بسمه تعالی
مقدمه:
انتخاب نوع و مسیر زندگی در آینده برای دانش آموزان تا حدی قابل توجهی بستگی به انتخاب صحیح رشته تحصیلی در پایه متوسطه دارد که مقدمه انتخاب شغل است. اگر دانش آموزان در زمینه انتخاب رشته تحصیلی مرتکب اشتباه شوند، در مسیری گام برخواهند داشت که با موفقیت همراه نخواهد بود.
تا گذشته ای نه چندان دور ، بسیاری از مردم خیلی زود در جوانی شغلی را انتخاب می کردند و علاقه به آن شغل را حفظ می کردند . اما امروز این روند متحول و به سوی مشاغل چندگانه متمایل شده است . در واقع هر جویای کار یا شغل باید درباره ی آنچه می خواهد انجام دهد ، خوب بیندیشد و آموزش و تحصیلاتش را مطابق علایق خود و گرایش های بازار کار سامان دهد . از عوامل موثر در انتخاب رشته تحصیلی میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
توانایی ذهنی و استعداد تحصیلی
استعداد یک توانایی بالقوه و مجموعه ای از قابلیت هاست که در انجام کارها موجب شایستگی فرد می شود. مهم ترین گام در راه استفاده از استعدادها شناخت آن است. لازم به ذکر است که داشتن نمرات درخشان در یک درس، ملاک مطمئنی برای وجود استعداد در آن زمینه نیست و امکان دارد عوامل دیگری در آن پیشرفت موثر بوده باشد. در حالیکه عده ای از دانش آموزان استعدادهای خود را از طریق پیشرفت های آشکار خود می شناسند، ممکن است عده ای به شناخت استعدادهای خود دست نیابند یا پس از سال ها به آن دست یابند.
علایق و رغبت های تحصیلی و حرفه ای
رغبت ها و توانایی ها امور جدا از هم نیستند. ما معمولاً به اموری علاقه بیشتری نشان می دهیم که توانایی بیشتری برای انجام آن ها داریم. رغبت، گرایش مجذوب شدن به فعالیت و پیگیری آن است.
سوابق تحصیلی و آزمون های معلومات
پیشرفت تحصیلی هر دانش آموز عبارت است از سطح مهارت ها، اطلاعات و ادراکی که در زمینه مورد نظر به دست می آورد. نمرات و سوابق تحصیلی می تواند موفقیت فرد را در رشته های مختلف پیش گویی کند.
عوامل خانوادگی
هر انسانی براساس روابط متقابل اعضای خانواده و فضای حاکم بر آن شکل می گیرد. محیط زندگی و خانواده می تواند موجبات پیشرفت یا محدودیت فرد را فراهم کند. انتخاب رشته دانش آموز باید با در نظر گرفتن مشکلات، محدودیت ها و یا امکانات خانواده صورت گیرد.
ویژگی های شخصیتی
شخصیت به معنای نحوه رفتار فرد و ترکیبی از خصوصیات جسمی و ذهنی و اجتماعی است که فرد را آنچه که هست، می سازد. هر شخصی با نوع شخصیتی که دارد، امکان موفقیت در رشته تحصیلی یا شغلی را خواهد داشت که احتمالاً فرد دیگر نمی تواند آن را کسب کند. در حقیقت انتخاب شغل نوعی ارائه شخصیت است.
معلومات و مهارت
داشتن اطلاعات و معلومات در خصوص یک شغل، امکان به دست آوردن آن و انتخاب صحیح را افزایش می دهد. افراد موفق در یک رشته تحصیلی و افرادی که مرتبط با آن رشته مشغول به کار هستند، منابع خوبی برای به دست آوردن اطلاعات در آن رشته و شغل محسوب می شوند.
جنسیت و شرایط بدنی
گرچه امروزه تفاوت بین زن و مرد در انتخاب حرفه به تدریج در حال از بین رفتن است و تقریباً رشته ای وجود ندارد که به یک جنس اختصاص داشته باشد، اما بعضی مشاغل نسبت بیشتری از یک جنس را به خود اختصاص داده است. همچنین سلامت بدنی از عوامل موثر در انتخاب شغل به حساب می آید.
اجتماع- اقتصاد و شرایط اقلیمی
نیازهای اجتماعی و اقتصادی هر جامعه بنابر مقتضیات زمان و پیشرفت ها و شکست های اقتصادی تغییر می کند و بازار حرفه ها و مشاغل با پیشرفت صنعت و تکنولوژی در حال نوسان است. همچنین محل زندگی از قبیل زندگی شهری و روستایی، شرایط آب و هوایی محیط، صنعتی، تجاری یا کشاورزی بودن منطقه و عوامل دیگری که به شرایط جغرافیایی منطقه زندگی فرد مربوط می شود، می تواند در انتخاب رشته تحصیلی و در نهایت انتخاب شغل فرد موثر باشد.
شرایط احراز شغل
شرایط احراز شغل شامل میزان ترقی و پیشرفت در شغل، ماهیت کار و وظایف مربوط به آن، میزان درآمد و پاداش ها، مزایا و معایب شغل، سن ورود و جنسیت مورد پذیرش، شرایط بدنی و میزان علاقه و استعداد لازم، مهارت ها و معلومات لازم، شرایط قانونی، شناسایی مشاغل اساسی و حساس و …
اطلاعاتی که دانش آموزان فارغ التحصیل دوره متوسطه اول برای انتخاب رشته تحصیلی و شغل آینده باید بدانند:
– آگاهی از رشته های تحصیلی دوره متوسطه دوم و امکان ادامه تحصیل، ضوابط ورود به دوره، برنامه دروس
– آگاهی از نظام آموزش متوسطه دوم
– اطلاع از نحوه تغییر رشته و شاخه
– ارتباط رشته های تحصیلی با رشته های مورد نظر دانشگاهی و مشاغل انتخابی
– بازار کار مشاغل و حرفه ها و پیش بینی وضعیت آن ها در آینده، وضعیت درآمد، مزایا، امکان ترفیع و مشکلات شغلی
– امکان ادامه تحصیل در روستا، شهر، استان، پایتخت و یا کشور دیگر
– شناخت دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی و اطلاع از شهریه های دریافتی در مراکز غیرانتفاعی
– توجه به آگهی های استخدامی در جراید، شرایط استخدام، ضوابط ورود به شغل، امتحانات ورودی و مصاحبه
هفته معرفی مشاغل گرامی باد
بروشور
طراحی مسیر زندگی تحصیلی
……………………….