مبانی نظری آلودگی صوتی

- مقدمه
سر و صدا شایع ترین عامل فیزیکی زیان آور در محیط کار می باشد (عقیلی نژاد و مصطفایی، 1379) . یکی از مشکلات بهداشتی که در مواجهه با صدای بیش از حد مجاز بروز می کند، افت شنوایی است (گل محمدی،1378).
صدا از جمله عوامل فیزیکی آزاردهنده برای بیشتر کارگران است و تاثیرات منفی مواجهه با صداهای ازاردهنده نه تنها بر شنوایی ( محدوده ای بین تاثیر بر سطح آستانه شنوایی تاکری کامل ) اثرگذار است ، بلکه منجر به ناراحتی های روحی و روانی به شکل آزردگی ، عصبانیت و بی حوصلگی نیز می گردد که مشکلات جسمی و روحی حاصل ، هر دو بر شیوه ی زندگی و کار فرد تاثیر منفی خواهند گذارد . تماس با صدای زیاد برای چند ثانیه تا چند ساعت ممکن است باعث کاهش شنوایی موقت از نوع حسی عصبی شود که اغلب ظرف 24 ساعت برگشت پیدا می کند و این حالت در واقع نوعی تغییر موقت آستانه شنوای (1TTS) است که با شدت و فرکانس صدا و نیز مدت تماس مرتبط است . در صورت تکرار تماس ها با صداهایی که در ابتدا فقط موجب TTS می شدند ، تغییر دایمی آستانه (2PTS) ممکن است ایجاد شود که این اتفاق به طور شایع در کارکنان مشاغلی که با صداهای خیلی زیاد سر وکار دارند مشاهده می شود .
افت شنوایی ناشی از تماس با صدای زیاد یا تماس مکرر و پیاپی با آن به دلیل ایجاد اسیب ارگانیک بر اجسام کورتی و سلول های مژک دار به شکل ایجاد تورم در این سلولها می باشد که در صورت تداوم این تماس در دراز مدت به تخریب کامل و غیرقابل برگشت این سلولها منتهی خواهد شد که به معنای کری دایمی است (فرشاد، 1378).

– آلودگی صوتی
سر و صدا (noise) امواج نامنظمی هستند که ناخوشایند ، ناخواسته و عموما اجتناب ناپذیر بوده ، بین دامنه های فشار ، فرکانسها و طول موجهای آنها رابطه معنی داری وجود ندارد و در صنعت به فراوانی از این نوع صدا تولید و منتشر می گردد(گل محمدی، 1999).
به هرگونه صدایی از هر منبعی که باعث ایجاد آزردگی در انسان شود آلودگی صوتی گفته می شود . واحد اندازه گیری صوت دسی بل است و مشخص کردن سطح آستانه این آلودگی با یک رقم به تنهایی میسر نیست چرا که فرد بسته به مدت و زمان در معرض آلودگی قرار گرفتن فاصله از منبع صوت – مداومت و حساسیت ها و توانایی های متفاوت افراد در تحمل آلودگی واکنش ها و… تاثیرهای متفاوتی میپذیرد . اما به طور میانگین قرار گرفتن در معرض صدایی با شدت 85 دسیبل به گوش انسان صدمه جدی وارد می کند و قرارگیری بیش از 2 دقیقه در معرض صدایی با شدت 109 دسیبل ممکن است به کری موقت انسان منجر شود .
همچنین صدای بالاتر از استاندارد مواجهه باعث ایجاد مزاحمت در ارتباطات کلامی و درک علائم هشداردهنده میشود که این امر می تواند روی ایمنی و عملکرد کاری افراد تاثیر بگذارد و بالاخره صدا می تواند به عنوان یک منبع استرس زا برای کارگران ، سبب ایجاد پاسخ های فیزیولوژیک ناخواسته و پایین آمدن سطح راحتی در حین کار گردد(بت و همکاران، 2002).
بطور مثلا در اثر صدا افت تدریجی شنوایی بروز می کند ولی معمولا تا زمانی که اثرات مخرب آن بطور واضح بروز نکند به آن توجه نمی وشد . خوشبختانه افت شنوایی شغلی همیشه قابل پیشگیری است . پیشگیری از افت شنوایی ناشی از صدا به همان اندازه که برای کارگران مفید است برای کارفرما نیز سودمند می باشد چرا که کارفرمایان نیز از فوائد کاهش هزینه های پزشکی و پرداخت غرامت به کارگر سود می برند لذا یک برنامه حفاظت شنوایی موثر لازم و ضروری به نظر می رسد . طبق مطالعاتی که در صنعت انجام گرفته مشخص شده است که صدا یکی از عوامل اصلی نارضایتی و ناراحتی در بین کارگران صنایع است(تیلور و همکاران، 1995). یکی از علل وجود شکایتهای بسیار زیاد درباره صدا در محیط کار این است که صدا پدیده ای فیزیکی ، عینی و آشکار است و انسان به راحتی در محیط کار آن را حس می کند .(2) انستیتوی ملی بهداشت و ایمنی شغلی اظهار کرده است که نزدیک به دویست میلیون کارگر در ایالات متحده آمریکا از افت شنوایی ناشی از صدا خسارت دیده اند و طبق بررسیهای NIOSH ، 14 درصد از کل جمعیت کارگران در محیط هایی به کار گرفته می شوند که تراز صدا از 90 دسی بل تجاوز می نماید(سالمیوالی، 1998).
در مبحث مربوط به سیستم مدیریت بهداشت حرفه ای و ایمنی (OHSAS 18000) نیز موضوع صدا بسیار مورد توجه قرار گرفته است و در ایجاد محیط کاری ایمن و سالم و کاهش ریسک حوادث و بیماری های شغلی ونیز رعایت قوانین و مقررات مربوطه که موجب کاهش هزینه های صرف شده برای پرداخت خسارات و جریمه های احتمالی می شود و بر روی موضوع صدا و کنترل آن تاکید فراوان شده است (میزو و همکاران، 2003).
هر روز تعدادی از سلولهای شنوایی در اثر مواجهه با صدای زیاد در محیط کار از بین می روند . هرگاه کارگر یا کارمندی احساس کند که افت شنوایی پیدا کرده ، دیگر خیلی دیر شده است ، زیرا سنگینی گوش یا ناشنوایی حاصل از سر و صدا غیرقابل جبران است . خسارات ناشی از صدا تنها به گوش محدود نمی شود ، بلکه کل بدن را در برمیگیرد. قرارگیری در معرض دائمی صدا باعث کاهش قدرت شنوایی و کری خواهد شد در واقع علت بیشتری کری ها افزایش سن و پیری نیست بلکه مداومت قرارگیری در معرض سروصدا می باشد.
افت شنوایی مکالمه فرد با دیگران را دچار اختلال کرده، باعث می شود فرد علائم هشدار دهنده را نشنود و مشکلات ارتباطی، استرس و کاهش بهره وری را به همراه دارد (رنگ کوی و کوهپایی، 1383). باتوجه به این که مواجهه با صدا می تواند کارایی فرد را به خصوص در کارهای فکری تحت تاثیر قرار دهد (هریس، 1991) و نیز این موضوع که هزینه افت شنوایی ناشی از مواجهه با صدا بسیار بالا است و برای مثال در کشوری مانند ایالات متحده این هزینه بالغ بر صدها میلیون دلار می باشد (دوبی، 1995) ، نیاز به رسیدگی به معضل سر و صدا و پیشگیری از بروز افت شنوایی ناشی از مواجهه با صدا از دیدگاه اقتصادی نیز قابل توجیه است. مشکلات ناشی از مواجهه با صدا تنها به بروز افت شنوایی ختم نمی شود . به عنوان مثال افراد در معرض صدای بیش از حد ، دو برابر بیشتر از افراد معمولی مشکلات خانوادگی دارند (چرمینیسوف و چرمینیسوف، 2003). همچنین مواجهه با صدا تغییرات فیزیولوژیکی مانند افزایش فشار خون ، تغییرات در دیواره شریانها و احتمال حمله قلبی را نیز به همرا دارد (هریس، 1991). مطالعات چن و تسای در صنایع نفت تایوان نشان داد که مشکل مواجهه با صدا و احتمال بروز افت شنوایی ناشی از صدا در صنعت مورد مطالعه وجود داشته و تعیین وضعیت مواجهه صوتی کارکنان شاغل در این صنعت و اقدام به کنترل و کاهش مواجهه کارکنان ضروری است (چن و تسای، 2003). در صنایع نفت داخل کشور نیز مطالعاتی در ارتباط با آلودگی صوتی انجام شده است. از جمله مطالعه جهانگیری در واحد ایزوماکس پالایشگاه تهران که نشان داد تراز فشار صدا دراین واحد 7/92 دسی بل می باشد و به علت اثر تداخلی صوت در ارتباطات افراد احتمال وقوع خطاهای انسانی افزایش می یابد (جهانگیری و عدل، 1382) .
درجه سنگینی گوش بر اثر صدا ، به دو عامل بستگی دارد :
عامل اول ، شدت صدا است که آن را برحسب دسی بل اندازه می گیریم .
عامل دوم ، تعداد سالهای کار در محیط پرصدا است .بدیهی است که هرچقدر شدت سر وصدا بیشتر و تعداد سالهای کار در محیط های پر صدا نیز بیشتر باشد ، خسارات وارده به گوش به همان اندازه شدیدتر خواهد بود.چنانچه فردی بطور مداوم طی 8 ساعت در معرض سر وصدای بالای 70 دسی بل قرار گیرد ، فشار خون وی تا 5-10 میل متر جیوه افزایش می یابد. بررسی ها نشان می دهد کارگرانی که صدای 125 دسی بل را تحمل می نمایند شبها وقتی به خانه برمیگردند انگشتان آنها سبز رنگ بعد سفید می گردد که علائم بیماری وازواسپاستیک میباشد ، که در نتیجه انقباض رگها و نارسای در جریان خون عارض می گردد . که این ناراحتی به نام بیماری رینال یا انگشتان مرده معروف است .منابع تولید صوت در شهرها به دودسته داخلی و خارجی قابل تفکیک هستند :
منابع خارجی که مهمترین آنها عبارتند از : کارخانجات ،کارهای ساختمانی ، صداهای ناشی از سیستم تهویه منازل صدای ناشی از حمل و نقل صدای موتور هواپیما ، بوق اتومبیل ، ضبط یا رادیوی وسایل نقلیه ، ترمز ناگهانی ، تصادفات ، صدای اگزوزها ، اورژانس ، آژیرهای خطر ، دزدگیر ، ساخت و ساز، ماشین آلات صنعتی ، خودروهای باری ، موتورها، کارگاه های پراکنده در سطح شهر و قرار گرفته در مکان های نامناسب ومنابع داخلی که در منازل تولید می شوند .
منابع داخلی مانند صدای تلویزیون جاروبرقی ماشین لباسشحوی و دیگر وسایل برقی که همراه با صدا کار می کنند . به هر حال رفع آلودگی صوتی یکی از معیارهای شهرهای مدرن و توسعه یافته محسوب شده و بخشی از حقوق شهروندی هر انسانی محسوب می شود به طوری که سازمان بهداشت جهانی (WHO) آلودگی صوتی را تهدیدی جدی برای سلامت انسان دانسته است که به دلیل تنوع منابع ( ترافیک ، صنعت ، محل کار و همجواری ) یکی از گسترده ترین خطرات برای سلامت انسان به شمار می رود (کریمی، 1389).

– استانداردهای صدا و مقایسه صداها با آن
به منظور پیشگیری از این اثرات و تصمیم گیری در زمینه اجرای طرح های کنترل صدا ، استانداردهایی جهت میزان سر وصدای مجاز در مناطق مختلف شهری از سوی سازمان ها و مجامع علمی معتبر تدوین شده است . سازمان حفاظت محیط زیست میزان صدای مجاز در مناطق پرترافیک، مناطق مسکونی و اتاق های بیمارستانی را در ساعت های روز به ترتیب 70، 55 و 35 دسی بل تعیین کرده است. این سازمان حد مجاز تراز فشار صوت در مناطق تجاری یا سطح شهر را 65 دسی بل تعیین کرده است (سازمان حفاظت محیطی، 1380).
باریگون و همکاران در مطالعه ای تراز صدای معادل در معابر مختلف شهری یکی از شهرهای اسپانیا را بر اساس نوع کاربری در چهار گروه خیابان های اصلی در منطقه شهری، خارج از منطقه شهری، خیابان های اصلی دو طرفه و یک طرفه ، بررسی نمودند . در این مطالعه تراز صدای معادل در تمام خیابان ها در حدود 70 دسی بل در شبکه A و در خیابان های یک طرفه 5 دسی بل کمتر بود . تراز صدای معادل طی ساعت های کاری روزانه در 90 درصد از اندازه گیری های انجام شده بیش از 65 دسی بل در شبکه A بود . ارتباط معنی داری میان تراز صدای معادل نرخ ترافیک و صدک های تراز صدای معادل مشاهده شد (باریگون و همکاران، 2002).
در مطالعه دیگری به منظور ارزیابی آلودگی صوتی در شهر کوریتیبای برزیل ،بیش از 1000 نقطه در مناطق مختلف شهری ارزیابی شدند . تراز صدای معادل روزانه در 3/93 درصد از مناطق ارزیابی شده بیشتر از 65 دسی بل و در 3/40 درصد مناطق بیش از 75 دسی بل درشبکه A بود (زانین و همکاران، 2002).
درمطالعه دیگری تراز صدای ناشی از ترافیک در بیش از 60 منطقه پر سر و صدا در 8 شهر شمال شرق نیجریه به روش نمونه برداری لحظه ای و 24 ساعته ارزیابی شد . تراز صدای معادل و حداکثر تراز صدای محیطی به ترتیب 6/84 و 105 دسی بل در شبکه A گزارش شد . بالا بودن تراز صدای حداکثر ، به مسایل فرهنگی نظیر استفاده از بوق های بزرگ آفریقایی توسط موتور سوارها نسبت داده شد (اونونو، 2000).
در مطالعه مشابهی اندازه گیری تراز صدای ناشی از ترافیک در یکی از شهرهای تجاری شرق عربستان سعودی انجام شد . متوسط مقادیر متوسط تراز صدای شب و روز در محدوده 1/68 تا 6/90 دسی بل درشبکه A بود که بسیار فراتر از استانداردهای تراز صدای محیطی عربستان سعودی است . این محققین بالا بودن تراز صدای محیطی را ناشی از ترافیک جاده ای دانستند . ( القونامی، 2010).
خسرویان و کاوه آلودگی صوتی را در بیش از 1000 نقطه مناطق مختلف شهر تبریز ارزیابی نمودن تراز صدای معادل روزانه در 7/2 درصد از محل های ارزیابی شده کم تر از 65 دسی بل در شبکه A ، در 8/59 درصد از ایستگاه ها بیش تر از 75 دسی بل در شبکه A و در 5/37 درصد از ایستگاه ها در محدوده 65 تا 75 دسی بل در شبکه A بود (خسرویان و کاوه، 2008).

– اثرات آلودگی صوتی در زندگی شهری
اصولا سر و صدای محیط پیرامون در درازمدت به ایجاد ضایعات فیزیولوژیک در انسان منجر شده و گاه آثارشان به صورت خستگی، خواب آلودگی، توهم و حتی حملات عصبی تظاهر می نماید. آلودگی صوتی در عصر تکنولوژی اما به عنوان شایع ترین علل کاهش شنوایی عصبی اکتسابی نیز مطرح است و البته هنگامی که این بیماری به گوش آسیب رساند، دیگر قابل درمان نبوده و متاسفانه افراد آلوده به صوت زمانی متوجه مرض خود می شوند که بیماریشان به مراحل حاد رسیده و غیرقابل بازگشت شده است.
اساسا شلوغی زیاد و آلودگی صوتی نوعی عامل استرس زای بیولوژیک و از عوامل تحریک و تخریب سلسله اعصاب است که نه تنها بر سیستم شنوایی که بر کل بدن آدمی و روان او تاثیرات مخرب خواهد گذاشت. اکثر افراد به نوعی به سر و صداهای ناهنجار محیط زندگی خود به مرور عادت کرده و از آنجا که پارادایم آلودگی صوتی را جزءلاینفک زندگی شان می پندارند لکن ناراحتی ناشی از مضرات آن را چندان حس نمی کنند. در نهایت اختلالات هورمونی و عدم سلامت که یکی از نمادهای عینی اش کاهش شنوایی است سبب شده تا شخص نتواند با مردم و جامعه اطرافش ارتباط موثر و کارآمد برقرار نموده که این به نوبه خود باعث کاهش کیفیت زندگی و سلامت روحی و بهداشت روانی او می شود و باری بر دوش اجتماع و افراد در واقع آن خواهد گذاشت (باری و غلام نیا، 1384).
امروزه در جوامع پست مدرن، آلودگی صوتی به دلیل ناملموس بودن و بی توجهی افکار عمومی و عادت به شنیدن صداهای غیراستاندارد در زندگی های به اصطلاح نوآر و آوانگارد و این که تحمل آلودگی صوتی و مدارای صوتی از خصایص و ویژگی های زندگی در کلانشهرها محسوب می شود لذا این پدیده پر صدا به چالشی خاموش و اصطکاکی فرسایشی مبدل شده است. هرچند در جهان صنعتی امروز و بویژه در کشورهای توسعه یافته سر و صدای زیست محیطی شامل اصوات ناشی از ترافیک جاده ای، ترافیک هوایی و قطارها، صنایع، ساخت و سازها و فعالیت های معمول است لکن کارشناسان عوامل موثر در ایجاد آلودگی صوتی در ایران و بخصوص تهران را خودروها و موتورسیکلت ها دانسته و به علاوه بوق هایی با اصوات گوشخراش و متفاوت عاملی دیوانه کننده در میان عوامل ایجاد آلودگی صوتی به شمار می آیند.
از مضرات آلودگی صوتی همین بس که تحقیقات نشان می دهد حتی رشد گیاهان نیز بر اثر سر و صدای بلند بشدت کاسته شده و در مورد جانوران هم مهاجرت بی موقع حیات وحش و پرندگان، سقط جنین، خونریزی گوش، بی اشتهایی، بروز حالات پرخاشگرانه، کاهش شیر در موجودات شیرده و کوتاهی طول عمر از جمله اثرات سر و صداهای ناهنجار بر جانوران است. آلودگی صوتی اجسام بی جان را نیز بی نصیب نگذاشته و لذا از اهم آثار آلودگی صوتی و ارتعاشات اجسام بی جان می توان به شکسته شدن شیشه ها و ایجاد شکاف در ساختمان ها اشاره نمود. با توجه به شاکله اصلی "اصل پنجاهم قانون اساسی" جمهوری اسلامی ایران، حفاظت محیط زیست که هم نسل امروز و هم نسل های بعدی می بایست در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه ای عمومی تلقی شده و از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، جرم و لذا ممنوع است (تاجیک و همکاران، 1387).

– اثرات سوء آلودگی صوتی بر سلامتی
مطالعات متعدد نشان داده است که روبرو شدن با صداهای ناهنجار، اثر زیان آور و مخاطره آمیزی بر سلامت انسان دارد. نوع و میزان واکنش انسانهایی که در محیطهای پر سر و صدا مشغول به کار بوده و یا در حال زندگی هستند، در طول شبانه روز و حتی از مکانی به مکان دیگر متغیر است. به طور کلی اثرات ناهنجار آلودگی صوتی بر انسان را می توان به دو دسته اثرات مستقیم و اثرات غیر مستقیم تقسیم کرد، که به شرح ذیل است:
الف- اثرات مستقیم: که خصوصاً به آسیب های مربوط به حس شنوایی و مکانیسم ایجاد آنها مربوط می شود. از ساده ترین و محسوس ترین عوارضی که سر و صدا برای انسان به ارمغان می آورد، از دست دادن قدرت شنوایی است، حتی صدای مداوم و غیرآزاردهنده نیز برای انسان مضر بوده و حساسیت گوش را نسبت به انواع صداها تقلیل می دهد. شنیدن صدایی با شدت صوتی 100 دسی بل (واحد اندازه گیری شدت صوت) به مدت 10 دقیقه، نیاز به استراحتی به مدت 20 دقیقه در محیطی کاملاً آرام دارد تا اثر آن را جبران نماید. اثرات بلند مدت سر و صدا بر گوش انسان به صورت "کری ادراکی یا عصبی" ظاهر می گردد؛ همچنین در نتیجه کارکردن در محیطهای شلوغ و پر سر و صدا، سلولهای شنوایی از بین رفته و منجر به کری غیرقابل برگشت می گردد، که این نوع افت شنوایی را در اصطلاح "کری شغلی" می نامند. در ضمن، افزایش سن نیز بر کاهش شنوایی تاثیر زیادی دارد، بطوریکه ابتدا در فرکانس های بالاتر با شدت بیشتری اعمال می شود اما به تدریج به عنوان بخشی از روند فیزیولوژی، با افزایش سن این حساسیت کاهش می یابد. نباید فراموش کرد که میزان کاهش شنوایی در اثر افزایش سن، در افراد مختلف متفاوت است؛ حتی در مورد زنان، تاثیر سن در کاهش شنوایی در مقایسه با مردان کمتر است (زارع و همکاران، 1386).
ب- اثرات غیرمستقیم: که عبارتند از:
حساسیت عصبی، تحریک پذیری شدید، گرفتگی عضلانی، شوک عصبی، خستگی جسمی و روحی، سرگیجه، ترس و اضطراب، آشفتگی خواب، آلرژی، افزایش ضربان قلب و فشارخون، اختلال در تعادل بدن، انقباض عروق خونی پوست، کاهش فعالیت سیستم گوارشی و سوء هاضمه، ضعف قوه بینایی و جنسی، تمای به قتل و خودکشی و غیره. لازم به یادآوری است که از میان اثرات مذکور، اثرات ذهنی و روانی بر حسب حساسیت شخص، موقعیت، زمان و حالات روانی افراد متفاوت است؛ اما در مجموع، از قدرت فراگیری افراد کاسته، و بر تعداد اشتباهات در انجام کارهای فکری می افزاید (نصیری، 1374).
1 – شنوایی : در معرض مداوم سر وصدا قرار گرفتن باعث از دست رفتن قدرت شنوایی می گردد . از دست رفتن قدرت شنوایی به تدریج صورت گرفته و فاقد درد می باشد ، اما متاسفانه اثرات دائمی و غیرقابل برگشت است ، چرا که سلولهای مویی حلزون گوش قابلیت بازسازی مجدد ندارند . کری و کاهش قدرت شنوایی برخلاف تصور عموم به علت افزایش سن و پیری نبوده ، بلکه قرارگیری در معرض سر و صداهای ناهنجار علت اصلی آن می باشد . کاهش قدرت شنوایی ، کری ، زنگ و وزوز گوش از عوارض سروصدای بلند است .
2 – قلب و عروق : چنانچه فردی بطور مداوم طی 8 ساعت در معرض سر و صدای بالای 70 دسی بل قرار گیرد ، فشار خون وی تا 5-10 میل متر جیوه افزایش می یابد . افزایش فشارخون ، انقباظ عروق ( به علت استرس و افزایش سطح آدرنالین خون) ، افزایش خطر ابتلا به امراض قلبی – عروقی از عوارض سر وصدا می باشند .
3 – استرس ، اضطراب ، سردرد ، خستگی ، زخم معده ، سرگیجه ، اختلال نعوذ درمردان ( به علت انقباض عروق) ، انقباضات عضلانی ، اختلال در سیستم گوارش ، افزایش کلسترول و تعداد گلبولهای سفید خون ، افزایش سرعت تنفس ، دل درد ، تغییر در عملکرد طبیعی غدد درونویز ، سوزش سردل ( ترش کردن ) از دیگر عوارض سر و صدا می باشند .
4 – تحریک رفتارهای ضداجتماعی ، خشونت طلبی ، افزایش نرخ حوادث کار ، مختل شدن رشد شناختی درکودکان ، کاهش فراخنای حافظه ، اختلالات روانی ، تحریک پذیری ، پرخاشگری ، کاهش تمرکز ، کاهش بازده کاری از دیگر عوارض سر و صدا می باشند .
5- بارداری و سلامت جنین : سر وصدا باعث تولد نوزادان زودرس ، کم وزن و دارای نقص عضو می گردد . جنین قادر به شنیدن صداها و همچنین پاسخ به آنها می باشد . زنان باردار نبایستی 15-60 روز پس از لقاح و بارداری در معرض سر وصدا قرار گیرند . چرا که دراین بازه زمانی ارگانهای اصلی داخلی و سیستم اعصاب مرکزی جنین در حال شکل گیری می باشند . با انقباض عروق مادر ، اکسیژن و مواد غذایی کمتری به جنین می رسد . همچنین سر و صدای زیاد باعث کاهش برخی هورمونهای مادر ، که بر رشد جنین تاثیرگذار است ، می گردد .
6 -آزاردهندگی : محتوای سروصدا ، تداخل در فعالیت ( مثل خواب ) و عدم توانایی در کنترل منبع صدای نابهنجار در آزار دهندگی سر وصدا تاثیر دارند .
7- تاثیر بر حیوانات : تغییر در رفتارهای تغذیه ای ، تولید مثلی و مهاجرت حیوانات . کاهش زیستگاه های قابل استفاده و نهایتا انقراض برخی گونه ها . مانند مرگ برخی والهای منقاردار به علت صدای ردیابهای صوتی نظامی که بیشت زا 300 دسی بل شدت و بلندی دارند . آسیب به اعصاب شنوایی و خونریزی از گوش نیز در برخی حیوانات مشاهده می گردد .
7 – تشدید اثرات داروها ، الکل ، منواکسید کربن و تسریع روند پیری .
8 – کاهش کیفیت و کمیت خواب ( حتی پس از قطع سر وصدا )
9- وارد آمدن فشار و التهاب حنجره به علت فریاد کشیدن در محیطهای پر سر وصدا .
10 – ثابت گردیده که افراد در محیط های پر سر وصدا کمتر به کمک دیگران می شتابند . ( کاهش حس انسان دوستی )
11 – صدای محیط کار به بهداشت روانی نیز آسیب می رساند. بی صبری ، تحریک پذیری ، استرس ، عدم تمرکز و دشواری در برقراری ارتباط در محیط کار نیز از عوارض آلودگی صوتی است . اینها از عوارض آلودگی بر سلامت انسان ها به عنوان مهمترین عضو توسعه ی پایدار است .
آستانه درد گوش در 120-130 دسی بل میباشد ، اما آسیب به اعصاب شنوایی از 85 دسی بل آغاز می گردد.

– عمق نفوذ آلودگی صوتی در زندگی انسان
یکی از مشکلاتی که بشر امروزی با آن دست به گریبان می باشد آلودگی صوتی است. آلودگی صوتی یکی از انواع آلودگی های زیست محیطی است که سلامت انسان را تهدید می کند و بعد از انقلاب صنعتی و مخصوصا" در یک صد سال اخیر به علت پیشرفت تکنولوژی صنعتی و تولید انواع و اقسام وسایل حمل نقل و صنعتی باعث بالا رفتن میزان آلودگی صوتی در جهان شده است و حتی این آلودگی در بعضی از مناطق آنقدر شدید می باشد که بعضی از متخصصین محیط زیست اعتقاد دارند دامنه و قلمروی آلودگی صوتی نسبت به آلودگی هوا خیلی بیشتر می باشد برای مثال به چند نمونه آن اشاره می کنند:
الف) در شهرهای بزرگ : درست است که آلودگی هوا بیشتر مخصوص شهر بزرگی مانند تهران و بعضی از شهرهای مراکز استان کشور می باشد و گاهی به مرز بحران و خطرناک می رسد ولی در این شهرها شدت آلودگی صوتی نیز دست کمی از آلودگی هوا ندارد و حتی بعضی از روزهای که هوای شهر پاک و سالم می باشد ولی آلودگی صوتی در این روزها همچنان به شدت خود باقی است و این نشان می دهد که شدت آلودگی صوتی نه تنها در آن شهرها کاهش نیافته است بلکه همیشه ادامه دارد .
ب) در شهرهای کوچک و روستاها : در این مناطق آلودگی هوا آنچنان نیست که به مرز خطرناک و بحران برسد ولی به علت تردد وسایل نقلیه از جمله موتور سیکلت ها ؛ ماشینها قدیمی و همچنین کارگاه ها و کارخانجات که با سر صدای زیادی کار می کنند باعث تشدید آلودگی صوتی در این مناطق می شوند .
ج) در دشت و کوهها : تردد وسایل نقلیه سبک و سنگین در جاده های برون شهری ؛ استخراج مواد معدنی از معادن بوسیله مواد انفجار یا دستگاههای مکانیکی در مناطق کوهستانی و همچنین استقرار فرودگاهها و صنایع آلوده صوتی در خارج از شهرها باعث آلودگی صوتی در این مناطق شده است.

– منشاء آلودگی های صوتی
همانطور که گفته شد آلودگی صوتی یکی از دستاوردهای صنعتی بشر است. اگر به کتاب های تاریخ و ادبی مراجعه شود در زمانهای قدیم در این کتابها وحشتناک ترین( صداها که همه آنها صدا های طبیعی می باشند) از صدای رعد و برق ؛ صدای طوفان ؛ صدای انفجار ناشی از آتشفشان ها و زلزله و همچنین صدای غرش بانگ حیوانات وحشی نامبرده شده است و همچنین از صدای پرندگانی مانند بلبل ؛ قناری ؛ طوطی و غیره به عنوان بهترین و لذت بخش ترین صداها نامبرده شده است که همیشه الهام بخش شاعران و نویسندگان بوده است .
ولی در عصر حاضر به خاطر پیشرفت تکنولوژی بشری مخصوصا" در بخش نظامی و همچنین در بخش صنعتی بشر امروزی با کشف مواد انفجاری از قبیل دینامیت ؛ باروت و شکافتن اتم توانسته است صداهای با شدت دسی بل خیلی بالا تولید کنند که تا کنون این صداها در طبیعت وجود نداشت همچنین با ساخت ادوات و تجهیزات نظامی از قبیل موشک ؛تانک ؛ هواپیما ؛ قطار؛ کشتی ؛ و ادوات صنعتی مانند انواع خودرو ها و کارخانجات صنعتی باعث شده است میزان شدت آلودگی صوتی به بیشترین حد ممکن خود رسیده باشد حتی انسان با ساخت دستگاه های صوتی از قبیل انواع بلندگوها و دستگاه های که شدت انعکاس امواج صوتی صد ها برابر بیشتر می کنند و باعث شده است دستگاههای مانند رادیو ؛ تلویزیون و تلفن با گرفتن امواج رادیوی و تبدیل آنان به صدا به منزل راه یابند ودر طول شبانه روز این دستگاهها ساعت های متمادی به تولید صدا بپردازند و مونس انسان گردند در صورتیکه این صداها در پنچاه سال قبل وجود نداشت ( میرصادقی، 1382).

– تاثیر آلودگی صوتی بر گیاهان و حیوانات
با ادامه یافتن تجاوز انسان به محیط زیست طبیعی و زیستگاههای بکر جانوران، حیات وحش درسراسر دنیا با انزوا و کاهش جمعیت خود مواجه شده است. آثار تهاجم انسان به محیط زیست و افزایش آلودگی های زیست محیطی در جای جای عرصه گیتی قابل ملاحظه است از جمله این آثار می توان به از بین رفتن زیستگاه و قلمرو جانوران، کاهش ذخیره غذایی، تغییرات رفتاری در شکار و مهاجرت گروهی، تغییر در ارتباطات درون گونه ای، تغییر در تعادل موجود بین شکارگر طبیعی و شکار و افزایش رقابت بر سر غذا و پناهگاه اشاره نمود.
آلودگی صوتی ناشی از فعالیت های بشر، یکی از چندین عامل منزوی کننده و کاهنده جمعیت های حیات وحش است. مطالعات آزمایشگاهی و همچنین کار فیلدی نشان داده است که چهار خصلت اصلی در حیوانات تحت تاثیر منفی از آلودگی صوت اتفاق می افتد.
1-افت شنوایی، که از تاثیرات حاصل از موج صوتی با قدرت 85 دسی بل به بالاست.
2-بالا رفتن آستانه تحریک شنوایی، که شامل ناتوانی در شنیدن صداهای طبیعی اطراف و صدا های دیگر حیوانات می شود.
3-ممکن است آلودگی صوتی بر روی سیستم شنوایی تاثیر محسوسی نداشته باشد. لیکن موجب تاثیرات فیزیکی بر افزایش ضربان قلب و تنفس و عکس العمل های تند عصبی می شود.
4-تغییرات رفتاری مانند کاهش تولید مثل و کاهش نسل و همچنین فراموش کردن محل زیستگاه
مطالعات روی میمون های رزوس در قفس نشان داد که با مواجهه در محیطی با شدت صوت میانگین 85 دسی بل در 8 ماه، که در شب کمتر و در روز گاهی به بیش از 85 دسی بل می رسید، 30 درصد افزایش در فشار خون میمون ها حاصل شده است. همچنین یک ماه پس از قطع صوت و برگشتن محیط به حالت عادی نیز این تغییر در فشار خون ادامه داشت و به حالت عادی باز نگشت.
همچنین صوت، موجب افزایش استرس در موش ها شده و مطالعات نشان داده است که خطر ابتلا به انواع بیماری ها را در بدن آنها افزایش داد. از دیگر علائم مواجهه با صوتی با میانگین 82-85 دسی بل به مدت 8 ساعت در هر روز، کاهش توانایی حل مسائل در موش بالغ و کاهش 66 درصدی وزن جنین بوده است.
میزان مواجهه کانگروی صحرایی با اتومبیل های باگی با شدت صوت 95 دسی بل، منجر به کاهش قدرت درک فاصله با شکارچی خود یعنی مار زنگی صحرایی گردید. در زمان سلامت و به دور از هر عامل مختل کننده حواس، هنگامی که مار زنگی به فاصله 40 سانتی متری از کانگروی صحرایی می رسد، کانگرو متوجه حضور او می شود اما در شرایط مواجهه با شدت صدای فوق الذکر، این قدرت تشخیص، از 40 سانتی متر به 2 سانتی متر کاهش یافت و 3 هفته پس از عدم مواجهه با صدای اتومبیل های باگی طول کشید تا کانگرو حواس طبیعی خود را بازیابی کند. البته این آزمایش در فقس اتفاق افتاد. قاعدتا در محیط طبیعی این جونده قادر نخواهد بود از این شرایط جان سالم به در ببرد (وزیری نژاد و همکاران، 1386).
شواهد محکمی وجود دارند که خطر جدی مواجهه با آلودگی صوتی برای حیات وحش را تایید می کنند. اثرات طولانی مدت به علت مواجهه جانور با درجه صدای متوسط تا کم نیز نیاز به مطالعه و پژوهش و تعمق در احوال و رفتار گونه های مختلف دارد.
آلودگی صوتی بعنوان یکی از مهمترین آلاینده های زیست محیطی در ایجاد اینگونه مشکلات در شهرهای بزرگ سهم بسزایی را به خود اختصاص داده است. آلودگی صوتی با فن آوری و تکنولوژی صنعتی رابطه مستقیم دارد و همزمان با رشد و ارتقاء تکنولوژی، مشکل صدا نیز ابعاد گسترده تری یافته و باعث بروز مشکلات بیشتری شده و خواهد شد. مشکل این نوع از آلودگی در اکثریت کشورهای صنعتی بعنوان یکی از مهمترین موضوعات زیست محیطی تلقی شده و حتی در مدیریت کلانشهرسازی، معماری داخلی مراکز بهداشتی درمانی، آموزشی و تحقیقاتی، مسکونی و تجاری و همینطور طراحی ماشینآلات صنعتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. تحقیقات انجام شده نشان می دهد که هیاهو و دغدغه های زندگی ماشینی، منجر به ایجاد ناراحتیهای جسمی و روحی شهروندان در کلانشهرها شده است که به عوارض جسمی، روحی و روانی منتهی شده؛ عوارض ناشی از سر و صدای ترافیکی در مقایسه با انواع دیگر، بسیار زیانبارتر است. این مسائل باعث شده است که جهان امروز برای مبارزه با این معضل، هزینه های هنگفتی را صرف نماید (تاجیک، 1387).

– فیزیولوژی گوش انسان
اصوات، جهان ما را در بر گرفته اند و این در حالی است که اغلب ما نسبت به مفهوم آنها و تاثیری که بر ابعاد باطنی ما دارند بی توجه ایم. جهان ما، جهان اصوات است و لازم است اکنون که در حال تجربه این جهان و کیفیت های آن هستیم، مفهوم و معنای اصوات این جهان را هر چه کاملتر بشناسیم و الگوهای بنیادین آن را درک کنیم. گوش انسان از سه قسمت گوش داخلی، میانی و خارجی تشکیل شده که هر کدام از این قسمتها، وظایف مهمی را بر عهده دارند. لاله ی گوش با توجه به شکل ظاهری خود، امواج صوتی را از محیط اطراف جمع آوری و پس از متمرکز نمودنِ آن، موج را به داخل مجرای شنوایی منتقل می کند. از طریق این مجرا، اصوات به داخل گوش میانی انتقال می یابند. برخوردِ اصوات به پرده ی صُماخ، به کمک استخوان های سه گانه به گوش داخلیِ حلزونی شکل، راه مییابد و باعث مرتعش شدن مایع داخل آن می شود.
عامل صدا، انسان و سایر موجودات زنده را از بین نمی برد بلکه باعث ضعف شنوایی، ناراحتی های عصبی و ناشنوایی می شود. معمولا شدت صدا را با واحدی به نام دِسیبل نشان می دهند و برای سنجش صداها نسبتِ log آن را تعین می کنند. تحقیقات نشان می دهد که درجوامع صنعتی از دست دادن شنوایی با سن افراد نسبت مشخصی دارد. صدا های شدیدِ کوتاه مدت در انسان باعث ناشنوایی موقت می شود.
اگر انسان در معرض صداهای بلند، برای مدت طولانیتری قرار گیرد، ناشنوایی دائم پیش می آید. صدایی برابر 90 دسی بل روی سیستم عصبی تاثیر می گذارد. در ممالک پیشرفته، قدرت شنوایی زنان بهتر از مردان است، زیرا در مشاغلی فعالیت میکنند که صداهای کمتری را تحمل می کنند. آلودگی های صوتی که در اطراف مناطق مسکونی موجب ناراحتی می شوند عبارتند از:
– کارخانجات
– کار های ساختمانی
– صدا های ناشی از سیستم تهویه منازل
صدای ناشی از حمل و نقل (صدای موتور هواپیما، بوق اتومبیل)، سر و صدای داخل منازل (مثل صدای تلویزیون و جاروبرقی) و… نیز اهمیت زیادی دارند.
بخش حلزونیِ گوش از سلول های مویی شکلِ کوچکی تشکیل شده است که وظیفه انتقال صدا به اعصاب حسی را بر عهده دارند. با شروع حرکات مداوم این موها، سلولهای عصبیِ مربوط به آنها نیز تحریک و باعث تحریک فیبرهای عصبی می شوند. این تحریکات به مغز می رسند و پس از تجزیه و تحلیل آنها، در نهایت صدا، توسط انسان درک می شود (گل محمدی، 1378).
ساختار فیزیولوژی بدن انسان چنان طراحی شده است که واکنش خاصی به صداهای مختلف نشان میدهد. این واکنش ها تنها به آلودگی صوتی و آلاینده های زیست محیطی یا سر و صدای حمل و نقل ماشینها، کارخانجات و… نیست. بلکه آدمی نسبت به صداهای دیگر نیز واکنشهای عجیبی دارد. دانشمندان با اسکن مغزیِ افرادی که به 74 نوع صدای مختلف گوش می دادند، موفق شدند بد ترین و گوش خراش ترین صداهای جهان را به ترتیب آزار دهندگی شان رتبه بندی کنند. همچنین بر اساس مطالعات، صدای کشیده شدن تیغه ی چاقو بر روی بطری شیشه ای، بدترین و گوش خراش ترین صدا برای گوش های انسان است. در این مطالعه ی جدید، داوطلبان که زیر اسکنر های MRI قرار داشتند و به مجموعه ای از 74 صدا گوش می دادند، صدای کشیده شدن چنگال بر روی شیشه را دومین صدای آزار دهنده انتخاب کردند و در پی آن، صدای کشیده شدن گچ بر روی تخته ی سیاه، رتبه سوم را به خود اختصاص داد. همچنین صدای کشیدن صندلی ناهارخوری، هنگام صرف غذا، صدای ملچ و ملوچ دهانِ افراد موقع غذا خوردن نیز جزو این صداها بوده است. بر اساس گزارش تلگراف، محققان با مطالعه بر روی گروهی 13 نفره از داوطلبان دریافتند اصواتی با فرکانس 2000 تا 5000 هرتز، محدوده ای است که گوش های انسان نسبت به آن حساس است و غیر قابل تحمل ترین صداها به شمار می روند. صدای جیغ نیز در این محدوده صوتی قرار می گیرد و دانشمندان هنوز درنیافته اند که چرا گوش های انسان به این محدوده صوتی تا این اندازه حساس است (زارع و همکاران، 1386).
کشیدن ناخن روی تخته سیاه، چنان صدای ناهنجاری ایجاد می کند که بیشتر انسانها عکس العمل ناگهانی و خاصی به آن نشان میدهند. شاید شما هم، همین الان تنها با فکر کردن به این صدا حس بسیار بدی پیدا میکنید! اما دقیقا چه چیزی باعث می شود که ما چنین عکس العمل شدیدی به این صداها نشان بدهیم؟ در گذشته نظریه های زیادی در این زمینه ارائه شده بود. یکی از این نظریه ها این بود که اینگونه صداها شبیه صداهای هشدار برخی از نخستین سانان از جمله میمونها هستند و به همین دلیل هم وقتی انسان این صداها را میشنود، عکس العمل بدی نشان میدهد. اما وقتی مشاهده شد که میمونها به برخی از صداهای بلند، شبیه صداهای ناهنجار عکس العمل نشان می دهند ولی انسانها به آنها هیچ واکنشی نشان نمیدهند، این نظریه رد شد.
یکی دیگر از آزمایش های مهم در سال 1986 انجام شد. محققان صدای کشیده شدن چنگال فلزی روی تخته سیاه را ضبط کردند و سپس بسامد های بالا و بسامد های میانه ی صدا را حذف کردند. با پحش کردن دوباره ی صدا معلوم شد که برخلاف باورهای گذشته این بسامدهای بالا نیستند که گوش ما را اذیت می کنند بلکه این بسامد های میانه هستند که برای ما ناهنجار هستند.
در سال 2011 آرمایشی توسط "مایکل اوهلر" و "کریستوف رویتر" انجام شد که ابهامات بیشتری را برطرف کرد. اوهلر و رویتر یکی از صداهای ناهنجار را برای داوطلبان پخش کردند. به بعضی از داوطلبان گفته شده بود که منبع صدا، آلات موسیقی است ولی به باقی آن ها گفته شده بود منبع اصلی صدا چیست. در حین پخش شدن صدا، اوهلر و رویتر ویژگی های جسمی داوطلبان از جمله فشار خون، ضربان قلب و رسانایی الکتریکی پوستشان را اندازه گرفتند. معلوم شد که با شنیدن صداهای ناهنجار، میزان رسانایی الکتریکی پوست انسان به مقدار قابل توجهی بالا می رود. نتیجه ی این مشاهده این بود که شنیدن این جور صداها واقعا یک تغییر فیزیکی در بدن ما ایجاد می کنند. جالب ترین مشاهده ی آزمایش این بود که برای شرکت کنندگانی که می دانستند منبع صدا چیست نسبت به بقیه، صدا ناهنجارتر بود.
اوهلر و رویتر به این نتیجه رسیدند که بسامد های بین 2000 تا 4000 هرتز بسامد هایی هستند که باعث ناهنجار شدن صدا می شوند. این بسامد ها با بسامد های میانه ی آزمایش سال 1986 مطابقت داشتند. به نظر اوهلر و رویتر، سوراخ گوش ما طوری طراحی شده است که بسامد های بین 2000 تا 4000 هرتز را بلند تر می کند چراکه صداهای مهم دیگری مثل صدای داد و فریاد یا صدای گریه ی بچه ها هم در همین بسامد ها قرار دارند. اوهلر و رویتر می گویند این ویژگی در طول سالیان سال به خاطر کمک به زنده ماندن انسان ها به وجود آمده و ناهنجار شدن بعضی از صداها از عوارض جانبی آن است (رنگ کوی، 1383).
در آزمایشی که اخیرا انجام شد، 13 داوطلب وارد دستگاه های MRI شدند تا محققان هنگام شنیدن صداهای ناهنجار فعالیت مغزی آن ها را زیرنظر بگیرند. محققان مشاهده کردند که هنگام شنیدن صدای ناهنجار، فعالیت دو بخش کورتکس شنوایی و آمیگدال مغز همزمان بالا می رود. آمیگدال بخشی از مغز است که یکی از وظایفش پردازش احساسات است. محققان متوجه شدند که فعالبت آمیگدال در طول آزمایش شبیه فعالیت آن در حین شنیدن صدای داد و فریاد یا صدای گریه ی بچه ها است. آن ها به این نتیجه رسیدند که گوش ما به بسامد های بین 2000 و 5000 هرتز حساس است و همین هم باعث ناهنجار به نظر رسیدن بعضی صداها می شود. نتیجه ی این آزمایش تقریبا با نتیجه ی اوهلر و رویتر مطابقت داشت.
ساده ترین و ملموس ترین عارضه ای که صدای آزاردهنده برای انسان به ارمغان می آورد، کاهش قدرت شنوایی است. شنوایی طبیعی به سلامتی سه قسمت تشکیل دهنده گوش بستگی دارد و نحوه آسیب به دستگاه شنوایی از سه طریق ممکن است:
الف: هدایتی؛
ب:حسی؛
ج:عصبی؛
کاهش شنوایی هدایتی زمانی اتفاق می افتد که قسمت خارجی یا میانی گوش صدمه ببیند. کاهش شنوایی از نوع حسی در اثر آسیب دیدگی گوش داخلی (بخش حلزونی شکل) صورت می گیرد و کاهش شنوایی از نوع عصبی نیز در اثر صدمه دیدن نرونهای عصبی اتفاق می افتد و در واقع حساسیت سلولهای شنوایی کاهش می یابد که به فرکانس اصوات دریافتی بستگی دارد. اثرات ناشی از کاهش شنوایی حسی و عصبی از نوع تغییرات ماندگار و بازگشت ناپذیر می باشند. این تغییرات ماندگار می توانند ناشی از قرارگیری در معرض یک صدای با تراز صوتی بسیار بلند در مدت زمان کوتاه نظیر انفجار یا تراز صوتی پائین تر با میزان مواجهه طولانی تر باشد.
واکنش سیستم شنوایی بدن انسان در مقابل اصوات آزار دهنده را می توان به 4 دسته ذیل تقسیم بندی نمود:
1- تطبیق: چنانچه سیستم شنوایی انسان در معرض تراز صوتی بالایی قرار گیرد، خود را با شرایط جدید تطبیق می دهد تا از آسیبهای احتمالی در امان باشد.
2- تغییر موقت آستانه شنوایی: این مرحله بعد ازمرحله تطبیق شکل میگیرد و در صورت ادامه مواجهه با ترازهای صوتی بالا، خستگی و کری موقت ایجاد می شود.
3- تغییر دائمی آستانه شنوایی: چنانچه تماس فرد با ترازهای صوتی بالا طولانی گردد، اثرات سوء شنوایی عمیق تر شده و دائمی می شوند .
4- تغییر آستانه شنوایی غیر قابل برگشت: در این مرحله سلول های شنوایی آسیب دیده و تغییر غیر قابل برگشت آستانه شنوایی را باعث می شوند (جهانگیری، 1382).

– بی توجهی به آلودگی صوتی در ایران
تا دهه ۱۹۷۰ میلادی در اغلب کشورهای جهان قوانین و مقررات ویژه ای علیه آلودگی صوتی وجود نداشت، اما اکنون در شماری از کشورهای غربی رعایت استانداردهایی برای جلوگیری از آلودگی صوتی در ساختمان سازی و مهندسی شهری الزامی است. در ایران نیز دولت برای مقابله با آلودگی صوتی و کنترل آن در مکان های مختلف با صدور مصوبه ای، حدودی را به عنوان "حد مجاز آلودگی" برای مناطقی اعم از مسکونی، تجاری، صنعتی و اداری تعیین کرده است. بر اساس این مصوبه، وزارت راه و ترابری باید طی ۱۰ سال از تاریخ ابلاغ مصوبه، ایستگاه های راه آهن و فرودگاه های کشور را با شرایط و ضوابط تعیین شده در این آیین نامه تطبیق بدهد. رعایت مفاد این مصوبه برای شهرهای جدید هم الزامی است، ولی متاسفانه جز این مصوبات، موضوع آلودگی صوتی چندان مورد توجه مسوولان قرار ندارد. در واقع بیشتر مسوولان توجه زیادی نسبت به آثار آلودگی صوتی ندارند. شاید چون آلودگی صوتی اثرات کوتاه مدت ندارد یا حداقل تاثیر سریع ندارد، چندان جدی گرفته نمی شود. اگر آلودگی هوا افزایش یابد و از حد مجاز تجاوز کند به عنوان پیشگیری و تدبیر، مدارس تعطیل می شود. اما از آنجا که عوارض آلودگی صوتی نامشخص و به صورت عصبی است، مانند آلودگی هوا نسبت به آن واکنش نشان داده نمی شود.
آلودگی صوتی اثرات حاد ندارد، زمان می برد تا علائم خود را نشان دهد. مشکل دیگر این است که برای آلودگی صوتی، علامت مشخصی وجود ندارد که نشان دهد عامل این بیماری حتما صدا بوده است. در واقع آلودگی صوتی بیماری بی صدایی است که تاثیر خود را روی جسم و روح ما باقی می گذارد، اما توجهی به آن نمی شود (کریمی، 1389).

منابع
اویسی، ا.، اسماعیلی، ع.، قاسم پوری، م و فلاح، پ. 1386. بررسی تاثیر آلودگی صوتی ناشی از ترافیک بر سلامت عمومی و روانی شهروندان یزد. محیط شناسی، سال سی و سوم، شماره 43، صص 41-50.
باری امید، ص و غلام نیا، ر. 1384. ارزیابی مواجهه شغلی کارگران با سروصدا و بررسی افت شنوایی آنها. مجموعه مقالات چهارمین همایش سراسری بهداشت حرفه ای ایران. همدان. معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی همدان، صص 599-604.
تاجیک، ر.، قدمی، ا و قمری، ف. 1387. بررسی اثرات آلودگی صوتی بر روی سیستم شنوایی کارگران شاغل در یکی از صنایع فلزی اراک.
جهانگیری، م.، عدل، ج. 1382. بررسی خطاهای انسانی ناشی از اثر تداخلی صدا در ارتباطات افراد در واحد آیزوماکس پالایشگاه تهران. اولین همایش ملی صدا، سلامتی، توسعه. مشهد. ص 19.
رنگ کوی، ح.، کوهپایی، ع. 1383. اصول بهداشت صنعتی، چاپ اول، دانشگاه جندی شاپور اهواز، ص 467.
زارع، م.، نصیری، پ.، طاهری، ج و آقاملایی، ت. 1386. آلودگی صوتی و افت شنوایی در یکی از صنایع نفت ایران.
عقیلی نژاد، م و مصطفایی، م. 1379. تب کار و بیماری های شغلی. چاپ اول، جلد اول، تهران: انتشارات ارجمند، صص 131-132.
فرشاد، ع. 1378. تشخیص زودرس بیماری های ناشی از کار. تهران: نشر سرشار، صص 89-184.
کریمی، ا. 1389. آلودگی صوتی. ماهنامه استاندارد، شماره 221، صص 12-15.
گل محمدی، ر. 1378. مهندسی صدا و ارتعاش، انتشارات دانشجو، همدان.
محمدزاده، رحمت، (پاییز 1376)، روشهای کنترل آلودگی صوتی از طریق برنامه ریزی فیزیکی، مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره مسلسل 44، صفحات 4 تا 11.
میرصادقی، م. 1382. شیوع افسردگی و ارتباط آن با سرو صدای شغلی. خلاصه مقالات اولین همایش صدا، سلامتی و توسعه، ص 50.
نصیری، پروین، (بهمن 1374)، آلودگی صدا یکی از مشکلات زیست محیطی امروز، مجله زن و روز، شماره مسلسل 1543، صفحات 8 تا 11.
وزیری نژاد، ر.، اسماعیلی، ع.، عبدالرضایی، ا و بهزادی، ص. 1386. بررسی رابطه مواجهه با آلودگی صوتی و افت شنوایی: یک مطالعه هم گروهی. پژوهنده (مجله علوم پزشکی شهید بهشتی)، سال دوازدهم، شماره 6، صص 491-497.
Alghonamy AI, Analysis and evaluation of road traffic noise in Al-Dammam: A business city of the eastern province of KSA. J Environ Sci Technol 2010; 3: 47-55
Barrigón, JM., Gómez, EVJ. Méndez SA. An environmental noise study in the city of Cáceres in Spain. J Appl Acoust, 2002 Oct; 63(10): 1061-70.
Betts S،Usn MC،john G.Us navy and marine corps hearing conservation program.J Military medicine. 2002;167:122-132 .2001.
Chen JD. Tsai JY. 2003. Hearing loss among workers at an oil refinery in Taiwan. Arch Environ Health. 2003;58(1):55-58.
Chen JD. Tsai JY. Hearing loss among workers at an oil refinery in Taiwan. Arch Environ Health. 2003;58(1):55-58.
Cherminisoff PN, Cherminisoff PP. Industrial noise control. Michigan: Ann Environ Health. 2003;58(1):55-58.
Cherminisoff PN، Cherminisoff PP. Industrial noise control. Michigan: Ann Environ Health.2003; 58(1):55-58.
Davis, CW. Environmental engineering. New-York: McGraw Hill Com; 3rd ed. 1998. 550-624
Dobie R. Economic comparison for hearing loss. Occup Med State Rev. 1995;10:663-668.
Environmental Protection Organization. Regulations implementing paragraph (c) of Article 104 and 134 Third Development Plan. Islamic Azad University Press, Tehran: 1380.
Ghajar M. A, Study of noise and effects on hearing of zamzam. Co workers. The journal of mazandaran university of medical sciences.1996;6(13):21-25.
Golmohamadi R, Zamanparvar A.R, Khalili A. The relationship between noise and noise induced hearing loss in the isfahan forging industries workers. Scientific journal of hamedan university of medical sciences and health services. 2001; 8(1 (SN 19)):35-38.
Golmohamadi R. Noise and vibration engineering 2th ed. hamedan: daneshjo publications.1999;230-236.
Harris CM. Handbook of acoustical measurements and noise control. New York: McGraw-Hill; 1991.
Khosravian G, Kavei G. Environmental noise pollution in the city of Tabriz, Iran. Asian J Water Environ Pollut, 2008; 5: 79-84.
Korte, C.& Grant, R. 2001.Traffic noise,enviromental awaewness,and pedestran behaviour.Enviroment & Behavior,12, 408-420.
Landen D, Wilkins S, Staphenson M, McWilliams L. Noise exposure and hearing loss among sand and gravel miners. Occup Environ Hyg 2004; 1(8): 532-41.
Mansori N.Assessment of noise and noise induced hearing loss in automobile industry workers.journal of environmental sciences and technology. 2002;13:1-11
Mizoue T، Miyamato T،Shmizu T.Combined effect of smoking and occupational exposure to noise on hearing loss in steel factury workers.J Occup Environ Med. 2003;60:56-59.
Neitzel R, Seixas N. 2005. The effectiveness of hearing protection among construction workers. J Occup Environ Hygien. 2005;2:227-238.
Onuu, MU. Road traffic noise in Nigeria : Measurements, analysis and evaluation of nuisance. J Sound Vib, 2000 Jun; 233(3): 391-405.
Palmer KT, Griffin MJ, Syddall HE, Davis A, Pannett B, Coggon D. Occupational exposure to noise and the attributable burden of hearing difficulties in Great Britain. Occup Environ Med 2002; 59: 634-9.
Reilly MJ, Rosenman KD, Kalinowski DJ. Occupational Noise-Induced hearing loss surveillance in Michigan. J Occup Environ Med. 1998;40(8):667-674.
Ringen K. National conference on ergonomics, safety and health in construction summary report. Am J Ind Med. 1994;24:775-781.
Salmivali A. Military audiological aspects in noise induced hearing loss. Acta otolaryngol suppl. 1998;360:96-102.
Stansfeld SA. Noise, noise sensitivity and psychiadric disorder: epidemiological and psychophysiological studies. Psychol Med 1992; Suppl 22: 1-44
Taylor W، Pearson J،Mair A. Study of noise and hearing injute weaving. J Acoustic Am. 1995;38:113-20
Town, J.2000. Office noise satisfaction, and formance.Enviroment & Behavior, 26(2), 195-222
Zannin PH, Diniz FB, Barbosa WA, Environmental noise pollution in the city of Curitiba in Brazil. J Appl Acoust, 2002 Apr; 63(4): 351-358.

1Temporary Threshold Shift
2Permanent Threshold Shift
—————

————————————————————

—————

————————————————————