طراحی واحد یادگیری با موضوع آشنایی با پدیده زمین لرزه و اثرات حاصل از آن
چکیده
علوم تجربی دانش هایی هستند که موضوع آن ها بررسی ویژگی های طبیعت است. در علوم تجربی کوشش می شود تا پدیده ای طبیعی با روش علمی و بر اساس فرایندهای طبیعی توضیح داده شود. هدف از این طراحی واحد یادگیری آشنایی دانش آموزان با پدیده زمین لرزه و اثرات حاصل از آن با استفاده از وسایل و مواد در دسترس برای نشان دادن عملی این پدیده به دانش آموزان می باشد تا دانش آموزان این پدیده را بهتر شناخته و راه های مقابله با آن را بشناسند.
کلیدواژه ها: علوم تجربی ، واحد یادگیری، زمین لرزه
تعریف واحد یادگیری:
یک واحد یادگیری عبارت است از چندین رویداد یادگیری به هم مرتبط و معنادار که به ارایه ی آن دانش آموز می توانئ به شایستگی مهمی دست یابد. هدف از ظراحی یک واحد یادگیری آن است که یادگیرنده بتواند از آنچه یاد می گیرد معنای تازه ای بسازد و آنچه آموخته است را با استقلال و اثر بخشی روز افزون در موقعیت های پیچیده ی جهان به کار ببرد. فرایند تهیه ی یک واحد یادگیری برای تهیه ی (واحد یادگیری) باید استانداردهای برنامه ی درسی را مد نظر داشته باشد. به هیچ عنوان نمی توان استانداردها را حذف کرد، بلکه باید آن ها را ارتقا داد. البته این بدان معنی نیست که معلم خود را در قالب یک کلاس زندانی کند. چرا که اگر چنین اتفاقی رخ دهد نوآوری و خلاقیت معلم موضوعیت خود را از دست می دهد. یک معلم فکور به عنوان یک معلم تصمیم گیرنده عمل می کند و ابتدا با تحلیل کتاب درسی هر آنچه که ارزش یادگیری را دارد را بیرون می کشد و برای آموزش آن طراحی می کند. او در طراحی به بافت و بستر یادگیرندگان نیز توجه دارد. برای مثال شاید در کتاب برای آموزش یک درس از لغات و اصطلاحات نامانوس استفاده شده است ولی این معلم به خوبی می داند که فراگیران با این لغات بیگانه هستند و او از موارد جایگزین استفاده می نماید. پس معلم نسل آینده باید در حالی که به محتوای کتاب درسی توجه دارد، ارتباط آن را با بافت و بستر یادگیرندگان و مسایل و مشکلات آن ها درک کند و برنامه ی برنامه ی درسی را با واژگان و مسایل مانوس هماهنگ کند.
طراحی واحد یادگیری:
با هم گروهی خود در درس پژوهی، برای طراحی واحد یادگیری به درس آشنایی با پدیده زمین لرزه و اثرات حاصل از آن رجوع کردیم و با اولویت بندی مباحث و مفاهیم آن، طرح کلی تدریس را مشخص کردیم و با مشورت اعضای گروه درس پژوهی، طرح نهایی واحد یادگیری را تکمیل و برای تدریس درس برنامه ریزی کردیم.
استخراج ایده کلیدی :
آشنایی با پدیده زمین لرزه و اثرات حاصل از آن
شایستگی های مورد انتظار:
دانش آموزان بتواند نحوه ی تشکیل زمین لرزه را توضیح دهند.
دانش آموزان اثرات ناشی از زمین لرزه را بدانند.
دانش آموزان بتواند عوامل موثر بر میزان خرابی های زمین لرزه را نام ببرند.
دانش آموزان چگونه زیستن در کنار پدیده های طبیعی مانند زلزله( شناخت مکان ها امن و نامن، مراقبت از خود، کمک به همنوع و…) را بیان کنند.
طراحی ملاک های شایستگی
-دانش آموزان خلاصه ای از مباحث درس را بیان کنند.
-دانش آموزان به ارتباط زمین لرزه و اثرات آن و نحوه ی مقابله با آن و پناه گیری ماسب پی ببرند.
-دانش آموزان بتوانند اثرات مختلف حاصل از زمین لرزه را از یکدیگر تشخیص دهند.
-دانش آموزان بتوانند اقدامات قبل، حین و بعد زمین لرزه را از یکدیگر تفکیک کنند.
تعیین تکلیف عملکردی
-دانش آموزان به صورت گروهی خلاصه ای از مباحث ارائه شده در درس را بنویسند و به کلاس ارائه دهند.
-دانش آموزان در گروه های خود درباه ی زمین لرزه و اقداماتی که باید در زمان وقوع این پدیده انجام دهند با هم گفتگو کنند.
طرح پرسش های اساسی
-آیا دانش آموزان با انجام آزمایش های مختلف درباه ی زمین لرزه به مفهوم ان پی برده اند؟
-آیا دانش آموزان می توانند اثرات حاصل از زمین لرزه و اقداماتی که باید در هنگام وقوع این حوادث انجام داد، را نام ببرند؟
طراحی نقشه ذهنی(علوم پنجم درس زمین پویا)
طراحی تکلیف یادگیری
طراحی آموزشی1
نام مدرسه:پویا پایه تحصیلی:ششم ابتدایی عنوان درس:علوم تجربی(زمین پویا)
محتوا
مفاهیم:
زمین لرزه ها چگونه شکل می گیرند- آشنایی دانش آموزان با اثرات زمین لرزه در زمینه های مختلف
مهارت ها:
دانش آموز بتواند نحوه ی تشکیل زمین لرزه را توضیح دهد
دانش آموز بتواند عوامل موثر بر میزان خرابی های زمین لرزه را نام ببرد
دانش آموز اثرات ناشی از زمین لرزه را بداند
دانش آموز چگونه زیستن در کنار پدیده های طبیعی مانند زلزله( شناخت مکان ها امن و نامن، مراقبت از خود، کمک به همنوع و…) را بیان کند.
پیامد یادگیری
انتظار می رود دانش آموزان پس از شناخت زمین لرزه و اثرات حاصل از آن ، با اقدامات قبل، حین و پس از زمین لرزه آشنا شوند.
دانش آموزان نسبت به شناخت زمین لزره و نحوه ی عکس العمل در برار آن با شناسایی مکان های امن در کلاس، مدرسه و خانه علاقه نشان دهند.
مراحل تکالیف یادگیری/تکالیف عملکردی مواد/منابع آموزشی
ویدیو پروژکتور در این مرحله جهت جلب توجه دانش آموزان برقراری ارتباط ب
توجه دانش آموزان.معلم یک پرسش در مورد تصویر عنوانی درس مطرح شد.
بازخورد:
از دانش آموزان می پرسم که بچه ها عنوان درس در مورد چه چیزی است؟
دانش آموزان نظرات خود را بیان کردند و من با تکان دادن سر حرف آنها را تایید و آنها را ترغیب کردم تا جواب های بیشتری را بیان کنند و هم چنین از تشویقات لفظی مثل آفرین استفاده کردم.
تحلیل و تفسیر:
پرسیدن سوالات و درگیر کردن نمودن دانش آموزان با موضوع تدریس باعث جلب توجه دانش آموزان و یادگیری بهتر دانش آموزان می شود.
به تجربه گذاشتن:
در این مرحله از دانش آموزان خواسته شد تا دانسته های قبلی خود را در مورد مواد و منابع آموزشی زمین لرزه و اثرات ناشی از آن بیان کنند
اطلاعات قبلی دانش آموزان
مشاهدات مستقیم/ تلوزیون
بازخورد:
دانش آموزان تجارب قبلی خود را درمورد زمین لرزه بیان کردند و بنده با تکان دادن سر آن را تایید می کرده و تشویق می نمودم تا بیشتر به بیان نظرات خود را بپردازند.
تحلیل و تفسیر:
پرسیدن سوال از آن چه که محیط اطراف دانش آموزان وجود دارد باعث می شود که دانش آموزان بهتر با پدیده ی زمین لرزه و اثرات آن آشنایی پیدا کنند.
به کار بستن از دو نفر از دانش آموزان خواستم برای انجام آشنایی با لایه های زمین پای تخته بیایند سپس به هر یک از آن ها یک تخم مرغ آب پز شده دادم و خواستم با وارد کردن اندکی فشار آن را بشکنند و پس از شکستن پوست تخم مرغ را جدا کنند و لایه های مختلف آن را به بچه ها نشان دهند.
مواد و منابع آموزشی:تخم مرغ آب پز شده، تصویر انجام آزمایش آشنایی با لایه های زمین
بازخورد:
انجام آزمایش توسط دو دانش آموز به خوبی انجام شد و بقیه بچه ها با دقت به انجام آزمایش نگاه می کردند.
تحلیل و تفسیر:
دانش آموزان هنگام انجام آزمایش انگیزه لازم را داشتند و با رغبت این کار را انجام می دادند همچنین به دلیل اینکه آنان درگیر یادگیری بودند توانستند بهتر موضوع آزمایش را درک کنند و در نتیجه باعث پیشرفت و تقویت تعامل با بنده شد.
به اشتراک گذاری:
در این مرحله از دانش آموزان خواستم برای درک بهتر نحوه تشکیل زمین لرزه فعالیت دیگری را انجام دهند . مثل دفعه قبل دو نفر از دانش آموزان را به پای تخته آوردم و سپس دو تکه چوب که از قبل آماده کرده بودم را به آن ها دادم و خواستم طبق تصویر کتاب به آن ها نیرو وارد کنند تا چوب ها بر اثر نیروی وارده شکسته شوند و با نحوه فشار آوردن صفحات پوسته ی زمین به یکدیگر و تشکیل زمین لرزه آشنا شوند.
مواد و منابع آموزشی: چند تکه چوب، تصویر مربوط به انجام فعایت
بازخورد:
در این فعالیت هم دانش آموزان عملکرد خوبی داشتند و توانستند به صورت ملموس نحوه شکستن صفحات پوسته ی زمین و تشکیل زمین لرزه را یاد بگیرند.
تحلیل و تفسیر:
انجام فعالیت های مختلف در مورد موضاعت درسی توجه دانش آموزان را بیشتر به مبحث موردنظر جلب می کند و باعث تقویت یادگیری می شود.
انتقال به موقعیت جدید:
در این مرحله از دانش آموزان خواستم پس از آنکه با نحوه ی تشکیل زمین لرزه آشنا شدند در گروه های خود اثرات حاصل از زمین لرزه را بررسی کنند و هر گروه یادداشت های خود را به کلاس ارائه دهد..
مواد و منابع آموزشی:
کتاب درسی،معلم،اطلاعات قبلی دانش آموزان
بازخورد:
بعد از انجام فعالیت، آنها را بررسی کرده و در پوشه کار قرار می دهیم و بهترین آن را در کلاس می چسبانیم .
تحلیل و تفسیر:
انجام فعالیت ها به صورت گروهی در کلاس باعث توجه بیشتر دانش آموزان به درس می شود می شود همچنین توجه معلم به کارهای بهتر مورد توجه دانش آموزان قرار می گیرد و آنان انگیزه پیدا می کنند کار های خود را دقیق تر انجام دهند چرا که می دانند معلم بازخورد مناسب تری به کار های بهتر نشان می دهد.
سنجش آموخته ها:
1- پس از پایان تدریس از هر گروه از دانش آموزان خواستم تا یکی از مباحث تدریس شده را به طور خلاصه یادداشت کنند و سپس به کلاس ارائه کنند.
2- تعدادی سوال در رابطه با درس از دانش آموزان پرسیدم.