ورزش شنا:
ورزش شنا یکی از ورزش های آبی است که ورزشکاران با شنا کردن در آب به رقابت می پردازند.
تاریخچه شنا در جهان
شواهد نشان می دهند که قدمت شنا و شنا کردن به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد در تمدن مصر و بعد از آن در تمدن های آشور و یونان و روم باستان باز می گردد. آنچه از گذشته آموزش شنا می دانیم بر اساس یافته هایی است که از "حروف تصویری" هیروگلیف مصریان به دست آورده ایم. یونانی های باستان و رومی ها شنا را جزو برنامه های مهم آموزش نظامی خود قرار داده بودند، و مانند الفبا یکی از مواد درسی در آموزش مردان بوده است. شنا در شرق به قرن اول قبل از میلاد باز می گردد. ژاپن جایی است که شواهد و مدارکی از مسابقات شنا در آن وجود دارد. در قرن هفدهم به دستور رسمی حکومتی شنا به صورت اجباری در مدارس تدریس می شد.
مسابقات سازمان یافته شنا در قرن ۱۹ میلادی قبل از ورود ژاپن به دنیای غرب شکل گرفت. از قرار معلوم مردم ساحل نشین اقیانوس آرام، به کودکان هنگامی که به راه می افتادند یا حتی پیش تر شنا می آموختند. نشانه هایی از مسابقات گاه و بی گاه میان مردم یونان باستان وجود دارد و همچنین یکی از بوکسورهای معروف یونان شنا را به عنوان تمرین در برنامه ورزشی خود گنجانیده بود. رومی ها اولین استخرهای شنا را بنا کردند و گفته می شود که در سدهٔ یکم پیش از میلاد گایوس ماسناس رایزن سیاسی سزار آگوست رومی، نخستین استخر آب گرم را ساخت.
برخی عدم تمایل اروپائیان به شنا را در سده های میانه ترس از گسترش و سرایت عفونت و بیماری های مسری می دانند از طرفی شواهدی وجود دارد که نشان می دهد در سواحل بریتانیای کبیر در اواخر قرن ۱۷ میلادی از شنا در آب به عنوان وسیله ای برای درمان استفاده می شد. البته تا پیش از قرن نوزدهم شنا به عنوان تفریح و ورزش در میان مردم جایگاهی پیدا نکرد. زمانی که نخستین سازمان شنا در سال ۱۸۳۷ تاسیس شد در پایتخت بریتانیا یعنی لندن، ۶ استخر سر پوشیده وجود داشت که مجهز به تخته شیرجه بودند. در سال ۱۸۴۶ اولین مسابقه شنا در مسافت ۴۴۰ یارد در استرالیا بر پا شد که بعد از آن هر ساله نیز به اجرا در آمد. باشگاه شنای "متروپولیتین" لندن در سال ۱۸۶۹ تاسیس شد که بعدها به انجمن شنای غیر حرفه ای تغییر نام پیدا کردکه در واقع هیئت رئیسه شنای غیر حرفه ای بریتانیا بود. فدراسیون های ملی شنا در چندین کشور اروپایی در سال ۱۸۸۲ تا ۱۸۸۹ شکل گرفتند…
تاریخچه شنا در ایران
تاریخچه شنا به عنوان یک ورزش، در ایران، بسیار کوتاه است ولی به طور کلی هم این رشته از ورزش به نسبت دیگر رشته ها در کشور ایران چندان پیشرفتی حاصل نکرده است. در حالی که به جهت موقعیت جغرافیایی ایران که در شمال و جنوب کشور به دریا متصل است و هم به جهت تاکیدات مذهبی، می بایستی این ورزش را مورد توجه قرار می دادند.
در قدیم، مکان هایی شبیه استخر سرپوشیده در حمام ها می ساختند، به نام چال حوض. این چال حوض ها، که حداکثر از ۱۰ متر تجاوز نمی کرد، برای شنا کردن و آب بازی بود. در اطراف چال حوض ها، سکوهایی به ارتفاع ۲ یا ۳ متر وجود داشت که از بالای آن به درون آب می پریدند و عملیاتی مانند پشتک و وارو انجام می دادند. روشنایی چال حوض ها از سوراخ کوچکی که در سقف بود، تامین می شد. در این گونه آبگیرهای غیر بهداشتی، هیچ گونه مقرراتی وجود نداشت و هر کس می توانست قبل از استحمام یا پس از آن وارد چال حوض شود و به آب بازی و شنا که به معنای واقعی هم شنا نبود بپردازد. تا سال ۱۳۱۴ در سراسر ایران حتی یک استخر شنا هم نبود و فقط در اردوگاه نظامی اقدسیه تهران یک استخر برای آموزش شنا به دانشجویان دانشکده افسری ساخته بودند. در سال ۱۳۱۴، استخر دیگری در باغ فردوس شمیران احداث شد که به وزارت فرهنگ تعلق داشت. نخستین استخری که برای استفاده ورزشکاران و تعلیم اصول جدید شنا به آنها به وجود آمد، در سال ۱۳۱۴در منظریه تهران بود که یک مربی ورزش خارجی به نام "گیبسون" بر آن نظارت می کرد. پایه های ورزش شنای نوین در ایران از همان استخر منظریه گذاشته شد.
نخبگان تاریخ شنا
اولین شناگر مردی که شنای ۱۰۰ متر کرال سینه را زیر یک دقیقه شنا کرد، جانی ویسمولر آمریکایی بود. وی این مسافت را در۵۸ ثانیه و۶ دهم ثانیه در سال۱۹۲۲ شنا کرد. اولین زنی که این مسافت را زیر یک دقیقه شنا کرد داون فریزر است. او در سال ۱۹۶۲، ۱۰۰ متر کرال سینه را در ۵۹ ثانیه و ۹ دهم ثانیه پیمود.
موفقترین قهرمان مرد المپیک تمامی ادوار شنا (مایکل فلپس) آمریکایی است. این شناگر در المپیک ۲۰۰۸ پکن صاحب ۸ مدال طلا شد. در میان زنان (کریستین اتو) با کسب ۶ مدال طلا در المپیک ۱۹۸۸ سئول، ۴ مدال طلا در رشته های انفرادی و ۲ مدال طلا در مسابقات تیمی، پرافتخارترین زن شناگر می باشد.
مشخصات استخر
استخر، محل خصوصی است برای شنا، شیرجه، و واترپولو که در اندازه های مختلف ساخته می شود. ولی، استخرهایی که در آنها مسابقات رسمی را برگزار می کنند باید دارای مشخصاتی معین باشد. این مشخصات از طرف فدراسیون بین المللی شنای آماتور، که آن را فینا (FINA) می خوانند به شرح زیر تعیین شده است:
طول: ۵۰ متر؛ عرض: حداقل ۲۱ متر
عمق: حداقل ۸۰/ ۱ متر
شمار خطوط: ۸ خط (عرض هر خط ۵/ ۲ متر)
در استخرهایی که رکوردگیری می کنند، دمای آب باید ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتی گراد باشد.
لباس شنا
لباس مخصوص شنا یک شلوار کوتاه و چسبیده به بدن است که باید وزن آن بسیار کم باشد و آب را در خود نگاه ندارد. طبق مقررات بین المللی، شلوار شنا هنگام مسابقات بین المللی و رکوردگیری، باید از پارچه ای به رنگ روشن و به صورت یک تکه باشد. در حال حاضر لباس شناگران را از پوست "کوسه"ها درست می کنند که کل بدن را می پوشاند.البته این لباس در زنان با مردان متفاوت است. عده ای نیز پوشیدن مایو را به خاطر اشغال کردن قسمت کمتری از بدن و راحتی مایو نسبت به لباس شنا ترجیح میدهند.
کلاه شنا
استفاده از کلاه شنا سرعت فرد را افزایش داده و این کار به افراد تازه کار اعتماد به نفس می دهد و همچنین افرادی که موهای بلند دارند از ریختن موهایشان به داخل آب جلوگیری کرده و کلر موجود در اب به موهای افرادی که حساسیت دارند و موهایشان می ریزد اثر گذار نخواهد بود و خانمها که موهای بلند دارند حتما باید از کلاه استفاده کنند که این کار به بهداشت استخر کمک زیادی می کند.
عینک شنا
بیشتر برای دیدن دیوار استخر و انجام برگشت سالتو استفاده می شود در ضمن به علت وجود کلر در آب و آسیب ندیدن چشم نیز خوب می باشد
شنای بچه ها
شنا در نوزادان موجب افزایش هوش، تمرکز حواس، هوشیاری و پیشرفت در روابط اجتماعی آینده آنها می شود. شنا تاثیر مثبتی بر روح و روان نوزادان می گذارد. نوزادانی که در ماه های اولیه زندگی یعنی حدود ۶ تا ۱۰ ماهگی شنا می کنند، احساس امنیت و آسایش و آرامش بیشتری دارند. بچه ها به علت کم بودن جاذبه آب، آزادی عمل بیشتری بدست می آورند. آموزش شنای کودکان باید تحت نظارت مربی های مخصوص صورت بگیرد.
بسیاری از بچه ها قبل از آنکه بتوانند راه بروند قادر به شنا کردن هستند. شنا باعث تقویت ماهیچه ها و افزایش حجم ریه می شود. به علاوه الگوی خواب شبانه کودکانی که شنا می کنند، بسیار منظم می شود. اولین چیزی که بعد از مدتی شنا می توانید در کودک خود مشاهده کنید، اعتماد به نفس و احساس استقلالی است که در او رشد یافته است. بچه های ۶ تا ۱۰ ماهه، قادر هستند در زیر آب به مدت ۵ دقیقه شنا کنند و نفس خود را نگاهدارند.
همیشه این سوال از طرف والدینی که علاقه مند هستند فرزندشان شنا یاد بگیردعنوان می شود، که چه موقع باید آموزش شنا را شروع کرد. زمان مناسب برای آموزش شنا، سن ۷ یا ۸ سالگی می باشد. علمای تربیت بدنی و متخصصین آموزش شنا، شش سالگی را برای آموزش انتخاب کرده اند. وضع مطلوب اینست که از سنین پایین بچه آموزش را شروع نماید ولی در سنین پایین شنا را به صورت فنی یاد نمی گیرد. زیرا قدرت درک بعضی از حرکات را ندارد و هماهنگی لازم جهت یک مهارت به سختی (هماهنگی دست و پای کرال سینه) انجام می پذیرد. شنا برای کودکان زیر سه سال فقط به صورت به اصطلاح شنای سگی است که کودک سر را بیرون از آب نگه داشته و شنا می کند.
مزایای شنا برای سلامت
* شنا، فشار را از روی ستون فقراتتان بر می دارد. این اتفاق تقریباً مشابه تجربهٔ جاذبهٔ صفر است. بنابراین شنا کردن برای استخوان های شما خوب است و مفاصلتان را سالم نگاه می دارد.
* شنا، اکثر عضلات بدن شما را به حرکت می اندازد، اما شما به ندرت احساس فشار بیش از حد یا کشیدگی عضلات می کنید. شما می توانید هر دوره، از تکنیک های مختلف شنا استفاده کنید تا انواع عضلات بدنتان را پرورش داده و به عضلات دیگر استراحت دهید.
* شنا یک تمرین کاردیوی عالی ست. قلبتان را آموزش و راه صحیح تنفس را به شما یاد خواهد داد و به استقامت بدن و قلبتان می افزاید.
* شنا می تواند با ایروبیک در آب نیز ترکیب شود تا به شما کمک کند راحت تر چربی های اطرف باسن و ران خود را بسوزانید.
* شنا به شما کمک می کند تا به خوبی به بدن خود شکل دهید. پوست و عضلات شما را ماساژ می دهد و از بوجود آمدن چربی های ناخواسته جلوگیری می کند.
* شنا، از نظر آسیب پذیری یکی از کم خطرترین ورزش هاست و نسبت به بدنسازی یا ورزش های قدرتی خیلی امن تر است. این ورزش از مفاصل شما محافظت کرده تا کمتر دچار صدمات مفصلی بشوید.
* شنا کردن، نتایج سلامتی بسیار خوبی برایتان دارد، در حالی که ورزشی با فشار کم است. همهٔ آدم ها می توانند شنا کنند، حتی کسانی که توانایی ورزش بصورت موثر و سنگین را ندارند. بعنوان مثال، برای خانم هایی که باردار هستند یک ورزش عالی و ایمن است. با این حال احتیاج دارند تا پیش از اینکه در استخر شیرجه بزنند با پزشک خود در اینباره مشورت نمایند.
* شنا، انرژی مثبت شما را افزایش می دهد و استرس را از روح و جسمتان دور خواهد کرد.
* شنا همچنین کمک می کند تا فشار خونتان را کنترل کنید. می تواند قلب شما را سالم نگاه دارد.
* شنا باعث خواهد شد تا دستگاه تنفسی تان نیز سالم بماند. اگر در آب و هوای خشک و خنک زندگی می کنید، در اکثر مواقع در خانه یا در محل کار تان هوای خشک تنفس می کنید. تنفس هوای تازه و مرطوب در محیط استخر یا دریا می تواند دستگاه تنفسی شما را سالم نگاه دارد.
خطرات شنا
شنا یک ورزش سالم است و در مقایسه با ورزش های دیگر خطرات کمتری در پی دارد. با این وجود تعداد کمی خطرات وجود دارد که در زیر می آید:
* غرق شدن و استنشاق آب به دلیل:
* شرایط ناسازگار آب که باعث آبپوشیدگی یا آب گرفتگی شناگر می شود یا استنشاق آب را در پی دارد
* این که دیگران برای بازی یا عمداً سرمان را به زیر آب فشار دهند
* خستگی مفرط یا بی هوشی
* ناتوانی از طریق بیهوشی حاصل از شنا در آب های کم عمق (یا بیهوشی غواص که نفس را زیر اب حبس کرده)، حمله قلبی، نارسایی سینوس های شریانی یا شنای بیش از حد
* اثرات مضر زیر آب ماندن:
* غرق شدن ناشی از استنشاق آب شور که حباب هایی در ریه ها ایجاد می کند که تنفس را مشکل می کند
* علایم بیماری و سندرم ناشی از استنشاق آب شور
* شوک دمایی ناشی از پریدن در آب (خیلی سرد یا خیلی گرم) باعث ایست قلبی می شود
* برآمدگی استخوانی در کانال گوش که نتیجه فرو رفتن طولانی مدت آب در کانال گوش است و موسوم به گوش شناگران است
* قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
* بیماری های گوش، التهاب گوش میانی، التهاب گوش خارجی
انواع شنا
* شنای قورباغه
* شنای پروانه
* کرال پشت
* کرال سینه
* شنای سگی
* شنای سوزنی
* شنای زیرآبی
* شنای پهلو
انواع مسابقات
شنای امدادی
نوعی شنا که چهار نفر به صورت گروهی و به طور امدادی طول مسیر مسابقه را طی می کنند.
شنای استقامت
نوعی مسابقه شنا با مسافت های طولانی به وسیله انواع شناها که معمولاً در آب های آزاد صورت می پذیرد.
شنای مختلط
نوعی مسابقه شنا که در آن از چهار نوع شنای مختلف کرال سینه، کرال پشت، قورباغه و پروانه استفاده می گردد.
شنای آزاد
نوعی مسابقه شنا که شناگر برای طی کردن مسیر مسابقه مجاز است از تمامی شناهای موجود استفاده کند.البته برای هر طول استخر باید یک شنا را انتخاب کند و تا آخر آن طول همان شنا را انجام دهد به عبارتی در بین مسیر نمی تواند شنا را به شنای دیگر تبدیل کند.
قوانین شنا در مسابقات
آزاد
منظور از شنای آزاد این است که در مسابقات این شنا، یک شناگر می تواند با هراستیلی که می خواهد شنا کند، مگر در مسابقات مختلط انفرادی یا مختلط تیمی که منظور از شنای آزاد، هر استیلی است به غیر از پشت، قورباغه یا پروانه.
کرال پشت
به جز هنگام برگشت، شناگر باید همواره بر پشت قرار داشته باشد. وضعیت طبیعی پشت در شنای پشت می تواند شامل یک حرکت چرخشی بدن باشد بشرط اینکه این چرخش نسبت به سطح افقی، ۹۰ درجه یا بیشتر نشود.
در تمام طول مسابقه قسمتی از بدن شناگر باید سطح آب را بشکافد (یعنی باید قسمتی از بدنش بیرون از آب باشد و بردن تمام بدن به زیر آب مجاز نیست).
به استثنای زمان برگشت که شناگر مجاز است تمام بدنش را به زیر آب ببرد و پس ازاستارت و هر برگشت نیز می تواند این عمل را انجام دهد بشرط اینکه مسافتی را که در زیر آب طی می کند بیش از ۱۵ متر نباشد.
قورباغه
از آغاز نخستین دستی که پس از استارت و هر برگشت زده می شود، بدن شناگر باید بر روی سینه قرار گیرد و شانه های او با سطح طبیعی و معمولی آب در یک راستا باشند.
تمام حرکات بازوان باید همزمان و در یک صفحه افقی انجام شوند و حرکت متناوب(یک در میان) نداشته باشند
تمام حرکات پاها باید همزمان و در یک صفحه افقی انجام شوند و حرکت متناوب نداشته باشند.
در مرحله ای از حرکت پا که باعث پیشروی و جلو رفتن شناگر در آب می شود، پاها باید چرخش خارجی داشته باشد، پای قیچی، پای کرال و پای دلفین پایین رونده مجاز نیست.
در هنگام برگشتها و پایان مسابقه، لمس دیواره باید با هردو دست و بطور همزمان انجام شود، این تماس می تواند در سطح آب و یا در بالا و یا در زیر آب باشد. تا زمانی که دستها دیواره را لمس نکرده اند شانه ها باید در صفحه افقی باقی بمانند.
به هنگام هر دوره کامل یک دست و یک پای قورباغه، قسمتی از سر شناگر باید سطح آب را بشکافد (یعنی قسمتی از سر از آب خارج شود).
شنای پروانه
در تمام طول مسابقه (به جز در هنگام برگشت) بدن شناگر باید بر روی سینه قرار داشته باشد و از آغاز نخستین دستی که پس از استارت و برگشتها زده می شود شانه ها با سطح آب در یک راستا باشند.
هر دو دست را باید به طور همزمان و در بالای آب به طرف جلو برد و به طور همزمان نیز به طرف عقب آورد
تمام حرکات پا باید همزمان باشند. حرکات همزمان ساق و کف پا که در صفحه عمودی و به طرف پایین و بالا انجام شوند، مجاز است.
در هنگام برگشتها و پایان مسابقه، هر دو دست باید به طور همزمان دیواره را لمس کنند. این تماس هم می تواند در سطح آب باشد و هم در زیر یا بالای آب.
قوانین کلی
اگر در یک مسابقه تنها یک شناگر شرکت داشته باشد، باید تمام مسافت مقرر را شناکند تا واجد شرایط شناخته شود.
یک شناگر باید مسابقه خود را در همان خطی که استارت زده است، به پایان برساند.
در مسابقات شنای آزاد یا بخش شنای آزاد مسابقات مختلط، ایستادن به روی کف استخر باعث اخراج شناگر نمی شود اما باید توجه داشت که شناگر حق راه رفتن ندارد.
عبور از خط (طناب) شنا و ورود به خط شنای دیگر مجاز نمی باشد و شناگر خاطی اخراج می شود.
در هنگام مسابقه، هیچ شناگری اجازه ندارد اشیایی به تن کند یا از وسایلی استفاده کند که باعث افزایش سرعت، غوطه وری و یا استقامت او می شوند، (مانند فین هاو…) استفاده از عینک شنا مانعی ندارد.
در هر تیم امدادی، ۴ شناگر شرکت دارند.
در مسابقات امدادی، اگر پیش از این که شناگر داخل آب، دیواره استخر را لمس کند، تماس پای شناگر بعدی با سکوی استارت قطع شده باشد، خطا محسوب می شود.
9