تهیه و تنظیم :
شکوه سادات کوشکی
آشنایی با دستگاه فلوروسکوپی
تهیه و تنظیم:
از دستگاه فلوروسکوپی برای تصویربرداری از اعضا نرم بدن استفاده می شود بسته نوع عکس ماده حاجب به دو دسته تقسیم می شود :
1- خوردنی 2-تزریقی
ساده ترین شکل دستگاه فلوروسکوپی شامل میز رادیوگرافی، تیوب زیرین تخت و صفحه تشدید کننده در بالای میز می باشد.صفحه حاوی ماده ای نظیر سولفید کادمیم است که بر روی ورقه نازک پوشش داده شده و پایین صفحه محافظ پلاستیکی در وسط بیمار قرار گرفته است. این مجموعه داخل قاب فلزی که از صفحه محافظت می کند و حرکت تیوب زیرین را با صفحه هماهنگ می کند. تصویر مستقیم روی صفحه فلورسنت و توسط تقویت کننده و مانیتور دیده می شود.
فلوروسکوپی
آزمایشگر در سال های 1890 (سمت راست بالا) دست خود را با فلورسکوپ بررسی می کند.
فلوروسکوپی قفسه سینه با استفاده از صفحه نمایش فلورسنت دستی، 1909. هیچ حفاظت از اشعه استفاده نمی شود، زیرا خطرات اشعه ایکس هنوز مشخص نشده است.
عملیات جراحی در طی جنگ جهانی اول با استفاده از فلورسکوپ برای پیدا کردن گلوله های تعبیه شده
تاریخچه
فلوروسکوپی قفسه سینه در سال 1940.
Fluoroscope Adrian shoes-fitting که قبل از سال 1950 در فروشگاه های کفش مورد استفاده قرار گرفت، برای آزمایش کفش مناسب بود. بدلکاری با تکنولوژی پیشرفته، این به دلیل نگرانی در مورد آلودگی تابش غیر ضروری، از بین رفته است.
فلوروسکوپ 1950
Undertable
Over table
X-ray head
Image intensifier
ظاهر دانه ای یک تصویر نویز نامیده می شود.
علت اصلی نویز تابش بسیار کم است.
تابش بیش از حد باعث می شود یک تصویر عالی، اما بیمار و رادیولوژیست بیش از حد اشعه دریافت میکنند.
نویز تصویر
اثر نویز
تصویر هر بار یکسان است، اما نویز افزایش می یابد.
در تصویر پر جنب و جوش (راست) محافل کم نوری هنوز وجود دارد، اما شما نمیتوانید آنها را ببینید.
C-armفلوروسکوپی
دستگاه سی آرم در واقع دستگاه فلوروسکوپی سیار می باشد که جهت تشخیص در حین انجام عمل جراحی از آن در اتاق عمل استفاده می شود.
حفاظت در برابر پرتو در کاربا دستگاه سی آرم در اتاق عمل
۱–انتخاب شرایط تابش (انتخاب کیلو ولتاژ بالاتر و MAS پایین تر کمک به کاهش دز می کند)
۲– محل قرار گیری تیوب(اگر تیوب عمودی باشد باید تیوب در زیر تخت قرار بگیرد و اگر تیوب افقی باشد پزشک یا بقیه پرسنل در سمتی که تیوب وجود دارد قرار نگیرد بلکه در سمتی که صفحه تشدید کننده داریم بایستند)
۳–بهترین محل ایستادن در حالتی که تیوب عمودی است در بالا و پایین سر بیمار می باشد.
۴–امن ترین فاصله برای استفاده از سی آرم در اتاق عمل ۲ متر می باشد.بدین معنی که بعد از ۲ متر دیگر پرتو نداریم.
۵–استفاده از بزرگنمایی (Magnification) باعث افزایش دز بیمار و پرسنل می شود.
۶–برای کاهش پرتوگیری پرسنل در هنگام استفاده از دستگاه باید حتی المکان تیوب از بیمار فاصله زیاد داشته باشد ولی صفحه تشدید کننده به بدن بیمار نزدیک باشد.
۷-هرچه فیلد تابشی کمتر باشد دز بیمار و پرسنل کمتر می باشد.
۸- هر چه زاویه تیوب بیشتر باشد (نسبت به حالت عمود) دز بیمار و پرسنل کمتر می شود.
equipment
تجهیزات فلوروسکوپی
کولیمـــاتور
تیوب مولد اشعه ایکس
تایمــر دستــگاه
تخت رادیوگرافی
دتــکـــتور
ویژگیها:
1- قابلیت حرکت چرخش تخت
2- قابلیت حرکت رویه تخت
3- مجهز بودن به سریوگراف
4- مجهز بودن به بوکی
5- مجهز بودن تیوب زیر تخت به کلیماتور نوع اتوماتیک
6- رویه تخت دارا ی ضریب جذب اشعه خیلی کم باشد.
تخت رادیولوژی فلوروسکوپی یا تختR / F
یک لوله تشدید کننده تقش آشکارساز را دارد. لوله تشدید کننده دارای یک پرده فلورسنت، کاتد نوری (فوتوکاتد) و پرده فسفوری است. فوتونهای اشعه ایکس پس از برخورد به پرده فلورسنت به فوتونهای نوری تبدیل می شوند.الکترونهای نوری را با پتانسیل 25 kvشتاب می دهند و توسط یک لنز الکترواستاتیکی روی یک پرده فسفوری کوچک متمرکز می کنند.سپس تصویر با یک دوربین تلویزیونی و یک سیستم بزرگ کننده قابل مشاهده است. گاهی به جای دوربین تلویزیونی از دوربین سینمایی 16mm استفاده میشود که درجه تفکیک بهتری دارد ولی برای مشاهده در طول آزمایش دوربین تلویزیونی بهتر است.
اصول کار دستگاه
xتیوب مولد اشعه
تیوب مولد اشعه ایکس
حباب خلاء شیشه ای است که از از جنس پیرکس می باشد و شامل:
1- فیلامنت سیمی (از جنس تنگستن) 2- متمرکزکننده از جنس مول یا فولاد 3- آند مسی که روی آن هدفی از جنس تنگستن است، می باشد.یبدنیوم
این محفظه که دارای دو الکترود آند و کاتد است. به صورتی که الکترونهای تولید شده در کاتد (فیلمان) با سرعت زیاد به سمت آند حرکت می کنند که با ایجاد یک اختلاف پتانسیل بالا اتفاق می افتد. چون در هوا تعداد زیادی الکترون وجود دارد، سرعت بخشیدن به یک الکترون دراین فضا عملی نیست و به همین خاطر داخل محفظه را از هوا و هر گاز دیگر خارج می کنند تا الکترونها به راحتی با سرعت بالا حرکت کنند. دلیل دیگر ایجاد خلاء در فضای داخل محفظه عایق کردن محیط بین آند و کاتد است.مزیت استفاده از شیشه در بدنه محفظه جذب کم اشعه ایکس، عایق الکتریکی بسیار خوب شیشه و انتشار حرارتی مناسب آن است. اما به دلیل رسوب بخارات تنگستن در سطح شیشه از سیمهای فلزی در درون دیواره لامپ استفاده می شود تا از رسوب جلوگیری کند.
تیوب مولد اشعه ایکس
از جنس فولاد بوده که مملو از روغن است و حباب شیشه ای را دربرمی گیرد. این محفظه محلی برای اتصال کابلهای فشار قوی داشته و دارای پایه ای است که تیوپ را نگه می دارد.
تمام پرتوهایی که از هدف منتشر می شوند به جز پرتوی که از طریق پنجره رادیولوسنت خارج می شود، توسط لایه سربی که به صورت آستری محفظه تیوپ را پوشانیده، به شدت جذب می شوند
محفظه تیوب
به دلیل ساطع شدن اشعه ایکس در تمام جهات از لامپ مولد با شدت تقریباً یکسان و اینکه بسیاری از این تشعشعات اکسپوژرغیرضروری برای بیماران وپرسنل ایجاد می کند، و کیفیت فیلم را نیز کاهش می دهد، حفاظ فلزی لامپ ، اشعه اضافی و اشعه های پراکنده شده را جذب می کند.
وظیفه دیگر این حفاظ، ایجاد امنیت برای ولتاژ بالایی است که بین آند و کاتد در تیوب اعمال می شود در فاصله بین تیوب و محفظه فلزی روغن غلیظی ریخته میشود که درمقابل ولتاژ الکتریکی عایق بسیار خوبی است و از هر جرقه الکتریکی میان کابلهای ولتاژ بالا جلوگیری می کند.
حفاظ لامپ و کابلهای فشار قوی
کولیماتور
بوک دیاگرام دستگاه
1- اثرات کوتاه مدت ( قرمزی پوست دست، ریزش موی سر، …)
2- اثرات طولانی مدت (سرطان و …)
تاثیر اشعه در قسمتی با فعل و انفعالات و تقسیمات سلولی
(عدم قرار گرفتن خانم های باردار در معرض اشعه)
اثرات بیولوژیکی اشعه
1- استفاده فیلم بج
2- استفاده از هود خلا : رقیق نمودن مواد پرتوزا در هوا
3- پوشش حفاظتی : پوشش های مناسب سربی
4-حفاظت دستگاه تنفس :
1-رسپیراتور نوع صافی دار
2-ماسک های تنفسی
3-ماسک های گاز
حفاظت رادیولوژیست ها و پرسنل رادیوگرافی در برابر اشعه
1- استقرار در طبقات هم کف, اول و زیرزمین
2- حداکثر 5 پله استاندارد
3- حداقل مساحت 100 متر مربع
4- ارتفاع کف تا سقف موسسه حداقل 2/70 متر
5- تامین نور و تهویه مناسب در کلیه قسمت ها
6- سرب کوبی دیوار ها و درب اتاق رادیوگرافی
موقعیت و ویژگی های اتاق فلوروسکوپی
سپاس از توجه شما