فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
درباره شرکت 5
دفتر نظارت بر خدمات مشترکین و فروش 6
دفتر سیستم ها و روش ها 10
قسمت بهره برداری 12
خدمات فنی بست کیلووات 13
بازرسی 15
آزمایشگاه کنتور 16
مرکز دیسپاچینگ و 12117
واحد بازرگانی 18
فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
اداره انبارها و سیستم انبار 21
سیستم کدگذاری انبار23
بودجه و اعتبارات 27
پانچ قبوض32
سیستم و روش حسابداری در توزیع برق مشهد 33
واحد مالی و اداری در امور 34
دستور کار بیست رقمی 35
کدهای اصلی37
حسابدار مسئول 39
فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
حسابدار هزینه 41
حسابدار جمع دار و سیستم اموال 42
نحوه محاسبه هزینه استهلاک 46
حسابدار تاسیسات 48
ثبتهای حسابداری یک قرارداد 58
حسابدار درآمد 65
دایره حقوق و دستمزد 74
سند گردش انبار 87
خزانه و ضمانت نامه ها 93
فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
بستن حساب ها 95
صورت گردش وجوه نقد 99
چند پیشنهاد در مورد سیستم ثبت سند ها 104
معادل و مفهوم برخی اصطلاحات 107
ضمائم
در باره شرکت
این شرکت در سال 1373 به صورت شرکت سهامی خاص به ثبت رسید ه است و
فعالیت های عمده شرکت اجرای قراردادهای پنجگانه منعقده با شرکت برق منطقه
می باشد
موضوع قراردادهای پنجگانه به شرح ذیل می باشد :
1-قرارداد "خدمات مشترکین"در خصوص خدمات بعد از برقراری سرویس برق و
انجام کلیه اقدامات مورد نیاز مشترکین
2-قرارداد "برنامه ریزی و طراحی"در خصوص مطالعه ،برنامه ریزی و طراحی
اقدامات مرتبط،احداث ،توسعه،اصلاح و بهینه سازی تاسیسات توزیع
3-قرارداد "اصلاح و بهینه سازی شبکه های توزیع " در خصوص حمل ،نگهداری
مواد و نصب و اجرا در جهت اصلاح و بهینه سازی خطوط و پست ها ، ساختمانها
و روشنایی معابر
4- قرارداد " توسعه و نوسازی شبکه های توزیع " در خصوص حمل ،نگهداری
مواد و نصب و اجرا در جهت توسعه و نوسازی خطوط و پست ها ، ساختمانها و
روشنایی معابر
5- قرارداد " بهره برداری از شبکه های توزیع " در خصوص بهره برداری بهینه
از شبکه های توزیع در محدوده عملیاتی ودر راستای تامین برق مطلوب و مطمئن و
دائم مشترکین
دفتر نظارت بر خدمات مشترکین و فروش
این دفتر وظیفه مشاوره و نظارت بر کار خدمات مشترکین امور هشتگانه برق
مشهد را بر عهده دارد ضمنا" انعقاد قراردادهای بالای یک مگا وات تا سقف دو
مگاوات نیز با این دفتر می باشد و این کار در امور انجام نمی گیرد. وظایف
سازمانی فوق در قالب چارت ذیل انجام می گیرد:
مسئول دفتر
کارشناس وصول مطالبات
کارشناس عقد قراردادها
کارشناس تشخیص مصرف
ناظر1
ناظر 2
پس از انعقاد قرارداد با پیمانکار بر اساس برنامه زمانبندی شده که توسط رانیر تهیه
شده قسمت تشخیص امور هشتگانه اطلاعات جمع آوری شده (کنتور خوانی )را از
پیمانکار دریافت می کند ، پیمانکاربرای جمع آوری اطلاعات کنتورها از وسیله ای
به نام پی دابل یو استفاده می کند
مسئول تشخیص مصرف مستقر در امور بویسله متصدی مصرف بطور رندمی
روزانه 40 تا 60 مورد از قرائت کنتورها را کنترل و گزارش آنرا به دفتر نظارت
می فرستد ، این دفتر هم بصورت موردی ،بعضی از گزارشات را کنترل می کند ،
کارانه متصدیان مربوطه بر حسب تعداد بازدید روزانه مشخص می شود ، مسئول
تشخیص میانگین کارانه متصدیان را دریافت میکند ،نحوه پرداخت دستمزد به
پیمانکار به این صورت است که پیمانکار صورت وضعیت کار انجام شده را هر دو
ماه یکبار به مسئول تشخیص ارائه می کند که پس از تایید به دفتر نظارت برای
کنترل و اعمال اضافات و کسورات فرستاده می شود اضافات یا تشویقی ها مربوط
به گزارش بعضی موارد همچون شناسایی کنتور ،گزارش خرابی کنتور و … می
باشد ،
کسورات مانند کنتور خوانی غلط و… می باشد پس از اعمال نرخهای مربوط و
محاسبه ی مبلغ ریالی صورت وضعیت ، جهت پرداخت به امور مالی ارسال می
شود ، مسئول قطع و وصل امور هشتگانه با توجه به لیست بدهکاران که در موعد
مقرر بدهی خود را پرداخت نکرده اند ، یا اینکه مجوز استفاده از برق آنها به پایان
رسیده است و یا حکم محاکم قضایی به وسیله یک کارفن قطع و وصل روزانه بین
40 تا 60 مورد را اقدام به قطع برق می کند و گزارش کار خود را به ناظر قطع و
وصل در دفتر نظارت ارسال می کند ، کارانه کارفن قطع و وصل بر
اساس تعداد موارد انجام شده روزانه که حداقل از 40 مورد باید بیشتر باشد ،
مشخص می شود
متصدی مربوط30% آن را به عنوان کارانه دریافت . تخصیص کنتور برای امور
هشتگانه بر اساس سهمیه از قبل مشخص شده هر امور ، با کمک نرم افزار مدیریت
کالا در این واحد صورت میگیرد .
ضمنا" اساس کار این دفتر بر پایه آئین نامه و کتابچه تعرفه مصوب هیات وزیران
می باشد .
دفترسیستمها و روشها
این دفتر مستقیما" زیر نظر مدیر عامل بوده و بطور خلاصه میتوان 2 مسئولیت زیر
را برای آن متصور شد:
1- پیاده سازی و نگهداشت و بهبود سیستم های مدیریتی
2- متولی ارزیابی
در این دفتر با نظریه دیمینگ آشنا شدیم طبق این نظریه با طراحی ، اجرا ، بررسی
و اقدام اصلاحی درطی زمان به سوی کیفیت بهتر می توانیم حرکت کنیم .
استانداردها دیگر موضوعی بود که با آن آشنا شدیم ،استانداردهای ایزو ادعا دارند
فرایند تحت یک سیستم جامع و کنترل شده در سازمانها طراحی شده ،به اجرا درآمده
، بررسی و بازنگری شده و روی آن اقدام اصلاحی صورت می گیرد .
روش گردش کار واحدها توسط واحدها و با حضور نماینده مدیریت در
کیفیت و کارشناس بهره وری و کارشناس زیست محیطی تنظیم و در دفتر سیستمها
به عنوان سند تضمین کیفیت مدون و پس از تایید مدیر ابلاغ می شود .ایزو
9001 بر کنترل کیفیت ایزو 14001 بر حفاظت محیط زیست و ایزو او اس ای
اس بر رعایت ایمنی و بهداشت محیط کار و مشتری تاکید دارد، انجام هماهنگی لازم
برای برگزاری جلسات بازنگری مدیریت و کمیته عالی اقدام اصلاحی برای رعایت
استانداردهای فوق و بهبود سیستم از دیگر کارهای این دفتر میباشد
،فرم نظر خواهی از مشتری که هنگام ارائه خدمات به آنها تحویل می شود پس از
تکمیل توسط مشتری مستقیما" به این دفتر می آید این دفتر پس از تماس با مسئول
مربوطه اگر مشکل حل نشد
، اقدام به برگزاری کمیته عالی اصلاحی می نمایند ، این کمیته شامل مدیر پشتیبانی
، مدیر مالی ، مدیر عامل می باشد که با ابلاغ مدیر عامل نظر کمیته لازم الاجراست
قسمت بهره برداری
پس از تکمیل یک پروژه و تایید صورت وضعیت تحویل و تحول توسط افراد
ذیصلاح ، پروژه عملا" جهت بهره برداری به این واحد تحویل میشود . نگهداری و
تعمیر شبکه و تاسیسات بر عهده این واحد می باشد ، این واحد جهت سرویس دهی
بهتر وظایف خود را در غالب شش گروه انجام می دهد گروه های شش گانه با
بازدید و یا اطلاع مرکز 121 به عیوب شبکه پی برده و جهت اصلاح آن اقدام می
کند این گروه ها عبارتند از:
1- اتفاقات
2- واحد بالانس
3- واحد روشنایی معابر
4- واحد سرویس پستها
5- واحد تعمیرات زمینی
6- واحد تعمیرات هوایی
خدمات فنی بیست کیلو وات
وظیفه تعمیر و نگهداری از شبکه بیست کیلووات (فشار متوسط) باب این اداره می
باشد در این واحد حداکثر سعی بر این است که ضمن رعایت نکات ایمنی ،بدون قطع
برق (اصطلاحا" خط گرم ) بتوانند خدمات خود را انجام دهند این خدمات در غالب
4 گروه به شرح زیر انجام می شود :
1- اداره تعمیرات خط گرم که خود شامل گروه بازدید شبکه ، گروه تعمیرات و
گروه پاکسازی اشجار می باشد
2- گروه تعمیرات و سرویس ترانسفورماتورهای هوایی و زمینی
3-گروه عیبیاب کابلها ( از آنجایی که دستگاه عیب یاب فقط در اختیار این اداره
میباشد این قسمت نه تنها وظیفه عیب یابی کابل بیست کیلو ولت بلکه کابل های فشار
ضعیف ، و انتقال را نیز بر عهده دارد و به سایر شرکت ها برق منطقه نیز خدمات
ارائه می دهد
.
4- واحد رلیاژ و حفاظت از پستهای توزیع و شبکه های هوایی
اداره بازرسی
وظایف زیر به عهده این قسمت می باشد :
1- اعمال نظارت بر بازدید های مرتب از شبکه
2- تهیه صورت مجلس موارد تخلف
3- نظارت بر قطع برق مشترکی که سه دوره میزان مصرف وی یادداشت نشده باشد
4- نظارت بر آزمایش کنتور
5- رسیدگی به گزارش مسئول تشخیص مصرف
6- انجام محاسبات مصرف برق اعیاد و جشن ها
7- نظارت بر مکانی که از دو کنتور استفاده می کند
8- نظارت بر برق مشترکین بزرگ
9- رسیدگی به شکایات متفرقه
10- تحقیق در مورد کد تعرفه برق
آزمایشگاه کنتور (کالیبراسیون )
هرگاه مشترک به میزان برق مصرفی اعتراض داشته باشد یا کنتور نویسان گزارش
دهند اداره بازرسی مراجعه و در صورت لزوم کنتور مشترک را جهت آزمایش به
آزمایشگاه کالیبراسیون کنتور منتقل می کنند البته برای یک مدت کنتور جایگزین
نصب می شود در آزمایشگاه با استفاده از دستگاه زرا و پر تابل کنتور را آزمایش و
مقدار انحراف برای مدت مصرف را محاسبه می کنند کنتور تعمیر شده زیر نظر
بازرسی در محل اولیه نصب می شود و چنانچه مشترک مقصر باشد هزینه تعمیر و
آزمایش از وی اخذ می شود در غیر این صورت این هزینه با شرکت می باشد .
مرکز دیسپاچینگ و121
هماهنگ کردن قطع و وصل فیدر ها در پستهای فوق توزیع با اتفاقات یا بهره
برداری در امور به این واحد می باشد اطلاعات پستها روزانه جمع آوری و در
سیستم جهت تجزیه وتحلیل ثبت می شود در طرح اتوماسیون فیدرها از این مرکز و
از راه دور قابل کنترل می باشد و اطلاعات بار شبکه و … در سیستم جمع آوری
می شود برای شبکه فشار ضعیف عملیات فوق توسط مرکز 121 انجام می گیرد
هر گاه برق مشترکی قطع شود با تماس وی با این مرکز آدرس وی در سیستم توسط
اپراتور ثبت شده این مرکز با توجه به محدوده مشترک با اتفاقات امور مربوطه
تماس گرفته ضمنا" گزارش کار را نیز بعد از رفع عیب از آنها جهت رفع عیب از
آنها جهت ثبت در سیستم جویا می شود به این ترتیب بانک اطلاعاتی جامعی از قطع
برق و… در این قسمت جمع آوری می شود که از اطلاعات آن می توان به قسمتهای
فرسوده شبکه ، به کالاهای نا مرغوب استفاده شده درشبکه و… پی برد .
واحد بازرگانی
این واحد زیر نظر امور پشتیبانی میباشد و مهمترین کار آن خرید کالای مورد نیاز
پروژهها بر اساس کتابچه نیازمندی کالا که اول سال دفتر مهندسی در اختیار آنها
قرار داده و سایر کالا های درخواستی که تاییدات و اعتبارات لازم را کسب کرده ،و
انعقاد قراردادهای خرید خدمات ، فروش کالاهای مازاد و … می باشد که امور
محوله را توسط سه بخش قراردادهای مناقصه ها ، سفارشات و کارپردازی انجام
می دهد . طبق آخرین آئین نامه معاملات ابلاغ شده شرکت ، معاملات ( اعم از
خرید ، فروش ، اجاره و استیجاری ، پیمانکاری ، اجرت کار خدمات ، مشاوره و
غیره ) از لحاظ مبلغ به سه دسته تقسیم می شوند :
الف) معاملات جزئی : معاملات تا سقف 8000000 ریال جزء این گروه از
معاملات می باشد .
این معاملات توسط کارپرداز یا مامور خرید و به کمترین بها ی ممکن انجام گرفته
توسط ایشان کفایت می کند .
ب) معاملات متوسط : معاملات بین مبلغ 8000000 تا 80000000 ریال
معاملات متوسط نامیده شده اند برای این معاملات علاوه بر تایید کارپرداز یا مامور
خرید ، سرپرست وی و نماینده مجاز مدیر عامل نیز باید این مطلب که معامله به
کمترین بهای ممکن انجام گرفته را تایید نمایند ، برای معاملات 20000000 تا
80000000 ریال اخذ استعلام کتبی الزامی است .
ج) معاملات عمده : معاملات بیش از 80000000 ریال معاملات عمده هستند و
نیاز به برگزاری مزایده یا مناقصه عمومی یا محدود به تشخیص مدیر عامل دارد .
در مورد معاملات جزئی و متوسط قید تاریخ خرید و نشانی فروشنده روی فاکتور
الزامی است در مورد معاملات عمده آگهی مناقصه باید از یک تا سه نوبت به
اقتضای اهمیت معامله در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار با ذکر نکات زیر
منتشر شود :
1- نوع و مقدار کالا یا کار
2- محل اخذ اسناد مناقصه و تسلیم پیشنهاد
3- مدت قبول پیشنهادات
4- محل و تاریخ تشکیل مناقصه و نحوه حضور پیشنهاد دهندگان
اتخاذ تصمیم در مورد تعیین برنده مناقصه ، موضوع معاملات عمده ، توسط
کمیسیون معاملات صورت می گیرد.
اعضای این کمیسیون عبارتند از :
1- نماینده منتخب مدیر عامل
2- نماینده واحد تدارکات بدون حق رای
3- نماینده واحد در خواست کننده
4- نماینده امور مالی
اداره انبارها و سیستم انبار
این اداره زیر نظر امور پشتیبانی می باشد و شامل پنج انبار به شرح ذیل می باشد :
1-انبار71 انبار کالای فشار متوسط 20 کیلو وات
2- انبار 72 انبار کالای برگشتی که خود به دو دسته کالای قابل استفاده و نیازمند
تعمیر تقسیم می شود .
3- انبار 73 انبار کالای عمومی
4- انبار74 انبار کالای اسقاط
5- انبار 75 انبار کالای فشار ضعیف
معمولا" برای ورود جنس به انبار می تولن گردش زیر را متصور شد :
1- با ورود کامیون به محوطه انبار ، بدون توجه به اینکه جنس ورودی آیا
درخواست خرید دارد یا نه ، بر اساس شواهد ظاهری صورتی توسط حراست پر می
شود که در آن کالای وارد شده و شماره بارنامه و شماره ماشین قید می شود و این
صورت مجلس به " صورت مجلس ورود کالا " مشهور است
2- جنس ورودی توسط کمیسیون فنی از لحاظ مطابقت با در خواست خرید و
مطلوبی کنترل می شود این تاییدیه " صورت مجلس تایید کالا " نامیده می شود .
3- برای کالایی که مراحل فوق را طی کرده و تحویل انبار دار می شود " رسید
انبار " صادر می شود ظاهرا" در انبار این شرکت مورد اول به صورت مکانیزه
صادر نمی شود و در حسابداری بابت پرداخت وجه فاکتور انبار ، پیوست بودن
مورد 2و3 کافی است ، ضمنا" فرم 2 که توسط کمیسیون فنی تایید می شود با نام "
صورت مجلس ورودی " پرینت گرفته می شود و شماره بارنامه و ماشین روی ان
قید شده است که هیچ ارتباطی با تایید کنندگان فرم ندارد .
سیستم طبقه بندی و کد گذاری کالا در انبار :
در صنعت برق سیستم های طبقه بندی و کد گذاری "هارزا و تاتا " سابقه طولانی تر
و جامعیت بیشتری دارد هر چند که این سیستم ها نیز به دلیل عدم وجود گروه
نگهداشت بروزرسانی نشده و یا در انبارهای مختلف به صورت سلیقه ای دچار
تغییر شده است در ذیل به توضیح مختصر در مورد دو سیستم فوق می پردازیم :
سیستم هارزا:
شرکت مهندسین مشاورهارزا در سال 1346 جهت طراحی و اجرای سیستم کد
گذاری متحدالشکل فعالیت خود را آغاز ودر سال 1349 در برق منطقه تهران
شروع به اجرای آن نمود این شرکت کمیته استاندارد کالای برق را تشکیل داد این
کمیته با استفاده از یک کدینگ نه رقمی با ساختار ذیل اقدام به کد گذاری اجناس
نمود :
* * **** * **
کد گروه اصلی
کد گروه فرعی
شماره مشخصات جنس
نوع مصرف و خرید
رقم کنترل کننده
کدینگ 9 رقمی هارزا
سیستم تاتا :
از سال 1350 کار طبقه بندی و کد گذاری کالاهای انبار نیروگاها بر اساس
قراردادی به شرکت مشاورهای تاتا از هندوستان واگذار شد و تا سال 57 در بعضی
از نیروگاهها از جمله نیروگاه مشهد این سیستم پیاده شد و چون توسط شرکت تاتا
انجام گرفته به سیستم تاتا مشهور شده است .
این سیستم با استفاده از کدینگ ده رقمی و ساختار زیر پیاده شده است :
* *** ** ** **
کلاس اصلی
کلاس فرعی
کلاس فرعی فرعی
شماره شناسی
رقم کنترل کننده
بودجه و اعتبارات :
بودجه عبارت است از پیش بینی درآمدها و هزینه ها برای یک دوره مالی معین .
بودجه تولید و فروش: اولین بودجه ای که هر موسسه تجاری اقدام به تهیه آن می
نماید بودجه فروش می باشد زیرا مبنای اصلی تهیه و تنظیم سایر بودجه هاست با
پیش بینی مقدار فروش (متاثر از شرایط جغرافیایی ، فرهنگی ، اقتصادی ، وضعیت
رقبا و …) مقدار مورد نیاز برای تولید محصول یا خدمات بدست می آید با پیش بینی
مقدار تولید ، مقدار مواد مصرف شده ، دستمزد مستقیم و سربار پیش بینی می شود
با پیش بینی مواد مصرف شده با توجه به موجودی اول دوره و پیش بینی مقدار لازم
برای پایان دوره ، می توان مقدار خرید را پیش بینی کرد .
بودجه نقدی : هدف از تنظیم بودجه نقدی تعیین میزان وجه نقد با پیش بینی دریافتها
و پرداختها طی دوره و مقدار مورد نیاز برای پایان دوره می باشد بطوریکه شرکت
با کمبود نقدینگی یا تراکم بیش از نیاز نقدینگی روبرو نشود .
بودجه قابل انعطاف : موسسات تجاری ( تولیدی ، بازرگانی ، خدماتی ) بودجه های
مورد نیاز خود را ممکن است فقط با در نظر گرفتن ظرفیت عادی تهیه و تنظیم
نمایند این نوع بودجه ها ، بودجه ثابت نامیده می شوند در این نوع بودجه ها در
صورت عدم تحقق ظرفیت تولید ، امکان مقایسه بودجه با عملکرد واقعی و محاسبه
انحرافات مربوطه و تجزیه تحلیل آنها به آسانی میسر نخواهد بود برای رفع این
مشکل توصیه می شود موسسات بودجه تنظیمی خود را به جای تهیه بر مبنای یک
ظرفیت ، در ظرفیتهای متفاوت تنظیم نمایند که به این نوع بودجه بودجه قابل
انعطاف گویند .
بودجه قابل انعطاف می بایست حاوی هزینه های متغیر و ثابت به تفکیک باشد و
هزینه های نیمه متغیر باید با روشهای خاص به ثابت و متغییر تفکیک شوند تا بتوان
هزینه های واقعی را مقایسه و انحرافات مربوط را مقایسه و انحرافات مربوطه را
محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار داد .
بودجه سرمایه ای : طرح ریزی ، ارزیابی و کنترل مخارج سرمایه ای که بودجه
بندی سرمایه ای نامیده می شود عبارتست از فرایند طرح ریزی سرمایه گذاری
مستمر ، تجدید سرمایه گذاری منابع واحد تجاری ، و هدایت و اعمال نظارت بر
اینگونه سرماغیه گذاری ها و واضح است که این سرمایه گذاری ها توسط بنگاه
جهت کسب سود بوده و منافع آن باید مشخص شود توجه داشته باشیم که این مخارج
سرمایه ای با هزینه های که در بودجه تولید و فروش پیش بینی می شود متفاوت
است .
واحد بودجه و اعتبارات :
این واحد با هدف تهیه بودجه ، کنترل هزینه ها و درآمدهای واقعی ، ارزیابی و
تجزیه و تحلیل آنها جهت برنامه ریزی مدیریت فعالیت می کند در این واحد بودجه
را به دو بخش جاری و سرمایه ای تقسیم نموده اند که می توان گفت آنچه که به
عنوان بودجه سرمایه ای طبقه بندی شده، عملا" از دیدگاه شرکت برق منطقه سرمایه
ای محسوب می شود نه شرکت توزیع برق مشهد ، از انجایی که شرکت توزیع برق
مشهد بیشترین فعالیت خود را به عنوان پیمانکار برق منطقه انجام می دهد بنا بر این
بودجه فروش عبارت است از انچه که برق منطقه از شرکت توزیع کار بخواهد این
محدودیت ها عملا" نحوه تنظیم بودجه با آنچه که بیان شد متفاوت می سازد هر چند
که بودجه در اینجا خیلی از نقشهای بودجه در بازار رقابت ازاد و بنگاههای صرفا"
اقتصادی را ندارد با این حال ابزار بسیار مهمی برای مدیریت محسوب می شود .
بودجه جاری بر اساس پیشنهاد واحدها و عملکرد گذشته و لحاظ تورم و نقدینگی و
سیاست های کلان مدیریتی توسط دفتر برنامه ریزی تهیه می شود برای تهیه بودجه
سرمایه ای ابتدا در دفتر طرح و نظارت امور از اوایل برج 8 به بعد بر اساس
نیازها و اولویت ها و با درخواست واحد بهره برداری و یا بر اساس گزارش
121 یا تقاضای مردم و مطالعات انجام گرفته و … انواع طرح های سرمایه ای
شامل توسعه و احداث ، روشنایی معابر ، اصلاح و بهینه سازی که در سال آینده
باید اجرا شود ، تهیه شده پس از تصویب مدیر امور به دفتر طرح و نظارت و از
آنجا به دفتر برنامه ریزی (بودجه و اعتبارات ) ارسال می شود پس از برگذاری
جلسه دفاعیه و تایید مدیر عامل بودجه پیشنهادی به برق منطقه خراسان ارسال می
شود برق منطقه با توجه به اعتبارات و … آن را تعدیل می کند بودجه مصوب به
امور مالی ابلاغ می شود بودجه جاری در سیستم کنترل بودجه تعریف می شود ،
دفتر مهندسی بر اساس پروژه های مصوب ( پروژه هایی که برای آن اعتبار
در نظر گرفته شده ) کتابچه نیازمندی کالا را تهیه و در اختیار واحد بازرگانی قرار
می دهد ، کتابچه اعتبارات سرمایه ای مصوب هر امور بر حسب ردیف های
مشخص در اختیار حسابداری تاسیسات جهت کنترل پروژه ها قرار می گیرد .
پانچ قبوض
با دریافت گزارش کنتور نویسها در واحد درآمد و توسط رانیر در واحد مالی
98 ثبت ذیل انجام می گیرد :
بدهکاران ——————
10 / درآمد عملیاتی _ فروش برق خانگی ————
20 / درآمد عملیاتی _ فروش برق تجاری ————
40 / درآمد عملیاتی _ فروش برق صنعتی ————
30 / درآمد عملیاتی _ فروش برق کشاورزی ———–
بابت عوارض ——————
تاخیر قبوض/نگهداشت شبکه / آبونمان صدا و سیما——
مشترک با مراجعه به بانک وجه قبض برق مصرفی را پرداخت می کند نامه رسان
قبوض به همراه پرینت بانکی را روزانه از بانکها جمع آوری می کند و به این واحد
تحویل می دهد در این واحد قبض ها اسکن شده و پانچ می شود و مغایرت بانکی
گرفته می شود سپس بابت وجوه دریافتی از مشترک در واحد مالی 98 ثبت ذیل
انجام می گیرد:
بانک —————————
بدهکاران ———————–
سیستم و روش حسابداری شرکت توزیع مشهد :
سیستم و روش حسابداری شرکت توزیع مشهد روش متحدالشکل حسابداری برای
شرکتهای برق منطقه است که در سال 1346 تدوین و دستورالعمل اجرایی ان نیز
صادر گردیده است .
حسابداری توزیع مشهد بر حسب امور آن تفکیک شده و عملیات مالی روزانه هر
امور در همان امور سند می خورد سپس عملیات ماهانه واحد در قالب یک سند
تمرکز در پایان هر ماه در واحد تمرکز ثبت می شود و دفاتر قانونی بر اساس اسناد
این سیستم تنظیم می شود
.
واحد مالی و اداری در امور
چارت سازمانی این واحد به شکل ذیل بوده که قسمت های مالی آن در ادامه توضیح
داده خواهد شد
مدیر مالی و اداری
امور اداری
حسابداری مسئول
نقلیه
پرسنلی
ح جمع هزینه و دارای
درآمد
کارپرداز
حسابداری تاسیسات
دستور کار بیست رقمی :
برای ثبت سند در سیستم حسابداری از دستور کار بیست رقمی استفاده می شود
دستور کار از قسمت های ذیل تشکیل یافته است :
حساب معین
محل اجرا یا کد جریان نقد
کد طرح و برنامه یا کد بودجه
اندیکس یا شناسایی
حساب کل
سریال یا ردیف
ضمنا" به هنگام صدور سند در قسمت ضمیمه شرح شماره کالای مصرفی در
پروژه ، یا شماره ردیف تامین اعتبار ( شماره درخواست خرید ) ، یا شماره حواله
واریزی یا چک صادره درج می شود ، در هنگام صدور سند کد شرح و شرح هر
حساب نیز باید پر شود .
بعضی از حسابهای اصلی به شرح زیر می باشند:
حساب 101 این حساب بابت اموال و تاسیسات در حال استفاده می باشد .
حساب 108 مربوط به ذخیره استهلاک انباشته اموال و تاسیسات می باشد .
حساب 153 این حساب کار در جریان یعنی همان پروژه های در دست اقدام می باشد .
حساب 154 حساب موجودی کالای تاسیسات و ساختمانی یا به عبارتی حساب کالای
انبار می باشد .
حساب 401 بابت ثبت هزینه های مالی و اداری و مشترکین از این حساب استفاده
می شود
حساب 402 برای نگهداشت هزینه های تعمیرات زمینی و هوایی و گروههای
اجرایی بهره برداری بکار می رود .
حساب 163 هزینه های پرسنل کارپردازی ، تدارکات و انبار را در خود جای می
دهد
حساب 184 بابت هزینه های مرکز طرح و نظارت و حسابدار تاسیسات می باشد .
مانده حساب 163و184 جذب سایر حسابها می شود که سربار جذب شده مربوط به
ترتیب در حساب 164 و 185 جمع می شود . از این حسابها استفاده دیگری نباید
بشود . برای جذب حساب 163 معمولا 3%کالای مصرفی (خارج شده از انبار ) به
حساب دستور کار قید شده در حواله انبار منظور و حساب 164بستانکار می شود و
برای جذب حساب 184 معادل 10% هزینه عملیات هر پروژه به قیمت تمام شده
پروژه (حساب 153 ) اضافه شده و حساب 185 بستانکار می شود .
در صفحات بعد کدینگ کامل حسابهای اصلی ، کدهای محل و کدهای طرح و برنامه را می توانید ملاحظه کنید .
حسابدار مسئول :
تمام اسناد صادره قبل از اینکه برای مدیر مالی ارسال شود توسط حسابدار مسئول
کنترل می شود معمولا" محاسبه کسورات و اضافات حقوق جهت ارسال به ستاد، و
سند های مربوط به حسابداری قراردادها نیز توسط حسابدار مسئول تنظیم می شود
که ثبت های مربوط در ادامه ضمن توضیح گردش کار یک پروژه بیان خواهد شد .
سیستم تامین اعتبار و حسابدار هزینه :
برای خرید اموال غیر اموالی و انباری متقاضی فرم درخواست خرید را پر نموده
بعد از تایید مسئول مربوطه فرم مذکور جهت درج دستور کار به حسابداری
تاسیسات ارسال می شود حسابدار تاسیسات دستور کار را پر نموده جهت تامیین
اعتبار به حسابدار هزینه ارسال می کند حسابدار هزینه بر حسب دستور کار مندرج
و با استفاده از سیستم مکانیزه بخشی از اعتبار در نظر گرفته شده را به درخواست
مورد نظر تخصیص می دهد و پس از درج ردیف بودجه و تایید سایر افراد ذیصلاح
، جهت خرید اقلام درخواستی فرم به کارپرداز تحویل داده می شود ، عملیات فوق
به " تامین اعتبار " مشهور بوده که به نظر می رسد " تخصیص اعتبار" مناسب تر
باشد . معمولا اکثر درخواست خرید ها ، قبل از تهیه و تحویل جنس به متقاضی
توسط متقاضی قسمت دریافت تایید می شود که با این مسئله برخورد نمی شود ،
ضمنا" در صورتی که دستور کار اشتباه درج شده باشد هنگام تخصیص اعتبار ،
سیستم باید اشکال بگیرددر صورتی که در حال حاضر با دستور کار اشتباه
تخصیص اعتبار ممکن می باشد ولی بعدا" هنگام صدور سند ، سیستم به این دستور
کار ایراد می گیرد . حسابدار هزینه مسئول صدور اسناد هزینه ای مختلف مانند سند
های کارپردازی ، تنخواه اداری ، سند های درمان ، هزینه سوخت و متفرقه می باشد
خرید های بالای یک میلیون ریال و یا خرید از اشخاصی که پیش بینی می شود در
یک دوره سه ماهه بیشتر از یک میلیون ریال باشد ، در سیستم حسابداری خرید سند
می خورد در این سیستم ریز اطلاعات خرید وارد می شود بنابر این تهیه گزارش
خرید فصل که حد اکثر یکماه پس از پایان فصل باید به حوزه آمار و اطلاعات
دارایی ارسال شود به سهولت امکان پذیر می شود .
ضمنا" خریدهای انباری جهت قیمت دار شدن شماره رسید انبار نیز در سیستم خرید
باید ثبت گردد البته تا قبل از بیست و پنجم هر ماه زیرا بعد از آن حسابداری انبار
اقدام به تهیه گردش انبار نموده قیمت دار شدن رسید بعد از تهیه گردش انبار باعث
اختلاف در این گردش می شود معمولا بایگانی اسناد و ارسال اصل اسناد به ستاد
نیز توسط حسابدار هزینه صورت می گیرد .
در صفحات بعد جدول کدهای بودجه نشان داده شده اشت .
حسابدار جمع دار و سیستم اموال :
در ستاد اموال هر امور در سیستم اموال به حساب جمعدار آن امور گذاشته شده ووی
در برابر آن اموال مسئول می باشد ، در هر امور نیز جمعدار ، اموال تحویلی به هر
شخص را با محل استقرار آن ثبت می نماید هر گونه جابه جایی باید با حضور
جمعدار صورت مجلس شده و او نیز باید این جابه جایی را در سیستم اموال ثبت
نماید از لحاظ اینکه مانده حساب اموال طبق دفاتر شرکت در این سیستم به طور
کامل ، بر حسب شماره اموال و محل استقرار ریز شده است کاربزرگی انجام گرفته
، اما این سیستم متاسفانه جابه جایی اموال در مراکز مختلف و در نتیجه تخصیص
هزینه استهلاک به نسبت کارکرد در هر واحد را نمی تواند جوابگو باشد .
به این معنی که به هنگام ثبت یک تحویل و تحول به جای آنکه یک سند انتقالی که
در بر گیرنده تاریخ انتقال، محل استقرار(مرکز هزینه ) و نام شخص تحویل گیرنده
جدید را ثبت کنیم اطلاعات قبلی را پاک کرده و اطلاعات جدید را رونویسی می کنیم .
ضمنا" درخواست خرید کالای اموالی یا درخواست برگشت کالای برگشت کالای
اموالی به انبار توسط حسابدار جمعدار در سیستم مدیریت کالا صورت می گیرد .
هنگام برگشت اموال به انبار اموال مستعمل به نرخ 70% بهای استاندارد و اموال
اسقاطی به نرخ 2% قیمت استاندارد ارزش گذاری شده وبا قیمت فوق ثبت ذیل در
سند سند گردش انبار سند می خورد :
154 / موجودی کالا ————————
101 / دارایی در حال استفاده ——————
در پایان سال بابت مدت استفاده شده استهلاک محاسبه می شود و ثبت زیر سند می
خورد :
403 /هزینه استهلاک ———————-
108 / ذخیره استهلاک انباشته ——————-
و سپس مانده حسابهای 101و108 مربوط به اموال کنار گذاشته شده فوق به
100/163 بسته می شود .
روش قیمت گذاری فوق جالب به نظر نمی رسد بهتر است به اقل ارزش دفتری یا
قیمت بازار قیمت گذاری شود ضمنا به حساب موجودی گذاشتن اموال کنار گذاشته
شده باعث می شود برای آن استهلاک نیز محاسبه نشود در حالیکه طبق قانون
مالیات ها ی مستقیم ایران برای این دارایی ها که در طول سال مالی به کار گرفته
نمی شوند هزینه استهلاکی معادل 30% وضعیتی که به کار می روند ، میتوان
محاسبه کرد ضمنا" طبق این قانون استهلاک دارایی از تاریخ آماده برای بهره
برداری محاسبه می شود البته در مواردی که در خلال ماه آماده بهره برداری باشد
آن ماه در محاسبه استهلاک مد نظر قرار نمی گیرد . در توزیع برق مشهد به
طبقات ذیل تقسیم می شود :
کد طبقه
شرح طبقه
کد بودجه
کد محل
پلاک اموال
اندیکس
کد فرعی
کد اصلی
1
لوازم و اثاثه اداری
391
101
2
وسائط نقلیه
392
101
3
لوازم و تجهیزات انبار
393
101
4
تجهیزات کارگاهها
394
101
5
لوازم آزمایشگاهی
395
101
6
ماشین آلات
396
101
7
وسائل مخابراتی
397
101
8
لوازم متفرقه
398
101
9
حق الامتیاز
301
101
10
ساختمان
390
101
13
زمین
389
101
نحوه محاسبه هزینه استهلاک :
هزینه استهلاک در حساب 403 و ذخیره آن در حساب 108 نگهداری می شود
استهلاک برای طبقه 1و7 به روش مستقیم و سایر طبقات به روش نزولی و با نرخ
های زیر محاسبه می شود :
طبقه 1: ده ساله
طبقه2: خودروها 25%و موتور سیکلت و دوچرخه 35%
طبقه 3و6: 25%
طبقه 4و5و8 : 10%
طبقه7: هشت ساله
طبقه 12:7%
روشهای محاسبه استهلاک :
1-روش فعالیت که با فرمول زیر محاسبه می شود :
مقدار فعالیت انجام شده در سال مورد نظر
* (ارزش اسقاط -بهای تمام شده ) = استهلاک سال مورد نظر
مقدار فعالیت کل
2- روش خط مستقیم :
(ارزش اسقاط – بهای تمام شده)
= استهلاک سال مورد نظر
عمر مفید
3- روش های تسریعی که خود به دو روش تقسیم می شود :
الف) روش مجموع سنوات :
عدد سال مورد نظر -1+تعداد سالهای عمر مفید
مجموع اعداد تعداد سالهای عمر مفید * (ارزش اسقاط -بهای تمام شده ) = استهلاک سال مورد نظر
در فرمول فوق مجموع اعداد سالهای عمر مفید به طریقه زیر راحت تر بدست می آید :
تعداد سالهای عمر مفید
(تعداد سالهای عمر مفید +1 ) * = مجموع اعداد سالهای عمر مفید
2
ب) روش مانده نزولی :
در این روش ارزش اسقاط فقط برای محاسبه استهلاک سال آخر به کار می رود
(1-عدد سال مورد نظر ) * (نرخ مورد نظر -1 )* نرخ مورد نظر * بهای تمام شده = استهلاک سال مورد نظر
حسابداری تاسیسات و گردش یک پروژه :
برای کنترل بیشتر تمام دستور کارهای درخواست های دست نویس و درخواست
هایی که از طریق سیستم مدیریت کالا صورت می گیرد توسط حسابدار تاسیسات
کنترل و تایید می شود در ادامه ضمن توضیح گردش کار یک پروژه نقش حسابدار
تاسیسات بیشتر مشخص شده است .
اداره بازرگانی بر اساس کتابچه نیازمندی کالا طبق آیین نامه معاملات اقدام به تهیه
کالای پروژه نموده و در اختیار انبار قرار می دهد ؛ دفاتر طرح و نظارت امور ،
پروژه های پیش بینی شده را آماده و پس از تایید مدیر امور این پروژه ها به
حسابداری تاسیسات جهت تخصیص اعتبار ارسال می شود اینکه چرا در پروژه
هایی کالای برگشتی دارد ارزش کالای برگشتی در اعتبار تخصیص داده شده موثر
است؟
با تخصیص اعتبار این شماره مالی به پروژه اختصاص می یابد و پیمانکار برای
پروژه انتخاب می شود .
اما هر پروژه به ردیف های زیر تقسیم شده است :
ردیف200 : ساختمان پست
ردیف 300 : پست 20 کیلو ولت هوایی
ردیف 301 : پست 20کیلو ولت زمینی
ردیف 400 : شبکه 20 کیلو ولت هوایی
ردیف 500 : شبکه فشار ضعیف هوایی
ردیف 590 : لوازم اندازه گیری و تجهیزات مشترکین
ردیف 600 : شبکه یا کانال زمینی
ردیف 700 : شبکه فشار ضعیف زمینی
ردیف 900 :شبکه روشنایی معابر زمینی
ردیف 901 : شبکه روستایی معابر هوایی
ردیف 902 : ساختمان عمومی و اداری
پروژهها بر اساس طرح ها و برنامه ها نیز طبقه بندی می شوند :
طرح(3) طرح نوسازی _طرح(4)روستایی _ طرح(5) استهلاکی _ طرح(6)
اصلاح و بهینه سازی _ طرح (7) نیرو رسانی _ طرح (8 ) توسعه روستایی _
برنامه (6) زمینی _ برنامه (7) هوایی
هنگامی که در امور طبق آیین نامه معاملات ، پیمانکار بابت انجام کار مورد نظر
انتخاب شد با وی قراردادبسته می شود ، در قراردادهایی که شرکت توزیع خود ،
بصورت پیمانی برای برق منطقه انجام می دهد ذکر شماره آن قرارداد جهت پیگیری
مسائل بیمه و … در قرارداد جدید ضروری است .
معمولا قرارداد در چهار نسخه تنظیم می شود یک نسخه برای تامین اجتماعی
جهت استعلام حق بیمه قرارداد، یک نسخه برای پیمانکار و یک نسخه برای شرکت
تنظیم میشود هنگامی که پیمانکار نسخ دارایی و تامین اجتماعی را به سازمانهای
مربوط تحویل و رسید آنرا همراه 5% مبلغ کل قرارداد بصورت نقدی یا ضمانت
نامه جهت حسن انجام کار تحویل حسابداری داد ، نسخه قرارداد پیمانکار به وی
تحویل می شود ، در صورتیکه پیمانکار شخصیت جدیدی باشد ابتدا به ستاد اعلام
شده تا برای وی در سیستم اندیکس تعریف شود ، قراردادهای جاری در این موقع
تامین اعتبار شده ، مشخصات قرارداد در سیستم قراردادها ثبت می شود ، در
قراردادهای پروژه ای در صورتیکه کالا با شرکت باشد پیمانکار به ناظر مراجعه
و ناظر با توجه به کالای مورد نیاز پروژه برای تحویل به پیمانکار درخواست کالا
نموده این درخواست به کارتابل حسابدار تاسیسات رفته ، پس از کنترل توسط
حسابدار از جهت اینکه ایا آن کالا در پروژه دیده شده و بر عهده شرکت می باشد و
آیا قبلا به پیمانکار تحویل نشده است .
پس از تایید به کارتابل مدیر امور رفته ، مدیر امور امور گزارش موجودی انبار را
در اختیار دارد در صورت وجود و با توجه به اولویت ها ، مدیر امور درخواستها
را تایید کرده در خواست دوباره به کارتابل حسابدار تاسیسات وارد می شود ،
حسابدار تاسیسات حواله انبار را صادر و به پیمانکار داده ، پیمانکار با مراجعه به
انبار جنس در خواستی را تحویل می گیرد ، (البته بعضی کالاها برای امورها سهمیه
بندی شده که مدیر پشتیبانی یا سایر قسمت ها ی مسئول نیز درخواست را باید تایید
کنند ) یک گزارش اساسی که برای حسابدار تاسیسات مفید می باشد
گزارش مجموعه حواله های صادره بابت یک پروژه خاص می باشد هر چند که
گزارش مجموع خروجی ها ی انبار بابت یک پروژه هم اکنون تهیه می شود اما
بعضی حواله ها ممکن است به انبار ارائه نشده باشد ، که در حال حاضر حسابدار
مجموع حواله ها را دستی حساب می کند ، ضمنا با توجه به اینکه کالای پروژه
درسیستم طرح و نظارت موجود می باشد کنترل درخواست با کالای پروژه نیز می
تواند مکانیزه شود . اگر ناظر درخواست کالا بیش از آنچه که قبلا پیش بینی شده
بنماید ، باید ابتدا متمم تهیه کند ، برای تحویل کالای جمع آوری شده از خط و یا
عودت کالا توسط پیمانکار به انبار نیز سیکل فوق باید اجرا شود هنگامی که پروژه
تکمیل شد پیمانکار آنرا صورت وضعیت قطعی نموده ، این صورت وضعیت باید به
امضای پیمانکار ، ناظر پروژه ، نماینده بهره برداری و حسابدار تاسیسات برسد ،
حسابدار تاسیسات کالاهای مصرف شده از پیمانکار را دقیق همراه با محل مصرف
(تیربه تیر) از وی خواسته و خود اقدام به بازدید و شمارش می کند تا اندازهای که
صحت آن برایش مسجل شود
حسابدار تاسیسات مسئول کنترل مقداری کالای مصرفی شده در پروژه بوده برای
هر پروژه پرونده ای تهیه کرده و کاربرگ حسابرسی مقداری کالا را بر اساس
اطلاعات جمع آموری کرده پر می نماید یک حسابدار تاسیسات در این مورد دو کار
باید انجام دهد اولا کالای مصرفی در پروژه نباید بیشتر از کالایی که برای پروژه
تامین اعتبار شده باشد، در صورت افزایش نیاز به متمم و تخصیص اعتبار به
اندازه افزایش می باشد . دوما" کالای بکار رفته در پروژه را با کالای تحویل شده
مقایسه می کند در صورتی که پیمانکار کالا طلبکار شود برای وی حواله صادر می
شود و در صورتی که کالا بدهکارباشد باید آنرا به انبار تحویل دهد ، در غیر
اینصورت دو برابر قیمت کالا بر اساس فهرست بها از مبلغ صورت وی کسر می
شود پس از انجام کارهای فوق به پرونده پروژه فرم 101 الصاق شده به حسابداری
تاسیسات ستاد جهت بررسی نهایی و بستن اندیکس پروژه ارسال می شود که پس از
امضا فرم فوق به دفتر فنی جهت تحویل پروژه به برق منطقه ابلاغ می شود اما در
امور صورت وضعیت پیمانکار بر اساس قیمت توافقی در قرار داد ریالی می شود
به هنگام ثبت هر صورت وضعیت از آن 5% حسن انجام کار ، 5% مالیات ، و
حق بیمه طبق استعلام دریافتی از سازمان تامین اجتماعی کسر می شود معمولا قرار
دادهایی که کار توسط پیمانکار به تنهایی انجام گیرد . از شمول قانون تامین
اجتماعی خارج بوده . برای قرار دادهایی که مبلغ پیمان شامل کالا بعلاوه عملیات
هر دو باشد حق بیمه 7% مبلغ کل پیمان بعلاوه 1.9% آن می باشد ، برای
قراردادهایی که فقط شامل عملیات (دستمزد ) می باشد حق بیمه آن 15% بعلاوه
1.9% مبلغ بدست آمده می باشد برای کارهایی که به کمک ماشین انجام می شود
مبلغ فوق فرق می کند به هر حال همانطور که در این شرکت رعایت می شود
استعلام از تامین اجتماعی حتی برای قراردادهای خارج از شمول بهترین راه حل
برای جلوگیری از سوء تعبیر و ایرادهای آتی توسط حسابرسان تامین اجتماعی با
توجه به سوابق آن سازمان می باشد مبلغ کل قرار داد تا 25% مبلغ اولیه می تواند
تلورانس داشته باشد و بیشتر از آن به اخذ مجدد مجوز های مربوط نیاز دارد ، حق
بیمه و مالیات مکسوره از صورت وضعیت ها حد اکثر ظرف یک ماه از تاریخ
صدور سند باید پرداخت شود در غیر اینصورت مشمول جریمه می شود در شرکت
معمولا همراه با سند صورت وضعیت ، چک بیمه و دارایی آماده شده و به پیمانکار
جهت پرداخت به سازمانها ی مربوط تحویل می شود . گاهی اوقات پیمانکاردر
تحویل به موقع چک ها کوتاهی کرده اما پرینت حساب بیمه یا دارایی این مطلب را
نشان نمی دهد زیرا مبنای بدهکار شده این حسابها تاریخ صدور چک نه تحویل آن
به سازمان می باشد ، به خصوص برای حساب دارایی که پیمانکار موظف به ارائه
مفاصا نیست این مساله بعدا" خود را نشان می دهد برای رفع این مشکل باید یک
حساب موقت را بدهکار و با دریافت رسید از سازمان های مربوط به تاریخ رسید ،
سازمان مربوطه را بدهکار و حساب موقت را بستانکار نمود تا اگر تاخیری از این
بابت اتفاق افتاد ه برای شرکت روشن ، مقصر مشخص و بتوان خسارت وارده را
جبران نمود. پایان قرارداد نیز باید به بیمه و دارایی اعلام شود و در سیستم
قراردادها نیز اطلاعات خواسته شده وارد شود با معرفی پیمانکار به تامین اجتماعی
جهت اخذ مفاصا پیمانکار موظف است با آن سازمان تسویه کرده و برگه مفاصا
حساب را به شرکت ارائه کند در غیر اینصورت با درخواست تامین اجتماعی
شرکت موظف است از مبلغ آخرین صورت وضعیت و سپرده حسن انجام قرارداد
آنرا جبران نماید ضمنا سپرده حسن انجام قرارداد نزد شرکت تا مدتی بعد از پایان
قرارداد باقی می ماند که این مدت برای پروژه ها معمولا شش ماه می باشد .
ثبت های مربوط به انتخاب پیمانکار و اجرای پروژه به شرح ذیل می باشند :
1- فروش اسناد شرکت در مناقصه :
بانک ———————–
سایر درآمد ها ————————–
2- دریافت سپرده یا ضمانت نامه شرکت در مناقصه دریافت سپرده:
بانک ———————–
حسابهای پرداختنی ———————–
دریافت ضمانت نامه ثبتی ندارد .
3- اعلام برنده و آزاد سازی سپرده یا عودت ضمانت نامه
حسابهای دریافتنی —————–
بانک ————————
4- دریافت سپرده یا ضمانت نامه حسن آنجام قرارداد از پیمانکار برنده :
بانک ————————-
حسابهای پرداختنی —————————-
یا
حسابهای انتظامی ———————-
طرف حسابهای انتظامی ———————–
5- تایید صورت وضعیت توسط پیمانکار و ناظر و الصاق فرم 101 توسط
حسابدار تاسیسات :
کاردرجریان برنامه _طرح /محل اجرا/شماره پرونده/اندیکس پیمانکار/ردیف
پروژه
مالیات(5%) ——————–
بیمه ——————–
حسن انجام کار (5%) ———–
حسابهای پرداختنی (الباقی) ——-
6- ارسال صورت وضعیت به برق منطقه
پروژه های مختلف که اجرا می شوند چنانکه قبلا بیان شد به ردیف ها و طرح های
مختلف تقسیم می شوند ، هنگامی که یک پروژه تکمیل و آماده تحویل به برق منطقه
می شود
صورت وضعیت آن توسط قسمت مربوطه تنظیم می شود صورت وضعیت قرارداد
مربوط به بهره برداری توسط معاونت بهره برداری و دیسپاچینگ ، صورت
وضعیت مشترکین توسط دفتر نظارت بر خدمات مشترکین و فروش ، صورت
وضعیت مربوط به چاههای کشاورزی توسط مجری طرح برقی کردن چاهها و
صورت وضعیت مربوط به قراردادهای توسعه و نوسازی و اصلاح
و بهینه سازی توسط دفتر مهندسی طراحی و نظارت آماده می شود (بعضی از
واحدهای فوق اکنون فعال نیستند ) هنگام ارسال این صورت وضعیت ها به برق
منطقه بر حسب نوع قرارداد (از کد طرح هر پروژه مشخص می شود ) صورت
وضعیت های طبقه بندی و با معین مربوط سند می خورد حساب معین 141 برای
قراردادهای بهره برداری ، حساب 142 برای قرارداد مشترکین ، حساب 143
قرارداد توسعه و نوسازی (شامل روشنایی معابر) ، حساب 144 قرارداد توسعه
روستایی ، حساب 145 قرارداد اصلاح و بهینه سازی (این قرارداد مربوط به طرح
7 یعنی خود یاری بوده و از انجائیکه وجه آن مستقیما" از متقاضی پروژه دریافت
می شود برای برق منطقه صورت وضعیت نمی شود ) ، حساب 146 قرارداد بهینه
سازی مصرف انرژی ، حساب 147 قرارداد نیرو رسانی ، حساب 148 قرارداد
چاههای کشاورزی، حساب 149 قرارداد طراحی و نظارت که قرارداد طراحی و
نظارت جداگانه صورت وضعیت نمی شود
بلکه معادل 5 % هر صورت وضعیت که مربوط به برق منطقه می باشد به جز
صورت وضعیت قراردادها ی 141 و142 پس از تایید به حساب 149/255
گذاشته می شود .
با ارسال صورت وضعیت به برق منطقه ثبت ذیل صادر می شود :
حساب انتظامی ——–/10010/معین قرارداد/199
طرف حساب انتظامی ——–10010/معین قرارداد/ 299
7- تایید صورت وضعیت توسط دفتر فنی طرح و نظارت برق منطقه :
اگر صورت وضعیت مربوط یه پروژه های توسعه و نوسازی یا اصلاح و بهینه
سازی باشد بعد از حساب 255 از ردیف پروژه و درآخر دستور کار کد طرح و
برنامه آن قید می شود در غیر اینصورت شماره قرارداد بعد از حساب 255 ثبت
می شود .
طرف ح انتظامی ——-/10010/ معین قرارداد / 299
بدهکاران ——–/ 10010/ معین قرارداد /145
حسابهای انتظامی ———-/10010/معین قرارداد /299
صورت وضعیت تایید شده —-/10010/ معین قرارداد/255
8- صدور سند توسط قسمت مالی برق منطقه و محاسبه کسورات
پیش دریافت ————/10010/معین قرارداد / 250
دارایی —————————–/111 /145
بیمه ——————————/122/145
حسن انجام کار —————————-/012 / 145
بدهکاران —————/10010/معین قرارداد / 145
حسابدار درآمد :
با توجه به اینکه بیشتر مشتری ها و مشترکین شرکت با حسابدار درآمد سرو کار
دارند جهت رفاه حال ایشان حسابدار درآمد در امور مشترکین مستقر شده و با
مسئول امور مشترکین نیز ، باید هماهنگ باشد .
حسابدار درآمد مسئول ثبت اسناد مرتبط با وجوه دریافتنی از بابت وصل مجدد ،
تبدیل نام ، خسارت و… می باشد . واحد مالی 98 مربوط به برق منطقه می باشد
وجوه دریافتی بابت حق انشعاب در این سیستم سند می خورد اما سایر موارد در
سیستم مالی شرکت منعکس می شود . بعضی از سند های مرتبط با درآمد به
شرح ذیل می باشد :
فروش حق انشعاب به مشتری به صورت نقد و اقساط :
این سند متعلق به واحد مالی 98 می باشد که بابت وجوه دریافتی از این بابت در
بانک ملی هر امور حسابی مخصوص باز شده که متقاضی وجه خود را به آن
حساب واریز می نماید مانده این حسابها هر ده روز به حساب 97666 منتقل می
شود .
بانک ———————————————/001/131
بدهکاران (در صورت فروش اقساطی )————–/500/142
تکفاز 011
درآمد فروش انشعاب کیلوواتی031
سه فاز 041 /271
انشعاب موقت 081
تبدیل آمپراژ 071
ولتاژ اولیه 061
کارمزد تقسیط (در صورت فروش اقساطی —/419/400
دریافت از مشتری بابت لوازم اندازه گیری و ترانس و…:
طبق روش قدیم در بانک ملی هر امور حساب مخصوصی بابت این وجوه به نام
شرکت توزیع افتتاح شده که متقاضی وجه خود را به آن حساب واریز می نماید مانده
این حساب هر 10روز به حساب 1444 شرکت توزیع در بانک ملی ستاد منتقل می
شود و امور حق برداشت از آن حساب را ندارند .
بانک ——————————–/001 /131
پیش دریافت ——/ لوازم اندازه گیری 590/252
پیش دریافت ——/ ترانسفورماتورهوایی300/252
پیش دریافت ——-/ترانسفورماتور زمینی301/252
پیش دریافت ——-/اشتباه واریزی 022/252
انتقال وجوه به حوزه ستادی با استفاده از حساب رابط
حساب رابط ——————–/083/.298
بانک ————————/001/131
دریافت از مشترک بابت هزینه وصل یا درآمد متفرقه
بانک ——————————–/001/131
هزینه وصل 04/———————–/400
متفرقه 05/———————–/400
وصول خسارت 92/———————/421
در بانک ملی هر امور حساب مخصوصی بابت وجوه فوق به نام شرکت توزیع
افتتاح شده که مشترک وجه خود را به آن حساب واریز می نماید مانده این حساب
نیز هر 10 روز به حساب 1401 شرکت توزیع در بانک ملی ستاد منتقل می
شود .
لغو اشتراک و جمع آوری لوازم اندازه گیری :
در صورتی که مشترک خواهان لغو اشتراک باشد به واحد مشترکین امور منطقه
مربوطه مراجعه و فرم مخصوص را پر می نماید بابت لغو حق انشعاب 50% نرخ
روز حق انشعاب پس از کسر بدهی مشترک از بابت برق مصرفی و… به مشترک
پرداخت می شود بابت لوازم اندازه گیری جمع آوری شده وجهی به مشترک پرداخت
نمی شود مگر اینکه مشترک انشعاب موقت داشته باشد که در اینصورت پس از کسر
مبلغی بابت استهلاک لوازم (به ازاء هر سال استفاده 10% مبلغ فیش واریزی کسر
می شود ) الباقی وجه به مشترک پرداخت می شود به ازا مبلغ بابت لغو اشتراک ،
در واحد مالی 98 از حساب فروش انشعاب سال جاری کسر و پس از کسر بدهی
مشترک الباقی را به حساب بستانکاری شخص منظور می نمایند :
درآمد فروش انشعاب ——————–/271
بدهکاری مشترک ——————/142
سال ایجاد / –اندیکس شخص /——/242
پرداخت بستانکاری از بابت حساب فوق بر عهده شرکت توزیع بوده و هنگامی که
شرکت توزیع وجه آنرا به مشترک پرداخت کرد در واحد 98 سند زیر صادر می
شود :
بستانکاری مشترک ——————–/242
رابط برق منطقه با توزیع مشهد —————
در امور در صورت انصراف متقاضی یا بابت لوازم اندازه گیری جمع آوری شده از
بابت انشعاب موقت و بابت لغو امتیاز انشعاب با پرداخت وجه آن به مشترک ثبت
زیر صادر می شود :
پیش دریافت لوازم اندازه گیری ———————–/252
بدهی برق منطقه بابت پرداختی به مشترک 11120/022/143
موجودی بانک —————————/131
با دریافت وجه فوق از برق منطقه توسط ستاد در امور ثبت زیر صادر می شود :
رابط امور با ستاد —————–/298
حساب برق منطقه ———-/11120/022/143
ودر ستاد حساب بانک بدهکار و رابط ستاد با امور بستانکار می شود .
در ستاد با دریافت اعلامیه بانکی (ذکر شده در بخش فروش ) حسابهای بانکی
مربوط بدهکار و حساب رابط امور بستانکار می شود ، معمولا 100%درآمدهای
متفرقه بعلاوه 25%پیش دریافت لوازم نیرورسانی به عنوان تنخواه در اختیار امور
قرار می گیرد و35%حساب فوق به شرکت کنتورسازی و40%باقیمانده به اداره
بازرگانی شرکت پرداخت می شود .
در روش جدید مشترک در تمام بانک های ملی سطح شهر می تواند وجوه خود را
پرداخت نماید و بانکها روزانه وجوه دریافتی از بابت نیرو رسانی را به حساب
1413 نزد ستاد حواله نموده فیش های دریافتی از مشتری را پیوست می نماید در
ستاد فیش ها به تفکیک امور سند می خورد جاری 1413 ستاد بدهکار و روابط
امور مربوط بستانکار می شود . این روش اشکالاتی به وجود آورده است از جمله
اینکه تفکیک وجوه واریز شده به حساب 1413 ستاد بر حسب امورها ی مختلف
کار دشواری است هر چند که فیش های واریزی مشتری ها پیوست وجوه حواله
شده به حساب فوق بوده و فیشهای امورهای مختلف در آینده با رنگهای متفاوت
مشخص خواهد بود اما جمع آوری کامل این فیش ها کار دشواری است ضمنا ممکن
است بانکها به موقع دریافتی خود را به حساب 1413 حواله ننمایند و یا اشتباه حواله
نمایند با توجه به اینکه مشتری به ستاد مراجه ای ندارد مغایرت گیری این حسابها
نیاز به همکاری بانک ، مشتری ، حسابدار درآمد امور و حسابداری تاسیسات ستاد
دارد . می دانیم هدف از تغییر روش رفاه حال مشتری بوده یعنی مشتری محدود به
بانک مخصوص هر امور نباشد و بتواند فیش های خود را در هر یک از بانکهای
ملی سطح شهر پرداخت نماید برای اینکه هم موضوع فوق رعایت شود و هم
مشکلاتی که عنوان شد پیش نیاید در صورت توافق با بانک با مراجعه مشتری به
هر بانک ملی ، وجه مورد نظر دریافت و مستقیما به جاری امور مربوطه حواله
شود و اگر برای امور حساب سیبا افتتاح شود ، بحث حواله کردن در شعبی که
حساب سیبا دارند مرتفع ولی سایر شعب باید پول دریافتی را به حساب سیبای امور
مربوطه حواله نمایند سایر مراحل مانند روش قدیم می باشد . شاید به نظر برسد که
تعدد حسابها جهت حواله نمودن فیشها برای بانک ها زحمت اضافی ایجاد نماید ولی
آمار یک ماه گذشته نشان می دهد که امکان مراجعه مشتری مربوط به امورهای
مختلف یک بانک در یک روز در حد صفر بوده یعنی وجوه دریافتی روزانه هر
بانک مربوط به امور برق محدوده همان بانک می باشد به نظر می رسد که به توافق
رسیدن بابانکها جهت انجام اینکار کم هزینه تر باشد . ضمنا بهتر است فرمت
فیشهای جاری 1413 با فیشهای جاری 95017 تفاوت داشته باشد تا بانکها هنگام
حواله نمودن وجوه دریافتی طی فیشهای فوق را اشتباها به یک حساب حواله ننمایند
، اشتباهی که هم اکنون ماهانه چندین بار به خاطر عدم دقت بانک اتفاق می افتد .
در صفحه بعد کدهای مورد عمل در حسابهای درآمد مشخص شده اند .
دایره حقوق و دستمزد :
این دایره مسئول تهیه و تنظیم لیست بانک جهت پرداخت حقوق کارکنان ، لیست
حقوق و دستمزد جهت پیوست سند هزینه حقوق و ارائه به دارایی با لیست مجزای
مالیات مکسوره ، لیست بیمه جهت ارائه به بیمه ، تهیه و تنظیم لیست پرداخت های
خارج از حقوق (مانند : پاداش ها ، بهره وری و… که جهت عدم تعلق مالیات در
قالب مزایای غیر نقدی مانند : شارژ کارت ثمین صورت می گیرد ) تهیه لیست
پرداخت به کارکنان روزمزد و… می باشد .
مراحل تهیه لیست حقوق و دستمزد به شرح زیر می باشد :
1- ابتدا گزارش کارکرد ماهیانه کارکنان از سیستم تایم کارت توسط مسئول
پرسنلی واحدها تهیه و پس از تایید مدیر امور واحد به حوزه ستادی ارسال
می گردد گزارشات ارسالی پس از تایید مدیر عامل و کنترل امور اداری به
امور مالی ارسال می شود ضمنا" در صورت انجام ماموریت ، گزارش آن
نیز همراه با گزارش کارکرد جهت پرداخت در لیست حقوق ارسال می شود .
2- گزارشات دریافتی از امور اداری به صورت پرینت و نیز دیسکت اطلاعات
می باشد این دیسکت حاوی آخرین تغییرات در احکام پرسنل ، و نیز احکام
پرسنل جدید می باشد که دایره حقوق اطلاعات دیسکت را با پرینت کارکرد و
نسخه احکام جدید چک کرده در صورت عدم مغایرت فایلهای مربوطه در
سیستم حقوق و دستمزد کپی می شود .
3- ورود اطلاعات اضافات و کسورات پرسنل شامل اضافات حقوق ، کسورات
مانند اقساط وام همه ماهه توسط حسابداری واحدها در فرم های مخصوص
تکمیل و همراه مدارک مثبته به ستاد ارسال می شود که پس از تایید ممیز
جهت اعمال به این واحد ارسال می شود
4- پس از اینکه اطلاعات اولیه وارد شد اقدام به تهیه گزارشات مورد نیاز نموده
سپس به طور رندمی اقدام به کنترل و محاسبه موازی نموده پس از اطمینان
از صحت محاسبات گزارشات نهایی می شود با توجه به اینکه مراکز هزینه
حقوق هر شخص در سیستم مشخص است فایل سند حقوق نیز توسط سیستم
آماده می شود .
از اشکالات برنامه حقوق و دستمزد تحت الراس بودن و ضریب امنیتی پایین و باز
بودن برنامه می توان نام برد به طوریکه امکان تغییر خواسته یا نا خواسته توسط
کاربر در اطلاعات پایه وجود دارد . ضمنا" اطلاعات به طور مستقیم از تایم کارت
توسط برنامه اخذ نمی شود در حالی که برنامه های امروزی این مزیت را داشته و
امکان دستبرد در کارکرد پرسنل وجود ندارد . ضمنا" در این سیستم پرسنل به
نظامهایی از قبیل کارمندی و کارگری و … تقسیم شده است هم اکنون کارگر و
کارمند هر دو تحت بیمه بازنشستگی تامین اجتماعی قرار داشته و قرارداد موقت
دارند با این حال برای کارمندان حق بیمه بیکاری سهم کارفرما پرداخت نمی شود .
در ادامه بعضی از قوانین اداره کار ، سازمان تامین اجتماعی ، دارایی و آیین نامه
های شرکت مرتبط با نحوه محاسبه هزینه حقوق و دستمزد بیان می شود
دانستنیهای محاسبات حقوق و مزایا :
حداقل دستمزد روزانه سال 83 مبلغ 35534 ریال
حقوق مبنا عبارت از مجموع حقوق پایه ، حق سرپرستی ، حق تخصص و تفاوت
تطبیق می باشد .
حق اولاد ماهانه به ازای هر فرزند تا سقف دو فرزند سه برابر حداقل دستمزد
روزانه می باشد حق اولاد به نسبت کارکرد پرداخت می شود اما برای ماههای
29و30و31 روزه تغییر نمی کند .
کمک هزینه فوت یا ازدواج برای وابستگان درجه یک 120 برابر حداقل دستمزد
بوده و هر نفر از هر کدام مزایای فوق یکبار می تواند استفاده کند .
هزینه بن کارگری برای افراد مجرد ماهانه مبلغ 6000 ریال و برای متاهلین
ماهانه 10000ریال بوده که شرکت با پرداخت آن به اتحادیه امکان بن را دریافت و
به پرسنل پرداخت می کند .
حق مسکن ماهانه مبلغ 60000 ریال به نسبت کارکرد بوده که برای ماههای
29
و30و31 مبلغ فوق تغییر نمی کند .
حق خواربار ماهانه مبلغ 800 ریال می باشد
سقف مشمول بیمه روزانه مبلغ 166667 ریال می باشد .
تمام حقوق و مزایای پرسنل به جز مواردی که در ادامه بیان می شود مشمول بیمه
می باشند .
پرداخت هایی که مشمول کسر حق بیمه نیست : باز خرید ایام مرخصی ، کمک
هزینه اولاد تا سقف موظفی قانون کار ، هزینه سفر و فوق العاده ماموریت ، عیدی ،
مابه التفاوت کمک هزینه مسکن و خواروبار در ایام بیماری ، حق شیر ، پاداش
نهضت سوادآموزی ، حق التضمین (کسر صندوق ) ، خسارت اخراج و مزایای
پایان کار ، پاداش افزایش تولید ، حق همسر
جدول مالیاتی سقف معافی مالیات ماهانه مبلغ 1750000 ریال بوده که برای
ماههای 29و30 و31 تغییر نمی کند . حقوق و مزایای مشمول از مبلغ 1750000
ریال تا 5250000 ریال به نرخ 10% واز 5250000 تا 10083333 ریال به
نرخ 20% و از 10083333 ریال تا 20000000 ریال به نرخ 25% مالیات
محاسبه می گردد ضمنا در این شرکت تعدیل حقوق ماهانه صورت می گیرد یعنی
همواره در هر ماه حقوق و مزایای مشمول مالیات با جمع مشمولهای ماههای قبل
جمع شده و به نسبت ماههای کارکرد دوباره مجموع مالیاتی پرداختنی محاسبه و پس
از کسر مقدار پرداخت شده الباقی از حقوق شخص کسر می شود به این ترتیب که
مشمول مالیات یک ماه شخص مبلغ زیادی شد میانگین دریافتی های وی ملاک
محاسبه قرار می گیرد .
ضمنا" حق ماموریت و پاداش سنوات معاف از مالیات می باشد .
حق ماموریت در صورتی که با خواب شبانه همراه باشد به ازای هر روز 140%
حقوق مبنای روزانه به شرط آنکه از 2.5 برابر حداقل دستمزد کمتر و از 4 برابر
آن بیشتر نباشد و در صورتی که بدون توقف باشد حقوق مبنا روزانه پرداخت می
شود ضمنا" در صورتی که با وسیله شخصی ماموریت انجام گرفته باشد به ازای هر
کیلو متر مبلغ 40 ریال پرداخت می شود .
اضافه کار نرخ یک ساعت کار معمولی از تقسیم حقوق مبنای ماهانه بر 220
ساعت بدست می آید و طبق ماده 59 قانون کار ارجاع کار اضافی با شرایط زیر
امکان دارد اولا موافقت کارگر و ثانیا پرداخت 40% اضافه بر دستمزد هر ساعت
کار معمولی
نوبتکاری ماده 56 قانون کار بیان می کند کارگری که در طول ماه به طور نوبتی
کار می کند و نوبت کار وی در صبح و عصر واقع می شود 10% و چنانچه نوبت
ها در صبح و عصر و شب قرار گیرد ، 15% و در صورتی که نوبت ها به صبح
و شب و عصر بی افتد 22.5% علاوه بر مزد به عنوان فوق العاده نوبت کاری
دریافت خواهد کرد .
کار در شب طبق ماده 58 برای هر ساعت کار در شب تنها به کارگران غیر نوبتی
35% اضافه بر مزد ساعت کار عادی تعلق می گیرد .
حق کشیک حداکثر ساعت کشیک 240 ساعت می باشد و مبلغ کشیک از تقسیم
حقوق مبنا بر 720 ضربدر تعداد ساعات کشیک بدست می آید .
حق رانندگی امتیاز امتیاز رانندگی 3 یا 10 یا 15 می باشد و به صورت زیر
محاسبه می شود
مبلغ حق رانندگی = ضریب ریالی 315 * تعداد روز رانندگی * امتیاز رانندگی
باز خرید مرخصی طبق ماده 64 قانون کار مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با
استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه ، یک ماه است سایر ایام تعطیل جز ایام
مرخصی محسوب نخواهد شد برای کار کمتر از یک سال مرخصی مزبور به نسبت
کار انجام یافته محاسبه خواهد شد طبق مواد 66 و 73 کارگر بیش از 9 روز
مرخصی نمی توا ند ذخیره کند و در صورت ازدواج دائم یا فوت همسر یا والدین و
فرزندان حق استفاده از سه روز مرخصی با مزد را خواهد داشت مبلغ باز خرید
مرخصی با مزد را خواهد داشت مبلغ باز خرید مرخصی یک روز از تقسیم جمع
حقوق و مزایای کارگر طبق آخرین حکم کارگزینی بر 30 روز بدست می آید .
پاداش سنوات خدمت طبق ماده 24 در صورت خاتمه قرارداد کار ، کار معین یا
مدت موقت ، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد ، یک سال یا بیشتر
، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه ، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس
آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت
نماید . این مبلغ بر اساس حقوق مبنا محاسبه می شود . ضمنا" طبق ماده 74 مدت
مرخصی استعلاجی با تایید سازمان تامین اجتماعی جز سوابق کار و بازنشستگی
کارگران محسوب خواهد شد .
عیدی به هر شخص به ازای یک سال کارکرد دو برابر حقوق مبنا عیدی تعلق می
گیرد البته تا سقف سه برابر حداقل حقوق تعیین شدهطبق بخشنامه اداره کار و به
اشخاصی که کمتر از یک سال کارکرد دارند به نسبت کارکرد پرداخت می شود .
کسورات بیمه به ازای هر شخص 30% حقوق و مزایا مشمول بیمه ماهانه حق بیمه
به تامین اجتماعی باید پرداخت شود که از این مبلغ 7% آن سهم بیمه شده 20%
سهم کارفرما و 3% بیمه بیکاری است که آن نیز سهم کارفرما می باشد ( این مبالغ
برای کارگران روزمزد توسط شرکت پرداخت می شود ) البته برای کارمندان 3%
بیمه بیکاری توسط شرکت هزینه نمی شود ضمنا" طبق توافقی که با تامین اجتماعی
انجام شده از مجموع 27% و 30% حق بیمه کارمندان و کارگران قراردادی 1%
حقوق و مزایای مشمول بیمه در اختیار شرکت بوده که از این محل پرداخت غرامت
دستمزد ایام بیماری ، پرداخت کمک بارداری موضوع ماده 67 قانون تامین
اجتماعی ، پرداخت هزینه مربوط به وسیله کمک پزشکی (پروتزواورتز) به بیمه
شدگان و افراد خانواده آنان طبق تعرفه و ضوابط سازمان ، پرداخت کمک ازدواج
بیمه شدگان موضوع ماده 58 قانون تامین اجتماعی توسط شرکت انجام می گیرد و
نیز طبق توافقی که صورت گرفته در ازای پرداخت 7% مزایای مشمول بیمه به
بیمه ایران ، این سازمان بیمه درمان را(80% هزینه صورت گرفته ) بر عهده
گرفته و تامین اجتماعی نسبت به خدمات درمانی پرسنل مسئولیتی ندارد . این
قرارداد هم اکنون در حال اتمام بوده و پرسنل شرکت خواهان تمدید آن می باشند .
بیمه عمرو حادثه حق بیمه برای سرمایه بیمه عمر و حوادث مصوب کارکنان دولت
برای شاغلین به میزان 6750 ریال است که پرداخت 1125 ریال آن از محل
اعتبارات شرکت و بقیه به میزان 5625 ریال بر عهده بیمه می باشد . حق بیمه
عمر و حادثه تکمیلی 1.92% حقوق و مزایای مشمول بیمه تا سقف تعیین شده در
مورد مشمولین قانون تامین اجتماعی می باشد که از محل اعتبارات شرکت پرداخت
می شود .
غرامت دستمزد برای کارکنان متاهل به صورت زیر محاسبه می گردد :
غرامت دستمزد = (-3 مدت استعلاجی )* 3.4 * میانگین حقوق 90روز قبل از بیماری
برای کارکنان مجرد در فرمول فوق ضریب 3.4 به 2.3 تبدیل می شود . ضمنا"
حق بیمه عمر و حادثه و 7% حق بیمه سهم کارگر در ایام مرخصی استعلاجی
توسط شرکت پرداخت می شود .
صندوق رفاه طبق دستور العمل صندوق پس انداز رفاه کارکنان که با تصویب هیات
مدیره شرکت به اجرا گذاشته شده کارکنان عضو صندوق به شرکت اختیار داده همه
ماهه 5% از حقوقشان کسر و معادل 7% حقوقشان که شرکت به آن اضافه می
نماید به حساب صندوق واریز شود و از محل وجوه مذکور پرسنل می توانند برابر
ضوابط وام دریافت کنند ضمنا" هنگام پایان خدمت هر یک از کارکنان پس انداز
مربوط به سهم عضو و کارفرما به اعضا پرداخت می شود و در صورت ترک کار
سهم عضو به طور کامل و در صدی از سهم کارفرما به نسبت کارکرد طبق
دستورالعمل پرداخت خواهد شد . هم اکنون این مبلغ همه ماهه به صندوق تعاونی
اعتبار برق منطقه خراسان واریز می شود که البته پرسنل شرکت خواهان تشکیل
صندوق مستقل می باشند .
سند گردش انبار :
سیستم حسابداری انبار مقدار فیزیکی گردش انبار را از سیستم مدیریت کالا و ارزش
ریالی رسیدهای انبار را از برنامه حسابداری خرید می گیرد ، در سیستم مدیریت
کالا برای کالاهای وارد شده به انبار رسید صادر می شود ، سپس بر اساس این
رسید و به تفکیک کالا وجه فاکتور در سیستم حسابداری خرید سند می خورد ، در
پایان ماه در سیستم حسابداری انبار قیمت میانگین هر کالا محاسبه می شود ، البته
رسید انبارهایی که هنوز در سیستم حسابداری خرید بابت آن سند صادر نشده و به
عبارتی ریال آن مشخص نیست در گردش فوق لحاظ نمی شود بلکه بر اساس
تاریخی که قیمت دار شده ، در محاسبه قیمت میانگین بکار می رود حواله های
قطعی (خروج از انبار) که طی ماه صادر شده اند و دستور کار آن مشخص است ،
در سیستم حسابداری انبار بر اساس قیمت میانگین که ذکر شد ، ریالی می شود و به
همین ترتیب حواله برگشتی های کالای نو ریالی می شوند ، بر اساس اینکه حواله
ها مربوط به چه اموری می باشند ، برای هر امور و بر اساس دستور کار حواله ،
سند گردش انبار ماهانه توسط سیستم تنظیم می شود . در حال حاضر 3% مبلغ
کالای مصرف شده از حساب 163 (هزینه های انبار ) جذب حساب مشخص شده
در دستور کار می شود .
نحوه ریالی کردن حواله های برگشتی مستعمل و اسقاط به این ترتیب می باشد :
الف) اگر حواله برگشتی مستعمل و مربوط به کالای شرکت باشد از نرخ 70%
قیمت میانگین استفاده می شود و حواله اسقاط برگشتی مربوط به شرکت با 2%
قیمت میانگین ریالی می شود .
ب)حواله برگشتی مربوط به کالای جمع آوری شده از خط که مربوط به برق منطقه
می باشد ، مستعمل آن با نرخ 70% فهرست بهای سال برق منطقه و اسقاط آن با
نرخ 18% فهرست بهای برق منطقه ریالی می شود که این نرخ ها به علت غیر
واقعی بودن مورد مناقصه با برق منطقه می باشد . به هر حال این نرخ ها باعث
می شود که شناسایی زیان تا فروش اجناس اسقاطی به تعویق بیافتد یا هنگام مصرف
کالای مستعمل قیمت تمام شده پروژه تورمی شود . این سوال پیش می آید که چرا
شرکت توزیع قیمت گذاری را با ضرائب کارشناسی شده ی خود انجام نمی دهد ؟
ظاهرا" نظر حسابرسان این است : از آنجاییکه شرکت هنگام تهیه صورت وضعیت
برای برق منطقه قیمت کالای برگشتی را طبق توافق کسر می نماید طبق اصل بهای
تمام شده ، ارزش کالا باید به این شناسایی شود که با توجه به اصل اقل بهای تمام
شده یا قیمت بازار بعید به نظر می رسد . اما اینکه چرا قیمت کالای برگشتی از
حساب 153 کسر می شود و مستقیما" به حساب بستانکاری برق منطقه منظور نمی
شود به خاطر مزایای بیمه و مالیات آن می باشد چرا که با کاهش درآمد (مبلغ
صورت وضعیت تایید شده ) کسورات آن نیز کاهش می یابد هر چند این تهاتر
(کاهش درآمد و قیمت تمام شده ) از لحاظ حسابداری گمراه کننده می باشد . مساله
دیگر استفاده از روش میانگین در قیمت گذاری کالای برگشتی می باشد این روش
اشکالاتی برای موارد ذیل به همراه دارد : هنگامی که جنس در اختیار تنخواه دار
قرار گرفت با عودت جنس به انبار حساب او صفر نمی شود این مسئله برای کالای
امانی مانند قرقره نیز مصداق دارد هنگام خرید کابل ، این کابل همراه با قرقره وارد
انبار می شود ولی بعدا" قرقره آن برای فروشنده عودت می شود ، ویا اینکه بابت
پروژه ای با اندیکس یک پیمانکار حواله صادر می شود ، اگر به دلایلی قرار بر
توقف پروژه باشد ، با عودت کالاها مانده حساب 153 صفر نمی شود ، بهتر است
برای موارد فوق ترتیبی اتخاذ شود تا حسابدار انبار (طبق دستورالعمل ) خود
مستقیما" اقدام به قیمت گذاری نماید نه اینکه سیستم با یک نرخ غیر قابل انعطاف
اینکار را انجام دهد یا بر اساس حواله صادره اولیه تعیین قیمت نماید .
کدهای فرعی و کدهای بودجه مورد عمل در حساب 154 به شرح جدول زیر می
باشد :
شرح حساب فرعی
کد بودجه
کد فرعی
کد اصلی
لوازم کارگاهی و آزمایشگاهی
85
54
154
تنخواه جنسی پرسنل شرکت
–
55
154
کالاهای اموالی بغیر از کامپیوتر و ابزار کار
81
56
154
ابزار کار اموالی و مصرفی
82
56
154
کامپیوتر و قطعات و دستگاههای جانبی
83
56
154
خودروها و قطعات ولوازم یدکی
84
56
154
کالاهای مصرفی برقی
85
56
154
گردش انباری (وارده و صادره)
86
56
154
کالاهای مصرفی غیر برقی
88
56
154
خزانه و ضمانت نامه ها :
خزانه دار مسئول نگهداری چک ها ، ضمانت نامه ها ، سفته ها و سایر اسناد و
اوراق بهادار شرکت از قبیل سهام ، اوراق قرضه و سند های مالکیت خودروها و
موتور سیکلت ها ، اسناد زمین های پستهای برق ، منازل مسکونی ، خطوط تلفن و
… می باشد ضمانت نامه ها یکی از مهمترین اسنادی است که در اختیار خزانه دار
بوده و همواره باید نسبت به تاریخ سر رسید آن هشیار باشد کلیه پیمانکاران پس از
برنده شدن در مناقصه جهت حسن اجرای کار و نیز در صورت دریافت پیش
پرداخت ملزم به ارائه ضمانت نامه بانکی می باشند این ضمانت نامه ها پس از
دریافت در حسابداری سند انتظامی خورده در این سند خزانه دار بدهکار و پیمانکار
بستانکار می شود با تحویل ضمانت نامه به خزانه دار از وی رسید دریافت شده و
پیوست سند می شود و یک نسخه از سند نیز به خزانه دار داده می شود هر ضمانت
نامه تاریخ سررسید معینی داشته و باید قبل از انقضا در صورت نیاز تمدید شود و
نیز پس از اتمام قرارداد و ارائه مفاصا حساب باید جهت ابطال آن با بانک مکاتبه
شود در حال حاضر روش با توجه به ثبت ضمانت نامه در سیستم قراردادها پیدا
کردن ضمانت نامه هایی که سررسید آن نزدیک می باشد کار راحتی شده است .
سیستم نگهداری ضمانت نامه سبه این شکل است که با تحویل آن به خزانه دار ، وی
در دفتر ی به ترتیب حروف الفبا برای آن شخص یا شرکت حسابی باز کرده ،
شماره ضمانت نامه ، نام بانک تاریخ سررسید ، مبلغ و شماره سند آن را ثبت می
کند سپس شماره صفحه دفتر را روی سند نوشته و سند همراه با مدارک پیوست را
به ترتیب شماره یادداشت شده بر روی آن را داخل زونکن قرار داده هنگامی که
نیاز به مدارک باشد نام شرکت را داخل دفتر پیدا کرده با مشخص شدن شماره
صفحه ، محل اسناد داخل ذونکن مشخص می شود . با توجه به ثبت کامل اطلاعات
به هنگام ثبت سند انتظامی ، یادداشت دوباره اطلاعات در دفتر به صورت دستی
توسط خزانه دار دوباره کاری به نظر می رسد پیشنهاد می شود یک نسخه از اسناد
به همراه ضمائم (ضمانت نامه یا سفته یا چک ) به ترتیب شماره سند داخل ذونکن
قرار گیرد و هنگام نیاز به ضمانت نامه یا چک ابتدا از طریق سیستم حسابداری از
حساب انتظامی پیمانکار گزارش تهیه شود با توجه به توضیحات شماره سند مورد
نظر مشخص و از انجایی که اسناد به ترتیب شماره سند داخل ذونکن مرتب شده اند
دستیابی به آن آسان می باشد .
بستن حسابها
در امور پایان سال به مقداری که کار نیرو رسانی انجام گرفته (طرح 7) از حساب
252 (پیش دریافت ) به حساب 255 (درآمد ) منتقل می شود بستن حسابها در پایان
سال و بر اساس مانده حسابها از سیستم تمرکز و در واحد مالی ستاد انجام می گیرد .
حساب 184 (هزینه های طراحی و نظارت ) به سه حساب فرعی 800 (واحدهای
ستادی و برنامه ریزی نوسازی ) ، 590 (لوازم مشترکین _ نصب کنتور )، 810
(نوسازی ) تفکیک شده که مانده حساب 800/184 مستقیما" به حساب 149/416
(حساب هزینه های قرارداد طراحی و نظارت ) بسته می شود و الباقی حساب 184
و حساب 185 ( مقدار جذب شده از حساب 184 ) و163و164 (مقدار جذب شده
از حساب 163 ) به حساب 416 (هزینه های فروش کالا و خدمات ) بسته می شود.
البته طبق کتابچه هارزا در صورتی که از نرخ جذب صحیح استفاده شده باشد مانده
حساب 164 به حساب 163 بسته می شود و از آنچه که در حساب 163 باقی می
ماند مربوط به موجودی کالا بوده بنابر این باید به حساب 154 بسته شود . مانده
حساب (580 تا 588 ) /401 و حساب (591 تا 599 )/402 مربوط به قیمت
تمام شده قرارداد بهره برداری بوده که به حساب 141/416 بسته می شود مانده
حساب (901 تا 905 )/ 401 مربوط به قیمت تمام شده قرارداد مشترکین می باشد
که به حساب 142/416 منتقل می شود مانده حساب 153 (بهای تمام شده پروژه ها
) به دو رقم قابل تفکیک می باشد یکی مربوط به پروژه هایی که صورت وضعیت
آنها توسط برق منطقه تایید و 101 شده که این مانده به حساب 416 منتقل می شود
. الباقی حساب 153 مربوط به پروژه های در حال اجرا بوده که در این حساب باقی
مانده و در ترازنامه خود را نشان می دهد که بابت سود یا زیان آن ذخیره در نظر
گرفته نمی شود در حالی که برای هزینه های ثبت نخورده ی پروژه هایی که تکمیل
شده و به برق منطقه تحویل و درآمد آن کامل شناسایی شده ذخیره در نظر گرفته می
شود یعنی بهای تمام شده قرارداد ( حساب 416 ) را بدهکار و حساب 264 را
بستانکار می نماییم مانده حساب 255 ( صورت وضعیت تایید شده ) به حساب 415
( درآمد حاصل از فروش خدمات و کالا ) بسته می شود .
و بالاخره مانده حسابهای درآمد و هزینه به حساب 433 ( خلاصه حساب سود و
زیان ) بسته می شود:
درآمد عملیاتی ——————–/400
درآمد فروش و خدمات —————/415
درآمد بهره و سود سهام —————/419
سایر درآمدهای غیر عملیاتی ———–/421
هزینه های عملیاتی ——-/920 تا 930 /401
هزینه های تعمیر و نگهداری ———-/932 /402
هزینه استهلاک —————–/403
هزینه فروش کالا و خدمات —————-/416
ح سود و زیان (در صورت سود دهی ) ——/433
مانده حساب 433 (حساب فوق ) به حساب 216 (سود انباشته تخصیص نیافته )
منتقل می شود . حسابهای 434 (درآمدهای سنواتی ) نیز به حساب 216 بسته می
شود و حساب 216 یک حساب دائم و مانده آن در ترازنامه نشان داده می شود .
در صفحه بعد جدول طبقه بندی کدهای اصلی و معین حسابهای هزینه مشخص شده
است .
صورت گردش وجوه نقد:
یکی از گزارشات مفید برای مدیریت گزارش گردش وجوه نقد می باشد ، طبق
استاندارد شماره 2 سازمان حسابرسی ایران صورت جریان وجوه نقد به پنج بخش
تقسیم می شود :
1- فعالیت های عملیاتی
2- بازده سرمایه گذاریها و سود پرداختی بابت تامین مالی
3- مالیات بر درآمد (مالیات تکلیفی و مالیات تولید و فروش در بخش فعالیت های
عملیاتی گزارش می شود)
4- فعالیت تامین مالی
گزارش گردش وجوه نقد به دو روش مستقیم و غیر مستقیم می تواند تهیه شود که
توضیح درباره آن در حوصله این گزارش نبوده اما برای تهیه گزارش گردش وجوه
نقد در این شرکت هر گاه حساب وجوه نقد را بخواهیم گردش دهیم (بدهکار یا
بستانکار نماییم ) استفاده از یکی از کدهای نقدینگی که در ادامه بیان می شد الزامی
است . ایراد این روش هنگامی است که بعضی پرداخت ها مربوط به فعالیت های
مختلف باشد برای درستی گزارش باید این پرداخت ها را تفکیک نمود یا راه حل
دیگری جستجو نمود .
وجوه نقد ناشی از فعالیت های عملیاتی :
دریافتها :
110- وجوه دریافتی از واحد
111- وجوه دریافتی از حوزه ستادی
115- وجوه دریافتی از مشترکین
116- وجوه دریافتی بابت درآمدهای متفرقه
پرداختها :
120- وجوه نقد پرداختی به واحدها
121- وجوه نقد انتقالی به ستاد
122- وجوه نقد پرداختی بابت خرید کالای انباری
123- وجوه نقد پرداختی بابت خرید مستقیم و پیمانکاران بدون کالا
124- وجوه نقد پرداختی بابت قراردادهای جاری پیمانکاران
125- وجوه نقد بابت پرداخت حقوق و مزایای کارکنان
127- وجوه نقد پرداختی به پیمانکاران کاربا کالا
128- وجوه نقد پرداختی بابت سایر موارد
129- وجوه نقد پرداختی به مشترکین بابت لغو سابقه
130- وجوه نقد پرداختی بابت تعمیرات ، آبونمان و اجاره ساختمان
131- وجوه نقد پرداختی بابت خودرو و موتورسیکلت های اداری
999- گردش وجوه نقد در جاریهای شرکت و امور ( مانده این حسابها در هر
واحد باید صفر باشد )
جریان وجوه نقد ناشی از بازده سرمایه گزاریها و سود پرداختی :
212- وجوه دریافتی بابت سود سپرده گزاری ها
؟-وجوه پرداختی بابت بهره وام ها
جریان وجوه نقد ناشی از فعالیت های سرمایه گزاری :
؟- وجوه دریافتی از بابت فروش اموال و ماشین الات
421- وجوه پرداختی بابت خرید اموال و ماشین آلات
جریان وجوه از بابت مالیات بر درآمد :
؟- وجوه پرداختی از بابت مالیات بر درآمد
جریان وجوه نقد ناشی از فعالیت تامین مالی :
521- وجوه پرداختی بابت اقساط تسهیلات دریافتی
چند پیشنهاد در مورد سیستم صدور سند حسابداری :
به هنگام ثبت سند ، در سیستم ابتدا باید مبلغ بدهکار ثبت شود ، در صورتی که این
محدودیت به نظر می رسد کاربردی ندارد ، بلکه مهم این است که در نهایت سند
تراز باشد و هنگام خروج از سند ، ابتدا بر حسب بدهکار ، بستانکار و سپس به
ترتیب ثبت مرتب می شود ، زیر سند علاوه بر جمع ستون بدهکار و بستانکار ،
اختلاف این دو ستون نیز مشخص شود ، این عدد برای کاربر بسیار مهم است ،
هنگامی که نشانگر روی یک ردیف از سند قرار می گیرد در حال حاضر شرح
مربوط به آن رخداد زیر صفحه مشخص می شود ، اگر نام حسابها ( دستور کار
بیست رقمی ) نیز نشان داده شود برای کنترل سریعتر مفید می باشد ، هنگام ثبت
یک حساب (دستور کار ) اگر کد آن حساب مشخص نباشد با فشار دادن کلید
"فاصله" تمام حسابها نشان داده می شود در حالی که مثلا" هنگامی که حساب کل را
131 ( نقد و بانک ) انتخاب کرده ایم برای ثبت حساب معین پس از فشردن کلید
"فاصله " فقط معین ها ی مرتبط با حساب 131 یعنی حسابهای بانکی ظاهر شود نه
همه معین ها ، مورد دیگر طراحی چند کلید روی سند برای حرکت به سند بعد و قبل
؛ می دانیم وقتی که سندی قطعی شد با ایکن " ویرایش " نمی توان به آن سند وارد
شد در حالی که اگر ورود و مشاهده سند امکان پذیر باشد ولی ایجاد تغییر در آن
غیر ممکن در آن صورت استفاده از مزایایی که ذکر شد امکان پذیر می شود و نیز
امکان ثبت موقت جهت بازیابی مجدد سندهای تیپ مهیا می شود . چه خوب است
امکانی فراهم شود تا سند خالی بدون توجه به اینکه در چه برنامه ای ایجاد شده است
در حسابداری های مختلف قابل ویرایش باشد . اطلاعات بانکها از طریق دیسکت یا
مودم دریافت شود و مغایرت بانکی به صورت مکانیزه انجام گیرد . در بعضی
سیستم های حسابداری برای راحتی و جلوگیری از تایپ مجدد شرح های تکراری از
کد شرح استفاده می شود اما ضرورت نمایش آن کد شرح در متن سند ( هنگام
پرینت ) و محدودیت کاربر در تایپ شرح مورد نظر برای چیست ؟ هنگامی که
حساب یک پیمانکار یا تنخواه دار و … را بدهکار یا بستانکار می کنیم نوشتن
شماره چک ، شماره فیش ، شماره صورت وضعیت یا شماره صورت تنخواه یا
شماره فاکتور در شرح ، مراجعه به ضمائم و پیوست های سند را هنگام بررسی آن
حساب را می تواند به حداقل برساند . و پرینت حساب برای صاحب حساب گویا می
شود کاری که هم اکنون انجام نمی شود .
معادل و مفهوم برخی اصطلاحات تخصصی
حسابداری : فن ثبت و طبقه بندی و تلخیص فعالیتهای مالی یک موسسه بر اساس واحد پول رایج و تفسیر نتایج آن است
صورت حساب :صورت خلاصه دادو ستد و معاملات ثبت شده در یک حساب منتهی به یک تاریخ معین می باشد .
درآمد : کلیه مبالغ دریافتی و یا قابل دریافت در مقابل انجام خدمت .
استهلاک : کاهش تدریجی و غیر قابل اجتناب دارایی ثابت را استهلاک می نامند .
شرکت : اجتماع حقوق مالکین متعدد در شیئی واحد بنحو اشاعه .
شرکت سهامی خاص : شرکتی است که تمام سرمایه آن در موقع تاسیس منحصرا" توسط موسسین تامین گردیده .
هزینه : بهای اشیا و خدماتی می باشد که برای تحصیل درآمد به مصرف می رسد.
سند حسابداری : نوشته ایست که طی آن حسابهایی که معاملات و عملیات موسسه در آنها تاثیر می گذارد ، بدهکار یا بستانکار می شود .
بدهی : مجموعه تعهدات و دیون موسسه به اشخاص و موسسات دیگر .
تنخواه گردان حسابداری : خزانه یا نمایندگی خزانه در آغاز سال مالی وجهی معادل متوسط پرداختهای یک ماه تحت عنوان تنخواه گردان حسابداری برای انجام هزینه ها و تعهدات پرداخت نشده سالهای قبل در اختیار ذیحساب وزارتخانه ، موسسات دولتی و دستگاهای اجرایی محلی قرار می دهد
6