پروژه درس اجزای ساختمان و کارگاه
تعاریف (درها، پنجره ها)
الف: در و پنجره
در و پنجره بخشی از دیوار است که به منظور تامین رفت و آمد، عبور نور، و تبادل هوای اتاق با محیط خارج پیش بینی می شود، در و پنجره ممکن است از فلز، چوب، پلاستیک، شیشه و یا مصالح دیگر ساخته شود. طی این بخش درباره در و پنجره فلزی بحث می شود.
در و پنجره
ب: در و پنجره بازشوی لولایی
در و پنجره بازشوی لولایی عبارتست از در و پنجره ای که محور لولاهای آن روی یکی از یالهای محیطی لنگه بازشو واقع شده باشد.
پ: پنجره بازشوی محوری
در این نوع پنجره ها محور لولا داخل لنگه بازشو واقع شده است.
ت: پنجره ثابت
پنجره ثابت پنجره ای است که دارای هیچگونه لبه بازشو نباشد.
ث: در و پنجره بازشوی کشویی
این در و پنجره عبارتست از در و پنجره ای که حرکت لنگه متحرک آن در امتداد یکی از یالهای لنگه متحرک باشد.
ج: قاب
قاب یا چارچوب قسمتی است که لنگه های در و پنجره اعم از ثابت یا بازشو در آن قرار می گیرند.
چ: لنگه
لنگه قسمتی از در یا پنجره است که در قاب مستقر شده و می تواند ثابت یا متحرک باشد.
ح: بائو
اعضای قائم لنگه در یا پنجره را بائو گویند.
خ: وادار
وادار، تقسیم کننده لنگه در یا پنجره به دو یا چند قسمت است که به منظور کوچک کردن ابعاد شیشه یا زیبایی پیش بینی شده است.
د: پاسار
اعضای افقی لنگه در یا پنجره را پاسار گویند.
ذ: پاخور
پاخور، یال پایینی لنگه در یا پنجره است که پهن تر از یالهای دیگر است و به منظور جلوگیری از شکستن شیشه در مقابل ضربه پیش بینی می شود.
ر: آستانه
آستانه، یال پایین قاب در یا پنجره است.
ز: شیشه خور
شیشه خور، قسمتی از در یا پنجره است که شیشه در آن قرار می گیرد.
ژ: آبچکان
آبچکان، قسمتی از یال پایین لنگه پنجره بازشو است که برای هدایت آب باران به خارج پیش بینی می شود.
س: دماغه:
دماغه، قسمتی از لنگه در و پنجره است که در فصل مشترک لنگه های ثابت و متحرک قرار می گیرد . هدف از تعبیه آن هوابندی و جلوگیری از حرکت بیش از اندازه لنگه های در یا پنجره نسبت به یکدیگر است.
ش: کف پنجره
کف پنجره، سطحی است که پنجره روی آن قرار می گیرد و ممکن است از فلز یا سایر مصالح بنایی از قبیل سنگ و موزائیک و غیره ساخته شده باشد.
ص: زهوار:
زهوار، قسمتی از در یا پنجره است که به منظور تزئین یا درزگیری و سهولت نصب شیشه روی در یا پنجره به کار می رود.
ض: یراق
قسمتی از ملحقات در یا پنجره مانند لولا، دستگیره، بلبرینگ و مغزی که به منظور باز و بسته شدن و قفل کردن به کار می روند، یراق نامیده می شوند.
ط: کتیبه
قسمتی از در یا پنجره را که ممکن است بازشو یا ثابت باشد و در قسمت بالای در یا پنجره قرار می گیرد، کتیبه می نامند.
ویژگی های در و پنجره فلزی و ملاحظات مربوط در هنگام نصب
یالهای در و پنجره باید بر یکدیگر عمود باشند، مگر آنکه در نقشه ها به شکل دیگری پیش بینی شود.
درها و پنجره ها باید کاملاً مستوی و بدون تاب باشند.
در یا پنجره ای که در آن شیشه نصب می شود، باید دارای شیشه خور باشد تا به وسیله آن، شیشه از هر طرف به خوبی مهار شود.
در و پنجره کشویی باید طوری تعبیه شود که لنگه در یا پنجره را از خارج ساختمان نتوان از محل خود بیرون آورد.
عمق شیشه خور، باید حداقل 2/5 برابر ضخامت شیشه و حداکثر 25 میلیمتر باشد.
پیچ هایی که برای در و پنجره به کار می رود، باید گالوانیزه بوده و در برابر رطوبت هوا زنگ نزند.
میله داخل لولا باید فولادی باشد.
زاویه گردش لولا و در و پنجره های لولایی قائم یا افقی، باید طوری باشد که پنجره حداقل 90 درجه گردش نماید.
محل قرار گرفتن لولا باید متناسب با ارتفاع در و پنجره باشد. در پنجره های به ارتفاع 400 تا 1000 میلیمتر، فاصله لولاها تا زیر و بالای لنگه 100 میلیمتر است. در پنجره های به ارتفاع 1000 تا 1400 میلیمتر، فاصله لولاها تا زیر و بالای لنگه برابر با 180 میلیمتر و در پنجره های بلند به ارتفاع 2000 تا 2200 میلیمتر، فاصله لولا از بالای پنجره 230 و از پایین آن 300 میلیمتر خواهد بود.
برای پنجره هایی که به داخل باز می شوند، باید در لنگه بازشو آبچکان تعبیه شود.
نصب درها و پنجره ها
قطعات کمکی درها و پنجره های فولادی باید در محل نصب یراق آلات و بسته به نوع آنها با مته کردن و یا به کمک وسایل مناسب دیگر سوراخ گردند.
قطعات الحاقی تزئینی درها، باید به وسیله میله مهار یا گیره های پنهان با طول و قدرت کافی به در نصب گردند، بائوهای پنجره هایی که ارتفاع آنها از 2/4 متر بیشتر است، باید با قطعات کمکی تقویت شوند. یراق آلات درها و پنجره های آلومینیومی، باید از نوع فلزی و متناسب با آن بوده و قبلاً به تصویب دستگاه نظارت رسیده باشد. تمامی عملیات لازم برای نصب یراق آلات از قبیل بریدن یک قطعه، توکاری، کندن کام و عملیات ماشین بری، باید با دقت کامل و با استفاده از صفحات کمکی برای تقویت محل نصب انجام گیرد.
گوشه های درها و پنجره ها باید دقیقاً به صورت فارسی بریده شده و طوری به یکدیگر متصل گردند که درز حاصل کاملاً به هم چسبیده و سپس در تمامی طول درز در سمتی که در معرض دید نمی باشد، به یکدیگر جوش داده شوند. تمامی درزهای بین اعضای فلزی و مصالح بنایی باید دقیقاً به وسیله ملات مناسب و مقاوم در مقابل رطوبت درزبندی گردد.
انواع پنجره از نظر نوع قاب
انواع پنجره از نظر نوع شیشه
انواع پنجره از نظر نحوه عملکرد
انواع پنجره از نظر فن آوری
انواع پنجره از نظر نوع قاب
انواع پنجره ها
1) پنجره با قاب آلومینیومی
2) پنجره با قاب آلومینیومی ترمال بریک
3) پنجره با قاب فایبرگلاس
4) پنجره با قاب ترکیبی و کامپوزیتیچ
5) پنجره با قاب چوبی
6) پنجره با قاب و پنیلی
7) پنجره با قاب وپنیلی عایق شده
با پیشرفت صنعت ساختمان، پنجره با قابهای متعددی تولید می شود که مهمترین آنها به شرح زیر می باشد.
پنجره ها با توجه به نوع شیشه و تعداد لایه های شیشه به صورت زیر تقسیم می شوند.
1) پنجره تک جداره با شیشه شفاف ساده
2) پنجره تک جداره با شیشه دودی و یا برنزی
3) پنجره دو جداره با شیشه شفاف ساده
4) پنجره دو جداره با شیشه دودی و یا برنزی
5) پنجره های دو جداره با پوشش های خاص شیشه جاذب گرمای خورشید
6) پنجره دو جداره با شیشه های با ضریب صدور پایین
7) پنجره های دو جداره با شیشه های ترکیبی (جاذب گرمای خورشید و ضریب صدور پایین)
8) پنجره های سه جداره با شیشه های ترکیبی
انواع پنجره از نظر نوع شیشه
پنجره ها از نظر نوع کاربری در ساختمان به صورت زیر دسته بندی می شوند:
1) پنجره های ثابت
2) پنجره های لولایی قائم (بازشو به سمت بیرون و داخل)
3) پنجره های لولایی افقی (بازشو به سمت بیرون و داخل)
4) پنجره های کشویی قائم
5) پنجره های کشویی افقی
انواع پنجره از نظر نحوه عملکرد
پنجره ها از نظر فن آوری ساخت به منظور بهبود کارایی و کاهش افت حرارتی به صورت زیر دسته بندی می شوند:
1) پنجره هایی که لایه بین دو شیشه با گازهای خنثی پر شده است.
2) پنجره هایی که در آنها از اسپیسرهایی با ضریب انتقال حرارت هدایتی پائینی استفاده شده است.
3) پنجره ها با پوشش شیشه و انتخاب طیفی.
4) پنجره های هوشمند.
انواع پنجره از نظر فن آوری
انواع سقف ها
سقف ها
انواع سقف های متداول
سقفهای متداول به چهار دسته تقسیم می شوند:
سقف های مسطح؛
سقف های گنبدی؛
سقفهای شیبدار؛
سقفهای متحرک (فلزی ریلی) حول محور افقی، عمودی و دورانی (رستوران، استخر و غیره)
سقفهای گنبدی و شیبدار فقط برای سقف طبقه آخر مورد استفاده قرار می گیرند. برای سهولت در بررسی های به عمل آمده در این گزارش، جزئیات نمونه هایی از انواع سقف ها که بیشتر متداول است، مورد توجه قرار گرفته است.
انواع سقف های مسطح
به سقفی تخت گفته می شود که شیب آن کمتر از 10 درجه باشد.
انواع سقف های مسطح برحسب نوع مصالح مصرفی به شرح زیر تقسیم می شوند:
سقف های آجری (تاق ضربی)؛
تیرچه بلوک؛
سقف های بتنی (پیش ساخته و درجا)؛
سقف های چوبی؛
سقف های پیش ساخته؛
سقف های مسطح آجری (تاق ضربی)
ساده ترین سقف های مسطح آجری، سقف تاق ضربی معمولی است که به کمک تیرآهن های پوششی ساخته می شوند. تیرآهن های پوشش که برحسب دهانه و بارهای وارده و همچنین فاصله آنها از یکدیگر محاسبه می شوند، روی دیوارهای طرفین و یا به تیرآهن های قویتر که پل نامیده می شود، متصل و نصب می شوند. سپس بین آنها را با تاقهای ضربی آجری می پوشانند. فاصله تیرآهنها را در این سقفها بین 80 تا 120 سانتیمتر می گیرند (معمولاً یک متر). در برخی از روستاهای استان بوشهر، از سنگ و ملات گچ و خاک در ساخت تاقها استفاده می شود.
سقف های تیرچه بلوک
تیرچه ها یا قالبهای سفالی را با استفاده از بتن و میلگردهایی که معمولاً آجدارند و با استفاده از قالبهای سفالی می سازند. برای نصب تیرچه ها نخست قالب بندی و چوب بست لازم را تعبیه می کنند. در محل نصب تیرچه ها به تیرآهن ها یا محل قرارگرفتن روی دیوار آجری را تخته کوبی می کنند تا امکان بتن ریزی در آن قسمت به وجود آید. میلگردهای خرپاهای تیرچه را از طرفین و به خصوص در قسمتی که باید به تیرآهن متصل شود، به اندازه 10 تا 15 سانتیمتر به صورت نمایان در نظر می گیرند. این قسمت از میلگردها پس از استقرار تیرچه ها و قالب بندی در بتن ریزی نهایی، پوشیده خواهد شد. قطعاتی که در بین تیرچه ها قرار می گیرند جنبه قالب داشته و علاوه بر آن باید عایق حرارتی و صوتی باشند.
سقف های بتنی
سقف های مسطح بتنی که اغلب به کمک میلگردهای تقویتی مسلح ساخته می شوند، بیشتر در ساختمانهای اسکلت بتنی مورد استفاده قرار می گیرند. سقف های بتن مسلح صفحه ای ساده را، در مواقعی که دهانه سقف کوچک و در حدود 3 متر بیشتر نباشد می توان ساخت. ضخامت این سقف ها بستگی به دهانه و بارهای وارده داشته و نباید از 8 سانتیمتر کمتر و از 16 سانتیمتر بیشتر باشد. تکیه گاه این سقف ها ممکن است دیوارهای آجری، تیرهای بتنی و یا پلهای فلزی باشد. آهن بندی سقف های صفحه ای، معمولاً به طور ساده و به صورت شبکه ای انجام می شود. به این ترتیب که، یک شبکه میلگرد در زیر و شبکه ای دیگر در رو قرار می دهند و برای آنکه شبکه های بالا و پایین فاصله لازم از یکدیگر را داشته باشند، از میلگردهای خم شده به شکل U استفاده می کنند.
سقف های مسطح چوبی
سقف های مسطح چوبی، بیشتر در ساختمانهای چوبی یا با مصالح بنایی که نیروها را به وسیله دیوارها به پی و زمین منتقل می کنند، ساخته می شوند. در ساده ترین سقف های چوبی، پس از ساختن دیوارها که از جنس آجر، سنگ و گاهی خشت خام است، سقف را به کمک تیرهای چوبی گرد، می سازند که دو سر آنها در فواصل معین بر روی دیوار قرار گرفته و روی آنها را تخته کوبی می کنند. چون تخته های مذکور کاملاً رنده شده نیستند و بین آنها درز و فاصله ای ایجاد می شود، روی تخته ها را با پوشال و یا حصیر پوشانیده و روی آن را کاهگل یا شفته و یا بتن لاغر می ریزند. اگر بخواهند که ضخامت تیرهای پوشش از زیر سقف نمایان نباشد، ممکن است از یک سقف کاذب استفاده شود.
سقف های شیبدار
شیب سقف های شیبدار بین 10 تا 70 درجه است و اغلب در مناطق پرباران ساخته می شود. اسکلت سقف های شیبدار را، خرپاهای (چوبی یا فلزی) تشکیل می دهد.
انواع سقف های شیبدار عبارتند از:
یک بر شیب یک طرفه و یا واریخته؛
دو شیبه؛
چهار شیبه با دو شیب مثلثی (زین اسبی)؛
چهار شیبه با چهار شیب مثلثی (هرمی)
سقف های شیبدار با گالی، ساقه برنج، سفال یا ورقهای آهنی (صاف و موجدار) پوشیده می شود.
سقف های گنبدی (قوسی)
سقف های گنبدی، معمولاً برای سهولت اجرا به صورت نیم دایره یا به صورت قطاعی از یک دایره ساخته می شوند. مصالح ساخت این سقف ها خشت و آجر است. در ساخت این سقف ها، خشت و آجر به شکل یک حلقه در کنار هم گذاشته می شوند. در هر حلقه زاویه خشتها یا آجرها تندتر می شود. دهانه سقف های قوس دار حداکثر 4 متر است و نسبت طول به عرض سقف حداکثر 1/5 است.
سقف کُرمیت :
در سیستم سقف کُرمیت از تیرچه های فولادی با جان باز در ترکیب با بتن استفاده می شود. در ساخت تیرچه های مذکور از یک تسمه، در بال تحتانی و نیز یک میلگرد خم شده در جان استفاده می شود. برای پرکردن فضای خالی بین تیرچه ها از قالب های ثابت مانند بلوک های سیمانی، پلی استایرن، طاق ضربی ، قالب های موقت فولادی (کامپوزیت) و یا هر پرکننده سبک استفاده می شود. فواصل تیرچه ها بسته به نوع قالب از 73 سانتی تا 100 سانتی متر متغیراست ، روی سقف نیز با 4 الی 10 سانتی متر بتن پوشانده می شود. تیرچه ها از نوع خود ایستا بوده و به همین علت هیچ نوع شمع بندی در زیر سقف مورد نیاز نمی باشدو تیرچه ها به نحوی طراحی می شوند که بتوانند وزن بتن خیس، قالب ها و عوامل اجرایی سقف را به تنهایی تحمل کنند.
پس از این که بتن به 75% مقاومت مشخصه خود می رسد ، تیرچه های فولادی با بتن به صورت یک مقطع مختلط وارد عمل شده و بارهای مرده و زنده سقف را تحمل می کنند.
.
سقف کاذب
صرف نظر از ارتفاع سقف اصلی، ارتفاع سقف کاذب می بایست بین 6/2 و 57/ 2 متر باشد. تعبیه سقف کاذب موجب عدم ریزش گردوغبار و مواد زاید از سقف اصلی بر روی فیلم و پلیت می شود. به طور معمول سقف کاذب از صفحات مربع شکل سبکی تشکیل شده که بر روی لبه های تسمه های سپری شکل که از سقف آویخته شده اند قرار می گیرند. این صفحات می بایست پوشش پلاستیکی داشته باشد و چنانچه خیلی سبک باشد می بایست به لبه های سپری ها متصل شوند که در صورت بازو بسته شدن درب سالن در جای خود بالا و پایین نروند.
می توان نصب سقف کاذب را قبل از ساخت جداره و دیواره های جداکننده، تکمیل ساخت. محل قرار گرفتن چراغ ها پس از جداسازی فضاها توسط جداره ها می تواند صورت پذیرد تا پخش یکنواخت نور در کلیه قسمت ها با تعبیه محل چراغ ها در سقف کاذب انجام شود.
سقف کاذب (و دکوراتیو)
دلایل استفاده از سقف کاذب
سقفهای کاذب عموماً به دلایل زیر به کار گرفته می شوند:
– عایق حرارتی مناسب
– عایق صوتی مناسب
– محلی برای عبور کانالهای کولر و لوله های تاسیساتی
– پنهان کردن نمای بد زیر سقف ها (به دلیل بیرون زدگی تیرها و خرپاها) – کوتاه کردن ارتفاع سقف برخی قسمتهای ساختمان به دلیل نورپردازی و …
انواع سقف کاذب
سقف کاذب با رابیتس و اندود:
این نوع سقف کاذب متداول ترین نوع سقف کاذب می باشد.
رابیتس: رابیتس ورق فولادی مشبکی است که با مفتول یا سیم آرماتوربندی بصورت دولایی به شبکه فرعی متصل می شود. ویژگی اصلی رابیتس آن است که عمده ملات ها به آن می چسبد و ترک بر نمی دارد.
رابیتس در دو نوع مسطح و برجسته از ورق گالوانیزه ساخته می شود. نوع برجسته در دهانه های بزرگتر بکار می رود، جهت اندودکاری روی کانالهای کولر نیز از رابیتس برای اتصال بهتر اتدود استفاده می شود.
سقف کاذب آکوستیک:
اصولاً آکوستیک یک نوع ایزوله صوتی است، که با مصالح مختلف ساخته شده و در مکان هایی که نباید صوت تولید پژواک نماید، مانند: سالنهای سخنرانی، سینما و … استفاده می شود.
برای جلوگیری از تشدید صوت از مصالح زیر می توان استفاده کرد:
پارچه بصورت چین دار، پلاک های گچی، پلاک های چوبی، ورقه های مقوایی فشرده به رنگ سفید و سوراخدار که در بازار به آکوستیک معروف هستند.
در مکان های خاص مانند: استودیوها و … از ورقه های آکوستیک با یک لایه پشم وشیشه و ورق آلومینیوم استفاده می شود.
سقف کاذب آلومینیومی:
در این نوع سقف کاذب وسایل اتصالی همه از فولاد گالوانیزه هستند و فقط پوشش آن از جنس آلومینیوم بوده، که پشت آنرا عموماً با پشم شیشه پر کرده اند.
سقف کاذب چوبی:
قبل از اجرای لبه کوبی، دور سقف با چهارتراش مناسب کلاف کشی و تراز شود. شبکه اصلی این نوع سقف کاذب از فولاد یا چهارتراش چوبی و شبکه فرعی آن باید از چوب باشد. لبه های چوبی از چوب نراد خارجی (روسی یا مشابه آن) می باشند.
سقف کاذب با قطعات پیش ساخته گچی:
کلیه قطعات مورد استفاده در این نوع سقف ها عموماً از جنس آلومینیوم هستند. قطعات گچی را می توان روی شبکه چوبی نیز میخ یا پیچ کرد. مزایای سقف گچی کاذب عبارتست از:
نصب سریع و آسان: سیستم پیش ساخته و اتصالات آلومینیومی به کار برده شده سبب می گردد که نصب این محصول با سرعت بسیار و به سهولت انجام گیرد.
سهولت در ایجاد طرح های متنوع
مقاوم بودن در برابر آتش سوزی و عدم ایجاد دود
قابل تعویض بودن قطعات
با پرداختی جزئی آماده رنگ کاری هستند
سقف کاذب با قطعات پیش ساخته گچی:
ثبات رنگ (بدون تغییر رنگ سالهای متمادی ثبات خود را حتی در برابر نور خورشید نیز حفظ می نماید.)
ضربه پذیری: بعلت داشتن فیبر صنعتی در سقف های پنهان و توری پلاستیکی در سقف های نمایان، در برابر هرگونه ضربه اتفاقی دارای انعطاف لازم است.
مقاومت در برابر صدا: بعلت ساختار خاص خود برای ساختمانهای مسکونی، محیط های عمومی و سالن های بزرگ بسیار مناسب می باشد.
تهویه: سقف های گچی، حرارت و رطوبت را تنظیم و محیط را برای زندگی و فعالیت مطلوب می نمایند.
کاشیکاری :
زیرسازی (آماده کردن زیرکار)
قبل از اقدام به کاشیکاری دیوارها، باید وضع دیوارها به لحاظ تراز و شاقول بودن و همچنین قائمه بودن زوایا کنترل شود و چنانچه نواقص و اشکالاتی در زیرسازی وجود داشته باشد، باید آن را مطابق نظر دستگاه نظارت مرتفع نمود.
روی سطوحی که برای کاشیکاری در نظر گرفته شده است، نباید پوششی از کاهگل، گچ و خاک، گچ یا هر نوع ملات دیگری غیر از ماسه و سیمان وجود داشته باشد. اگر ملات مصرف شده در بندکشی آجرهای دیوار، ملاتی غیر از ماسه و سیمان باشد، بهتر است لااقل 24 ساعت قبل از اقدام به کاشیکاری، سطح دیوار با ملات ماسه سیمان (به نسبت 6 ماسه و 1 سیمان، یا 10 ماسه و 1 سیمان) به طریق گلنم (پاشیدن ملات) به ضخامت 3 تا 5 میلیمتر پوشانده شود. موارد فوق برای مواقعی است که کاشیکاری با دوغاب ریزی انجام می شود.
کاشی را نباید قبل از نصب، مدت زیادی در آب قرار داد که زنجاب شود، فقط کافی است کاشی را در آب فرو برده و به کار برد. عرض بند در کاشیکاری حوضها و استخرها همیشه باید 2 تا 3 میلیمتر باشد تا بندها به وسیله ملات پر شود. فضای بین دیوار و کاشی به طور متوسط 3 سانتیمتر بوده و باید به نحوی از ملات پر شود که ملات کاملاً سطح پشت کاشی را بپوشاند. ریختن خرده آجر، گل رس (که غالباً برای چسباندن کاشی به کار می رود) و مانند اینها به پشت کاشی، ممنوع است.
در حمام، دستشوئی و مانند آن که عایقکاری در بدنه دیوار قرار دارد، حتماً باید روی عایقکاری توری سیمی، نصب و کاملاً به دیوار محکم شود. عایقکاری پشت کاشیکاری، نباید چروک خورده باشد. بهتر است در تهیه ملات از مصرف سیمان سفید خودداری کرد. چنانچه اجباراً در ساختن ملات از سیمان سفید استفاده شود، باید به جای ماسه، پودر کوارتز (سنگ شیشه) به کار رود. بهترین نسبت برای مخلوط کردن سیمان سفید و کوارتز نسبت یک سیمان و 6 پودر کوارتز تا یک سیمان و 10 پودر کوارتز می باشد. نباید کاشی دیواری را در اماکنی که در معرض یخزدگی قرار می گیرد، به کار برد.
مصالح چسباننده
– دوغاب سیمان
برای چسباندن کاشی لعاب دار و یا بدون لعاب به ابعاد 10×10 سانتیمتر روی سطوح قائم، از دوغاب ماسه سیمان با نسبت 1:5 و برای پر کردن بندها از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می شود. مقدار دوغاب ماسه سیمان و پودر سنگ برای هر مترمربع به ترتیب 33 و 0/75 لیتر است. برای کاشی لعابدار یا بدون لعاب به ابعاد 15×15 سانتیمتر روی سطوح قائم، از دوغاب ماسه سیمان به نسبت حجمی 1:5 و برای پر کردن بندها از دوغاب سیمانی و پودر سنگ استفاده می شود. مقدار دوغاب ماسه سیمان و پودر سنگ برای هر مترمربع به ترتیب 33 و 0/75 لیتر است.
برای سرامیک کاری با سرامیک 30×30 میلیمتر برای سطوح قائم، از ملات ماسه سیمان با نسبت حجمی 1:6 به عنوان آستر، و ملات سیمان و خاک سنگ به عنوان آستر تخته ماله ای و برای پر کردن بندها از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می شود. مقدار ملات ماسه سیمان، ملات سیمان خاک سنگ و دوغاب سیمان و پودر سنگ موردنیاز برای هر مترمربع به ترتیب 33، 7 و 1 لیتر می باشد.
نسبتهای اختلاط در دوغاب سیمان و پودر سنگ که برای بندکشی مورد استفاده است، 400 کیلوگرم سیمان، 960 کیلوگرم پودر سنگ و 480 لیتر آب می باشد.
دوغاب را می توان با ماده دافع آب، یا ماده مخصوصی که به آن یکنواختی رنگ بدهد و یا با هر دو مخلوط نمود.
برای کاشیکاری با کاشی 5×2 سانتیمتر روی سطوح قائم، از دوغاب ماسه سیمان 1:5 و برای پر کردن بندها از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می شود. میزان دوغاب ماسه سیمان و دوغاب سیمان و پودر سنگ در هر مترمربع به ترتیب 33 و 0/75 لیتر خواهد بود. بهترین دوغاب برای کاشیکاری ملاتی است از مخلوط سیمان پرتلند و ماسه کاملاً شسته. در ساختن ملات برای کاشیکاری نباید آهک، گچ، خاک و پودر سنگ به کار رود.
– چسب های مخصوص
در بعضی از موارد برای چسباندن کاشی و سرامیک از چسب های مایع مخصوص و یا از بطانه استفاده می کنند. چسب های مایع غالباً روی بتن یا گچ و مانند آن بدون تراشیدن دیوار به کار می روند. این نوع مواد معمولاً در مقابل آب، اسید و مواد نفتی مقاوم می باشند بطانه ها معمولاً از چندین نوع مواد شیمیایی بخصوص ترکیب شده اند. در هر حال طرز کار و نوع اجرا و بهره برداری، قبلاً باید به تایید دستگاه نظارت برسد.
نصب سرامیک:
سرامیک را روی بستری از ملات که در بالا توضیح داده شد، قرار داده و با تخته ماله سطح آن را صاف می کنند. باید توجه داشت که هنگام چسباندن سرامیک، اندود رویه (ملات) نباید گیرش خود را آغاز کرده باشد، زیرا در آن صورت سرامیک کاملاً به ملات نچسبیده و بعداً جدا خواهد شد.
پس از نصب سرامیک، و گیرش ملات، سطح سرامیک را آب می زنند تا کاغذ روی آن جدا شود و پس از آن با دوغاب، درز آنها را پر می کنند. ممکن است سرامیکها روی کاغذ نبوده و جدا باشند که در آن صورت نصب سرامیک، دانه دانه و با دقت فراوان پهلوی یکدیگر انجام می شود. در این حالت باید سطح به دست آمده کاملاً صاف و یکنواخت باشد. شکل سرامیک، مربع، مستطیل، شش گوشه و مانند اینهاست.
برای سرامیک کاری با سرامیک 30×30 میلیمتر برای سطوح قائم، از ملات ماسه سیمان با نسبت حجمی 1:6 به عنوان آستر، و ملات سیمان و خاک سنگ به عنوان آستر تخته ماله ای و برای پر کردن بندها از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می شود. مقدار ملات ماسه سیمان، ملات سیمان خاک سنگ و دوغاب سیمان و پودر سنگ مورد نیاز برای هر مترمربع به ترتیب 33، 7 و 1 لیتر می باشد.
نسبتهای اختلاط در دوغاب سیمان و پودر سنگ که برای بندکشی مورد استفاده است، 400 کیلوگرم سیمان، 960 کیلوگرم پودر سنگ و 480 لیتر آب می باشد.
دوغاب را می توان با ماده دافع آب، یا ماده مخصوصی که به آن یکنواختی رنگ بدهد و یا با هر دو مخلوط نمود.
ـ بندکشی
میزان دوغاب سیمان و پودر سنگ برای پر کردن بندها به اندازه سرامیکها بستگی دارد. دوغاب مصرف شده برای بندکشی همواره بیشتر از حجم فضای خالی است، زیرا مقداری از دوغاب مصرفی برای سرامیک کاری باقی می ماند که پاک می شود و مصرف مجدد ندارد و لذا حجم دوغاب مصرفی برای سرامیک کاری با احتساب دورریز به میزان یک لیتر در هر مترمربع پیشنهاد می شود. در بندکشی می توان متناسب با رنگ سرامیک از رنگهایی استفاده کرد که به زیبایی سرامیک بیفزاید.
ـ مراقبت ضمن گیرش
حداقل تا سه روز بعد از نصب سرامیک نباید به آن ضربه مکانیکی وارد آید و درجه حرارت فضایی که سرامیک شده، نباید از 5+ درجه سانتیگراد کمتر شود. در صورت لزوم پس از گیرش اولیه ملات بندکشی، آب دادن سرامیک در چند نوبت کمک شایانی به ازدیاد مقاومت می نماید.
دودکش و نحوه نصب آن
شکل مناسب برای مقطع دودکش، دایره است. باید سعی شود که دودکشها در دیوارهای داخلی قرار گیرند. قراردادن دودکش در دیوارهای خارجی، بخصوص در مناطق سردسیر، کارایی دودکش را با اشکال مواجه می سازد. چنانچه قطر دودکش زیاد باشد و باعث بریدگی دیوار ساختمان گردد، می توان با تایید دستگاه نظارت از دودکش با مقطع مربع و یا مربع مستطیل استفاده نمود، دودکشهای مربع مستطیل معمولاً از جنس آزبست ـ سیمان ساخته می شوند و نسبت عرض به طول آنها 2 به 3 می باشد.
برای هر وسیله حرارتی باید دودکش جداگانه ای نصب گردد.
ارتفاع انتهای دودکش از بلندترین نقطه ساختمان با دستور دستگاه نظارت تعیین می گردد.
این ارتفاع نباید از 1 متر کمتر باشد. اگر ارتفاع دودکش از بلندترین نقطه بام با شیروانی پایین تر باشد، خروج دود با اشکال مواجه می شود و کار مرکز حرارتی ساختمان مختل می گردد.
در صورتی که مجرای دودکش در مجاورت ساختمان دیگری قرار داشته باشد که ارتفاع آن از ساختمان موردنظر بیشتر باشد، ارتفاع دودکش باید از ساختمان مجاور بلندتر باشد، این اضافه ارتفاع نیز کمتر از یک متر نخواهد بود. بدین ترتیب چنانچه ارتفاع ساختمان مجاور یک ساختمان به هر علت افزایش یابد، باید ارتفاع دودکش ساختمان کوتاهتر، مورد بررسی و تجدید نظر قرار گیرد. دودکش نباید در مسیر خود منفذ داشته باشد. زیرا وجود منفذ در مجرای دودکش باعث کاهش قدرت آن می گردد. در طراحی دودکش باید دقت شود که هیچگونه بار خارجی بر دودکش وارد نشود. محل دودکش باید طوری در نظر گرفته شود که از نعل درگاهها و همچنین از شیروانیهای چوبی دور باشد تا تولید آتش سوزی ننماید. دودکشها عموماً باید شاقولی نصب گردند، در موارد استثنائی و در صورت اجبار با تایید دستگاه نظارت می توان دودکش را به طور مورب و تا 60 درجه نسبت به افق نصب نمود.
چنانچه دودکش به زانو نیاز داشته باشد، زاویه زانوها باید بین 45 تا 60 درجه باشد.
سطح مقطع دودکش در قسمت افقی، باید 1/5 برابر سطح مقطع آن در قسمت قائم باشد.
برای دودکشها معمولاً کلاهکی از جنس ورق گالوانیزه به شکل H نصب می کنند تا ضمن تخلیه دود، از ورود نزولات جوی در آن جلوگیری شود. در دودکشهای بزرگ، در قسمت پایین دودکش دریچه بازدید قرار می دهند تا در مواقع لزوم خاکستر جمع شده را خالی نمایند. در محاسبه سازه ای دودکشهای مرتفع و مستقل از ساختمان، باید مسئله فشار باد و واژگونی و زلزله مد نظر قرار گیرد. در مورد زمان تناوب اصلی نوسان دودکشها، استاندارد شماره 2800 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ملاک عمل خواهد بود.
درز انبساط :
برای جلوگیری از خرابیهای ناشی از انبساط و انقباض ساختمان بر اثر تغییر درجه حرارت محیط خارج یا جلوگیری از انتقال بار ساختمان قدیمی مجاور به ساختمانی که جدید احداث می شود، همچنین در مواردی که ساختمان بزرگ است و از چند بلوک متصل به هم تشکیل می شود، باید به کار بردن درز انبساط در محل مناسب پیش بینی شود .
حداقل فاصله ای از ساختمان با اجزای ساختمانی که باید در آن درز انبساط پیش بینی شود، بهنوع ساختمان، تعداد طبقات، مصالح مصرفی و آب و هوای محل احداث بستگی دارد ؛ بنابراین باید با مطالعه کافی محل اندازه آن را مهندس طراح تعیین کند. در کلیه ساختمانهای فلزی که طول آنها بیشتر از 50 متر باشد، باید در طول ساختمان درز انبساط پیش بینی کرد.
این طول مربوط به ساختمانهای فلزی و بدون پوشش محافظ است که نباید از 50 متر و یا در ساختمانهایی با پوشش محافظ و در حالات خاص نباید از یکصد متر تجاوز کند. برای پوشاندن و پر کردن فواصل درز انبساط از مواردی استفاده می کنند که قابلیت ارتجاعی داشته باشد . باید دقت شود که فاصله درز انبساط به هیچ وجه با مصالح بنایی یا ملات پر نگردد. اگر در هنگام استقرار اسکلت فلزی، ستونهایی که در مجاورت یک درز انبساط قرار دارند، به طور موقت به وسیله قطعات فلزی متصل شده اند، پس از استقرار، باید این اتصالات بریده شوند تا ساختمان در محل درز انبساط به کلی از قسمت مجاور خود جدا باشد.
نَعلِ دَرگاه
نَعلِ دَرگاه به قطعه چوب یا تیرکی (فلزی) گفته می شود که در قسمت فوقانی پنجره گذاشته می شود و وظیفه آن تحمل بار آجر و سایر اجزا فوقانی می باشد.
نعل درگاه هایی که معمولاً تزئین می شوند فرسب نامیده می شوند.
نعل درگاه ها
نعل درگاه ها باید بر اساس جزئیات مندرج در نقشه های اجرایی و با طول گیرداری کامل ساخته شوند. چنانچه نعل درگاه با یک تیرآهن ساخته می شود، طول گیرداری نباید از 25 سانتیمتر کمتر باشد. برای نصب این قبیل نعل درگاه ها توصیه می شود از زیرسری بتنی یا صفحه های فولادی استفاده شود. در صورتی که عرض دیوار از نیم آجر بیشتر باشد، نعل درگاه از دو تیرآهن موازی ساخته می شود که در هر 50 سانتیمتر به وسیله دو عدد میل مهار در بالا و پایین به یکدیگر بسته می شوند.
نعل درگاه پنجره انواع مختلفی دارد فلزی – بتنی ولی ما در اینجا از نعل درگاه بتنی که خود در کارگاه ساخته می شود استفاده می کنیم. در کل دلیل کار گذاشتن نعل درگاه در این است که بتوان بعد از چیدن چهار چوب پنجره و درب بتوان دیوار بالای آنرا چید در اصل یک تکیه گاه برای دیوار بالای پنجره می باشد.
30 سانتی متر از دو طرف نعل درگاه سفال چیده می شود گاهی مواقع برای پنجره هایی که در پاگرد پله در ساختمانهای اسکلت بتنی وجود دارد پیچ و مهره بکار میبرند چون برای جوش دادن پنجره باید جایی باشد و چون اسکلت هم بتنی است دیگر آنرا نمی توان به اسکلت جوش داد بنابر این بلتهایی که در چهار چوب است به کف پاگرد پیچ و مهره شده تا بتوان پنجره را به آن متصل نمود .
نصب چارچوب
نصب چارچوب در و پنجره در بناهای سنتی و ساختمان های غیر سنتی فرق چندانی ندارد. در بناهای سنتی خشتی و آجری، اتصال نصب چهارچوب به وسیله کولون (چوب مشته) درون دربند انجام می شود. اما در ساختمان های غیر سنتی و همچنین در بناهای آجری سنتی ، چهارچوب با داشتن شاخک نصب می شود که نحوه نصب در هر دو حالت از یک روش عمومی برخوردار است.
چارچوبها
نصب چارچوبها
در موقع نصب باید دقت شود که چارچوب کاملاً در دیوار مهار شود. اعضای عمودی چارچوب درها، باید بسته به ارتفاع آن دارای 4 تا 6 شاخک باشند. محل شاخکها، طول، تعداد و فواصل آنها باید طبق نقشه باشند.
در موقع ساختن پروفیل چارچوبها و اتصال قطعات افقی و عمودی آن، باید برشها با زاویه 45 درجه انجام شود یا به عبارتی باید گوشه های چارچوبها به صورت فارسی بریده و متصل گردند. در چارچوبهای آلومینیومی، باید اعضای عمودی در تمامی طول به وسیله مصالح نمد مانند، برای متوقف نمودن در مجهز گردند. تمامی درزهای بین قسمتهای آلومینیومی و مصالح بنایی باید به منظور جلوگیری از نفوذ آب کاملاً درزگیری شوند.
کارگذاشتن چارچوب درها و پنجره ها
به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت از کف، نعل درگاه و دیوارهای اطراف به چارچوب، باید پشت چارچوب را با استفاده از مواد مخصوص و یا نواری از مصالح ضد رطوبت نظیر ورقه های قیراندود یا لایه های نازک پلاستیک (مطابق با استاندارد BS – 743) ، عایقکاری نمود.
لبه های داخلی آستانه و اعضای قائم چارچوب، به ویژه در تراز پایین، باید به کمک زوارهای چوبی موقت از صدمات احتمالی ناشی از عدم دقت در عبور فرقون یا حمل و نقل مصالح و دیگر تجهیزات مصون نگاه داشته شود. در مواردی که چارچوب همزمان با پیشرفت کار دیوار کار گذاشته می شود، برای نگهداری آن در وضعیت قائم، باید از یک یا دو وادار چوبی که به کلاه (عضو افقی بالایی) چارچوب متصل می گردد، استفاده نمود.
در این حالت با پیشرفت کار بلوک چینی یا آجرچینی، باید شاخکهایی به اعضای قائم چارچوب، متصل و با کار بنایی درگیر شوند. اولین شاخکها (یک عدد در هر طرف)، باید در تراز پایین یعنی پس از اولین ردیف بلوک چینی و دومین یا سومین ردیف آجرچینی قرار داده شوند.
با پیشرفت کار، به ویژه در مواردی که وارد آمدن ضربه به وادار نگهدارنده چارچوب محتمل باشد، باید شاقولی بودن چارچوب دائماً کنترل شود.
تعبیه حداقل دو شاخک دیگر در هر طرف، یکی در وسط و دیگری نزدیک بالای چارچوب، ضروریست.
برای چارچوب هایی که در تمام ارتفاع طبقه (از کف تا سقف) ادامه دارند، نصب چهار شاخک در هر طرف توصیه می شود. به منظور حفظ زاویه قائمه بین کلاه و اعضای قائم چارچوب، معمولاً از دو قید چوبی به مقطع 50×18 میلیمتر استفاده می شود. اگر چارچوب فاقد آستانه باشد، به منظور حفظ فاصله اعضای قائم، از قیدی به ابعاد یاد شده در پایین چارچوب استفاده می شود. این قطعات کمکی را نباید قبل از گیرش و سخت شدن کارهای بنایی اطراف چارچوب جابه جا کرد.
برای واداشتن چارچوب های داخلی قبل از احداث دیوارهای جدا کننده، باید ابتدا موقعیت دیوار و در روی کف با استفاده از نقشه های معماری دقیقاً مشخص شود. سپس چارچوب در موقعیت تعیین شده قرار گیرد. برای جلوگیری از حرکت چارچوب روی کف، باید از تخته ای که به طور موقت به کف پیچ می شود، استفاده نمود. برای ثابت نگه داشتن بالای چارچوب، باید از مهاریهایی که به نقاط ثابتی روی دیوارهای اطراف تکیه دارند، استفاده شود.
نصب چارچوب پنجره ها به دو طریق صورت می پذیرد:
نصب چارچوب همزمان با اجرای دیوار.
در این حالت مانند آنچه درباره درها گفته شد، ابتدا چارچوب در محل مورد نظر قرار گرفته به کمک یک یا دو وادار که به کلاه چارچوب متصل می شود، آن را شاقول می کنند. ضمن اجرای دیوار باید تدابیر لازم برای درگیری چارچوب و دیوار اتخاذ گردد. چنانچه پنجره دارای کف پنجره سنگی یا بتنی پیش ساخته باشد، باید آن را قبل از کار گذاشتن پنجره در جای خود قرار داد.
– نصب چارچوب پس از اجرای دیوار.
در این موارد باید به کمک یک قاب چوبی موقت، که از قیدهای 50×50 یا 50×75 میلیمتر ساخته و گوشه های آن با گونیاهای چوبی تثبیت می شود، ضمن اجرای دیوار بازشوی لازم را ایجاد نمود. قاب چوبی موقت باید قدری بزرگتر از پنجره اصلی باشد تا نصب پنجره به آسانی صورت گیرد.
کف سازی
به مجموعه عملیاتی گفته می شود که پس از اتمام عملیات سفت کاری در ساختمان انجام می شود تا ساختمان را به حالت قابل سکونت در آورد. برای کف سازی معمولاً ابتدا یک لایه ملات نرم ریخته می شود تا سطح را به صورت هموار درآورد. به همراه این کار پیش بینی های مربوط به تاسیسات مکانیکی و برقی ضروری است. پس از آن بسته به مورد خاکریزی، پوکه ریزی یا ملات ریزی انجام می شود و نهایتا لایه انتهایی، کف نهایی را تشکیل می دهد که می تواند آسفالت، موزائیک، سرامیک، بتن سیمانی و… باشد. در عملیات کف سازی مربوط به نقاطی که در معرض عوامل محیطی (برف و باران و سرما و گرما) قرار دارند، بسته به مورد بعد از ملات اولیه و قبل از ملات ثانویه عایقکاری رطوبتی یا عایقکاری حرارتی یا هردو انجام می گیرد.
اندودکاری
رواداری
رواداری همواری سطوح برای اندود با کیفیت عالی تا 2 میلیمتر، برای اندود با کیفیت خوب 2 تا 3 میلیمتر و برای اندود با کیفیتی قابل قبول 3 تا 5 میلیمتر در طول شمشه 3 متری در جهات مختلف خواهد بود. انحراف از امتداد قائم برای اندود با کیفیت عالی 1 میلیمتر در یک متر ارتفاع و کمتر از 5 میلیمتر در کل ارتفاع قطعه می باشد. برای اندود با کیفیت خوب این ارقام به 2 میلیمتر در هر متر ارتفاع و کمتر از 10 میلیمتر در کل ارتفاع قطعه می رسد. برای اندود با کیفیتی قابل قبول میزان انحراف از امتداد قائم در ارتفاع قطعه باید از 15 میلیمتر کمتر باشد. انحراف از تراز افقی برای اندود با کیفیت عالی باید 1 میلیمتر در یک متر و کمتر از 7 میلیمتر در طول قطعه باشد. این ارقام برای اندود با کیفیت خوب 2 میلیمتر در متر و کمتر از 10 میلیمتر در کل طول قطعه است. برای اندود با کیفیتی قابل قبول باید میزان انحراف از تراز افقی از 15 میلیمتر در طول قطعه کمتر باشد. کنترل رواداریها باید بر روی قشر میانی صورت گیرد
اندودکاری خارجی
اندود خارجی باید بتواند ساختمان را در مقابل عوامـل جوی محافظت نموده و عمر مفید آن را افزایش دهد و در مقابل آب ، گاز و اشعهX مقاوم باشد، ساختمان را در برابر صدا و حرارت به طور نسبی عایق نماید، در برابر آتش مقاوم بوده و نمایی جذاب را ارائه دهد .
1- اندودهای سیمانی
انقباض قشر میانی باعث بروز ترک در قشر رویه می گردد، لذا فاصله زمانـی بین اجرای قشرهای میانـی و رویه، باید کافی و از 7 روز کمتر نباشد. باید توجه داشت که ماله کشی زیاد باعث جمع شدن قسمت نرم ملات روی سطح کار شده و انقباض بیشتر لایه را سبب مـی گردد. برای پرداخت لیسه ای به طریق خشک برای سطوح افقی، باید از الک به چشمه 0/5 تا 0/7 میلیمتر استفاده شود.
قشر روی اندود تازه باید به ضخامت 1/5 تا 2 میلیمتر باشد و با ماله کشی سریع صاف شود تا سیمان آب اندود را جذب نکند. برای پرداخت لیسه ای اندودهای قائم، باید از یک لایه دوغاب سیمان به ضخامت 2-3 میلیمتر استفـاده نمود . سیمـان باید در آب الک شـده باشـد و بر روی قشری که فقط اندکی خشک شده، اجرا و ماله کشی نمود. از روش اخیر برای اندودکاریهای سطوح افقی نیز می توان استفاده کرد.
1-1 اندود سیمانی تخته ماله ای
این اندود حداقل از دو قشر تشکیل می شود. نخست باید زیرسازی طبق آنچه در بخش آماده کردن برای اندودهـای داخلـی ذکر گردید ، مطابق رواداریهای تعیین شده آماده گردد. سپس قشر آستر به ضخامت 1/5 سانتیمتر با ملات یک حجم سیمـان و 3 حجم ماسـه (3:1) اجرا شود.
در مورد مدت زمان آبپاشی، مرطوب نگه داشتن و فاصله زمانی تا اجرای قشر بعدی قبلاً مطالب لازم بیان گردید. طبقه بندی ماسـه و تناسب کمی بین سنگدانه ها و ماده چسباننده، مطابق مندرجات کلیات این فصل و فصل مصالح خواهد بود. شمشه گیری حتماً باید در این قشر صورت گیرد. پس از اجرا سطح این قشر باید خراشیده شود . حداقل ضخـامت قشر رویه یا تخته ماله، 10 میلیمتر و شامل یک حجم سیمان دو حجم ماسه شکسته و 0/1 حجم خاک سنگ است. مدت زمان آبپاشی و مرطوب نگه داشتن و تناسب کمـی بین مواد چسباننده و سنگدانه ها در قسمتهای قبلی این فصل و فصل مصالح درج شده است. بندکشــی در اندودهای تخته مالــه ای و تگرگــی ، باید در قشر تخته مالـه ای صورت گیرد. عمق بندکشی معادل ضخامت این قشر خواهد بود.
1-2 اندود سیمان چکشی
این اندود مانند اندود سیمانی تخته ماله است با این تفاوت که سطـح نما تیشه داری مـی شود . برای آنکه ضربات چکش باعث جداشدگــی اندود نگردد، باید از چکشهای مخصوص دندانه شانه ای استفـاده کـرد . باید توجه داشت که به ضخـامت قشر رویه اندودهـای چکشـی ، معادل عمق شیارها افزوده گردد.
2- اندودهای گچی
اندودهای گچی به دو دسته تقسیم می شوند:
1 – اندود با ملات گچ مرمری برای نمای خارجی ساختمان 2 – صفحات پیش ساخته گچی برای پوشش سطوح داخلی و خارجی
2-1 اندودهای گچی برای نمای خارجی ساختمان
بدین منظور سنگ گچ را پخته و آسیا می کنند تا به صورت گرد درآید. آن را با محلول زاج به صورت خمیر درآورده (زاج سفید از سولفات آلومینیوم و پتاسیم) تا گچ مرمری به دست آید. رنگ آن سفید، تاب ملاتش بیشتر از گچ و کندگیر است و برای اندود گرمابه و جاهای نمناک و نماهای خارجی ساختمانها به کار می رود.
حداقل دوره مراقبت
دوره مراقبت و فاصله زمانی بین اجرای قشرها بستگی به نوع ملات دارد. حداقل دوره مراقبت و نگهداری رطوبت برای هر قشر، 2 روز است. فاصله زمانی اجرا بین قشر آستر و میانی، نباید از 2 روز کمتر باشد. فاصله زمانی اجرا بین قشر میانی و رویه، باید از 7 روز بیشتر باشد.
ضخامت و تعداد قشرهای اندودکاری
ضخامت کاهگل برای پشت بام حدود 5 سانتیمتر و برای داخل شیروانی 3 سانتیمتر است. کاهگل به عنوان قشر زیرین اندود گچ نباید به کار رود، زیرا آب مکیده، باد کرده، پس از خشک شدن قشر رویه به حالت اولیه برنمی گردد و طبله می کند. ضخامت اندود گچکاری، حداقل 2/5 سانتیمتر است و نباید از 3 قشر کمتر باشد. ضخامت قشر گچ و خاک 1/5 سانتیمتر و اندود گچ 1 سانتیمتر و گچ کشته پرداختی 2 میلیمتر است. زمان شروع و ختم گیرش به ترتیب برای گچ زودگیر 2 و 15، برای گچ معمولی 6 و 30 و شروع گرفتن برای گچ کندگیر نباید از 20 دقیقه بیشتر باشد، لذا در صورت استفاده از آهک شکفته برای کندگیر کردن تا 10 درصد وزن گچ، زمان شروع گرفتن به 12 دقیقه افزایش می یابد، برای این کار دوغاب آهک باید از الک با چشمه کمتر از 1 میلیمتر گذشته باشد. ضخامت اندودهای ماسه آهک، باتارد و ماسه سیمان حداقل 2/5 سانتیمتر است و نباید در کمتر از 3 قشر اجرا شود. ضخامت قشر آستر از 1/5 سانتیمتر، قشر میانی از 1 سانتیمتر و قشر رویه نباید از 3 میلیمتر کمتر باشد. این ارقام بیانگر حداقل ضخامت در مورد سطوح ناهموار در چهارچوب رواداریها هستند، به عبارت دیگر برای سطوح کاملاً هموار ارقام مذکور بیانگر حداکثر ضخامتها می باشند.
اجرا
سطح نما باید فاقد موج، ناهمواری، ترک، لک و جداشدگی باشد. در مورد رویه های صیقلی که نور را منعکس کرده و ناهمواری را با شدت بیشتری آشکار می سازند، اجرا باید با دقت بیشتری توام باشد. اندودهای ضخیم نباید در یک دست اجرا شوند، در غیر این صورت در اندود ترک ایجاد خواهد شد. همچنین برای جلوگیری از ایجاد ترک لازم است قبل از اجرای قشر رویه از سفت شدن قشر آستر اطمینان حاصل شود. برای داشتن اندود خوب باید:
الف: اندود ضخیم در یک دست اجرا نشود.
ب: قشر اندود بخصوص قشر رویه بر روی آستری که کاملاً سفت نشده اجرا نگردد، زمان لازم برای خشک شدن و افت لایه ها در بخش اندودکاری سطوح داخلی ذکر شده است.
پ: نسبت بین مواد چسباننده و سنگدانه ها به طور صحیح انتخاب شود و ماسه فاقد مواد چسباننده یا برعکس مواد چسباننده فاقد ماسه نباشد.
اجرا
ت: از خشک کردن اندود در فضای آزاد (در برابر وزش باد یا تابش خورشید) یا حرارت مصنوعی خودداری شود. برای سطوح داخلی باید پنجره ها بسته باشند و برای سطوح خارجی باید از آبپاشی مداوم یا پوشش برای حفظ رطوبت استفاده شود.
ث: از مصرف دوباره ملات خودداری شود و در هر صورت کاربرد ضایعات ملات در ملات تازه از 10 درصد تجاوز نکند.
ج: برای جلوگیری از ترکهایی که در اثر جذب آب قشر زیرین در سطح اندود ظاهر می شود، باید زیرسازی یا قشر زیرین قبل از شروع قشر بعدی آبپاشی شود.
چ: برای جلوگیری از ترکهایی که در اثر نامتجانس بودن زیرسازی (مانند ترکهای ایجاد شده در فصل مشترک دیوار آجری و ستون فلزی) در سطح اندود ظاهر می شوند، باید از تور سیمی استفاده شود.
ح: از اجرای اندود روی زیرسازی خیلی خشک و یا اجرای قشرهای رویه و میانی بر روی قشر آستری که خیلی خشک باشد، خودداری شود، زیرا این امر باعث جداشدگی لایه های مختلف خواهد شد.
نصب سرویس های بهداشتی
طبقه بندی سرویس های بهداشتی
سرویس های بهداشتی شامل لوازم بهداشتی و شیرآلات است:
الف: لوازم بهداشتی
بدنه این لوازم از جنس چینی، فولاد و یا پلاستیک است و روی آنها با لعاب مخصوص پوشیده شده. این لعاب باید از جنس مقاوم در برابر نفوذ آب و رطوبت انتخاب گردد. به علاوه لعاب آن شفاف و صاف بوده و فاقد ترک خوردگی، لب پریدگی و یا بی نظمی های دیگری که بر نمای خارجی اثر نامطلوب دارد، باشد. لبه های لوازم بهداشتی باید صاف، عاری از ترک و برآمدگی های تیز باشد. برخی از لوازم مانند ظرفشویی یا فلاش تانک می توانند از جنس فولاد زنگ نزن تهیه شده باشد که در این صورت به لعاب نیازی ندارند.
لوازم بهداشتی که از طرف کارفرما تحویل می گردند، باید با توجه به اصول فنی و مراقبت کامل محل تحویل بارگیری، به پای کار حمل، پس از تخلیه در محل مناسب دسته بندی و تا نصب، به نحو مناسبی نگهداری شوند. لوازم بهداشتی که پیمانکار راساً تهیه می نماید، باید قبل از نصب به تایید دستگاه نظارت برسند.
ب: شیرآلات مطابق مشخصات و با نظر و تایید دستگاه نظارت انتخاب می شوند.
سرویس ها:
حمام- توالت- روشوئی- آشپزخانه
قسمتهای فوق که از مهمترین مکانهای ساختمان است از لحاظ اجرای ساختمانی مخصوصاً در مورد قیروگونی دارای یک نوع دیتیل می باشد فقط ممکن است از لحاظ معماری (ابعاد محلها) و یا تاسیسات و نوع لوله کشی باهم متفاوت باشند.
سرویس ها:
کف و دیوارهای سرویسها دارای دیتیل های جداگانه می باشند لایه های کف سرویس ها از پایین به بالا بعد از طاق ضربی به شرح زیر است: •بتن سبک برای شیب تند
•قیروگونی
•یک لایه ماسه سیمان
•فرش
نصب لوازم بهداشتی
به طور کلی برای نصب لوازم بهداشتی، باید نکات زیر رعایت گردند:
1 . لوازم بهداشتی که لوله فاضلاب از زیر به آنها متصل می شود، باید با پیچ و مهره مقاوم در برابر خوردگی به کف محکم شوند.
2 . اتصال خروجی فاضلاب لوازم بهداشتی که در کف یا دیوار به شبکه فاضلاب متصل می شود، باید کاملاً آب بند باشد.
3 . اتصال لوله ورودی آب به لوازم بهداشتی باید به نحوی باشد که برگشت جریان اتفاق نیفتد.
4 . نحوه اتصال لوازم بهداشتی که به دیوار نصب می شوند، باید چنان باشد که وزن آنها به لوله ها و اتصالات داده نشوند.
5 . لوازم بهداشتی باید به نحوی نصب شوند که تمیز کردن سطوح آنها و نیز تمیز کردن سطوح کف و دیوار اطرافشان به آسانی میسر باشد.
کاشی کاری دیوارهای سرویس:
ارتفاع قیر و گونی در حمام ها در حدود 2/30 متر (30 سانتیمتر بالا تر از دوش) و در آشپز خانه ها در حدود 1/20 متر(30 سانتیمتر بالاتر از شیر ظرف شویی) و در توالت ها در حدود 70 سانتیمتر و اگر در توالت روشویی نیز وجود داشته باشد ارتفاع قیرگونی در محل روشویی در حدود 1/2متر میباشد.
فاصله سیفون چدنی توالت ایرانی از دیوار کاشی کاری شده 25 سانتیمتر فاصله سیفون چدنی توالت فرنگی از دیوار 28 تا 30 سانتیمتر فاصله سیفون چدنی توالت فرنگی از دیوار کاشی کاری شده 23 تا 25 سانتیمتر رقوم سیفون چدنی توالت فرنگی 5 سانتیمتر زیر کف تمام شده رقوم سیفون چدنی توالت ایرانی 20 سانتیمتر زیر کف تمام شده رقوم لوله آب ظرف شور 2 لگن از کف تمام شده 40 سانتیمتر رقوم لوله فاضلاب ظرفشور 1 لگن از کف تمام شده 45 سانتیمتر رقوم لوله فاضلاب روشویی از کف تمام شده 45 سانتیمتر رقوم لوله فاضلاب ماشین لباسشویی از کف تمام شده 70 سانتیمتر رقوم لوله آب برای شیر آفتابه برای توالت ایرانی از کف تمام شده 50 سانتیمتر رقوم لوله آب برای شیر آفتابه برای توالت فرنگی از کف تمام شده 60 سانتیمتر
رقوم لوله آب برای دوش با زیردوشی از کف تمام شده از کف تمام شده 90سانتیمتر رقوم لوله آب برای روش بدون زیر دوشی از کف تمام شده 80 سانتیمتر رقوم لوله آب سرد و گرم ظرف شور با شیر دیواری از کف تمام شده 105 سانتیمتر رقوم لوله آب سرد و گرم ظرف شور با شیر توی کاسه 5 سانتیمتر بلندتر از فاضلاب و طرفین آن رقوم لوله آب برای آب پران (سیفون) توالت ایرانی از کف تمام شده 180 سانتیمتر رقوم لوله آب برای آب پران فشاری از کف تمام شده 90 سانتیمتر رقوم لوله آب برای آب پران (سیفون) توالت فرنگی از کف تمام شده 10 سانتیمتر رقوم لوله آب برای ماشین لباسشویی از کف تمام شده 75 سانتیمتر فاصله محور تا محور لوله های آب سرد و گرم برای شیرهای مخلوط 17 تا 16/5 سانتیمتر فاصله سیفون چدنی توالت ایرانی از دیوار 30سانتیمتر
کفشو:
قطر نامی دهانه خروجی کفشو نبا ید از 50 میلی متر (2 اینچ) کمتر باشد .
در ساختمان های عمومی قطر نامی دهانه خروجی کفشو نباید کمتر از 80 میلی متر (3 اینچ) باشد .
کفشو باید شبکه ی قابل برداشتن داشته باشد .
دهانه خروجی کفشو و سیفون آن باید قابل دسترسی باشد و بتوان به سهولت آن را تمیز کرد .
در اتاق هوا رسان که فضای اتاق به عنوان پلنوم هوای ورودی به دستگاه عمل می کند کفشو نباید با اتصال مستقیم به لوله کشی فاضلاب ساختمان نصب شود در این حالت اتصال کفشو باید از نوع غیر مستقیم باشد.
با تشکر از توجه شما
پایان