فهرست مطالب
Windows Mobile چیست؟
ویژگی های اصلی ویندوز موبایل
نسخه های مختلف ویندوز موبایل
پیدایش و حیات Symbian
شرکت های بوجود آورنده Symbian
تکنولوژی Symbian
زبان های برنامه نویسی Symbian
امنیت در Symbian
چند توصیه امنیتی موبایل از زبان Symbian
چند مطلب جالب و خواندنیMobile
ویندوز موبایل یک سیستم عامل فشرده به همراه تعدادی از برنامه های اصلی و کاربردی موبایل برای گوشی های است که بر اساس APIهای Microsoft Win 32 کار می کند،کامپیوتر های جیبی(pocket pc)، گوشی های هوشمند(smart phones) و وسایل چند رسانه ای همراه (portable media center) میباشد . این سیستم عامل شبیه نسخه رومیزی ویندوز طراحی شده است
ویژگی های اصلی ویندوز موبایل
1- در قسمت today screen با صفحه نمایش روز ،تاریخ جاری ،اطلاعاتی در مورد صاحب گوشی ،قرار ملاقات ها ،پیام های ایمل و برخی کارها و وظایف روزانه از قبل تعریف شده قرار دارند. شامل آیکون های مثل وضعیت اتصال به بلوتوث نیز در این صفحه مشخص می شوند. برنامه های که روی این سیستم عامل نصب میشود آیتم ها و آیکون های جدیدی را روی صفحه todayاضافه میکند. یکی از این برنامه ها Microsoft Moneyبرای کامپیوترهای جیبی می باشد . تصویر پس زمینه نیز مستقیم از همین صفحه قابل تغییرات است همچنین می توان از تم های خاصی را ایجاد کرد.
Windos Mobile
چیست؟
2- نوار وظیفه یا Talk Bar نشان دهنده زمان جاری ،ولوم صدا و ضعیت اتصال راست زمانیکه یک
برنامه یا صندوق پیام ها باز باشد روی قسمت خالی این نوار آیکونی برای Ok یا Close کردن برنامه در کنار ساعت قرار دارد. ویژگی اصلی نوار وظیفه دکمه Start یا شروع است که شبیه دکمه Start نسخه رومیزی ویندوز برای کمپیوتر ها طراحی شده است . در منوی Start برنامه های که اخیرا اجرا شده اند ، 9 آیکون منوی قابل تغییر ، لینک هائی به برنامه ها، تنظیمات Setting، دکمه جستجو Search، Find، و Help وجود دارد.
3- Office Mobile که یک نسخه از برنامه های Microsoft Office برای موبایل است در این سیستم عامل گنجانده شده است . این برنامه شامل واژه پرداز Power point ،Excel Mobile، Word Mobilمی باشد. برنامه ای به نام Active Syncقابلیت تبدیل فایل های Officeویندوزهای رومیزی به فایل های آفیس موبایل را دارد.
4- نرم افزار Outlook Mobileنیز شامل tasks(کارها) Calendar(تقویم)، Contacts(تماس ها) و In box(صندوق پیام ها) در این سیستم عامل وجود دارد که قابل هم زمان شدن و تطبیق به Outlookکامپیوتر می باشد. البته برای این کار اتصال به اینترنت لازم است.
برنامه Windows Media Player که برای پخش فایل های صوتی وتصویری استفاده می شود در ویندوز موبایل وجود دارد . در ویندوزها جدید ورژنهای 6 به بالا نسخه 10.3 این نرم افزار وجود دارد اما برای ورژن های پائین تر نسخه 10 این نرم افزار قابل دانلود و استفاده است. این پلیمر قابلیت پخش فایل های Avi ، Mp3 ، Wmv، Wma را دارد. در حال حاضر فایل های MPEG4 با این نرم افزار قابل اجرا نیستند و برای پخش آنها باید یک برنامه ی جانبی را نصب کرد . فایل های Wav نیز به طور جداگانه و در یک Player دیگر پخش می شوند.
pocket pc 2002: سیستم عامل pocket pc 2002که بر اساس windows ce 3.0و مخصوص کامپیوترهای جیبی بدون کیبورد با صفحه نمایش (320*240) طراحی شد، مشابه نسخه اولیه آن یعنی pocket pc2000می باشد.
Windows mobile 2003: سوم نسل ویندوز موبایل که windows mobile 2003نام گرفت در 23 ژوئن ارائه شد، در واقع اولین نسخه این سیستم عامل با عنوان ”ویندوز موبایل ” بود و در نسخه مختلف ارائه شد:
Windows mobile 2003 for pocket pc premium edition
Windows mobile 2003 for smart phone premium edition
Windows mobile 2003 for pocket pc professional edition
Windows mobile 2003 for pocket pc phone edition
نسخه های مختلف ویندوز موبایل
اخرین ویرلیش، مخصوص گوشی های موبایل شامل برنامه های خاص موبایل طراحی شده است. نسخه ای که برای اسمارت فونها طراحی شده و یک پلات فرم متفاوت دارد که برنامه های خاصی برای این نوع گوشی ها را شامل می شود، از جمله ویژگی های اسمارت فون ها دارا بودن صفحه نمایشی لمسی و کیبورد خاصی هستند.
Windows mobile 2003 SE: نسخه دوم ویندوز موبایل 2003 که windows mobile 2003 se نام دارد در 24 مارچ سال 2004 ارائه شده و برای اولین بار بر روی سیستم های موبایل با تغییرات زیادی نسبت به نسخه قبلی ارائه شد، این تغییرات عبارتند از:
1- امکان تغییر در صفحه نمایش از حالت عمودی (Protrait) به حالت افقی (Landscape)
2- جستجو اینترنت Pocket Internet Explorer یا PIE که صفحه اینترنتی را به حالت ستونی در می اورد و به این کار خواندن صفحات وب را راحتر می کند.
3- رزلوشن (480*640)در این سیستم پشتیبانی میشود . علاوه بر این رزلوشن مربعی مثل 240*240 در برخی از نسخه ها وجود دارد.
4- پشتیبانی از اتصال بی سیم
Windows Mobile 5.0
ویندوز موبایل 0و5 که ””Magneto نام گرفته است در تاریخ 9 می 2005 وبرای اولین بار dell axim x510 ارائه شد.این سیستم عامل براساسwindows ce 5.0 است از محیط کاری .net سرویس پک 2پشتیبانی می کند وقابلیت اجرای برنامه های .net را دارد.
برخی از ویژگی های این سیستم:
-یک نسخه ی جدید اختصاص یافته Office به نام ”Office Mobile“ شامل word,Excel,Power Point با قابلیت درج جدول وتصاویر
Windows Media Player نسخه ی 10 تحت موبایل
Photo Caller Id که عکس فرد تماس گیرنده را نشان می دهد.
پشتیباانی از برناهه ی Direct Show
قابلیت ضبط ودسته بندی ومدیریت فایلهای ویدئویی وتصاویر
قابلیت بلوتوث
سیستم مکان یابی یا GPS
برنامه ی Microsoft Exchange Server که از لحاظ کاربردی ارتقاء پیدا کرده
برنامه ی Microsoft Exchange Server که از لحاظ کاربردی ارتقاء پیدا کرده
صفحه کلیدQwerty
امکان ارسال پیام خطا یا Error (شبیه ویندوز)
برنامهActive Sync که 15% – 10 سرعتش نسبت به ورژن قبلی ویندوز موبایل بیشتر شده است.
-ذخیره ی مداوم PS باتری که در Pocket Pcها وجود دارد وطول عمر باتری موبایل را بیشتر می کند.قبلا تا 50%(حدودا 72 سعت حافظه) انرژی باتری برای نگهداری دیا در حافظه ی RAM رزرو می شد.در گوشی های ویندوز دار به سمت استفاده از حافظه فلش به جای RAM به عنوان حافظه ی اولیه استفاده می کنند.تنها نقص ویندوز موبایل0و5 نداشتن برنامه Microsoft Money است.
Windows Mobile 6
آخرین ورژن ویندوز موبایل که در 12ام فوریه ارائه شد و Crossbow نام گرفت، برای شبکه های 3gsm طراحی شده است. این سیستم عامل سه نسخه ی استاندارد دارد:
Windows Mobile 6 Standard برای اسمارت فون های بدون صفحه نمایش لمسی،Windows Mobile 6 Professional PDAهایی که قابلیت های تلفن را هم دارند و Windows Mobile 6 Clasic برای PDA های ساده که قابلیت های تلفن را ندارند.
ویندوز موبایل 6 بر اساس Windows CE 5.2. طراحی شده وبا ویندوز ویستا،Microsoft Office،Windows Liveو محصولات Exchange 2007 سازگاری دارد.
برخی از ویژگی های خاص این ویندوز موبایل:
بر پایه طراحی شده است Windows CE 5.0(5,2)-
– پشتیبانی رزولوشن
-قابلیت اپدیت کردن سیستم عامل
-امکان دسترسی راه دور به کامپیوتر رومیزی
-اجرای سرعتر واسانتر برنامه ها
-VOIP (تلفن اینترنتی) بدون اکو شدن صدا
Windows Live برای ویندوز موبایل
امکانات پیشرفته ی بلوتوث
کارت حافظه با قابلیت کد کردن د یتا واطلاعات روی کارت حافظه
برنامه ی Smart Filter برای جستجوی سریع بین آهنگ ها،Contact ها،ایمیل ها،فایلها و….
برنامه ی پیشرفته ی اشتراک اینترنتی برای راه اندازی گوشی به عنوان لپ تاپ
Outlook mobile با قابلیت مشاهده ی ایمیل ها به صورت HTML
امکان جستجو در بین شماره ها
پشتیبانی از امکانات JAVA SCRIPT،XMLMDOM برای جستجوگر وب
– برنامه Server Search برای جستجوی کامل صندوق ایمیل ها
– net frame work با نسخه ی spl 2
-برنامه ی SQL SERVER در حافظه ی RAM
-Office 2007 با فرمت XML که البته این ویژگی هنوز پیاده سازی نشده است.
ورژن آینده PHOTON 2008
مایکروسافت در حال حاضر روی پروژه ارتقاء ویندوز موبایل به یک سیستم عامل جدید به نام Photon وتحت Windows Embeded CE 6.0 کار می کند.
در واقع Photon ترکیبی از اسمارت فون وPocket PC می باشد.
مقدمه
در ابتدا تلفن های همراه دارای سخت افزلر پیچیده ای نبودند. سخت افزار محدود نیاز به نرم افزارهای پیچیده نداشت، تا اینکه شرکت های تلفن همراه نسل های دو و سوم گوشی های خود را عرضه کردند. این گوشی ها دارای امکانات سخت افزاری بیشتری بودند و تقریبا به صورت یک کامپیوتر کوچک طراحی شدند. در این زمان بود که این شرکت ها به اهمیت نرم افزار در این گوشی ها پی برده و رقابت نرم افزاری در کنار رقابت سخت افزاری شروع شد. مایکروسافت یکی از شرکت های بود که قبلا روی سیستم عامل کامپیوتر های جیبی خود کار کرده بود و Windows CE را به همین منظور طراحی کرده بود. این ویندوز قابلیت این را داشت که روی موبایل ها نیز نصب شود. بعد از رسمیت یافتن نسل جدید شرکت های مطرح در این صنعت که به مشکلات بیشمار Windows CE پی برده بودند و نمی خواستند نرم افزار این صنعت را در انحصار یک شرکت نگه دارند با همکاری هم سیستم عامل جدیدی برای موبایل ها به وجود آورند که Symbian نام گرفت. البته رقبای دیگری نیز مثل سیستم عامل Linux در این صنعت وجود دارند که فعلا به صورت عمده استفاده نشده اند . در اصطلاح به موبایل هایی که از این سیستم عامل استفاده می کنند Smart Phone گفته می شود.
پیدایش و حیاتSymbian
شرکت نرم افزلری symbian برای اولین بار در ماه ژوئن سال 1998 به صورت مخفی و خصوصی برای کار بر روی سیستم عاملی برای کار روی موبایل ها تا سیس شد . مقر اصلی این شرکت در انگلیس شد اما هم اکنون دارای حدود 780 کارمند در کشورهای انگلیس،ژاپن ،سوئدو امریکا ست که در کار تحقیق و برنامه نویسی برای گسترش سیستم عامل و نرم افزلرهای آنها هستند. تا اواخر سال 2002 هجده موبایل از پنج شرکت معروف سونی ،نوکیا،فوجیستو،موتورولا و زیمنس با این سیستم عامل عرضه شد و علی رغم قیمت بالا مورد استقبال قرار گرفت و حدود 26 موبایل هم در برنامه این شرکت و چند شرکت دیگر با این سیستم عامل در برنامه ساخت قرار گرفت.هم اینک نیز 48 مورد از این موبایل ها به بازار عرضه شده و یا به زودی عرضه خواهد شد.آمارفروش موبایل های Symbian تا پایان سال 2003 به 6.7 میلیون موبایل رسید ودر سال 2004 نیز با رشد بی سابقه فروش مواجه شد به طوری که طبق آمار شرکت در سال 2004 فروش این نوع موبایل ها رشد 201 درصدی داشته است. به علت فروش بالای موبایل های Symbian هر روز به تعداد برنامه نویسان آن افزوده شده و نرم افزارهای فوق العاده ای برای این سیستم عامل طراحی می شود. تا اواخر سال 2004 تعداد این برنامه ها 3254 مورد گردیده است.
شرکت های بوجود آورنده
14 شرکت اصلی و چند شرکت فرعی از به وجود آورندگان این محصول بودند ، بعضی از این شرکت ها در زمینه نرم افزار و بعضی از آنها در زمینه سخت افزار به رشد این سیستم عامل و موبایل ها ی آن کمک کرده اند . از اصلی ترین شرکت ها می توان به Fujist، BenQ، Arima،Motorola، Samsung، LG،Sony Ericsson،Nokia،Mitsubishi Electronics، Sendo،Sanyo،Lendo،Simens اشاره کرد.
تکنولوژی Symbian
Symbian شبیه دیگر سیستم عامل های مدرن و امروزی که برای pcها وجود دارند ، به وجود آمده است. بنابرین دارای امکانات خوبی مثل،Multitasking، Multi threading و همچنین مدیریت حافظه می باشد . در طراحی اولیه مبنای کار را بر این موضوع بنا نهاده اند که این سیستم عامل می بایست روی امکانات سخت افزاری بسیار کم (مثل 4 مگابایت رم) کارای فوق العاده ای داشته باشد .به همین دلیل این سیستم عامل میتواند روی موبایل های امروزی فوق العاده سریع کار کرده و حداقل مشکل را داشته باشد مبنای کار این سیستم عامل بر اساس event ها بنا نهاده شده است.(شبیه دیگر سیستم عامل های امروزی مثل ویندوز)
وcpu طوری مورد استفاده قرار می گیرد که کمترین میزان بار روی موبایل قرار بگیرد . هم اکنون با اینکه نسخه هشتم Symbian عرضه شده است اما نسخه 7 این سیستم عامل روی موبایل ها قرار میگیرد و تا به حال نسخه های مختلفی از آن بدون اینکه به صورت کامل استفاده شوند به فراموشی سپرده شده اند. جالبترین مورد برای این سیستم عامل به وجود آمدن اولین کرم و ویروس موبایل روی این سیستم عامل در سال 2004 . این کرم که cabir نام دارد می تواند با استفاده از تکنولوژی Bluetooth خود را به موبایل های دیگر منتقل کند.
زبان های برنامه نویسی برای Symbian
بدون شک زبان اصلی برنامه نویسی برای Symbian زبان c++ است اما زبان های مختلفی برای برنامه نویسی در این سیستم عامل به وجود آمده اند. از جمله مهمترین زبان ها متوان به Perl،Visual Basic، Python، Opl و Personal Java اشاره کرد. هر یک از این زبان ها همین امسال وارد این سیستم عامل شده اند و بدون شک این رشد با ورود زبان های دیگر ادامه خواهد یافت . ابزارهای برنامه نویسی مختلفی از جمله ادیتورهای متنوع نیز برای کار با این زبا ن ها به همراه شبیه ساز های موبایل به بازار عرضه شد.
رابط های کاربردی
هم اکنون دو رابط کاربری برای Symbian به وجود آمده است اولین رابط که بیشترین استفاده در موبایل ها دارد توسط نوکیا نوشته شده است این رابط دارای نسخه های مختلفی است اما Series 60 نسخه اصلی این رابط است که بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. رابط کاربری دوم با نام UIQ به وجود آمده است که دارای امکانات بسیار خوبی است و رفته رفته در حال باز کردن جای خود در بین شرکت ها تولید کننده موبایل است. هر دوی این رابط ها به صورت کاملا گرافیکی و شبیه به هم طراحی شده اند کار با آنها بسیار راحت است.
بازی بر روی Symbian
خوشبختانه سیستم عامل Symbian یکی از غنی ترین سیستم عامل ها برای بازی کردن است .به خصوص بعد از تولید N-gage اولین کنسول بازی موبایلی توسط نوکیا که بر اساس Symbian و رابط کاربریSerise 60 به وجو آمد، سیل بازی های مختلف و حرفه ای به سوی این موبایل و در کنار آن سیستم عامل سرازیر شد. حتی شرکت های مطرح بازی سازی هم اکنون به صورت حرفه ای روی سیستم عامل و موبایل های دارای این سیستم عامل سرمایه گذاری میکنند.
امنیت در Symbian
سیمبیان نیز از حمله ویروس های مختلف دور نمانده و به علت کاربرد گسترده آن ، سوژه ویروس نویسان شده است. معمولا این ویروس ها خود را از طریق بلوتوث منتقل می کنند.ولی این ویروس ها نه با استفاده از ضعف های امنیتی سیمبیان، بلکه با استفاده از روش های مانند پرسش از کاربر برای نصب یک نرم افزار که بیشتر با یک هشدار برای لزوم نصب آن همراه است ، خود را به سیستم کاربر منتقل میکنند.
Symbian 9 از مدل پیشرفته ای برای مقابله با این گونه حمله ها بهره می برد. در این روش ادعا شده که حتی اگر نرم افزاری روی سیستم نصب شده باشد ، بدون امضا دیجیتالی ، قابلیت آسیب زدن به سیستم ،مانند دسترسی به اطلاعات کاربر، را نخواهد داشت. توسعه دهندگان نرم افزار های ویژه این سیستم عامل می توانند نرم افزارهای خود را به وسیله برنامه Symbian Signed تایید کنند که در این صورت نرم افزار به عنوان یک برنامه مجازی روی دستگاه نصب می شود .
چند توصیه امنیتی Symbian به کاربران
1- چنانچه برایتنان ممکن است اطلاعات گوشی وسیستم موبایل خود را به کامپیوتر خود نیز منتقل کنید تا یک Back up از آن در اختیار داشته باشید.
2- اتصال بلوتوث را تنها زمانی که به آن نیاز دارید ، در حالت Visible قرار دهید روشن نگه داشتن بلوتوث به این معنی است که هر کسی در محدوده 10 متری شما قابلیت تماس با دستگاه شما را دارد.
3- در یک گوشی مبتنی بر سیستم عامل سیمبین هر گاه پیامی از طریق بلوتوث برای شما ارسال می شود ، پیام Receive Message? نیز نمایش داده می شود. چنانچه نمیدانید پیام از سوی چه کسی فرستاده شده است یا انتظار دریافت آن را نداشتید ، هرگز گزینه Yes را انتخاب نکنید . چنانچه با وجود انتخاب گزینه No پیغام از روی نمایشگر حذف نشد ، مکان خود را تغییر دهید و دستگاه زا به مود Hidden سوئیچ کنید0
4- زمانی که یک برنامه کاربردی روی گوشی خود نصب می کنید، جزئیات آن نام نرم افزار و سازتده آن نیز نشان داده می شود . استفاده از این اطلاعات می تواند از نصب برنامه های که که ماهیت آن مشخص نیست ،خوداری کنید. همچنین هنگام اتصال به اینترنت یا شبکه های دیگر ، می توان از نرم افزارهای امنیتی دیگری نیز استفاده کرد. برای نمونه شرکت سیمانتک ، سازنده نرم افزارهای امنیتی ، انتی ویروس ها ویژه ای برای گوشی های سری شصت و هشتاد شرکت نوکیا طراحی کرده است.
زنگ موبایل
بر اساس گفته های گروه سنی 18 تا 34 سال، زنگ گوشی موبایل شخصیت فرد را افشا میکند. در یک بررسی از این افراد خواسته شده تا زنگهای مختلف موبایل را با ویژگی های شخصیتی تطبیق دهند، نتایج این بررسی از این قرار اعلام شده:
1-زنگ برتر: شخصیتی که با زمان حرکت میکند و تابع مد روز است و به سختی تلاش می کند شخصیتی آرام داشته باشد.
2-زنگهای کلاسیک: افراد آرام و حدودا میانسال ، خوش ذوق و تحصیل کرده
3-زنگ های هالیودی : یک طرفدار به تمام معنای فیلم که احتمالا بیش از حد فیلم نگاه میکند.
4-زنگ های برنامه های تلویزیونی: شخصیت شوخ طبع و با مزه که وقت آزاد زیادی دارد.
5-زنگهای بچگانه : شخصیت خوش گذران که به بازی، خنده و گاهی اذیت کردن دیگران تمایل دارد.
6-زنگ های ورزشی: شخصیت ورزشی که علاوه برشخصیت بچه گانه طرفدار گپ زدن و خندیدن با خانمهاست.
7-زنگ های که صرفا برای موبایل طراحی شده اند: شخصیت بی کلاس ،غیر قابل قبول و نامطلوب
8-زنگ های اصلی خود موبایل: نیاز به جلب توجه دیگران ندارد و احتمالا کارهایی بهتر و مهمتر ازتغییردادن زنگ موبایل دارد .
موبایل ها قاتل زنبورها!!!
امواج رادیویی موبایل ها در سیستم جهت یابی زنبور ها تداخل ایجاد می کند و باعث می شود تا این زنبور ها راه کندو را گم کنند. هنگامی که یک زنبور عسل با امواج رادیویی برخورد می کند را ه برگشت به کندو را گم میکند و ملکه و تخمهای کارگر جوان تنها میماند. این زنبور های ناپدید شده هرگز پیدا نشده و در تنهایی می میرند و به دنبال آن ملکه ، زنبورهای جوان و کل کندو از بین می رود.
خطر این پدیده کل جهان را تهدید میکند، چرا که تولید محصولات غذایی بویژه غلات به عملیات گرده افشانی زنبور ها بستگی دارد .آلبرت اینشتن سال ها پیش گفت:“اگر زنبور ها از بین بروند بشر 4 سال می تواند زندگی کند“.