ایمنی زیستی در تولید میگوی عاری از بیماری
تعریف میگوی SPF
میگوی SPF به میگویی گفته می شود که عاری از پاتوژن های مشخصی می باشد (در لیست OIE مشخص شده) باشد
یا به عبارتی
میگوی SPF دارای تاریخچه مستندی مبنی بر عاری بودن از پاتوژن های مشخصی می باشد (که در لیست OIE مشخص شده)
تعریف میگوی SPF بر اساس سطح ایمنی زیستی
میگوی SPF : بسته به سطح امنیت زیستی جائی که میگوها پرورش می یابند دارد
لفظ SPFفقط برای میگوهای نگهداری شده در یک هچری با امنیت زیستی بالا(High biosecurity) نظیر مرکز NBC در انستیتو اقیانوسی Oceanic Institute)) در هاوائی امریکا اطلاق می شود
میگوهائی که از NBC به سایر هچری ها با امنیت زیستی متوسط منتقل می شوند سطح SPF بودن خود را از دست داده و اصطلاحا لفظ High Health (medium biosecurity) به آنها اطلاق می شود
میگوهائی که از این هچری ها خارج شده و به هچری های با سطح ایمنی زیستی پائین ویا استخرهای پرورشی یا تانک های پرورشی منتقل می شوند تحت عنوان میگوی تجاری ( Commodity shrimp ) نامیده می شوند.
بهبود شرایط فیزیکی و فضای کار (سخت افزار)
بهبود شرایط فیزیکی و فضای کار (سخت افزار)
بهبود شرایط فیزیکی و فضای کار (سخت افزار)
بهبود شرایط فیزیکی و فضای کار (سخت افزار)
بهبود شرایط فیزیکی و فضای کار (سخت افزار)
نصب دستگاههای UF و UV در ورودی سالن تکثیر
تغییرات نرم افزاری
آموزش پرسنل
درخواست جهانی برای آبزیان
فعالیتهای آبزی پروری= تشدید، متنوع و گسترش
بیماریها افزایش خواهند یافت
حذف خطرغیر ممکن←استراتژی کاهش خطر
کاهش خطر=مدیریت بهداشتی= بیوسکیوریتی
مدیریت بهداشتی یعنی چه؟
مفهوم بسیار گسترده
ولی مفهومش استفاده از مواد شیمیایی و بهداشتی نیست
درک ارتباط و مدیریت محیط،میزبان و عامل بیماری است
مدیریت بهداشتی
در همه سطوح بایستی اجرا شود
هچری/مزرعه/استخر/
روستا/استان
سطح ملی / منطقه ای / بین المللی
بیوسکیوریتی (ایمنی زیستی)
یک واژه جدید از تفکر قدیمی
واژه ایمنی زیستی(Bio-security) ازحدود 50 سال پیش وارد صنعت دامپروری جهان شد، ولی در پرورش آبزیان و میگو موضوع جدیدی است.
بیوسکیوریتی
بیو سکوریتی در آبزی پروری را Moss در 1998 چنین تعریف کرد: به مجموعه روش هائی که در مراکز تکثیر و پرورش اعمال میگردد تا آبزیان پرورشی را از ابتلا، شیوع و انتقال بیماری و یا هرنوع شرایط نامطلوب بهداشتی مصون نگهدارد.
اما تعریف جدیدی که در سال 2000 در این خصوص(در زیر بخش پرورش دام) ارائه شد موجب تکمیل این تعریف گردید: ایمنی زیستی به مجموعه روش های ضروری گفته می شود که به منظور پیشگیری، مهار و ریشه کنی بیماریهای عفونی واجد اهمیت اقتصادی در دامداری ها بکار گرفته می شود.
امروزه در حقیقت بیو سکوریتی در آبزی پروری تلفیق و یا مجموعه دو تعریف بالاست. به عبارتی این واژه ترکیبی از طب پیشگیری،آزمایشات تشخیصی،عملیات ضد عفونی و درنهایت ریشه کنی است که در سطوح مختلف عملیاتی اجرا و پیگیری می شود.
اهمیت بیوسکیوریتی
اِعمال بیوسکیوریتی
بیوسکیوریتی= استراتژی + ابزار + اجرای عملیات
برای توسعه و اجرای بیوسکیوریتی ←تقسیم مسئولیتها
بیوسکیوریتی =
استراتژی
+
ابزار
+
اجرای عملیات (پیاده سازی)
ابزار بیوسکیوریتی
Guidance tools
Standards and agreements (OIE Aquatic Code)
Regional Technical Guidelinesدستورالعمل دامپزشکی.pdf
Better management practices (BMP, GAP,…)
Standard operating procedures (SOPs)Bandargah+SOPs[1].pdf
پیاده سازی
شناسایی فاکتورهای خطر(Risk factors)
Risk analysis
آموزش کارکنان
گواهی های سلامت
قرنطینه
ثبت داده ها
گزارشات بیماریها
طرح عملیات احتمالی
سطوح بیوسکیوریتی
بین المللی
منطقه ای
ملی» آیین نامه ها و استراتژی بهداشت آبزیان در کشور
محدوده مشخص
مزرعه/هچری
استخر/تانک
بیوسکیوریتی در سطح هچری
شناسایی راههای ورود پاتوژن به مرکز تکثیر (نقاط بحرانی)
ضدعفونی نقاط بحرانی مشخص شده
بازرسی و قرنطینه میگوهای وارد شده به سیستم
ایجاد محدودیت دسترسی
شناسایی فاکتورهای خطر، چگونگی استقرار و گسترش بیماری
بیوسکیوریتی در سطح هچری
عملیاتی که باعث کاهش احتمال معرفی پاتوژنها به سیستم، بهبود محیط پرورش و مانع بروز بیماری یا گسترش آن بشود
برای رسیدن به موارد فوق بایستی تمامی راههای ورود پاتوژنها به سیستم شناسایی شود(ریسک فاکتورها)
همچنین شناسایی کلیه موارد محیطی که ممکن است باعث تقویت عامل بیماری در سیستم و بروز بیماری بشود(risk analysis).
ناقلین پاتوژنها
ناقلین بیولوژیک (مولد، پست لارو، میزبانهای واسط، میزبانهای مخزن)
ناقلین غیر بیولوژیک (انسان، پرنده، سگ، حشره، … )
ناقلین غیرزنده(آب، ماشین، کفش، لباس، سطل و ساچوک، توری و …)
راههای ورود پاتوژنها
انتقال از طریق آب (Waterborne)
انتقال از طریق هوا (Airborne)
انتقال زمینی (Overland)
راههای دستیابی به بیوسکیوریتی Waterborne
انتخاب محلی که دور از منبع آلودگی باشد
کاهش استفاده از آب (zero exchange)
سیستم بسته
درمان آب
فیلتر آب ورودی
استفاده از ضدعفونی کننده ها
استفاده از استخر ذخیره آب (Reservoir)
استفاده از چاه (آبهای زیرزمینی)
راههای دستیابی به بیوسکیوریتی airborne
انتخاب محل به نحویکه محل مورد استفاده از سایر مزارع یا هچریها دور باشد
پوشش دار کردن همه استخرها
پرورش در فضای بسته (All in door)
برنامه برای دفع پرندگان
کنترل حشرات
راههای دستیابی به بیوسکیوریتی Overland
غربالگری میگوهای مورد استفاده
محدودسازی بازدیدها با ایجاد حصار دور هچری
ایجاد محدودیتهای سختگیرانه بهداشتی برای بازدیدکنندگان و کارکنان هچری
(foot dips, hand hygiene,protective clothing) and vehicles (wheel dips)
ممنوعیت جابجایی ابزار و وسایل در هچری (ساچوک، سطل،هواده و…)
محدودیت در جابجایی موجودات زنده
To clean up all of equipment and vehicles before entering farm
Sanitation and Biosecurity
جدول آنالیز خطرات
جدول پایش میگوها
جدول پایش آب
با تشکر از توجه شما