آزمایشگاه تکنولوژی بتن
نام آزمایش:تعیین اسلامپ
تهیه کننده:دکتر بهزاد زراعت
هدف انجام آزمایش: تعیین روانی و کارایی بتن
مقدمه :
بر طبق تعریف ACI روانی بتن یعنی قابلیت بتن یا ملات تازه مخلوط شده برای جریان یافتن است. کلمه کارایی به سهولت در ریختن ، قابلیت تراکم ، سهولت در پرداخت بتن و مقاومت در برابر جدا شدگی اطلاق می شود. آزمایش اسلامپ کارایی را نمی سنجد بلکه روانی بتن را توصیف می کند.
آیین نامه ی ASTM C 125-93 کارایی را چنین بیان نموده است : خواص تعیین کننده کار لازم برای جابجایی بتن تازه مخلوط شده با حداقل کاهش در یکنواختی آن.
آیین نامه ی ACI 116R-90 کارایی را چنین بیان نموده که آن خاصیت از بتن یا ملات تازه مخلوط شده که تعیین کننده سهولت و یکنواختی می باشد و با آن می توان بتن رامخلوط نمود،در جاریخت،متراکم کرد و یا سطح آن را پرداخت نمود.
آیین نامه ACI تعریف می نماید : روانی را قابلیت تحرک نسبی یا توانایی بتن و یا ملات تازه مخلوط شده برای جریان یافتن می نامد. این خاصیت بتن توسط آزمایش اسلامپ بدست می آید.
دو عامل مفید بودن آزمایش :
1-در صورت یکنواختی جنس و دانه بندی سنگدانه ها،آزمایش نشان دهنده ی تغییرات در نسبت آب به سیمان است.
2-در صورت بی تغییر بودن میران آب مخلوط و رطوبت موجود در سنگدانه ها ، آزمایش نشان دهنده ی تغییرات دانه بندی شن و ماسه و یا غلط بودن میزان وزنی سیمان و شن و ماسه است. ضریب شلی بتن ( اسلامپ بتن ) که در ساختمان های معمولی به کار می روند حدود cm –7 cm 5 می باشد و اگر از ویبراتور استفاده گردد ، cm5 مناسب است.
وسایل آزمایش:
1- مخروط ناقص اسلامپ به ارتفاع 300mm و قطر پایین 200mm و قطر بالایی 100mm
2- میله کوبنده به قطر 16mm و طول 600mm که یک سر آن به صورت نیمکره به قطر16mm می باشد
3- کاردک
4- شن و ماسه
5- سیمان
6-آب
7-خط کش اندازه گیری
8-صفحه زیر قالب
شرح آزمایش:
ابتدا با استفاده از نسبت های تعیین شده در طرح اختلاط مقادیر شن و ماسه و سیمان و آب را به همان مقدار وزن کرده وخوب با هم مخلوط کرده و سپس آب را به آن اضافه کرده و خوب به هم می زنیم تا دانه های ریز و درشت با هم مخلوط شوند.
پس از آماده شدن مخلوط قالب اسلامپ را مرطوب نموده در محل نمناک، صاف و تخت، که نتواند رطوبت را جذب کند، قرار دهید.
ادامه شرح آزمایش:
پای خود را بر روی تکیه گاه های دو طرف مخروط قرار دهید و مخلوط تهیه شده را در 3 لایه در مخروط اسلامپ بریزید و هر لایه را با 25 ضربه با میله اسلامپ بکوبید. ارتفاع هر لایه پس از تراکم باید تقریبا یک سوم ارتفاع قالب باشد.
در لایه زیرین ضربه ها باید تا عمق آن لایه نفوذ کنند و 2 لایه دیگر را به ترتیبی متراکم کنید که ضربه ها اندکی در لایه قبلی نفوذ نماید. قبل از متراکم ساختن لایه فوقانی باید قالب را به اندازه کافی از بتن پر نمود. چنانچه پس از متراکم ساختن لایه فوقانی سطح بتن پایین تر از لبه های قالب قرار گیرد مجددا مقداری بتن روی آن ریخته و سطح قالب را با میله توسط حرکات اره ای و غلطکی صاف کنید.
ادامه شرح آزمایش :
دستگیره های مخروط اسلامپ را بگیرید و آن را به آرامی بالا بکشید. بالا کشیدن قالب باید ظرف 5 تا 10 ثانیه بدون اینکه حرکت جانبی یا چرخشی به قالب و بتن وارد شود انجام گیرد. استاندارد 492 ایران در بند 3 بیان می کند که عمل بلند کردن قالب باید تقریبا 5 ثانیه و یا یک حرکت مداوم رو به بالابدون آنکه هیچگونه حرکت جانبی یا دورانی به بتن منتقل شود انجام گیرد. پس مخروط را در کنار بتن فرو نشسته قرار دهید و میله اسلامپ را بر روی آن بگذارید و اسلامپ را با محاسبه تفاضل ارتفاع قالب از بالاترین ارتفاع بتن پس از برداشتن قالب تعیین کنید
اطلاعات به دست آمده از یک مثال :
با خط کش ارتفاع اولیه و ثانویه اندازه گیری شد و عدد 7.5 به دست آمد.
نکات مهم :
1- ضربه ها باید به صورت یکنواخت در سطح لایه پخش شود برای لایه های زیرین لازم است قدری کوبه را به سمت داخل کج کرد و نیمی از ضربه ها را به صورت مارپیچی از محیط به سمت مرکز وارد نمائید.
2- این آزمایش برای بتن هایی استفاده می شود که حداکثر قطر سنگدانه های مصرف شده در آن برابر 40 میلی متر باشد.
3- طبق استاندارد ایران این مقدار باید به دقت نزدیک به 5 میلی متر محاسبه گردد. چنانچه پس از برداشتن قالب، بتن درهم فروریخته و یا از یک طرف بریزد باید از نتیجه آزمایش صرف نظر کرده و نسبت به انجام آزمایش مجدد با استفاده از بخش دیگری از نمونه بتن اقدام کرد. اگر دوباره چنین وضعیتی اتفاق افتاد، نتیجه می گیریم که بتن از حالت خمیری و چسبندگی لازم برای انجام آزمایش اسلامپ برخوردار نیست.
با تشکر از
همکاری صمیمانه شما