به نام خدا
تاریخچه باشگاه استقلال
در ۴ مهر ۱۳۲۴، چند دوچرخه سوار جوان که سابقه قهرمانی در کشور را در کارنامه خود داشتند باشگاه دوچرخه سواران را در خیابان فردوسی تهران بنیان نهادند. زمینه سازی برای شکل گیری باشگاه از یک سال پیش از آن فراهم شده بود. در سال ۱۳۲۳ گروهی از دوچرخه سواران باسابقه که عناوین قهرمانی کشوری این رشته را در اختیار داشتند، بر آن شدند که با ایجاد کانونی برای گردهمایی های دوستانه، یک تشکل صنفی را پایه گذاری کنند. این مرکز، محل تصمیم گیری و سازماندهی امور مربوط به دوچرخه سواری بود. بیشتر این دوچرخه سواران نظامی و دانشجو بودند و نام دفتر مرکزی خود را کلوب دوچرخه سواران گذاشتند.
پس از چهار سال از تشکیل تیم فوتبال دوچرخه سواران، پرویز خسروانی در سال ۱۳۲۸ امتیاز باشگاه دوچرخه سواران را خرید و نام آن را با تصویب هیئت مدیرهٔ باشگاه به تاج تغییر داد. نام «دوچرخه سواران» برای باشگاهی که به دست گروهی از ورزشکاران دوچرخه سواری پایه گذاری شده بود و به طور اختصاصی در این رشته فعالیت می کرد، از هر جهت مناسب بود. اما دوچرخه سواران طی چهار سال رشد شتابان خود در رشته های گوناگون ورزشی صاحب تیم شده بود و از این رو، تغییر نام باشگاه اجتناب ناپذیر می نمود. پرویز عمواوغلی، گرائیلی، ملکی، علی دانایی فرد و سید آقا جلالی اعضای گروه تصمیم گیرنده ای بودند که با تغییر نام باشگاه از دوچرخه سواران به تاج موافقت کردند. طبق مدارک موجود، تاریخ تغییر نام باشگاه یکم اسفندماه سال ۱۳۲۸ هجری خورشیدی بوده است.
اولین قهرمانی در آسیا در فروردین سال 1349 و در باشگاه لبریز از تماشاگر امجدیه (شهید شیرودی)، تیم های تاج از ایران و هاپوئل رژیم صهیونیستی فینال جام باشگاهای آسیا را برگزار کردند. در این دیدار تیم تاج تا دقیقه 83 یک بر صفر عقب بود که در این دقیقه غلام وفا خواه که به مرد جامها معروف بود، گل تساوی را وارد دروازه حریف کرد و کار به وقت اضافه کشید که تیم تاج با گل مسعود معینی مدافع پیش تاخته خود در وقت اضافه قهرمان آسیا شد.
تغییر نام به استقلال و دومین قهرمانی در آسیا با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 باشگاه تاج به استقلال تغییر نام پیدا کرد. استقلال در سال 1370 برای دومین بار قهرمان آسیا شد. استقلال در فینال باشگاه های آسیا توانست تیم لیائولینگ چین را با نتیجه 2 بر 1 شکست دهد و جام را برای دومین بار به خانه بیاورد.
نام و نشان واره پیشین باشگاه، با الهام از تاج پهلوی، تاج بود و در بیشینه مدت فعالیت باشگاه تا پیش از انقلاب، این تیم همین نام را داشت و هواداران این تیم نیز به تاجی معروف بودند. بعد از انقلاب، بازیکنان، دست اندرکاران و نزدیکان باشگاه مجبور شدند برای جلوگیری از انحلال باشگاه نام تیم را عوض کنند و از میان نام های استفاده شده در شعارهای انقلابی آن سال، واژه استقلال را برگزیدند.
به طور تاریخی هواداران استقلال از میان طبقه متوسط و نخبه جامعه ایران بودند، نخستین دسته های این هواداران از میانه های دهه ۱۳۲۰ شکل گرفتند، با پایان جنگ جهانی دوم در ۱۳۲۴ مردم به عرصه های جدید اجتماعی متمایل شدند و علاقه مندان به ورزش، ورزش جدید و جذاب فوتبال را پیگیری می کردند. در همان زمان نیز با انحلال تیم توفان که پرتماشاگرترین تیم زمان خود بود، طرفداران این تیم به تیم های دیگر از جمله دوچرخه سواران متمایل شدند و طرفداران فوتبال در تهران بین سه تیم تاج، دارایی و شاهین تقسیم شدند.
ورزشگاه:
ورزشگاه امجدیه (شهید شیرودی کنونی) از ابتدای تاسیس باشگاه نخستین ورزشگاه خانگی این تیم بود. از نیمه فصل ۵۳–۱۳۵۲ و با افتتاح و بهره برداری ورزشگاه آزادی این ورزشگاه به عنوان میزبان بازی های تاج نیز انتخاب شد و پس از آن تا نیمه دهه ۱۳۶۰ باشگاه به تناوب در هر دو ورزشگاه بازی می کرد اما از ۱۳۶۸ استفاده از ورزشگاه شهید شیرودی متوقف شد و تمامی بازی های استقلال به ورزشگاه آزادی منتقل شد.
باشگاه استقلال با مجموع ۳۶ عنوان قهرمانی رسمی استانی، کشوری و قاره ای، پرافتخارترین تیم باشگاهی فوتبال ایران است. نخستین قهرمانی رسمی باشگاه استقلال، قهرمانی در مسابقات جام حذفی باشگاه های تهران ۱۳۲۶ است. استقلال در میان تیم های حاضر در برترین سطح فوتبال ایران باسابقه ترین تیم است و تنها تیمی ست که از دهه ۱۳۲۰ تاکنون همچنان در بالاترین سطح فوتبال ایران فعال است و همچنین تنها تیمی ست که از ابتدای برگزاری جام های باشگاهی سراسری در ایران در دهه ۱۳۴۰ در هر دهه خورشیدی حداقل یک بار قهرمان ایران شده است. استقلال تنها قهرمان هر پنج سیستم لیگ ایران، جام منطقه ای، جام تخت جمشید، لیگ قدس، جام آزادگان و لیگ برتر خلیج فارس نیز هست. پر گل ترین پیروزی تاریخ باشگاه در ۶ دی ۱۳۳۶ و از مسابقات جام حذفی تهران ۱۳۳۶ رقم خورد. در این بازی تاج با ۱۸ گل تیم داریوش را شکست داد.
از میان رکوردهای شخصی بازیکنان استقلال در زمان حضورشان در باشگاه می توان به ترانسفر بیوک جدی کار در ۱۳۳۷ به تیم ویکتوریا ۱۸۸۹ آلمان اشاره کرد، وی نخستین لژیونر تاریخ فوتبال ایران و آسیا است.
رکورد ها:
در تاریخ باشگاه استقلال تهران محمود فکری با انجام ۳۴۵ بازی بین بازیکنان استقلال رکورددار می باشد. پژمان منتظری با ۳۱۸ و امیرحسین صادقی با ۳۱۶ بازی نفرات بعدی این لیست هستند.
آرش برهانی با 107 گل زده برترین گلزن تاریخ باشگاه استقلال است.
تیم استقلال در سال ۱۳۴۹ در ۱۴ بازی متوالی برنده شده است. این بازیها شامل ۴ بازی در جام باشگاه های آسیا، ۶ بازی در جام حذفی تهران و سه بازی در مرحله مقدماتی اولین دوره لیگ منطقه ای و یک بازی در مرحله نهایی اولین دوره لیگ منطقه ای می باشد.
تیم استقلال یکبار تجربه ۶۳ بازی متوالی بدون شکست را داشته است. تیم استقلال از ۲۲ اسفند ۱۳۶۸ تا ۲۵ آذر ۱۳۷۰ در ۶۳ بازی متوالی شکست نخورد. این ۶۳ بازی متشکل بود از ۹ بازی در باشگاه های آسیا، ۱۱ بازی در جام آزادگان، ۲۸ بازی در باشگاه های تهران، ۱۴ بازی در جام حذفی ایران و یک بازی در جام حذفی تهران. استقلال در این بازیها ۴۶ برد و ۱۷ مساوی کسب کرده است.
در بین دروازه بانهای استقلال حسین حسینی رکورددار کلین شیت در بازیهای لیگ فوتبال ایران در تاریخ باشگاه استقلال می باشد. حسینی در سال ۱۳۹۶ با گل نخوردن در ۸۷۳ دقیقه این رکورد را به نام خود ثبت کرد و در آن زمان علاوه بر شکستن رکورد باشگاه استقلال رکورد فوتبال ایران را نیز جابجا نمود و حدود ۲۲ ماه رکورددار فوتبال ایران بود.
تیم استقلال با ۲۱ بار حضور در تاریخ آسیا رکورددار تعداد حضور در این بازیها در بین تیمهای ایرانی می باشد. آبی پوشان همچنین سه فصل در جام در جام آسیا حاضر بوده اند؛ لذا جمعاً ۲۴ فصل بازی در آسیا را تجربه کرده اند.
تیم استقلال با تجربه ۱۱۹ بازی در لیگ قهرمانان آسیا (تا پایان فصل ۲۰۲۱) رکورددار تعداد بازی در بین تیمهای ایرانی در این مسابقات می باشد. استقلال با کسب 63 برد، بیشترین برد را در بین تیم های ایرانی کسب کرده است و همچنین با ۱۸۶ گل زده بیشترین گل را در بین تیمهای ایرانی زده است. همچنین با در نظر گرفتن بازیهای مرحله پلی آف و بازیهای جام در جام آسیا تیم استقلال ۲۴۱ گل در سطح آسیا به ثمر رسانده است که هیچ تیم ایرانی این میزان گل در سطح آسیا به ثمر نرسانده است.
علی دانایی فرد نخستین مربی باشگاه استقلال در سال ۱۳۲۳ و از بدو تاسیس بود.
در بین مربیان استقلال منصور پورحیدری با مربیگری در ۳۲۶ بازی رسمی رکورددار می باشد و امیر قلعه نویی با ۲۶۸ بازی در مکان دوم قرار دارد.
مهدی رحمتی رکورددار بستن بازوبند کاپیتانی در تیم استقلال می باشد. این بازیکن در ۱۷۲ بازی کاپیتان استقلال بوده است که در ۱۶۶ مسابقه بازی را به عنوان کاپیتان شروع کرده و فقط در ۶ بازی پس از تعویض کاپیتان اول بازوبند را بر بازو بسته است.
فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال ناصر حجازی را به عنوان دومین دروازه بان برتر سده بیستم میلادی در فوتبال آسیا معرفی کرده است.
نخستین گل های ایران در تاریخ جام های جهانی را بازیکنانی به ثمر رسانده اند که از باشگاه استقلال (تاج) به تیم ملی دعوت شده بودند. تیم ملی ایران در بازی دوم خود در جام جهانی ۱۹۸۷ آرژانتین با اسکاتلند به تساوی ۱–۱ رسید که گل ایران را ایرج دانایی فرد به ثمر رساند. در بازی سوم نیز ایران در برابر پرو ۱–۴ شکست خورد که تک گل ایران را حسن روشن وارد دروازه حریف کرد.
منابع
بیتوته
ویکی پدیا