مطالعات طراحی پارک علمی، تحقیقاتی ساختمان روش تحقیق

مقدمه
در دنیای کنونی انسان تلاشگر لحظه ای از پژوهش و تحقیق غافل نمانده است و عطش رو به کشف نایافته ها پایان ناپذیر می نماید به موازات تلاشهای اندیشمندان مجهولات معلوم گشته و زندگی سهل تر می گردد استمرار مطالعات تحقیقات و پژوهشها به تولید می انجامد طبیعی است که در مرحله تحقیق و سپس تولید ابزار و امکانات خاصی مورد نیاز است که راههای رسیدن به هدف را سرعت بخشیده و از هدر رفتن و قت و هزینه بی مورد جلوگیری می نماید شناخت ویژگیهای تحقیقات برای درک راه حلها از اهمیت خاصی برخوردار است در امور تحقیقات نباید انتظار داشت که یک کار تحقیقاتی الزاماً در یک زمان معین وامکانات مشخصی به نتیجه مطلوب برسد حتی اگر این کار تحقیقاتی قبلاَ در جای دیگر از دنیا هم انجام شده باشد محقق برای انجام تحقیقات باید دارای انگیزه باشد.
تکامل و پیشرفت انسان در هر زمینه ای در گرو مطالعه، پژوهش و علاقمندی مردم است پژوهش نیاز به فرهنگی ویژه دارد که باید به گونه ای همساز با فرهنگ کلی پیوند داشته باشد به بیان دیگر برای انجام پژوهش باید یک فرهنگ پژوهشی ایجاد گردد در یک فضای مساعد است که استعدادها شکوفا می شود پژوهشهای مفید و اصیل انجام گیرد و سنت پژوهش پا گرفته و استمرار خواهد یافت در ایجاد و انگیزه مناسب برای پژوهش فضای مناسب، شرایط اجتماعی ساخت تشکیلاتی جامع و عناصر فکری نقش عمده ای را می تواند ایفا کند تجیزات و تسهیلاتی از قبیل کتابخانه ها و وسایل ارتباطی جزء زیربناهای پژوهشی محسوب می گردد تا بر اساس آنها فرهنگ پژوهشی انجام یابد برنامه و اولویت ها مشخص گردد و مسائل و تنگناهها شناخته شود و برای حل آنها راه یابی شود ایجاد یک نظام واحد و منسجم تحقیقاتی که اواویتهای پژوهشی کشور را تعیین نماید باعث افزایش کارایی تحقیقاتی می شود.
در تحقیق حاضر سعی شده لزوم ایجاد مرکز تحقیقاتی در زمینه ساختمان به صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرد و فضاهای مورد نیاز برای بهتر شدن کارایی این مراکز بررسی شود و در نهایت به برنامه ریزی کالبدی مجموعه برسیم این تحقیق در پنج فصل تهیه شده که فصل اول به بررسی تحقیق و پژوهش می پردازد و انواع پژوهش و تحقیق و عوامل تعیین کننده در آن را مورد بررسی قرار می دهد فصل دوم پژوهش در معماری است که به بررسی لزوم ایجاد مراکز اطلاع رسانی در زمینه معماری می پردازد و فصل سوم برای آشنایی بیشتر با کاربرد مجموعه بر بررسی دو نمونه مراکز مشابه یک نمونه در ایران و یک نمونه در خارج از کشور می پردازد در فصل چهارم تاثیر فضاهای جانبی بر این مراکز بررسی شده و به طور خاص به بررسی تاثیر نمایشگاه در بهتر کردن کارایی این مراکز می پردازد . در فصل پنجم یک نتیجه گیری کلی از چهار فصل بالا توسط نویسنده تحقیق است به این صورت که با توجه به مطالعات انجام شده به یک برنامه ریزی کالبدی برای مجموعه مورد نظر می رسد.
روش تحقیق در این تحقیق توصیفی، تحلیلی می باشد.

فصل اول : تحقیق و پژوهش

1-1 تحقیق چیست؟
واژه تحقیق به علت گشوده بودن دامنه فعالیتش دارای تعاریف متنوع و مختلفی است تحقیق در فرهنگ عمید بدین صورت معنی شده است راست و درست کردن، به حقیقت امری رسیدگی کردن و بازجویی کردن.
پژوهش نیز در فرهنگ عمید پژوهیدن، جستجو و تخصص، تحقیق و رسیدگی آمده است تحقیق عبارت است از یک عمل منظم که در نتیجه آن پاسخهایی برای سئوالهای مورد نظر مطرح شده در موضوع تحقیق بدست می آید.
تحقیق به معنای تمرکز دقیق برروی یک موضوع معین و تشخیص نیاز و رسیدن به نتیجه ای با سعی و خطاهای مکرر است.
پژوهش علمی به منظور کشف و کاربرد حقایق و روشها و قوانین طبیعی نو می باشد چنانکه مشهود است در تعاریف فوق همه در یک نکته اشتراک نظر دارند و آن روح حقیقت جویی و نوآوری در مساله تحقیق است بنابراین می شود تحقیق را به معنای تجسسی منظم دانست که به تحریک واقعیت صورت می گیرد و هدف آن رسیدن به یک قانون مندی مشخص است تا بتوان براساس این قانون مندی به دانش نو دست یافت.
قدمت مفهوم تاریخ به قدمت مفهوم علم می رسد از دیرزمان بوده که مردان و شیفتگان حقیقت با پیروی عقل به دنبال اسرار آفرینش رفته اند در شرق افراد زیادی از جمله دانشمندان ایرانی چون رازی، بوعلی سینا و ابوریحان بیرونی به دنبال تحقیق و پژوهش در اسرار گیتی بوده اند و در غرب نیز دانشمندانی چوه کوپرنیک منجم خردمند لهستانی جو سنگین زمانه خود را شکستند و پای اندیشه اندیشمندان را از بند گشودند و در حلقه زنجیر به هم پیوسته تفکرات فلسفی تحولی چشمگیر به وجود آوردند.
با وجود محققان بسیار در شرق و غرب توجه به مفهوم تحقیق و پژوهش از اوائل قرن حاضر صورت گرفت تحقیق و پژوهش از لحاظ مختلف به دسته بندیهای گوناگونی تقسیم
می شود .

1-2 انواع تحقیق و پژوهش
1-2-1 تحقیق بنیادی
1-2-2 تحقیق کاربردی 1- کتابخانه ای 2- میدانی 3- آزمایشگاهی
1-2-3 انواع پژوهش 1- اکتشافی 2- توصیفی 3- پیش بینی 4- تشخیصی

1-3مفاهیم
تحقیق علمی چنانکه گفته شد به معنای کشف و کاربرد حقایق و روشها و قوانین طبیعی نو می باشد که به منظور بررسی و مطالعه بیشتر در این زمینه ها بهتر است ابتدا تعاریف لازم را ارائه نمائیم.
علم: مشاهده و شناسایی، تشریح و بررسی تجربی و توضیح تئوریک پدیده های طبیعی را علم گویند.
دانش: مجموعه دانستنیهای بشر را دانش گویند یا به عبارت بهتر شناخت و آگاهی و فهم آنچه توسط تجربه یا مطالعه بدست آمده است را دانش گویند.
توسعه: توسعه به معنای تحقق تحقیق می باشد و بدین خاطر با معنی متداول آن در زبان فارسی که به معنای گسترش و بسط می باشد متفاوت است توسعه نیز مانند تحقیق دارای تعاریف متنوع و گوناگونی است که به نقل چند مورد می پردازیم.
توسعه در صنعت توسعه یعنی فرآیند تبدیل نتایج حاصله از تحقیقات کاربردی به محصول یا فرآیند جدید.
تکنولوژی تکنولوژی کیفیت ماشین ها، سازوکارها، سیستمها و راههای کنترل جمع آوری، ذخیره عمل آوری و انتقال انرژی و اطلاعات است که به منظور تولید تحقیق جنگ و غیره بوجود آمده اند تکنولوژی عبارت است از: دانش و علائم سیستماتیک که معمولاَ در خدمت فرآیند صنعتی است ولی در تمام فعالیتهای روزمره کاربرد علم در اهداف عملی زندگی بشری یا به عبارت دیگر تغییر تسلط بر محیط انسانی تکنولوژی عبارت است از مطالعه و بررسی ابزارها، ماشینها، اسلوبها و روشهایی که در شاخه های گوناگون صنعت بکار برده می شود علیرغم تفاوت در تعاریف موجود تکنولوژی را می توان هر نوع دستاورد بشر در زمینه تسخیر طبیعت چه به صورت نرم افزاری و چه بصورت سخت افزاری اطلاق کرد.

1-4 عوامل تعیین کننده در پژوهش
اولین پرسش که به ذهن خواننده خطور می کند این است که آیا به عنوان ایرانی اصلاَ نیاز به تحقیق و تولید داریم؟
هدف ما از تحقیق و توسعه چیست؟
عوامل تعیین کننده اهداف و سیاست گزاریها در امور تحقیق و توسعه در هر کشوری عبارت است از:
1- جغرافیای طبیعی و انسانی کشور
2- مدیریت سیاسی کشور
3- نظام فرهنگی عقیدتی کشور( مذهب، سنتها، رسوم)
4- موقعیت ژئوپلیتیک( جغرافیای سیاسی) کشور
5- بازار عرضه و تقاضای جهانی
6- هویت تاریخی کشور
لازم به ذکر است که هر یک از این عوامل خود به تنهایی دارای ارزش و نقش ویژه خود است اما مسئله مهم این است که حوزه فعالیتهای تحقیق و توسعه را فصل مشترک ناشی از وجوهی که نامبرده شد تعیین می کند.

5-1 پژوهش در کشورهای جهان
در یک جمعبندی کلی می توان گفت که کشورهای توسعه یافته ای مانند ژاپن و بریتانیا
خود را آینده سازان علم و تکنولوژی می دانند ژاپن تا سال 1979 اختاف سطح تکنولوژیکی خود را با کشورهای اروپایی امریکایی از بین برد و توسعه تکنولوژیکی مستقل خود را در آینده در نظر دارد اما کشورهای در حالت توسعه توجه خود را بر کاهش شکافهای علمی و تکنولوژکی با جهان پیشرفته معطوف داشته اند در هند افزایش ذخیره دانشمندان و نیروی تکنولوژیکی افزایش کیفیت ذخیره انسانی علم و تکنولوژی و استفاده از تکنولوژی جدید برای جبران عقب ماندگیها مورد توجه است و در چنین روشی گفته می شود که پس از 5 سال کار سخت در دهه 85-1981 باد شکاف بین این کشور و جهان پیشرفته در زمینه بعضی شاخه های لازم و ضروری علم و تکنولوژی کاهش یابد.
نکته اساسی دیگر آنکه تقریباَ در تمام کشورها به نقش علم و تکنولوژی در توسعه اجتماعی و اقتصادی تاکید شده است در ژاپن تکنولوژی یکی از مبانی تامین امنیت اقتصادی و رشد بنیانهای توسعه آینده و در هلند تحقیقات در خدمت اهداف توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور است در هند علم و تکنولوژی باید به بهبود سریع تولید از طریق کارآیی بهتر و و بهبود بهره وری و ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر کمک کند و در چنین بررسی برنامه های علم و تکنولوژی کشورها نشان دهنده توجه به کلیه کشورها به نسبت اعتبارات پژوهشی و به درآمد ملی یا تولید ناخالص ملی است.
نیروی انسانی علمی و فنی متغیر دیگری است که بویژه در برنامه ریزی علم تکنولوژی کشورهای در حال توسعه مورد توجه است کشورهای هند و چین و تایلند براین متغیر تاکید داشته و ضمن شناسایی وضع موجود و صحبت آنرا در آینده هدف گذاری کرده اند.
توسعه اقتصادی و اجتماعی کاملاَ متکی بر پیشرفت علم و تکنولوژی جامعه و نقشی که دولتها خود را در این میان بعهده می گیرند تکنولوژیهای رفاهی که به بهبود کیفیت زندگی ملی و محیط زیست کمک می کند در ژاپن و تحقیقات در زمینه های بهداشتی و برنامه های تامین در جامعه هلند که تعداد سالمندان آن قابل ملاحظه است از جمله موارد
قابل ذکر می باشد.
بررسی برنامه علم و تکنولوژی از بعد مشکلات نشان می دهد که تنها سه کشور هند، تایلند، و ایران که مورد بررسی قرار گرفته اند اشارات صریحی به مشکلات داشته اند و در هند اساس مشکلات به نیروی انسانی و کیفیت آن عدم تعادل بین عرضه و تقاضای عوامل انسانی و پژوهشی باز می گردد علاوه بر آن بدون تاثیر باقی ماندن ابداعات تکنولوژیکی کند بودن پذیرش دانش علمی و فنی در فعالیتهای اقتصادی از جمله مشکلات است در تایلند نیز استفاده نشدن از نتایج پروژه های تحقیق و توسعه و نبودن یک خط مشی روشن مشخص در اهداف تحقیق و توسعه فقدان اطلاعات لازم برای انتقال تکنولوژی و نیز نبودن منابع انسانی لازم برای ایجاد هماهنگی مهارتهای علمی و تکنولوژیکی وارداتی با محیط اجتماع مطرح می شود در ایران محددودیت منابع عالی تحقیقات و بکارگیری این منابع در فعالیت های غیر پژوهشی کمبود نیروی کار تحقیقاتی بالفعل و پژوهشگران با تجربه، ناشناخته ماندن نتایج بسیاری از تحقیقات و عدم ارتباط سازمانی مشخص بین واحدهای پژوهشی ودانشگاهی اجرایی و آموزشی که داخل و خارج از جمله مشکلات است.

1-5 دلایل عدم توسعه پژوهش در ایران
در بسیاری از کشورهای جهان سوم از جمله در ایران انگیزه کافی برای پژوهش و تربیت پژوهشگران و متخصصان وجود ندارد در ارتباط با عقبماندگی پژوهش در کشورمان و بسیاری از کشورهای در حال توسعه علل مختلفی ذکر گردیده است که عمده ترین آنها عبارتند از ( علل فرهنگی، اجتماعی، فنی)

1-6-1 علل فرهنگی
– قضاوت برخی وجوه جهانبینی های شرقی و غربی
– بیگانه بودن از علم و تکنولوژی جدید و پژوهشهای جدید مرتبط با آنها در جوامع
صنعتی
– فقدان برخی از ویژگیها که پژوهشهای جدید علمی و صنعتی نیازمند است از قبیل روحیه همکاری گروهی، ارج نهادن به کار دیگران، فردگرائی های غیر سازنده.
– روند نزولی تفکر علمی و پویایی ذهنی در بسیاری از کشورهای جهان سوم.

1-6-2 علل اجتماعی
– مزاحم نبودن جو علمی واقعی در جامعه بطور کلی و حتی در بخشهایی از جامعه که به چنین جوی نیاز دارند و می تواند طبقه وسیعی از سازمانهای اجرایی تا دانشگاهها، و موسسات و مراکز پژوهشی را که بر می گیرد.
– عدم وجود یک مرکز موثر هماهنگ کننده و برنامه ریزی پژوهشی و عدم شرکت فعال صاحبنظران، خبرنگاران واقعی در مراکزی که گاه بدین منظور تاسیس می شوند.
– عدم توجه سازمانها و حتی دانشگاهها به امور پژوهش و عدم بزرگداشت تحقیق و محقق
– عدم حمایت بخش خصوصی از فعالیتهای تحقیقاتی و پویا نبودن ارتباط صنعت و دانشگاهها که نتیجه آن پائین بودن سطح تکنولوژی و دانسته های تکنولوژیکی در مقایسه با سطح جهانی است.
– برخی تاثیرات نامطلوب خارجی که در جهت یا گرفتن تکنولوژی و در علم و پابرجا نشدن فرهنگ بومی عمل می کنند.
– عدم استقلال اندیشه و فقدان اعتماد به نفس و داشتن اتکا به دیگران( خارجیان) برای حل مسایل علمی.

1-6-3 علل فنی
– کمبود محقق و کادرکمکی و پشتیبانی
– کمبودها و مشکلات تهیه، نگهداری، و بهره گیری از مواد ابزارها و دستگاههای تحقیقاتی
– عدم ارزشیابی کافی پژوهشگران به مسایل کلی علمی و تکنولوژیکی
– عدم وجود نظام فراگیر تحقیقاتی مشخص نبودن حوزه وظایف موسسات و مراکز پژوهشی
– عدم هماهنگی میان سازمانها و موسسات عدم ارتباط و تشریک مساعی و دیگر نارسائیهای ارادی.
– کمبود دستگاههای علمی پشتیبانی مانند کتابخانه، موزه، ایستگاههای پژوهشی و مراکز علمی تکنولوژی.
– کمبود وسایل موثر ارتباط علمی از قبیل خبرنامه ها، کنفرانسها، و کافی نبودن ارتباط پژوهشگران با دنیای خارج
– کمبود سازمانهای موثر علمی- حرفه ای از قبیل جوامع مهندسی و یا نداشتن فعالیت علمی

1-7 راههای کمک و تشویق محققین
– ایجاد هسته های تحقیقات و کنترل کیفیت در کارخانه و ایجاد و ایده علمی و تحقیقاتی
– ایجاد پیوند بین دانشگاه و صنعت
– استفاده از رسانه های گروهی جهت تهیج روح ملی در جهت رقابت با خارج
– امید و عرضه خلاقیت را برای جوانان باز نمودن
– دادن شناخت در جامعه نسبت به ارزش افزوده، سنجش تحقیقات و نقش آن در تکامل و استقلال و خودکفایی
– تخصیص بودجه های مناسب تحقیقاتی
– بکارگیری مدیران فاضل در سیستم به گونه ای که براساس علم عمل کنند زیرا زمانی
که با مسائل علمی برخورد نشود نیازی نیز به محقق نخواهد بود
– ایجاد انگیزه کاری، تشویق مادی معنوی و علمی برای محقیقین نه به گونه ای که وقتی می خواهند در نظام اداری یک بیکار مثال بزنند می گویند او محقق است

1-8 پارکهای علمی و پژوهشیTechno police
پارک علمی ایده جدیدی است که با هدف توسعه تکنولوژی و ایجاد شرایط مناسب برای انواع نوآوری ها ، توانهای پژوهشی دانشگاهها ، موسسات دولتی و خصوصی را در مکانی مناسب مجتمع می نماید تا با همکاری ، نتایج پژوهشهای صنعتی را به توسعه و نهایتاً خلق تکنولوژی ، مبدل نماید . مضمون و محتوای پارک علمی بسته به نوع شکل گیری و هدف موردنظر و مالاً نتایج و آثار آن نیز متفاوت بوده است . بعضی ، همچون پارک علمی استنفورد بر اساس روند تجربه علمی و برخی همچون دره سیلیکون بدلیل کوشش تقاضای مصرف بوجود آمده اند . در نمونه هایی نظیر شهر علمی سوکوبا ، هر دو معیار مجتمع و ملحوظ گشته است . بعضی موسسان ، پارکها را برای تجاری کردن نتایج تحقیقات ، بعضی برای دستیاب به تقاضای بازار و بعضی برای اجرای سیاستهای استراتژیکی ملی تاسیس می نمایند .
در سال 1951 پارک تحقیقاتی استنفورد – اولینت پارک علمی در جهان – در ساحل غربی ایالات متحده تاسیس گردید . سی سال بعد پدیده جدید پارک علمی تمام جهان را فرا گرفت . ایجاد پارکهای علمی از یک تمایل جهانی سرچشمه می گیرد و کشورهای جهان پارک علمی / تکنولوژی را بعنوان راه و روش توسعه اقتصاد ملی و همچنین قسمتی از سیاستهای تکنولوژیکی و علمی و صنعتی بشمار می آورند . پارکهای علمی / تکنولوژی موفق ، نقش مهمی را در بیشتر جنبه های توسعه اجتماعی و اقتصادی ایفا کرده اند ، مثل دره سیلیکون آمریکا ، پارک کمبریج انگلستان ، شهر علمی سوکوبا در ژاپنت ، پارک علمی سنگاپور و شهرک علمی دیدوک در کره جنوبی ، مراکز تکنولوژی در آلمان غربی .
یکی از مشکلاتی که در نحوه استقرار این پارکها با توجه به تعداد محدودی که دولت امکانات ایجاد آن را دارد به وجود می آید رقابتهای منطقه ای است مثلاَ فرض کنید اگر در ایران در منطقه کیلان بخواهید چنین پارکی درست کنید احتمالاَ کرمانیها یا خراسانیها یا مناطق دیگر اعتراض کنند بنابراین نکته ای که باید به آن توجه کرد( کاری که در ژاپن به تدریج انجام شد) تخصصی کردن پارکها با توجه به امتیازات منطقه است مثلاَ اگر در گیلان بخواهید چنین پارکی را به وجود آورید چون تکیه برنامه منطقه ای آن به کشاورزی است و خدمات توریسم بنابراین بهترین کار ایجاد پارک تکنولوژی زیستی است مثلاَ اگر منطقه ای باشد که تکیه اش الکترونیک است تکیه پارک باید روی آن تخصص باشد باید توجه داشت که در برنامه ریزی های کشورهای جهان سوم پارکهای صنعتی استفاده ای به مناطق فقیر نمی رسانند یعنی اگر فکر کنند یکی از راههای کمک به مناطق فقیر ایجاد پارکهای علمی در آنهاست اشتباه می کنید چون نمی توانید آنرا ادامه دهید اگر چه در تحلیل نهایی این عکس ست یکی از راه حلها باشد.
در اینجا سه نکته لازم به یادآوری است 1- در ایجاد این پارکها حالا به هر دلیل که ساخته شده اند یکی نقش دولت خیلی عمده است و هر روز عمده تر می شود 2- مکانهای این پارکها که خیلی اهمیت دارد این مکانیابی ها براساس امتیازهای منطقه، امکانات موجود دانشگاهی که کنارش هست و متخصصانی که باید در آن حوالی باشند صورت گیرد و مساله آخر بازاریابی پارکهاست مخصوص در ایران این بازاریابی نباید بخش بازار و بخش تاجر بخش بزرگی سرمایه داران را نایده بگیرد و این مساله بسیار اساسی است.

1-9 پژوهش در ایران
1-9- 1 واحدهای تحقیقاتی در ایران در عصر حاضر
براساس اطلاعات و آمار سال 63 واحدهای تحقیقاتی که صورت زیر دسته بندی شده اند این دسته بندی توسط وزارت برنامه و بودجه و براساس تفکیک بودجه کشور صورت گرفته است تا سال 1360 کلاَ 422 واحد تحقیقاتی در بخش عمومی شناسایی شده است که از این مقدار 362 واحد متعلق به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی است و تحت عناوین گروه، مرکز، موسسه، انسیتو، بخش، قسمت، مزرعه آزمایشی، آزمایشگاه، تحقیقات و غیره در حال فعالیتند.
در زمینه امر پژوهش صنعتی خود کفائی نیز تقسیم بندی دیگری صورت گرفته است که در آن تشکیلات متعددی وجود ندارد و هر یک از آنها بنا به تناسب کار خود گریزی به امر هماهنگی امور پژوهشی صنعتی و خودکفائی دارند برخی از آنها عبارتند از:
سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
حوزه معاونت تحقیق و آموزش وزارت خانه ها
حوزه معاونت خودکفائی وزارت خانه ها
حوزه معاونت پژوهشی دانشگاهها
حوزه معاونت جنگ دانشگاهها
شورای عالی تحقیقات
شورای عالی صنایع

1-10 نتیجه گیری
پژوهش نیاز به فرهنگی ویژه دارد که باید بگونه ای همساز با فرهنگ کلی پیوند داشته باشند.به بیان دیگر برای انجام پژوهش باید یک فرهنگ پژوهشی ایجاد گردد. در یک فضای مساعد است که استعداد شکوفا شده پژوهشهای مفید اصیل انجام می گیرد و سنت پژوهش پاگرفته و استمرار خواهد یافت در ایجاد انگیزه مناسب برای پژوهش فضای مناسب، شرایط اجتماعی ساخت تشکیلاتی جامعه و عناصر فکری نقش عمده ای را می توانند ایجاد کنند تجهیزات و تشکیلاتی از قبیل کتابخانه ها و سایل ارتباطی، موزه ها، مراکز اسناد، رایانه ها ، ایستگاههای تحقیقاتی و از همه مهمتر وجود یک تشکیلات اندیشمند جزء زیربناهای پژوهشی محسوب می گردد تا بر اساس آنها فرهنگ پژوهشی انسجام یابذ برنامه ها و اولویتها مشخص گردد و مسائل و تنگناهها شناخته شده و برای حل آنها راه یابی شود.

فصل دوم : پژوهش در معماری

امروز ما چه داریم؟ هیچ… واقعاَ چه باید کرد؟ امروز اگر بخواهیم یک خانه بسازیم یک اطاق و حتی صندلی راحتی و یا یک مرکز محله چگونه و از کجا باید شروع کنیم؟ سالهاست که مافصل پدر زندگی کرده ایم! واقعیت این است که همیشه به صنعت به همین دیدگاه نگاه می شود و بس و این نشانه تحرک کم معماری ایران در صده اخیر است و ما غافل نشسته ایم.
معمار کیست؟ خانه ساز کیست؟ بیمارستان ساز کیست؟ اصلاَ سازنده کیست؟ یا …چه باید کند؟ برای که بسازد؟ برای همه از بالا گرفته تا پائین؟ اصول ساختمان و شهرسازی چیست؟ چگونه جایی است؟ معمار سازنده کیست؟ آیا معمار باید در وهله اول منظور را بداند؟ منظور چه کسی را؟ منظور استفاده کننده را؟ آیا استفاده کننده در مرتبه ای قرار دارد که بتواند منظور خود را بیان کند؟ و اگر منظور خود را بیان کرد واقعاَ در درک و توضیح و توجیه مساله موفق بوده است؟ سپس معمار یک روانشناس است. جامعه شناس است. آیا یک معمار باید روانشناسی و جامعه شناسی بداند؟ آیا همینقدر کافی است؟ اصولاَ روحیات استفاده کننده از بنا چگونه و به چه شکل شناخته می شود؟ شاید یکی از وسایل شناسایی آن تاریخ باشد؟ و دیگری شرایط محیطی مشخص استفاده کننده و دیگری…
حال این شخص در چه شرایطی از زندگی خود گذرکرده است؟ در یک فضای خاص که برای منظوری خاص ساخته می شود چه مسائلی باید در نظرگرفته شود؟یک فرد که وارد فضا می شود چه انتظاراتی از آن دارد؟ قدر مسلم اینکه فضائی می خواهد که مطابق با روحیات و اخلاق وی باشد و او در آن فضا احساس راحتی کند. حال سوال این است که ملاک این راحتی چیست؟ این راحتی برای افراذ مختلف چگونه تعریف می شود؟ یک معمار باید بداند از چه نقطه ای باید شروع کند اگر این مبحث را وارد یک فضای خاص کنیم و اگر یک کلاس درس را یک خانه را یک شهر را ملاک تعریفهای فوق قرار دهیم. او باید به بررسی و شناخت کامل موضوعات فوق رسیده باشد. انسان امروز در چه محیطی زندگی می کند؟ چگونه و در کجا زندگی می کند؟ . از محیط چه انتظاراتی دارد؟ و یک سلسله سوالات بحث انگیز که سالها مورد بحث انسانها زمانهای مختلف است. قدر مسلم اینکه هر چیز گذشته ای دارد و آینده و زندگی آنان نیز چنین هست پس به تاریخ می رسیم و به تاریخ برمی گردیم و از تاریخ می پرسیم و در عین حال به آینده می نگریم و در این فکریم که در آینده چگونه باید باشیم؟
شاید تعریف زندگی همین باشد، حرکتی از گذشته به آینده که ضمن توجه به گذشته آینده را نیز در نظر دارد. پس آنکه بخواهد زندگی کند و خوب زندگی کند باید:
1- گذشته را بداند
2- آینده را در نظر داشته باشد
پس امروز چه می شود؟ . همین حال که داریم زندگی می کنیم. امروز چیست؟ آیا یک لحظه از دیروز به فردا است؟ یا خود بحثی جداگانه دارد؟
در عین این مطالب امروز روزمره یعنی همین بحث خورد و خوراک و خواب و… که ضمیمه زندگی است که جزء ضمائم زندگی است خود به هر حال جزئی از این زندگی روزمره می باشد.

1-2 معماری، انسان، شناخت، سبک
شناخت چون معلول تصادم ارگانیسم و محیط است. ناگزیر از هر دو نقشی برمی گیرد هم از انگیزه های برونی خبر می دهد و هم متضمن حالات درونی است ادراک انعکاس واقعیت خارجی است . هر ادراک و عاطفه ای مبین رابطه ارگانیسم و محیط است و این دو همواره وابسته به یکدیگرند. ادراک یعنی انعکاس انگیزه های محیط، پیوسته با عاطفه یعنی واکنشی که انگیزه های محیط و ارگانیسم پدید می آورد.باری چون شناخت ناشی از برخورد انسان و محیط است ، پس چگونه شناخت هر کس در هر مورد بسته به چگونگی برخورد او با محیط است. برای سنجش شناخت از این دیدگاه میزانی بکار برده اند که حقیقت تعریف شده است که عبارت است از تطابق شناخت با واقعیت.
شناخت فلسفی در زندگی انسان اهمیت بسیار دارد و شناسائی فلسفی همچون روشی است که هم مسیر زندگی آدم عادی را معین می کند و هم هنرمند و دانشمند را در جستجوی مجهولات و پرکردن شناختهای علمی و هنری سوق می دهد و علم و هنر را به پیش می برد.
انسان در جریان تاریخ خود پیوسته به قصد تامین خود کوشیده است تا طبیعت را رام و موافق حال خود سازد کوشیده است تا طغیان بی بندو بارو آشفتگی بازار طبیعت را فرو نشاند و به حیاتی بسامان و سنجیده و قابل اطمینان دست یابد. تاریخ زندگی انسان سراسر کوشش مداومی است برای اصول نظم و هماهنگی. شناخت منظم در تاریخ بشری که به دو صورت اصلی نمایان شده، شناخت علمی و شناخت هنری به عبارتی علم جنبه کمی واقعیت را مورد تاکید قرار می دهد. بنابراین می توان در تعریف علم چنین گفت:
شناخت واقعیت از طریق تجربه به اتکای یک فلسفه، یا تاکید بر کمیت. حال اگر در مرحله اول شناخت یعنی شناخت حسی درنگ کنیم و جنبه عاطفی شناخت را مورد تاکید قرار دهیم به شناخت هنری می رسیم. همچنانکه دانشمند با تکیه بر مفاهیم کلی انتزاعی، واقعیت بیرونی را تا حد امکان از حالات ارگانیسم انتزاعی می کند و به زبان کمی باز می گوید هنرمند با تکیه بر تصاویر جزئی ذهن واقعیت درونی را تا اندازه ای از واقعیت بیرونی تجزیه می کند و به زبانی کیفی گزارش می دهد.
با این وصف هنرمن مانند دانشمند جویای شناخت منطبق با واقعیت است و همچنان هدفی جز غلیه بر واقعیت ندارد. شناخت هنری مانند شناخت علمی مستلزم تجربه است و تجارب هنرمند نیز در زمینه فلسفی دو رنگ می گیرد. در نتیجه می توان هنر را چنین تعریف کرد:
" نوعی شناخت واقعیت است از طریق تجربه به اتکای یک فلسفه با تاکید بر کیفیت" هنر و علم موافق مقتضیات زندگی انسان تحول می پذیرند و در هر زمانی از واقعیت شناخت جدیدی بدست می دهند.
انسان در عمل با تغییر دادن محیط آنرا می سازد. و بر اثر شناسائی، خود دکرگون می شود. چون دگرگون شده با نظری نو به پیشباز محیط می رود و درآن تغییرات جدیدی می دهد و به شناختهای جدیدی نائل می آید و بار دیگر خود دگرگون می شود.انسان برخلاف سایر جانوران، در طی زندگی علمی، واقعیت را تغییر می دهد، با تغییر واقعیت آنرا می شناسد و با شناسائی قوانین آن راه غلبه بر آن را می یابد.

"پس کار انسان که مایه شناخت است وسیله کسب حدیت است کار علمی انسان را با جبر بیرونی و کار هنری او را با ضرورت دورنی دمساز و در نتیجه بر آن چیره می کند، در این صورت علم بیان آزادی است و در دنیای ادراکات هنر تحفه حدیت بشر است در جهان عواطف.
همه عناصر سنن در اختیار دانشمندان و هنرمندان هستند ولی هر یک به بعضی از آنها حاجت و نیاز دارند مثلاَ دانشمند می توان بر عناصر دینی و هنری تاکید نورزد و هنرمند قادر است عناصر علمی سنتی را مورد تایید قرار دهد.
هنرآفرینی برای بیان اندیشه خود به مدد اسلوبهای هنری، مواد هنری را بکار می گیرد و تصاویر یا صورت بندیهای حسی خاص بوجود می آورد. چون آزمایشهای زندگی و اندیشه های هیچکس عین آزمایش و اندیشه های دیگری نیست هر هنر آفرینی برای خود اندیشه و صورت سازهای نسبتاَ مستقلی دارد به بیان دیگر سبک هر هنر آفرینی مختص خود او و متناسب با شخصیت اوست، لذا باید دید که شخصیت چیست؟
شخصیت مجموعه اختصاصاتی است که فردی را از افراد دیگر مشخص می سازد. شخصیت نظامی است که در جریان تداخل و تاثیر متقابل فرد و جامعه در خود فرد به وجود می آید.
شخصیت فرد سالم وابسته به عوامل خارجی و محیطی است.
عوامل خارجی بر دو دسته اند: عوامل طبیعی و عوامل اجتماعی. به اعتقاد اکثر جامعه شناسان تاثیر عوامل طبیعی( آب و هوا و خاک تغذیه و…) در تبلور شخصیت انسان نقش بسیارسطحی و ناچیزی را ایفا می کند.
پس می توان چنین نتیجه گرفت که شخصیت و شیوه اندیشه و سلوک و سبک هر کس عمدتاَ موافق شرایط اجتماعی او تعییین می شود. جامعه شخصیت او را می سازد و شخصیت جهت و متهیت فعالیتهای افراد و از آن جمله سبک هنرمند را مشخص می سازد.
لذا در ارتباط با عوامل مطرح شده فوق دو سوال در اینجا در پژوهش معماری مطرح می شود :
1- درباره چه مطالبی باید تحقیق و بررسی شود؟
2- این تحقیق و بررسی چگونه باید انحام شود؟
یک معمار واقعاَ چه اطلاعاتی باید داشته باشد؟ مسائل عمده ای که او باید در ارتباط با حرفه بداند چیست و کدام در اولویت قراردارد؟
مردم شناسی: مردم کیست؟ در این ارتباط فرهنگ و هنر، شیوه زندگی، آداب و رسوم و… مطرح می شود که بدون شک غیر از محیط زندگی مردم محل مناسب دیگری برای آموزش آن وجود ندارد.
بطور کلی اگر بخواهیم با توجه به تعریف معمار و وظایف وی دانش و اطلاعات مورد لزوم یک معمار را موئرد بررسی قرار دهیم باید از دو زاویه شناخت حسی و شناخت ادراکی و یا به بیان دیگر از دو محور علمی و هنری مساله را مورد بررسی قرار داد.
علم یک معمار در چیست؟ او باید ضوابط و اطلاعات فنی مربوط به ایستایی ساختمان را بداند. مسائل و مشکلات اجرایی مربوط به طرح را بداند مصالح و نیروهای کار علمی محلی را بشناسد آمار و ارقام و اطلاعات مربوط به افراد استفاده کننده از فضاهای مورد طرح را در دست داشته باشد. اقلیم منطقه و شرایط جوی و آب و هوایی محل را بشناسد. اطلاعات و آمار مورد استفاده در فونکسیون فضاهای مورد طرح را در دست داشته باشد و کیفیت و نوع رابطه فضاهاغی مختلف در داخل مجموعه مورد طرح را بداند. وضعیت اقتصادی و توانایی مالی افراد استفاده کننده و صاحب کار را بداند. مدیریت و برنامه ریزی را بداند. به مشکلات و مسائل شهرسازی و شهرنشینی آگاه باشد همیشه از آخرین تکنیک و روشهای کار ساختمانی اطلاع داشته باشد.
تاریخ اجتماع و روند رشد آنرا در جامعه بداند بر جریانهای اصلاحی و ا نحرافی حاکم بر جامعه در طول تاریخ اشراف داشته باشد. فلسفه و سبک زندگی مردم را باید بداند. اهداف و امیال کوتاه مدت و بلند مدت جامعه را بداند و فصل ها و مراحل صعود نزول جامعه را در طول تاریخ بداند. هنر و تاریخ جامعه خود را بشناسد و بخصوص در این قسمت بر هنر عامه و مردمی اشراف داشته باشد. معمار باید تمامی این اطلاعات و اندوخته های خود را در ترکیبی مناسب و آنچنان بکارگیرد تا نتیجه کار او مطابق با واقعیت زندگی مردم و آرامش دهنده روح انسان باشد. معمار باید تمامی اندوخته های خود را بنحوی بکار گیرد که نتیجه آن را که کار او می باشد سالها و سالها باقی می ماند و پس از او دوام دارد. دارای مشخصات انسانی باشد. فضای خلق شده توسط او بایستی با محتوی انسانی و پرورش دهنده روح انسان باشد درست مانند نقاش که ترکیب رنگها و ترسیم زوایای نوع و کیفیت و نحوه کار با وسائل نقاشی را به عنوان علم نقاش می داند و آنگاه با ترکیبی هنرمندانه نقش را می آفریند و شور و هیجان و تحرک خود را با قلم به تصویر می کشد. درست مانند شاعری که نوشتن و خواندن و علم کلام و ادبیات و دستور زبان را به عنوان علم شاعر می داند و آنگاه با ذوق خود و با شیوایی سخن خود آنرا آنچنان می پروراند که قرنها باقی می ماند و باب تفال ملتی می گردد.
پس علم نقاشی برای نقاش لازم است ولی کافی نیست. در مورد معمار هم چنین است و اصولاَ هنری و اثر هنری همین است. علم را باید داشته باشد و هنر ذوق را با علم بیامیزد و بکارگیرد.
بطور کلی اگر بخواهیم اطلاعات مورد نیاز یک معمار را دسته بندی کنیم به موارد زیر می توان اشاره کرد:
1- آگاهی از امکانات موجود( کتب و ا نتشارات در رابطه با موضوع، سازمانهای فعال در رابطه با موضوع، محققین و صاحب نظران، عکسها و نقشه هایی که احتمالاَ قبلاَ توسط دیگران در این رابطه تهیه شده)
2- شناخت تاریخی( اجتماعی و سیاسی تاریخ هنر جهان و ایران و منطقه مورد نظر، تازیخ هنر و فلسفه هنر و شناخت هنر بومی منطقه)
3- شناخت محیط طیبعی( جغرافیای طبیعی، جغرافیای سیاسی و تقسیمات کشوری، اقلیم و شرایط جوی منطقه مورد طراحی)
4- شناخت محیط انسانی( وضعیت اقتصادی منطقه وضعیت فرهنگی و مذهبی)
5- شناخت محیط معماری( بافت منطقه، سنتهای معماری و طراحی فضاها، شیوه فنی و هنری معماری، اجزاء عناصر محیط سکونت و کار، تاثیر عوامل فرهنگی بر معماری، تفاوت معماری در اقشار مختلف، تزئین در معماری و ریشه و فلسفه آن)
6- بررسی نمونه های مشابه در سایر کشورها و در ایران.
7- وضعیت امکانات دولتی( بودجه عمرانی) در رابطه با طرح.

2-2 لزوم ایجاد مرکز اطلاعات در زمینه معماری و شهرسازی
همه گیر شدن فعالیتهای تحقیقاتی و مطالعاتی در بخش عمران و سیاست، توجه به برنامه ریزیهای اصولی و زیربنایی، طی چند ساله اخیر بیانگر این واقعیت است که پایه و اساس اولیه هر حرکتی را اطلاعات و اتباطات تشکیل می دهد. لذا نحوه کسب آن نیز باید به گونه ای صورت پذیرد که منجر به ایجاد تحول د رسیستم صحیح برنامه ریزی و مطالعات پایه ای در نظام عمران ملی و منطقه ای و توسعه امور شهری و کالبدی در کشور گردد.
فقدان یک مرکز و یک منبع اطلاعاتی در کشور در زمینه های معماری و شهرسازی و دیگر رشته هائی که به نحوی به برنامه ریزیها و طراحیهای ارتباط می یابند بوضوح مشهود بوده و احساس می شود. ناکافی بودن اطلاعات از وضعیت اقلیمی، جغرافیایی و حتی از آخرین تحولات و ره آوردهای منطقه ای و کالبدی و نظم بخشیدن به فضاهای مسکونی شهرها فاقد جامعیت و کارائیهای لازم بوده و بعضاَ در راه اجراء آنها اثرات منفی بر جا می گذارد. در حقیقت اگر موقعیتی در این خصوص حاصل نمی شود و یا در پاره ای موارد مسولین اجرائی را در برخورد یا پیاده نمودن طرحها دچار مشکل میسازد، به خاطر آن است که در تهیه اطلاعات و بدست آوردن اعداد و ارقام در تعیین سرانه ها و پش بینی ها از فاکتورهای لازم سود نبرده و نمی برند.
از آنجا که اکثر موسسات تحقیقاتی و مشاوره ای با مطالعات و پژوهشهای اولیه برای تهیه طرح در ارتباط می باشند وجود یک مرکز و به تعبیری( بانک اطلاعات) در زمینه معماری و شهرسازی که در برگیرنده تمامی داده ها و برآوردهای ارقامی و آخرین اطلاعات جغرافیایی و اقلیمی باشد، ضروری به نظر می رسد. گرچه برخی سازمانها و وزارتخانه ها از مراکز محدودی برای ارائه خدمتشان البته بصورتی ناقص سود می برند اما پراکندگی این منابع اطلاعات، خود مشکلات عدیده و چندگانه ای را برای محقق و پژوهشگران به وجود می آورد که نهایتاَ در تنظیم گزارشات دچار اشکال می کند.
امروزه با روشن شدن افقهای تازه در نظام برنامه ریزی و توجه به امر مطالعات و تحقیقات پایه ای ددر کشور در جهت اجراء صحیح پرژه های عمرانی و صنعتی، ظرفیت بالقوه ای جهت تشکیل چنین مرکزی وجود دارد. و از آنجائیکه این مرکز عهده دار وظیفه انتقال دانش معماری و شهرسازی و نیازهای اطلاعاتی و آماری و موسسات و مشاوران در حوزه تحصصی خود می باشد این امکان را فراهم می سازد تا تحقیقات در مجموعه ای کاملاَ تخصصی گردآوری شده و پس از پردازش به سهولت در دسترس دانش پژوهان و طراحان قرار گیرد.
اگر این واقعیت را بپذیریم که ارتباطات و تبادل اطلاعات در دنیای امروز حرف اول را در نظام یکپارچه جهانی می زند، هرچه بیشتر بر این کمبود مالی در نظام تخصصی و علمی کشور واقف می شویم و بی تردید از موضوعاتی که در آینده نه چندان دور با آن مواجه خواهیم شد، مشارکت در تکنولوژی با سایر کشورهای جهان اعم از در حال توسعه و پیشرفته می باشد. با سیاستهای رفورم و ایجاد تحول در سیستم ساختار کشور، این مشارکت می تواند از جهات دریافت نظریه ها در اصلاح سیستهای برنامه ریزی و حتی اجراء و برخورداری از نقاط قوی تکنیکی و تخصصی قابل اهمیت بوده و به ایجاد یک بانک اطلاعات واحدی منجر می گردد. این روند هم اکنون در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه از حالت ملی عبور نموده و وارد دوران مشارکتهای منطقه ای و جهانی شده است. بنابراین تحقق این امر می باید از یکسو با سیستهای حمایتی از سوی سازمانها، جامعه مشاوران و وزارتخانه های زیربط همراه شده و از سوی دیگر با ترغیب محققان و پژوهشگران علمی در کشور با تکمیل این مرکز امکان دیدگاههای جدیدی را در مطالعه و تحقیقات بوجود آورد. در این راه می توان با ایفای نقش متولی و با اختصاص بودجه و حمایتهای دولتی در ایجاد آن همت گماشته و زمینه را برای بهبود طرحهای جامع و عمرانی با اجرا درآوردن آنها فراهم نماید.
اهداف موضوع فوق می تواند گوشه ای از بیان نیاز مبرم نظامی تحقیقاتی، مطالعاتی مادر طرح ریزیهای کالبدی، برنامه ریزیهای ملی و منطقه ای و طرحهای جامع و شهرسازی باشد. با عنایت بر این واقعیت، بانک اطلاعات معماری و شهرسازی در کشور شکل گرفته و جایگاه واقعی خود را بدست خواهد آورد .

فصل سوم : معرفی چند مرکز تحقیقاتی در زمینه ساختمان

3-1-مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن
1-1-3 مقدمه و معرفی
اتکا روزافزون بر دانش و حرکت به سمت اقتصاد دانش محور، دو رویکرد مهم جهان امروز است. این رویکردها در راستای توسعه جوامع منجر به تولید انبوه دانش و اطلاعات گردیده است.اما آنچه می توان بشر را به سر منزل مقصود برساند همانا کاربرد این دانش در کلیه بخشها و زمینه ها است.بخش ساختمان به عنوان سهامدار عمده تولید ناخالص ملی از این قاعده مستثنی نیست. در این راستا بازنگری زیر ساخت اطلاعاتی بخش و استفاده بجا و و اصولی از فناوری اطلاعات ضرورت و اهمیت فراوان دارد و همچنین بکارگیری اصول فناوری اطلاعات علاوه بر ایجاد دگرگونی مثبت در بخش مارا به عرصه رقابتهای اقتصادی هدایت خواهد کرد. از این رو مرکز اطلاعت ساختمان و مسکن به منظور گسترش منابع دانش افزایش کارایی بخش ساختمان در سال 1375 تاسیس گردید. هدف از تشکیل این مرکز در اساسنامه:
– ارتقای کیفیت فعالیتهای پژوهشی مرتبط.
– توسعه و گسترش پژوهش در فناوری اطلاعات.
– فراهم آوردن زمینه لازم برای ایجاد نظام اطلاعاتی مناسب در مورد ساخت و ساز فیزیکی عنوان شده و در این راستا مرکز کوشیده است به وظایف زیر عمل نماید:
– گردآوری، تولید و ارائه نظام یافته داده و اطلاعات.
– پژوهش و تحقیق در زمینه کاربرد علمی فناوری اطلاعات.
– بررسی و طراحی نظامهای کاربردی اطلاعات برای مدیران، برنامه ریزان و سازندگان فعال بخش ساختمان.
محورهای عمده اطلاعاتی که مرکز بر اساس آنها کار گردآوری تولید و ارائه اطلاعات را انجام می دهد عبارتند از: نیروی انسانی، سرمایه گذاری، ماشین آلات، زمین، مصالح ساختمانی، شاخصهای بخش و کلیه مواردی که صنعت ساختمان به آنها نیاز دراد این اطلاعات از طریق وب سایت، نشریات و … در اختیار استفاده کنندگان بخش دولتی و خصوصی قرار می گیرد. مجموعه های مختلفی که در مرکز عهده دار انجام این وظایف هستند عبارتند از:

3-1-2 بخش پژوهش و اطلاع رسانی
توسعه و صنعت گسترش پژوهش اولین هدف تاسیس مرکز مطابق بند اول ماده(1) اساسنامه می باشد و در این راستا از شورای پژوهشی و معاون پژوهشی به عنوان یکی از ارکان اصلی مرکز یاد شده است.
همانگونه که منشور توسعه علمی ایران مصوب چهل و چهارمین نشست روسای دانشگاهها و مراکز علمی و تحقیقاتی کشور در سال 80 اشاره کرده است بقای کشور با توجه به تحولات پیچیده سیاسی، علمی و صتنعتی جهان در گرو توشعه علم و فناوری و سرمایه گذاری در علم و پژوهش است و فناوری نه به معنی هزینه بلکه به معنی توجه به آینده کشور و توسعه پایدار و مطلوب آن است. به هر حال استقلال، امنیت و پیشرفت کشور بیش از هر چیز در گرو توسعه علمی است. در این راستا و برای تحقق ماموریت ها این مرکز سه گروه پژوهشی با عنوان گروه پژوهش های کاربردی فناوری اطلاعات ساختمان و مسکن، گروه آمارهای پایه ای بخش ساختمان و مسکن، گروه آموزش و اطلاع رسانی را زیر نظر معاونت پژوهشی و آموزشی خود تشکیل داده است و با تکیه بر توانمندیهای علمی متخصصان اساتید دانشگاهی وظایف خود را عمدتاَ حول محور اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی کاربردی متمرکز است انجام داده و پروژه های مختلفی اجرا نموده است.

3-1-3 گروه پژوهشهای کاربردی فناوری اطلاعات
مطالعه و پژوهش در زمینه توسعه فناوری اطلاعات(IT) و تاثیر بر بخش ساختمان و
مسکن وظیفه بسیار مهمی است که در قسمتهای مختلف اساسنامه مرکز به آن اشاره شده است. توسعه فناوری اطلاعات مشتقیماَ نظامات شغلی و زندگی روزمره را متاثر می سازد. برای نمونه موضوع کاز از خانه
(TeleWorking) و ساختمان هوشمند Smart Building از جمله محورهایی است که مستلزم انجام کار پژوهش جهت تطیبق الگوهای ساخت و ساز و … می باشد. در این راستا اغلب مطالعات مرکز به صورت مطالعه تطبیقی صورت می گیرد.

3-1-4 گروه پژوهشهای آمارهای پایه ای
یکی از وظایف مرکز گردآوری داده و اطلاعات موجود در زمینه ساختمان و مسکن از طریق شناسایی و ایجاد ارتباط نظام یافته با سازمانها و موسسات تولید کنده داده و اطلاعت کشو و ارائه این اطلاعات به دست اندرکاران اجرایی، آموزشی و پژوهشی بخش ساختمان و مسکن کشور می باشد.گروه پژوهشی آمار و اطلاعات که برای انجام این وظیفه تشکبل شده است فعالیتهای زیر را در راستای رسیدن به اهداف مرکز پیگیری می کند :
– شناسایی تعریف مجدد نیازهای اطلاعاتی دست اندرکاران بخش.
– جمع آوری و پردازش داده ها جهت تولید اطلاعات کاربردی.
– تهیه طرحهای پژوهشی کاربردی در زمینه آمار اطلاعت ساختمان و مسکن.

3-1-5 گروه اطلاع رسانی و آموزش
این گروه که وظیفه اطلاع رسانی و آموزش را به عهده دارد از سه واحد زیر تشکیل شده است :

3-1-6- واحد انتشارات
این واحد دارای دو قسمت کتابخانه و بولتن داخلی است. در قسمت کتابخانه کتابهای
فارسی و لاتین در موضوعات ریانه، شبکه های اطلاع رسانی، معماری، شهر سازی و عمران، ساختمان و مسکن، اقتصاد و مدیریت و نیز منابع آماری و مرجع در دسترس پژوهشگران قرار می گیرد. سی دی هایی در موضوعات یاد شده بصورت آموزشی و نرم افزار موجود می باشد.از دیگر منابع کتابخانه می توان به نشریات این واحد اشاره کردکه بیش از 200 عنوان نشریه در حوزه ساختمان مسکن، تاسیسات، معماری، شهرسازی، رایانه را در بر می گیرد. این واحد اقدام به تهیه و نگهداری بانک اطلاعات نمایه نیز کرده است که شامل متن مقالات مندرج در نشریات علمی و فرهنگی کشور می باشد و در اختیار پژوهندگان قرار می گیرد. بولتن داخلی مرکز نیز شامل فن آروی اطلاعات موضوعات اخبار ساختمان و مسکن چکیده مقالات، تازه های نشر و نمایه مقالات منتشره در حوزه ساختمان و مسکن و فناوری اطلاعات می باشد.

3-1-7 بخش انفورماتیک
3-1-7-1 واحد وب: پایگاه اطلاعاتی مرکز با هدف اطلاع رسانی درزمینه ساختمان و مسکن و موارد مرتبط با آن راه اندازی گردیده است.این پایگاه علاوه بر ارائه خدماتی که در خصوص آموزش مجازی و پست الکترونیکی، دارای اطلاعات متنوعی در خصوص قوانین مرتبط با بخش ساختمان و مسکن بانکهای اطلاعاتی متعدد اخبار ساختمان و مسکن کلیه جراید، طرحهای عمده وزارت مسکن و شهر سازی معرفی پایگاهها از جمله پایگاههای بخش ساختمان و سایر پایگاههای مفید و … می باشد. علاقمندان می توانند با مراجعه به آدرس زیر از اطلاعات مفید و گسترده در زمینه ساختمان و مسکن استفاده نمایند.
http://www.icic.gov.ir

3-1-7-2 واحد آموزش: این واحد با سابقه ای طولانی، سعی در بسط و گسترش دانش انفورماتیک و ارتقاء دانش فنی متخصصان بخش ساختمان و مسکن در جهت بالا بردن کارایی این افراد دارد و در این راه به برگزاری مداوم دوره های آموزشی زیر اقدام می نماید:
– سواد دیجیتالی مانند مهارتهای ICDL .MIS و…
– زبان انگلیسی.
– برگزاری سمینارهای مرتبط با فناوری اطلاعات.

3-1-7-3 بخش IT و توسعه سیستمهای کاربردی
در اساسنامه مرکز، توسعه نظامهای اطلاعاتی کاربردی به عنوان یکی از وظایف اصلی قید شده است که با هدف سیال نمودن گردش اطلاعات در بخش صورت گرفته و در برگیرنده فعالیتهای تعریف، ساخت و اجرای سیستمهای کاربردی می باشد. در راستای انجام وظیفه فوق تهیه و پشتیبانی سیستمهای بانک اطلاعاتی زمین، سیستم استعلام و یارانه و راه اندازی و تکمیل پایگاههای اطلاعاتی مرکز اطلاعات ساختمان و مسکن، وزارت مسکن و شهرسازی و… را می توان به عنوان نمونه برشمرد.

3-1-7-4 گروه تحلیل و طراحی سیستم ها
ا ین گروه به منظور شناسایی و ارائه راه کارهای مناسب در توسعه سیستمهای کاربردی تشکیل گردیده است. اهم فعالیتهای این گروه عبارتند از:
– مطالعه و برنامه ریزی استراتژیک اطلاعاتی
– بررسی سازمان و اصلاح ساختار سازمانی جهت IT محور کردن آنها.
– مهندسی مجدد فرآیندهای کاری جهت بهره ور نمودن سرمایه گذاری ها روی IT .
– طراحی و تولید سیستمهای اطلاعاتی عملیاتی کاربردی.
– شناسایی نیازهای آموزشی و ارائه برنامه آموزشی.
– تعریف دوره های تخصصی فناوری اطلاعات برای مدیران ارشد، مدیران و کارشناسان.
3-1-7-5 گروه برنامه نویسی
این گروه با بهره گیری از نیروهای متخصص در زمینه های برنامه نویسی، به طراحی، پیاده سازی و پشتیبانی فرآورده های فناوری اطلاعات می پردازد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
– سیستمهای نرم افزاری تحت شبکه و تک کاربره.
– سیستمهای تحت وب.
– وب سایت، مانند سایت وزارت مسکن و شهرسازی: www.mhud.gov.ir
– چند رسانه ایMultimedia .
– سیستم آموزشی مجازی.
– پروژه تحقیقاتی GIS .

3-1-7-6 گروه پشتیبانی
گروه پشتیبانی مرکز که مسولیت امجام کلیه امور پشتیبانی و ارائه خدمات ایتنرنت را بعهده دارد از دو واحد تشکیل گردیده است:

3-1-7-7 واحد پشتیبانی سخت افزاری و نرم افزاری
این واحد عهده دار امر پشتیبانی سازمان ملی زمین و مسکن و وزارت مسکن و شهر سازی می باشد اهم فعالیتهای این واحد عبارت است از:
– نصب و راه اندازی شبکه.
– بازبینی، نگهداری و تعمیرات سخت افزاری شبکه،
– بازیبنی، نگهداری و تعمیرات سخت افزاری ایستگاههای کاری،
– نصب و راه اندازی کلیه سیستمهای عامل(OS)،
– نصب آنتیویروسها و پشتیبانی و بروز نمودن آنها.

3-1-7-8 واحد شبکه و اینترنت
این واحد به ارائه خدمات اینترنت،بهینه سازی و بروز رسانی شبکه محلی وزارت مسکن و شهر سازی و سازمان ملی زمین و مسکن می پردازد.
از فعالیتهای این گروه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– میزبانی، وب و پست الکترونیک،
– ثبت نام دامنه،
– توزیع دسترسی به اینترنت1 :
– internet
– Leased Leased Line
– Remote Access
– Multimedia Server
– Wireless Communication

3-2 دانشکده معماری و شهرسازی میشیگان
Cillege Of Architecturc + Urban Planning
دانشگاه میشیگان یکی از برجسته ترین موسسات آکادمیک جهان است و به عنوان یک مرکز برای آموزش، تدریس، تحقیق و پژوهش و خدمات دارای شهرت وسیعی در سطح جهان می باشد. این دانشگاه به خاطر موقعیت قرار گیریش نزدیک دیترویت(Detroit) یکی از بزرگترین مراکز صنعتی در آمریکا منفعت زیادی را نصیب خود می کند بخصوص از میراث هنرمندانی چون آلبرت کان (Albret Kahn) فرانک لویدرایت(Frank Luyd Wright ) میس ون دروهه(Mies Van der Rohe). و کرن بروک(Cranbrook) و سرینن(Saarinenes).
تقریباَ 3600 کارمند و 35000 دانش آموز در 19 مدرسه و کالج در دانشگاه آن آربور
مشغول به مطالعه، تدریس و یا هدایت تحقیقات می باشند. کیفیت برنامه های آکادمیک در دانشکده میشیگان باعث قرار گرفتن این دانشکده جزء دو دانشکده و کالج اول جهان شده است.

3-2-1 اهداف کلی مجموعه
هدف اصلی این مجموعه تهیه یک برنامه جانع و کامل جهت پیشبرد حرفه معماری و شهر سازی می باشد. برای رسیدن به این هدف دو نظر مشخصاَ وجود دارد، اول برنامه هایی که جهت پیشبرد علم نوین در زمینه معماری و شهر سازی است دوم برنامه هایی که مشخصاَ مربوط به دوره های آموزشی از دوره های قبل از حرفه ای تا دکتراهای تخصصی می باشد، در زمینه های تحقیق و یا بورسهای دانشجویی.
به این منظور و برای گسترش ارتباط بین برنامه های آموزشی و مساله تحقیق و پژوهش دانشکده از فعالیهای دانشجویی و تحقیقات آنها پشتیبانی می نمایند. اهداف دانشکده در جهت تحصیل محیطی مسئول و انسانی هدفگیری شده اند.

3-2-2 تاریخچه دانشکده میشیگان
واحدهای رشته معماری در دانشکده میشیگان برای اولین بار در سال 1876 توسط ویلیام جنی(William Le Baron Jenney) ارائه شد. در سال 1906 تحت برنامه ای که در دپارتمان مهندسی به ریاست امیل لورچ(Emil Lorch) تاسیس شد معماری به عنوان یک دوره آموزشی رسمی شناخته شد. در سال 1939 نام کالج به کالج معماری و طراحی تغییر یافت. برنامه آموزشی معماری به یک دوره 5 ساله گسترش یافت و معماری چشم انداز(Land Scape) اضافه شد. در میانه دهه 1940 میشیگان یکی از محدود مدارسی بودکه به مساله تحقیق پژوهش به عنوان بخشی ضروری از آموزش معماری می نگریست.
در سال 1946 دوره پایانی شهر سازی که بوسیله آن مدرک کارشناسی ارشد شهرسازی
داده می شد معرفی شد. این دوره اولین دوره از نوع خود در کشور بود. در سال 1948 بوسیله تاسیس آزمایشگاه مخصوص تحقیقات معماری این کالج اولین قدم را در مجموع کردن طراحی، ساختمان و تکنولوژی، نقشه کشی و تحقیق برداشت. در سال 1945 دانشجویان و کارکنان این آزمایشگاه یک قاب فضایی مخصوصی را برای حیاط ساختمان قدیمی معماری طراحی و برپا کردند که(اکنونLorch Hall نامیده می شود) و به مدت دو دهه در بر گیرنده تمام فعالیتهای تحقیقاتی درکالج شد.
افزایش دانشجویان در رشته های تجسمی منجر به پیدایش دو مجموعه مجزای هنر و معماری شد در سال 1954 ا ین کالج این دو مجموعه و مجموعه کوچکتر معماری چشم انداز را به مدت یک دهه دیگر در ساختمان خود جای داد. برای دهه بعدی مجموعه معماری چشم انداز در سال 1965 به داشکده منابع طبیعی به علت گسترش ارتباط آن با علوم زمینی منتتقل شد.
در سال 1967 دوره 5 ساله معماری به 6 سال افزایش یافت و در سال 1968 سازمان یا مجموعه شهر ءسازی نیز در دانشکده معماری و هنر ایجاد شد. در همان سال یک برنامه دانشگاهی در سطح دکترا در زمینه طراحی شهری و محلی دردفتر نایب رئیس دانشکده ایجاد شد با شرکت متخصصانی از 12 مدرسه و کالج معماری و به این ترتیب دانشکده معماری و هنر میشیگان تبدیل شد به دانشکده معماری و شهر سازی و مدرسه هنر( 1974).

3-2-3 سخنرانیها، نمایشگاهها، انتشارات و کنفرانسها:
در چند سال گذشته دانشکده یک برنامه غنی از سخنرانیها و نمایشگاههاترتیب دادند که شامل اتفاقات زیر می باشد:
1- سخنرانی Raul Wallenberg
2- سخنرنی یادبود John Dinkeloo
3- نمایشگاه و سخنرانی Guido A.Binda
معماران و منتقدان معروف در سطح جهانی که دردانشکده سخنرانی یا نمایشگاه داشته اند عبارتند از:
از برلن Daniel Lhbeskind
Michael Rotondi
– بنیانگذار جایزه کارخانه میلروهاوکینسون در نیویورک
Laurie Hawkinson
از مورفوسیس(Morphosis) Thom Mayne
Zaha Hadid / Denis Scolt Brown / Rafect Vinoly
معماری ساختمان سخنرانی تازه اتمام یافته درتوکیو
نویسنده معمار و محقق در تاریخ اجتماعی Witold Rybczyvski
معماران فرانسوی Jourda / Perraudin و Alexander Garvin معمار، مربی و عضو کمیسیون طراحی شهر نیویورک.
– نمایش کارهای حرفه ای برحستگان معماری در گالری های این کالج از مهمترین برنامه های آموزشی آن است علاوه بر نمایش کار خود دانشجویان.

3-2-4 تحقیقات و پژوهش در کالج میشیگان
مساله تحقیق در دانشکده میشیگان داستان غنی و پیچیده ای دارد از سالهای 1940 که کارهای تحقیقاتی در زمینه پیش ساختگی صورت می گرفت فعالیتهای تضمین شده تحقیقاتی یکی از مهمترین برنامه های کالج می باشد. آزمایشگاه معماری و نقشه کشی(APRL) نوعی حمایت پایه ای یا اولیه برای همه تحقیقات در کالج انجام می دهد و علاوه بر این هر برنامه درسی به تحقیقاتی که در زمینه همان موضوع مربوط می شود به دانشجویان خود کمک و حمایت می کند.
وقتی که کالج به ساختمان هنر و معماری در سال 1974 تبدیل شد امکانات تحقیقاتی مفصلی در آن بوجود آمد که هنوز یکی از برجسته ترین در نوع خود در کشور می باشد. آزمایشگاه تکنولوژی ساختمان، آزمایشگاه رایانه ای، شبیه سازی با مقیاس بزرگ شبیه سازی نورپردازی، تحقیقات گروه امنیت شهری(SUSG) آزماشگاه اطلاعات رسانی جغرافیایی(GIS ) همگی امکانات و فضای متناسب را جهت تحقیق و آموزش جهت پیشبرد و علوم معماری و طراحی فراهم آورده اند.
هدف این آزمایشگاهها گسترش تحقیقات در زمینه علوم جدید و روشهای تحقیقاتی می باشد.
فضاهای عمومی طراحی شده جهت تحقیق شامل کارهایی در زمینه: تحقیقات طراحی محیط تکنولوژی ساختمان، مدیریت انرژی و مصالح رفتار انسان و محیط او طراحی به کمک کامپیوتر. تقویم ساختمان طراحی امنیتی و خط مشی طراحی مسکن و امکانات برای افراد خاص سیستمهای اطلاعات جغرافیایی، مطالعه جغرافیایی مطالعه فرم ساختار و استفاده از زمین و طراحی شهری و همسایگی می باشد.

3-2-5 مدیریت و اصول کار کالج
هزینه و درآمد مورد نیاز برای انجام پروژه های تحقیقاتی مرکز از مسولان دولتی و مراکز عمومی تامین می شود که شامل تجارت و صنعت دانشگاه گروههای مخصوص استفاده کننده شرکتهایی با مسولیت محدود و یا تولیدکنندگان به همان اندازه که معماران حرفه ای و یا شرکتهایی که برای تحقیق در زمینه های خاصی تاسیس شده می باشند.
کالج میشیگان سعی کرده که یک محیط غنی برای تحقیق دانشجویانی که بوسیله ان فعالیتهای عقلانی و دانشجویان و کارمندان خود را می پروراند به وجود بیاورد و همچنین به جامعه و حرفه معماری کمک کند مهمترین مشکلات زمانه را بیابد نیازهای آتی جامعه را پیش بینی کند و برای آیندگان رویا پردازی و نوآوری نماید.
کالج میشیگان دامنه وسیعی از امکانات را در اختیار دارد که شامل فضای مجهز کارگاهی نمایشگاهها، کلاسهای درس، آزمایشگاههای مجهز و کارگاهها ی وسیع است. ارتباطات کامپیوتری به راحتی در اختیار متقاضیان است و یک سالن کامپیوتری جدید که بوسیله خود دانشجویان و اساتید طراحی و اجرا شده( در مجله ریویوreview آپریل 1996)

3-2-6 آزمایشگاهها
* آزمایشگاه تکنولوژی ساختمان(BTL)
Building Technology Laboratory : آزمایشگاه تکنولوژی ساختمان شامل 6500 فوت مربع( نزدیک 600 متر مربع) فضاهای داخلی می باشد. این امکانات بی نظیر به عنوان کلاس برای درسهای دسته جمعی و کارهای دسته جمعی و کارهای نمایشی، تحقیقات شخصی دانشجویان یا اساتید و تحقیقاتی در زمینه روشهای آموزشی تکنولوژی ساختمان استفاده می شود در آزمایشگاه تکنولوژی فضاها و آزمایشگاههای تخصصی دیگری نیز وجود دارد که عبارتند از:

– آزمایشگاه اکوستیک
– آسمان شبیه سازی شده: که گنبدی به قطر 9 متر می باشد برای مطالعات نور روز در تمامی انواع ساختمانها.
– تجهیزات آزمایش مواد: که حرارت سنجی برای اندازه گیری میزان انتقال حرارت مواد مختلفی از قبیل رنگ، گچ، چوب، و… وجود دارد. در ضمن اطاقی برای ایجاد دمای ایالات مختلف در آن و یا تغییرات دما در یک دامنه وسیع در این مکان موجود است.
– تجهیزات آزمایش سازه ها: که در این قسمت وسایلی جهت آزمایش قدرت سازه های مختلف فلزی، چوبی، بتنی، و آهکی، و…و وجود دارد.
– اطاقهای تست حرارتی : دو اطاق حرارتی با امکانات تنظیم حرارت در آنها برای امتحان نمونه ها در مقیاس واقعی برای میزان جذب حرارت ذخیره حرارت، انتقال
حرارت و کنترل محدوده آسایش وجود دارند.
– شبیه سازی زاویه تابش خورشیدی: که برای نشان دادن ارتباط بین هر زمانی از سال و میزان قسمتهای تحت تسلط نور خورشید از ساختمان برای محلی خواسته شده استفاده می شود
– میز نقشه کشی برای شبیه سازی وزش بادها: که در این میزها از مایع به جای باد و تاثیر آن استفاده شده.
– ایستگاه هواشناسی: یک ایستگاه کاملاَ مجهز هواشناسی روی سقف آزمایشگاه قرار دارد.

بخش کامپیوتر و هنر
در این بخش انواع مختلفی از کامپیوترها که برای رشته های خاصی از دروس مثل تحقیق، تدریس، معماری، هنر، گرافیک، و… برنامه ریزی شده اند د راختیار متقاضیان می باشد. کامپیوترهای JBM مکینتاش، دیجیتایزرها، اسکنرها،و… در خدمت دانشجویان است.
این کامپیوترها به جدیدترین نرم افزارهای مخصوص رشته معماری مجهزند. علاوه بر تجهیزات کامپیوتری که در دانشکده معماری و هنر می باشد مقابل دانشکده مرکز کامپیوتر دانشگاه نیز در سال 1996 فعال شده است که دانشجویان به راحتی می توانند از این بخش نیز استفاده کنند.

آزمایشگاه شبیه سازی در مقیاس واقعی Full Scalc Simulation tab.
در این بخش آزمایشهایی برای تعیین کیفیت مناسب نور در دفاتر اداری و یا برای طراحی و … انجام می شود. این سالن در حدودمتر مساحت دارد و دارای سقف متحرک( یعنی امکان تغییر ارتفاع اطلاق) و یا امکان کنترل ابعاد فضا با ابعاد پنجره ها برای تنظیم نور می باشد. برای شبیه سازی در مقیاس واقعی و اندازه گیری نور مناسب از
این بخش استفاده می شود.

آزمایشگاه مربوط به اطلاعات جغرافیایی
Geographic Information Sistems Lab ( GIS)
از سال 1989 این بخش که شامل اطلاعات جغرافیایی، سخت افزاری، نرم افزاری و آماری است تشکیل شده که بیشتر اطلاعات این بخش مربوط به خود ایالت میشیگان با دقت بسیار زیادی می باشد. البته خود آزمایشگاه کیفیت یک کلاس درس 40 نفری را نیز می تواند ایفا کند.

3-2- 7 آتلیه معماری
آتلیه معماری و نقشه کشی یک سالن ساده و بزرگ با فضاهای کار برای حدود 450 دانشجو می باشد. هردانشجویی که در ترم واحد طراحی یا نقشه کشی انتخاب می کند یک قسمتی از این سالن را تا آخر ترم به نام خود می نماید. تمامی میزها و کمدها قابل جابه جایی و تغییر شکل برای تطیق با نوع کلاس و تعداد داشجویان آن واحد درسی دارند دو بخش 35نفره کامپیوتر قسمتهای طراحی و اطاقهای سمینار را به هم پیوند می دهد.

3-2-8 کتابخانه
کتابخانه مدیایونیون(Media Union) که در طرف دیگر بلوار دانشکده قرار دارد پشتوانه قوی و مهمی برای دانشجویان معماری و طراحی شهری می باشد این کتابخانه بیش از 65.000 جلد کتاب مربوط به هنر، معماری، طراحی و شهرسازی دارد. علاوه بر این یک کلکسیون بزرگ اسلاید طراحی های معماری، عکسها، نقشه ها و نوشته های خطی نیز خود اسناد این کتابخانه می باشند.
کتابخانه همچنین از دامنه وسیعی از کاتالوگها، منابع ماهانه، ژورنالهای تمام متن،
اطلاعات آماری، و همچنین شبکه جهانی وب بهره مند است کتابخانه امکان تماس دانشجویان را با متخصصان کتابخانه های هنری که علاقه زیادی به کمک به دانشجویان دارند برقرار می کند.
مدیایونین امکان استفاده از 500 دستگاه کامپیوتر را با تجهیزات مختلف برای دانشجویان فراهم آورده از انواع تصویر پردازها و انیمیشن، آزمایشگاه Virtual Realitr، استودیوهای سمعی و بصری و فضاهای کتابخوانی در طول ترمها این کتابخانه هفت روز هفته و بیست و چهار ساعته باز است.

3-2-9 ساختمان هنر و معماری
این ساختمان دو رشته معماری و شهرسازی و همچنین طراحی و هنر را شامل می شود. بخشهای ساختمان شامل کلاسهای درس، سالن سخنرانی 150 نفری، اطاقهای کنفرانس و سمینار، دفاتر کارمندان و روسا و یک فروشگاه چوب، فلز و پلاستیک می باشد. فضای این ساختمان حدوداَ 21000مترمربع فضای بسته است. ساختمان مناسب برای افراد معلول ساخته شده و پارکینگ ساختمان نیز مخصوص افراد معلول طراحی شده.

3-2-10 مرکز خدمات کپی
فضایی در حدود 200 متر مربع با تجهیزات وسیع امکانات خوبی در اختیار دانشجویان اساتید و کارمندان قرار می دهد که از جمله انواع کپی، کپی لیزری که فایلهای کامپیوتری را کپی می کند، پلاتر برای اتوکد است، این قسمت خدمات فرعی دیگری نیز مانند صحافی، سیمی کردن و… را دارد. خدمات سمعی و بصری در اختیار دانشجویان و اساتید می باشد. این مرکز همچنین محصولات تولیدی را برای فروش به نمایش می گذارد.2
فصل چهارم : نمایشگاهها

4-1 انواع نمایشگاههای بین المللی
انواع نمایشگاههای بین المللی را می توان از طریق دو راه متفاوت مورد بررسی قرار داد نخست اینکه دو نمایشگاه به طور عام وجود دارد:
نمایشگاه افقی: که شامل انواع صنایع و طبقات تولید می شود.
نمایشگاه عمودی: یک صنعت یک واحد یا یک نوع واحد از تولید در جهت هدف انتخاب شده ای عرضه می شود.
نمایشگاهها به 4 عنوان ذیل تقسیم می شوند:
1- نمایشگاههای عمومی عمده: انواع کالاهای صنعتی و مصرف کننده برای عموم
2- نمایشگاههای تخصصی عمده: به بخش صنعت یا تجارت اختصاص دارد برای بازرگانان و سپس مردم عادی ترتیب داده می شود.
3- نمایشگاههای درجه دوم: اغلب نمایشگاههای تجارتی هستند.
4- نمایشگاههای مصرفی: برای عموم.

4-2 اثرات فرهنگی نمایشگاهها
یکی از عوامل تحول فرهنگ، برگزاری نمایشگاههای سازنده و پویا در تمام سطوح اجتماعی است. در این میان نمایشگاههای اختراعات و ابتکارات نقش بس ارزنده ای را بازی می کنند.
اثرات فرهنگی نمایشگاهها بشرح زیر مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت:

4-2-1 گسترش مناسبات فرهنگی بین ملتها
در نمایشگاهها فرهنگ، آداب و سنن ملل مختلف از هر چیز مورد قضاوت قرار می گیرد. به عبارت دیگر می توان گفت که آن عاملی که بازدید کننده غیر متخصص را بیش از انگیزه آشنایی با تکنولوژی پیشرفته جهان و آخرین تحولات در زمینه مبادلات بازرگانی به نمایشگاه می کشاند. همان حس کنجکاوی درباره نحوه زندگی ملتهای دیگر است.

4-2-2 جنبه آموزشی نمایشگاهها
نمایشگاه مدرسه بزرگی است که در راه بازآموزی افراد تحصیل کرده و با اطلاع و نیز آموزش و آشنا سازی عامه مردم به علوم و فنون و صنایع و کاربردها نقش بسیار با ارزش و غیر قابل انکار دارد.

4-2-3 موزه ها، نمایشگاههای دائمی تداوم میراثها
با توجه به ماهیت وجودی موزه ها که در حقیقت نمایشگاههای دائمی می باشند می توان به رسالت آنها در حفظ و معرفی فرهنگ و تداوم میراث ها و همبستگی های بشری پی برود. موزه ها تاریخی گویا از زمانهای گذشته اند و نمایانگر آداب و سنن و فرهنگ و هنر اقوام مختلف می باشند.
در این گونه نمایشگاههای دائمی زمان به عقب برمی گردد و خصوصیات دنیای قدیم را با تمام خوبیها و بدیها، زیبائیها و زشتی ها، جنگها و دوستیها و فرازها و فرودهایش به بیننده نشان می دهد.

4-3 اثرات هنری نمایشگاهها
4-3-1 نقش نمایشگاهها در پیشرفت هنر معماری
هنر معماری از آن زمان که انسان اولیه زندگی در غارها را آغاز کرد با اندیشه بشر همراه بوده است، انتخاب غارها و ترجیح یک غار بردیگری را نیز نمی توان از این دید هنری دور نگهداشت. همزمان با پیشرفت هنر معماری، فعالیتهای نمایشگاهی نیز مراحل پیشرفت به سوی تکامل را می پیمود و به همین دلیل این دو پدیده دریکدیگر تاثیر مقابل گذاشتند بدین معنی که همزمان با گسترش نمایشگاهها معماری نیز با دخالت
در ساخت غرفه ها به تجربیات با ارزشی دست یافت.
در زمینه برپایی نمایشگاهها، معماری نقش دوگانه ای را بازی می کند، بدین معنی که از یک سو به خاطر ساختن بناها به یک عامل بنیادی به وجود آورنده تبدیل می شود و از سوی دیگر به توجه به بکارگیری ظرافت و رعایت تناسبات حالت هنری را اعمال می دارد.
نمایشگاهها اصولاَ از دو فضای سرپوشیده و باز تشکیل می شوند که با توجه به شرایط اقلیمی خاص هر منطقه بوجود می آیند، با توجه به اینکه معماری از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جدا نیست، بنابراین در ساخت یک نمایشگاه کلیه عوامل فوق باید در نظر گرفته شود.

4-3-2 نقش زیبایی در برپایی نمایشگاه
تاریخ نمایشگاهها نشان می دهد که در برپایی نمایشگاهها نه تنها تکنیک های مدرن بکار می رفته، بلکه زیبایی نیز در نظر گرفته می شده است. در این زمان تنها به جنبه فنی روشهای تازه ای که برای تحمل باربنا به وجود آمده بود قناعت نشده بلکه خواستی برای ایجاد زیبایی در نمایشگاه پدید آمد.

4-3-3 طراحی غرفه ها
طراحی غرفه های را از دیدگاههای مختلفی می توان مورد بررسی قرار داد:

4-3-3-1 ارتباط بین غرفه و کالاهای مورد نمایش
در برپایی غرفه های نمایشگاه برقراری ارتباط بین طرح غرفه ها و کالاهایی که در آنها به معرض نمایش گذاشته می شود از اهمیت ویژه ای برخوردار است به عنوان مثال برای نشان دادن ماشین آلات سنگین بهتر است از سکوهای بتنی استفاده کرد در مقابل برای نشان دادن اشیاء ظریف می توان از وسایلی نظیر ویترین های شیشه سود برد.
4-3-2-2 نحوه عرضه کالا
قبل از هر چیز باید در نظر داشت که نمایشگاه فروشگاه نیست. باید در نظر داشت ک با انباشتن غرفه ها با کالاهای مختلف نه تنها به هدف نهایی که معرفی نمونه هایی از بهترین کالاها برای انجام معاملات گسترده در زمینه ارائه آن است دست نمی توان یافت بلکه چه بسا که خریداران ناخود آگاه به طرف غرفه هایی که زیباتر و متناسب تر چیده شده اند بروند.

4-3-2-3 آموزش به بازدید کنندگان
با توجه به نحوه عرضه کالا و توجه به کیفیت به جای کمیت مساله آموزش به بازدیدکنندگان نمایشگاه مطرح می شود مثلاَ به جای به معرض تماشا قرار دادن تمام تولیدات یک کارخانه می توان روند تولید آن کالا را در کارخانه به معرض نمایش قرار داد.

4-3-2- 4 برپایی غرفه با خود کالای مورد نمایش:
مهمترین اصل در برپایی غرفه در مقابل سوال قرار دادن بازدیدکننده است زیرا با این عمل ضمن ایجاد ارتباط با بازدید کننده او را کنجکاو کرده به سوی خود جلب خواهیم نمود. د راین خصوص می توان از ابتکارات گوناگونی بهره جست که از آن میان ساختن غرفه با خود کالای مورد نمایش است. مثلاَ برای نمایش آجر لازم نیست آجر را در یکی از ویترین های غرفه قرار دهیم بلکه می توانیم سقف و دیوارهای غرفه را از آجر مورد بحث بسازیم در این حالت بازدید کننده صرفاَ با غرفه خالی روبه رو می شود و کنجکاویش تحریک می گردد.

4-3-2-5 نقش رنگ در زیبایی غرفه ها:
رنگ را شاید بتوان یکی از مهمترین عوامل به وجود آورنده یک غرفه زیبا معرفی کرد
در نمایشگاه برای بهره گیری بیشتر از فضای نمایش و عرضه بهتر کالاها، رنگ معمولاَ
به صور زیر مورد استفاده قرار می گیرد.
– تضاد رنگی بین کالا و رنگ غرفه
– استفاده از تضاد رنگی برای نشان دادن قطعات ریز
– تشابه رنگ برای نشان دادن کالای ظریف

4-3-2-6 تنظیم حرکت بیننده در داخل غرفه:
عملی ترین سیستم در این مورد حرکت اجباری بیننده است بدین معنا که از یک در داخل و از در دیگر خارج گردد و در این مسیر همه چیز را با دقت ببیند.

4-3-2-7 نور
با تنظیم نور کالاهای مورد نمایش را بهتر می توان به بازدیدکنندگان معرفی نمود. در بکارگیری نور باید توجه داشت که تضاد در رنگ بین جسم و زمینه کافی باشد، با توجه به این اصل بهتر است برای اجسامی که نیاز به ریزبینی دارند نور مستقیم مورد استفاده قرار داد.

4-4 اثرات اقتصادی نمایشگاهها
1- افزایش حجم مبادلات بازرگانی
2- همکاری اقتصادی بین بخشهای دولتی و خصوصی
3- بالا رفتن سطح تولیدات و ازدیاد درآمد عمومی
4- ایجاد رقابتهای سالم در بازارهای جهان

4-5 اثرات اجتماعی نمایشگاهها
1- تحکیم همبستگیهای بشری در صحنه بین المللی
2- برقراری روابط اجتماعی
3- جلب جهانگردان خارجی
4- ارائه پیشرفت کشور برگزارکننده نمایشگاه
5- مبادله اطلاعات و دانشهای فنی بین کشورها

4-6 نتایج حاصله از برگزاری نمایشگاههای بین المللی
1- شناساندن پیشرفتهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هنری کشور برگزار کننده
2- ایجاد محیطی مناسب برای انجام مذاکرات سودمند بین شخصیتهای برجسته اقتصادی کشور میزبان و کشورهای شرکت کننده در نمایشگاه.
3- بررسی امکانات سرمایه گذاری های مشترک
4- بوجود آمدن امکانات لازم برای مبادلات و عقد قراردادها برای فروش تولیدات صنعتی و محصولات کشاورزی
5- نمایش قدرت تولیدی کشور برگزار کننده نمایشگاه به کمک ارائه نمونه های تولیدات صنعتی و محصولات کشاورزی
6- تحکیم هر چه بیشتر روابط بازرگانی بین کشور برگزار کننده نمایشگاه و سایر کشورها
7- بررسی امکانات تجاری و یافتن بازارهای جدید برای کالاهای ساخت کشور برگزارکننده
8- بوجود آمدن امکانات مشارکت و همکاری بخشهای خصوصی داخل و خارجی در اجرای طرحها و فعالیتهای مختلف
9- فراهم کردن امکانات انجام معاملات و عقد قرار داده ها
10- شناسایی بازارهای مختلف جهانی و معرفی این بازارها به تولیدکنندگان و صاحبان صنایع کشور
11- آشنا نمودن صاحبان صنایع کشور برگزار کننده نمایشگاه با کالاهای صنعتی سایر
کشورها و همچنین پیشرفتهای آنها
12- بازاریابی برای کالاهای صادراتی
13- آشنایی دست اندرکاران صنعت و تجارت کشور برگزارکننده نمایشگاه با آخرین تکنیک های مدرن کشورهای دیگر
14- توسعه همکاریهای لازم در زمینه تبادلات فنی، علمی و تکنولوژیکی
15- بسط و تحکیم روابط سیاسی و اقتصادی بین کشورها برگزارکننده نمایشگاه و کشورهای دیگر
16- ایجاد رقابت سالم و سازنده بین شرکتها و موسسات شرکت کننده در نمایشگاه
17- نمایش ثبات سیاسی، اقتصادی و امنیت داخلی کشور برگزارکننده نمایشگاه به نمایندگان کشورهای دیگر.

4-7 نتیجه گیری
آنچه مسلم است ارتباطات در قرن حاضر سخن اول را می گوید و تنها از این طریق است که کشوری می تواند در اقیانوس پرتلاطم تکامل، مسیر درست خود بیابد. برخوردهای مثبت باعث ایجاد تفکر مثبت است و تفکرات مثبت سبب نیل به کمال-پس می توان نتیجه گرفت با افزایش ارتباط با دنیای خارج چه از طریق مطالعات(کتابخانه، اینترنت ، …) چه از طریق مشاهدات(نمایشگاهها، سیر وسفر،…) راهی به سوی ترقی خواهیم پیمود به شرط آنکه بدانیم چه بیاموزیم و چگونه بیاموزیم.
– نمایشگاههای جهانی نیز در صورت شکل گیری صحیص وسیله ای هستند بسیار مفید برای افزایش این تبادلات و راهی به سوی مرزهای نو ونوتر در علوم و فرهنگها و لزوم وجود نمایشگاههای فعال و کارا در زمینه معماری و شهرسازی در کشورها برای دسترسی سریع و راحت متخصصین و دست اندرکاران و دانشجویان.

فصل پنجم : نتیجه گیری و برنامه ریزی کالبدی مجموعه

در این بخش می خواهم به طور خلاصه آنچه منظور نظرم می باشد در زمینه عملکردها و جنبه های مختلف کارایی این مجموعه را مطرح کنم.
همانطور که گفته شد پروژه به طور کلی یک مجموعه پژوهشی در زمینه معماری می باشد به همراه بخش نمایشگاهی اما این مجموعه برای بازدهی بهتر به بخشهای جنبی دیگری نیز در کنار خود احتیاج پیدا می کند که سعی شده نیازهای اصلی و قابل توجه آن را با ایجاد این بخشهای کمکی در کنار مجموعه جواب داد.
مسلماَ از بخشهای مورد نیاز جنبی می توان به بخش کتابخانه و اطلاعات رسانی اشاره کرد چرا که انجام هر گونه پژوهشی در دنیای امروزی وابسته به ارتباطات با دنیای علم و تحقیق و معاصر بودن اطلاعات می باشد.
از طرفی برای منتشر شدن نتایج تحقیقاتی که در مجموعه انجام می شود و یا اطلاع از نیازهای جامعه معماری و همچنین نیازهای کل جامعه در زمینه ساختمان یک بخش گردهمایی یا به عبارتی همایشکده ای جهت پاسخگویی به نیازهای گفته شده در بالا لازم است. یعنی در حقیقت مکانی مناسب و راحت برای برقراری ارتباط بین متخصصین امر ساختمان و یا دانشجویان و انتقال نیازها و دستاوردها که شاید قسمتهای آموزشی نیز در این بخش برای انتقال مفاهیم نو به دوستداران آن مناسب باشد.
حال به تفکیک مشخص تر این بخشها و تقسیم عملکردها می پردازیم.

5-1 طرح پیشنهادی
سیستم کارایی پژوهشکده به این صورت می باشد که در آن مرکز تعدادی از دانشمندان و متخصصان در رشته های معماری، ساختمان و سایر رشته های مرتبط با آنها به همراه عده ای از دانشجویان محقق و ممتاز از طریق انجام مطالعات، تحقیقات، تبادل نظر با سایر مراکز مشابه در کشور و خارج از کشور و انجام آزمایشات لازم در زمینه های مربوط، به یک سری نتایج و یافته های نوین در زمینه معماری و رشته هایی که به نحوی با آن مرتبط می باشند، دست می یابند. موضوعات تحقیق بنا بر نیاز کشور (از مراکز دولتی گرفته تا مشاورین خصوصی) و با توجه به برنامه ریزی که توسط مسئولان مربوط در مرکز انجام می شود(با توجه به اولویت موضوعات تحقیقاتی و تخصیص بودجه) انتخاب خواهند شد.
یکی از مهمترین وظایف این مرکز ایجاد امکان برقراری ارتباط بین قشرهای مختلف علاقمند و یا تخصیص در این زمینه ها با این پژوهشکده و امکان تبادل نظر و بحث و گفتگو با یکدیگر می باشند، تا مرکز در بطن مردم و معماری مردمی و مشکلات آن قرار گرفته و در صورت نیاز به بررسی مشکلات و راهیابی برای آنها بپردازد.
بخش نمایشگاهی مجموعه را می توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد:
1- نمایشگاهی که مخصوص به نمایش گذاردن نوآوریها و نتایج تحقیقات سازمان می باشد که در بخشهای مختلفی گسترش می یابد مانند مصالح، سازه های نوین، تولیدات جدید صنعتی و … که بیشتر نمایشگاههای بین المللی در این بخش تشکیل می شوند.
2- نمایشگاههای موقتی وکوچک از کارهای معماران مختلف، سبکهای معماری جهان و نمایشگاههای موقتی دانشجویان جهت انجام مباحثات و گفتگو با آتلیه های مناسب در این مورد. از مواردی که سعی شده در این مرکز مورد توجه قرار بگیرد وجود موزه ای دائمی در این مجموعه است. این موزه به عنوان سمبلی از نتیجه تحقیقات و تفکرات انسانی در زمینه ساختمان است.
در مرکز پژوهش چند بخش مختلف در کنار هم ایفای نقش می کنند که بر حسب اولویت در زیر آمده است:
– مجموعه پژوهشکده
– مجموعه نمایشی
– مجموعه همایشی و نقادان و موزه
– مجموعه اطلاعات رسانی و کتابخانه
– مجموعه آموزشی
در طرح اندازی مجموعه همچنانکه انتطار می رود عمده ترین فضاها برای شکل گیری قسمت پژوهشی و زیر گروههای آن می باشد که هر کدام دارای خدمات ویژه خود هستند اما مرکزی که در کشور سعی دارد زوایای معماری را شکافته و راهنمایی جهت معماری آینده به جامعه رائه دهد باید ویژگیهای خاصی را در خود داشته باشد که این ویژگیها مرکز فوق را از سازمانها و یا مراکز دیگر متفاوت می سازد. ایجاد مرکزی جهت تجمع معماران و شهرسازان در مقاطع زمانی مختلف و برنامه ریزی سلسله مباحث و گفتگوهای معماری بین آنها با برقراری نمایشگاههای تخصصی و ویژه که مسائل مخصوص به خود را مطرح می سازد و خود ایجاد انگیزه های دیگری در تجمع معماران و گفت و شنود های آنهاست از برنامه های این سازمان می باشد.
اینک به معرفی فضاها و عملکرد هر یک در چهارچوب تعیین شده پرداخته ایم:

5-1-1 مرکز تحقیقات کالبدی معماری
این قسمت را بیشتر آزمایشگاههای مصالح و یا استاندارد و تحقیقات عملی در جهت یافتن یافته های جدید در این زمینه تشکیل می دهد. شامل آزمایشگاههای مختلف، دفترهای اداری، انبارها و… می شود.

5-1-2 مرکز تحقیقات و مطالعات نظری در زمینه های مختلف
این قسمت شامل بخشهای مطالعاتی، آمار، کتابخانه، اقلیم و … می شود. در این مجموعه آتلیه هایی جهت مطالعات جمعی و قسمتهای پشتیبانی مورد نیاز است و پژوهشهایی که مربوط به سبکهای معماری، معماری سنتی ایران، معماریهای معاصر و آخرین ساخته های بشری هستند. در این بخش مورد مطالعه قرار می گیرند. این بخش شامل کتابخانه و مرکز اطلاعات بین المللی و بخشهای آماری می باشد.

5-1-3 بخش نمایشگاهی
که منظور نمایشگاههای دستاوردهای صنعتی ساختمان است شامل سالنهای نمایشگاه و قسمتهای جنبی و اداری و پشتیبانی است. نمایشگاههای بین المللی نوآوریهای و ابداعات ساختمانی نیز در این قسمت تشکیل می شود.

5-1-4 قسمتهای همایشی
این بخش مرکزی است جهت تبادل نظر متخصصان و دانشجویان و عامه ملت، از این جهت در این قسمت نمایشگاههای موقت از کار معماران و دانشجویان و سالنهای بحث و گفتگو و سخنرانی، بخشهای نمایش عکس و اسلاید، قسمتهای تفریحی(یا به عبارتی تریا، پاتوق و حتی فضاهای صحبت دسته جمعی در فضای باز) وجود دارد.

5-1-5 مجموعه آموزشی
شامل کلاسها و دوره های آموزشی مختلف که به روادید مسئولین و اداره کنندگان در موضوعات مختلف تشکیل می شوند است مسلماَ قسمتهای دفتری، اداری، بخشهای مربوط به انتشارات مرکز در این قسمت قرار می گیرند.( کلاسهای آموزشی مانند: آموزش کامپیوتر، بانکهای اطلاعاتی، …)

5-1-6 موزه
همانطور که گفته شد موزه مانند سمبلی است از دستاوردهای بشری در زمینه تحقیقات معماری این موزه هم را رابطه با قسمتهای همایشی و هم در رابطه با نمایشگاههای بین المللی می تواند کار کند.
5-1-7 بخش مدیریت سازمان
این قسمت شامل قسمتهای برنامه ریزی(که با تماس با متخصصان و مراجعین به مرکز نیازهای جامعه را بررسی کرده و با توجه به امکانات برنامه یکساله تحقیقات، آموزش، نمایشگاهها و همایشها و …را تنظیم می کند.) و قسمتهای امور مالی( که هزینه ها برآورد و تنظیم می کند) و قسمت اصلی مدیریت(که این قسمتها را تحت پوشش دارد) می شود.

5-1-8 امور پشتیبانی
شامل سالن نهارخوری اعضاء و مراجعین( رستوران و بوفه)، پارکینگ، تاسیسات، قسمتهای حمل و نقل، نگهبانی و …

5-2 تحلیل التزامات و خصوصیات فضاها
برای طراحی یک مجموعه با این وسعت عملکردها و تنوع فضاها احتیاج به یک برنامه ریزی دقیق و منظم است، تا با فضاها در جاهای مناسب و با کیفیتهای مناسب با عملکرد آنها قرار گیرند به این منظور باید هم خصوصیات و قابلیتهای سایت را مورد بررسی قرار داد و هم نیازها و خواص لازم برای کیفیت هر فضا. پس از مشخص شدن خواسته ها و کیفیت مورد نظر برای هر فضا و همچنین یافتن قابلیتها و محدودیتهای موجود در سایت عمل جایگزینی و شکل دهی به فضاها محقق می شود البته با توجه به آنچه از روابط بین فضاها و سیرکولاسیونها و ارتباطات بین این فضاها خواسته باشیم. یعنی بررسی چگونگی ایجاد بهترین ارتباطات و روابط فضاها قدم بعدی روند طراحی ما را تشکیل می دهد.
به طور کلی فضاهای این مجموعه را می توان از چند نظر مورد بررسی قرار داد.
1- چگونگی نیاز فضا به نورگیری
2- چگونگی اهمیت سکوت در فضا
3- لزوم دوری یا نزدیکی به قلب مجموعه
4- لزوم در معرض دید بودن فضا یا عدم این مسئله یا لزوم سمبولیک شدن بعضی فضاها

5-2-1 نورگیری
در این مجموعه بیشتر فضاهای مورد بررسی چون جنبه آموزشی دارند یعنی مساله مطالعه و خواندن و … در این فضاها مطرح است، نورگیری صحیح اصلی ترین و ضروری ترین نیاز بسیاری از بخشهای مجموعه تشکیل می دهد.
از جمله این فضاها: بخشهای تحقیقاتی، کلاسهای آموزشی(البته به جزء اطاقهای اسلاید)، آتلیه های کار، اطاقهای اداری و بخصوص کتابخانه(بخش مطالعه) است.
فضاهای نامبرده احتیاج حتمی به نور شمال جنوب دارد چون بهترین نور برای مطالعه است.
فضاهایی مانند لابی، ورودی، تریا که جنبه عمومی و استراحتی دارند فقط احتیاج به نور کافی دارند و جهت نور و یا حتی طبیعی و یا مصنوعی بودن آنها چندان مهم نیست.

5-2-2 سکوت و صدا در فضاها
فضاهایی مانند آزمایشگاههای تحقیقاتی، بخشهای همایشی و آتلیه های کار دسته جمعی بخش تکثیر نشریه و فروش بخشهای خدمات دانشجویی تا حدودی دارای ازدحام بیشتر و احتمالاَ سر و صدای بیشتری خواهد بود.
فضاهایی چون لابی و ورودی و لابی آمفی تئاتر، نمایشگاه بی المللی، تریا احتمالاَشلوغ ترین و پرازدحام تررین فضاهای مجموعه را تشکیل می دهند.
و در آخر فضاهایی چون نهارخوری عمومی را قرار دارد.

5-3-3 دوری و نزدیکی به قلب مجموعه
اگر قلب مجموعه را ورودی اصلی در نظر بگیریم باید دید چه فضاهایی باید نزدیکتر به ورودی و دارای دسترسی سریعتر و چه فضاهایی می تواند دورتر قرار بگیرد.
به نظر من فضاهای عمومی که مراجعین زیادی دارند مانند آمفی تئاتر و یا نمایشگاه و یا حتی کتابخانه باید نزدیکترین فضاها به ورودی باشن تا از ازدیاد و افزایش بی مورد رفت و آمد در فضاهای مجموعه خودداری شود.
فضاهایی مانند فضاهای تحقیقاتی که کارمندان محدودی را دارند و مراجعین عادی کمتر به این فضاها نیاز دارند که می تواند دورتر قرار بگیرد.
موزه به عنوان فضاهای عمومی بهتر است نزدیک تر به ورودی اصلی قرارگرفته باشد.
بخش خدمات دانشجویی نیز مسلماَ مراجعبین فراوان تری را خواهد داشت پس چه بهتر که این فضا نیز نزدیکتر به قلب مجموعه باشد.

5-3-4 سمبولیک و نمادین شدن فضاها در نمای بیرونی
این مساله تا حدودی سلیقه ای است و مربوط به خط مشی معماری طراح که آیا بخواهد فضاها از بیرون مجموعه خود را به راحتی به بیننده نشان دهند یا تا حد امکان این فضاها را در داخل مجموعه حل شوند.
من به عنوان طراح این مجموعه ترجیح دادم فضاهایی که عملکرد متمایز تر از سایر فضاها دارند می توانند تا حدودی معرف شخصیت کلی این مجموعه و هویت بخش عملکرد این مجموعه باشند اندکی نه بسیار زیاد از خارج مجموعه قابل لمس و دریافت شوند.
مثلاَ فضای نمایشگاه بین المللی چون می تواند معرف پیشرفتها و نوآوریهای ساختمانی باشد با حجمی وسیع و شاید سازه ای مشخص تر که( البته تا حدودی هم نیازهای خود این فضا این حالت را ایجاد می کند) با نمایی مشخص تر در کنار محور اصلی قرار گرفته و شاید با حجم بزرگ خود ابراز وجود کند.
و یا موزه نیز می تواند چون فضایی سمبولیک خود را از سایت جدا کرده( و به نحوی شاید فرم و شاید ارتفاع و یا جنسیت متفاوت آن) به معرض دید بگذارد ولی فضاهایی چون بخشهای کتابخانه یا آموزشی و یا حتی تحقیقاتی نمی تواند حرف مهمی برای گفتن در این مجموعه داشته باشند.

5-3-5 تحلیل روابط فضاها و دسترسی ها
ما باید بدانیم کدام فضاها با هم کار می کنند و باید در ارتباط مستقیم با هم باشند و کدام فضاها نیازی به همدیگر ندارند با دانستن این مطالب تا حدودی می فهمیم که فضاها چگونه باید در کنار هم چیده شوند تا این ارتباط سیر کولاسیون مناسب و عملکرد بهینه را به همراه داشته باشد.
ما می دانیم که مراجعه کنندگان به این مجموعه دو گروه عمده و اصلی را تشکیل می دهند:
1- کارمندان بخشهای مجموعه، بخصوص بخش تحقیقات که مراجعه منظم، حساب شده و همیشگی دارند( خصوصی)
2- دانشجویان، مهندسان و اساتید و محققان بخشهای خصوصی که این افراد با تعداد متغیر و غیر قابل پیش بینی و به تعداد بسیار زیاد هستند( عمومی)
فضاهایی که در این دو گروه به آنها مراجعه می کنند در بعضی نقاط مشترک است مثلاَ کتابخانه بخشهای اطلاع رسانی و اینترنت فضاهایی هستند همانند آمفی تاتر و نمایشگاه که در بعضی اوقات مراجعه کننده دارند و در تمام اوقات سال کار نمی کنند مثلاَ نمایشگاه مسلماَ فقط 1 الی 2 ماه در سال فعال است که از تمام هر دو گروه مراجعه کننده خواهند داشت.
فضاهایی چون موزه که دارای موضوعاتی همیشگی و ثابت است مانند سایر موزه های ملی دانشجویان فقط گاهی اوقات و برخی مردم عادی به آنها مراجعه می کنند.
با توجه به نوع مراجعه کنندگان تعداد و نسبت آنها در هر فضا و مدت زمان فعالیت هر
فضایی می توان به راحتی فهمید که فضاها هر کدام در زمانی خاص فعال هستند. مثلاَ بخش تحقیقات که بخش اداری است مسلماَ اغلب در ساعات اداری فعال است ولی بخشهای همایشی و اطلاعات رسانی (چون هدف ایحاد یک نوع پاتوق برای افراد علاقمند است) می تواند تا ساعات بیشتری فعال بمانند.
و یا مثلاَ آمفی تاتر که ممن است برای برخی مراسم شبانه فعال باشد .
اینها همه مطالبی هستند که به شناخت بیشتر ما راجع به هر فضا و روابطش با فضاهای دیگر کمک می کند.
فضاهایی چن بخش تحقیقات و آموزشی همایشی حتماَ باید در نزدیکترین دسترسی به کتابخانه و بخش اطلاعات رسانی باشد همانطور که از عملکرد آنها پیداست دائماَ احتیاج به مطالعه و تحقیق و بررسی خواهند داشت.
تریا باید در قسمتی باشد که دانشجویان و مراجعه کنندگان عمومی براحتی به آن دسترسی یافته و از آن استفاده کنند.
نهارخوری کارمندان باید به بخشی نزدیک باشد که دسترسی کارمندان به آن راحت بوده و همچنین رسیدن خدمات و پشتیبانی به آن مزاحم فعالیت عبور و مرور مراجعین عمومی و دانشجویان نشود.
نمایشگاه نیز باید به تریا نزدیک باشد تا مراجعین آن بتوانند براحتی از تریا استفاده کنند.
آمفی تاتر و نمایشگاه در دسترسی سریع از ورودی باید قرار بگیرد تا استفاده کنندگان آن که تعداد زیادتری هستند در داخل مجموعه تزاحمی ایجاد نکنند.
فضاهای آموزشی، کتابخانه، تحقیقاتی و همایشی بهتر است در بخشی قرار بگیرند که از فضاهای سبز و منظر زیبایی بهره مند باشند و حتی بعضی از این فعالیتها را به میان فضای سبز ببرند.
بخش خدمات دانشجویی که شامل خدمات تایپ و زیراکس و صحافی می باشد هم باید در دسترس بخش عمومی( دانشجویی) بوده و هم لازم است کارمندان محقق و هم نزدیک به بخش اطلاع رسانی وکتابخانه باشد.
در تحقیق مربوطه بل از رسیدن به برنامه ریزی کالبدی می بایست کیفیت فضاهای مورد نیاز مجموعه مورد بررسی قرار گرفت به این ترتیب که ویژگیهای ایده آل مثلاً فضای مطالعه و تاثیر عوامل مختلف بر آن بررسی شود و ضابطه ای برای طراحی بدست دهد که متاسفانه به دلیل کمبود وقت انجام نشد .

منابع و مآخذ:

ارشادی ، شهرام ، پور پژوهش "مبانی نظری پارکهای علمی پژوهشی" ، مجله پژوهش و مهندسی ، شماره دوازدهم ، بهار و تابستان 1375 .
بروشور معرفی مراکز اطلاعات ساختمان و مسکن .
بروشور معرفی مراکز تحقیقاتی ساختمان در خارج از کشور موجود در کتابخانه دانشگاه شهید بهشتی
حاجیان ، محمد ، "پارک ریاضیات" پایان نامه ، تهران ، دانشگاه علم و صنعت ، اسفند70 .
رونژ ، پیرت : مبانی پژوهش در علوم اجتماعی ، ترجمه محمود دادگرایان ، تهران ، آذر 1355 .
صمدی ، پریا ، "از خاک تا افلاک : پژوهشکده ، همایشکده و نمایشگاه ساختمان" پایان نامه ، تهران ، دانشگاه شهید بهشتی ، شهریور 78 .
فضائی ، یوسف : پیدایش انسان و آغاز شهرنشینی ، تهران ، انتشارات خیام ، بهمن 1360 .
کسمایی ، مرتضی : اقلیم و معماری ، تهران ، انتشارات خاک ، آبان 1376 .
مصدق ، حمید : مقدمه ای بر روش تحقیق ، تهران ، تیر 1364 .

فهرست مطالب :
فصل اول : تحقیق و پژوهش
1-1 تحقیق چیست؟
واژه تحقیق
پژوهش
پژوهش علمی
1-2 انواع تحقیق و پژوهش
1-2-1 تحقیق بنیادی
1-3مفاهیم
1-4 عوامل تعیین کننده در پژوهش
5-1 پژوهش در کشورهای جهان
1-5 دلایل عدم توسعه پژوهش در ایران
1-6-1 علل فرهنگی
1-6-2 علل اجتماعی
1-6-3 علل فنی
1-7 راههای کمک و تشویق محققین
1-8 پارکهای علمی و پژوهشیTechno police
1-9 پژوهش در ایران
1-9- 1 واحدهای تحقیقاتی در ایران در عصر حاضر
1-10 نتیجه گیری
مقدمه
فصل دوم : پژوهش در معماری
معماری، انسان، شناخت، سبک
لزوم ایجاد مرکز اطلاعات در زمینه معماری و شهرسازی
فصل سوم : معرفی چند مرکز تحقیقاتی در زمینه ساختمان
مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن
مقدمه و معرفی
بخش پژوهش و اطلاع رسانی
گروه پژوهشهای کاربردی فناوری اطلاعات
گروه پژوهشهای آمارهای پایه ای
گروه اطلاع رسانی و آموزش
واحد انتشارات
بخش انفورماتیک
واحد وب
واحد آموزش
بخش IT و توسعه سیستمهای کاربردی
گروه تحلیل و طراحی سیستم ها
گروه برنامه نویسی
گروه پشتیبانی
واحد پشتیبانی سخت افزاری و نرم افزاری
واحد شبکه و اینترنت
دانشکده معماری و شهرسازی میشیگان
اهداف کلی مجموعه
تاریخچه دانشکده میشیگان
سخنرانیها، نمایشگاهها، انتشارات و کنفرانسها
تحقیقات و پژوهش در کالج میشیگان
مدیریت و اصول کار کالج
آزمایشگاهها
آزمایشگاه تکنولوژی ساختمان(BTL)
آزمایشگاه اکوستیک
آسمان شبیه سازی شده
تجهیزات آزمایش مواد
تجهیزات آزمایش سازه ها
اطاقهای تست حرارتی
شبیه سازی زاویه تابش خورشیدی
میز نقشه کشی برای شبیه سازی وزش بادها
ایستگاه هواشناسی
بخش کامپیوتر و هنر
آزمایشگاه شبیه سازی در مقیاس واقعی Full Scalc Simulation tab.
آزمایشگاه مربوط به اطلاعات جغرافیایی
آتلیه معماری
کتابخانه
ساختمان هنر و معماری
مرکز خدمات کپی
فصل چهارم : نمایشگاهها
انواع نمایشگاههای بین المللی
نمایشگاه افقی
نمایشگاه عمودی
اثرات فرهنگی نمایشگاهها
گسترش مناسبات فرهنگی بین ملتها
جنبه آموزشی نمایشگاهها
موزه ها، نمایشگاههای دائمی تداوم میراثها
اثرات هنری نمایشگاهها
نقش نمایشگاهها در پیشرفت هنر معماری
طراحی غرفه ها
ارتباط بین غرفه و کالاهای مورد نمایش
نحوه عرضه کالا
آموزش به بازدید کنندگان
برپایی غرفه با خود کالای مورد نمایش
نقش رنگ در زیبایی غرفه ها
تنظیم حرکت بیننده در داخل غرفه
نور
اثرات اقتصادی نمایشگاهها
اثرات اجتماعی نمایشگاهها
نتایج حاصله از برگزاری نمایشگاههای بین المللی
نتیجه گیری
فصل پنجم : نتیجه گیری و برنامه ریزی کالبدی مجموعه
طرح پیشنهادی
مرکز تحقیقات کالبدی معماری
مرکز تحقیقات و مطالعات نظری در زمینه های مختلف
بخش نمایشگاهی
قسمتهای همایشی
مجموعه آموزشی
موزه
بخش مدیریت سازمان
امور پشتیبانی
تحلیل التزامات و خصوصیات فضاها
نورگیری
سکوت و صدا در فضاها
دوری و نزدیکی به قلب مجموعه
سمبولیک و نمادین شدن فضاها در نمای بیرونی
تحلیل روابط فضاها و دسترسی ها
منابع و مآخذ
1-بروشور معرفی مرکز اطلاعات تحقیقات و مسکن
1-بروشور معرفی دانشکده معماری و شهرسازی میشیگان
—————

————————————————————

—————

————————————————————

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2