده و عملیات تولید و چاپ فیبر مونتاژ قطعات و مونتاژ دستگاه در این واحد صورت می گیرد برای تهیه جعبه های پلاستیکی از واحدهای قالب ساز درخواست شده و از آنها درخواست قالبهای تزریق پلاستیک می شود و قالبهای آماده در اختیار کارگاههای تزریق پلاستیک قرار داده می شود تا بر حسب سفارش جعبه های مورد نیاز تولید شده و به واحد انتقال داده شود.
فیبر ختم در ورقهایی به ابعاد 1متر در 2متر خریداری می شود و توسط تیغ دستی به ابعاد تقریبی 8×12 سانتیمتر بریده می شود البته می توان برش فیبرها را توسط گیوتین یا قیچی دستی نیز انجام داد ولی چون ممکن است فیبر آسیب ببیند در واحدهای کوچک استفاده نمی شود پس از برش فیبر برای ایجاد طرح مدار پشت آن می توان سیلک آماده شده را روی فیکس چر ساده ای که موقعیت فیبر را نسبت به سیلک ثابت نگه می دارد سوار کرد
در این فیکس چر قاب سیلک با لولا به پایه متصل می شود پس از آن فیبر روی پایه قرار داده می شود و قاب سیلک روی فیبر قرار می گیرد سپس رنگ روغن در قاب سیلک ریخته می شود و با حرکت کاردک رنگ به پشت فیبر منتقل می شود پس از این مرحله فیبرها کنترل می شود تا در صورتی که غلظت رنگ مناسب نبوده یا سیلک آسیب دیده باشد اشکالات ایجاد شده اصلاح شود در صورتی که رنگ بیش از حد غلیظ باشد نقشه پشت فیبر کامل نمی شود و در بعضی نقاط رنگ نفوذ نمی کند همچنین رقیق بودن رنگ باعث می شود که رنگ روی سطح مسی فیبر پخش شود و مدارغیرقابل استفاده شود به جز این موارد ممکن است در اثر کار قسمتی از سیلک سوراخ شده یا توری آن مسدود شود که در نتیجه آن در بعضی از قسمتها رنگ نشست داشته یا در جایی که باید رنگ شود رنگ نفوذ نمی کند فیبرهای رنگ شده در محوطه قرار داده می شوند تا رنگ آن خشک شود همچنین با توجه به حجم تولید می توان از دمنده هایی استفاده کرد تا زودتر خشک شوند زمان تقریبی خشک شدن 2 ساعت می باشد.
پس از خشک شدن فیبرها باید در وان اسید غوطه ور شوند تا مس قسمتهایی که رنگ نشده پاک شود نکته ای که باید رعایت شود باید فیبرها از یکدیگر فاصله داشته باشند چون اگر فیبرها در وان اسید یا در حین حمل و نقل به یکدیگر برخورد کنند ممکن است ایجاد خراش کنند و مس آن قسمت پاک شود و این مساله باعث قطعی مدار می شود و باید برای برخورد نکردن در وان از شاخه هایی استفاده شود که فیبرها در آن چیده شوند زمان تقریبی عمل حدود نیم ساعت است.
محتوی وان اسید باید گرم نگه داشته شود پس از تقریباً دو نوبت چاپ فیبر اسید وان قابل استفاده نبوده و قدرت خود را از دست می دهد که باید اسید مجدداً تهیه شود اسیدهای مصرفی به صورت پودر می باشد که در آب جوش داخل وان حل شده و مورد استفاده قرار می گیرد در مرحله بعدی پس از چاپ مدار پشت فیبرها با تینر شسته می شود تا رنگ روغنی پاک شود این عمل توسط کارگر و با استفاده از پرسهای دستی انجام می شود فیبرهای شسته شده توسط دریل ستونی یا دریل رومیزی پایه دار باید سوراخ کاری شود محلهایی که پایه قطعات قرار می گیرد توسط یک مته سوراخ می شود زمان این عملیات بستگی به طرح مدار و تعداد قطعات دارد که برای این مدار نیاز است این زمان در حدود 3 دقیقه برآورد می شود برای افزایش سرعت کار می توان از شابلونی استفاده کرد که عمل سوراخها سریعتر پیدا شده و سوراخ شود
پس از انجام سوراخ کاری باید پشت مدارها چاپ سبز شود به این منظور که لتراستهای دایره ای محلهای سوراخ که باید پایه قطعات لحیم شود پوشانده می شود و رنگ تینری با پیستوله به پشت فیبرها پاشیده می شود پس از خشک شدن رنگ سبز فیبرها با تینر شسته می شود تا لتراست پاک شود پس از شستشو و پاک شدن لتراست برای اینکه لحیم کاری با سهولت و ظرافت صورت گیرد ابتدا فیبر را باید در ظرفی محتوی فلاکس قرار داده تا تمامی فیبر به این ماده آغشته شود این کار بدین منظور صورت می گیرد که قلع با ظرافت و استحکام کافی اتصال قطعات الکترونیکی روی فیبر را برقرار کند در این مرحله فیبرها آماده مونتاژ قطعات می باشند قطعات مدار و سیمهای اتصال مطابق نقشه روی فیبر چیده می شود و پشت فیبرها با سطح قلع مذاب درون وان قلع مماس می شوند پس از این مرحله اضافی پایه های قطعات توسط سیم چین قطع می شود در این مرحله بعد فیبرها به وسیله تینر فوری باید شسته شود این شستن توسط برس به وسیله کارگر انجام می گیرد این شستشو بدین دلیل است که ماده فلاکس خاصیت خورندگی دارد و باعث خورده شدن مس مدار می شود.
مرحله نهایی مونتاژ محصول به شرح زیر انجام می شود ابتدا سر سیمهای رابط گوشی (کابل 4 رشته) و رابط پریز (کابل 2 رشته) به سیمهای آن پرچ می شود و سر سیمهای هر کابل در یک سوکت پلاستیکی جازده می شود (نری سرسیمها همراه با قطعات دیگر روی فیبر لحیم شده است) سپس این سوکتها روی برد مدار در محل نری فیشها جا زده می شود در مرحله ی بعد سیمهایی که جهت اتصال به قطعات تنظیم صدا، پالس، تون و کلید ردیال روی برد قرار دارند به این قطعات لحیم می شود سپس 8 سرسیم مادگی به سیمهای اتصال شماره گیر پرچ می شود.
سپس این سرسیمها در دو سوکت پلاستیکی قرار داده شده و سوکتها روی برد جا زده می شوند در مرحله بعد پایه های پلی اتیلنی شماره گیر با فشار در محل خود روی جعبه قرار داده شده و شماره گیر با فشار در محل خود روی جعبه قرار داده می شود و شماره گیر تلفن روی این پایه نصب می گردد سپس پایه های جعبه تلفن در سوراخهایی که به همین منظور کف جعبه تلفن تعبیه شده است قرار داده می شود قبل از بستن در جعبه تلفن کلیدهای redial و hold و ولوم تنظیم صدای زنگ روی آن نصب می شود به این منظور پایه های روی جعبه تعبیه شده که با هویه سر آنها روی قطعات ذکر شده پرچ گرم می شود.
در این مرحله می توان در جعبه تلفن را بست ولی چون باید مدار آزمایش شود این عمل به ایستگاه بازرسی نهایی واگذار می شود همچنین سر دیگر سیمهای مربوط به گوشی و دهنی که سرسیمهای مادگی آن قبلاً پرچ شده است به گوشی و دهنی وصل شده و این قطعات در جعبه گوشی نصب می گردد بستن در جعبه گوشی نیز پس از بازرسی انجام خواهد شد آخرین مرحله ی مونتاژ این دستگاه بستن سه شاخه پریز به سیم ورودی است که پس از این مرحله تلفن مورد بازرسی نهایی قرار می گیرد پس از بازرسی و تایید صحت عملکرد دستگاه تلفن در جعبه گوشی و جعبه پایه تلفن توسط بازرسی کنترل کیفی بسته می شود و تلفن به مرحله ی بسته بندی ارسال می شود در این مرحله دستگاههای تلفن در جعبه ها قرار می گیرد و هر 40 جعبه در یک کارتن چیده می شود و در آخر به انبار می رود.
2ـ2 نمودار فرایند تولید
با توجه به مطالب ارائه شده در مبحث 1ـ1ـ2 فرایند تولید را می توان مطابق نمودار زیر به تصویر کشید
1
1ـ برش فیبر
2ـ بازرسی و کنترل
3ـ رنگ کاری با سیلک
2
4ـ غوطه وری در اسید
5ـ شستشو در تینر3
6ـ سوراخ کاری کل پایه ها
7ـ رنگ کاری چاپ سبز4
8ـ شستشو در تینر
9ـ آغشته سازی با فلاکس5
10ـ مونتاژ و لحیم کاری
11ـ بازرسی و کنترل
12ـ برش اضافی پایه ها6
13ـ شستشو با تینر
14ـ مونتاژ و لحیم قطعات با مدار7
15ـ کنترل و مونتاژ نهایی
16ـ بسته بندی
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
16 15 14 13
3ـ2 مواد اولیه و منابع تامین
در این بخش با توجه به فرایند تولید منتخب و شرایط عملکرد واحد میزان مصرف هر یک از مواد اولیه و قطعات مورد نیاز برای تولید یک واحد محصول بیان خواهد شد لذا پس از معرفی مشخصات فنی هر یک از این مواد نسبت به منابع تامین آن تصمیم گیری می گردد در جدول 1ـ2 مواد اولیه و منابع آن ذکر شد و همراه آن قیمتها مشخص شده است.
جدول شماره 1ـ2 مواد اولیه مورد نیاز و منابع تهیه آن:
4ـ2 ابزار و ماشین آلات و منابع تامین آن
به کارگیری ماشین آلات و دستگاههای مناسب از اساسی ترین ارکان واحدهای صنعتی می باشد چرا که انتخاب ماشین آلات مناسب می تواند در بهبود کیفیت محصول و بهینه سازی سرمایه گذاری نقش موثری داشته باشد که شرح آن در جدول 2ـ2 آمده است.
جدول شماره 2ـ2 ابزار و ماشین آلات مورد نیاز و منابع تامین آن
5ـ2 برنامه زمان بندی اجرای پروژه
یکی از ارکان مهم اجرای پروژه که ضامن موفقیت پروژه است برنامه ریزی دوران اجرای پروژه می باشد به همین علت در جدول 3ـ2 برنامه زمان بندی اجرای پروژه آورده شده است.
جدول 3ـ2 زمان بندی اجرای طرح
6ـ2 ظرفیت تولید
انتخاب ظرفیت و برنامه تولید مناسب برای واحدهای صنعتی علاوه بر بهره برداری بهینه از سرمایه گذاری انجام شده، عاملی در جهت کسب بیشترین سود ممکن خواهد بود نظر به اینکه احداث واحدهای صنعتی مستلزم سرمایه گذاری اولیه ای است که در بعضی موارد تقریباً ثابت است، لذا انتخاب ظرفیتهای خیلی کم سودآوری طرح را غیرممکن می سازد. علاوه بر آن در صنایع کوچک انتخاب ظرفیتهای بالا، سرمایه گذار را مجبور به تامین سرمایه زیادی می کند که در آن صورت واحد مورد نظر از چارچوب مطالعات صنایع کوچک و احداث آن فراتر می رود لذا در این بخش با توجه به بررسی بازار، شناخت کانونهای مصرف، نیازهای داخلی، امکان صادرات و… .
ظرفیت طرح با تقابل سودآوری ظرفیتهای بالا و محدودیتهای صنایع کوچک و نیازهای مصرفی تعیین می گردد. با درنظر گرفتن موارد فوق ظرفیت این طرح 20هزار عدد در سال برآورد می گردد.
جدول شماره 6ـ2 معرفی محصول:
7ـ2 پلان سالن تولید
با توجه به نقشه، جانمایی ابزار و ماشین آلات سالن تولید و نحوه استقرار ماشین آلات را می توان مطابق نقشه شماره 1ـ2 نشان داد.
نقشه شماره 1ـ2 پلان سالن تولید
1ـ برش
2ـ رنگ کاری و خشک کاری
3ـ وان اسید
4ـ دریل
5ـ رنگ کاری و شستشو
6ـ میزکار وان فلاکس
7ـ میز مونتاژ قطعات الکترونیکی
8ـ میز کار وان قلع
9ـ برش اضافات
10ـ مونتاژ قطعات خریدنی
11ـ بازرسی و کنترل کیفی
12ـ بسته بندی محصول
7
1
2
3
4
5
6
8
9
10
11
12
8ـ2 جایابی و محل اجرای طرح
محل استقرار کارخانه شهرک صنعتی یزد توصیه می شود موقعیت جغرافیایی و همچنین نزدیک بودن به مواد اولیه و دسترسی به نیروی انسانی مورد نیاز در این شهرستان باعث گردیده است این منطقه بهترین محل برای اجرای طرح باشد.
جدول شماره 5ـ2 جایابی و محل اجرای طرح:
جدول 4ـ2 فضای اشغال شده توسط دستگاهها و فضای مورد نیاز
فصل سوم
نیروی انسانی
شامل
1ـ3 نیروی انسانی مورد نیاز
2ـ3 حقوق و دستمزد
3ـ3 شرح وظایف پرسنل
4ـ3 سازماندهی نیروی انسانی
1ـ3 نیروی انسانی مورد نیاز
کارآیی و اثر بخشی هر سازمان تا حدود زیادی به مدیریت صحیح و به کارگیری موثر منابع انسانی بستگی دارد در این واحد تولیدی تعداد کل پرسنل 21 نفر برآورد شده است و شامل 2 بخش پرسنل تولیدی و غیرتولیدی می شوند در جدول شماره 1ـ3 مشخصات این افراد ذکر شده است.
جدول شماره 1ـ3 مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز طرح
2ـ3 حقوق و دستمزد
برآورد تعداد نیروی انسانی مورد نیاز در بخش 1ـ3 انجام گردیده است و مبنای محاسبه حقوق ماهیانه هر یک از پرسنل نیز معیارهای متداول می باشد لازم به ذکر است جهت برآورد نسبتاً دقیق از پاداش و عیدی و اضافه کاری احتمالی، محاسبه حقوق سالیانه برمبنای 14 ماه در سال انجام می گیرد همچنین براساس مصوبات سازمان بیمه تامین اجتماعی 23% از کل حقوق پرسنل، به عنوان حق بیمه تامین اجتماعی هزینه بیمه سهم کارفرما می باشد که باید به مجموع حقوق پرداخت شده اضافه گردد چکیده این محاسبات در جدول 2ـ3 ذکر شده است.
جدول 2ـ3 حقوق و دستمزد نیروی انسانی مورد نیاز:
3ـ3 شرح وظایف پرسنل
در این واحد تولیدی دو گروه افراد کار می کنند که مطابق زیر دسته بندی شده اند
الف: پرسنل تولید
شامل مهندس، تکنسین، کارگر ماهر و کارگر ساده
ب: پرسنل غیرتولیدی
1ـ مدیریت: مدیر عامل یا مدیر کارخانه مسئولیت مستقیم کل عملیات را بر عهده دارد و مدیریت کلی تولید، مدیریت امور مالی، مدیریت فروش و بازرگانی واحد از جمله مسئولیتهای مدیر عامل خواهد بود. در واحدهای کوچک و متوسط، حجم این عملیات به گونه ای است که یک نفر برای تصدی این مسئولیت کافی است.
2ـ پرسنل اداری، مالی و خدمات برای انجام امور دفتری، حسابداری، کارگزینی و دو نفر کارمند اداری و مالی در نظر گرفته می شود. همچنین سرایداری و نگهبانی و نظافت نیز یک نفر مورد نیاز می باشد و یک نفر نگهبان نیاز است.
3ـ پرسنل تاسیسات و تعمیرگاه جهت انجام امور فنی و سرویس مستمر دستگاهها و تاسیسات یک نفر تکنسین فنی تعمیرات و تاسیسات برای واحد منظور می گردد با توجه به جداول 1ـ3 و 2ـ3 تعداد کل پرسنل این واحد تولیدی 21 نفر برآورد می گردد.
4ـ3 سازماندهی نیروی انسانی
چارت سازماندهی نموداری است که بیانگر وضعیت توزیع نیروی انسانی در این طرح بوده و نوع فعالیت و روابط پرسنل را نشان می دهد یا به بیان دیگر نشان دهنده ی نحوه ی ارتباط مسئولین شرکت با هم و با کارگران می باشد که در چارت ذیل سرپرست شرکت و پرسنل و ارتباط آنها مشخص شده است.
نمودار شماره 1ـ3 چارت سازمانی طرح
مدیرکارمندان اداری و مالی
کارگرماهرکارگرغیرماهرنگهبان تکنسین فنی
فصل چهارم
زمین و ساختمان
شامل
1ـ4 زمین مورد نیاز طرح
2ـ4 ساختمانهای اداری
3ـ4 ساختمان واحد تولید
4ـ4 هزینه های ساختمان سازی
5ـ4 پلان طرح
1ـ4 زمین مورد نیاز
اختصاص فضای مناسب و کافی جهت امور تولید و تاسیسات کارخانه از نظر سهولت در امر نزد کارکنان و جابجایی مواد اولیه و محصولات حائض اهمیت است مساحت مربوط به هر یک از قسمتهای واحد تولید اعم از سالن تولید، انبارها، تاسیسات و تعمیرگاه، آزمایشگاه، ساختمانهای غیرتولیدی و در نهایت زمین و محوطه سازی در این بخش آورده شده است.
1ـ1ـ4 مساحت سالن تولید
برای محاسبه مساحت سالن تولید ابتدا مساحت خالص دستگاهها از کاتالوگهای مربوط به دستگاه استخراج می شود سپس با توجه به خصوصیات کاری هر دستگاه فضای مورد نیاز جهت مواد اولیه و محصول خروجی دستگاه، مانور اپراتور، تعمیرات و نگهداری و… برآورد شده است به مساحت خالص دستگاه افزوده می شود و این جمع مساحت مورد نیاز هر دستگاه را بیان می کند و با در نظر گرفتن تعداد دستگاه مورد نیاز جمع کل مساحت هر نوع ماشین محاسبه می شود و برای کارهای غیرضروری یعنی غیرماشینی نیز مساحت میز کار و محوطه مورد نیاز به همین صورت محاسبه می شود جمع مساحتهای فوق مساحت ماشین آلات یا تجهیزات را تشکیل می دهد برای تامین مساحت راهروها، گسترش آتی و سایر موارد مورد نیاز مساحت ماشین آلات را در عدد 5/3 ضرب می کنیم این عدد مساحت کل سالن تولید می باشد.
2ـ1ـ4 مساحت انبارها
در هر واحد تولیدی انبار به عنوان یکی از ارکان مهم کارخانجات محسوب می شود و غیرقابل حذف هستند به طور معمول وظایف زیر به انبار مواد اولیه محول می شود.
1ـ انبار کردن مواد خام که در انتظار ورود به جریان تولید هستند.
2ـ انبار کردن قطعات خریداری شده که در انتظار ورود به جریان تولید هستند.
3ـ انبار کردن لوازم یدکی و دیگر قطعات مورد استفاده
وظایف دیگری همچون صورت برداری و گزارش وضعیت موجودیها به منظور تهیه گزارشات مالی شرکت و همچنین سفارش خرید مواد اولیه و قطعات مورد نیاز به این بخش محول می گردد ولی چون معمولاً انبارها دو قسمت هستند به توضیح درباره دو بخش می پردازیم.
الف) انبار مواد اولیه
با توجه به مواد اولیه (فیبر مدار چاپی، جعبه پایه تلفن و درب جعبه تلفن، جعبه گوشی تلفن و درب جعبه گوشی تلفن، جعبه های بسته بندی و کارتن بسته بندی) حجم مورد نیاز با توجه به فضای اشغالی هر یک از مواد اولیه به دست می آید.
ب) انبار محصول
محاسبه فضای مورد نیاز برای نگهداری محصول تولید شده بر مبنای تولید یک ماه صورت می گیرد و با توجه به الگوی جریان مواد و مساحت مورد نیاز برای انبار مواد و محصولات یک انبار کلی به مساحت 100 متر مربع جهت نگهداری مواد اولیه و محصولات در این واحد تولیدی پیش بینی می گردد.
3ـ1ـ4 مساحت تاسیسات و تعمیرگاه
با توجه به تاسیسات مورد نیاز این واحد شامل تاسیسات آب، برق، سوخت و… مساحت محاسبه می شود و همچنین در این واحد به منظور انجام تعمیرات جزئی و اتفاقی مساحت 20 متر مربع به منظور احداث تعمیرگاه اختصاص می یابد جمع کل مساحت 55 متر مربع
4ـ1ـ4 مساحت ساختمانهای اداری رفاهی و خدماتی
در صنایع کوچک ساختمانهای اداری متمرکز و معمولاً در معرض دید ساخته می شوند سایر سرویسهای دیگر را نیز در محلی مناسب که دسترس استفاده کنندگان را میسر سازد مستقر می شوند در محاسبه مساحت مورد نیاز بخشهای اداری برای اتاق مدیر واحد 30 متر مربع به ازای هر مهندس 20 متر مربع و به ازای هر کارمند اداری 10 متر مربع تخصص می یابد و برای نگهبانی و سرایداری 40 مترمربع منظور می گردد مساحت کل مورد نیاز 145 مترمربع می باشد.
5ـ1ـ4 مساحت زمین، ساختمان و محوطه سازی
برای محاسبه زمین مورد نیاز واحد لازم است مساحت کل مورد نیاز بخشهای تولیدی، خدمات، اداری، رفاهی و… محاسبه شوند برای برآورد مساحت زمین مورد نیاز واحد جمع مساحت ساختمانها در عدد 5/3 ضرب می گردد این ضریب استاندارد و برطبق اصول مهندسی است پس از مساحت زمین مورد نیاز مساحت بخشهای مختلف محوطه سازی را به این صورت عمل می کنیم.
معادل مجموع زیربنای ساختمانها، پارکینگ، خیابان کشی و فضای باز مورد نیاز خاک برداری و تسطیح در نظر گرفته می شود برای خیابان کشی و پارکینگ 20% زمین و برای فضای سبز نیز 40% زمین در نظر گرفته می شود مساحت کلی حصارکشی نیز با محاسبه طول حصارکشی و ارتفاع دیوار به دست می آید حصارکشی کارخانه به ارتفاع 2 متر می باشد که یک متر پایین آن از جنس آجر و سیمان و بالای آن نرده آهنی می باشد جمع کل مساحت 3880 مترمربع می باشد مساحت زمین مورد نیاز برای این طرح در جدول زیر آمده است.
جدول شماره 1ـ4 زمین مورد نیاز طرح:
2ـ4 ساختمانهای اداری
بخشهای اداری به منظورهای مختلف مثل اداره کارخانه، ارائه سرویس به کارکنان، ارائه سرویس به مشتریان و طرفهای قرارداد تامین مواد و… در کارخانه احداث می شود در صنایع کوچک ساختمانهای اداری متمرکز و معمولاً در معرض دید یعنی در قسمت جلوی اولین ساختمان بعد از در ورودی کارخانه می باشد سایر سرویسها نیز در محلی که دسترسی استفاده کنندگان را میسر سازد مستقر می شوند در محاسبه مساحت مورد نیاز بخشهای اداری برای اتاق مدیر واحد 30 مترمربع به ازای هر مهندس 20 مترمربع و به ازای هر کارمند اداری 10 مترمربع تخصص یافته است همچنین برای ساختمان نگهبانی و سرایداری 40 مترمربع منظور می گردد محاسبه بخشهای دیگر و جمع بندی محاسبات فوق براساس تعداد پرسنل تولیدی و غیرتولیدی واحد محاسبه می گردد.
3ـ4 ساختمان واحد تولید
برای محاسبه سالن تولید ابتدا مساحت خالص دستگاهها از کاتالوگهای مربوط به دستگاه استخراج می شود سپس با توجه به خصوصیت کاری هر دستگاه فضای مورد نیاز جهت مواد اولیه و محصول خروجی و مانور اپراتور، تعمیرات و نگهداری و… برآورده شده به مساحت خالص دستگاه افزوده می گردد این جمع مساحت مورد نیاز هر دستگاه را بیان می کند سپس با در نظر گرفتن تعداد دستگاه مورد نیاز جمع کل مساحت هر نوع ماشین محاسبه می شود برای کارهای غیرماشینی نیز مساحت میز کار و محوطه مورد نیاز به همین صورت محاسبه می گردد جمع مساحت فوق مساحت ماشین آلات یا تجهیزات را تشکیل می دهد به منظور تامین مساحت راهروها گسترش آتی و سایر موارد مورد نیاز مساحت ماشین آلات در عدد 5/3 ضرب می شود این عدد کل مساحت سالن تولید می باشد.
4ـ4 هزینه های ساختمان سازی
هزینه خرید زمین و هزینه های محوطه سازی (خاک برداری و تسطیح، خیابان کشی و پارکینگ، فضای سبز، دیوارکشی و چراغهای پایه بلند برای روشنایی محوطه) و نیز هزینه های ساختمان سازی (سالن تولید، انبارها، تعمیرگاه، تاسیسات و آزمایشگاه، ساختمانهای اداری و سایر موارد) تماماً براساس قیمتهای اخذ شده برای شرایط محل احداث واحد محاسبه می گردد مقادیر مورد نیاز برای هر یک از موارد فوق در بخشهای قبلی اشاره شد در جدول 3ـ4 جمع بندی شده است.
جدول 3-4 هزینه های ساختمان سازی
1ـ4ـ4 هزینه محوطه سازی
این هزینه معادل مجموع زیربنای ساختمانها، پارکینگ، خیابان کشی و فضای باز مورد نیاز خاک برداری و تسطیح درنظر گرفته می شود برای خیابان کشی و پارکینگ 20% زمین و برای فضای سبز نیز 40% زمین در نظر گرفته می شود مساحت حصارکشی نیز با طول حصارکشی و ارتفاع دیوار به دست می آید حصارکشی کارخانه به ارتفاع 2 متر می باشد که یک متر پایین آن از جنس آجر و سیمان و بالای آن نرده آهنی می باشد برآورد در جدول 2ـ4 آورده شده است.
جدول 2ـ4 هزینه های محوطه سازی
5ـ4 پلان طرح نقشه شماره 1ـ4 پلان طرح
1ـ سالن تولید
2ـ انبار مواد اولیه
3ـ انبار محصول
4ـ ساختمان اداری و رفاهی و خدماتی
5ـ نگهبانی
6ـ نمازخانه
7ـ تاسیسات برق
8ـ تاسیسات آب
9ـ تاسیسات سوخت
2
1
3
9
4
8
5
7
6
فصل پنجم
انرژی و تاسیسات
شامل
1ـ5 انرژی برق
2ـ5 انرژی آب
3ـ5 سوخت
4ـ5 تاسیسات حرارتی
5ـ5 تاسیسات برودتی
6ـ5 ارنباطات
7ـ5 تاسیسات تهویه و اطفاء حریق
1ـ5 انرژی برق
اساسی ترین و زیربنایی ترین تاسیسات هر واحد صنعتی تاسیسات برق می باشد زیرا تقریباً همه دستگاهها اصلی خط تولید نیاز به برق دارند از طرفی نیروی برق تامین کننده انرژی مربوط به سایر تاسیسات و همچنین روشنایی کارخانه خواهد بود. به منظور بررسی انرژی برق مورد نیاز واحد ابتدا مقدار برق مصرفی هر یک از بخشهای تولیدی محوطه، تاسیسات و… برآورد می گردد.
الف) برق مورد نیاز خط تولید
بخش عمده برق صرف این بخش می شود به مقدار 15 کیلووات مصرف می شود.
ب) برق روشنایی ساختمانها و محوطه
به منظور برآورد برق مورد نظر برق تخمینی از مقدار برق برحسب مساحت ساختمانها زده می شود برای هر مترمربع زیربنای سالن تولید، ساختمانهای اداری رفاهی و خدماتی به طور متوسط 20 وات برق در نظر گرفته می شود همچنین برای هر مترمربع مساحت و تاسیسات 10 وات منظور می گردد برق مصرفی مقدار 4/10 کیلووات برای روشنایی ساختمانها می باشد چون واحد تولیدی یک نوبت کاری دارد برق محوطه با توجه به روشنایی در مواقع ضروری به تعداد 11 چراغ پایه بلند که پیش بینی شده و خاموشی دستگاه در شب نیازی به برق در شب برای محوطه نیست.
ج) برق مورد نیاز تاسیسات
با توجه به تاسیسات پیش بینی شده برای طرح مقدار برق مصرفی 3/2 کیلووات می باشد.
د) برق مصرفی سالیانه
برق مصرفی سالیانه واحد براساس زمان کار هر یک از بخشهای مصرف کننده برق و توان مورد نیاز محاسبه می شود در جدول 1ـ5 مشخص شده است.
2ـ5 انرژی آب
آب مورد نیاز واحد صنعتی شامل مصارف خط تولید، تاسیسات، ساختمانها و محوطه می باشد آب مورد نیاز خط تولید به مصرف تهیه اسید می رسد آب بهداشتی و آشامیدنی مورد نیاز روزانه واحد براساس مصرف سرانه هر نفر 150 لیتر برآورد می گردد همچنین جهت تامین آب مورد نیاز جهت آبیاری محوطه به ازای هر مترمربع فضای سبز 5/1 لیتر در روز منظور می شود با توجه به موارد بالا آب مصرفی واحد به دست می آید در جدول 1ـ5 این مقدار ذکر شده است.
3ـ5 سوخت
یکی از منابع تامین انرژی واحدهای صنعتی، سوخت می باشد، چنین تاسیساتی در همه واحدهای صنعتی پیش بینی می شود موارد مصرف سوخت در واحدهای صنعتی مختلف شامل تامین دمای مورد نیاز فرایند، گرمایش ساختمانها و سوخت وسایل نقلیه است و نیز در این واحد سوخت به مصرف تاسیسات گرمایش و وسایل تخلیه می رسد که پس از برآورد مقدار و نوع سوخت مورد نیاز تاسیسات سوخت رسانی پیش بینی می شود.
الف) سوخت مورد نیاز تاسیسات گرمایش
با توجه به سطح سالنهای تولید، اداری، رفاهی و خدماتی مقدار سوخت مصرفی مشخص می شود مقدار سوخت مصرفی به ازای هر 100 مترمربع زیربنای سالن تولید، آزمایشگاه ساختمانهای اداری، رفاهی و خدماتی 25 لیتر گازوئیل تخمین زده می شود .
ب) سوخت مورد نیاز وسایل نقلیه
برای وسایل نقلیه سوخت مورد نیاز روزانه 60 لیتر بنزین می باشد.
4ـ5 تاسیسات حرارتی
به منظور گرمایش ساختمانهای تولید از بخاری صنعتی به تعداد یک دستگاه به ازای هر 270 مترمربع زیربنا استفاده می شود همچنین جهت گرمایش ساختمانهای اداری رفاهی و خدماتی و آزمایشگاهها از سیستم گرمایش مرکزی (شوفاژ) استفاده می شود.
جدول تاسیسات حرارتی
5ـ5 تاسیسات برودتی
برای سرمایش سالن تولید به ازای هر 200 مترمربع زیربنا یک دستگاه کولر آبی 6000 و برای سرمایش ساختمانهای اداری، رفاهی و خدماتی نیز به ازای هر 100 مترمربع زیربنا یک دستگاه کولر آبی 4000 در نظر گرفته می شود. به منظور تهویه سالن تولید نیز به ازای هر 150 مترمربع یک دستگاه تهویه در نظر گرفته می شود.
جدول تاسیسات سرمایش و تهویه
6ـ5 ارتباطات
در این واحد تولیدی به دو خط تلفن نیاز است که شرح آن در جدول زیر آمده است.
جدول ارتباطات
7ـ5 تاسیسات تهویه و اطفاء حریق
در اکثر واحدهای صنعتی کوچک کپسولهای آتش نشانی تکافوی نیازهای ایمنی و اطفاء حریق واحد را می کند در این واحد نیز با توجه به اینکه مواد و محصولات قابلیت احتراق زیادی ندارد از همین سیستم استفاده می گردد تعدادکپسولهای آتش نشانی به مساحت ساختمانی بستگی دارد به ازای هر 100 مترمربع مجموع سالنهای تولید، انبارها، تاسیسات و… یک عدد کپسول آتش نشانی در نظر گرفته می شود مجموع کپسولها 6 عدد آمده است تهویه در برودتی ذکر شده است.
جدول 1ـ5 هزینه های انرژی مصرفی
جدول شماره 1ـ5 برآورد هزینه های سرمایه ای انرژی و تاسیسات
فصل ششم
محاسبات مالی طرح
1ـ6 سرمایه کل و منابع تامین آن
2ـ6 سرمایه ثابت
3ـ6 سرمایه در گردش
4ـ6 هزینه تولید سالیانه طرح
1ـ4ـ6 هزینه مواد اولیه
2ـ4ـ6 هزینه حقوق و دستمزد
3ـ4ـ6 هزینه انرژی
4ـ4ـ6 هزینه تعمیرات و نگهداری
5ـ4-6 هزینه استهلاک
5-6 هزینه های ثابت و متغیر تولید
6ـ6 محاسبه نقطه سر به سر تولید
7ـ6 محاسبه قیمت تمام شده محصول
8ـ6 محاسبه قیمت فروش محصول
9ـ6 محاسبه سود ناخالص طرح
10ـ6 محاسبه سود خالص طرح
11ـ6 دوره برگشت سرمایه
12ـ6 توجیه اقتصادی طرح
1ـ6 سرمایه کل طرح و منابع تامین آن
با توجه به اینکه سرمایه کل طرح از دو بخش سرمایه ثابت و سرمایه در گردش تشکیل شده است در این طرح معادل 60% سرمایه گذاری ثابت از طریق دریافت وام بلند مدت 5 ساله با بهره 105 درصد و معادل 80% سرمایه در گردش از طریق دریافت وام کوتاه مدت یک ساله با بهره 22% تامین خواهد شد که در تنظیم ترازهای مالی طرح بازپرداخت آن مدنظر قرار داده شده است.
جدول شماره 1ـ6 برآورد سرمایه کل طرح
2ـ6 سرمایه ثابت
منظور از سرمایه ثابت، آن گروه از داراییهایی که متعلق به واحد صنعتی است که ماهیتی نسبتاً ثابت یا دائمی دارند و به منظور استفاده در جریان عملیات جاری شرکت و نه برای فروش نگهداری می شود به سرمایه ثابت، داراییهای سرمایه ای یا دارایی بلند مدت نیز اطلاق می گردد ئ شامل هزینه های قبل از بهره برداری و هزینه های سرمایه ای است در جدول 2ـ6 این اقلام ذکر شده است.
جدول شماره 2ـ6 سرمایه ثابت طرح (هزینه های سرمایه ای)
1ـ2ـ6 هزینه های قبل از بهره برداری
هزینه های قبل از بهره برداری شامل هزینه های مطالعات اولیه و هزینه ثبت قراردادها و تسهیلات مالی و هزینه های مربوط به آموزش مقدماتی، راه اندازی و بهره برداری آزمایشی و هزینه های جاری دوره اجرای طرح و هزینه های پیش بینی نشده می باشد.
هزینه های قبل از بهره برداری به اضافه هزینه سرمایه ای مساوی با سرمایه ثابت
جدول شماره 3ـ6 هزینه های قبل از بهره برداری
3ـ6 سرمایه در گردش
سرمایه در گردش طرح براساس محاسبه مواد و انرژی مورد نیاز و همچنین پرسنل واحد انجام می شود و شامل مواد اولیه و قطعات مورد نیاز، حقوق و دستمزد کارکنان، انرژی مورد نیاز، هزینه های فروش، سایر هزینه ها می باشد در آخر برای افزایش قابلیت اطمینان و کاهش ریسک احتمالی 5% موارد فوق به جمع حاصله اضافه می شود.
جدول شماره 4ـ6 برآورد سرمایه در گردش
4ـ6 هزینه تولید سالیانه طرح
برای تولید هر محصول علاوه بر سرمایه گذاری مورد نیاز جهت احداث و راه اندازی واحد، هزینه هایی نیز باید به صورت سالیانه و در طول دوره فعالیت واحد منظور کرد این هزینه ها شامل اقلامی مانند حقوق کارکنان، تامین انرژی و… می باشند در این بخش هزینه های ثابت و متغیر برآورد می شود.
جدول شماره 5ـ6 برآورد هزینه های تولید سالیانه
1ـ4ـ6 هزینه مواد اولیه
این هزینه ها که شرح آن در فصل دوم آمده را در جدول 6ـ6 دوباره یادآور شده ایم.
جدول شماره 6ـ6 هزینه مواد اولیه و بسته بندی
2ـ4ـ6 هزینه حقوق و دستمزد
با توجه به توضیحات داده شده در فصل سوم در بخش حقوق و دستمزد جدول 7ـ6 به دست می آید.
جدول شماره 7ـ6 برآورد هزینه های حقوق و دستمزد
3ـ4ـ6 هزینه انرژی
انرژی مصرفی این واحد اعم از آب و برق و سوخت در جدول 8ـ6 با هزینه های آن آمده است.
جدول شماره 8ـ6 هزینه های انرژی مصرفی
4ـ4ـ6 هزینه تعمیر و نگهداری
هزینه های مربوط به تعمیرات و نگهداری از تجهیزات و ماشین آلات و سایر قسمتهای این واحد تولیدی در جدول 9ـ6 برآورد شده است.
جدول شماره 9ـ6 هزینه نگهداری و تعمیرات
5ـ4ـ6 هزینه استهلاک
در این بخش هزینه استهلاک تمام قسمتها محاسبه و در جدول 10ـ6 ذکر شده است.
جدول شماره 10ـ6 هزینه استهلاک
5ـ6 هزینه های ثابت و متغیر تولید
هزینه ثابت هزینه هایی است که با تغییر سطح تولید، تغییر نمی کند هر چند با رسیدن میزان تولید (تعطیلی کارخانه) بعضی از اقلام هزینه ثابت نیز حذف می شوند ولی در تجربه و تحلیلهای مالی با توجه به کوتاه مدن بودن وقفه توقف می توان فرض کرد که این هزینه ها وجود دارند. هزینه های متغیر اقلامی از هزینه ها هستند که با تغییر سطح تولید تغییر می یابند در این بخش نیز بعضی اقلام نسبت به ظرفیت تولید تغییر می کند ولی بستگی آن 100% نمی باشد.
جدول شماره 11ـ6 هزینه های ثابت و متغیر تولید
6ـ6 محاسبه نقطه سر به سر تولید
هزینه ثابت =درصد نقطه سر به سر
هزینه های متغیر-فروش کل
100×
484900 =درصد نقطه سر به سر
1148800 – 1900000
100×
5/64=
7ـ6 محاسبه قیمت تمام شده محصول
81685=
قیمت تمام شده محصول
جمع هزینه های تولید شده سالیانه =
میزان تولید سالیانه
قیمت تمام شده محصول
1633700000 =
20000
8ـ6 محاسبه قیمت فروش محصول
پارامترهای مختلفی بر قیمت فروش محصول موثر خواهند بود که برخی از پارامترهای مهم در زیر شرح داده شده است.
1ـ قیمت مواد اولیه مصرفی که یکی از مهم ترین هزینه های متغیر تولید می باشد و نقش عمده ای را در تعیین قیمت تمام شده محصول دارد.
2ـ منطقه جغرافیایی احداث واحد به خصوص از لحاظ دسترسی به منابع تامین مواد اولیه و کانونهای مصرف محصول، هزینه های مربوط را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
3ـ نوع تکنولوژی مورد استفاده از طریق تاثیر بر سرمایه گذاری، کیفیت محصول تولید و میزان ضایعات و… بر قیمت فروش محصول موثر خواهد بود.
4ـ هزینه نیروی انسانی مورد نیاز تاثیر مستقیم در هزینه های متغیر تولید و قیمت تمام شده محصول دارد.
5ـ ظرفیت تولید واحد بر روی قیمت فروش محصول موثر است به این ترتیب که افزایش ظرفیت تولید از طریق سرشکن نمودن هزینه های سربار باعث کاهش قیمت تمام شده محصول می گردد.
با توجه به استعلام قیمت انجام شده محصول داخلی 100 هزار ریال و محصول مشابه خارجی در حدود 140 هزار ریال در بازارهای داخلی به فروش می رسد.
9ـ6 محاسبه سود ناخالص طرح
(تعمیرات و نگهداری+ انرژی+ مواد اولیه)- (فروش کل) = سود ناخالص
837600 = (27000+63900+971500)- (1900000)= سود ناخالص
ریال 837600000=سود ناخالص
10ـ6 محاسبه سود خالص طرح
{استهلاک قبل از بهره برداری + استهلاک}- {ارزش افزوده ناخالص}= سود خالص
ریال 769600000= (22800000+45200000) ـ 837600000 = سود خالص
ریال 769600000 = سود خالص
11ـ6 دوره برگشت سرمایه
مدت زمانی که مجموع سرمایه ثابت و سرمایه در گردش (سرمایه کل) از طریق سود ناخالص برگشت پیدا می کند برابر است.
کل سرمایه گذاری = دوره برگشت سرمایه
( استهلاک قبل از بهره برداری+ استهلاک + هزینه تسهیلات مالی + سود)
1135800 = دوره برگشت سرمایه
22800+45200+ 51200+ 266300
94/2=
12ـ6 توجیه اقتصادی
کلیه محاسبات صورتهای مالی (مشتمل بر سود و زیان و گردش وجوه نقدی و…) برای زمان اجرای یک ساله طرح و ملی 5 سال اول بهره برداری و نیز تعاریف و محاسبات شاخصهای اقتصادی طرح به طور کامل توسط نرم افزار کامپیوتری انجام گرفته است و نتایج محاسبات کامپیوتری صورتهای مالی و شاخصهای اقتصادی طرح حاکی از سود آوری طرح بوده است.
عمدتاً می توان شاخصهای اصلی آن از قبیل نرخ بازده داخلی، میزان تولید در نقطه سر به سر، سالهای برگشت سرمایه و نسبت سود و زیان ویژه به سرمایه نقدی تاکید نمود که دلیل قاطعی بر توجیه پذیری و پایداری اقتصادی طرح و وجود اطمینان کافی در سرمایه گذاری برای احداث این واحد می باشد.
سود بانکی ـ سود خالص = توجیه اقتصادی
سرمایه گذاری کل × 25/0 = سود بانکی
283950 = 1135800 ×25/0 = سود بانکی
485650 = 283950 ـ 769600
283950>485650
منابع و ماخذ
راهنمایی سرمایه گذاری واحدهای کوچک، کارآفرینان بصیر، 1382 چاپ 1383 انتشارات کارآفرینان بصیر
استفاده از منابع کتابخانه ای مرکز آموزش عالی فنی شهید صدوقی