نمایشگاه، فروشگاه ومرکز خدماتی ایران خودرو
(طرح نهایی)
استاد راهنما: …………
دانشجو: …………
بهار………….
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول :آشنایی با تاریخچه و علل بوجود آمدن
فصل دوم: تعاریف،دسته بندی و ریشه ها
فصل سوم: شناخت ابعاد فضایی
فصل چهارم: بررسی نمونه ها
فصل پنجم: عکس از محیط و محل
فصل ششم: شناخت بستر طرح
فصل هفتم: طراحی
فصل هشتم: طراحی های اولیه
فصل نهم: عکس های نهایی
فصل دهم: نقشه های نهایی
تقدیم به پدر و مادر عزیزتراز جانم
که دعای خیرشان همیشه بدرقه راهم بوده و خواهد بود.
الف
ای کاش به جای این همه دیوار و سنگ
آیینه بود و کمی آب و پنجره…
مقدمه :
دستورالعمل خدمات پس از فروش حاضر که جهت ارزیابی شرکتهای خدمات پس از فروش و تعمیرگاههای مجاز تحت پوشش آنها تهیه شده با توجه به دستورالعمل تدوین شده قبلی و تجربیات بدست آمده در طول این مدت، ارتقاء تکنولوژی خودروهای جدید و تغییر نیازها، خواسته ها و انتظارات مشتریان و ارتقاء سطح کیفی آنان تدوین گردیده است.
در این دستورالعمل معیارهای مرتبط با تعداد تعمیرگاههای مورد نیاز و کلیه عوامل موثر براین خدمات مشخص و تعریف شده است علاوه بر آن، ضوابط مرتبط با تشویق و ترغیب شرکتهای خدمات پس از فروش این تعمیر گاهها مد نظر قرار گرفته است.
ارزیابی تعمیرگاهها بر اساس وضعیت مدیریت و نیروی انسانی، فضای فیزیکی، تجهیزات تعمیر گاهی، نظام آراستگی و رضایت مندی مشتریان انجام می گیرد که بر عوامل انسانی و رضایت مندی مشتریان تاکید بیشتری شده است.
در جداول رتبه بندی، معیارهای و امتیازات هر کدام از عوامل موثر در رتبه بندی تعمیر گاهها و شرکتهای خدمات پس از فروش ذکر گردیده است تا شرکتهای خدمات پس از فروش و تعمیرگاههای مربوط در دوره های تعیین شده (ششماه) لرزیابی و رتبه بندی شوند.
این دستوالعمل به عنوان حداقل شرایط و ضوابط مورد پذیرش وزارت صنایع و معادن در زمینه خدمات پس از فروش صنعت خودرو تلقی میگردد و رعایت کلیه مفاد آن برای تمامی شرکتهای خودرو ساز، شرکتهای خدمات پس از فروش، تعمیرگاههای مجاز و کلیه عاملیتهای تعمیراتی الزامی می باشد. بدیهی است عدم رعایت هر یک از مفاد مطروحه در این دستوالعمل محدودیتهایی را بنا به تشخیص و صلاحدید وزارت صنایع و معادن به دنبال خواهد داشت.
با توجه به افزایش روند روز افزون تولید خودرو در کشور و همچنین پیشرفت تکنولوژی و تنوع محصولات کارخانجات ساخت خودرو در کشور، نیاز به مراکز تخصصی تعمیرات و خدمات پس از فروش متناسب با حجم محصولات در کشور کاملاً ملموس می باشد.
با در نظر گرفتن افزایش تنوع محصولات و همچنین بازار گرم رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و خودروسازان خارجی، ارائه اطلاعات مختص به یک محصول خاص به صورت اطلاعات عمومی و جامع در مورد ویژگی های خودرو و همنچنین تولید محصولات با سلیقه مصرف کننده (شامل آیتم های به انتخاب مصرف کننده قابل تغییر و یا افزایش می باشد) سیاست های کلی خودروسازان داخلی را معطوف به خود نموده و ایجاد مراکزی جهت ارائه این خدمات برای اینگونه شرکت ها مورد نیاز می باشد.
فصل اول
آشنایی با تاریخچه و علل بوجود آمدن
1- هدف:
هدف از تدوین این ضوابط، تعیین حداقل سطح کمی و کیفی فضا، تجهیزات، نیروی انسانی و ضوابط حاکم بر عملکرد شرکتهای خدمات پس از فروش خودرو، نمایندگی رسمی، تعمیرگاههای مجاز و عاملیتهای مجاز آنان جهت ارائه خدمات پس از فروش مناسب می باشد تا رضایت مشتریان را در این بخش به نحو مطلوب تامین نماید.
2- دامنه کاربرد:
محدوده این ضوابط شامل کلیه شرکتهای خود رو ساز، شرکتهای خدمات پس از فروش خودرو، نمایندگیهای رسمی، تعمیر گاههای مجاز و عاملیت های مجاز تعمیراتی می باشد.
3-دوره ارزیابی:
شرایط و ضوابط این دستوالعمل طی دوره های شش ماهه، در هر سال دو مرتبه توسط شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران مورد ارزیابی قرار گرفته و نتیج آن در قالب گزارشاتی جمع بندی و اعلام می گردد.
تاریخچه ایران خودرو:
شرکت ایران خودرو(سهامی عام) در سال 1341 با هدف تاسیس و اداره کارخانجات به منظور تولید و تهیه انواع خودرو، قطعات مربوط به آنها، فروش و صدور محصولات و… توسط آقایان حاجعلی اکبر خیامی، محمود خیامی، احمد خیامی، خانم مرضیه خیامی و خانم زهرا سیدی رشتی در خیابان اکباتان تهران تاسیس شد.
و اینک با گذشت بیش از 35 سال از زمان تاسیس آن همچنان در زمینه ی طراحی و تولید خودروهای سواری، اتوبوس و مینی بوس به عنوان بزرگترین تولید کننده ی خودرو در کشور، در راستای تامین نیازهای جامعه، ورود به بازارهای جهانی، تعمیق ساخت داخل کردن قطعات و در نهایت تحقق اهداف عالیه ی نظام جمهوری اسلامی ایران به فعالیت خود ادامه دهد.
شرکت ایران خودرو بزرگ ترین شرکت خودروسازی کشور می باشد که به طور متوسط 65 تا 70 درصد تولید خودرو و داخل کشور را به طور دائم به خود اختصاص داده است.
چسرمایه شرکت ایران خودرو و در پایان سال مالی 1381، 2،404،687،500،000 ریال(تقسیم شده به 500/687/404/2 سهم 1000 ریالی) بوده است.
شرکت ایران خودرو با تولید111111 دستگاه خودرو سواری و وانت در سال 1376 رکورد تولید سی ساله ی خود را شکست و علاوه بر آن موفق شد به میزان قابل توجهی کمیت و کیفیت محصولات خود را افزایش دهد.
در سال 1384 آمار تولید سالانه محصولات ایران خودرو به 500000 دستگاه رسید.
همچنین در راستای نظام استاندارد ایزو9000، موفق به دریافت گواهینامه ایزو9001 از موسسه RWTUV آلمان وبسیاری گواهینامه ها در زمینه سلامت، ایمنی و محیط زیست شامل ISO 14001 و 18001OHSAS شد.
تاریخچه خودروسازی
1346
سواری پیکان در مدل های دو لوکس،کار لوکس، جوانان و تاکسی با حجم موتور1600 و1725 و1800 سی سی
1369
سواری پژو 405 در مدلهای GL و GLX با حجم موتور 1580 سی سی
1374
سواری پژو 405 در دو مدل دنده ای و اتوماتیک با حجم موتور 2000 سی سی
1374
سواری پژو 205 مدل GR با حجم موتور 1360 سی سی
1376
سواری پژو RD با حجم موتور 1600 سی سی و سپس RDi وRDX
1377
سواری استیشن پژو 405 با حجم موتور 2000 سی سی
1378
پارس با حجم موتور 1800 سی سی و سپس پارس 2000 سی سی و پارس ELX و سفارشی
1379
تولید آزمایشی سمند X7 با حجم موتور 1800 سی سی و سیستم انژکتوری سپس سمند، سمند LX و سفارشی
1380
پژو 206 با حجم موتور 1400 سی سی(تیپ های 2و3و5و6) و سفارشی
1380
افتتاح ط تولید سمند با حضور ریاست محترم جمهور
1383
پژو GLI1800 سی سی
1385
پژو 206 صندوقدار 1600 سی سی-(SD)، تیپ های 3 و 4و 5
1385
پژو(ROA )RD با حجم موتور 1600 سی سی
1385
سمند سال LX85
فصل دوم
تعاریف- دسته بندی-ریشه ها
تعریف:
خدمات پس از فروش:
عبارتست از کلیه خدمات پس از فروش یک محصول از قبیل ضمانت، پشتیبانی خدمات، انجام تعمیرات و تامین لوازم یدکی مطابق ضوابط شرکت سازنده خودرو جهت تضمین کارکرد مطلوب محصول میباشد.
گارانتی (ضمانت) :
به مجموعه خدمات از پیش تعریف شده ای اطلاق می گردد که در یک دوره زمانی یا طی مسافت مشخصی، انجام آنها بطور رایگان از سوی شرکت سازنده تضمین می گردد.
وارانتی (پشتیبانی خدمات) :
به مجموعه خدمات شامل تعمیرات، تامین لوازم یدکی و پشتیبانی اطلاق میشود که در یک دوره زمانی از تاریخ تحویل خودرو، از سوی شرکت خودرو ساز تضمین می گردد.
انبار قطعات یدکی:
محلی که برای نگهداری قطعات یدکی در نظر گرفته شده است و بایستی دارای قفسه بندی مناسب و همچنین دارای سیستم کدبندی منطبق بر سیستم کدبندی نمایندگی رسمی باشد.
تبصره – برای کنترل موجودی، انبارهای لوازم یدکی باید حداقل به سیستم کاردکس مجهز باشد.
انبار قطعات داغی:
این انبار محلی برای جمع آوری قطعات و لوازم داغی در تعمیرگاه می باشد.
انبار مواد مصرفی:
این انبار برای نگهداری روغنها، ضد یخ، گریس و سایر مواد مصرفی در تعمیرگاه در نظر گرفته می شود
انبار ابزار:
بمنظور نگهداری مناسب از ابزار مخصوص و ابزار دقیق از این انبار استفاده میگردد.
تبصره-این انبارها می توانند در یک فضا بصورت مجزا و مشخص قرار گرفته شده باشند.
پارکینگ خودروهای تعمیر شده و منتظر تعمیر:
از این پارکینگ برای توقف خودروهای تعمیر شده و منتتظر تعمیر استفاده میگردد.ضمنا این پارکینگ بایستی قابلیت تخلیه و بار گیری خودرو را داشته باشید.
قسمتهای رفاهی:
به مکان هایی از قبیل آبدارخانه، رختکن، حمام، نماز خانه، غذاخوری، دستشویی،توالت و … که بر اساس ضوابط وزارت کار و امور اجتماعی الزامی است اطلاق می گردد.
بازنگری:
این ضوابط در شرایط عادی هر دو سال یکبار مورد بازبینی قرار می گیرد لیکن در صورت نیاز یا ضرورت خاص در هر مقطع قابل بازنگری و اعلام می باشد.
جدول ب-1-فضای فیزیکی
ردیف
نام واحد
عاملیت مجاز
تعمیر گاه مجاز
1
پذیرش و فضای اداری
مرکز کنترل تعمیرگاه
–
اتاق جلسات
اتاق پذیرش و انتظار مشتریان
قسمت اداری مدیرت
آبدارخانه
2
بخش انبار
انبار قطعات یدکی
انبار قطعات داغی
انبار موا د مصرفی
انبار ابزار آلات و تجهیزات
3
بخش پارکینگ
پارکینگ خودروهای تعمیر شده
پارکینگ خودروهای آماده تعمیر
4
بخش رفاهی
نهار خوری و نماز خانه
حمام و رختکن
سرویس بهداشتی
5
جایگاه تعمیراتی
متراژ در این قسمت در جدول ب-2 به تفکیک نوع فعالیت آمده است
جدول ب-2- متراژ جایگاههای تعمیراتی (سبک و سنگین)
ردیف
جدول فعالیتهای تعمیرگاههای مجاز
سبک(2m )
سنگین(2m)
1
مکانیکی
30
55
2
الکتریکی، باطری سازی، کولر و بخاری
25
50
3
فرمان و جلوبندی
35
60
4
تنظیم موتور (تون آپ)
25
50
5
سرویس عمومی
30
55
6
صافکاری
25
50
نقاشی
45
70
7
اگزوز سازی و باک
25
50
8
رادیاتور سازی
25
50
9
گاز سوز
45
70
10
خدمات سیار
–
–
تبصره 1-در تعمیر گاههای مجاز خودروهای سبک حداقل وجود 5 جایگاه از ردیفهای 1 الی 6 جدول ب-2 با فعالیت متفاوت و غیر تکراری، الزامی است.
تبصره 2- در تعمیر گاههای مجاز خودروهای سنگین حداقل وجود 4 جایگاه از ردیفهای 1 الی 6 جدول ب-2 با فعالیت متفاوت و غیر تکراری ، الزامی است .(وجود جایگاه های ردیف های 1و2و3 الزامیست )
تبصره3- اگر در یک تعمیرگاه چند جایگاه با فعالیت تکراری فعال باشند، لازم است هر جایگاه دارای نیروی انسانی مجزا، فضای مجزا و ابزار مجزا باشد تا امتیاز کامل آن تعداد جایگاه را اخذ نماید. (ابزار خاص می تواند مشترک برای آن تعداد جایگاه مورد استفاده قرار گیرد )
تبصره 4- در هنگام بازرسی یک دستگاه عیب یاب قابلیت تامین نیازهای جایگاههای تون آپ و الکتریکی را داشته باشد، امتیاز آن برای هر دو جایگاه منظور می گردد.
جدول د-نظام آراستگی
ردیف
نظام آراستگی
1
داشتن سیستم صدور کارت تعمیرات و گردش کار تعمیر کار
2
رعایت نکات ایمنی مانند: داشتن جعبه کمکهای اولیه ، کپسول آتش نشانی، سطلهای شن، ماسک نقاشی، عینک جوشکاریو سنگ زنی و غیره..
3
نظافت و تمیزی و آراستگی محیط کار (کف و دیوار سالن، تجهیزات، ابزار آلات و…)
4
عدم وجود قطعات و اقلام ضایعاتی در جایگاهها
5
داشتن سیستم بایگانی / آرشیو فنی (کتب سرویسهای تعمیراتی )
6
داشتن سیستم تهویه مانند بکار گیری هواکش در محیطهای بسته ( مانند جایگاه نقاشی و..)
7
لباس کار مطابق با استاندارد شرکت مادر
8
نصب تابلوی اعلام رتبه تعمیرگاه
9
نصب تابلوی اعلام رتبه تعمیرگاه
10
استقرار مکانیزم دریافت نظرات و شکایات مشتریان
11
نصب تابلوی حقوق مشتریان طبق ضوابط مندرج در این دستور العمل
12
نظم و ترتیب و چیدمان صحیح قطعات در انبار / تطابق موجودی با کاردکسها
تعاریف
صاحب امتیاز نمایندگی : کسی که از طرف شرکت خودرو ساز
امتیاز نمایندگی دارد
توجه: مدیر نمایندگی می تواند صاحب امتیاز یا هر فرد دیگری باشد
توجه : معیار ارزیاب در تعداد جایگاه یک تعمیر گاه تعداد جایگاه اعلام شده توسط شرکت خودرو ساز می باشد.
فصل سوم
شناخت ابعاد فضایی
مواردی که در یک تعمیر گاه ارزیابی می شود
1/ فضای فیزیکی
2/ مدیریت و نیروی انسانی
3/ ابزار آلات و تجهیزات
4/ نظام آراستگی
فضای فیزیکی
فضای فیزیکی شامل دو بخش می شود
1/ فضای جایگاه تعمیر گاهی
2/ فضاهای مکان های ستادی
فضای فیزیکی / جایگاه تعمیر گاهی
1/ در دستور العمل مقدار فضای فیزیکی جایگاه تعمیراتی تعریف شده است .
به موارد زیر باید توجه شود .
1/ فضای فیزیکی جایگاه باید مسقف باشد
2/ فضای فیزیکی توسط مدیریت یا نماینده وی به لرزیاب مهرفی می گردد
3/ جایگاههای مکرر دارای دو فضا می باشد بطور مثال در صورتیکه تعمیر گاه دو جایگاه مکانیکی معرفی شده دارد باید به ارزیاب دو فضا معرفی کند
فضای فیزیکی / فضای مکان های ستادی
4/ فضای فیزیکی تعمیر گاهی باید به گونه ای باشد که امکان فعالیت جهت امور تعمیراتی و گردش و جابجایی خودرو ها موجود باشد
5/ جایگاه مشترک می تواند دارای فضای فیزیکی مشترک باشد
فضلی فیزیکی / فضای مکان های ستادی
دستور العمل فضاهای ستادی را به شرح ذیل تعریف کرده است .
1/ پذیرش و فضای اداری
2/ بخش انبار
3/ بخش پارکینگ
4/ بخش رفاهی
این جهار بخش اصلی به بخش های کوچکتری تقسیم می شود
فضلی فیزیکی / فضای مکانهای ستادی
1/ پذیرش و فضای اداری شامل :
مرکز کنترل تعمیرگاه (
مکانی که در آن برنامه ریزی و کنترل امور تعمیر گاهی انجام می شود
اتاق جلسات (
اتاق پذیرش و انتظار مشتریان×(
اداری و مدیریت (
آبدار خانه (
قابل ذکر است که مکان های ستاره دار باید حتما مجزا باشد
فضای فیزیکی / فضای مکان های ستادی
2/ بخش انبار شامل :
انبار قطعات یدکی × (
انبار قطعات داغی (
انبار مواد مصرفی (
انبار ابزار آلات و تجهیزات (
قابل ذکر است که مکان های ستاره دار باید حتما مجزا باشد
انبار ها باید در یک مکان مسقف در فضای مشترک باشد اما مجزا بودن آن باید برای لرزیاب محرز گردد
فضای فیزیکی / فضای مکان های ستادی
بخش پارکینگ
پارکینگ خودرو های آماده تعمیر × (
پارکینگ خودرو های تعمیر شده ×(
قابل ذکر است که این دو پارکینگ باید از یکدیگر کاملا مجزا بوده و متعلق به تعمیر گاه باشد
فضای فیزیکی / فضای مکان های ستادی
بخش رفاهی شامل
نهار خوری و نماز خانه (
حمام و رختکن (
سرویس بهداشتی (
نکته : وجود نقشه ساختمانی یا جا نمایی در ارزیابی فضای فیزیکی کمک بسیار خوبی به ارزیاب می کند .
ساختار سازمانی نمایندگی مجاز
* صاحب امتیاز نمایندگی می تواند در صورت احراز شرایط مدیر تعمیرگاه، این سمت را نیز به عهده داشته باشد.
انواع فعالیت های موجود در نمایندگی
وجود فعالیت های مکانیکی، الکتریکی، فرمان و جلوبندی در هر نمایندگی مجاز الزامی می باشد.
( تعداد پرسنل فنی براساس محاسبات فرمول (1) برای خدمات مکانیکی، الکتریکی، فرمان و جلوبندی می باشد و در صورت معرفی فعالیت صافکاری، نقاشی و گازسوز از طرف شرکت خودرو ساز می بایست علاوه بر تعداد نفرات محاسبه شده به ازای هریک از فعالیت های کذ کور حداقل یک نیروی انسانی موجود باشد.
( واسطه خدمات پس از فروش می بایست بسته آموزشی مورد نیاز کارشناس فنی، پذیرشگر،؛ مسول انبار و پرسنل فنی را طراحی و کلیه سرفصل های آموزشی مورد نیاز به آنها آموزش دهد و پس از اطمینان از کسب مهارتهای لازم توسط آنها برای ایشان، گواهینامه تایید صلاحیت احراز پست مربوطه در خصوص کلیه خودروهای تحت مسولیت آن نمایندگی صادر نماید. سرفصل های این بسته آموزشی می بایست حداقل شامل موراد مورد اشاره در این دستورالعمل باشد.
پرسنل نمایندگی های مجاز
1- مدیر نمایندگی
2- کارشناس فنی
3- پذیرشگر
4- مسول انبار
5- پرسنل فنی
> مکانیک
> برق کار
> جلوبندی کار
> صافکار
> نقاش
* شرایط محیطی
* فضای فیزیکی
* نظام آراستگی
شرایط محیطی
1- فضای فیزیکی (سبک)
فضای فیزیکی در نمایندگی به سه بخش فضای ستادی و انباد، پارکینگ و فضای تعمیراتی تقسیم می گردد:
1-1- فضای ستادی و انبار
ردیف
نام واحد
حداقل متراژ موجود در نمایندگی- مترمربع
1
پذیرش و فضای اداری
محل انتظار مشتریان
محل ثبت پذیرش و ترخیص خودروها
10
20
30
2
بخش انبار
R
10
30
انبار قطعات یدکی
20
30
50
انبار روغن و روانکارها
10
10
15
انبار قطعات داغی
10
10
15
انبار ابزار آلات و تجهیزات
5
5
10
مجموع متراژ
65
85
130
متوسط تعداد پذیرش روزانه = R )
1-2- فضای تعمیراتی
تعیین تعداد فضای تعمیراتی مورد نیاز در نمایندگی
تعداد پرسنل فنی = تعداد فضای تعمیراتی مورد نیاز
28 متر مربع = 7(4 = اندازه فضای هر بخش تعمیراتی
(فضای های تعمیراتی و انبارها می بایست مسقف باشد و حداقل ابعاد تعیین شده در آنها رعایت گردد.
فضای پارکینگ ( پارکینگ خودر وهای آماده تعمیر و تعمیر شده )
تعیین تعداد پارکینگ مورد نیاز مورد نیاز در نمایندگی
تعداد فضاهای تعمیراتی – تعداد پذیرش = تعداد پارکینگ مورد نیاز
11 متر مربع = 5(2،2 = اندازه فضای هر پارکینگ
(فضاهای تعمیراتی و پارکینگ و پارکینگ ها بدون در نظر گرفتن راهروها محاسبه می شود به طوریکه خودروهای متوقف در این مکان براحتی امکان تردد و ورود و خروج را داشته باشند
(نمایندگی های مجازی که متوسط تعداد پذیرش روزانه آنها 5 خودرو و کمتر از آن می باشد می بایست دارای حداقل 3 فضای تعمیراتی و 3 فضای پلرکینگ خودرو باشد .
2 – فضای فیریکی (سنگین)
فضای فیریکی در نمایندگی به سه بخش فضای ستادی و انبار ، پارکینگ و فضای تعمیراتی تقسیم می گردد :
فضای ستادی و انبار
ردیف
نام واحد
حداقل مترا موجود در نمایندگی – متر مربع
1
پذیرش و فضای اداری
محل انتظار مشتریان
R
10R
R30
10
20
30
محل ثبت پذیرش و ترخیص خودروها
10
2
بخش انبار
R
R10
R 30
انبار قطعات یدکی
30
40
60
انبا روغن و روانکار
15
15
20
انبار قطعات داغی
15
15
20
انبار ابزار آلات و تجهیزات
10
10
15
مجموع مترا ژ
9
110
155
متوسط تعداد پذیرش روزانه = R
فضای تعمیراتی
تعیین تعداد فضای تعمیراتی مورد نیاز در نمایندگی
تعداد پرسنل فنی = تعداد فضای تعمیراتی مورد نیاز
65 متر مربع= 13(5 = اندازه فضای هرپارکینگ
(فضاهای تعمیراتی و انبارها می بایست مسقف باشد و حداقل ابعاد تعیین شده در آنها رعایت گردد
فضای پارکینگ( پارکینگ خودروه9ای آماده تعمیر و تعمیر شده )
تعیین تعداد پارکینگ مورد نیاز در نمایندگی
تعداد فضاهای تعمیراتی – تعداد پذیرش = تعداد پارکینگ مورد نیاز
22 متر مربع = 8(2.75 = اندازه فضای هر پارکینگ
(فضاهای تعمیراتی و پارکینگ ها بدون در نظر گرفتن راهروها محاسبه می شود به طوریکه خودروهای متوقف در این مکان ها براحتی امکالن تردد و ورود و خروج را داشته باشند .
( نمایندگی های مجازی که متوسط تعداد پذیرش روزانه آنها 5 خودرو و کمتر از آنها می باشد می بایست دارای حداقل 3 فضای تعمیراتی و 3 فضای پارکینگ خودرو باشد .
ردیف
شرح
ضریب
1
فضای ستادی و انبار
3
2
فضای پارکینگ
2
3
فضای تعمیراتی
5
متراژ ( طول، عرض و فضا) چنانچه متر از 70 درصد میزان تعیین شده باشد به آن بخش امتیازی تعلق نخواهد گرفت .
نظام آراستگی
1- مستندات
( کلیه کتب فنی و دستوالعمل های خودرو های مورد تعمیر در تعمیر گاه می بایست موجود باشد و به صورت منظم در محل قابل دسترسی برای همه پرسنل جمع آوری شده باشد
( کلیه افراد شاغل ( ذکر شد ه در دستورالعمل ( در تعمیر گاه باید دارای پرونده پرسنلی باشند – در پرونده های پرسنلی باید سوابق شغلی، سوابق تحصیلی، سوابق آموزشی موجود باشد .
2-انبارها
( کلیه قطعات در انبار می بایست در قفسه نگهداری شوند و قابلیت شناسایی داشته باشند
( چیدمان مناسب کالاها در انبار می بایست رعایت گردد (به عنوان مثال قطعات بدنه با توجه به علامتهای نگه داری، شیشه ها به صورت عمودی و.. )
( سیستم کاردکس باید منظم و به روز باشد
( کلیه مواد مصرفی و قطعات داغی گارانتی در انبار نگهداری شوند .
( شرایط نگهداری کالاها در انبار می بایست رعایت گردد ( رطوبت، نور آفتاب، نفوذ آب باران و.. )
3- تابلوها
( تابلوهای فعالیت ها و مکان های مختلف نمایندگی مشخص و نصب شده باشد ( انبار ، پذیرش، اتاق انتظار مشتریان، مدیریت نمایندگی و.. )
( تابلوهای مربوط به ایمنی در محل های مورد نظر در نمایندگی نصب شده باشد .( مکان هایی که احتمال حریق در آنها وجود دارد و..)
( تابلو حقوق مشتریان ( منطبق بر ضوابط تعیین شده در قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو و آئین امه اجرایی آن ) در معرض دید مشتریان در نمایندگی نصب باشد .
( تابیلو حقوق مشتریان می بایست حداقل در قطع A2 بوده و سایز متن آن بگونه ای باشد که به راحتی برای مشتریان قابل خواندن باشد .
توجه : در صورت عدم نصب تابلو حقوق مشتریان در محل قابل رو یت مشتریان بیست درصد از جمع کل امتیاز کسب شده نمایندگی در دوره ارزیابی مربوطه کسر خواهد شد .
( تابلو رتبه ( به تکفیک شاخص های ارزیابی ) نمایندگی در آخرین ارزیابی انجام شده توسط شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران با ذکر دوره ارزیابی در معرض دید مشتریان در نمایندگی نصب شده باشد .
( تابلو رتبه می بایست حداقل در قطع A2 بوده و سایز متن آن بگونه ای باشد که به راحتی برای مشتریان قابل خواندن باشد .
ایمنی
( انبار باید دارای سیستمی جهت اطفا حریق باشد ( به عنوان مثال کپسول آتش نشانی / سیستم هوشمند اطفاء حریق و.. )
( وجود هواکش مناسب جهت تصفیه هوا در فعالیت های باطری، صافکاری و گاز سوز الزامی می باشد
( جعبه کمک های اولیه باید موجود و در دسترس باشد
( کپسول های آتش نشانی در محل فضاهای تعمیراتی نصب و دارای تاریخ اعتبار و معتبر باشد
رفاه مشتری
( محل انتظار مشتری باید دارای صندلی جهت استراحت مشتریان باشد . تعداد صندلی ها می بایست متناسب با تعداد پذیرش روزانه نمایندگی باشد و حداقل 30 % مشتریانی که در یک روز پذیرش می شوند امکان استراحت در محل انتظار مشتریان را داشته باشد .
( محل انتظار مشتری می بایست دارای سیستم تهویه مناسب باشد ( گرمایش، سرمایش)
( نمایندگی می بایست سیستم رسیدگی به شکایات مشتریان را مستقر و اجرا نماید
( مکانیزم رسیدگی به شکایات می بایست به نحوی به مشتریان اطلاع رسانی گردد.
نظافت و تمیزی
( قطعات داغی و نامنطبق در فضاهای تعمیراتی نگهداری نشود
( کف سالن و فضاهای تعمیراتی ، دیوارها و شیشه ها می بایست تمیز باشند
( کف سالن و فضاهای تعمیراتی می بایست به گونه ای باشد که در حین انجام فعالیتهای تعمیراتی گرد و غبار ایجاد نگردد .
( ابزار آلات و تجهیزات می بایست تمیز باشد
( کلیه خودروهای در حال تعمیر می بایست دارای روکش محافظ ( شامل: روکش، گلگیر، صندلی، زیر پایی، فرمان و دسته دنده ) باشند .
پرسنل
( کلیه پرسنل باید دارای لباس کار استاندارد شرکت مادر باشند
(لباس پرسنل می بایست تمیز باشد
(کلیه پرسنل باید دارای اتکیت شناسایی بوده و روی لباس کار آنها نصب شده باشد.
خودرو : سمند
نام کلاس خودرو مشخصات کلاس
1.8 – I این خودرو دارای موتور انژکتوری XU7JPK بوده و تجهیزاتی مانند :کولر فرمان هیدرولیک سیستم هشدار دهنده شیشه بالابر برقی درهای جانبی به صورت استاندارد در روی آن نصب می شود .
کلاس 13 در این کلاس از 4 عدد رینگ آلومینیومی 15 با لوگوی سمند و یک رینگ معمولی استفاده خواهد شد و هیچ تجهیزات اضافه دیگری نسبت به خودروی پایه نخواهد داشت.
کلاس 12 در این کلاس که به سمند 85 معروف است ، از سپرهای تمام رنگی ، داشبورد طرح SLUSH MOULDING ، جلو پنجره جدید ، کمربند های ایمنی رنگی ،موکتهای کف طرح تافتینگ، کفپوشهای فرشی ، آنتن و برف پاکن طرح جدید استفاده شده است و سایر مولفه های آن شبیه سمند کلاس 3 میباشد. با توجه به روند افزایشی تولید خودروی سمند با تجهیزات معروف به سمند 85 ، این کلاس جایگزین کلاس 3 مبنا خواهد شد.
کلاس 11 این کلاس ، علاوه برکلیه تجهیزات خودروی مبنا ، دارای موتور انژکتوریXU7JPL3 و دستگاه پخش CD می باشد .
کلاس 10 این کلاس علاوه بر تجهیزات کلاس 6 ، دارای موبایل هندز فری،غربیلک فرمان چرمی ، ، قطعات تزئیناتی(DECORATIVE) جدید و کفپوشهای موکتی ، رینگ آلومینیمی جدید ، آئینه تاشوی برقی، کمربندهای ایمنی همرنگ تزئینات داخلی ، گردگیر دسته دنده همرنگ تزئینات داخلی و گردگیر ترمزدستی همرنگ تزئینات داخلی میباشد
کلاس 6 این کلاس ، علاوه برکلیه تجهیزات خودروی مبنا ، دارای موتور انژکتوریXU7JPL3 ، دستگاه پخش CD و رینگ آلومینیمی می باشد .
کلاس 5 این کلاس ، علاوه برکلیه تجهیزات خودروی مبنا ، دارای موتور انژکتوریXU7JPL3 ، سیستم ABS ، دستگاه پخش CD و رینگ آلومینیمی می باشد .
کلاس 4 این کلاس ، علاوه برکلیه تجهیزات خودروی مبنا ، دارای موتور انژکتوریXU7JPL3 و سیستم ABS می باشد .
کلاس 3 این کلاس ، علاوه برکلیه تجهیزات خودروی مبنا ، دارای موتور انژکتوریXU7JPL3 نیز می باشد
کلاس 2 این کلاس ، علاوه برکلیه تجهیزات خودروی مبنا ، دارای سیستم ترمز ضد قفل ABS می باشد .
مشخصات فنی
مدل موتور : XU7JP/L3
حد اکثر سرعت : 185 KM/HR
نسبت تراکم : 9.3:1
تعداد سیلندر : خطی 4
حجم موتور : 1761cc
سیستم سوخت رسانی : انژکتوری پاششی (MPFI)
حداکثر توان موتور : 100 HP در6000 دور بر دقیقه
حداکثر گشتاور: 153 Nm در 3000 دور در دقیقه
قطر سیلندر : 83mm
کورس پیستون : 81.4mm
گیربکس
گیربکس : اتوماتیک 5 سرعته + دنده عقب
نسبت دنده 1 : 0.2894
نسبت دند ه 2 : 0.5384
نسبت دنده 3 : 0.7812
نسبت دنده 4 : 1.0512
نسبت دنده 5 : 1.3428
دنده عقب :0.3
کلاچ
نوع کلاچ : تک صفحه ای خشک
قطر خارجی کلاچ : 200mm
قطر داخلی کلاچ : 132mm
دیفرانسیل : دیفرانسیل جلو و دنده خورشیدی
سوخت
ظرفیت مخزن سوخت: 70 لیتر
عدد اکتان : 95 RON
درجه آلودگی : Euro II
مصرف خارج از شهر : براساس استاندارد : 9.2 ECE R84
ترکیبی بر اساس استاندارد : 8.5 ECE R101
با سرعت ثابت 90 : 6.8Lit
با سرعت ثابت 120 : 9.2Lit
آلودگی منواکسید کربن با کاتالیست کانورتور : %0.5
تاریخچه تولید پژو 206 در فرانسه و ایران:
شرکت ایران خودرو و پژو فرانسه با امضای قراردادی توافق کردند که خودروی پژو 206 را به صورت مشترک تولید کنند.
براساس این قرارداد از مهر ماه سال 1380 سالانه 120 هزار دستگاه پژو 206 در شرکت ایران خودرو به مدت 10 سال تولید خواهد شد و از بدو تولید حدود بیش از 65% قطعات آن ساخت داخل خواهد بود.
این قرارداد براساس موازنه ارزی منعقد گردیده و به هر میزانی که ایران خودرو قطعات پیش ساخته (C.K.D) وارد کند، خودروی تولیدی صادر خواهد شد و به این ترتیب می توان گفت که تولید این خودرو هیچ گونه هزینه ارزی برای دولت و ایران خودرو نخواهد داشت. این خودرو که هم اکنون در اروپا عرضه می شود نسل ششم خودروهای فرانسه است و از تکنولوژی بسیار پیشرفته ای برخوردار است.
شروع تولید این خودرو در کشور فرانسه از سال 1998 می باشد.
معرفی پژو 206:
-طول کلی: 3835
-عرض کلی: 1652
-ارتفاع کلی: 1432-1426
-جایگاه دیفرانسیل: تک صفحه ای خشک با عملکرد مکانیکی
-تعلیق جلو: مستقل از نوع مک فرسون با فنر پیچشی
-تعلیق عقب: مستقل، میله پیچشی Shock absorber هیدرولیک
-سیستم فرمان: هیدرولیکی
-شعاع چرخشی: 85/9 m
-مشخصات تایر: رادیال، تایر بدون تویی
-جایگاه زاپاس: زیر صندوق عقب
-کیسه های هوای ایمنی برای راننده و سرنشین
-تنظیم صندلی راننده به طور عمودی
-سیستم ضد قفل ترمز ABS
-سیستم BSI (مغز متفکر الکترونیکی)
-تنظیم چراغهای جلو از داخل اتاق خودرو
-شیشه بالابر برقی
-کولر و کمربند ایمنی برای کلیه سرنشینان
-شناسایی سوئیچ خودرو به منظور جلوگیری از سرقت
-موتور دیزلی (به صورت سفارشی قابل نصب است)
-سیستم استارت الکترونیکی ضد سرقت
-صندلی راننده: با تنظیم دستی ارتفاع
فصل چهارم
بررسی نمونه ها
تاریخچه شرکت های جهانی BMW
Bayerische AG زندگی خود را در مونیخ به عنوان یک تولید کننده موتورهای هوایی آغاز کرد و بعد از آن در سال 1923 شروع به تولید موتورسیکلت کرد.
اولین محصول او موتور مدل R 32 فروش بسیار موفقی داشته و این کمپانی بعدها به نام BMW معروف شد.در سال 1928 با به کار گیری Dixi کارخانه مدلهای گوناگونی تولید کرد.از جمله این اتومبیلها مدلهای BMW 3 , BMW 15 بودند.
در سال 1933 کمپانی با اطمینان از وضعیت مالی و پشتوانه علمی و عملی خود تصمیم به ساخت اتومبیلی با موتور 6 سیلندر گرفته و نیز با ایجاد تغییراتی در شاسی آن دو محور چرخ ها را از هم بیشتر کرد.طی مدت کمتر از یک سال حجم موتور شش سیلندر به 1500CC افزایش یافت و در مدلهای جدیدی به نامهای Sport و Saloon به بازار عرضه شد.در سال 1935 حجم این موتور به 2000CC رسید.
در سال 1936 بهترین اتومبیل این دهه یک 326 قدرتمند به بازار عرضه شد.این اتومبیل دارای شاسی متفاوتی بود و به عنوان پدر اتومبیلهای دهه 1930 لقب گرفت.در سال 1937 مدل Sport دو نفره 328 به اتومبیلی سریع در تمامی پیستهای اروپا تبدیل شده بود. در همین سال مدل کوپه 327 به مرحله تولید انبوه رسید.ولی آخرین اتومبیل قبل از جنگ محصول سال 1939 یک مدل 334 با حجم موتور 3500CC به تولید انبوه نرسید.
به دلیل بمباران کارخانه در شهر مونیخ, BMW بعد از جنگ دچار مشکلات بسیار جدی شده و ناچار به آلمان شرقی مقل مکان کرد.
در سال 1948 تولید موتورسیکلت مجددا آغاز شد.در سال 1952 با تولید مدل 501Saloon تولید اتومبیل از سر گرفته شد.
تا سال 1964 اتومبیلهای این کمپانی تقریبا مشابه یکدیگر و دارای موتورهای شش سیلندر V8 بودند.در سال 1955 یک مدل کوپه 503S ساخنه شد.البته فروش این مدل به دلیل قیمت بالا با مشکلات زیادی روبرو بود و در نتیجه BMW شروع به نولید اتومبیلهای کوچکتری کرد.
مدل 1500Saloon محصول 1961 که در اندازه متوسط تولید شده بود BMW را از ورشکستگی نجات داد.
این ابتکار ساخت یک سری از انومبیلهای 4سیلندر را در دهه بعد به همراه داشت.با موتورهایی با قدرت 80bhp برای مدل 1500 که گاه تا 170bhp برای محصولاتی مانند 2002Turbo افزایش مییافت.(وااای 2002 توریو )
این سری از اتومبیلها در مدلهای دو در , چهار در و کروک و بعد از سال 1871 در مدلهای هاچبک تولید شدند.
موفقیت در این سریها باعث شد تا کمپانی ظرفیت خود را بالا برد و در سال 1967 , پص به همین منظور کارخانه Glas را خریداری کرد و پس از یک سال در این کارخانه مدل 1600GT را تولید کرد.
ضمنا خط تولید مدلهای کوپه بزرگ از سال 1965 به بعد ادامه داشت و مدلهای Bertone از این جمله بودند.
در سال 1968 تولید موتورهای شش سیلندر قوی مجددا شروع شد و حاصل آن اتومبیلهای Saloon بزرگ بود. در سال 1971 حجم موتورهای Saloon به 3200cc افزایش یافت.
BMW در دهه های 1970 و 1980 فقط به بهتر کردن کیفیت تولیدات قبلی خود پرداخت و حاصل این تلاش سری 3(تولید اتومبیلهای Saloon با اندازه متوسط) سری 5 (اتومبیلهای Saloon در اندازه بزرگ) , سری 7 (اتومبیلهای Saloon تشریفاتی و راحت) و سری 6(اتومبیلهای کوپه Sport بزرگ) بود.
در سال 1978 تعدادی از این اتپمبیلها مانند کوپه M1 با سرعتی در حدود 260 کیلومتر در ساعت و کیفیت بسیار بالا به بازار عرضه شد که نشانه پیشرفت بسیار در صنعت اتومبیلهای Sport بود.
انگیزه پیروزی در مسابقات فرمولا 1 باعث شد تا BMW مدلهای M ام (M3 , M5 , M535i , M635 Csi) را توسط بخش سازنده اتومبیلهای Sport تولید کند.
بخش تکنیکی BMW تصمیم به رقابت با بخش تپلید کننده اتومبیلهای مسابقه ای گرفت و حاصل این رقابت تولید اتومبیلهای Sport دو سرنشینه Z1 بود که در سال 1989 به بازار عرضه شد.از جمله دیگر محصولات این رقابت مدلهای 328 و 507 و 325i -با قدرت 170hbp و موتوری شش سیلندر و 2500cc – می باشد.
یکی از مهمترین اقدامات BMW در سالهای اخیر ایجاد دگرگونی در سری های گذشته 8,7,6,5,3 و تبدیل آنها به اتومبیل هایی مطابق با استانداردهای امروزی است که از جمله این اتومبیلها می توان به مدل های 750iL از سری 7 اشاره کرد که دارای موتور V12 با قدرت 300hbp و حجم موتور 5000CC می باشد. این مدل از اتومبیلهایی بود که نظر تمام تاجران اتومبیل را به خود جلب نمود.
مدل کوپه دو سرنشینه 850i یکی از اتومبیلهای Sport است که بر روی کیلومتر شمار آن سرعت 250 کیلومتر در ساعت خود نمایی میکند در حالیکه اتومبیل ظرفیت 274 کیلومتر در ساعت را نیز دارد.این مدل برتری تکنیکی بالایی نسبت به بنز پیدا کند .
نمونه داخلی
شرکت ایران خودرو واقع در شهر زنجان
مرکز ایران خودرو واقع در خیابان خیام غربی است. این مرکز محلی است که کلیه خدمات لازم برای خودروهای تولید شده توسط شرکت ایران خودرو در حال انجام است. در عکس ها مشاهده خواهید کرد که کلیه خدمات در کنار هم انجام می شود. این یکی از ایرادهایی است که در این مرکز مشاهده می شود.
مشاهده خواهید کرد که پس از ورود در سمت راست قسمت پذیرش و حسابداری و عملیات مربوط به پذیرش و ترخیص و مدیریت و نمایشگاه و فروش خودرو در کنار هم انجام می شود. در سمت چپ نگهبانی و انبار قطعات یدکی و فروش ابزار آلات خودرو قرار گرفته است.
کارواش بدون استفاده قرار گرفته و تبدیل به محلی برای قرار گیری خودروهای آسیب دیده از تصادفات است. همچنین اتومبیل های آماده ترخیص و آماده تعمیر در کنار هم قرار گرفته است.
فصل پنجم
عکس از محیط و محل
عکس هایی از سایت
فصل ششم
شناخت بستر طرح
مطالعات عمومی منطقه
شناخت ویژگی های کالبدی
شهـر زنجان به دلیل قـرارگیری در یکــی از پرترددترین محــورهای جــاده ای کشور یعنی محــور تهران – تبریز از موقعیت ویژه ای در نظام تقسیمات کشوری برخوردار است . در این نقطه رشته کوههای زاگرس و البرز در نزدیکترین فاصله از هم قرار گرفته اند و این موضوع باعث شده توسعه شهری روندی خطی به خود بگیرد به گونه ای که می توان زنجان را به عنوان یک شهر خطی در حاشیه جاده ترانزیت دانست .
شناخت ویژگی های تاریخی
شناخت تاریخ پیدایش و روند رشد و توسعه مراکز جمعیتی ، لازمه و آغاز شناسائیهای بعدی برای داخل و تصرف و عمران مناطق است ، بدین منظــور به اختصــار گذری خواهیم داشت بـــر تاریخچـه زنجان0 به گفته مورخین پیدایش شهـــر زنجان به زمان حکومت مادها مـــی رسد و این شهـر از جانب ایشان به عنوان مرکز و محل اسکــان لشکر مـورد استفاده قــرارمی گرفته است اما تاریخ بنای شهر زنجان را همزمان با سلطنت اردشیر بابکان دانسته انــد و در آن زمان آن را شهــین یعنی منسوب به شاه نامیده اند0 گفته می شود که این نام طی قرون و اعصار به زنگان و سپس به زنجان تبدیل شده است0 فتح زنجان به وسیله اعراب در زمان خلافت عثمان توسط سردار عرب -برادبــن عازب – صورت گرفت0 در این دوره ، این شهر ، شهری آباد و پر نعمت بـوده است0 در قرنهای چهارم و پنجم قمری، زنجان به علت داشتن چراگاه های وسیـع مورد توجه قبیله های ترک نژاد قرار گرفت و قبیله های گوناگون تــرک در زنجان و نواحی مختلف آن ، بویژه در چمن سلطانیه ، مسکن گزیدند0 در حمله مغول، شهر های زنجان و آبادیهای اطراف آن آسیب فراوان دیـد0 سپس ایلخانیان مغول به این شهر توجه فراوان نشان دادند 0 مخصوصــاً سلطان محمد خدابنده ، اززمانی که مذهب تشیع را پذیرفت ، در توسعـه این ناحیه کوشید و زمینه تبدیل آن به مرکز اسلامی را فراهم کرد تـا پس از آن ، دراندک زمانی به یکی از مراکز مهم سیاست و تجارت تبدیل گردد0 وجود راههای بزرگ تجارتی قدیم مثل راه چین که به علت تجارت ابریشم از طریق آن به جاده ابریشم موسوم بوده و ازطریق ولایت توانگ هونــگ چین به ولایت کاسنو آمده و سپس به ترکستان شرقی امروز و سمرقنـد و بخارا می رسیده ، تاثیر زیادی در شکل گیری شهر زنجان داشته است ، زیرا قسمت اصلـی این راه از بخارا ازمسیر مرو و گرگان به ری آمده و از ری به تهران، قزوین زنجان و تبریزمی رسید سپس دو شاخه شده یکی به روسیه و دیگری به ترکیه ادامه مــی یافت .
در توسعه های بعـــدی به دور شهـــر حصــاری به ارتفاع 8 تا10 متر با دروازه های متعدد کشیده
می شود0 این حصار که به قلعه زنجان شهرت دارد ، از آثار دوران سلجوقـی است که در فتنه مغول قسمت اعظم آن تخریب شده است0 این حصار دردوره صفویه ، به علت انطبـاق موقعیت آن بر روی نقشه طرح کلــی شهـر و هماهنگی آن با موانع طبیعی دفاعی که دارای اهمیت سـوق الجیشــی است ، مجدداً منطبق بر مسیر دیوار قبلی بازسازی شده است 0 حمد الله مستوفی در نزهه القلوب ، اندازه دور قلعه باروی شهر را ده هزارگام گزارش کرده است 0 اگر در ازای هر گام 45 سانتی متر در نظر گرفته شود ، اندازه دور قلعه 4500 متر خواهد بود که در حال حاضر نیز تقریباً با ابعاد آن مطابقت می کند0 عرض حصار در پی آن ، 250 سانتـی متر وارتفاع آن 8 متر بوده است0 ادوارد براون نیز ارتفــاع آن را 15 الی 20 فوت ذکر نموده است 0 این حصار با خشتهایی به ابعاد 10×50×50 سانتی متر بوده است که از آن میان ، قطر برجهای چهارگوشه آن که تا امـروز باقی مانده اند، حدود 15 متر بوده است 0 مصالح داخل برجها خشت و گل است و بر فراز آن ، سقفی مخروطــی جای دارد0 در هر برج جان پناهی به ارتفاع 5/2 متر ساخته شده است . دریچــه های دیده بانـــی و تیر اندازی برجها که ابعـــادی معــادل 15×35 سانتی متر دارند ، در فضای جان پناه تهیه شده اند0 قلعه زنجان از طریق 6 دروازه ورودی با روستاهای حوزه نفوذ زنجان و شهرهای همجوار آن مرتبط بوده است 0
شهر زنجان تا زمان ناصرالدین شاه قاجار دارای حصار بوده و خرابی های آن ترمیم شده بود، اما در این زمان به علت جنگهای داخلـی ویـــران می شود ، بطوریکه هم اکنون آثار مشخصی از آن موجود نیست0 منطقه زنجان از زمان قاجاریه به بعد به خمسه معروف شده است که دلیـل آن وجود پنج ایل به نامهای شاهسون، اصانلو، مقدم، بیات و خدابنده بوده است که دراین زمان از جاهای دیگر به این منطقه مهاجرت کرده بودند0 بعد از خرابـی حصار ، شهر شروع به گسترش می نماید به طوریکــه در سال 1317 جمعیت آن به 20000 نفر و در ســال 1320 به 39450 نفــرمی رسد0 آب شهر از 4 قنات 15 آب انبارعمومی و چاههای منازل تامین می شده است 0
عوامل موثر که در ایجاد و گسترش شهر زنجان نقش داشته اند عبارتند از:
1- ضرورت وجود زنجان به عنوان یک منزلگاه کاروانی
2- دسترسی به رودخانه و منبع آب مطمئن
3- تراکم و تعداد دهات و سهولت ارتباطات اقتصادی
4- تاثیر ناهمواریهای منطقه در نفوذ پذیری شهر
5- عوامل مذهبی و گرایشهای دینی
تاریخ زنجان در سده های بعدی نیز گزارشگر حـوادث مختلف سیاسی است 0 این شهر شاهد رویدادهای سیاسی، اجتماعی و مذهبی نظیــرشورش علی محمد باب، مبارزات ملوک الطوایفـی، نهضت مشروطیت ، تاخت و تاز فئودال ها ، درگیریهای دموکرات های آذربایجان و… بوده است0 هر چند برخی از این رویدادها ، رهاوردی جز ناملایمات فرهنگی اقتصادی و اجتماعی برای مردم این شهرنداشته اند؛ اما هرگز فرهنگ و مدنیت استعماری در این شهر نفوذ نکرده است و اکثر قریب به اتفـاق مردم ، همچنان در حفظ شعایر مذهبی و سنتی خود پابرجا و استــوار باقی مانده اند0 این منطقه زادگاه بزرگانی چون شیخ شهـاب الــدین سهروردی و علمای نامی دیگری بوده است که مایه فخر فرهنگ ایرانی و اسلامی هستند0
شناخت ویژگی های جغرافیایی
استان زنجان منطقه ای کوهستانی و نیمه کوهستانی است که از شمال با استان اردبیل ، از شمال شرق با استان گیلان ، از شرق با استان قزوین ، از جنوب با استان همدان ، از جنوب غرب با استان کردستان ، از شمال غرب با استان آذربایجان غربی و از شمال شرق با استان آذربایجان شرقی هم مرز می باشد0 تصویر شماره 1، موقعیت استان زنجان را در کشور پهناور ایران نشان می دهد.
موقعیت قرارگیری استان زنجان در حدفاصل بین 47 درجه و 9 دقیقه تا 50 درجه و 51 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 28 دقیقه تا 37 درجه و 15 دقیقه عرض شمالی از نصف النهار گرینویچ می باشد
محدوده استان زنجان طی دو دهه گذشته دستخوش تغییرات زیادی بوده است ، به طوری که مساحت آن از 21848 کیلومترمربع در سال 1355 به 36382 کیلومترمربع در سال 1365، 39936 کیلومترمربع در سال 1370 ، 26169 کیلومترمربع در سال 1375 و نهایتاً 45/22465 کیلومترمربع در سال 1376 تغییر کرده است 0
استان زنجان از نظر شکل ظاهری دارای دو منطقه کوهستانی و دشتی می باشد 0 مناطق کوهستانی استان زنجان که اغلب دارای قلل مرتفع هستند، در قسمتهای شرقی و غربی شهرستان ماه نشان ، قسمتهای شمالی شهرستان زنجان و بخشهایی از شهرستان ابهر پراکنده اند0 کوه قیزلار قلعه سی با ارتفاع 3214 مترکه در دهستان انگوران از شهرستان ماه نشان واقع گردیده بلندترین نقطه ارتفاعی استان می باشد0
سایر ارتفاعات مهم استان عبارتند از : کوه ابدال با 3099 متر ارتفاع در شهرستان ماه نشان ، کوه گرونه یانبلاغ با 2971 مترارتفاع در شهرستان ابهر، کوه ولدربا 2873 مترارتفاع در قسمت شمالی شهرستان زنجان ، کوه نگین با 2850 مترارتفاع در غرب شهرستان زنجان ، کوه قیدار با ارتفاع 2812 مترواقع در مرکز شهرستان خدابنده ، کوه گوی قیز با 2741 متر ارتفاع در شهرستان ابهر ، کوه قیز قلعه با 2739 مترارتفاع در دهستان بناب از شهرستان زنجان ، کوه تکه قیه سی با 2735 متر ارتفاع در غرب شهرستان زنجان ، کوه آق داغ با 2731 متر ارتفاع واقع در غرب شهرستان ابهر، کوه گلهر با 2617 مترارتفاع واقع در مرکز شهرستان زنجان ، کوه ویزآب با 2607متر ارتفاع و کوه لوشان با 2599 مترارتفاع در شمال شهرستان زنجان ، کوه کینه ورس با ارتفاع 2521 متر در شهرستان ابهر، کوه سلمان بینجی با 2512 متر ارتفاع در شمالغرب شهرستان ابهر و کوه نایجوک با 2500 متر ارتفاع در جنوب شهرستان ابهر 0
شناخت ویژگیهای طبیعی
شهر زنجان در میان دو رشته کوه موازی به نامهای زنجان شمالی و زنجان جنوبی قرار دارد . این رشته کوهها از نظر پیدایش متعلق به دوران سوم زمین شناسی بوده و فرسایش دوران چهارم سبب تغییر چهره این ناهمواریها شده است . سنگهای رشته کوههای اطراف شامل سنگهای شیل، آهک های کرتاسه متعلق به دوران اول و دوم زمین شناسی است که حدود 300 میلیون سال قدمت دارند
زلزله
کشور ایران بر روی کمربند لــرزه ای آلپ – هیمالیا واقـــع شده است. در این کمربند لرزه خیز که دارای وسعتــی شامــل چندین کشور مــی باشد ، هــر بخـش دارای خصوصیات و رژیم های لرزه ای متفاوت می باشد.گستره زنجان با قرارگیری در بین مناطق لرزه ای البرز مرکزی و ایران مرکزی واقع شده است و متاثر از دو رژیم لرزه ای بارها دچار شوکهای قوی شده است وجود گسله های بزرگ در پیرامون این منطقه باعث گردیده است که به عنوان یک گستره با خطر لرزه ای بالا شناخته گردد . مطالعه زمین لرزه های گذشته حاکی از این است که گستره زنجان و متعاقب آن محل ساختگاه مورد نظر در منطقه ای با پتانسیل لرزه خیزی بالا واقــع شده است . چنانچه در زمانهای گذشته ، زمین لــرزه نسبتاً شدیدی با آثار تخــریبی زیاد منطقه را تحــت تاثیر گذارده است . مهــمترین زلزله های به وقوع پیوسته در اطراف ساختگاه در قرن گذشته و حال ، زمین لرزه ه سال 1975 در پلنگچال ، زمین لرزه 1962 بوئین زهرا ، زلزله 1990 رودبار – طارم ، زمین لرزه 2002 در مناطق ابهر- آوج – بیجار و جنوب قزوین می باشند .
زمین لرزه های شدید اغلب دارای آثار زمین شناسی قابل توجهـی می باشند . جــدا شدن و جابجایی پوسته زمین بصورت شکستگی زمین ریزش کوهها حرکت تپه ها و زمین و همچنین آثار و پدیده های تئوتکتونیکی و مهندسی لرزه ای ( ژئوتکنیک لرزه ای ) شامل زمین لغزشها روانگرایی و تشدید امواج لـرزه ای از جمله پدیده های همزمان و یا بعد از زمین لــرزه های بزرگ دارای آثار مخــرب مـــی باشند با توجــه به اینکــه زلزله ها در نقاط ضعف پوسته زمین پدید مــی آیند ، شکستگی های قدیمی بصورت گسله ها و شکستگی ها و لبه پوسته ها ، محلهای مستعد جنبشهای مجدد خواهند بود .
با توجه به مطالعات صورت پذیرفته، گستره مورد مطالعه در زون فشاری هم مولفه راستانفر واقـــع شده است . وجــود راندگیها و گسلهــای امتداد نفــر در پیرامون منطقه همچون گسلهــای طالقان – شمال – قزوین – اشتهارد – ایپک – جارو و جنوب زنجان و … باعث گردیده منطقه دارای خطر پذیری بالایی نسبت به زلزله باشد همچنین با توجه به آئین نامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله ( آئین نامه 2800 ) منطقه مطالعاتی در زون با خطر نسبی بالا واقع شده است و جهت طراحی سازه های مختلف ، شتاب مبنای طراحی a=0.3g پیشنهاد شده است . البته شایان ذکر می باشد به جهت طراحی سازه های مهم توصیه می گردد لرزه خیزی منطقه و ساختگاه و خطر زمین لرزه در منطقه بصورت مجزا مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد .
گسل
بررسـی و شناخت نقشه های زمین شناســی حکایت از آن دارند که شهــر زنجان بر روی گسل خاصی قرار ندارد اما در نزدیکی آن دو گسل بزرگ و معروف قرار دارد .
الف – گسل تبریز
این گسل یکی از گسلهای فعال ایران است و امکان حرکت آن همراه با زمین لرزه های ویرانگر همیشه وجود دارد . البته در 77 سال اخیر نشانه های از فعالیت آن مشاهده نشده است . آخرین حرکت این گسل از نوع سنگبر بوده است . طول جانبی آن از ابهر کوه تا کوههای آرارات ترکیه بیش از 60 کیلومتر بوده است .
ب – گسل سلطانیه
این گسل به موازات کوههای سلطانیه ، در حاشیه بخش شمالی آن قرار دارد و ارتفاعات کوههای سلطانیه را از نوار آتشفشانی شمال شرقی و شمال جدا می کند . روند این گسل شمال غرب – جنوب شرق بوده و طول آن بیش از 150 کیلومتر است .
شیب خیابانهای اصلی و سیستم کلی دفع آبهای سطحی شهر
با توجه به وضعیت توپوگرافی شهر و منطقه اطراف شهر ، شیب عمومی از سمت شمال به طرف جنوب و رودخانه زنجانرود می باشد . حرکت رودخانه و شیب فرعی شهر از سمت شرق به غرب است در نتیجه شیب خیابانها عموما به طرف جنوب و غرب می باشند و کانالهای آبهای سطحی که از کیفیت پائینی برخوردار هستند در نهایت پس از جمع آوری آبهای سطحی از طریق مسیلهای شهر آن را به رودخانه زنجانرود منتقل می نمایند . در شرایط کنونی ، شهر فاقد طرح جامع جمع آوری و دفع آبهای سطحی بوده و به مرور که شبکه های آمد وشد اصلاح و یا احداث مـــی گردند بخشــی از آبهای سطحــی شهر جمع آوری و توسط کانالهای کنار خیابانها به سمت مسیل ها و رودخانه ها هدایت می شوند . زنجان حداقل از 300 سال پیش دارای فاضلاب بوده است . اسناد تاریخی و شواهد عینی گواهی بر این مدعا می باشند این امر به ویژه در محدوده ای از شهر که در داخل قلعه قدیمی قرار داشته قابل اثبات می باشد .
در سیستم جمع آوری آبهای سطحی قدیمی زنجان ، چهار کانال زیر زمینی اصلی در داخل قلعه وجود داشت که هر یک به صورتی از قلعه خارج شده و به کانالهای متروکه پیرامون شهر می پیوستند . آبهای سطحی از طریق چاه ها با میله هایی به کانال های فرعی و سپس به چهار کانال اصلی مربوط می شدند . در محدوده مورد اشاره 85 میله وجود داشته که محل 70 میله آن هم اکنون مشحص می باشند و بسیاری از آنها هنوز مورد استفاده قرار می گیرند . تا 20 سال پیش این سیستم فعال بوده و نقش عمده ای در دفع آبهای سطحی این منطقه از شهر داشته است . لیکن با توسعه فعالیتهای شهرسازانه و نیز گسترش اقدامات ساختمانی ، برخی از میله ها پر شده و کانالهای اصلی و فرعی مسدود شده اند . نمونه آن را در خیابان صدر جهان می توان دید . آن بخش سیستم نیز که از گسترش فعالیتهای ساختمانی و شهر سازانه آسیب کمتری دیده اند بدلیل عدم توجــه و لایروبی به موقع مملو از گل و لای شده و عملاً مسدود شده اند ، در نتیجه قسمتی از آبهای سطحی که در بعضی از نقاط به این کانالها هدایت می شوند ، راه گریزی نیافته و راکد می مانند که عواقب آن بالا آمدن رطوبت در دیوارها و نشت احتمالی پاره ای از ساختمانها می باشد . از آنجا که جهت عمـده جریان آبهای سطحی و زیر زمینـی به طرف خیابان خیام مـــی باشد ، ساختمانهای بازار و پایینتر از خیابان امام خمینی در معرض رطوبت قرار دارند به طوریکه برای مثال نفوذ رطوبت در مسجد ولیعصر و مسجد جامع به ارتفاع 2 متر بالاتر از سطح زمین در پاره ای از مـــوارد مـــی رسد. این رطـــوبت شدید در پاره ای از مـــوارد سبب نشست بناهـا مـــی گردد . زنجان جزمناطقــی است که با اقلیم کوهستانی سرد مشخص شده و بارندگی آن کم می باشد . متوسط میزان بارندگی سالانه آن 2/321 میلیمتر بوده و طــی چند سال متوالی این میزان بین 2/149 میلیمتر تا 2/478 میلیمتر در سال در نوسان بوده است . ریــزش نزولات بیشتر به صــورت بــرف و دوره ریزش آن تقریباً طولانــی است ( از اواخر آبان تا اواخر فروردین ).
باران که بیشتر در فصل بهار به صورت رگبارهای تند دیده می شود از نقطه نظر خطـر سیل حائــز اهمیت است . بارانهای عادی با اینکه خطـر سیل به همراه ندارند ولی چون کانال و جویهای خیابانها گنجایش و قدرت دفع آبهای سطحی دیگر نقاط شهــر را که در نهایت به طـــرف خیابانها جـــریان
می یابند ندارند ، در تقاطع هائی از معابر اصلی ، گره هایی را سبب می شوند که تا تخلیه کامل آب، عبور و مرور را دچار اختلال می نمایند .
5-2 ویژگی های اقلیمی منطقه
طراحی ساختمان بر پایه اصول و راهکارهای اقلیمی علاوه بر آنکه می تواند به گونه ای همسانی در ساختار کالبدی مجموعه های شهری منجر شود ، دستاوردهایی در زمینه کاهش مصرف انرژی و بهینه سازی کیفیت فضای زیستی انسان به همراه دارد .
این بدان معناست که ساختمانهای موجود در شهر تهران به طور متوسط اندکی بیش از 2 برابر ساختمانهای مشابه در کشورهای پیشرفته انرژی گرمایی مصرف میکنند و به همین میزان درآمد حاصل از فروش نفت بصورت یارانه انرژی در این ساختمانها به هدر می رود .
قبل از اینکه به بررسی عوامل آب و هوایی تاثیر گذار بر نظام ساماندهی کالبدی طرح پرداخته شود توجه به چند نکته ضروری به نظر می رسد :
الف – واژه اقلیم به معنای دقیق محیط و بوم است و کلیه فاکتورهای مربوط به محیط از جمله توپوگرافی- پوشش گیاهی – آب و هوا – بارندگی – باد – تابش آفتاب و … جزئی از اقلیم هستند در حالیکه گاه به اشتباه معادل و مترادف با آب و هوا عنوان می شود .آب و هوا ( Weather ) خود یکی از فاکتورهای موثر در اقلیم ( Climate ) است و تمام آن را شامل نمی شود .
ب – توصیه های آب و هوایی معمول جهت ساختمان سازی و طراحی محیط شهری از برآیند فاکتورهای گوناگون نظیر چگونگی تابش آفتاب بر زمین ، رطوبت ، بارندگی ، یخبندان ، درجه
حرارت ، جهت وزش باد و … بدست می آید . نکته مهم در اینجا تشخیص صحیح سهم هر یک ازعوامل موثر آب و هوایی بر نتیجه گیری نهایی مطالعات آب و هوایی است
ارتفاع شهر زنجان از سطح دریا در ایستگاه هواشناسی شهـــر 1663 متر از سطـــح آبهای بین المللی و اختلاف ارتفاع بین شمالی ترین نقطه شهر تا ایستگاه راه آهن( که حدود 5 کیلومتر است ) برابر 100 متر تعیین گردیده است .
استان زنجان از نظر شکل ظاهری زمین دارای دو منطقه کوهستانی و جلگه ای ( دشت ) می باشد که اکثر شهرهای آن در دامنه کوهها و دشتهای بین رشته کوهها و مناطق کوهستانی قرار گرفته اند . در میان این رشته کوهها سرزمینهای حاصلخیزی قرار گرفته اند که به عنوان مثال می توان از شرق به غرب مناطقی چون دره ابهر ، دشت زنجان ، ابهر ، چمن سلطانیه و در کل خمسه ( شامل زنجان ، طارم ، ایجرود ، ابهر و خدابنده ) را نام برد.
تغییرات اقلیمی که در استان زنجان رخ می دهد عمدتاً متاثر از دو عامل مهم می باشد . این عوامل عبارتند از :
الف – ورود جبهه های عظیم رطوبتی و حرارتی
ب – وضعیت توپوگرافی و میزان ارتفاع از سطح دریا
مهمترین جبهه هوایی که حدودا به مدت 8 ماه استان زنجان را تحت تاثیر قرار می دهد جبهه هوای قطبی دریایی است . این توده هوا که از دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس به کشور نفوذ می کند از بخار آب غنی است و غالبا از جهت غرب و شمالغرب وارد کشور می شود . توده های هوای مدیترانه ای که غالباً از جهت غرب به کشور نفوذ می کنند از اوایل مهر ماه تا اواسط اردیبهشت ماه کشور و همچنین استان زنجان را تحت تاثیر قرار می دهند . هر چند اوج فعالیتهای این توده ها در فصل زمستان است ، ولی در بهار و پائیز نیز موجب بارش رگبارهای شدید و همچنین وقوع طوفان و رعد و برق می گردند .
توده هوای دیگری که اقلیم استان را تحت تاثیر قرار می دهد توده هوای قطبی بری است که یک توده هوای سرد می باشد . این توده که از جهت شمالغـرب به استان نفوذ مــی نماید همراه با شکل گیری و عمیق تر شدن توده پر فشار سیبری در فصول سرد سال باعث ریزشهای جــوی و افت شدید دما می گردد .
در جدول شماره 2-8 عوامل و عناصر اقلیمی شهر زنجان در دوره 15ساله مورد بررسی قرار گرفته است . توده هوای خزری از دیگر توده هایی است که اقلیم منطقه را متاثر می سازد . این توده هوا که منشا آن دریای خزر است بطور عمده نوار ساحلی کشور را تحت تاثیر قرار داده و به دلیل اشتراک مرز استان زنجان با استان گیلان قسمتهای شمال استان زنجان را که شامل قسمتهایی از ارتفاعات البرز مرکزی و غربی است تحت تاثیر قرار داده و باعث ریزش نزولات جوی بیشتری در این منطقه نسبت به سایر نقاط استان می گردد .
دمای هوا
بررسی آمار مربوط به متغیرهای مختلف دمای هوا نشان می دهد که در طول دوره مورد بررسی دمای مطلق شهرزنجان از حداکثر 40 درجه سانتیگراد در ماه آگوست ( مرداد – شهریور ) تا حداقل 6/29- درجه سانتیگراد در ماه ژانویه( دی – بهمن ) متفاوت بوده و دامنه نوسانات دمای مطلق هوا در دوره مذکور حداکثر 6/69 درجه سانتیگراد بوده است داده های مربوط به میانگین حداقل و حداکثر دما در دوره مورد بررسی نشان می دهد که متوسط حداقل دما 3/6- درجه سانتیگراد بوده که در ماه ژانویه ( دی – بهمن ) اتفاق افتاده است . همچنین بررسی آمار مربوط به متوسط دمای سالانه هوا حاکی است که متوسط دمای هوای سالیانه شهر زنجان 4/11 درجه سانتیگراد است و این میزان برای متوسط حداکثر دمای سالیانه 6/18 و برای متوسط آن 3/4 درجه سانتیگراد محاسبه گردیده است .
نزولات جوی
به استناد آمار دوره ی 15 ساله مورد بررسی متوسط سالیانه در شهر زنجان معادل 1/329 در فصل بهار و 3/5 درصد در فصل تابستان و 6/25 درصد در فصل پائیز و 31 درصد در فصل زمستان اتفاق افتاده است . نحوه توزیع ماهیانه بارندگی نیز نشان می دهد که ماه آوریل ( فروردین – اردیبهشت ) با 1/70 میلیمتر ، بیشترین میزان بارندگی را به خود اختصاص داده و پس از آن ماههای مارس ( اسفند – فروردین ) و می ( اردیبهشت – خرداد ) به ترتیب با 8/44 و 8/37 میلیمتر پر بارانترین ماههای سال و ماههای جولای ( مرداد – شهریور ) به ترتیب با 1/3 و 6/5 میلیمتر کم بارانترین ماههای سال بوده اند. بدین ترتیب مشخص می گردد که رژیم بارش در این شهر مربوط به فصل یا ماه خاصی از سال نبوده و تقریبا در تمام فصول سال اتفاق می افتد . تصویر شماره 6 منحنی های نقاط هم باران منطقه زنجان را به نمایش می گذارد.
بررسی حداکثر میزان بارندگی اتفاق افتاده در 24 ساعت نشان می دهد که در دوره 15 سال اخیر حداکثر میزان بارندگی اتفاق افتاده در شبانه روز 7/51 میلیمتر بوده است که در ماه می اتفاق افتاده است ، در حالیکه این میزان در ماه جـــولای تنها 5 میلیمتر گــزارش شده است . در همین راستا بررسی تعداد روزهای بارانـــی نشان مـی دهد که به طور متوسط 77 روز از ایام سال در این شهر بارش باران وجود دارد ، که این تعداد روز حدود 3/21 درصد ایام سال را شامل می گردد . همچنین 21 روز از ایام سال این شهر با بارش برف مواجه است . بدین ترتیب با احتساب مجموع روزهای برفی و بارانی حدود 22/27 درصد از ایام سال در این شهر بارش نزولات جوی وجود دارد .
رطوبت نسبی
بر اساس آمار دوره ی 15 ساله ی مورد بررسی معدل رطوبت نسبی در شهر زنجان از 3/43 درصد در ماه سپتامبر 5/76 درصد ماه ژانویه متغیر بوده است . بر همین اساس میزان رطوبت نسبی در ماه فوریه با 2/83 درصد به بیشترین حد خود می رسد و کمترین میزان آن مربوط به ماه سپتامبر با 1/26 درصد است .
جدول 3-8 پارامترهای رطوبت نسبــی شهر زنجان را در دوره ی 15 ساله آمار گیری اقلیمی نشان می دهد .
باد
در بررسی مشخصات فراوانی و جهات باد ، آمارهای مربوط به ایستگاه سینوپتیک زنجان نشان می دهد که وزش بادهای شرقی در کلیه ماه های سال دارای بیشترین فراوانی بوده و وزش باد از جهات دیگر در ماههای سال متفاوت می باشد . بررسی آمار مربوطه نشان می دهد که پس از بادهای شرقی بیشترین فراوانی مربوط به بادهایی است که از شمال شرق می وزند .
این بررسیها نشان می دهد که بطور متوسط 7/31 درصد از مواقع سال بدون باد بوده و هوا آرام می باشد و در حدود 26 درصد از مواقع سال باد از سمت شرق دارای وزش بوده و پس از آن تعداد بادهای غربی با حدود 10 درصد در رتبه ی بعدی قرار گرفته اند جدول شماره 9 و تصویر شماره 7 فراوانی و جهات باد را در ایستگاه سینوپتیک زنجان نشان می دهد .
آمار ارائه داده شده در جدول شماره 9 و تصویر شماره 7 و 8 نشان می دهد که در شهر زنجان بادهای شرقی بادهای اصلی و غالب بوده و پس از آن بادهای غربی و شمال غربی دررده های بعدی قرار گرفته اند .
باد مزاحم
منظور از باد مزاحم از نظر اقلیمی بادی است که در ماههای سرد سال بیشترین وزش را داشته باشد . در شهر زنجان بادهای شرقی – غربی و جنوب غربی جزء بادهای مزاحم محسوب می شوند . بنابراین باید تا حد امکان جبهه های شرقی و غربی ساختمانها بسته شود و از طراحی معابر پیاده ای که جهات شرقی – غربی دارند جلوگیری نمود . مطالعات بافت و تیپولوژی مسکن در شهرزنجان نیز این عمل را به نمایش می گذارد .
حیاتهای مساکن سنتی شهر زنجان مربع و یا مستطیل با کشیدگی شرقی – غربی می
باشند و فضاهای زندگی در شمال و جنوب این حیاط ها استقرار یافته اند تا از گزند باد سوزناک اقلیم سرد زنجان در امان باشند .
روزهای یخبندان
آمارهای مورد بررسی نشان می دهد که روزهای یخبندان در شهر زنجان تقریبا از مهرماه ( اکتبر ) آغاز و تا اردیبهشت ماه ( مه ) ادامه می یابد . بر همین اساس حدود 3/1 از مواقع سال ( 121 روز ) در شهر زنجان یخبندان اتفاق می افتد که بیشترین میزان آن مربوط به فصل زمستان ( دسامبر – ژانویه و فوریه ) می باشد .
جدول5-8 روزهای یخبندان در شهر زنجان را بر حسب ماه نشان می دهد .
بررسی آسایش انسان
از آنجا که دو مبحث اقلیم و معماری به طور مشخص در طراحی اقلیمی تعیین شرایط آسایش و حدود آن برای منطقه مورد مطالعه دارای اهمیت محوری است ، تعیین این چارچوب و مقایسه آن با چگونگی شاخصهای آسایش حاکم بر منطقه می تواند در ارائه طرحی مناسب راهگشا باشد . برای این منظور لازم است ابتدا سه موضوع زیر مشخص گردد :
در چه دوره ای ازسال شرایط اقلیمی به گونه ای طبیعی در داخل محدوده آسایش قرار دارد؟
مدت زمان شرایط گرم یا نیاز به سرمایش در طول سال چه میزان است ؟
شرایط سرد یا نیاز به گرمایش در چه محدوده زمانی از سال حاکم است؟
به منظور دستیابی به نتایج فوق لازم است وضعیت حرارتی شهر در شب و روز و در ماههای مختلف سال مورد بررسی قرار گیرد . همانگونه که در جدول 6-8 مشخص گردیده است متوسط سالانه دمای هوا در شهر زنجان 8/12 درجه سانتیگراد می باشد
با توجه به دمای سالیانه و گروه رطوبتی ماههای مختلف ، حدود منطقه آسایش در شب و روز مشخص و در جدول 7-8 ارائه گردیده است
همانگونه که از جدول اخیر الذکر نیز مشخص می باشد مقایسه ی متوسط حداکثر دما و متوسط حداقل آن با حدود منطقه ی آسایش نشان می دهد که در شهر زنجان که در ماههای نوامبر الی آوریل هوا هم در شب و هم در روز سرد است و در ماههای سپتامبر اکتبر و مه نیز روزها مناسب وشبها سرد می باشد در ماه ژوئن هوا در روز گرم و در شب مناسب می باشد . بدین ترتیب مشخص می گردد که غالب بودن سرما در اکثر روزها و شبها از مشخصه های بارز اقلیم این منطقه بوده و مشکل عمده این شهر در رابطه با آسایش انسان سردی هوا در بیشتر مواقع سال است . البته این مشکـــل در فصل تابستان وجود نداشته و در این فصــل در گرمترین ماههای سال نیز هــوا مناسب می باشد . جدول بیوکلیماتیک انسانی ایستگاه هواشناسی زنجان حدود تغییرات شرایط حرارتی هوای این ایستگاه و حدود منطقه آسایش انسان را نشان می دهد . بر اساس این جدول گرمترین ماههای سال ( جولای و آگوست ) در مرز احساس آرامش در برابر باد قرار می گیرد و با ایجاد مقداری جریان هوا می توان گرما را در حد آسایش انسان تعدیل نمود . همچنین در برخی از ماههای سرد سال برودت هوا به حدی است که حتی با بهره گیری از انرژی خورشیدی هم نمی توان شرایط مناسبی از نظر آسایش انسان تامین نمود .
محاسبه ی عمق سایبان
از آنجایی که در شهر زنجان در تابستان بخصوص نزدیک های ظهر آفتاب مزاحم زندگی است ، لذا لازم است از ورود آفتاب به داخل بنا در این مواقع جلوگیری شود0 از این جهت آفتاب در تیر ماه بعد از ساعت 11 نباید به داخل بنا نفوذ کند مشخصات اشعه آفتاب در این موقع چنین است :
= N انحراف جهت ساختمان از جنوب
=Z زاویه باز تابش
= B زاویه تابش
اگرh ارتفاع پنجره باشد، عمق سایبان به شرح زیر خواهد بود، (در این حالتh برابر طول سایه فرض می شود0 )
عمق سایبان افقی باید 27/0 ارتفاع پنجره باشد تا مانع رسیدن آفتاب در ساعت 11 صبح تیر ماه باشد0این سایبان نباید مانع رسیدن آفتاب به داخل بنا در دی ماه شود لذا برای درستی عمل ، قسمت آفتابگیر و سایه گیر پنجره را در ساعت 12 ظهر دیماه حساب می کنیم مشخصات اشعه آفتاب در ساعت 12 دیماه به صورت
زاویه تابش
زاویه باز تابش در ساعت 12 دیماه
= N
طول سایه روی پنجره
h ارتفاع پنجره
طول سایه روی پنجره دردیماه ساعت 12 برابر 14/0 ارتفاع پنجره است و 86/0 ارتفاع پنجره آفتاب گیر است.
قسمت آفتاب گیر پنجره.
سایت :
سایتی که برای این طرح در نظر گرفته شده است در میدان 22 بهمن و نبش خیابان مهارت قرار گرفته است. این خیابان که در مسیر شمال به جنوب قرار گرفته است و ساختمان مورد نظر در قسمت شرق این جاده قرار دارد.
این مکان از لحاظ کاربری در شرایطی قرار دارد که نیازمند نور زیادی نیست و با نورگیری که از جهت شرق و غرب و بالای ساختمان دارد نور کافی در طول روز دریافت می کند.
در این سایت یک مسیر مستقیم و جدا برای افراد پیاده در نظر گرفته شده است. همچنین یک مسیر ورودی و خروجی برای افراد سواره در نظر گرفته شده است.
این سایت دارای یک پارکینگ اختصاصی برای بازدید کنندگان نمایشگاه وجود دارد.
فصل هفتم
طراحی
بخشهای طراحی شده:
1-تعمیرگاه:
تعمیرات موتوری:
-تعمیرات و سرویس های دوره ای: در این بخش با در نظر 10 یونولیت جهت ارائه خدمات و با توجه به برنامه رزمان بندی(بطور میانگین اختصاص 4 ساعت به هر خودرو) این مرکز قادر خواهد بود در طی 8 ساعت کاری 20 خودرو را جهت سرویسهای دوره ای بازبینی و سرویس دهی نماید.
پیش نیاز: پیش بینی 10 واحد پارکینگ جهت نگهداری خودروهای مراجعه کننده به این بخش قبل و بعد از ارائه خدمات-تعداد 2 واحد کارواش جهت روشویی خودروهای ترخیصی.
تعمیرات موتوری: در این بخش با در نظر گرفتن 5 یونیت جهت ارائه خدمات و با توجه به برنامه زمان بندی(بطور میانگین اختصاص 6 ساعت به هر خودرو)
این مرکز قادر خواهد بود در طی 8 ساعت کاری 7 خودرو را به طور کامل جهت تعمیرات موتوری بازبنی و سرویس دهی نماید.این توضیح لازم به ذکر است که خودروهای مراجعه کننده به این بخش به منظور چک آب های نهایی بیش از 1 روز کاری نیاز به نگهداری دارند.
پیش نیاز: پیش بینی 10 واحد پارکینگ جهت نگهداری خودروهای مراجعه کننده به این بخش قبل و بعد از ارائه خدمات و همچنین درهین تستهای نهایی تعداد 2 واحد کارواش جهت روشویی و موتورشویی خودروهای ترخیصی.
تعمیرات برقی: در این بخش با در نظر گرفتن 3 یونولیت جهت ارائه خدمات و با توجه به برنامه زمان بندی(بطور میانگین اختصاص 5 ساعت به هر خودرو) این مرکز قادر خواهد بود در طی 8 ساعت کاری 6 خودرو را جهت تعنمیرات برقی بازبینی و سرویس دهی نماید.
پیش نیاز: پیش بینی 5 واحد پارکینگ جهت نگهداری خودروهای مراجعه کننده به این بخش قبل و بعد از ارائه خدمات.
توضیحات: در این بخش 2 واحد تعمیراتی جهت مراجعات اضطراری و در پیک مراجعه به این مرکز به صورت استندبای(آماده باش) در نظر گرفته شده که متناسب با مراجعه و در صورت نیاز مورد استفاده قرار می گیرد.
فضاهای مورد نیاز: در این بخش با در نظر گرفتن فضاهای دسترسی و ملحقات بخشهای تعمیراتی به طور میانگین در حدود 1800 متر مربع فضا در نظر گرفته شده که به طور مجزا دارا کلیه امکانات مستقل می باشد.
تعمیرات جلوبندی و صافکاری و نقاشی:
این بخش به علت تولید سر وصدا و همچنین نیاز به فضای بیشتری نسبت به دیگر یونیت های تعمیراتی بطور مجزا طراحی شده و کلیه نیازهای آن بطور کامل پیش بینی و تجهیز شده است.
تعمیرات جلوبندی: در این بخش با در نظر گرفتن 4 یونیت جهت ارائه خدمات و با توجه به برنامه زمان بندی(بطور میانگین اختصاص 6 ساعت به هر خودرو) این مرکز قادر خواهد بود در طی 8 ساعت کاری 8 خودرو را جهت تعمیرات جلوبندی بازبینی و سرویس دهی نماید. این توضیح لازم به ذکر است که خودروهای مراجعه کننذه به این بخش به منظور چک آپ های نهایی بیش از 1 روز کاری نیاز به نگهداری دارند.
پیش نیاز: پیش بینی 5 واحد پارکینگ جهت نگهداری خودروهای مراجعه کننده به این بخش قبل و بعد از ارائه خدمات.
صاف کاری و شاسی کشی: در این بخش با در نظر گرفتن 3 یونیت جهت ارائه خدمات و با توجه به ارائه خدمات و با توجه به برنامه زمان بندی(بطور میانگین اختصاص 12 ساعت به هر خودرو) این مرکز قادر خواهد بود در طی 8×2 ساعت کاری 3 خودرو را جهت صافکاری و بازبینی و سرویس دهی نماید. این توضیح لازم به ذکر است که خودروهای مراجعه کننده به این بخش بیش از 1 روز کاری نیاز به نگهداری دارند.
پیش نیاز: پیش بینی 5 واحد پارکینگ جهت نگهداری خودروهای مراجعه کننده به این بخش قبل و بعد از ارائه خدمات.
فصل مورد نیاز: در این بخش با در نظر گرفتن فضاهای دسترسی و ملحقات بخشهای تعمیراتی به طور میانگین در حدود 450 مترمربع فضا در نظر گر فته شده به این بخش و بعد از ارائه خدمات.
فضاهای مورد نیاز: در این بخش با در نظر گرفتن فضاهای مورد دسترسی و ملحقات بخشهای تعمیراتی به طور میانگین در حدود 450 مترمربع فضا در نظر گرفته شده که بطور مجزا دارای امکانات مستقل می باشد
بخش تزئینات.تودوزی و لولزم جانبی:
در این بخش با در نظر گرفتن 5 یونیت جهت ارائه خدمات و با توجه به برنامه زمان بندی(بطور میانگین اختصاص 4 ساعت به هر خودرو) این مرکز قادر خواهد بود در طی 8 ساعت کاری 10 خودرو را جهت تزئینات،تودوزی و نصب لوازم جانبی بازبینی و سرویس دهی نماید.
پیش نیاز: پیش بینی 5 واحد پارکینگ جهت نگهداری خودروهای مراجعه کننده به این بخش قبل و بعد از ارائه خدمات-تعداد 2 واحد کارواش جهت روشویی و توشویی خودروهای ترخیصی.
انبارها:
بمنظور دسترسی سهل الوصول به لوازم مصرفی و اقلام مورد نیاز تعمیرگاه جهت مصارف روزانه و ارتباط با بخش خدمات پس از فروش و فروش لوازم یدکی برای این قسمت بخشهای زیر در نظر گرفته شده:
-انبار قطعات یدکی موتور
2-انبار قطعات یدکی برقی
-انبار قطعات یدکی مربوط به بدنه شاسی خودرو
-انبار مایعات مصرفی (روغن، گیریس، واسکازین و …)
-انباز قطعات یدکی جهت فروش
فضاهای جانبی: جهت ارائه هر چه بهتر خدمات و رفاه حال کارکنان و کارگران امکانات و فضاهای زیر در نظر گرفته شده:
-رختکن بانضمام دوش و سرویس های بهداشتی (برای کارکنان و کاگران بطور مجزا)
-سلف سرویس
-محل استراحت و اسکان کارکنان جهت شیفت شب
-نهارخوری کارکنان و مدیران بصورت مجزا
-آسانسور جهت حمل بار و پرسنل
-تجهیزات تصفیه خانه آب مورد نیاز کارواش و سیستم حرارتی و برودتی
2-نمایشگاه و فروشگاه:
محل نمایش محصولات:
این بخش به منظور ارائه اطلاعات و توضیحات لازم درخصوص انواع محصولات و بلاخص در مورد تیپ های خودروی پژو 206 در نظر گرفته شده باشد.
غرفه ارائه اطلاعات فنی و تخصصی:
در این قسمت اطلاعات فنی و تخصصی مربوط به خودرو پژو 206 به صورت عکس، پوستر و فیلم به نمایش درخواهد آمد. این بخش به علت دارا بودن کلاسهای مجهز به امکانات چند رسانه ای محلی مناسب جهت برگزاری کلاسهای دوره ای تعمیرات تخصصی میباشد.
غرفه انتخاب نوع خودرو جهت خرید:
در این بخش در ابتدا به خریدار به منظور انتخاب نوع محصول و همچنین سفارش لوازج جانبی مختص محصول موردنظر اطلاعاتی ارائه میشود و سپس فرمهای سفارش خودرو موردنظر خریدار تهیه میشود.
اتاق عقد قرارداد:
در این بخش با تعبیه 6 اتاق عقد قرارداد فضای مناسبی جهت انجام امور مربوط به خرید خودرو در نظر گرفته شده.
فضاهای جانبی: جهت ارائه هر چه بهتر خدمات و رفاه حال مراجعین و خریداران امکانات و فضاهای زیر در نظر گرفته شده:
-حسابداری
-محل پذیرایی و نشیمن
-آبدارخانه
-سرویسهای بهداشتی
3-مرکز خدمات پس از فروش:
فروش لوازم یدکی:
در این قسمت کلیه لوازم یدکی جهت ارائه به مصرف کنندگان محصولات در نظر گرفته شده است. این بخش از طریق آسانسور و راه پله به انبار تعمیرگاه ارتباط دارد.
محل پذیرش و ترخیص مراجیعن تعمیرگاه:
در این بخش خدمات لازم جهت پذیرش خودروهای ارجاعی به تعمیرگاه و همچنین ارتباط با مصرف کنندگان در زمینه اعلام وضعیت خودرو در مراحل تعمیر و همچنین امور ترخیص خودرو از تعمیرگاه ارائه میگردد که شامل بخشهای زیر میباشد:
-بخش پذیرش
-حسابداری
-تریا و نشیمن (بمنظور جلب رضایت مراجعین به تعمیرگاه، محلی جهت پذیرایی و استراحت ایشان در طی مراحل ترخیص در نظر گرفته شده)
-سرویسهای بهداشتی
4-مرکز امداد خودرو:
این قسمت به منظور اداره و سامان دهی ارائه خدمات و امداد خودرویی به خودروهای درون و برون شهری در نظر گرفته شده است.
این بخش شامل:
-بخشهای اداری
-مدیریتی
-منشی
-آبدارخانه
-سرویسهای بهداشتی
5-بخشهای جانبی:
-نگهبانی ورودی
-نگهبانی های خروجی
-پارکینگ پرسنل
-پارکینگ خودروهای بخش امداد خودرو
فصل هشتم
طراحی های اولیه
فصل نهم
عکس های نهایی
نمای غربی
نمای شرقی
نمای شمالی
نمای جنوبی
سایت
پرسپکتیو
فصل دهم
نقشه های نهایی