داده کاوی حوادث شغلی در صنعت ساختمان
مورد کاوی در یک سازمان پروژه محور
ساویز محمدنبی
سینا محمدنبی
چکیده
مقاله حاضر سعی در استفاده کاربردی از دانش داده کاوی به عنوان یک ابزار تحلیلی برای یافتن الگوهای رخداد حادثه از میان 1845 مورد حادثه1 و شبه حادثه2 ثبت شده در بانک اطلاعاتی حوادث شغلی یکی از سازمان های بزرگ پروژه محور کشور در طول سال های 1381 تا 1387 دارد. ماموریت سازمان مورد مطالعه، اجرای پروژه های مرتبط با صنعت ساختمان در نقاط مختلف ایران و جهان می باشد. گستردگی جغرافیایی سایت ها و آمار بالای حوادث و شبه حوادث، از ویژگی های سازمان مورد مطالعه است. در این تحقیق با استخراج 31 مورد قانون وابستگی قابل پیگیری از رکوردهای ثبت شده، مدل هایی برای پیش بینی و جلوگیری از رخداد حوادث پیشنهاد شده است. در استخراج قوانین، حداقل مقدار شاخص های اطمینان، حمایت و صعود به ترتیب در سطوح 73%، 5% و 1 می باشند.
واژگان کلیدی: داده کاوی3، حوادث شغلی4، سازمان پروژه محور5، صنعت ساختمان6، قوانین وابستگی7
مقدمه
حادثه ی ناشی از کار به استناد ماده 60 قانون تامین اجتماعی حادثه ای است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای کارگر اتفاق می افتد و موجب صدماتی برجسم و روان وی می گردد. حوادثی که برای کارگر در حین اقدام به منظور نجات سایر افراد حادثه دیده در کارگاه و مساعدت به آنان روی می دهد نیز حادثه ناشی از کار محسوب می گردد [1].
نیروی کار ملی در مسیر توسعه کشور، به عنوان سرمایه ای گران بها در معرض مخاطرات و آسیب های جدی در بخش های مختلف اقتصادی قرار دارد. مشکلات و تهدیدهای گوناگون محیطی و عوامل طبیعی سبب می گردد تا همه ساله تعدادی از کارگران در محیط های تولیدی به علت حوادث ناشی از کار یا بیماری های ناشی از عوارض محیط کار، جان خود را از دست داده یا دچار مسمومیت ها و معلولیت های گوناگون شوند.
فرهنگ ایمنی و حفاظتی در محیط کار ارتباط مستقیم با سلامت و بهداشت نیروی کار و رشد و توسعه اقتصادی جوامع دارد و مدیریت منابع انسانی نیازمند صیانت از نیروی کار و ایمن سازی محیط کار است.
در کشور ما سالیانه مبالغی جهت غرامت های دستمزد ناشی از ایام بیماری و نقص عضو ناشی از حوادث کار هزینه می گردد و خساراتی به نیروی انسانی فعال جامعه وارد می شود. در میان آمار حوادث شغلی و خسارت های ناشی از آن، صنعت ساختمان، همواره در زمره حادثه خیزترین صنایع بوده است.
از طرفی پیشرفت روزافزون دانش داده کاوی می تواند به مدیران ایمنی و بهداشت کمک کند تا گامی مهم در جهت کاهش حوادث شغلی و در نتیجه صیانت از ارزشمندترین سرمایه های سازمان بردارند.
هدف تحقیق
مقاله حاضر سعی در استفاده کاربردی از دانش داده کاوی به عنوان ابزار تحلیل داده های موجود در بانک اطلاعاتی حوادث شغلی مرتبط با شرکت کیسون به عنوان یکی از سازمان های بزرگ پروژه محور فعال در صنعت ساختمان کشور دارد. ماموریت سازمان مورد مطالعه اجرای پروژه های مرتبط با صنعت ساختمان در نقاط مختلف ایران و جهان می باشد. گستردگی جغرافیایی مکانی و ماهیت پرخطر صنعت ساختمان و آمار بالای حوادث شغلی در این صنعت، ضرورت انجام یک مطالعه تحلیلی روی حجم داده های بسیار زیاد موجود در بانک اطلاعاتی حوادث شغلی سازمان را دو چندان کرده است.
هدف از این مقاله یافتن الگوهای رخداد حادثه با استفاده از کاوش داده های موجود در انبارهای داده سازمان، به منظور تقویت مکانیزم های پیشگیری از رخداد حوادث شغلی است. به عبارت دیگر در این تحقیق، تلاش بر استفاده کاربردی از دانش داده کاوی جهت تحلیل بانک اطلاعاتی حوادث شغلی یک سازمان پروژه محور فعال در صنعت ساختمان کشور با هدف دستیابی به مدل یا مدل هایی برای پیش بینی و جلوگیری از رخداد حوادث می باشد.
مرور ادبیات و مبانی نظری تحقیق
استاندارد OHSAS 18001، هرگونه منبع یا موقعیت بالقوه ضرر و زیان که پتانسیل منجر شدن به جراحت انسانی، بیماری، صدمه و یا ترکیبی از آنها را داشته باشد، به عنوان خطر معرفی می کند. در این استاندارد، ایمنی، در امان بودن از ریسک غیرقابل پذیرش یک خطر و حادثه به عنوان یک اتفاق یا واقعه ناخواسته که منجر به مرگ، بیماری، جراحت، صدمه و یا سایر خسارات گردد، تعریف گردیده است. چنانچه اتفاق یا واقعه منجر به خسارت و ضرر و زیان نشود، در این استاندارد از آن به عنوان شبه حادثه یاد می شود [12].
سینان اونسار و نسدت سوت8، حوادث شغلی را به عنوان یکی از مهمترین زمینه های مطالعاتی در بسیاری از نقاط جهان معرفی کرده و دلیل اصلی آن را مرگ و میر یا از کار افتادگی دایم یا موقت هزاران نفر در سال می دانند که این موضوع خود به ضربه های جبران ناپذیری در اقتصاد کشورها منجر خواهد شد [14].
نرخ بالای حوادث شغلی در دنیا و شکل گیری بانک های اطلاعاتی عظیم مرتبط با این حوادث، تمرکز توجه را از تحلیل و تصمیم گیری بر مبنای اطلاعات و دانش، به سمت کامل تر کردن روز به روز رکوردهای موجود در بانک اطلاعاتی و در نتیجه عدم استفاده مناسب در تصمیم گیری ها کشیده است.
پیشرفت روزافزون دانش داده کاوی گامی جهت تسهیل در تحلیل مجموعه داده های عظیم موجود در بانک های اطلاعاتی داده ها و هم چنین یکپارچه سازی چندین منبع داده، با اعتبار نتایج بیشتر است. از این رو مطالعات متعددی در نقاط مختلف جهان، سعی در به کارگیری دانش داده کاوی، برای تحلیل عوامل موثر بر ایجاد حوادث شغلی و کاهش ریسک خطرات مرتبط با آنها داشته اند.
سامیت آناند9 و همکارانش، با تاکید بر اهمیت استفاده از تکنیک های داده کاوی و دسته بندی این تکنیک ها به دو دسته تکنیک های سنتی نظیر آمار و نزدیکترین همسایه و تکنیک های نسل بعدی نظیر درخت تصمیم و قوانین وابستگی، به تشریح کاربرد این تکنیک ها در تحلیل داده های مرتبط با بانک اطلاعاتی IRIS پرداخته و با کشف الگوهای موجود از طریق تحلیل قوانین وابستگی بین آنها، به پیش بینی رفتار متغیر پاسخ رسیده اند [2].
یانگ مون چای10 و همکارانش، نیز کاربرد داده کاوی و قدرت مدل های پیش بینی آن را در تحلیل حوادث شغلی در کشور کره مورد مطالعه قرار داده و با استفاده از الگوهای رگرسیون، درخت تصمیم و تحلیل ارتباطات درونی فاکتورها به آنالیز اثربخشی سیاست های ایمنی پرداخته اند [4].
ارنستوس زاناتوس و دیمیتریس کوکوتوس11، با استفاده از دانش داده کاوی و در قالب آنالیز درخت تصمیم، داده های جمع آوری شده از حوادث کشتیرانی در کشور یونان در سال های 1993 تا 2006، عوامل ایجاد کننده حادثه را دسته بندی نموده و نقش فاکتورهای انسانی در وقوع حوادث مختلف را بررسی کرده اند [13].
تسا کی. اندرسن12، با استفاده از داده کاوی، داده های مربوط به پلیس لندن در سال های 1999 تا 2003 را برای شناسایی نقاط پر خطر حوادث جاده ای شناسایی کرده و به تبیین استراتژی های اثربخش، برای کاهش حوادث جاده ای پرداخته است [3].
یو- ون چن13 و همکارانش، به بررسی نقش داده کاوی در کاهش تلفات ناشی از اشتباهات درمان در طول فرایند جراحی پرداخته اند [6].
اما در میان تمام بخش های صنعتی و خدماتی، صنعت ساختمان در زمره حادثه خیزترین صنایع قرار دارد.
سینان اونسار و نسدت سوت، حوادث شغلی اتفاق افتاده در طی سال های 2000 تا 2005 در کشور ترکیه و در بخش های مختلف تولیدی و خدماتی را مورد مطالعه قرار داده اند و بخش های حادثه خیز را به ترتیب، تولید کالاهای فلزی، ساختمان، نساجی، معدن و تولید تجهیزات حمل و نقل می دانند. این در حالی ست که در میان این حوادث، مرگ و میرها و از کارافتادگی های دایمی اغلب مربوط به صنعت ساختمان بوده اند [14].
چیا- ون لیائو و ینگ- هورنگ پرنگ14، به بررسی 309 مورد گزارش حادثه ثبت شده در سال های 1999 تا 2004 در صنعت ساختمان در کشور تایوان پرداخته اند و از داده کاوی برای تحلیل نرخ مرگ و میر ناشی از حوادث در صنعت ساختمان استفاده کرده اند. در این مطالعه عوامل حادثه ساز استخراج شده و در چهار دسته عوامل فردی شامل سن، تجربه کاری، میزان حقوق ماهیانه؛ و عوامل شغلی شامل منبع حادثه، روز حادثه، ساعت حادثه؛ و عوامل مدیریتی شامل محل سایت پروژه، قیمت مناقصه پروژه، بزرگی پیمانکار؛ و عوامل محیطی شامل ماه حادثه و وضعیت بارندگی در سایت پروژه، مورد تحلیل قرار گرفته اند. بررسی نشان می دهد که عوامل محیطی نظیر میزان بارش تاثیر مهمی در نرخ حوادث شغلی دارد [9].
فلورنس ین یانگ لینگ15 و همکارانش، با استفاده از تکنیک های داده کاوی به آنالیز آماری 40 مورد تلفات و مرگ و میر در سال های 2006 تا 2008 در صنعت ساختمان کشور سنگاپور پرداخته و یازده عامل موثر بر ایمنی کارگران را در سه دسته عوامل فردی شامل جنسیت، سن، سطح مهارت کارکنان؛ و عوامل شغلی شامل کار انجام شده، نوع حادثه، زمان وقوع حادثه، ماه رخداد حادثه؛ و عوامل محیطی شامل محل سایت حادثه، اندازه شرکت پیمانکار و نوع پروژه مورد بررسی قرار داده اند. در این مطالعه تغییر فرهنگ ایمنی در سازمان، تقویت سیستم جرایم مرتبط با تخلفات ایمنی و برقراری ارتباطات موثر برای بهبود وضعیت ایمنی در صنعت ساختمان سنگاپور پیشنهاد شده است [10].
میگوئل آ. کامینو لوپز16 و همکارانش، با استفاده از دانش داده کاوی و آنالیز عوامل موثر بر ایجاد حادثه در صنعت ساختمان، 18 متغیر ایجاد کننده حادثه را در صنعت ساختمان تعیین نموده اند. این مطالعه بر روی داده های بانک اطلاعاتی صنعت ساختمان کشور اسپانیا انجام شده است. عوامل اصلی ایجاد کننده حادثه، سن، نوع استخدام، زمان حادثه، اندازه سازمان، روز حادثه تشخیص داده شده اند و در قالب فاکتورهای فردی، فاکتورهای کسب و کار، فاکتورهای مواد، فاکتورهای موقتی و جغرافیایی دسته بندی شده اند. در این مطالعه نیازهای آموزشی متناسب با شغل و زمان کار به عنوان توصیه های ایمنی استخراج شده اند [11].
چیا- فن چی17 و همکارانش، نیز با مرور 621 گزارش حادثه در تایوان و استفاده از داده کاوی، به بررسی عوامل موثر بر ایجاد حوادث شغلی در صنعت ساختمان پرداخته و عوامل فردی شامل سن، جنسیت، تجربه و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی را به عنوان عوامل اصلی ایجاد حادثه شناسایی کرده اند [8].
چیا- فن چی و همکارانش در سال 2004 نیز، با تحلیل 784 گزارش حادثه در کشور تایوان، به بررسی کانون های خطر و عوامل ساختاری ایجاد حادثه با استفاده از داده کاوی در صنعت ساختمان پرداخته و سازه، قید و بست ها، ماشین آلات و تجهیزات بارگیری و تخلیه، ماشین آلات سنگین، انفجار مواد خطرناک را عوامل ساختاری ایجاد کننده حادثه معرفی می کنند و در یک بررسی توام با سابقه کار افراد، ریسک اتفاق حادثه را برای افراد با کمتر از یک سال سابقه کار در سازمان های کوچک و سابقه کار یک تا پانزده سال برای شرکت های بزرگ را بیشتر می دانند [5 ، 7].
روش تحقیق
1. تشکیل تیم بهبود ایمنی
برای دستیابی به هدف تحقیق، پس از مرور ادبیات، تیم بهبود عملکرد مدیریت ایمنی و بهداشت در سازمان مورد مطالعه تشکیل شد. اعضای این تیم مدیر ایمنی و بهداشت، مدیر کیفیت و سرآمدی، مدیر فنی و مهندسی و مدیر هماهنگ کننده پروژه ها در سازمان بودند.
2. شناسایی متغیرهای ایجاد کننده حادثه
در این گام تیم بهبود ایمنی با استفاده از نتایج مطالعات نظری و مرور ادبیات، متغیرهای ایجاد کننده حادثه را فهرست کردند. برای این منظور جلسه طوفان ذهنی بین اعضای تیم بهبود ایمنی شامل مدیر ایمنی و بهداشت، مدیر کیفیت و سرآمدی، مدیر فنی و مهندسی، مدیر هماهنگ کننده پروژه ها و یک نفر تسهیل گر برگزار گردید.
این متغیرها ده مورد و شامل سن حادثه دیده، سابقه کار، میزان حقوق حادثه دیده، کانون خطر، ساعت و روز حادثه، محل سایت پروژه، قیمت مناقصه، ماه رخداد حادثه و میانگین بارندگی در سایت پروژه بودند.
متغیرهای سن، سابقه کار و میزان حقوق فرد حادثه دیده حاوی اطلاعاتی در مورد ویژگی های افراد شاغلی است که در معرض حوادث و شبه حوادث قرار دارند.
کانون خطر، مرحله ای از فعالیت های پروژه است که پتانسیل بالقوه آسیب رسانی به کارگر را دارد.
متغیرهای ساعت و روز حادثه، حاوی اطلاعاتی در مورد بازه زمانی رخداد حادثه یا شبه حادثه می باشند.
محل سایت پروژه، متغیری است که اطلاعاتی در مورد محل فیزیکی اجرای پروژه در اختیار قرار می دهد و هم چنین با توجه به تخصیص یک مدیر پروژه برای هر سایت، امکان انجام تحلیل در مورد نحوه عملکرد مدیر پروژه را نیز فراهم می کند.
قیمت مناقصه پروژه حاوی اطلاعاتی در مورد حجم و پیچیدگی فعالیت های پروژه است که برای هر پروژه با محوریت واحد مناقصات سازمان تکمیل می گردد.
متغیر ماه رخداد حادثه نیز حاوی اطلاعاتی در مورد شرایط محیطی خاص هر ماه است که می تواند بر عملکرد پروژه و رخداد حوادث یا شبه حوادث تاثیرگذار باشد.
میانگین بارندگی در سایت پروژه نیز، متغیری است که حاوی اطلاعاتی در مورد شرایط جوی و محیطی تاثیرگذار بر پروژه است.
3. جمع آوری و آماده سازی داده ها
در مرحله بعد، جمع آوری اطلاعات مرتبط با متغیرهای ایجاد کننده حوادث شغلی از انبارهای مختلف داده در سازمان آغاز گردید. برای این منظور اطلاعات مرتبط با دو بانک اطلاعاتی حوادث شغلی و اطلاعات پرسنلی سازمان مورد بررسی قرار گرفتند.
اطلاعات ثبت شده در بانک حوادث شغلی این شرکت که در مورد 9 سایت مختلف پروژه های اجرا شده و در دست اجرا بود، مورد بررسی قرار گرفت. داده های موجود متعلق به سالهای 1381 تا 1387 و مشتمل بر 1845 مورد حادثه و شبه حادثه بود.
جدول شماره یک نشان دهنده وضعیت رخداد حوادث در پروژه ها و طی سال های 1381 تا 1387 در سازمان مورد مطالعه می باشد.
جدول شماره 1: آمار تعداد حوادث و شبه حوادث سالیانه (1381-1387)
کد پروژه
تعداد حوادث و شبه حوادث ثبت شده در سال های 1381-1387
81
82
83
84
85
86
87
loc1
24
107
89
loc2
11
69
65
15
loc3
2
13
loc4
1
20
14
loc5
2
12
11
loc6
loc7
22
251
457
190
loc8
2
41
37
loc9
1
21
80
83
70
26
19
36
197
236
167
367
558
284
با بررسی اطلاعات موجود، 101 مورد داده مفقود شده وجود داشت (یک مورد مرتبط با متغیر میزان حقوق دریافتی و 100 مورد مرتبط با متغیر سابقه کار) که پس از بررسی مجدد گزارش های حوادث، خطای موجود به دلیل ورود اطلاعات اپراتور تشخیص داده شد و بنابراین بانک اطلاعاتی مورد استفاده تکمیل و داده های مرتبط اصلاح گردید.
4. دسته بندی داده ها
پس از بررسی های به عمل آمده توسط تیم بهبود، متغیرها، به چهار دسته عوامل فردی، عوامل شغلی، عوامل مدیریتی و عوامل محیطی تقسیم بندی شدند و بدین ترتیب دسته بندی زیر صورت گرفت:
* عوامل فردی شامل حقوق، سابقه کار و سن حادثه دیده
* عوامل شغلی شامل کانون خطر، ساعت حادثه، روز حادثه
* عوامل مدیریتی شامل سایت پروژه و قیمت مناقصه پروژه
* عوامل محیطی شامل ماه حادثه و میانگین بارندگی در سایت
جدول شماره دو نشان دهنده وضعیت داده های مورد استفاده در تحقیق است.
جدول شماره 2: آمار تعداد حوادث به صورت دسته بندی شده (1381-1387)
عوامل
دسته بندی عوامل موثر بر حوادث
کد دسته ها
معیار دسته بندی
میزان رخداد حادثه
عوامل فردی
حقوق ماهیانه
sal1
کمتر از 4500000 ریال
1232
sal2
از 4500000 تا 7000000 ریال
580
sal3
از 7000000 تا 9500000 ریال
22
sal4
بیشتر از 9500000 ریال
10
sal5
نامشخص
1
سابقه کار
exp1
کمتر از 10 روز
920
exp2
از 10 تا 30 روز
525
exp3
از 30 تا 180 روز
176
exp4
از 180 تا 365 روز
42
exp5
بیشتر از 365 روز
82
exp6
نامشخص
100
سن
age1
کمتر از 25 سال
850
age2
از 25 تا 34 سال
350
age3
از 35 تا 44 سال
218
age4
از 45 تا 54 سال
340
age5
بیش از 55 سال
87
عوامل شغلی
کانون خطر
sou1
سازه
910
sou2
ساخت و ساز موقت
320
sou3
تجهیزات سازه و ساخت و ساز
303
sou4
ماشین آلات ساخت و ساز
56
sou5
ماشین آلات سنگین
96
sou6
تجهیزات حمل و نقل
145
sou7
مواد
15
ساعت حادثه
tim1
07:00-11:00
642
tim2
11:00-14:00
213
tim3
14:00-18:00
670
tim4
18:00-07:00
320
روز حادثه
wee1
شنبه – یکشنبه
521
wee2
دوشنبه – سه شنبه
640
wee3
چهار شنبه – پنج شنبه
418
wee4
جمعه
266
عوامل مدیریتی
نام پروژه محل حادثه
Loc 1
پروژه 1
220
Loc 2
پروژه 2
160
Loc 3
پروژه 3
15
Loc 4
پروژه 4
35
Loc 5
پروژه 5
25
Loc 6
پروژه 6
920
Loc 7
پروژه 7
80
Loc 8
پروژه 8
300
Loc 9
پروژه 9
90
قیمت مناقصه
bid1
کمتر از صد میلیارد ریال
90
bid2
از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال
500
bid3
از هزار میلیارد تا پنج هزار میلیارد ریال
300
bid4
بیش از پنج هزار میلیارد ریال
955
عوامل محیطی
ماه حادثه
mon1
فروردین و اردیبهشت
255
mon2
خرداد و تیر
454
mon3
مرداد و شهریور
200
mon4
مهر و آبان
385
mon5
آذر و دی
227
mon6
بهمن و اسفند
324
میانگین بارش در سایت حادثه
acc1
کمتر از 20 میلی متر
625
acc2
بیشتر از 20 میلی متر
1220
5. استخراج قوانین وابستگی
پس از دسته بندی داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS Clementine، نسبت به استخراج قوانین وابستگی از میان داده های دسته بندی شده اقدام شد.
بررسی های اولیه حاکی از وجود 1816 قانون وابستگی در بین داده های موجود بود که با تنظیم شاخص های اطمینان، حمایت و صعود به ترتیب در حد 73%، 5% و 1، در نهایت تعداد 31 قانون نهایی گردید.
جدول شماره 3 بیانگر نتایج حاصله از قوانین وابستگی می باشد.
جدول شماره 3: قوانین وابستگی استخراج شده از بانک اطلاعاتی حوادث شغلی
شماره مرجع
(بین 1 تا 1816)
قوانین وابستگی
حمایت
اطمینان
صعود
شماره قانون
Y
(
X
349
Sal1
(
Bid2 & wee1
7.58
78.57
1.17
1
863
Sal1
(
Bid2 & wee1 & acc1
7.58
78.57
1.17
2
834
Sal1
(
Mon2 & wee2 & acc2
5.04
76.34
1.14
3
221
Sal1
(
Tim4 & acc1
5.25
76.28
1.14
4
253
Sal1
(
Age4 & mon2
5.09
75.53
1.13
5
204
Sal1
(
Sou3 & acc1
5.52
75.49
1.13
6
923
Sal1
(
Wee1 & acc1 & sou1
5.04
75.26
1.12
7
98
Sal1
(
Loc1 & sou1
6.28
75
1.12
8
507
Sal1
(
Loc1 & bid2 & sou1
6.28
75
1.12
9
510
Sal1
(
Loc1 & acc1 & sou1
6.28
75
1.12
10
1081
Sal1
(
Exp2 & tim1 & sou1
5.20
75
1.12
11
1310
Sal1
(
Loc1 & bid2& acc1 & sou1
6.28
75
1.12
12
105
Sal1
(
Mon5 & exp1
5.79
74.76
1.11
13
2
Sal1
(
Exp5
5.36
74.74
1.11
14
899
Sal1
(
Bid2 & tim3 & exp1
5.14
74.73
1.11
15
1416
Sal1
(
Bid2 & acc1 & tim3 & exp1
5.14
74.73
1.11
16
99
Sal1
(
Loc1 & exp1
6.34
74.35
1.11
17
508
Sal1
(
Loc1 & bid2 & exp1
6.34
74.35
1.11
18
511
Sal1
(
Loc1 & acc1 & exp1
6.34
74.35
1.11
19
1311
Sal1
(
Loc1 & bid2 & acc1 & exp1
6.34
74.35
1.11
20
208
Sal1
(
Sou3 & exp1
8.18
74.17
1.11
21
340
Sal1
(
Mon2 & wee2
8.94
73.93
1.10
22
374
Sal1
(
Wee1 & acc1
9.32
73.83
1.10
23
1645
Sal1
(
Tim1 & sou1 & exp1 & acc2
5.79
73.83
1.10
24
798
Sal1
(
Wee3 & sou1 & exp1
6.17
73.68
1.10
25
846
Sal1
(
Mon2 & sou1 & bid4
5.69
73.33
1.09
26
11
Sal1
(
Loc1
11.92
73.18
1.09
27
89
Sal1
(
Loc1 & bid2
11.92
73.18
1.09
28
95
Sal1
(
Loc1 & acc1
11.92
73.18
1.09
29
503
Sal1
(
Loc1 & acc1 & bid2
11.92
73.18
1.09
30
224
Sal1
(
Tim4 & age1
7.64
73.04
1.09
31
نتایج و یافته های تحقیق
پس از انتخاب قوانین مندرج در جدول شماره 3، موارد زیر توسط تیم بهبود ایمنی به عنوان قوانین استخراج شده تفسیر و تمام آنها به عنوان قوانین قابل پیگیری تشخیص داده شدند.
قانون اول:
با اطمینان 79% پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها بین صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است در روزهای شنبه و یکشنبه برای افراد با حقوق کمتر از 4500000 ریال حادثه آفرین است.
قانون دوم:
با اطمینان 79% پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها بین صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است و در محل هایی که میانگین بارش آنها کمتر از 20 میلی متر است اجرا می شوند، در روزهای شنبه و یکشنبه برای افراد با حقوق کمتر از 4500000 ریال حادثه آفرین است.
قانون سوم:
با اطمینان 76% در ماه های خرداد و تیر و در روزهای دوشنبه و سه شنبه، در محل هایی که میانگین بارش در آنجا بیش از بیست میلی متر است، برای افرادی که حقوق آنها از 4500000 ریال کمتر است، امکان رخداد حادثه وجود دارد.
قانون چهارم:
با اطمینان 76% در ساعات 6 بعد از ظهر تا 7 صبح (شیفت شب) در سایت های با بارش کمتر از 20 میلی متر برای افراد با حقوق کمتر از 45000000 ریال امکان رخداد حادثه وجود دارد.
قانون پنجم:
با اطمینان 76% در ماه های خرداد و تیر، برای افرادی که در گروه سنی 45 تا 55 سال قرار دارند و حقوق آنها از 4500000 ریال کمتر است امکان رخداد حادثه یا شبه حادثه وجود دارد.
قانون ششم:
با اطمینان 75% در مناطقی که میزان بارندگی آنها کمتر از 20 میلی متر است افرادی که حقوق کمتر از 4500000 ریال دارند در معرض خطر تجهیزات سازه و ساخت و ساز هستند.
قانون هفتم:
با اطمینان 75% در مناطقی که میزان بارندگی آنها کمتر از 20 میلی متر است، در روزهای شنبه و یکشنبه و در کانون خطر سازه برای افرادی که حقوق کمتر از 4500000 ریال دارند امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون هشتم:
با اطمینان 75% در سایت شماره 1 و در کانون خطر سازه برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون نهم:
با اطمینان 75% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است، در کانون خطر سازه برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون دهم:
با اطمینان 75% در سایت شماره 1 و مناطقی که میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است، در کانون خطر سازه برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون یازدهم:
با اطمینان 75% در کانون خطر سازه و در ساعات 7 تا 11 صبح برای افرادی که سابقه کاری بین 10 تا 30 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون دوازدهم:
با اطمینان 75% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است و میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است، در کانون خطر سازه برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون سیزدهم:
با اطمینان 74.7% درماه های آذر و دی برای افرادی که کمتر از ده روز سابقه کار دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون چهاردهم:
با اطمینان 74.7% افراد با سابقه کاری بیش از یکسال که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است در معرض رخداد حادثه و شبه حادثه قرار دارند.
قانون پانزدهم:
با اطمینان 74.7% در پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است، در ساعات 14 تا 18 عصر برای افرادی که سابقه کار کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون شانزدهم:
با اطمینان 74.7% در پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است و میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است، در ساعات 14 تا 18 عصر برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون هفدهم:
با اطمینان 74.3% در سایت شماره 1 و برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون هجدهم:
با اطمینان 74.3% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است برای افرادی که تجربه کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون نوزدهم:
با اطمینان 74.3% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است، برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیستم:
با اطمینان 74.3% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است و میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است، برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و یکم:
با اطمینان 74.1% در کانون خطر تجهیزات سازه و ساخت و ساز برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و دوم:
با اطمینان 73.9% در ماه های خرداد و تیر، در روزهای دوشنبه و سه شنبه برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و سوم:
با اطمینان 73.8% در روزهای شنبه و یکشنبه در مناطقی که میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و چهارم:
با اطمینان 73.8% در ساعات 7 الی 11 صبح و در کانون خطر سازه، در مناطقی که میزان بارندگی در آنها بیش از 20 میلی متر است، برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و پنجم:
با اطمینان 73.6% در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه و در کانون خطر سازه، برای افرادی که سابقه کاری کمتر از 10 روز دارند و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و ششم:
با اطمینان 73.3% در ماه های خرداد و تیر در پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها بیش از پنج هزار میلیارد ریال است، در کانون خطر سازه، برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و هفتم:
با اطمینان 73.1% در سایت شماره 1، برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و هشتم:
با اطمینان 73.1% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است، برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون بیست و نهم:
با اطمینان 73.1% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر است، برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون سی ام:
با اطمینان 73.1% در سایت شماره 1 و پروژه هایی که میزان بارندگی در آنها کمتر از 20 میلی متر و قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است، برای افرادی که میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
قانون سی و یکم:
با اطمینان 73% در ساعات 18 عصر تا 7 صبح (شیفت شب)، برای افرادی که سن آنها کمتر از 25 سال است و میزان حقوق آنها کمتر از 4500000 ریال است امکان رخداد حادثه و شبه حادثه وجود دارد.
بحث و جمع بندی
با تشخیص قابل پیگیری بودن تمام قوانین استخراج شده توسط تیم ایمنی، جهت تهیه برنامه و اولویت بندی اجرای اقدامات اصلاحی لازم، مقرر گردید قوانینی که شاخص صعود آنها بیشتر یا مساوی 1.12 باشد، به عنوان اولویت بهبود انتخاب گردند. در تعریف اقدامات اصلاحی و پروژه های بهبود علاوه بر شاخص های صعود، اطمینان و حمایت، عواملی که در قوانین مختلف بیشترین فراوانی تکرار را داشتند از اولویت بالاتری برخوردار شدند. بدین ترتیب اهم تصمیمات پروژه های بهبود تعریف شده به شرح زیر است:
* برنامه ریزی مجدد و تجدید دوره های آموزشی ایمنی شغلی برای افرادی که در دسته حقوقی زیر 4500000 ریال قرار دارند با توجه به اینکه در تمام قوانین این دسته از افراد در معرض خطر تشخیص داده شده اند.
* تقویت ساختار ایمنی (به کارگیری ناظر مقیم) در سایت ها و در زمان هایی که مطابق قوانین استخراج شده نیازمند بهبود بیشتری بودند. به عنوان مثال با توجه به قانون شماره 2، مقرر گردید یک متخصص ایمنی و بهداشت شغلی به عنوان ناظر ایمنی در روزهای شنبه و یکشنبه در پروژه هایی که قیمت مناقصه آنها از صد میلیارد تا هزار میلیارد ریال است و در محل های با میانگین بارش کمتر از 20 میلی متر اجرا می شوند، به کار گرفته شود تا به طور خاص از افرادی که حقوق آنها از 4500000 ریال کمتر است، مراقبت نماید.
بدین ترتیب پروژه بهبود ذکر شده برای تمام قوانین استخراج شده تعریف و در برنامه اجرایی مدیریت ایمنی و بهداشت سازمان قرار گرفت.
لازم به ذکر است، زمان کوتاه اجرای پروژه و عدم فرصت لازم برای پایش نتایج حاصل از پروژه های بهبود تعریف شده، می تواند منجر به عدم امکان اثبات اثربخشی آنها گردد. در عین حال با توجه به مطرح بودن صنعت ساختمان به عنوان یکی از حادثه خیزترین صنایع موجود و نیز عدم کاوش داده های مرتبط با حوادث شغلی این صنعت در سطح ملی، طرح موضوع تحقیق در سطح ملی و در دامنه این صنعت و سایر صنایع حادثه خیز به عنوان موضوعی جدید و جذاب برای تحقیق خواهد بود.
منابع و مآخذ
منابع فارسی
کمالان، سید مهدی؛ "مجموعه قوانین و مقررات کار و تامین اجتماعی"؛ انتشارات کمالان؛ تهران، چاپ چهارم؛ 1388
منبع لاتین
Anand, Sumit; Keren, Nir; Tretter, Marietta J.; Wang, Yanjun; O'Connor, T. Michael; Mannan, M. Sam; "Harnessing data mining to explore incident databases", Journal of Hazardous Materials, Volume 130, Issues 1-2, Pages 33-41, 17 March 2006
Anderson, Tessa K.; "Kernel density estimation and K-means clustering to profile road accident hotspots Accident Analysis & Prevention", In Press, Corrected Proof, Available online 23 January 2009
Chae,Young Moon; Hee Ho, Seung; Cho, Kyoung Won; Lee, Dong Ha; Ha, Sun Ji; "Data mining approach to policy analysis in a health insurance domain", International Journal of Medical Informatics, Volume 62, Issues 2-3, Pages 103-111, July 2001
Chan, Chin-Jui; Shyue, Shiahn-Wern; "A study on the application of data mining to disadvantaged social classes in Taiwan's population census", Expert Systems with Applications, Volume 36, Issue 1, Pages 510-518, January 2009
Chen, Yuh-Wen; Larbani, Moussa; Hsie, Cheng-Yen; Chen, Chao-Wen; "Introduction of affinity set and its application in data-mining example of delayed diagnosis", Expert Systems with Applications, In Press, Uncorrected Proof, Available online 20 February 2009
Chi, Chia-Fen; Chang, Tin-Chang; Hung, Kuei-Hui; "Significant industry-source of injury-accident type for occupational fatalities in Taiwan", International Journal of Industrial Ergonomics, Volume 34, Issue 2, Pages 77-91, August 2004
Chi, Chia-Fen; Chang, Tin-Chang; Ting, Hsin-I; "Accident patterns and prevention measures for fatal occupational falls in the construction industry", Applied Ergonomics, Volume 36, Pages 391-400, Issue 4, July 2005
Liao, Chia-Wen; Perng, Yeng-Horng; "Data mining for occupational injuries in the Taiwan construction industry", Safety Science, Volume 46, Issue 7, Pages 1091-1102, August 2008
Ling, Florence Yean Yng; Liu, Min; Woo, Yue Chiau; "Construction fatalities in Singapore", International Journal of Project Management, In Press, Corrected Proof, Available online 24 December 2008
López, Miguel A. Camino; O. Ritzel, Dale; Fontaneda, Ignacio; González Alcantara, Oscar J.; "Construction industry accidents in Spain", Journal of Safety Research, Volume 39, Pages 497-507, Issue 5, 2008
"OHSAS 18001:2007 standard"
Tzannatos, Ernestos, Kokotos, Dimitris; "Analysis of accidents in Greek shipping during the pre- and post-ISM period", Marine Policy, In Press, Corrected Proof, Available online 5 March 2009
Unsar, Sinan; Sut, Necdet; "General assessment of the occupational accidents that occurred in Turkey between the years 2000 and 2005", Safety Science, Volume 47, Issue 5, Pages 614-619, May 2009
Data Mining for Occupational Accidents in Construction Industry
Case Study: A Project Oriented Organization
Saviz Mohammadnabi
Sina Mohammadnabi
Mahnaz Goodarzi
Abstract
This study attempted to use data mining as a powerful analytical tool to find patterns for occurrence of accidents from 1845 recorded events in safety data warehouse in one of the largest project-based organizations active in construction industry in Iran between the years 2002 and 2008. High-risk nature of construction industry, Geographic expansion of the projects sites and large number of accidents are the characteristics of this organization. Predicting and preventing models for occurrence of accidents have been proposed in this study by extracting 31 traceable Association rules from recorded events. Extracting the rules, the minimum amount of confidence, support and lift indicators have been set respectively in 73%, 5% and 1 levels.
Key words: Data mining, occupational accidents, project base organizations, construction industry, Association rules
1 – Accident
2 – Near miss
3 – Data Mining
4 – occupational accidents
5 – project base organizations
6 – construction industry
7 – Association rules
8 – Sinan Unsar, Necdet Sut
9 – Sumit Anand
10 – Young Moon Chae
11 – Ernestos Tzannatos, Dimitris Kokotos
12 – Tessa K. Anderson
13 – Yuh-Wen Chen
14 – Chia-Wen Liao, Yeng-Horng Perng
15 – Florence Yean Yng Ling
16 – Miguel A. Camino López
17 – Chia-Fen Chi
—————
————————————————————
—————
————————————————————
1