1/26
اسلایدهای آموزشی استانداردهای حسابداری ایران
مدیریت تدوین استانداردهای حسابداری
تهیه کننده: حلیمه رحمانی
استفاده کننده گرامی:
جهت بهبود کیفیت اسلایدهای آموزشی، لطفا نظرات خود را از طریق فرم نظرخواهی ارائه شده در آدرس ذیل برای ما ارسال نمایید.
(http://www.audit.org.ir/standardfeedback_fa.html)
شماره تلفن: 88503742 ، 10 – 88502601 – 021
تسعیر ارز استاندارد حسابداری شماره 16
اهداف آموزشی
مرور عملیات ارزش توسط شرکتها
آشنایی با روشهای حسابداری تسعیر
توصیف حسابداری عملیات خارجی
افشا
3/26
معامله ای است که به ارز انجام می شود یامستلزم تسویه به ارز است. از قبیل:
خرید و فروش کالا و خدماتی که بهای آن به ارز دریافت یا پرداخت می شود.
استقراض یا اعطای تسهیلاتی که قرار است تسویه آنها به ارز صورت گیرد.
معاملات ارزی
4/26
معاملات ارزی در زمان شناخت اولیه به نرخ ارز در تاریخ معامله تسعیر می شود.
برای تعیین نوع ارز(صادراتی، شناور، واریزنامه ای)، باید با توجه به مقررات حاکم، نرخی انتخاب شود که قرار است مبنای تسویه معامله قرار گیرد.
شناخت اولیه
5/26
اقلام پولی نرخ تسعیر در تاریخ ترازنامه
اقلام غیر پولی نرخ تسعیر در تاریخ انجام معامله
تسعیر اقلام ارزی در تاریخ ترازنامه
6/26
عبارت است از وجه نقد و داراییها و بدهیهایی که قرار است به صورت مبلغ ثابت یا قابل تعیینی از وجه نقد دریافت یا پرداخت شود.
اقلام پولی
7/26
شناخت تفاوت تسعیر معاملات ارزی
شرکتهای دولتی شرکتهای غیر دولتی
طبق ماده 136 قانون محاسبات عمومی حساب سود وزیان دوره
8/26
متن ماده 136:
سود و زیان حاصل از تسعیر داراییها و بدهی های ارزی شرکتهای دولتی، درآمد یا هزینه تلقی نمی گردد. مابه التفاوت حاصل از تسعیر داراییها و بدهیهای مذکور باید در حساب ذخیره تسعیر داراییها و بدهی های ارزی منظور شود. در صورتی که در پایان سال مالی، مانده حساب ذخیره بدهکار باشد، این مبلغ به حساب سود و زیان همان سال منظور خواهد شد.
ج =
نرخ جاری ارز
ت =
نرخ تاریخی ارز
م =
نرخ میانگین ارز
ب =
مبلغ باقیمانده
10/26
11/26
در مواردی ممکن است تفاوت تسعیر در نتیجه کاهش رسمی شدید یا افت قابل ملاحظه در ارزش ریال باشد به نحوی که عملا در مقابل |آن هیچ گونه حفاظی وجود نداشته باشد و کاهش یا افت مزبور بدهی هایی را تحت تآ ثیر قرار دهد که اخیرا و به طور مستقیم در ارتباط با تحصیل داراییهای ارزی در حسابها ایجاد شده است و واحد تجاری قادر به تسویه آنها نیست. این گونه تفاوتهای تسعیر به مبلغ دفتری دارایی اضافه می شود به شرطی که مبلغ دفتری پس از تعدیل، از اقل بهای جایگزینی و مبلع قابل بازیافت ناشی از فروش یا کاربرد آن دارایی تجاوز نکند.
شناخت تفاوت تسعیر (رویه مجاز جایگزین)
12/26
روش مورد استفاده برای تسعیر صورتهای مالی عملیات خارجی، به رابطه عملیاتی و تامین مالی بین واحد تجاری گزارشگر و عملیات خارجی بستگی دارد.
عملیات خارجی
عملیات خارجی لاینفک از عملیات تجاری گزارشگر واحد مستقل خارجی
صورتهای مالی عملیات خارجی
13/26
نشانه های تشخیص عملیات خارجی مستقل
استقلال فعالیت
پایین بودن حجم معاملات واحد خارجی با واحد گزارشگر
تامین مالی خارجی
پرداخت هزینه ها با استفاده از ارز
فروش بر اساس ارز
استقلال جریانهای نقدی
با این وجود تشخیص عملیات خارجی مستقل مستلزم قضاوت است.
14/26
صورتهای مالی این دسته از عملیات با استفاده از روشهای مورد استفاده برای معاملات ارزی تسعیر می شود. عملیات تسعیر مبتنی بر این فرض است که معاملات انجام شده توسط عملیات خارجی عملا به وسیله واحد تجاری گزارشگر صورت گرفته است.
عملیات خارجی لاینفک از عملیات واحد تجاری گزارشگر
15/26
16/26
صورتهای مالی این واحدها به شرح زیر تسعیر می شود:
داراییها و بدهیها اعم از پولی و غیر پولی، با نرخ تسعیر در تاریخ ترازنامه
درآمدها و هزینه ها با نرخ تسعیر در تاریخ انجام معاملات( به استثنای صورتهای مالی که واحد پول آن مربوط به اقتصادهای با تورم حاد است که در این صورت پس از ارائه مجدد، از نرخ تسعیر در تاریخ ترازنامه استفاده می شود).
تفاوتهای تسعیر در سرفصل حقوق صاحبان سهام طبقه بندی و در صورت سود وزیان جامع منعکس می شود.
واحدهای مستقل خارجی
برای تسعیر در آمدها و هزینه ها در عمل از نرخ میانگین استفاده می شود.
17/26
الف. به عنوان داراییها وبدهیهای واحد مستقل تلقی و با نرخ تاریخ ترازنامه تسعیر می شود.
ب. به عنوان داراییها و بدهی های واحد گزارشگر تلقی شده که قبلا به ریال تسعیر شده و یا به عنوان اقلام غیر پولی ارزی با نرخ تسعیر در تاریخ معامله تسعیر می شود.
در تلفیق صورتهای مالی، تفاوتهای تسعیر اقلام پولی درون گروهی نیست و به عنوان درآمد یا هزینه شناسایی می شود.
در مواردی که تاریخ صورتهای مالی واحد خارجی با واحد گزارشگر متفاوت باشد،ازنرخ تسعیردرتاریخ ترازنامه واحدخارجی استفاده میشود.
نحوه برخورد با سرقفلی و تعدیلات ناشی از کاربرد ارزش منصفانه
18/26
در زمان واگذاری، مبالغ انباشته تفاوتهای تسعیر اقلام ارزی که در سرفصل حقوق صاحبان سهام است به حساب سود وزیان انباشته منتقل می شود.
زمانی که طبقه بندی عملیات خارجی تغییر می کند، روشهای تسعیر قابل اعمال به طبقه بندی جدید از تاریخ تغییر طبقه بندی به کار گرفته می شود.
واگذاری واحد مستقل خارجی
تغییر طبقه بندی عملیات خارجی
19/26
20/26
سایر اطلاعات:
داراییهای ثابت مشهود در مقاطع مختلف خریداری می شودو بنابراین در تسعیر آنها نرخهای متفاوت بکار می رود. به منظور تسهیل تسعیر در این مثال فرض شده است که مبلغ 100.000 مارک از داراییهای ثابت مشهود در تاریخ 2/5/1379 تحصیل شده است. در این تاریخ نرخ مارک3.481 ریال فرض شده است. مابقی داراییها ثابت مشهود که در سهولت قابل تحصیل شده است با نرخ فرضی 2.900 ریال تسعیر می شود.
نرخ مارک مورد استفاده برای تسعیر صورتهای مالی به شرح زیر است:
سرمایه بر اساس نرخهای تاریخی تسعیر میشود و سود انباشته یک رقم باقیمانده است. در این مثال، سرمایه با نرخ 2000 ریال تسعیر میشود و ضمنا فرض بر این است که معادل ریالی سود انباشته در اول دوره 140994508 ریال می باشد.
21/26
22/26
(1) از این رقم حدود 64.000 مارک مربوط به استهلاک می باشد. فرض کنید 38000 مارک آن مربوط به داراییهای تحصیل شده در تاریخ 2/5/1379 و مابقی مربوط به سایر داراییهای ثابت مشهود است. مابقی هزینه ها با نرخ میانگین تسعیر شده است.
24/26
26/26
27/26