موزه و خانه مقدم
مقدمه
موزه مقدم یکی از بناهای تاریخی به جا مانده از زمان قاجار است که از نظر تاریخچه معماری و اشیایی که در ان نگداری میشوند ارزش بسیار بالایی دارد
واز محبوب ترین مکان های دیدنی تهران برای گردشگران داخلی و خارجی محسوب میشوند
موزه مقدم دانشگاه تهران یا به عبارتی خانه مقدم از جمله خانه های مجلل دوران قاجار ومتعلق به یکی از درباریان ان دورن به نام محمد تقی خان احتساب الملک است
احتساب الملک دارای دو فرزند به نام های حسن و محسن بود که برای ادامه تحصیل به اروپا رفتند. حسن در فعالیت های ادبی سیاسی و اجتماعی حضور فعالی داشت ودر جوادی فوت کرد از او نمایشنامه بسیار معروف (جعفرخان از فرنگ آمده)به جا آمده است . محسن برادر کوچک تر پس از اتمام تحصیلات خود در رشته های نقاشی تاریخ هنروباستان شناسی درسال۱۳۱۵ به ایران بازگشت و به همراه همسرفرانسوی خود (سلما)در خانه پدری-محل کنونی موزه مقدم -ساکن شدن ودرکنار فعالیت های علمی به گرد اوری اثار واشیای تاریخی و فرهنگی پرداختند
دسترسی خیابان امام خمینی بعد ازخیابان شیخ هادی جنب بانک ملت
استاد محسن مقدم درسال۱۳۶۶ دارفانی را وداع گفت و پس از مرگ همسر ایشان درسال ۱۳۶۹ موزه مقدم دراختیار مسقیم دانشگاه تهران قرار گرفت . این موزه بین ایستگاه مترو حسن آباد ودانشگاه امام علی قراردارد وباحدود چنددقیقه پیاده روی به انجا میرسید. اگرازقبل ازمحل موزه اگاه نباشید اصلا فکرنمیکنید چنین بنایی در این محل وجود دارد اما به دره ورودی موزه میرسید اول چیزی که توجه شما را در این خانه جلب خواهد کرد حوض و شمدانی واستفاده بسیار زیاد و مناسب و زیبا از رنگ های شاد مانند فیروزه ای آبی اسمانی وبنفش است
معماری ایرانی با رعایت اصول ساخت باغ ایرانی در این خانه به خوبی به چشم می آید. این خانه محل سکونت خاندان محمدتقی خان احتساب الملک از صاحب منصبان مشهور دربار قاجار بوده است. سپس این خانه در اختیار دکتر محسن مقدم استاد باستان شناسی دانشگاه تهران قرار گرفت این زوج باذوق که قدر آثار تاریخی و هنری کشورمان را به خوبی می دانستند شروع به جمع آوری آثار با ارزشی از سراسر کشورمان می کنند در قسمت غربی این خانه ساختمان اربابی (برج) واقع شده است که استاد مقدم به همراه یکی از شاگردان در دانشکده هنرهای زیبا، دکتر ابوالقاسمی، در سال ۱۳۴۵ ساخته اند. این ساختمان با کاشی هایی از دوران قاجار تزیین و بخش هایی از هنرهای ایرانی در آن به نمایش گذاشته شده است این ساختمان به شکل قلعه های قرون وسطی اروپا ساخته شده است. دکتر مقدم سعی بر این داشت تا در این محل بخشی از هنر های مردمی ایران را به نمایش بگذارد
+قسمت شمالی این ساختمان یک ایوان با چند طاق با ستون زیبا ساخته شده که مزین به کاشی های از دوران زندیه وقاجار است . در وسط این ایوان حوضچه ای از جنس مرمر قرار دارد که از حمام فتحعلی شاه به اینجا منتقل شده و آبی که از ان جاری میشود توسط یک جوی باریک به داخل یک استخر میریزد که این استخر را دکتر بعد ازسفر به اسپانیا و الگو برداری از استخرو آبنماهای باغ الحمراء ساخته است. حیاط اندرونی و بیرونی با یک دیوار به نام دیوار تجدد از هم جدا شده است این دیوار از چند ستون با طاق های کاشی کاری شده ساخته شده است این ستون ها حجاری شده ویاداور ستون های کاخه چهل ستون اصفهان است پایه ستون ها هنگام تخریب کاخ خواهر ناصرالدین شاه به این خانه منتقل شدند و نمایی زیبا با ستون های فیروزه ای ایجاد کرده اند
۸کار طراحی و ساخت این دیوار زیبا استاد هوشنگ سیحون برعهده داشته درقسمت شمالی حیاط اندرونی ایوان زیبایی قرار دارد که از چهار ستون با سرستون هایی با گچبری کرنتی تشکیل شده است و قسمت بعدی حیاط اندرونی را استاد مقدم وهمسرش باالهام گرفتن از طرح فرش ایرانی انرا طراحی کرده است
حوض خانه این بخش که در زیرزمین این خانه قرار دارد در دوره مظفری در زمان زندگی پدر استاد ساخته که استاد مقدم دیواره های ان را با کاشی و قطعات ضروف سفالی تزیین کرده
کارگاه-کتابخانه دکترمقدم درساله ۱۳۳۷ اتلیه را برای خود بنا کرد که امروز محل نگهداریه کتاب های استاد وکتابهایی برای تحقیق دانشجویان واساتید باستانشناسیی میباشد
پلان خانه مقدم
تزیینات بنا وارد باغ موزه مقدم که میشوید اول از همه حیاط با صفایش چشمت را میگیرد باغچه و حیاط به سبک باغ های ژاپنی ساخته شده است.
یکی دیگر از تماشایی ترین قسمت های باغ موزه دیوار تجدد واتاق قاجار است. این دیوار از چند ستون مارپیچ و تعدادی طاق برروی این ستون ها با تزیینات کاشی و پایه ستون های کاخ چهل ستون اصفهان ساخته شده است
کاربری بنا کاربری اولیه:محل سکونت استاد محسن مقدم کاربری کنونی:موزه وکافه مقدم