الکتروکاردیوگرام
تعریف :ترسیم و ثبت فعالیت الکتریکی قلب
کاغذ الکتروکاردیوگرافی:
کاغذ شطرنجی مخصوصی است که دارای خطوط افقی و عمودی به فاصله 1mm بوده که در حالت استاندارد که دستگاه با سرعت 25mm/sec می باشد,زمان هر خانه کوچک 0.04sec است.
نکات قبل از گرفتن الکتروکاردیوگرام
قبل از گرفتن ECG، در مورد بی خطر بودن آن با بیمار صحبت کنید.
بهتر است بیمار 5 دقیقه قبل از آن استراحت کند.
اتاق بدون سر و صدا باشد.
بهتر است همزمان از وسایل برقی در اتاق استفاده نشود. (یخچال ـ بخاری برقی ـ رادیو)
تخت الکترو، بزرگ و راحت باشد.
سیم اتصال به زمین دستگاه وصل باشد.
سیم لیدها باید آزاد باشد و کشیده نشود.
نکات قبل از گرفتن الکتروکاردیوگرام
8.الکترودها با بدن بیمار کاملاً تماس داشته و روی استخوان و مناطق برجسته نباشند.
9.بیمار در وضعیت سوپاین (خوابیده به پشت) قرار گیرد.
10.اگر قطع عضو، بانداز یا سوختگی وجود داشت، لیدها به نزدیکترین محل منتقل شود و این مسئله روی نوار قلب قید شود.
11.در بیماران با دکستروکاردی، جای دست راست و چپ عوض شده و لیدهای جلوی قلبی به سمت راست منتقل شوند.
12.قبل از گرفتن مجدداً سرعت دستگاه، ولتاژ و محل لیدها را چک کنید.
13.دقت کنید که در هر لید حداقل 3 کمپلکس پشت سر هم گرفته شود تا تفسیر آن براحتی امکان پذیر باشد.
14.بهتر است لید 2طولانی (D2 Long)جهت بررسی ریتم و ریت گرفته شود .
طرز بستن لیدها
قرمز: دست راست
سیاه: پای راست
زرد: دست چپ
سبز: پای چپ
بر اساس این نقاط، اشتقاق های 12 گانه استاندارد بوجود می آید
1ـ لیدهای اندامی
دست راست، دست چپ =DI
دست راست، پای چپ =DII
دست چپ، پای چپ =DIII
(Augmented) تقویت شده دست راست = aVR
تقویت شده دست چپ = aVL
تقویت شده پای چپ = aVF
2ـ لیدهای جلوی قلبی
چهارمین فضای بین دنده ای کناره راست استرنوم: V1
چهارمین فضای بین دنده ای کناره چپ استرنوم: V2
فضای بین V2 و V3 : V4
پنجمین فضای بین دنده ای در خط میدکلاویکل چپ: V4
پنجمین فضای بین دنده ای در خط آگزیلر قدامی چپ: V5
پنجمین فضای بین دنده ای در خط آگزیلر میانی چپ: V6
لیدهای جلوی قلبی
در بیمارانی که شک به آنفارکتوس خلفی داریم در لیدهای V7 و V8 می گیریم:
پنجمین فضای بین دنده ای در خط آگزیلر خلفی چپ: V7
پنجمین فضای بین دنده ای در خط میداسکاپولای چپ: V8
در بیمارانی که شک به آنفارکتوس بطن راست داریم، لیدهای جلوی قلبی راست را می گیریم:
V2 = V1R
V1 = V2R
بین V2R و V3R = V4R
پنجمین فضای بین دنده ای خط میدکلاویکولر راست = V4R
پنجمین فضای بین دنده ای خط آگزیلر قدامی راست = V5R
پنجمین فضای بین دنده ای خط آگزیلر میانی راست = V6R
تفسیر ECG
همیشه بیاد داشته باشیم که ECG وسیله ای برای کمک به تشخیص بیماری هاست و سعی کنیم که همیشه ECG را با شرح حال و علایم بالینی بیمار تطبیق داده و سپس تفسیر کنیم.
در تفسیر ECG ، 12 نکته را بررسی کنید:
تطبیق نام بیمار و ECG مورد نظر
بررسی استاندارد ابتدای ECG
دقت در صحیح بستن لیدها
تعیین ریت قلبی
تعیین ریتم قلبی
تعیین محور QRS
بررسی موج P
بررسی فاصله PR
بررسی کمپلکس QRS
بررسی قطعه T و ST
بررسی QT
بررسی موج U
بررسی استاندارد ابتدایECG (Calibration)
در ابتدای هر ECG باید استاندارد آن هم رسم شود، که شامل ولتاژ و زمان می باشد. ولتاژ استاندارد mm10 و زمان استاندارد (سرعت دستگاه mm/sec 25) است.
اگر ولتاژ استاندارد اشتباهاً mm5 باشد، باعث تشخیص اشتباه Low Voltage خواهد شد.
اگر ولتاژ استاندارد اشتباهاً mm20 باشد، باعث تشخیص اشتباه هیپرتروفی خواهد شد.
اگر سرعت دستگاه نسبت به حالت استاندارد، کم یا زیاد باشد، باعث کوتاه و یا طولانی شدن فواصل شده و باعث تفسیر اشتباه ECG خواهد شد.
الکتروکاردیوگرافی طبیعی
دقت در صحیح بستن لیدها
شایعترین اشتباه تکنیکی، جابجا بستن لیدها بخصوص جابجایی لید دست راست و دست چپ می شود.
به DI و aVR دقت کنید: در حالت نرمال موج P و QRS در DI مثبت و در aVR منفی است؛
اگر این حالت برعکس بود:
1- ممکنست دکستروکاردی باشد.
2- احتمال بیشتر اشتباه بستن لید است.
3- محل لیدها را مجدداً چک کنید.
تعیین ریت قلب
اگر ریت منظم بود:
1500/
تعداد خانه هاتی کوچک
و یا
300/
تعداد خانه های بزرگ
اگر ریت نامنظم بود (مثلاً در فیبریلاسیون دهلیزی)، تعداد کمپلکس را در 6 ثانیه می شماریم و در 10 ضرب می کنیم.
اگر PVC داشت، تعداد PVC در ریت قلبی محاسبه نمی شود.
اگر ریتم قلب بیمار متغیر باشد، برای هر کدام ریت جداگانه محاسبه شود.
تعیین ریتم قلبی
ریتم سینوسی نرمال (NSR)
به لیدهای DII و aVR نگاه کنید:
موج P در DII مثبت و در aVR منفی می باشد.
به دنبال هر P، کمپلکس QRS وجود داشته باشد.
PR نرمال باشد.
ریت بین 100ـ60 در دقیقه باشد.
اگر ریتم این ویژگی ها را نداشت، ریتم سینوسی نخواهد بود.
تعیین محور قلب
در لیدهای اندامی لیدی که QRS در آن ایزوالکتریک است را پیدا کنید. (یعنی نیروهای مثبت و منفی آن با هم برابر است) محور QRS منطبق بر لید عمود بر آن خواهد بود.
اگر QRS ایزوالکتریک نبود، دو لید عمود بر هم (معمولاً aVF و V1) را در نظر گرفته و با توجه به ولتاژ QRS در آن لیدها، بردار محورها را رسم کنید که همان محور QRS خواهد بود.
انحراف محور به چپ (LAD)
علل:
LAHB
Inf MI
بعضی از موارد LVH
LBBB
ASD پریموم یا ضایعات مادرزادی بالشتک آندوکاردی
موج دلتای بزرگ در DII WPW Synd
انحراف محور به راست (RAD)
LPHB
Pul. HTN
(High Lat. MI (aVL/I QS,QR
بعضی از موارد RBBB
در بچه ها و بالغین جوان
Bizarre QRS Axis
(+150o to –90o)
اشتباه بستن لیدها
دکستروکاردی
بعضی از بیماریهای کونژنیتال کمپلکس
مثل جابجایی عروق بزرگ (TGA)
بعضی از موارد VT
موج P
موج P ناشی از دپولاریزاسیون دهلیزهاست
که ابتدا از دهلیز راست شروع شده
و تمام دهلیز چپ را در بر می گیرد.
برای بررسی موج P دو لید را باید بررسی کنیم:
لید DII و V1
لید V1 نسبت به تغییرات موج P حساستر (Sensitively) و لید DII اختصاصی تر (Specified) است.
در حالت نرمال، P در DII قله گردی داشته و ارتفاع آن حداکثر 2.5mm و زمان آن 0.10sec خانه کوچک) می باشد.
در حالت نرمال، P در V1 می تواند مثبت، منفی و بیشتر به صورت بیفازیک است که قسمت اول آن مربوط به دهلیز راست و جزء دوم (انتهایی) آن مربوط به دپولاریزاسیون دهلیز چپ است.
در مورد دهلیزها، تغییرات حجم و فشار بیشتر باعث دیلاتاسیون حفره دهلیز می شود تا ایجاد هایپرتروفی، لذا به آن) LAE (Left Atrium Enlargment و RAE می گوییم.
Pموج
لید DII و V1
لید V1 نسبت به تغییرات موج P حساستر (Sensitively) و لید DII اختصاصی تر (Specified) است.
در حالت نرمال، P در DII قله گردی داشته و ارتفاع آن حداکثر 2.5mm و زمان آن 0.10sec خانه کوچک) می باشد.
در حالت نرمال، P در V1 می تواند مثبت، منفی و بیشتر به صورت بیفازیک است که قسمت اول آن مربوط به دهلیز راست و جزء دوم (انتهایی) آن مربوط به دپولاریزاسیون دهلیز چپ است.
در مورد دهلیزها، تغییرات حجم و فشار بیشتر باعث دیلاتاسیون حفره دهلیز می شود تا ایجاد هایپرتروفی، لذا به آن LAE (Left Atrium Enlargment) و RAE می گوییم.
LAE
در لید DII، زمان موج P از sec 0.10 بیشتر می شود، اگر موج P زمان بیشتر از sec 0.10 داشته باشد و قله آن دو قسمتی به شرطی که فاصله دو قله بیشتر از sec 0.04 باشد، 100% اختصاصی برای LAE است.
در لید V1، بزرگی دهلیز چپ، باعث تغییرات در قسمت انتهایی P می شود که به صورت حداقل sec 0.03 *1 می شود.
عمق
زمان
علل LAE
بیماری های دریچه میترال
(MR-MS)
بیماری های دریچه آئورت
(AI-AS)
HTN
CHF
RAE
در DII: ارتفاع موج P از 2.5mm بیشتر می شود.
در لید V1: ارتفاع قسمت ابتدایی موج P بیشتر از 1.5mm می شود.
عللRAE
بیماریهای انسدادی ریه
هیپرتانسیون ریه به هر علتی
نارسایی بطن راست
سیستم هدایتی قلب
هیس باندل
شاخه راست
شاخه چپ
برادیکاردی سینوسی
داروها:بتا بلوکر،کلسیم بلوکر،دیگوکسین درمان
سن بالا
ورزشکاران
بیماری گره سینوسی دهلیزی
برادیکاردی سینوسی
میتواند طبیعی باشد
میتواند ناشی از دارو باشد
باید به دنبال علت زمینه ای بود
PR فاصله
ازشروع موج Pتاشروع کمپلکسQRS
طبیعی: 0.12 – 0.20s
کوتاه < 0.12s PR
PRطولانی: :>0.20s
Short PR: < 0.12s
Preexcitation syndromes
AV Junctional Rhythms
Ectopic atrial rhythms originating near the AV node
Normal variant
Short PR
WPW:
Delta wave
Short PR
QRS widening
طولانی PR: ≥0.20s
First degree AV block
Second degree AV block :
Type I (Wenckebach)
Type II (Mobitz)
Complete (3rd Degree) AV Block :::AV dissociation
AV بلوکهای گره
هدایت ایمپالس از گره سینوسی را به تاخیر می اندازد
اگر گره AV،اجازه عبور ایمپالس را ندهد،هیچ کمپلکسQRSدیده نمی شود.
کلاسهای بلوک گره AVدرجه1،درجه2،درجه3
انواع بلوک
بلوک درجه یک دهلیزی بطنی (1º AVB):
زمان تحریک ناپذیری گره دهلیزی بطنی بیش از حد طبیعی است ، امواج با تاخیر از گره AV عبور می کند. .
بلوک AVدرجه اول
فاصله PRثابت است
بیشتر از 2/0 ثانیه است
همه ایمپالسها،هدایت می شوند
بلوک درجه یک
داروها:بتا بلوکر،کلسیم بلوکر،دیگوکسین
ورزشکاران
بیماری گره سینوسی دهلیزی
بعد از اعمال جراحی قلب
سن بالا
http://www.emedu.org/
بلوک درجه یک
بلوک AVدرجه دوم تیپ I
گره AV ایمپالس ها را بتدریج آرامتر هدایت می کند تا جایی که هیچ ایمپالسی را هدایت نمی کند
فواصل PRبطور پیشرونده زیاد می شود تا جایی که هیچ کمپلکس QRS ایجاد نمی شود.
بلوک درجه دو دهلیزی بطنی ونکباخ
در بلوک درجه دو دهلیزی بطنی ونکباخ: زمان تحریک ناپذیری گره دهلیزی بطنی به تدریج طولانی و طولانی تر می شود تا در یک سیکل قلبی امکان هدایت امواج از طریق گره AV به طور کامل از بین می رود.
در ECG : فاصله PR به تدریج طولانی تر می شود تا جایی که یک موج P هدایت نشده ایجاد می شود.
بلوک AVدرجه دوم تیپII
فاصله PRثابت است
گره AVمتناوبا و بتدریج بعضی ایمپالسها را هدایت نمی کند
بلوک درجه دوم تیپ2
http://www.emedu.org/
گره AVهیچ ایمپالسی را هدایت نمی کند.
ضربان دهلیزی و بطنی،با سرعت ذاتی خود هستند.
هیچ همراهی بین موجهای Pوکمپلکسهای QRSوجود ندارد.
بلوک AVدرجه سوم
بلوک درجه 3
بلوکهای شاخه ای
زمان کمپلکس از حد طبیعی بیشتر
نماهای خاص در لیدها
تغییرات ثانویه ST-T
بلوکهای شاخه ای
LBBB
علل
RBBB
http://www.emedu.org/
علل
ST Elevation in LBBB
نحوه اداره بلوکهای شاخه ای
هیپرتروفی بطنی
هیپرتروفی بطن چپ
هیپرتروفی بطن چپ
هیپرتروفی بطن راست
هیپرتروفی بطن راست
هیپرتروفی بطن راست
هیپرتروفی بطن راست
هیپرتروفی بطن راست
Ecg in ACS
Lead Localization
محل لیدهای جلوی قلبی
ST segment
http://www.emedu.org/
ST segment depression
David Arnall, Ph.D., P.T. (2000)
تشخیص
الکتروکاردیوگرافی12لیدی لازم است
عروق تغذیه کننده قلب
Anatomy
Anatomical Leads
Arrangement of Leads on the EKG
Anatomic Groups (Septum)
Anatomic Groups (Anterior Wall)
Anatomic Groups (Anterior Wall)
Anatomic Groups (Lateral Wall)
Anatomic Groups (Inferior Wall)
Anatomic Groups (Summary)
Views of the Heart
Some leads get a good view of the:
Anterior portion of the heart
Lateral portion of the heart
Inferior portion of the heart
STEMI Evolution
Hyper acute T waves – minutes
ST elevation (Injury/Acute MI) – hours
Deep Q waves with ST elevation (Recent MI) – days
Q waves with T wave inversion (Age indeterminant) – weeks
Q wave with normalization of T wave (Old) – months
ST Elevation
The ST segment elevation may fuse with the QRS and T wave – yielding a “Tombstone” complex.
Reciprocal ST Depression
ST depression often develops at in leads “opposite” the sight of infarction.
Known as “reciprocal depression.
Can be helpful to confirm STEMI.
May represent “mirror image” phenomenon.
Acute Anterior LAD artery distribution
ST elevations
Reciprocal depressions
Acute Inferior Infarct Right Coronary Artery Distribution
ST elevation
Reciprocal depression
Inferior/Posterior Infarct
Acute Lateral MI Left Circumflex or Diagonal artery
ST elevations
Reciprocal depressions
Old Lateral Infarct
Posterior Infarct vs. LAD Ischemia
Flip or
Use a
Mirror!
ST Depressions V1-V3
Represent ST Elevations
“behind” V1-V3
Inferior STEMI
Right sided leads with
ST elevation
Anterior ST Elevation MI
Anterior ST Elevation MI
Posterior MI
Posterior MI with Posterior Leads
Inferior STEMI
RV Infarction
Anterior ST Elevation MI
الکتروکاردیوگرافی
الکتروکاردیوگرافی
انفارکتوس حاد قدامی
انفارکتوس حاد تحتانی
با تشکر از صبر وحوصله شما
پایان