آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
به تفکیک فصل
این آیین نامه مشتمل بر 20 ماده و 4 تبصره باستناد ماده 52 قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه نهایی مورخ 4/3/1370 شورایعالی کار تهیه و پس از بررسی مجدد و اصلاحاتی در جلسات متعدد شورایعالی حفاظت فنی در جلسه 12/8/71 تایید و در تاریخ 29/9/71 به تصویب وزرای کار و امور اجتماعی و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی رسید.
ماده 1: کارهای سخت و زیان آور کارهایی است که در آنها عوامل فیزیکی ، شیمیایی ، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده که در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی ) در وی ایجاد می گردد که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن می باشد.
تبصره – کارهایی که در آن عوامل و شرایط محیط کار به دلیل نقص یا عدم استفاده از امکانات فنی و مهندسی و موازین پیشگیری غیر استاندارد باشد چنانچه با رفع نقص و یا به کارگیری امکانات فوق بتوان این عوامل را به حد استاندارد و مجاز رسانید جزء کارهای سخت و زیان آور محسوب نمی گردد.
تشخیص این امر به عهده کمیته ماده 18 این آیین نامه خواهد بود. بر این اساس کارهای سخت و زیان آور به شرح مواد آتی خواهد بود.
ماده 2: کار در معادن اعم از تحت الارضی یا سطح الارضی که ایجاب می نماید کارگران در تونل ها و راهروهای سر پوشیده به استخراج بپردازند.
تبصره – کار استخراج شامل جدا کردن یا منفجر ساختن مواد از سطح کار، حمل مواد عملیات مربوط به انفجار، اداره تاسیسات آب و برق در داخل معدن و به طور کلی هر گونه مباشرت و نظارتی که ایجاب نماید کارگر در تونل ها، راهروها یا میله های معدن انجام وظیفه نماید، می باشد.
ماده 3: حفر قنوات و چاه ها و فاضلاب ها و تونل های زیر زمینی و کار در مخازن سر بسته .
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
ماده 4: تخلیه و حمل مواد مذاب از کوره های مشغول به کار و کار مستمر در مجاورت کوره های ذوب به نحوی که کارگر در معرض مستقیم حرارت یا بخارات زیان آور متصاعد از کوره باشد.
ماده5: کارگرانیکهمستقیماً و مستمراً در امرتولید درکارگاه هایدباغی ، سالامبورسازی و روده پاک کنی اشتغال دارند و کار مستمر در گندابروها- جمع آوری ، حمل و دفن زباله شهری .
ماده 6: کار کارگرانی که مستمراً به امر جمع آوری و انتقال و انبار کردن کود (نظافت مستمر طویله ، اصطبل ، سالن های پرورش طیور) در واحدهای دامداری و طیور اشتغال دارند.
ماده 7: کار مستمر و مداوم در فضای باز و در ارتفاع بیش از پنج متر از سطح زمین بر روی دکلها، اتاقک های متحرک ، داربست ها و اسکلت ها.
ماده8: کار مداوم برروی خطوط و پستهای انتقالبرق با فشار شصت وسه کیلوولت و بالاتر.
ماده 9: مشاغل شن پاشی ، پخت آسفالت دستی ، قیرپاشی و مالچ پاشی .
ماده 10: عملیات جوشکاری در داخل مخازن .
ماده 11: کارهایی که استمرار آنها موجبات ابتلا به بیماری ها حاصل از اشعه را فراهم می آورد، نظیر کار با مواد رادیواکتیو و قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونساز به تشخیص مراجع ذی صلاح و به استناد قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب جلسه مورخ بیستم فروردین ماه 1368 مجلس شورای اسلامی .
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
ماده 12: کار در محل های با فشار محیط بیش از حد مجاز از قبیل غواصی .
ماده 13: کار مستمر در محیط هایی که با وجود رعایت مقررات حفاظتی و ایمنی موجبات بیماری های گوشی و یا کری کارگر را فراهم سازد.
ماده 14: کار در امور سمپاشی باغات و اشجار و مزارع و ضدعفونی اماکن و طویله ها و آشیانه های مرغداری در زمان سمپاشی .
ماده 15: کار کارگرانی که مستقیماً در امر تولید و ترکیب سموم و حشره کش ها اشتغال دارند در زمان انجام کار.
ماده 16: کار با وسایل دارای ارتعاش درحدی که برای سلامتی کارگر زیان آور باشد.
ماده 17: مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت و بهداشت کار، حد مجاز و استاندارد هریک از مواد شیمیایی و عوامل بیولوژیکی و فیزیکی که در این آیین نامه نامبرده شده است پس از تشکیل کمیته های تخصصیتعیین و جهتتصویب به شورایعالی حفاظتفنی پیشنهاد می نماید.
ترکیب کمیته های تخصصی را شورایعالی حفاظت فنی تعیین خواهد نمود.
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
ماده 18: به منظور حسن اجرای مقررات این آیین نامه کمیته ای متشکل از اعضاء زیر:
(1) مدیر کل کار و امور اجتماعی استان که ریاست کمیته را عهده دار خواهد بود؛
(2) بازرس کار استان به انتخاب مدیر کل کار و امور اجتماعی ؛
(3) یک نفر نماینده سازمان تامین اجتماعی استان ؛
(4) یک نفر پزشک یا کارشناس بهداشت حرفه ای با معرفی سازمان منطقه ای بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی استان ؛
(5) یک نفر نماینده کارفرما به انتخاب و معرفی کانون اتحادیه های صنفی استان ؛
(6) یک نفر نماینده کارگر به انتخاب و معرفی کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان یا کانون انجمن های کارگران استان و یا مجمع نمایندگان کارگران استان ؛
(7) یک نفر نماینده اداره کل صنایع استان ؛
(8) یک نفر نماینده اداره کل صنایع سنگین استان ؛
(9) یک نفر نماینده اداره کل معادن و فلزات استان ؛
(10) یک نفر نماینده اداره کل کشاورزی استان ؛
(11) یک نفر نماینده صنعت نفت استان
(12) یک نفر نماینده سازمان حفاظت محیط زیست استان ؛
(13) یک نفر نماینده سازمان جهاد سازندگی استان ؛
(14) یک نفر از اساتید دانشگاه با معرفی دانشگاه استان .
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
در هر استان و در محل اداره کل کار و امور اجتماعی و با وظائف زیر تشکیل می گردد:
الف – تطبیق مشاغل سخت و زیان آور با مواد این آیین نامه و اعلام آن به مراجع ذی ربط .
ب – بررسی مشاغلی که در این آیین نامه به عنوان کارهای سخت و زیان آور ذکر نگردیده است و از طرف کارگران یا کارفرمایان و یا سایر مراجع سخت و زیان آوری آن تقاضا شده و اعلام نتیجه به شورایعالی حفاظت فنی .
ج – بررسی مواردی که شغل یا مشاغل با اتخاذ تدابیر لازم حالت سختی و زیان آوری آنها از بین رفته و در عداد مشاغل عادی در آمده اند و اعلام آن به مراجع ذی ربط به منظور حذف مزایایی که به عنوان مزایای کار سخت و زیان آور پرداخت می گردیده است .
تبصره 1 – جلسات کمیته مذکور با حضور حداقل 7 نفر از اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات کمیته با اکثریت آراء حاضرین در جلسه معتبر خواهد بود.
تبصره 2 – کمیته قبل از اتخاذ تصمیم موظف است نظریات کارشناسی را در خصوص ارزیابی محیط کار از نظر حد مجاز عوامل فیزیکی و شیمیایی و مکانیکی شرایط کار و وسایل استحفاظی جمعی و فردی از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت و بهداشت کار و یا سایر مراجع مورد تایید وزارت کار و امور اجتماعی تحصیل نماید.
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
ماده 19: کلیه کارفرمایان مکلفند قبل از ارجاع کارهای سخت و زیان آور را به کارگران جدیدالاستخدام و یا کارگرانی که می خواهند جدیداً به این گونه کارها گمارده شوند ترتیب انجام معاینات پزشکی آنان را از لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با نوع کارهای مرجوع بدهند.
ماده 20: مقررات این آیین نامه به استناد تبصره ماده 52 قانون کار جمهوری اسلامی ایران می باشد و ارتباط به تصمیمات کمیته های موضوع قانون بازنشستگی پیش از موعد بیمه شدگان تامین اجتماعی موضوع مصوبات مورخ 28/2/1367 و 24/6/1370 مجلس محترم شورای اسلامی که مطابق با ضوابط و مقررات خاص خود و در ارتباط با شخص و شغل و زمان و موقعیت کار به مورد اجرا گذاشته شده است ، ندارد.
این آیین نامه مشتمل بر 20 ماده و 4 تبصره باستناد ماده 52 قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه نهایی مورخ 4/3/1370 شورایعالی کار تهیه و پس از بررسی مجدد و اصلاحاتی در جلسات متعدد شورایعالی حفاظت فنی در جلسه 12/8/71 تایید و در تاریخ 29/9/71 به تصویب وزرای کار و امور اجتماعی و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی رسید.
آیین نامه کارهای سخت و زیان آور
پایان