بنام خدا
برج بیونیک شانگهای چین
3000 سال پیش جنگجویان و کارگران چینی آجرها و سنگها را در مسیرهای پر فراز و نشیب بر روی هم گذاشتند تا با ساخت سمبلی شکوهمند از اقتدار و درایت خود ، طولانی ترین بنای افقی جهان را به نام خود ثبت کنند.
دیوار دفاعی چین که 7000 کیلومتر از نقشه جغرافیایی کنونی کشور چین را اشغال کرده است ، روزگاری 50000 کیلومتر طول داشت، که معادل گردش به دور زمین بود !!
امروز پس از گذشت 30 قرن از شروع ساخت این اعجاز از عجایب هفتگانه ، چینیان در حال ساخت بلندترین سازه عمودی جهان هستند.
گروهی از معماران اسپانیایی در حال اجرای پروژه "برج سفید شانگهای" هستند که 1 هزار و 228 متر ارتفاع دارد و 4 برابر مرتفع تر از برج ایفل پاریس است.
دو معمار اسپانیایی به نام های "خاویر پیوز" و "ماریا روزا سرورا" برج سفید شانگهای را طراحی کرده اند.
این برج عظیم که یک هزار و 228 متر ارتفاع و 300 طبقه دارد، چهار برابر مرتفع تر از برج ایفل بوده و گنجایش پذیرش 100 هزار نفر را دارد.
ایده ساخت این آرمانشهر عمودی بیش از 7 سال قبل شکل گرفت. اما پس از حوادث 11 سپتامبر 2001 که منجر به فروپاشی برج های دوقلو در نیویورک شد، پروژه این برج چینی مسکوت ماند.
طراحی این برج از طبیعت اقتباس شده است، به طوریکه ساختار باریک اما مقاوم مثل استخوانهای پرندگان، انعطاف پذیری درختان و عمقی مثل ریشه گیاهان از ویژگیهای مهم این برج است.
در صورتی که این برج ساخته شود، 50 درصد آن منزل مسکونی و 50 درصد دیگر آن یک هتل با گنجایش 100 هزار نفر خواهد شد. زیربنای برج سفید شانگهای دو میلیون متر مربع است.
براساس گزارش روزنامه اسپانیایی "ال پائیس"، یکی از طراحان شهری اسپانیایی درخصوص این برج عظیم که می تواند یک شهر عمودی برفراز آسمان باشد، گفت:" هیچ ساختمانی هرگز نمی تواند جای یک شهر را بگیرد. ما نباید فضاهای عمومی، خیابان ها و میادین شهری خود را از بین ببریم."
برج بیونیک بیشتر از دو برابر بلندترین برج معاصر ، تایپه 101 ، بلندی دارد.
شاید نخستین دلیل ساخت این آسمانخراش که تحقیق و پژوهش درباره آن از سال 1992 شروع شده است ، حل مشکل اسکان در شانگهای ، یکی از پرجمعیت ترین شهرهای پرجمعیت ترین کشور دنیا، چین ، بوده است؛ چراکه طراحان شهری اعتقاد دارند با توجه به روند رشد جمعیت و اینکه جمعیت جهان طی 50 سال آینده بالغ بر 12 میلیارد نفر خواهد شد، برنامه ریزی جدید و قوانین نوینی لازم است تا اتلاف نامعقول انرژی و تاراج محیط زیست کنترل شود.
بی شک 12 میلیارد نفر نمی توانند در جامعه ای که بر اساس قوانین و ارتباطاتی که برای یک صدم همان مقدار جمعیت برنامه ریزی شده است زندگی کنند.
برج بیونیک را می توان ادغام دو شهر عمودی و افقی دانست؛ این برج برای 12 همسایگی عمودی که ارتفاع هر یک بطور متوسط 80 متر است در نظر گرفته شده است.
هر طبقه شامل 2 گروه از ساختمان ها می شود : داخلی و خارجی. هر دو نوع این ساختمان ها گرد یک باغ عمودی بسیار وسیع قرار گرفته اند. مورد دوم یا پایه جزیره محدوده ای به قطر 1000 متر است که بناهایی با ارتفاع های متفاوت ، باغهای وسیع ، دریاچه ها و فضاهای ارتباطی در آن پراکنده شده اند.
و اما آنچه این برج را شگفت انگیز میکند چیزی بیشتر از ارتفاع 1228 متری آن و یا اسکان 100 هزار نفر در این بنای 300 طبقه ای است. خاویر جی پیوز و ماریا رزا سرورا ، دو معمار اسپانیایی ، این سازه غول پیکر را بر اساس قوانین حاکم بر طبیعت طراحی کرده اند. این دو معمار در ادامه پژوهش های خود در راستای آموختن مسائلی چون انعطاف پذیری ، قابلیت سازگار شدن با محیط ، صرفه جویی انرژی و … از طبیعت و نتیجتا" کشف و ساخت نمونه سازه ای جدید به نام Bio Structure، برج بیونیک را به گونه ای طراحی کرده اند که تمام قسمت های آن ملهم از طبیعت باشد ، چراکه آنها اعتقاد دارند طبیعت پاسخ تمام مشکلات را در خود دارد.
اولین و مهمترین نکته ای در ساخت بنایی مرتفع باید به آن توجه شود ، مقاومت آن در برابر باد و زلزله است. این مسئله در برج بیونیک با ساخت پی های ملهم از ریشه درختان تنومند حل شده است.
ریشه های شناور در خاک درخت ، این سازه بی نظم را قادر می کند تا نیروی باد را به صورت متلاشی و خرد شده به زمین منتقل کند و در برابر نیروهای حرکتی حاصل از زلزله مقاومت لازم را داشته باشد.
پیوز و سرورا با علم به این نکته و همچنین آگاهی از این که پی های افقی برای مقاوم سازی سازه ای بلندتر از 500 متر مناسب نیستند ، طرح خود را بر روی فونداسیونی ریشه مانند مستقر کردند.
همچنین قسمت فوقانی این بنا قابلیت نوسان ، توانایی ایستادگی در مقابل بادها و طوفان های سنگین را دارد، البته این نوسان به قدری آرام انجام می گیرد که برای ساکنین آن محسوس نیست. حجم کلی آوندی شکل برج بیونیک به وضوح ایده گرفتن آن را از طبیعت نشان می دهد.
اما این تنها شکل ظاهری آوند نیست که در این طرح از آن استفاده شده است. سیستم سازه ای آوندی در قسمت های مختلف برج دیده می شود. عملکرد همه 92 ستون برقرار کننده ارتباط عمودی این برج توسط سیستم آوندی تعریف شده اند. وظیفه این ستون های خیابانی جابجا کردن ساکنان ، آب ، انواع مختلف سیالات موجود و انرژی لازم برای کل محدوده است (درست مانند وظیفه آوند در ساختار گیاهی)
ساختار این ستون های خیابانی سوراخی است که با غشای نازک و پیچ و تاب خورده ای شکل گرفته و اطرافش با بتن های خاصی پوشانده شده و در نهایت شکلی کپسول مانند به خود گرفته است.
پیچ خوردگی غشاء باعث بالا رفتن استحکام مجموعه و همچنین قابلیت انعطاف در برابر بار غیرمتمرکز و بی نظم فشار باد می شود.
یکی از مشکلات دائمی برج های بلند، آتش سوزی هایی است که خانه و محل آسایش ساکنین را به جهنمی تبدیل می کند؛ حتی تصور این فاجعه که 100000 نفر داخل تله ای آتشین در حال خفگی هستند ، غیرقابل تحمل است . سرورا و پیوز پاسخ این مشکل را نیز در طبیعت یافته اند.
حلقه های متحدالمرکز داخل درخت ها که آوندها در درون آن جای دارند , مانند لایه های هوا باعث خفگی آتش و مانع گسترش آن می شوند.
برج بیونیک نیز از همسایگی عمودی تشکیل شده است که مانند این حلقه های متحدالمرکز عمل می کنند و در حقیقت مانند تشک های هوایی هستند که آتش وارد آنها نمی شود و خروج از بنا را برای ساکنین میسر می کند.
تهویه برج بیونیک با الهام از آشیانه پرندگان صورت می گیرد؛ پوسته خارجی این برج همانند این آشیانه ها در عین استحکام متخلخل است. این پوسته اجازه می دهد نور و هوا به صورت کنترل شده داخل فضا شوند و یک سیستم تهویه مطبوع طبیعی در فضای داخلی بوجود آید.
این سیستم اجازه می دهد با وجود امکان پذیر نبودن باز کردن پنجره ها به دلیل وجود بازشو هایی در پوسته آلومینیومی خارجی بنا , هوای تازه وارد فضا شود.
تمامی این موارد تعادل شگرفی بین برج بیونیک و طبیعت ایجاد می کند.
100000 نفز به جای اشغال کردن محدوده ای به شعاع 2 کیلومتر در شهر عمودی به شعاع نیم کیلومتر ساکن شده اند تا به شعار " طبیعت , اولین و بهترین " فلسفه بیولوژیکی پاسخ گویند و زمین را به طبیعت باز گردانند و این احترام به طبیعت شاید یکی از نکاتی باشد که در آینده بتواند این پروژه در حال اجرا را ماندگار کند.
پیوز و سرورا پس از پژوهشی چندین ساله کار طراحی خود را در سال 2000 به پایان بردند و این پروژه با براورد هزینه ای بالغ بر 15 میلیارد دلار در حال اجرا می باشد و از مزیت های آن اسکان حین اجرا می باشد. طراحان و مهندسان این پروژه می گویند به محض اتمام طبقه اول امکان ساکن شدن مالکین این طبقات میسر می باشد و این یعنی 15 سال قبل از اتمام کامل ساخت برج بیونیک.
پایان