توربـــین های بادی
استفاده از انرژی باد در فضاهای باز حتی در قلب دریاها
تبدیل انرژی بــاد به انرژی بــرق توسط توربین های بادی
صرفه جویی در مصرف سوختهای فسیلی و جایگزینی
مصرف کننده های برقی و عدم افزایش قیمت برق بدلیل خشکسالیو کم آبی و در نهایت فرار از آلودگی های زیست محیطیدر عصر حاضر لزوم استفاده از انرژی های نو بدلیل افزایش مداوم جمعیت، کشورهای جهان را بیش از پیش با مشکل کمبود انرژی روبه رو ساخته و حیات بشر را تهدید می کند. شاید با کوشش مداوم دانشمندان، پرتو امیدی بر چهره حیات بر روی کره خاکی بتابد و بیم متلاشی شدن تمدن بشر در اثر کمبود انرژی و کثرت آلودگی محیط، از بین برود.یکی از مهمترین عوامل آلوده کننده محیط زیست در جهان و به خصوص در کشور ما ایران، مصرف انرژی فسیلی در فضاهای مسکونی، برای تهیه آب گرم مصرفی و تامین گرمای فضای خانه است، که با هجوم روز افزون انسانها از روستاها به شهرها به تعداد مصرف کنندگان سوخت های فسیلی، که در واقع پایه های صنعت نوین جهان و از جمله ایران را شامل می شوند افزوده می شود پس با اجرای اصول پایداری محیطی می توان با این مشکل مبارزه کرد.پایداری محیطی به معنی حفظ سرمایه های طبیعی است که ایجاب می کند ما انسانها در مصرف مواد تجدید شونده و در مصرف آب و منابع انرژی حد و اندازه را رعایت کنیم و بیشتر از آنچه سیستم های طبیعی می توانند فراهم کنند، مصرف نکنیم. مشکلات زیست محیطی ناشی از کاربرد سوخت های فسیلی و افزایش روز افزون تقاضای انرژی، رویکرد به انرژی های تجدید پذیر، توسعه و کاربرد این منابع را در دنیا هر روز ضروری تر می سازد. برنامه های تولید انرژی کشورهای توسعه یافته و در حال پیشرفت دنیا، به میزان قابل توجهی بر روی انرژی های نو متمرکز شده است. یکی از این انرژی های نو را می توان انرژی تجدیدپذیر باد نام برد. استفاده از انرژی باد در مقایسه با سایر منابع انرژی مورد استفاده، در بسیاری از کشورهای جهان رو به افزایش است.استفاده از تکنولوژی توربین های بادی به دلیل عدم آلودگی محیط زیست و همچنین قیمت پایین توربین های برق بادی در مقایسه با سایر انرژی های نو یک انتخاب مناسب در مقایسه با دیگر منابع انرژی تجدیدپذیر است. از مزایای استفاده از این انرژی عدم نیاز توربین بادی به سوخت، تامین بخشی از تقاضای انرژی برق، کمتر بودن نسبی قیمت انرژی باد نسبت به انرژی فسیلی در بلند مدت، تنوع بخشیدن به منابع انرژی و ایجاد سیستم پایدار انرژی، عدم نیاز به آب، عدم نیاز به فضای زیاد، و نکته مهم عدم آلودگی محیط زیست است. با توجه به روند روز افزون استفاده از انرژی های نو و پیشرفت سیستم ها با توسعه تکنولوژی، جهت ایجاد تنوع در منابع تامین انرژی و کاهش مصرف سوختهای فسیلی و از آنجا که انرژی های نو در کاهش آلودگی های محیط زیست نقش مهمی دارند، باید حرکتی در تولید این گونه انرژی ها صورت گیرد تا در صورت بروز بحران انرژی در جهان، جهت تامین بخشی از انرژی مورد استفاده قرار گیرند.
پیشینه تاریخی ایرانیان در استفاده از انرژی بادی ، به حدود 300 سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد. آنها با توجه به وضعیت جغرافیایی خاص فلات ایران برای آرد کردن غلات از آسیاب های بادی استفاده می کردند.
امروزه انرژی باد از دو منظر مورد توجه و عنایت قرار گرفته است.اولا انرژی باد از جمله منابع تجدید شونده محسوب می گردد و دوما این انرژی را می توان در زمره انرژی های پاک قرار داد.با توجه به وضعیت اقلیمی کشور ، وجود پتانسیل مناسب و قابلیت بالای استفاده از این نوع انرژی، توسعه توربین های بادی به عنوان یک باید مورد توجه قرار گرفته است.با توجه به موارد فوق الذکر مجموعه پیله وران کیش ، ایجاد دانش مناسب جهت استفاده از انرژی باد و تولید توربین های بادی را به عنوان یکی از اهداف والای خویش قرار داده است.در حال حاضر انرژی جنبشی باد مورد استفاده بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا قرار گرفته است.
فلذا به زعم بسیاری از اندیشمندان ایران زمین ، یکی از مهمترین راه های پیشرفت صنعت برقی کشور توسعه توربین های بادی و تلاش در راه استفاده فعال از آنها می باشد.ایرانی بودن ، قبل از هر چیز مسئولیت سنگین تلاش در راه اعتلا ، پیشرفت و سربلندی این مرز و بوم را بر دوشمان به ودیعه گذارده است.
بررسی چگونگی استفاده از این انرژی در دنیای امروز:
در حال حاظر استراتژی اکثر کشورهای جهان،تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود و عدم تکیه بر منابع انرژی نفت می باشد.در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا،آلمان،اسپانیا،انگلستان،ایتالیا،دانمارک،فرانسه،کانادا و بسیاری کشورهای دیگر،توربین های بزرگ و کوچک ساخته شده،و برنامه هایی جهت ادامه پژوهش ها و استفاده بیشتر از این انرژی به جهت تولید انرژی در واحد های چند مگاواتی مورد مطالعه قرار دارد.طبق آمار گرفته شده،در پایان سال 2006 میلادی،ظرفیت تولید برق از انرژی بادی در سراسر جهان 73/9 کیلووات بوده،اگر چه این میزان تنها حدود یک درصد از انرژی الکتریکی تولیدی در جهان محسوب می گردد،اما استفاده از این انرژی مزایای بسیار زیادی نسبت به سایر روش های تولید برق دارد که از آن جمله پاک بودن این انرژی و قابلیت تجدید شوندگی آن می باشد.پتانسیل قابل بهره برداری انرژی باد در جهان 110 مگاژول برآورد گردیده است که از این مقدار 60000 مگاوات ظرفیت نسب شده تا اواخر سال 2005 میلادی در جهان می باشد.
بررسی چگونگی استفاده از انرژی بادی در ایران
نگاهی اجمالی به وضعیت استفاده از این انرژی پاک در ایران
کشور ایران به عنوان اولین تمدن استفاده کننده از این انرژی مطرح می باشد.فاعدتا وجود پتانسیل های بالقوه مناسب جهت استفاده از این انرژی پاک،نیاکان و پیشینیانمان را به استفاده از این انرژی ترغیب نموده است.امروز با تلاش متخصصان ایرانی،کشور ما نیز به منظور تامین انرژی الکتریکی در این راه گام نهاده است.در این راستا احداث نیروگاه های بادی و استفاده از انرژی های پاک راه مناسبی جهت کاهش سرانه مصرف انرژی مورد نظر قرار گرفته است.با استفاده از انرژی های پاک،علیرغم حفاظت از محیط زیست می توان به اقتصاد کشور کمک های شایانی نمود.هم اکنون میزان تولید برق در سراسر کشور در حدود 30 هزار مگاوات است که از طریق نیروگاه های مختلف اعم از گازی،سیکل ترکیبی،بخار و آبی تولید می شود.مطالعات و محاسبات انجام شده در زمینه تخمین پتانسیل انرژی باد در ایران نشان داده اند که تنها در 26 منطقه از کشور (شامل 45 سایت مناسب می باشد.)میزان ظرفیت اسمی،با در نظر گرفتن یک راندمان کلی 33% در حدود 6500 مگاوات می باشد.این مهم در صورتی می باشد که ظرفیت اسمی کل نیروگاه های برق کشور (در حال حاضر) 34000 مگاوات است.در توربین های بادی انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی و متعاقبا به انرژی الکتریکی تبدیل می شود. این مهم زمانی ممکن می گردد که متوسط سرعت باد در حدود 5 الی 25 متر بر ثانیه باشد.
پیشرفت استفاده از انرژی باد در ایران
کشور ایران همگام با پیشرفت جهانی در سال 1373 با نصب دو توربین بادی به ظرفیت 550 کیلووات به باشگاه کشورهای صاحب تکنولوژی تولید انرژی برق از جریان باد پیوست.بهره برداری از انرژی باد در ایران از سال 1373 در مناطق منجیل و رودبار آغاز گردیده و تا کنون انرژی تولید شده در این منطقه با استفاده از انرژی باد به حدود 34 مگاوات رسیده است.لازم به ذکر آنست که توربین هایی با ظرفیت 300،500،600 . 650 کیلووات در منطقه فوق نصب گردیده اند.
پروژه دیگری که در زمینه استفاده از انرژی باد در تولید برق به بهره برداری رسیده است،پروژه نیروگاه بادی بینالود می باشد.نیروگاه بادی بینالود با ظرفیت اسمی 283 مگاوات در سال 1381 در محدوده بینالود از توابع شهرستان بینالود در استان خراسان رضوی به بهره برداری رسیده است.بر اساس نتایج به دست آمده از آمار ایستگاه هواشناسی،متوسط سرعت باد در این منطقه در ارتفاع 30 متری از سطح زمین در سال 2003 میلادی حدود 73 متر بر ثانیه می باشد.سرعت باد با توجه به مهیارهای جهانی مطروح کاملا مناسب بوده و استعداد این منطقه را جهت احداث و توسعه نیروگاه های بادی نمایان می سازد.بررسی تولید برق نیروگاه بادی بینالود حاکی از آن است که ضریب تولید توربین های نیروگاه در حدود 30% بوده،که تقریبا برابر با ضریب تولید اکثر نیروگاه های بادی جهان می باشد.در حال حاظر دو نیروگاه فوق الذکر با ظرفیت 100 مگاواتی در منجیل استان گیلان و 4/28 مگاواتی بینالود در استان خراسان رضوی در حال بهره برداری می باشد.توربین از قطعات بیشماری تشکیل می شود و از این به بعد به جای استفاده از کلمه توربین بادی که شامل کلیات می شود بر روی نوع ژنراتور و از کلمه ژتراتور بادی استفاده خواهد گردید.توربین ها از یک قسمت اصلی به نام ناسل یا ماشین خانه که مهمترین قسمت می باشد تشکیل می شود که شامل اجزاء اصلی می گردد و مونتاژ آن مستلزم استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب و به کارگیری نیروی کار ماهر و آموزش دیده می باشد و از انواع ژنراتورهای AC متداول که همان سیستم روتور و استاتور می باشد استفاده می شود.عملیات مونتاژ این نوع ماشین خانه(ناسل) مستلزم حداقل 3000 متر مربع سالن مجهز به جرثقیل های پیشرفته و سنگین صورت می گیرد و در بهترین وضعیت و به طور میانگین ظرفیت تولید این نوع ژنراتور 10 الی 15 دستگاه در ماه می باشد. ناگفته نماند که این نوع ژنراتورها از حداقل توان اسمی 600 کیلووات شروع شده و سپس 660 و به 1 مگاوات می رسد که انرژی آن مستقیم به برق شبکه متصل است که مستلزم نصب بر روی برج های قوی با حداقل ارتفاع 30 الی 40 متر جهت دریافت بهترین وزش باد است.
هزینه این نوع توربین ها به ازای هر مگاوات 2 میلیارد تومان محاسبه شده است!
ژنراتورهای JP نسل نوین ژنراتورهای دائم مگنت است که راندمان کاری و بازده خروجی بالاتری نسبت به سایر ژنراتورها دارد به این صورت که خبری از روتور و استاتور نیست بلکه سیم پیچ یا همان استاتور بین مجموعه ای از آهن رباهای دائم H-M که تشکیل دو قطب را می دهند می چرخد که القاء متقابل بین آهن رباهای دائم و سیم پیچ برق متناوب یا AC ایجاد می شود که سیم پیچ شروع به گردش می کند.
هزینه ساخت این نوع توربین پایین،قطعات تشکیل دهنده به حداقل رسیده و به بیش از 7 قطعه تجاوز نمی کند.وزن سبک و کم حجم بودن این نوع ژنراتور و جنس آلومینیوم آن که باعث جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی در شرایط مختلف آب و هوایی می گردد از دیگر نکات مثبت این نوع توربین است. در این توربین خبری از ماشین خانه و گیربکس نیست بلکه این ژنراتور 3 فاز بوده و در دور پایین برق مورد نیاز را تامین می کند.این ژنراتور به صورت مسقیم برق می دهد و برق تولید شده توسط این ژنراتور AC سه فاز است که می توان به طور مستقیم از آن استفاده کرده و هم انرژی را توسط مبدل ها به DC تبدیل کرده و در باطری ذخیره کرد که در مواقعی که باد نمی وزد برق DC باطری را به AC تبدیل و در اختیار مصرف کننده قرار دهد.
توان اسمی خروجی این نوع توربین از 1 کیلووات شروع و سپس 5،3 و در نهایت به 10 کیلووات می رسد.
استفاده این توربین در روستاها و نقاط دوردست که امکان برق دهی شبکه دشوار است کاربرد فراوان و اقتصادی تری دارد،در مزارع کشاورزی با توجه به ابعاد کوچک آن و حداکثر ارنفاع دکل 20 متری جهت تامین روشنایی،چاه آب و….. کاربرد دارد که حمل و نقل و جابه جایی ساده تر و بی خطری را دارد و در صورت عدم کفایت توان 10 کیلووات 2 توربین با این مشخصات را بعد از یک سو سازی (DC) می توان 2 دستگاه توربین 10 کیلووات را با هم موازی کرد و 20 کیلووات توان خروجی دریافت کرد.
ساختار توربین های بادی
انرژی باد نظیر سایر منابع انرژی تجدید پذیر، بطور گسترده ولی پراکنده در دسترس می باشد. تابش نامساوی خورشید در عرض های مختلف جغرافیایی به سطح ناهموار زمین باعث تغییر دما و فشار شده و در نتیجه باد ایجاد می شود. به علاوه اتمسفر کره زمین به دلیل چرخش، گرما را از مناطق گرمسیری به مناطق قطبی انتقال می دهد که باعث ایجاد باد می شود. انرژی باد طبیعتی نوسانی و متناوب داشته و وزش دائمی ندارد.از انرژی های بادی جهت تولید الکتریسیته و نیز پمپاژ آب از چاهها و رودخانه ها، آرد کردن غلات، کوبیدن گندم، گرمایش خانه و مواردی نظیر اینها می توان استفاده نمود. استفاده از انرژی بادی در توربین های بادی که به منظور تولید الکتریسته بکار گرفته می شوند از نوع توربین های سریع محور افقی می باشند. هزینه ساخت یک توربین بادی با قطر مشخص، در صورت افزایش تعداد پره ها زیاد می شود.انرژی باد نظیر سایر منابع انرژی تجدید پذیر، بطور گسترده ولی پراکنده در دسترس می باشد. تابش نامساوی خورشید در عرض های مختلف جغرافیایی به سطح ناهموار زمین باعث تغییر دما و فشار شده و در نتیجه باد ایجاد می شود. به علاوه اتمسفر کره زمین به دلیل چرخش، گرما را از مناطق گرمسیری به مناطق قطبی انتقال می دهد که باعث ایجاد باد می شود. انرژی باد طبیعتی نوسانی و متناوب داشته و وزش دائمی ندارد. از انرژی های بادی جهت تولید الکتریسیته و نیز پمپاژ آبش از چاهها و رودخانه ها، آرد کردن غلات، کوبیدن گندم، گرمایش خانه و مواردی نظیر اینها می توان استفاده نمود. استفاده از انرژی بادی در توربین های بادی که به منظور تولید الکتریسته بکار گرفته می شوند از نوع توربین های سریع محور افقی می باشند. هزینه ساخت یک توربین بادی با قطر مشخص، در صورت افزایش تعداد پره ها زیاد می شود.
توربینهای بادی چگونه کار می کنند ؟
توربین های بادی انرژی جنبشی باد را به توان مکانیکی تبدیل می نمایند و این توان مکانیکی از طریق شفت به ژنراتور انتقال پیدا کرده و در نهایت انرژی الکتریکی تولید می شود. توربین های بادی بر اساس یک اصل ساده کار می کنند. انرژی باد دو یا سه پره ای را که بدور روتور توربین بادی قرار گرفته اند را بچرخش در می آورد. روتور به یک شفت مرکزی متصل می باشد که با چرخش آن ژنراتور نیز به چرخش در آمده و الکتریسیته تولید می شود.توربین های بادی بر روی برج های بلندی نصب شده اند تا بیشترین انرژی ممکن را دریافت کنند بلندی این برج ها به 30 تا 40 متر بالاتر از سطح زمین می رسند. توربین های بادی در باد هایی با سرعت کم یا زیاد و در طوفان ها کاملا مفید می باشند همچنین می توانید برای درک بهتر چگونکی عملکرد یک توربین بادی به انیمیشنی که به همین منظور تهیه شده توجه کنید تا با چگونگی چرخش پره ها٬ شفت و انتقال نیروی مکانیکی به ژنراتور و در کل نحوه عملکرد یک توربین بادی آشنا شوید.
توربینهای بادی مدرن به دو شاخه اصلی می شوند :
1- توربینهای با محور افقی (که در شکل زیر نمونه ای از این نوع توربین ها را مشاهده می کنید)
2- توربینهای با محور عمودی .
می توان از توربینهای بادی با کارکردهای مستقل استفاده نمود، و یا می توان آنها را به یک " شبکه قدرت تسهیلاتی " وصل کرد یا حتی می توان با یک سیستم سلول خورشیدی یا فتوولتائیک ترکیب کرد. عموماً از توربینهای مستقل برای پمپاژ آب یا ارتباطات استفاده می کنند ، هرچند که در مناطق بادخیز مالکین خانه ها و کشاورزان نیز می توانند از توربینها برای تولید برق استفاده نمایند مقیاس کاربردی انرژی باد، معمولا ً تعداد زیادی توربین را نزدیک به یکدیگر می سازند که بدین ترتیب یک مزرعه بادگیر را تشکیل می دهند.
داخل توربین بادی به چه صورت می باشد:
1- باد سنج (Anemometer): این وسیله سرعت باد را اندازه گرفته و اطلاعات حاصل از آنرا به کنترل کننده ها انتقال می دهد.
2- پره ها (Blades) : بیشتر توربین ها دارای دو یا سه پره می باشند. وزش باد بر روی پره ها باعث بلند کردن و چرخش پره ها می شود.
3- ترمز (Brake) : از این وسیله برای توقف روتور در مواقع اضطراری استفاده می شود. عمل ترمز کردن می تواند بصورت مکانیکی ٬ الکتریکی یا هیدرولیکی انجام گیرد.
4- کنترولر (Controller) : کنترولر ها وقتی که سرعت باد به 8 تا 16 mph میرسد ما شین را٬ راه اندازی می کنند و وقتی سرعت از 65 mph بیشتر می شود دستور خاموش شدن ماشین را می دهند. این عمل از آن جهت صورت میگیرد که توربین ها قادر نیستند زمانی که سرعت باد به 65 mph می رسد حرکت کنند زیرا ژنراتور به سرعت به حرارت بسیار بالایی خواهد رسید.
5- گیربکس (Gear box) : چرخ دنده ها به شفت سرعت پایین متصل هستند و آنها از طرف دیگر همانطور که در شکل مشخص شده به شفت با سرعت بالا متصل می باشند و افزایش سرعت چرخش از 30 تا 60 rpm به سرعتی حدود 1200 تا 1500 rpm را ایجاد می کنند. این افزایش سرعت برای تولید برق توسط ژنراتور الزامیست. هزینه ساخت گیربکس ها بالاست درضمن گیر بکس ها بسیار سنگین هستند. مهندسان در حال انجام تحقیقات گسترده ای می باشند تا درایو های مستقیمی کشف نماید و ژنراتورها را با سرعت کمتری به چرخش درآورند تا نیازی به گیربکس نداشته باشند.
6- ژنراتور (Generator) : که وظیفه آن تولید برق متناوب می باشد.
7- شفت با سرعت بالا (High-speed shaft) : که وظیفه آن به حرکت در اوردن ژنراتور می باشد.
8- شفت با سرعت پایین (Low-speed shaft) : رتور حول این محور چرخیده و سرعت چرخش آن 30 تا 60 دور در دقیقه می باشد.
9- روتور (Rotor) : بال ها و هاب به روتور متصل هستند.
10- برج (Tower) : برج ها از فولاد هایی که به شکل لوله درآمده اند ساخته می شوند. توربین هایی که بر روی برج هایی با ارتفاع بیشتر نصب شده اند انرژی بیشتری دریافت می کنند.
11- جهت باد (Wind direction) : توربین هایی که از این فن آوری استفاده می کنند در خلاف جهت باد نیز کار می کنند در حالی که توربین های معمولی فقط جهت وزش باد به پره های آن باید از روبرو باشد.
12- باد نما (Wind vane) : وسیله ای است که جهت وزش باد را اندازه گیری می کند و کمک می کند تا جهت توربین نسبت به باد در وضعیت مناسبی قرار داشته باشد.
13- درایو انحراف (Yaw drive) : وسیله ایست که وضعیت توربین را هنگامیکه باد در خلاف جهت می وزد کنترول می کند و زمانی استفاده می شود که قرار است روتور در مقابل وزش باد از روبرو قرار گیرد اما زمانی که باد در جهت توربین می وزد نیازی به استفاده از این وسیله نمی باشد.
14- موتور انحراف (Yaw motor) : برای به حرکت در آوردن درایو انحراف مورد استفاده قرار می گیرد
با توسعه نگرشهای زیست محیطی وراهبردهای صرفه جویانه در بهره برداری از منابع انرژیهای تجدید ناپذیر، استفاده از انرژی باد در مقایسه با سایر منابع انرژی مطرح در بسیاری از کشورهای جهان رو به فزونی گذاشته است. استفاده از تکنولوژی توربینهای بادی به دلایل زیر می تواندیک انتخاب مناسب در مقایسه با سایر منابع انرژی تجدید پذیر باشد :
-قیمت پایین توربینهای برق بادی در مقایسه با دیگر صور انرژیهای نو
-کمک در جهت ایجاد اشتغال در کشور
مولدهای برق بادی می تواند جایگزین مناسبی برای نیروگاه های گازی و بخاری باشند. مطالعات و محاسبات انجام شده در زمینه تخمین پتانسیل انرژی باد در ایران نشان داده اند که تنها در 26 منطقه از کشور( شامل بیش از 45 سایت مناسب) میزان ظرفیت اسمی سایتها، با در نظر گرفتن یک راندمان کلی 33%، در حدود 6500 مگاوات می باشد و این در شرایطی است که ظرفیت اسمی کل نیروگاه های برق کشور، (در حال حاضر) 34000 مگاوات می باشد. در توربینهای بادی، انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی و سپس به انرژی الکتریکی تبدیل می گردد.استفاده فنی از انرژی باد وقتی ممکن است که متوسط سرعت باد در محدوده 5/ الی 25/ باشد. پتانسیل قابل بهره برداری انرژی باد در جهان 110 اگاژول (هر اگاژول معادی 1018ژول) برآورد گردیده است که از این مقدار 40 مگاوات ظرفیت نصب شده تا اواخر سال 2003 میلادی(1382 ه.ش.) در جهان می باشد.از مزایای استفاده از این انرژی عدم نیاز توربین بادی به سوخت، تامین بخشی از تقاضاهای انرژی برق، کمتر بودن نسبی انرژی باد نسبت به انرژی فسیلی در بلند مدت، تنوع بخشیدن به منابع انرژی و ایجاد سیستم پایدار انرژی، قدرت مانور زیاد در بهره برداری( از چند وات تا چندین مگاوات) ، عدم نیاز به آب و نداشتن آلودگی محیط زیست می باشد.
توربینهای بادی کوچک :
از توربینهای بادی کوچک جهت تامین برق جزیره های مصرف و یا مناطقی که تامین برق از طریق شبکه
سراسری برق مشکل می باشد استفاده می شود. این توربینها تا قدرت 10 کیلووات توان تولید برق را دارا می باشند.
توربینهای بادی متوسط :
عموماً تولید این توربینها بین 250-10 کیلووات است. از این توربینها جهت تامین مصارف مسکونی، تجاری، صنعتی و کشاورزی استفاده می شود.
توربینهای بادی بزرگ( مزارع بادی) :
این نوع توربینها معمولاً شامل چند توربین بادی متمرکز با توان تولیدی 250 کیلووات به بالا می باشند که به صورت متصل به شبکه و یا جدا از شبکه طراحی می گردند.
11