بررسی معماری مرکز هنرهای بصری وکسنر
سبک بنا-موقعیت- معمار-بررسی سایت
یکی از اولین و شاخص ترین ساختمان های سبک دیکانستراکشن ، مرکز هنرهای بصری وکسنر ( 1989 – 1982 ) در شهر کلمبوس آمریکا است . در مسابقه ای که در سال 1982 برای طراحی این ساختمان صورت گرفت ، معماران معروفی از جمله مایکل گریوز ، سزار پلی ، آرتور اریکسون و پیتر آیزنمن شرکت کردند .
سایت این ساختمان در قسمت ورودی اصلی دانشگاه ایالتی اهایو در سمت شرق دانشگاه قرار دارد . عملکرد بنا ، نمایش آثار هنرمندان و دانشجویان دانشگاه در آن است . هر یک از این معماران ساختمان خود را بین دروازه ورودی و ساختمانهای موجود در سایت قرار دادند . ولی در کمال تعجب ، ساختمان طراحی شده توسط آیزنمن به گونه ای بود که فضای باریک بین دوساختمان موجود در سایت را شکافته و در بین آن دو قرار گرفته بود و تعجب بیشتر آن که طرح وی به عنوان برنده اول اعلام شد . از آن زمان سبکی در معماری به نام دیکانستراکشن در مجامع بین المللی معماری به نام سبک دیکانستراکشن در مجامع بین المللی معماری مطرح و مورد توجه قرار گرفت .
ویژگی طراحی
تاثیر اندیشه های فیلسوف فرانسوی "ژاک دریدا" بر آثار "پیتر آیزنمن" را به طور مشخص می توان در پروژه "مرکز هنرهای بصری وکسنر" دنبال نمود. آیزنمن در طی سالهای متمادی فعالیت حرفه ای خود، نظریه "ساختارشکنی در متن"، که از جمله مهمترین نظریات فلسفی مفاهیم می باشد را مطرح نمود.
انتظار می رفت مرکز فرهنگی وکسنر به عنوان اولین بنای معرف "معماری دیکانستراکشن"، اثری شاخص و منعکس کننده ایده هایی ساختارشکنانه در معماری باشد؛ اما به دلیل پاسخ های نامناسب به نیازهای عملکردی پروژه؛ همچون جانمایی فضای نمایشگاهی هنرهای زیبا در معرض مستقیم نور خورشید، این اثر نتوانست انتظارات مخاطبین را از اولین بنای عمومی دیکانستراکتیویستی برآورده سازد. با این وجود آثار پیتر آیزنمن (Peter Eisenman) در بطن خود قابل تحلیل می باشند، استراتژی نهفته در هندسه، که بنا و شالوده طرح های وی را می سازد هرگز نباید جدا از فرم بنا پنداشته شود. آثار اخیر آیزنمن نیز برخلاف اصول معماری کلاسیک از اصول زیبایی شناسانه و مبانی تاریخی فاصله گرفته و با زبان معماری بی بدیل، از بی نظمی جهان مدرن، ناتوانی انسان و گوناگونی دانش ها سخن می گوید.
هدف از طراحی
تعریف و ساخت پروژه مرکز هنرهای وکسنر در دانشگاه ایالتی اوهایو شهر کلومبوس آمریکا، در جهت فراهم آوردن فضایی مناسب برای مطالعه و پژوهش پیرامون هنر معاصر و از مهم ترین آثار دوران فعالیت حرفه ای آیزنمن به شمار می رود. وی طراحی این پروژه را در سال 1982 طی مسابقه ای بین المللی و با وجود رقیبان سرشناسی همچون "مایکل گریوز" و "سزار پلی" برنده شد.
ویژگی معماری
آیزنمن قطر بزرگ زمین پروژه که به تخم مرغ شباهت دارد را به عنوان آکس اصلی در نظر گرفت، ساختمان های موجود در سایت در دو طرف این آکس جانمایی شده بودند. وی بخشی از پروژه را در شکاف میان دو ساختمان آمفی تئاتر و دانشکده موسیقی تعریف نمود. وی در خصوص طرح این بنا می گوید: "پس از بیرون کشیدن دو محور برآمده از شبکه شطرنجی شهر و دانشگاه از بطن سایت پروژه و توجه به وجود اختلاف زاویه 17 درجه بین این دو، این مکان را محل تلاقی و ملاقات دو گروه هنرمندان و دانشجویان دانشگاه و دیگری بازدیدکنندگان و اهالی شهر قرار دادم". شبکه ذکر شده نمودی سه بعدی در فضا می یابد و با رنگی سفید به مثابه سازه ای دکوراتیو، عنصری است برای برقراری پیوند میان مرکز وکسنر، محوطه دانشگاه و شهر.
در طی گود برداری زمین پروژه، آیزنمن متوجه پی ها و شالوده های ساختمان تخریب شده دانشکده نظامی شد و در جهت باز زنده سازی روحیه قدیمی سایت قلعه های نظامی دفن شده در خاطره سایت را در حیاتی نو و در قالب برج هایی آجری که گویی در حال فروپاشی اند بازسازی نمود.
بی شک پروژه مرکز هنرهای وکسنر از مهم ترین نمونه های معماری ساختارشکن؛ به شمار می رود و بدیهی است که آیزنمن معرفی تئوری ها و ایده های انتزاعی و نو را در جایگاهی فراتر از عملکردی بودن پروژه قرار داده است.
ویژگی بنا
در واقع ساختمان وکسنر، به عنوان یک داربست با یک شبکه سه بعدی سفید که پدیدار می شود به عنوان ستون ساختمان زیر پوشش قرار می گیرد و در زاویه ای بین ساختارهایی که از پیش وجود دارد و ناشناس هستند جریان دارد.این شبکه شطرنجی به عنوان یک معبر بین ساختمان موجود و گالری وکسنر که در امتداد قسمتی از فضای بنا که بیشتر زیر زمین وجود دارد، قرار گرفته است.
این چارچوب که با شبکه شهری کلمبوس نا آشناست،مرکز وکسنر و محوطه دانشگاه را به آن سوی شهر پیوند داده و به طور با شکوهی شبکه شهری را به شبکه محوطه دانشگاه متصل می کند. معمولا آیزنمن یک شبکه بر روی شبکه دیگربرای خلق یک پیوند پریشان کننده در سایت قرار می دهد.
محوربندی سایت
در این سایت کتابخانه روی محور اصلی ورودی است و دردو طرف آن دانشکده های مختلف قرار دارند . این نحوه چیدمان را توماس جفرسون (سومین رئیس جمهور آمریکا Thomas gefferson) برای طراحی دانشکاه و ویرجینیا ابداع کرد.آیزنمن در طرح خود ساختمان خود را بین دو شاختمان آمفی تئاتر و دانشکده موسیقی که فاصله آنها از یکدیگر حدود دو متر بود قرار داد.
بحثی که پیتر آیزیمن مطرح کرد این بود که : من پس از بیرون کشیدن دو محور ( یکی محور شمالی جنوبی یعنی محور دانشگاه و دیگری محور شهر ) از بطن سایت پروژه و توجه به وجود اختلاف زاویه ۱۷ درجه بین محور شبکه شطرنجی دانشگاه و محور شبکه شطرنجی شهر ، این مکان را محل تلاقی و ملاقات دوگروه معرفی کردم . یک گروه هنرمندان و دانشجویان دانشگاه و گروه دیگر باز دید کنندگان و اهالی شهر بودند . سپس یک کد یا تنشانهاز هر کدام از این دو گروه را انتخب کردم . شبکه شطرنجی دانشگاه و شبکه شطرنجی شهر را روی هم قرار دادم در حالیکه ۱۷ درجه اختلاف زاویه داشتند.
در مرحله بعد ، وقتی که سایت محل پروژه را شکاقتم و در آن نفوذ کردم تعدادی فوند اسیون دیدم که ساختمان آن دیگر وجود خارجی نداشت و غایب بود من آنرا از غایب به حضور آوردم.
در سایت این پروژه چیزی که در مرحله اول در نظر نبود این ساختمان بود که مربوط به دانشکده نظامی ارتش بود که آنرا سی سال پیش تخریب کرده بودند . این ساختمان جزئی از این متن بود یا به عبارتی آن دانشکده متعلق به این سایت بود که دیده نمی شد و من آنرا به حضور آوردم و در کار خود نشان داد.
مرکز هنری وکسنر، طراحی شده توسط معمار بزرگ پیتر ایزنمن و همکاری ریچارد تروت می باشد که از ساکنین شهر کلمبوس در اوهایو بوده است ؛ مکانی که این مرکز در آن ساخته شده است. این ساختمان، محلی برای هنر معاصر در دانشگاه ایالتی اوهایو می باشد و در اواسط دهه 80 ، میان سال های 1983 تا 1989 ساخته شده است. این مرکز، اولین ساختمان عمومی ِ آیزنمن پس از سال ها تلاش به عنوان منتقد و نظریه پرداز معماری بوده و چشم انتظاران بسیاری داشته است.
این ساختمان، نه تنها اولین سازه ی عمومی آیزنمن، که یکی از اولین ساختمانهای ِ حقیقی ساخته شده از معماری دیکانستراکشن بوده است. آیزنمن سال ها پیش از ساخت این ساختمان و البته هنوز، یکی از بزرگترین طرفداران و ایده پردازان معماری دیکانستراکشن بوده است ؛ سبکی پست مدرنْ که از دهه 80 میلادی آغاز گشت که به نمایش قطعات ساختار سازه و اعوجاج ساختمان می پردازد و به ساختارشکنی یک سازه ی منسجم پرداخته و آن را با ترکیبی نو و آشفته گون در کنار هم قرار می دهد.
علاوه بر این، آیزنمن ساختمان را نسبت به شبکه بندی متعامد دانشگاه، به نادرستی تراز نموده است. وی در ابتدا، به تقلید از " بهم ریختگی " پردیس دانشگاه، خطوط اصلی سازه را از راستاهای افقی و عمودی ستون گذاری آن گرفته است و سپس، دقیقا برخلاف جهت غربی – شرقی ِ سازماندهی دانشگاه، مرکز خود را شمالی – جنوبی قرار داده است. تقابل و تداخل این شبکه ی کاملا متفاوت، احساسی از هرج و مرج و آشفتگی را در درون ساختمان، بوجود می آورد و این امر نیز، یکی از اصول برنامه ریزی شده در معماری دیکانستراکشن می باشد.
نورگیری بنا
متاسفانه، با تاکید بر اصول دیکانستراکشن، ساختمان قابلیت های کاربردی و عملکردی خود را از دست می دهد. این طرح، موجبات مسائلی در ساختمان گشته است، از جمله چکه کردن سقف، به دلیل تعامد عمدی دو راستای ساختمان و مشکلاتی به دلیل متریال های استفاده شده در برخی از نقاط ساختمان.
همچنین، داربست های کار شده در اطراف ساختمان، به بهای ایجاد شفافیت، بیش از حد مجاز به نور مستقیم آفتاب، اجازه ورود می دهند و این امر باعث صدمه زدن به آثار هنری در گالری ها و نوسانات بیش از انتظار دما در محیط های داخلی می گردد که گاه تا 40 درجه پیش می رود. در واقع، پلان های متعامد به کاربران، احساسی " خصمانه " می دهد ؛ به گفته ی آیزنمن، کاربران باید و مطمئنا نسبت به دیوارهای نابجا کار شده ی طرح، احساسی " تهوع آور " پیدا کنند. تمامی این نقصان ها، منجر به بازسازی این مرکز در سال 2003 ، تنها سه سال پس از گشایش آن گشته است
https://www.arthut.ir/cultural/1002-wexner-center-for-the-arts.html
https://www.archdaily.com.br/br/793308/banheiro-publico-muntinga-plus-puy-architekten/5653ac70e58ece1533000034-public-bath-muntinga-plus-puy-architekten-photo?ad_medium=widget&ad_name=navigation-next&next_project=yes
https://www.noandishaan.com/forums/topic/64292-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C-%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%86%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%86%D9%85%D9%86/
https://www.noandishaan.com/forums/topic/64292-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C-%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%86%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%86%D9%85%D9%86/