بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع:
بتن وانواع آن
سال97
فهرست
مقدمه 3
بتن آرمه 5
۴) بتن پیش تنیده 6
۱۴) بتن شاتکریت )( بتن پاشیده) 9
۱۵) بتن متخلخل یا نفوذ پذیر ( Pervious Concrete ) 9
۱۶) بتن مکیده ( Vacuum Concrete) 10
۱۷) بتن پمپی ( Pumped Concrete ) 10
۱۸) بتن منقش ) ( بتن استامپی یا دکوراتیو ( Stamped Concrete ) 10
۱۹) بتن آهکی ( LimeCrete ) 11
۲۰) بتن آسفالتی ( Asphalt Concrete ) 11
۲۱) بتن غلتکی ( Roller Compacted Concrete ) 11
۲۲) بتن زودگیر ( Rapid Strength Concrete ) 11
۲۳) بتن شیشه ای ( Glass Concrete ) 11
بتن انواع: 12
انواع بتن – بتن مسلح 12
انوع بتن – بتن پر مقاومت 14
انواع بتن – بتن سبک 15
انواع بتن – بتن سنگین 16
انواع بتن – شاتکریت 16
انواع بتن – شاتکریت 17
انواع بتن – بتن اصلاح شده با پلیمر 17
بتن پلیمری چیست؟ 18
انواع بتن – بتن الیافی 20
انواع بتن – بتن الیافی 20
انواع بتن – بتن اسفنجی 22
انواع بتن – بتن شفاف 23
انواع بتن – بتن رنگی 24
روش ساخت بتن رنگی: 24
این بتن ها به همان روش بتن های معمولی ساخته و تولید می شوند. 24
انواع بتن – بتن غلتکی 25
انواع بتن غلتکی: 26
انواع بتن – بتن انعطاف پذیر 27
ویژگی های شگفت انگیز بتن انعطاف پذیر: 27
انواع بتن – بتن مگر 28
جمع بندی: 29
انواع بتن 29
منابع: 31
theconstructor 31
مقدمه
در صنعت ساخت و ساز ، انواع مختلفی از مصالح ساختمانی وجود دارند. یکی از این مصالح ساختمانی ، بتن است. بتن نیز، بسته به شرایط استفاده و کارایی آن، انواع مختلفی دارد. انواع مختلف بتن، دارای ویژگی های خاصی هستند که هر کدام از آن ها را برای استفاده در شرایط خاص، منحصر به فرد می کند. در این مقاله، امروز این خواص و انواع بتن مورد بررسی قرار گرفته است.در سال های اخیر، بتن در صنعت ساخت و ساز ، با توجه به خاصیت تطبیق پذیری و سازگاری انواع مختلف بتن با شرایط، محبوبیت فراوانی پیدا کرده است. مطالعاتی که در عصر اخیر در مورد بتن و انواع آن شکل گرفته است، باعث شده تا پیشرفت های فراوانی در این زمینه رخ داده و عملکرد و دوام این ماده ی ساختمانی ، به طور شگفت آوری بهبود یابد!انواع مختلفی از بتن ، بسته به مصالح تشکیل دهنده و طراحی مخلوط آن ، روش ساخت ، منطقه ای که در آن استفاده شده ، و نوع هیدراسیون آن وجود دارد. در این مقاله سعی کردیم تا تمام انواع بتن مورد استفاده تا به امروز را برایتان بررسی نماییم.
انواع مختلف بتن و کارایی آن ها
بتن معمولی
بتن ساده
بتن آرمه (بتن مسلح)
بتن پیش تنیده
بتن پیش ساخته
بتن سبک
بتن با تراکم بالا
بتن هوادهی شده
بتن آماده
بتن پلیمری
بتن پر مقاومت
بتن پربازده
بتن خودمتراکم (بتن SCC)
بتن پاشیده (بتن شاتکریت)
بتن متخلخل (بتن اسفنجی)
بتن مکیده (vacuum concrete)
بتن پمپاژ
یتن منقش (بتن استامپی یا بتن دکوراتیو)
بتن آهکی (limecrete)
بتن آسفالتی
بتن غلتکی
بتن زودگیر
بتن مسلح به الیاف شیشه (بتن GFRC)
در ادامه، خصوصیات و کاربرد انواع بتن را توضیح می دهیم:
۱) بتن معمولی
بتن معمولی، همان بتنی است که با مخلوط کردن سیمان، آب و سنگدانه (شن) به دست می آید. این نوع از بتن، قدرت معمول یک سازه ی بتنی را به ما می دهد. این قدرت از ۱۰ تا ۴۰ مگا پاسکال قابل تغییر است و زمان گیرش بتن معمولی نیز در حدود ۳۰ تا ۹۰ دقیقه تخمین زده می شود که بسته به شرایط جوی نوع سیمان محاسبه می شود.
۲) بتن ساده
به بتنی گویند که هیچ تقویتی در آن به کار نمی رود. اجزای اصلی بتن ساده را آب ، سنگدانه و سیمان تشکیل می دهند که معمولا نسبت آن ها به صورت ۱:۲:۴ است.
بتن ساده Plain concrete
بتن ساده Plain concrete
تراکم بتن ساده معمولا بین ۲۲۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب بوده و مقاومت آن نیز در بازه ی ۲۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع می باشد.
این نوع از بتن ، معمولا در ساخت پیاده رو ها و سنگ فرش ها و همچنین ساختمان ها استفاده می شود. به طور کلی استفاده از بتن ساده ، برای قسمت هایی توصیه می شود که نیاز به تحمل نیروی کششی زیادی نباشد. همچنین دوام این بتن خوب بوده و بسیار رضایت بخش است.
۳) بتن آرمه
بتن تقویت شده یا بتن آرمه ، به گونه ای از بتن گفته می شود که استحکام کششی آن به گونه ای تقویت شده باشد تا بتواند بار های کششی را تحمل کند. چرا که بتن ساده ، در تحمل بار های کششی ضعیف است و برای تحمل این نوع بار ها ، باید تقویت شود.
بتن آرمه
بتن آرمه rainforced concrete
پس با تقویت کردن بتن ساده ، می توان بتنی ساخت که بتواند در برابر هر دو نوع بار فشاری و کششی ، مقاومت خوبی نشان دهد. تقویت کننده های فولادی بتن ، می توانند به شکل میلگرد و یا شبکه ای درون آن قرار بگیرند. به تازگی ، الیاف های فیبری نیز به عنوان تقویت کننده های بتن معرفی شده اند.
بتن آرمه های الیافی ، بتن هایی هستند که با الیاف فیبر (فیبر فولاد) تقویت شده اند. استفاده از این شبکه های تقویت کننده در بتن را فروسیمان می گویند.
فرقی نمی کند که این تقویت کننده های بتن ، از چه جنسی باشند، هرچه که باشند، مهمترین عامل استحکام بتن آرمه ، چسبندگی بین تقویت کننده و بتن است. این اتصال میان تقویت کننده و بتن است که مقاومت و دوام بتن را تعیین می کند.
۴) بتن پیش تنیده
اکثر پروژه های بزرگ بتنی ، از این نوع بتن استفاده می کنند. در این نوع بتن ، میلگرد ها و پی موجود در بتن قبل از بارگذاری اصلی ، تحت بارگذاری قرار می گیرند. در طول فرایند میکس و بتن ریزی ، میله های تقویت کننده ی بتن ، تحت کشش از طرفین قرار می گیرند تا زمانی که بتن سفت شود.
پیش تنیدگی بتن ، باعث می شود تا بخش زیرین بتن ، در برابر نیروی کششی مقاوم تر شود.
بتن پیش تنیده Prestressed Concrete
بتن پیش تنیده Prestressed Concrete
این عمل پیش تنیدگی ، نیاز به مهارت بالا و ابزار های گران قیمتی چون ( جک ها و تجهیزات کشش ) دارد، از این رو، این نوع از بخش های سازه ، در کارگاه ساخته می شوند و برای سر هم کردن، به محل پروژه انتقال داده می شوند. کاربرد بتن پیش تنیده در پل ها ، سازه های سنگین و یا سقف هایی است که طول زیادی دارند و باید نیروی کششی زیادی را تحمل کنند!
۵) بتن پیش ساخته
بسیاری از بخش های یک سازه ، می توانند در یک کارگاه تولیدی ، تولید شده و سپس ، برای مونتاژ خریداری شده و به مکان پروژه انتقال یابند. آن بخش از سازه که از بتن ساخته شده باشد و برای مونتاژ ، به مکان پروژه انتقال یابد را ، بتن پیش ساخته گویند.
بتن پیش ساخته Precast Concrete
بتن پیش ساخته Precast Concrete
برای مثال، بلوک های بتنی ، پله های پیش ساخته ، ستون های بتنی و … نمونه های شاخصی از این بتن های پیش ساخته هستند. بتن های پیش ساخته ، به دلیل اینکه ساخت آن ها قبلا انجام شده و فقط نیاز به مونتاژ دارند، به اجرای پروژه سرعت می بخشند. همچنین، به دلیل اینکه ساخت این واحد های بتنی ، در کارخانه انجام گرفته است، کیفیت آن ها نیز بسیار بالاتر است. تنها دغدغه ی استفاده از این واحد های بتنی ، حمل و نقل آن ها است.
۶) بتن سبک
به طور کلی، بتن هایی که تراکم آنها از ۱۹۲۰ کیلوگرم بر سانتی متر مکعب کم تر باشند، در دسته ی بتن سبک قرار می گیرند و برای ساخت این بتن های سبک ، باید از مصلح ساختمانی سبک استفاده کرد.
بتن سبک lightweight concrete
بتن سبک lightweight concrete
افزودنی های بتن همچون سنگدانه ها ، مهمترین عامل در تعیین تراکم یک نوع بتن هستند. برای مثال، سنگدانه های پماس ، پرلیت و اسکویا ، از کم جرم ترین سنگدانه های مورد استفاده در بتن هستند.
بتن سبک ، در ساخت پل های طولانی و محافظت از سازه های فولادی به کار می رود. همچنین،برخی از بلوک های ساختمانی نیز از این نوع بتن ساخته می شوند.
) بتن با تراکم بالا
بتن هایی که میزان تراکم آن ها در بازه ی ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشند، در این دسته قرار می گیرند. در این نوع بتن ها، از سنگدانه های سنگین همچون سنگ های خرد شده ی درشت استفاده می شود.
بتن با تراکم بالا high density concrete
بتن با تراکم بالا high density concrete
این نوع از سنگ دانه ها ، بیشتر در ساخت نیروگاه های اتمی و پروژه های مشابه استفاده می شوند. ترکیبات سنگین این نوع از بتن، در برابر برخی تابش های مختلف رادیو اکتیو، می تواند مقاومت کند.
۸) بتن هوادهی شده
در بتن های هوادهی شده، معمولا ۳ تا ۶ درصد، هوا وجود دارد. وارد کردن هوا به درون بتن، کار سختی نیست و توسط گاز و محلول های حباب دار (کف) انجام پذیر است. به عنوان مثال برای برخی از مصالح جذب کننده ی هوا، می توان از رزین ها، الکل و اسید های چرب نام برد.
بتن هوادهی شده Air Entrained Concrete
بتن هوادهی شده Air Entrained Concrete
۹) بتن آماده
بتنی که در داخل دستگاه، به طور کامل مخلوط شده باشد را بتن آماده می گویند. بتن های آماده توسط خودرو های مخصوص معروف به میکسر به محل بتن ریزی انتقال می یابند. این نوع بتن، به دلیل آنکه در داخل کارخانه تولید می شود، بسیار دقیق بوده و از کیفیت بالایی برخوردار است.
بتن آماده Ready Mix Concrete
بتن آماده Ready Mix Concrete
کارخانه های تولید کننده ی بتن آماده ، باید در مرکزیت پروژه ها قرار بگیرند، چرا که فاصله ی زمانی کارخانه ی تولید بتن ، از محل بتن ریزی ، اهمیت بسیار بالایی دارد. این فاصله، می تواند خواص بتن را تغییر دهد. البته که برای برخی تاخیر های پیش بینی شده، می توان از موادی استفاده کرد که سخت شدن بتن را به تاخیر بیاندازد.
۱۰) بتن پلیمری
در مقایسه با بتن معمولی، در بتن پلیمری ، به جای سیمان ، از مواد پلیمری استفاده می شود. استفاده از این مواد پلیمری در بتن، کاهش حجم حباب های موجود در بتن را در پی دارد که این خود باعث کاهش میزان مواد پلیمری برای چسبندگی سنگدانه های بتن می شود.
بتن پلیمری Polymer Concrete Composite
بتن پلیمری Polymer Concrete Composite
همچنین، با دانه بندی سنگدانه ها و مخلوط آن ها، می توان کمترین فضای خالی در بتن را داشت که باعث بالارفتن تراکم و چگالی بتن می شود.
۱۱) بتن پرمقاومت ( High Strength Concrete )
بتن مقاومت high strenght concrete
بتن مقاومت high strenght concrete
به طور کلی، بتن هایی با مقاومت بیش تر از ۴۰ مگا پاسکال در این دسته قرار می گیرند. برای رسیدن به این میزان از مقاومت، باید از میزان آب موجود در مخلوط بتن پر مقاومت کم کرده تا نسبت آب به سیمان در آن، به عددی کم تر از ۰٫۳۵ برسد.
برای پی بردن به تفاوت های بتن پر مقاومت و معمولیف می توانید این مطلب را بخوانید.
در بتن پرمقاومت، بلور های کلسیم هیدروکسید تولید شده در زمان هیدراسیون ( هیدراتاسیون ) که برای سختی بتن مضر است ، با ترکیب گاز سیلیس ، به شدت کاهش می یابد. اما در بتن پرمقاومت ، مسئله ی اصلی عملکرد و کارایی ضعیف آن است که می تواند مشکل ساز شود.
۱۲) بتن پربازده ( HPC ) یا High Performane Concrete
مشخصات این نوع بتن با استاندارد های خاصی مطابقت دارد ، که باعث شده تا میزان مقاومت آن در برابر نیرو محدود شود. در حقیقت باید گفت، تمام بتن های پر مقاومت ، بتن پربازده نیز هستند، اما تمام بتن های پربازده، پر مقاومت نیستند!
بتن پربازده High Performance Concrete
بتن پربازده High Performance Concrete
این استاندارد هایی که بتن پربازده از آن بهره می برد به شرح زیر است.
زودگیر بودن
روان بودن
نفوذپذیری و تراکم مناسب
گرما ی هیدراسیون
عمر و دوام بالا
سختی و دوام در شرایط سخت
عوامل زیست محیطی
۱۳) بتن خودمتراکم ( بتن SCC )
این نوع از بتن ، زمانی که عمل بتن ریزی انجام می شود، تحت نیروی وزن وارد بر خودش، متراکم و محکم می شود که به آن بتن خود متراکم می گویند. باید توجه داشت که بتن خودمتراکم ، نیازی به ویبراسیون ندارد! چرا که ترکیب خاص این بتن باعث می شود تا بسیار روان بوده و به راحتی در منفذ های سازه نفوذ کند. حد روانی بتن خود متراکم در محدوده ی ۶۵۰ تا ۷۵۰ می باشد.
بتن خود متراکم Self Consolidating Concrete
بتن خود متراکم Self Consolidating Concrete
بتن خود متراکم ، به دلیل روانی بالایش با نام بتن روان نیز شناخته می شود. بتن خودمتراکم ، بهترین نوع بتن برای استفاده در سازه هایی است که تقویت کننده های آن (آرمه) نازک و دارا منفذ های ریز هستند.در مورد بتن خود متراکم بیشتر بخوانید
۱۴) بتن شاتکریت )( بتن پاشیده)
بتن شاتکریت Shotcrete
بتن شاتکریت Shotcrete
در این بخش، تفاوت در نحوه ی ریختن بتن مد نظر قرار گرفته است. برای انتقال این نوع بتن و ریختن آن در قالب، از یک لوله ی نازل استفاده می شود. در این روش، از آن جا که فشار در درون لوله ی پمپاژ کننده ی بتن، بیشتر از فشار هواست، این فشار سبب تراکم بیشتر و بتن ریزی راحت تر می شود.
۱۵) بتن متخلخل یا نفوذ پذیر ( Pervious Concrete )
بتن متخلخل یا نفوذپذیر ، نوعی بتن است که به گونه ای ساخته شده تا آب بتواند درون آن نفوذ کند. در بتن متخلخل ، ۱۵ تا ۲۰ درصد حجم آن را حباب های خالی تشکیل می دهند.
بتن متخلخل pervious concrete
بتن متخلخل pervious concrete
بتن نفوذپذیر ، با فرآیند های مخصوص و منحصر به فردی به وجود می آید. این بتن ها معمولا در پیاده رو ها و راه های فرعی و روباز که احتمال خیس شدن و باران در آن زیاد است استفاده می شود. دلیل استفاده ی بتن متخلخل در این مکان ها، عبور آب از بتن و رسیدن آن به آب های زیر زمینی ذکر می شود که باعث حل مشکلات زه کشی نیز شده است.
۱۶) بتن مکیده ( Vacuum Concrete)
دلیل اصلی استفاده ی بشتر از آب در بتن ها، روان شدن و بتن ریزی راحت تر است. اما این آب، باعث دیر گیر شدن بتن و کاهش مقاومت آن می شود. دستگاهی به نام پمپ مکنده یا وکیوم وجود دارد که آب بتن را گرفته و باعث زودگیر شدن بتن می شود. در این روش، بتن سریع تر خشک شده و سبب سرعت بخشیدن به یک پروژه ی عمرانی می شود.
بتن مکیده vacuum concrete
بتن مکیده vacuum concrete
در این روش، بتن مقاومت فشاری ۲۸ روزه ی خود را فقط ظرف مدت ۱۰ روز به دست می آورد! همچنین این نوع بتن، ۲۵ درصد مقاومت بیشتر در برابر پیچش و خردشدگی دارد!
۱۷) بتن پمپی ( Pumped Concrete )
یکی از مسائل مهم برای استفاده از بتن در ساختمان های بلند، روش انتقال آن به ارتفاعات بلند است. از این رو بتنی طراحی شده است تا بتوان به راحتی آن را به ارتفاعات بلند یک ساختمان پمپ کرد.
بتن پمپی Concrete Pumping Truck
بتن پمپی Concrete Pumping Truck
بتنی که برای استفاده از پمپ مورد نیاز است، باید بسیار روان بوده تا به راحتی از طریق لوله انتقال یابد. لوله ای که برای تخلیه ی بتن استفاده می شود، می تواند ساده و سخت و یا انعطاف پذیر باشد که بسته به نوع پروژه انتخاب می شود.
برای ساخت بتن پمپی ، باید از مصالح ظریف تر استفاده کرد. آب موجود در بتن پمپی باید به قدری باشد که بتواند به خوبی حباب ها و فضا های خالی درون بتن را پر کرده و حد روانی بتن را بالا ببرد.
۱۸) بتن منقش ) ( بتن استامپی یا دکوراتیو ( Stamped Concrete )
بتن منقش یا استامپی ، نوعی بتن در زمینه ی معماری است و در طرح ها و نقش های سنگ ، گرانیت و کاشی وجود دارد که بسیار شبیه به کاشی و سنگ است. این نقش و نگار های روی بتن، در زمانی که بتن هنوز حالت خمیری دارد، بر روی آن کشیده می شود.
بتن منقش stamped concrete
بتن منقش stamped concrete
رنگ بندی متنوع و طرح های زیبای بتن های دکوراتیو ، باعث می شود که حس سنگ را به بیننده القا کند! در حقیقت، استفاده از بتن منقش کارایی همان سنگ را دارد با این تفاوت که از لحاظ اقتصادی به صرفه تر است. از بتن منقش معمولا در راه های خصوصی، کف سازی داخلی و پاسیو استفاده می شود.
۱۹) بتن آهکی ( LimeCrete )
در بتن آهکی ، به جای استفاده از سیمان، از آهک استفاده می شود. بتن آهکی معمولا در کف سازی و ساخت گنبد ها کاربرد دارد. آهک ، بر خلاف سیمان ، مزایای زیست محیطی و بهداشتی بسیاری دارد! بتن آهکی تجدید پذیر بوده و به راحتی تمیز می شود.
۲۰) بتن آسفالتی ( Asphalt Concrete )
بتن آسفالتی asphalt concrete
بتن آسفالتی asphalt concrete
بتن آسفالتی ، یک ماده کامپوزیتی متشکل از سنگدانه ها و غیر است که برای سطح جاده ها، پارکینگ ها، فرودگاه ها و همچنین سد های خاکی بسیار مناسب است. این نوع آسفالت ها، امروزه در آمریکای شمالی، انگلستان و ایرلند، کاربرد زیادی دارند و با نام های بلکتاپ ، تارماک یا آسفالت رولی شناخته می شوند.
۲۱) بتن غلتکی ( Roller Compacted Concrete )
بتن هایی وجود دارند که برای استفاده و فشرده شدن در یک سطح، نیاز به غلتک دارند. این نوع بتن، معمولا در پر کردن منفذ ها و قسمت های حفاری شده کاربرد دارند.
بتن غلتکی roller compacted concrete
بتن غلتکی roller compacted concrete
در بتن غلتکی، بسته به نیاز، معمولا میزان کمتری سیمان وجود دارد. بتن غلتکی ، پس از فشرده سازی و متراکم شدن و گرفتن، بسیار قوی شده و در مقابل نیروی های زیادی قادر به مقاومت است.
۲۲) بتن زودگیر ( Rapid Strength Concrete )
همانطور که از نام این بتن مشخص است، بتن زودگیر در زمان کمی خشک شده و قابل بهره برداری می شود. این زمان معمولا در حدود چند ساعت طول می کشد. از این رو ، قالب های مورد استفاده در این نوع بتن، به گونه ای طراحی شده اند که به راحتی باز و بسته شوند. بیشترین کاربرد بتن زودگیر، در صنعت جاده سازی است چرا که نیاز ترافیکی بعد از چند ساعت بر طرف می شود.
۲۳) بتن شیشه ای ( Glass Concrete )
بتن شیشه ای glass concrete
بتن شیشه ای glass concrete
در بتن شیشه ای معروف به ( لیتراکن Litracon ) از شیشه ی بازیافت شده استفاده می شود. پس می توان از بتن شیشه ای به عنوان یک ماده ی مدرن نام برد! بتن شیشه ای ، نسبت به بتن معمولی، زیبایی ، دوام و همچنین عایق گرمایی بهتری دارد.
بتن انواع:
انواع بتن را این روز ها در جاهای مختلفی می بینید , اگر دانشجو باشید در آزمایشگاه دانشگاه ها ,
اگر در بحث اجرا باشید در کارگاه ها و اگر هم مثل من محاسب باشید رابطه دوری و دوستی را
بیشتر باهاش کنار میایید و همون سالی یک بار عید به عید دیدن را به هر چیزی ترجیح می دهید.:)
البته این موضوع که واقعا شوخی بود ولی با توجه به این که مدت های زیادی
در محافل و گروه ها و کانال های مهندسی با هزار و یک نوع بتن آشنا شدم
تصمیم گرفتم که یک مقاله کامل و جامع در مورد انواع بتن بنویسم.
و یک بار برای همیشه این مشکل مهندسین عمران و مهندسین معماری
و این سوال مشهور که بالاخره چند نوع بتن داریم و انواع بتن چیست را یک بار برای همیشه حل کنیم؟
و یک نگاهی به انواع بتن های رایج در ایران و دنیا بیاندازیم تا ببینیم ؛
که سمت و سوی ساخت و ساز در دنیا به چه سمت و سویی در حال پیشروی است.
و اگر از این به بعد ازتون سوال پرسیده شده که انواع بتن چی هست و یاوقتی میگیم سازه بتنی احتمالا می دونید که منظور ما سازه ای با بتن خالص نیست
اصولا بتن به صورت خالص برای ما مهندسین کاربرد خاصی نداره و باید با مواد مختلفی
ترکیب بشه تا کاربرد اصولی سازه ای پیدا کنه.
مسلح یا خلع سلاح شده؟
انواع بتن – بتن مسلح
یکی از این بهترین مواد و مصالح , میلگرد های سازه ای هست.
اما توجه کنید که میل گردها باید شرایط مخصوص به خودشون رو داشته باشند ؛
که قبلا در مورد شرایط استفاده از میلگردها و انواع میلگردها براتون نوشته بودیم.
اما خود بتن های مسلح هم به دسته های دیگه ای تقسیم میشوند که از مهم ترین
دسته های اون ها میشه به بتن های پیش تنیده و پس کشیده و پس تنیده اشاره کرد.
این دسته از بتن ها در سازه های حساس و مهمی مثل برج خلیفه استفاده می شوند
و در سازه های معمول امروزی کاربرد زیادی ندارند مگر در سقف ها و مورادی شبیه به آنها.
اما نکته مهم این هست که ما مهندسین نمی توانیم هر چیزی را که دوست داشتیم
استفاده کنیم و همیشه تحت نظر محدودیت های آیین نامه ای باید کار خود را انجام بدیم.
و از اونجایی که میخواییم به دنبال مصالح مختلف بتنی هستیم , باید یه ترکیبی بزنیم
اون هم از ترکیب مبحث ۵ خام و مبحث ۹ نیم پز شده با طعم دودی و مباحث اجرایی به مقدار لازم.
مجموعه بتن های مورد استفاده در سازه ها شامل موارد زیر می شوند:
انواع بتن:
انواع بتنبتن پرمقاومت
بتن سبک
بتن سنگین
بتن پاششی یا همان شاتکریت
بتن اصلاح شده با پلیمر
بتن خود متراکم شونده
بتن الیافی
بتن هوادار اتوکلاو شده
بتن اسفنجی
بتن شفاف
بتن رنگی
بتن غلتکی
بتن انعطاف پذیر
بتن مگر
احتمالا الان داری میگی واووووووووو چه قدر بتن!! مگه جنگه؟:)
باید بگم دوست من این همه بتن فقط بخشی از مجموعه بتن های رایج دنیا هست.
و این روزها با پیشرفت تکنولوژی و علم های مختلف , عمران هم بی نصیب نبوده
و مدام در حال ساخت بتن های جدید و ورودش به آیین نامه ها هستیم.
مثلا همین الان که شما در حال خواندن این مقاله هستید , من هم چند روز قبل
یک مقاله در مورد سازه های بتنی پیش ساخته خوندم که از نوع خاصی از بتن
در آن ها استفاده شده بود که این نوع سازه در حال حاظر در کشور آلمان در حال بهره برداری است.
پس این تعداد از بتن ها که ما به آن ها اشاره کردیم فقط بخشی از مجموعه رایج
بتن های موجود در دنیا که در ایران و جهان استفاده می شود , می باشد.
حال به ترتیب تک تک بتن های بالا را بررسی می کنیم
تا با ویژگی های هر یک از آن ها و محل کاربرد آن ها یک بار برای همیشه آشنا شویم.
بتن پر مقاومت:
انوع بتن – بتن پر مقاومت
بتن پر مقاومت یکی از انواع بتن است که در لیست ما اولین بتن بود ؛
این بتن همانطور که از نام آن هم مشخص است مقاومت بالایی دارد ؛
به صورت میانگین مقدار مقاومت رایج در این بتن ها بالای ۵۰ مگا پاسکال خواهد بود.
معادل انگلیسی بتن پر مقاومت High Strength Concrete می باشد که به اختصار آن را HSC می نامند.
این دسته از بتن ها در سد ها , برج ها , پل ها , تونل ها , اسکله ها و برخی سازه های خاص کاربرد زیادی دارند.
اما مساله مهم این است که تعداد زیادی از آیین نامه های ساختمانی در حال حاظر
در خیلی از نقاط دنیا , مقاومت بتن را به ۶۰ مگاپاسکال محدود می کنند ,
تا چند مگاپاسکال ساخته شده و تا کجا مجازیم؟
اما در کشورهای پیشرفته تر سازه هایی با مقاومت بتن بالاتر نیز ساخته شده اند.
و شاید براتون جالب باشه بدونید که ساختمان هایی با مقاومت بیشتر از ۱۰۵ یا حتی بیشتر از ۱۲۰ مگاپاسکال هم طراحی و اجرا شده اند.
بهترین نمونه آن هم می توان به برج خلیفه اشاره کرد که یک عنوان بلندترین سازه دنیا را به خود اختصاص داده است.
البته برای ساخت خلیفه به صورت خالص از این بتن استفاده نشد به این دلیل که وزن سازه را بیش از حد زیاد می شد.
و اما اگر براتون سوال شده که بدونید بالاخره بیشترین مقدار مقاومت بتنی که تا امروز تونستیم توسط بسازیم چه قدر است؟
در پاسخ باید بگم که این عدد هر روز در آزمایشگاه ها در حال زیاد شدن هست
و چیزی در حدود ۸۰۰ مگا پاسکال رو انسان تا به این لحظه تونسته بسازه.
اما به دلیل رفتار نا مشخص در زلزله و حالت غیر خطی و خیلی از موارد دیگر هنوز اجازه ساخت با آن ها داده نشده است.
و اگر باز هم دارید سوال میپرسید که
چه طور مقاومت بتن را بالا برده می شود؟
پاسخ در میزان طرح اختلاط و نسبت آب به سیمان و صد البته
میزان افزودنی های مجاز موجود در بتن می باشد که کمک زیادی به این موضوع میکند.
بتن سبک:
انواع بتن – بتن سبک
بتن سبک دومین عنوان در لیست انواع بتن ما بود , بیایید با هم یک نگاهی به این بتن بیاندازیم ؛
در ساخت این بتن از ترکیبات سبک تری از مصالح نسبت به سایر انواع بتن استفاده می شود.
به عنوان مثال سیمان تیپ ۲ , پرلیت , سنگ بازالت , ورموکولیت از متریال های مهم در بتن سبک هستند.
و بر خلاف باور عمومی که غالبا بر این فکر هستند که این بتن سازه ای نیست ؛
این بتن به دو دسته سازه ای و غیر سازه ای تقسیم بندی می شود.
نکته مهم در این دسته نام برده در بالا استفاده می شود از برخی مصالح مانند
ماسه و سنگ های درشت دانه استفاده نمی شود و همین عامل باعث
ایجاد تخلخل بیشتر شده و به پیوستگی و قدرت بهتر و بیشتری می رسند.
ساختار این بتن رطوبت را پس می زند و عملکرد دفع آب دارد ,
همچنین این بتن تحت فشار مستقیم ساخته می شود و به همین دلیل هم از یکپارچگی خیلی خوبی بهره مند است
شاید براتون جالب باشه بدونید که یک برج ۴۰ طبقه با استفاده از همین تکنولوژی ساخته شده
نام این برج , هاستون (Houston's) هست ویکی از پروژه های جالب بتنی در دنیا به شمار میاد.
عکس این برج در ابتدای عنوان آن آمده است.
بتن سبک چه طور مسلح می شود؟
این بتن هم مانند سایر انواع بتن قابلیت مسلح شدن را دارد و
برای مسلح کردن این بتن هم از شبکه های توری به جای میل گردها
استفاده می کنند که مقاومت بالاتری را به بتن بدهد.
این بتن ها معمولا در کارگاه های ساختمانی ساخته نمی شوند
و به همین دلیل هزینه , زمان و پرت مصالح فوق العاده کمی هم دارند.
به صورت کلی بتن سبک با کم کردن وزن سازه و طبعا کم کردن نیروی زلزله
و همچنین بهینه کردن هزینه و زمان , برای ساخت ساختمان ها یک گزینه بسیار خوب می باشد.
بالاتر گفتیم که این بتن به دو صورت سازه و غیر سازه ای نیز استفاده می شود.
که به زودی مقاله ای مخصوص به این نوع بتن را برای آن منتشر خواهیم کرد.
بتن سنگین:
انواع بتن – بتن سنگین
بتن سنگین یکی دیگر از انواع بتن موجود در لیست بود ؛
بتن سنگین همان بتن معمولی است با این تفاوت که دارای که دارای وزن مخصوص بیشتری نسبت به بتن معمولی است.
وزن مخصوص بتن سنگین در حدود ۱٫۵ تا ۲٫۵ برابر وزن مخصوص بتن های معمولی است.
این بتن بر اساس نوع و اندازه سنگدانه و نحوه تراکم می تواند
دارای وزنی به مقدار بیش از ۶۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب را هم داشته باشد.
این مقدار در حالی است که وزن مخصوص در حدود ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد ,
استفاده از بتن سنگین در جاهایی که نیاز به افزایش بار (مرده) در سازه بدون بزرگ شدن مقاطع باشد به شدت کاربردی می باشد.
اما دلیل استفاده و عمده این بتن ها ( بتن سنگین ) در سازه ها , بیشتر به مکان ها و قسمت هایی بر می گردد ؛
که نیاز به محافظت تابشی و یا حرارتی دارند که , تشعشعات به راحتی از آن قسمت خارج نشوند.
از افزودنی های مشهوری که برای ساخت این نوع بتن استفاده می شود
می توان به هیدرات برات کلسیم اشاره کرد که در ساخت بتن سنگین کاربرد زیادی هم دارد.
بتن پاششی یا بتن شاتکریت:
انواع بتن – شاتکریت
بتن پاششی یا بتن شاتکریت یکی دیگر از انواع بتن است که آن را هر مهندسی
چه عمران باشد و چه نباشد حداقل یک بار دیده است ,
این نوع بتن که از مشهور ترین بتن های دنیای مهندسی می باشد و همان طور که از اسم آن مشخص است
به صورت پاشیدنی بر روی سطوح میچسپد.
شاتکریت یا همان Shotcrete به صورت گسترده در خیلی از پروژه های سازه استفاده می شود ؛
و به دو دسته تقسیم می شود:
شاتکریت خشک
شاتکریت تر
انواع بتن – شاتکریت
شاتکریت خشک به علت این که در حمل و فرآیند انتقال , نیازی به آب نداشته و آب را در مرحله نهایی
و در حین خروج از سر نازل به آن اضافه می کنیم در خیلی از مکان ها و پروژه ها کاربردی می باشد.
اما در مواردی باعث زیاد شدن گرد و غبار در محیط کارگاه شده و کارکنان محیط کارگاه را ممکن است اذیت کند
اما در بتن شاتکریت تر , ابتدا تمامی مواد با یکدیگر طبق طرح اختلاط بتن شاتکریت تر
که از قبل مشخص شده , با یکدیگر ترکیب شده و مواد افزودنی مورد نیاز در صورت لزوم
به آن زده شده و سپس به صورت پاششی به محل مورد نظر پاشیده شده.
این نوع شاتکریت با توجه به این که حالت روان تری دارد میتوان با آن سازه های منحنی
مثل استخر ها و یا آب گیر هایی که حالت منحنی یا خاص دارند را راحت اجرا کرد.
همچنین در این حالت چسپندگی بین بتن و میل گردها نیز بیشتر شده
و عملکرد کلی سازه نسبت به حالت شاترکیت خشک بهتر خواهد بود.
جهت آشنایی بیشتر با انواع بتن شاتکریت . فیلم نحوه انجام بتن شاتکریت می توانید به مقاله بتن شاتکریت مراجعه کنید.
بتن اصلاح شده با پلیمر:
انواع بتن – بتن اصلاح شده با پلیمر
همانطور که هم اکنون تب و تاب تکنولوژی نانو بین محققین رواج زیادی پیدا کرده است ؛
چندی پیش تب و تاب مواد و محصولات پلیمری خیلی هواداران زیادی داشت , البته هم اکنون نیز
بر روی مواد پلیمری تحقیقات زیادی می شود. و انواع بتن های مختلفی با آن ها ساخته می شود.
بتن پلیمری چیست؟
بتن پلیمری همانطور که از اسم آن مشخص است ترکیب از ۲ ماده بتن و پلیمر می باشد
که به عنوان اعضای سازه ای مورد استفاده قرار می گیرند.
خواندن این مطلب هم به شما توصیه میکنیم: بتن شفاف
اما جنس خود پلیمر از چه موادی می باشد؟
پلیمر ها ترکیبی از موادی مانند الیاف و رزین های پلیمری ساخته می شوند و در ترکیب با بتن , بتن های پلیمری را می سازند.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید در بتن های پلیمری از آب استفاده نمی شود
و به جای آن رزین مایعی به به اسم مونومر استفاده می شود.
انواع بتن – بتن اصلاح شده با پلیمر
که با واکنش های شیمیایی باعث سفت شدن و چسپندگی بتن می شود , همچنین با این که عمر زیادی
از این بتن هاو کشف و استفاده آن ها نگذشته , و قیمت بالاتری نسبت به بتن های ساده دارند
در جوامع بین الملی مورد استقبال زیادی واقع شده است.
برای اولین بار بتن های پلیمری در سال ۱۹۵۰ در ساختمان ها مورد استفاده قرار گرفته اند ولی هنوز
در کشور ما به صورت جدی مورد استفاده نبوده
و در حد تحقیقات دانشجویی در مقاطع ارشد و دکتری به آن اکتفا شده است.
بتن های پلیمری به ۲ دسته تقسیم می شوند جامد و غیر جامد.
انواع بتن – بتن اصلاح شده با پلیمر
در حالت غیر جامد با تزریق پلیمر های پودری و مایع دوام بتن افزایش پیدا می کند.
در حالت جامد هم مواد پلیمری که در بالا به آن ها اشاره کردیم ,
جایگزین فولاد شده و بتن را با مسلح کردن تقویت می کنند.
اما به دلیل این که در حالت جامد پیوستگی خوبی بین مواد شکل نمی گیرد و همچنین تحمل
تنش های زیاد را ندارد , آن را با مواد دیگری ترکیب می کنند که به مقاومت بالاتری برسد.
بتن پلیمری را در کجا باید استفاده کنیم؟
به صورت کلی می توان گفت که هر جایی که نیاز به بتن با مقاومت بالا باشد و یا شرایط محیطی سخت باشد
از انواع بتن های پلیمری می توان استفاده کرد و آن ها را در پروژه های مختلف به کار برد.
به عنوان مثال در پل ها , تعمیر گاه ها , محل گذر آب های سطحی , سازه های ساختمانی که در مجاورت خوردگی های شدید هستند ,
مخازن نگه داری مواد شیمیایی , بنادر و اسکله ها و … از بهترین محل ها برای استفاده از این بتن ها هستند.
و به عنوان نقاط قوت آن ها می توان به استحکام بیشتر , مقاومت بیشتر در برابر کرنش ها (تغییر شکل) ,
عمر بیشتر , جذب آب کمتر , مقاومت بیشتر در شرایط سخت تر و … اشاره کرد.
بتن خود متراکم شونده:
انواع بتن – بتن خود متراکم شونده
بتن خود متراکم به بتنی گفته می شود که تحت اثر وزن خودش به راحتی حرکت کنه.
به صورت خلاصه به بتنی که به هیچ نیرویی برای جا به جایی نیاز نداشته باشه بتن خود متراکم گفته میشه.
یکی از مزایای بزرگ انواع بتن خود متراکم استفاده نکردن از ویبراتور است ؛
که دیگر ایجاد صداهای مزاحم در محل و آزردگی همسایه ها نخواهد کرد.
بتن خود متراکم برای روان شدن نیاز به تغییر مراحل در ساخت آن وجود داشت
به همین دلیل نسبت آب به سیمان از این بتن دستکاری شد ؛
و به جای نسبت آب به سیمان بیشتر از روان کننده های مخصوصی که برای تهیه این نوع بتن است استفاده می شود.
استفاده از بتن خود متراکم در کجاها بیشتر کاربرد دارد؟
انواع بتن – بتن خود متراکم شونده
با وجود استفاده از بتن خود متراکم در محل هایی که تراکم آرماتور زیاد است و یا امکان ویبره زدن وجود ندارد
و یا نوع خاصی از معماری در سازه وجود دارد که امکان اجرا به صورت مشخص
بر روی آن نیست از بتن خود متراکم استفاده می شود.
به صورت کلی از این نوع بتن در سازه های بلند , تونل های شهری و آبی , ستون های بتن ریزی شده با پمپ , محل هایی با تراکم زیاد میل گرد , ساختمان های بلند و برج ها , بتن ریزی در سطح زیر آب , بتن ریزی کف ها و بلوک ها استفاده زیادی می شود.
به صورت کلی می توان گفت که بتن خود متراکم با قابلیت پرکنندگی به واسطه وزن و روانی خود ؛
یکی از بهترین انواع بتن بوده و یکی از مهم ترین مشکلات سازه های بتنی را مرتفع می کند.
بتن الیافی:
انواع بتن – بتن الیافی
بتن الیافی یکی از انواع بتن می باشد که در دسته متریال های کامپوزیت یا ترکیبی قرار می گیرد.
ایرانی های باستان به صورت غریزی از مشابه این متریال در سازه های خود استفاده می کردند ؛
و سازه هایی با خشت و کاه میساختند تا مقاومت کششی را افزایش دهند.
این بتن به قابلیت جذب انرژی فوق العاده بالاتری نسبت به بتن های ساده را داشته
و به راحتی و تحت اثر بارهای مخرب از بین نمی رود. همچنین نکته جالب دیگر در مورد بتن الیافی
این است که به راحتی این نوع بتن را می توان در هر شرایط جغرافیایی استفاده کرد.
از انواع الیاف موجود در بتن الیافی میتوان الیاف های زیر را نام برد:
انواع بتن – بتن الیافی
الیاف شیشه
الیاف فولادی
الیاف کربن
الیاف آرامید
الیاف پروپیلن
از دیگر کاربردهای مهم این نوع بتن می توان به مورادی مثل :
افزایش مقاومت بتن
کاهش ترک خوردگی بتن
جذب انرژی بالاتر در برابر زلزله و انفجار
مقاومت بیشتر در برابر پیچش
و کاهش هزینه ها
از جمله ویژگی های مهم این نوع بتن است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید یکی از روش های متداول اجرای این نوع بتن
روش شاتکریت یا پاششی است که کمک زیادی به افراد می کند.
نکته جالب دیگر در مورد این بتن , استفاده از این نوع بتن در قسمت هایی از برج میلاد بوده است
که در خیلی از قسمت ها از این نوع بتن استفاده شده است.
و اما در نهایت این بتن به صورت چشم گیری در ایران استفاده نشده و هنوز در فاز تحقیقاتی به سر می برد.
بتن هوادار اتوکلاو شده:
انواع بتن – بتن هوادار اتوکلاو شده
بتن هوادار اتوکلاو شده که به انگلیسی Autoclaved Aerated Concrete که به اختصار AAC نامیده می شود ؛
یکی از انواع بتن است که اولین بار توسط آرشیتکتی به نام Johan Axel Erikson ( جان اَکسل اریکسون) ابداع و اختراع شد.
این بتن بیشتر به صورت بلوک ساخته و استفاده می شود و اولین بار در سال ۱۹۴۳ با بررسی روی بتن های گازی سبک کشف شد.
ماده اصلی این بتن ماسه سیلیسی , آهک , سیمان و آب می باشد و در میکسر های مخصوص و در مدت زمان معلوم ریخته شده و تهیه می شود.
انواع بتن – بتن هوادار اتو کلاو شده
از مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سبکی بلوک های بتنی
عایق حرارتی و برودتی و صدا
مقاومت در برابر آتش سوزی
سبکی و راحتی نصب بلوک ها که سرعت اجرا را حدود ۳ برابر اضافه می کند
دستمزد کمتر اجرایی
سرعت بیشتر در اجرای بلوک چینی (دیوار چینی)
سرعت بیشتر در اجرای تاسیسات
کم شدن ضایعات اجرایی
و از معایب آن هم می توان به عدم اتصال کافی و دقیق با اعضای سازه ای مثل تیر و ستون ها اشاره کرد.
بتن اسفنجی:
انواع بتن – بتن اسفنجی
یکی دی گر از انواع بتن , بتن اسفنجی است که به صورت فنی ترکیبی از آب , سیمان , ماسه به مقدار خیلی کم
و از همه مهم تر سنگ دانه های درشت دانه می باشد.
نکته جالب در این بتن , وجود فضای خالی در حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد فضای بتن می باشد.
در این نوع بتن هم از آب به مقدار کمتری نسبت به سایر مواد استفاده شده ؛
و در نتیجه نسبت آب به سیمان هم دستکاری شده است.
وجود مقدار کمتر آب و ساختار خاص بتن اسفنجی باعث شده که
در این بتن آب سریعا تبخیر شده و مقدار کمتری آب در این بتن باقی بماند.
بتن اسفنجی دارای دو نوع است:
بتن گازی
بتن کفی
که نوع گازی آن با کمک روش اتوکلاو شده تهیه می شود.
و نوع کفی آن هم با با اضافه کردن حباب های هوا که از قبل آماده شده اند به بتن اضافه می شود ساخته می شوند.
نوع گازی بیشتر برای بلوک های سبک ساختمانی استفاده می شود ,
و نوع کفی آن هم پر کننده حفاری ها و عایق های حرارتی ساخته می شود.
از مزایای این دسته از بتن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
استفاده از سیمان کم
دوام زیاد
بتن ریزی در آب
و از کاربردهای آن هم می توان به
بتن ریزی در هوای سرد و گرم
بتن ریزی در نماهای خاص آرشیتکتی
استفاده در سد ها و پل ها
اشاره کرد , این بتن هنوز در کشور ما جزو دسته بتن های کم کاربرد بوده و چندان شناخته شده نیست.
بتن شفاف:
انواع بتن – بتن شفاف
بتن شفاف یکی دیگر از انواع بتن است که به واسطه علم نانو ساخته می شود.
علم نانو که یکی از مدرن ترین و به روز ترین علم های دنیا می باشد؛
توانایی ساخت خیلی از متریال ها و وسایل را به ما داده است.
یکی از این مصالح که هم به لحاظ سازه ای و هم به لحاظ معماری استفاده زیادی از آن می شود ؛ بتن شفاف می باشد ,
اما اگر برای شما هم مانند خیلی از افراد سوال شده است که
بتن شفاف چه طور نور را از خود عبور می دهد؟
پاسخ آن در استفاده از فیبرهای نوری در این بتن است , با استفاده از فیبرهای نوری
امکان انتقال نور از یک سمت به سمت دیگر به راحتی فراهم می شود و بتن شفاف را پدید می آورد.
این بتن ترکیبی از ۹۶ درصد بتن و ۴ درصد فیبر نوری می باشد ؛
بتن شفاف تحت عنوان تجاری لیتراکن در بازار وجود داشته و به فروش می رسد.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید این بتن ها قابلیت مسلح شدن هم دارند ؛
و برای مسلح کردن آن ها , قبل از ساخت شیارهایی را بر روی آن ها ایجاد کرده و چون
فیبر نوری قابلیت انعطاف پذیری خیلی خوبی نیز دارد به راحتی اطراف میلگردها را می پوشاند
و دیگر خبری از دیده شدن میل گردها و حالت خشن بتن نیست.
این بتن هم توسط یک آرشیتکت به نام آرون لوسنزی مجارستانی ابداع شد که امروزه در دکوراسیون داخلی
و طراحی داخلی شدیدا محبوبیت داشته و مورد علاقه معمارن می باشد.
از ویژگی های مثبت این بتن می توان به موراد زیر اشاره کرد:
عایق صدا
عایق حرارت
ساخت دکوراسیون های جذاب با این نوع بتن
استفاده در نمای ساختمان و نورپردازی با این نوع بتن
اگر بیشتر علاقه دارید تا در مورد بتن شفاف بدانید می توانید به مقاله بتن شفاف سر بزنید.
بتن رنگی:
انواع بتن – بتن رنگی
بتن رنگی یکی دیگر از مدل های انواع بتن بوده که همانطور که از اسم آن مشخص اسjبرای کاربردهای رنگی و معماری کاربرد زیادی دارد می توان از آن به عنوان رنگ آمیزی محیطی بتن ها استفاده کرد.برای تولید این بتن معمولا دو روش وجود دارد که عبارتند از:
روش ساخت بتن رنگی:
استفاده کردن از سیمان رنگی یا مصالح رنگی
استفاده کردن از رنگدانه های طبیعی معدنی
روش اول بیشتر برای کشورهایی مثل هند که معدن های مختلفی برای استخراج کردن
سیمان رنگی و مصالحی از این دست دارند مناسب بوده و هواداران زیادی هم دارد.
اما روش دوم که بیشتر در مکان های مختلف دنیا رواج دارد , استفاده از رنگ دانه های مدنی در بتن می باشد.
اما نکته مهم در استفاده از این رنگ دانه ها این است که خواص شیمیایی بتن را تغییر ندهند.
نکته جالب در ساخت این بتن ها در کنار رنگ دانه ها این است که ؛
این بتن ها به همان روش بتن های معمولی ساخته و تولید می شوند.
و بیشتر کاربرد آن ها در مکان هایی است که نیاز به رنگی شاداب و یا هشدار دهنده وجود دارد.
به عنوان مثال برای ساخت پیست های عبوری دوچرخه ها از این نوع بتن استفاده می شود.
یا مورد دیگری که خودم شخصا در یک مجله خارجی دیدم و نظرم را خیلی جلب کرد ,
استفاده از این بتن در بیمارستان کودکان بود که محیط خشک و خشن را به یک محیط مفرح و جالب تبدیل کرده بود.
برای ایجاد رنگ های مختلف معمولا از مواد زیر استفاده می شود:
خواندن این مطلب هم به شما توصیه میکنیم: انواع بیل
چه موادی برای ساخت انواع بتن رنگی استفاده می شود؟
مواد استفاده شده برای رنگی شدن بتن رنگ بتن
سیمان پرتلند سفید رنگ سفید
سیمان پرتلند استاندارد رنگ خاکستری و عمومی بتن
رنگ دانه کبالت آبی یا لاجوردی رنگ آبی
سیمان سنگدانه ای رنگ برنزی
رنگدانه ای مرکب از هیدروکسید آهن ،دی اکسید منگنز ، سیلیس وکربنات کلسیم یا اکسید آهن قهوه ای رنگ قهوه ای
رنگدانه های اکسید آهن زرد یا گل اُخری زرد رنگ محتوای باریم و کلسیم و fe2o3 رنگ زرد نخودی
رنگدانه های اکسید اهن سیاه منگنز و کربن بلاک رنگ خاکستری
رنگدانه های اکسید کرومیم با مخلوطی از اکسید آهن زرد و آبی لاجوردی رنگ سبز
اکسید اهن قرمز رنگ قرمز
همچنین یکی دیگر از روش ها و موادی که در تهیه بتن های رنگی کاربرد دارد ؛
ژل میکرو سیلیس است که در رنگ های مختلف برای بتن های تزئینی بیشتر استفاده می شود.
بتن غلتکی:
انواع بتن – بتن غلتکی
بتن غلتکی یا بتن غلطکی هم یکی دیگر از انواع بتن است , که اسلامپ آن صفر است و برای اجرای آن
معمولا از ماشین آلات راهسازی استفاده می شود.
یکی از ویژگی های جالب این است که برای حمل ، پخش و تراکم آن ، از ماشین آلات عملیات خاکی استفاده می شود.
این بتن برای این که چسپندگی کافی داشته باشد طبعا باید مقداری رطوبت داشته باشد ؛
تا بتواند شیره بتن میزان چسپندگی لازم بین دانه ها را فراهم کند ,
بنابراین بتن غلتکی در حالت متراکم نشده تفاوت زیادی با بتن معمولی داشته و حالت آن به شکلی است
که شیره بتن در آن مشخص نیست ؛ ولی پس از متراکم شدن و سفت شدن شبیه به بتن های معمولی خواهد شد.
بتن غلتکی در دو نوع تولید شده و در جاهای مختلفی استفاده می شود:
انواع بتن غلتکی:
بتن غلتکی حجیم با عیار سیمان کم
بتن غلتکی با عیار سیمان نسبتا زیاد
نوع اول که با عیار سیمان کم است در ساخت سازه های حجیم مثل:
سد ها
پایه های دیوار حائل
پایه های سنگین و خاکریز ها
انواع بتن – بتن غلتکی
و کلا هر جایی که مقاومت زیادی مورد نیاز نیست مورد استفاده قرار می گیرد.
اما نوع دوم که با عیار بتن زیاد است بیشتر در مکان هایی مثل اجرای سریع لایه های روسازی بزرگ راه ها
و پوشش های مشابه که مقاومت مکانیکی و سایشی بالایی مورد نیاز است مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
از مزایای بتن غلتکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت خمشی بالاتر بتن غلتکی نسبت به بتن های معمولی
مقاومت فشاری بالاتر
مقاومت برشی بالاتر
چگالی بالا و نفوذ پذیری کم
مصرف کم آب و در نتیجه کمتر شدن میزان مصرف آب به سیمان
و در نهایت باید بدانید که این بتن ها با عناوین مختلفی مانند RCC و یا RCD شناخته شده اند و مورد بررسی قرار می گیرند.
و این که با توجه به نفت خیز بودن ایران و استفاده از روکش های اسفالتی برای روسازی راه ها
استفاده از این نوع بتن در کشور ما خیلی رایج نبوده و هنوز جا نیوفتاده است
و به جز معدودی از راه های تازه تاسیس این نوع بتن در جاده های کشور ما خیلی استفاده نشده است.
بتن انعطاف پذیر:
انواع بتن – بتن انعطاف پذیر
بتن انعطاف پذیر هم که در لیست ما جای دارد یکی دیگر از انواع بتن های جالب است
که توجه ویژه ای از افراد به آن جلب شده است.
بتن انعطاف پذیر به صورت کلی حدود ۴۰ درصد سبک تر از
بتن معمولی و حدود ۵۰۰ بار قوی تر از بتن های عادی می باشد.
بتن انعطاف پذیر بزرگترین نقطه ضعف این بتن یعنی ضعف در مقاومت کششی ( کشش ) را
به صورت جدی از بین برده و بتن را به یکی از بهترین مصالح و بدون نقطه ضعف های بزرگ تبدیل کرده است.
شاید برای شما هم سوال شده باشد که
چه طور مقاومت کششی بتن انعطاف پذیر تا این حد بالا می باشد؟
پاسخ آن در استفاده از الیاف است , این الیاف از موادی ساخته شده اند که قابلیت انعطاف پذیری بالایی داشته
و در برابر نیروهای کششی زیاد نیز مقاومت بالایی از خود نشان می دهند.
این بتن به کامپوزیت سیمانی مهندسی نیز مشهور بوده و تفاوت آن با
بتن الیافی در شکل پذیری بسیار بیشتر بتن انعطاف پذیر می باشد.
از ویژگی های مثبت دیگر این بتن می توان به موراد زیر اشاره کرد:
ویژگی های شگفت انگیز بتن انعطاف پذیر:
بتن انعطاف پذیر مقاومت بالایی در برابر ترمزها و چرخش های ناگهانی خودرو ها دارد.
ماندگاری بیشتری دارد و در دراز مدت به لحاظ اقتصادی به صرفه تر است.
نیاز به تعمیر و مراقبت کمتری دارد.
در کم کردن زمان اجرا بسیار موثر است.
و شاید این نکته توجه شما را به خود جلب کند که
بتن انعطاف پذیر در حدود ۴۰ درصد ارزان تر از بتن های معمولی بوده
و صرفه اقتصادی تقریبا نصف را برای مخاطب خود ایجاد می کند.
این نوع بتن در حال حاظر در کشورهایی مثل آمریکا , ژاپن , سویس , استرالیا و کره مورد استفاده قرار گرفته است.
بتن مِگر:
انواع بتن – بتن مگر
بتن مگر (lean concrete) که به آن بتن لاغر،بتن کم سیمان و یا بتن نظافت نیز گفته می شود
اوّلین قشر پی سازی در پی های نقطه ای می باشد.مقدار سیمان در بتن مگر در حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ کیلوگرم میباشد.
و جزو انواع بتن هایی است که تقریبا در همه سازه ها نیاز به استفاده از آن وجود دارد.
دلایل استفاده از بتن مِگر:
برای پر کردن فضاهای خالی
تراز کردن فضای خالی که بیش از حد خاک برداری روی آن انجام شده است.
جلوگیری از جذب آب بتن توسط خاک
جلوگیری از نفوذ سیمان به خاک
جلوگیری از تماس بتن با خاک جهت آبکش شدن
رگلاژ کردن کف فونداسیون
بتن مگر در تمامی مواقعی که پی های بتنی در حال استفاده هستند نیاز به استفاده دارند.
و از آن ها به عنوان جلوگیری کننده از بتن سازه ای با خاک و از دست دادن شیره بتن استفاده می شود.
ضخامت بتن مگر بسته محل پروژه و نظر مهندسین ناظر بر پروژه متغییر بوده ؛
ولی به عنوان یک تقریب کلی در اکثر ساختمان های موجود و رایج در حدود ۱۰ سانت ضخامت
برای بتن مگر در کف پی کفایت کرده و نیاز را بر طرف خواهد کرد.
بتن مگر معمولا توسط دستگاه های مخلوط کن کوچک ( بتنیر ) ساخته می شود ؛
که پس از اضافه کردن آب باید حداقل به مدت دو دقیقه مخلوط شده و سپس مورد استفاده قرار بگیرد.
و یک نکته کارگاهی در مورد بتن مگر که شاید دانستان آن هم خالی از لطف نباشد ؛
این است که برای عیار کردن این بتن از حلب های ۲۰ کیلوگرمی روغن معمولا استفاده می شود.
جمع بندی:
انواع بتن
در این مقاله سعی شد به صورت کامل و تخصصی شما را با انواع بتن آشنا کنیم ؛
و انواع بتن های رایج در دنیا و ایران را با یک شرح مختصر به شما عزیزان معرفی کنیم.
هر کدام از بتن ها و مصالح مزایا و معایب خاص خود را دارند و بسته به نیاز در هر پروژه
و دید و بینش مهندس یا مهندسین پروژه از یک بتن مخصوص استفاده شود.
مهم ترین دلیل استفاده از هر کدام از انواع بتن های ذکر شده در بالا شاید بتوان به معماری
و سپس سازه و میزان ظرفیت آن مرتبط کرد , و با توجه به این که خیلی از مواردی که
معرفی و توضیح داده شدند در ایران وجود ندارند و یا به صورت جدی توسط اشخاص مشخصی
تهیه و تولید نمی شوند , از نیروها و اکیپ های اجرایی خارجی در سازه هایی که نیاز به این بتن ها
داشته باشند باید استفاده شده که طبعا باعث خروج ارز از کشور و گران تر شدن قیمت پروژه خواهد شد.
همچنین با توجه به این که هنوز در کشور ما خیلی از اشخاص به خیلی از قسمت ها
و حوزه های عمرانی وارد نشده اند بازاری بکر و دست نخورده برای ورود به این عرصه برای مهندسین وجود دارد.
انواع بتن
بتن دارای طبقه بندی های مختلفی است. در این مقاله به برخی از انواع بتن اشاره می کنیم.
بتن معمولی : نوعی بتن که در آن از مواد تشکیل دهنده رایج یعنی آب، سیمان و سنگ دانه ها استفاده می شود به عنوان بتن معمولی شناخته می شود. زمان گیرش این بتن بسته به رطوبت موجود در هوا، عیار سیمان و غیره بین 30 الی 90 دقیقه است. توسعه مقاومت این بتن بعد از 7 روز شروع می شود، مقاومت رایج این بتن بین 10 مگا پاسکال تا 40 مگا پاسکال است. بعد از حدود 28 روز تقریبا 75 تا 80 درصد از مقاومت کل به دست می آید. و در روز 90، قریب به 90درصد مقاومت حاصل می شود.
بتن با مقاومت بالا: مقاومت فشاری در بتن با مقاومت بالا معمولا بیش از 6000پوند بر اینچ مربع است. این نوع بتن با کاهش نسبت آب به سیمان (W / C) تا حدود 0.35 و یا کمتر، ساخته می شود. اغلب میکروسیلیس برای جلوگیری از تشکیل کریستال های هیدروکسید کلسیم آزاد در سیمان اضافه می شود، که ممکن است قدرت مجموعه سیمان را کاهش دهد. نسبت آب به سیمان کم و استفاده از میکرو سیلیس به طور قابل توجهی کارایی آن را کاهش می دهد که برای سازه های ساخته شده از این نوع بتن یک مشکل محسوب می شود. به منظور جبران کاهش کارایی بتن با مقاومت بالا، اغلب به مخلوط این نوع بتن ، فوق روان کننده بتن افزوده می شود. سنگ دانه ها در این بتن نیز باید با دقت انتخاب شوند زیرا سنگ دانه های ضعیف قدرت کافی برای تحمل بار اعمال شده بر روی بتن را نخواهند داشت.
بتن با عملکرد بالا : این بتن دارای استحکام ،کارایی و دوام بالا است. جایگذاری این بتن آسان است. بتن با کارایی بالا بدون تفکیک فشرده می شود. گیرش و مقاوم شدن آن سریع است. این نوع بتن دارای خواص مکانیکی بلند مدت، نفوذپذیری، تراکم، گرمای هیدراتاسیون، سختی، ثبات حجم و دوام طولانی در محیط های دارای شرایط سخت است.
بتن سبک هوا دار : یکی از بزرگترین دستاوردها در زمینه فن آوری بتن توسعه بتن هوادار است. این نوع بتن در جایی استفاده می شود که در معرض خطر عمل انجماد و ذوب باشد. این نوع بتن با افزودن مواد افزودنی بتن ( مواد افزودنی هوادار) بوجود می آید.
بتن سبک : سنگ دانه های استفاده شده در بتن سبک نسبت به بتن سنگین ، دارای وزن کمتری هستند. چگالی این بتن 240 تا 1850 kg/m³ است و مقاومت بتن سبک بین 7 تا 40 مگاپاسکال متفاوت است.
بتن پاشیده (شاتکریت): بتن شاتکریت (بتن پاشیده) از هوای فشرده برای پاشیدن بتن بر روی یک قاب و یا ساختار استفاده می کند. شاتکریت ملات و یا معمولا انتقال بتن از طریق یک شلنگ با سرعتی بالا بر روی یک سطح از قبل تعیین شده است.
بتن متخلخل: بتن متخلخل شامل شبکه ای از سوراخ ها و حفره ها است که اجازه می دهد آب و یا هوا از بتن عبور کند.
بتن فشرده غلتکی : بتن فشرده غلتکی معمولا برای سنگ فرش های بتنی استفاده می شود. امکان ساخت سدهای بتنی غلتکی نیز وجود دارد.
بِتُن (به فرانسوی: Béton) در مفهوم وسیع به هر ماده یا ترکیبی که از یک ماده چسبنده با خاصیت سیمانی شدن تشکیل شده باشد گفته می شود. بتن ممکن است از انواع مختلف سیمان و نیز پوزولان ها، سرباره کوره ها، مواد مضاف، گوگرد، مواد افزودنی، پلیمرها، الیاف و غیره تهیه شود. همچنین در نحوه ساخت آن ممکن است حرارت، بخار آب، اتوکلاو، خلا، فشارهای هیدرولیکی و متراکم کننده های مختلف استفاده شود.[۱] گاهی اوقات برای عوض کردن بعضی از خواص بتن، هنگام مخلوط کردن مواد، مقدار مواد افزودنی به آن اضافه می گردد. بتنی که تازه درست شده باشد شکل آن به صورت خمیری می باشد و بعد از این که در قالب ریخته شود، شکل قالب مشخص شده را به خود گرفته و بعد از مدت مشخصی، سفت شده و مقاومت مورد نیاز را کسب می کند. با توجه به گسترش و پیشرفت علم و پیدایش تکنولوژی های فراوان در قرن اخیر، شناخت بتن و خواص آن نیز توسعه قابل ملاحظه ای داشته است، به نحوی که امروزه شاهد کاربرد انواع مختلف بتن با مصالح مختلف هستیم که هر یک خواص و کاربری مخصوص به خود را داراست. در حال حاضر انواع مختلفی از سیمانها که شامل پوزولانها، سولفورها، پلیمرها، الیافهای مختلف و افزودنیهای متفاوتی هستند، تولید می شوند.
بتن از پرکاربردترین مصالح ساختمانی است. ویژگی اصلی بتن ارزان بودن و در دسترس بودن مواد اولیه آن است. همچنین می توان خاطرنشان کرد که تولید انواع بتن با استفاده از حرارت، بخار، اتوکلاو، تخلیه هوا، فشار هیدرولیکی ویبره و قالب انجام می گیرد. بتن به طورکلی محصولی است که از مخلوط آب با سیمان آبی و سنگ دانه های مختلف در اثر واکنش آب با سیمان در شرایط محیطی خاصی به حاصل می شود و دارای ویژگی های خاص است. بتن اینک با گذشت بیش از ۱۷۰ سال از پیدایش سیمان پرتلند به صورت کنونی توسط یک بنّای لیدزی، دستخوش تحولات و پیشرفت های شگرفی شده است. در دسترس بودن مصالح آن، دوام نسبتاً زیاد و نیاز به ساخت وسازهای فراوان سازه های بتنی چون ساختمان ها، سازه ها، سدها، پل ها، تونل ها و راه ها، این ماده را بسیار پر مصرف نموده است. اینک حدود سه تا چهار دهه است که کاربرد این ماده در شرایط خاص مورد استقبال کاربران آن قرار گرفته است. امروزه با پیشرفت علم و فناوری مشخص شده است که صرف توجه به مقاومت به عنوان یک معیار برای طرح بتن برای محیط های مختلف و کاربردهای مختلف نمی تواند جوابگوی مشکلاتی باشد که در درازمدت در سازه های بتنی ایجاد می گردد. چند سالی است که مسئله دوام بتن در محیط های مختلف مورد توجه قرار گرفته است. مشاهده خرابی هایی با عوامل فیزیکی و شیمیایی در بتن ها در اکثر نقاط جهان و با شدتی بیشتر در کشورهای در حال توسعه، افکار و اذهان مهندسان و شیمیدانان را به سمت طرح بتن هایی با ویژگی خاص و با دوام لازم سوق داده است. در این راستا در پاره ای از کشورها دستورالعمل ها و استانداردهایی نیز برای طرح بتن با عملکرد بالا تهیه شده و طراحان و مجریان در بعضی از این کشورهای پیشرفته ملزم به رعایت این دستورالعمل ها گشته اند.
منابع:
theconstructor
http://jupiterdesign.ir/different-types-of-conconcret
21