بیماری بلاست برنج
شاخه ASCOMYCOTA
رده Pyrenomycetes
رده Pyrenomycetes
خانواده Magonaporthaceae
علائم :
در این بیماری تمامی اندام های هوایی گیاه در طول دوره رشد میتوانند به این بیماری مبتلا شوند بیماری بلاست غالبا نوک برگ به صورت سوختگی آغاز میشود و به تدریج به بقیه قسمت ها می رود.این قارچ در گره ها و محل بندها ساقه ضایعاتی را ایجاد میکند که منجر به پوسیدگی و خشک شدن انها می شود وزودتر در معرض شکسته شدن قرار میگیرند آلودگی معمولا در اواخر فصل که تجمع رطوبت در گره ها به علت افزایش اندام های زایشی زیاد است انجام میگیرد
عامل بیماری بلاست برنج قارچی به نام Pyricularia oryzaeکه از رده قارچهای ناقص Deuteromycetesمیباشد
اسپورP.oryzae را از محیط کشت مصنوعی به دست می آورند همراه با قطعات آب در قاعده برگ های انتهای قبل از اینکه از غلاف خارج شوند الودگی شدید را به وجود می اورد علت این بیماری به وجود آمدن سازش نژادهای مختلف قارچ عامل بیماری با شرایط اقلیمی متفاوت است گسترش این بیماری به عوامل جوی حرارت رطوبت زیاد باد و کاربرد نامناسب کودهای شیمیایی به خصوص کودهای ازت دارمیباشد و با وجود شرایط مساعد از راه روزنه یا به طریق مکانیکی وارد سلول های اپیدرم می شوند
عامل بیماری:
میسلیوم این قارچ داخلی بوده و کنیدیوفورها به صورت منفرد یا دسته ای ساده می باشند که در محل دیواره عرضی وتورم شده هر کنیدیوفور در مرحله اول یک کنیدی می سازد و زمانی که کنیدی ـزازد شد رشدش متوقف نشده و از کنار محل اتصال کنیدی به نمو خود ارامه می دهد و در فاصله ای دومین کنیدی خود را تولید میکند معمولا کنیدی ها از سلول انتهایی یا قاعده که کمی گرد است جوانخ میزنند و به ندرت از سلول های بالایی یا میانی عمل جوانه زدزن صورت میگیرد.
مشخصات قارچ عامل بیماری:
تاریخ کاشت : برنج هایی که زودتر کاشته میشوند کمتر از برنج هایی که دیرتر کاشته میشوند مبتلا میشوند
اگر عمق نشا در دسته های اصلی کم ولی فاصله بوته ها از یکدیگر زیاد باشد خسارت کمتر است
رعایت میزان مصرف کود: باید استفاده از کودهای ازته را به حداقل برسانیم و تعداد دفعات کود پاشی معین باشد
از بین بردن بقایای گیاهی که از کشت گذشته بر جا ماندند
ضدعوفونی بذور برنج با برخی از ترکیبات دی تیو کارباماتها
مبارزه:
٦. سمپاشی با قارچ کشهای تری سیکلازل هینوزان بنومیل و توپسن ام روی بیماری تاثیر داشته با رعایت اصول زمان مصرف
٧. کاشت ارقام مقاوم با توجه به نژاد شایع عامل بیماری ضروروی است.
بیماری لکه سیاه سیب
apple scab
شاخه:ASCOMYCOTA
رده: Loculooscomycetes
خانواده:Venturiaceae
علائم این بیماری روی برگ, دمبرگ, گلبرگ ,کاسبرگ, تخمدان, دمگل و شاخه های جوان مشاهده می شود. این بیماری بر روی برگ و دمبرگ در ابتدا به صورت لمه های سبز زیتونی ظاهر میشود و با گذشت زمان قهوه ای میشود و روی سطح فوقانی برگ واضح تر است وجود این لکه ها باعث ریزش نا به هنگام برگ ها می شود. باعث خشکیدگی دمگل و ریزش میوه ها میشود . این بیماری از طریق ترک خوردن ناحیه چوب پنبه ای به وجود می اید که عامل آن ساپروفیت است.
علائم:
مقاومت سیتولوژی در مورد مقاومت ارقام سیب حساس و مقاوم به بیماری لکه سیب نشان میدهد که سطح برگ ارقام حساس در مقابل اسپرم عامل بیماری هیچگونه عکس العملی نشان نمی دهد در ارقام مقاوم پس از ٢٠ ساعت تماس عامل بیماری با سطح برگ ATP-Asicفعال شده سیتوپلاسم بافت در تماس به سرعت دنژه شده و هیف های قارچ نکروز می شود
این قارچ از رده Asomycetes میباشد میسلیوم این قارچ هتروتالیک و واجد جدار عرضی است این قارچ در طی زندگی خود دارای دو حالت پارازیت روی برگ و میوه و ساپروفیت روی برگهای خزان میباشد
ساپروفیت: با نفوذ قارچ از مزوفیل برگ شروع میشود وشبکه هیف تشکیل میدهد و روی این هیف ها Pseudotheciaتشکیل میگردد.
پارازیت: پس از الوده شدن برگ های خزان ریسه قارچ در سایر بافت های برگ رخنه و رشد میکند و اگر با لکه
عامل بیماری:
مجاور برگ تلاقی پیدا کند Pseudothecia تولید میکند و زمستان را میگذراند و در صورا عدم سازگاری ریسه تجزیه میشود.
مبارزه:
الف: انتخبا واریته مقاوم: واریته بل بوس کاپ دارای کلون های مقاوم می باشد و از بین سیب های ایرانی میخوش اردبیل , سیبهای شمیرانی , آذربایجان آق پاییزی دریانی الما مقاوم هستند
ب: از بین بردن اشکال زمستان گذران قارچ: انهدام برگهای آلوده و سوزاندن آنها از تشکیل پسودتسیوم و آلودگی جلوگیری می کند و شاخه های مریض را باید قطع کرد
ج:مبارزه شیمیایی: باید به موقع سم پاشی را انجام دهیم سمپاشی اول هنگام تورم جوانهها که سبز هستند دوم قبل از باز شدن گلها سوم بعد از ریزش گلبرگها چهارم را ١٥ روز بعد انجام داد
قارچکشهای کاپتان, دودین, ارنوساید و بنومیل استفاده کرد
بیماری لکه اجری بادام
Polystigma
شاخه: Ascomycota
رده: Pyrenomycetes
این بیماری روی برگ های بادام به صوزت لکه های بی شکل و سبز ظاهر میشود کلوروفیل برگ زایل شده و رنگ زرد میگیرد و تاخت و تاز قارچ باعث به هم خوردن نظم بافت پارانشیمی برگ شده و معمولا طول سلولهای برگ افزایش می یابد برگ هایی که تازه آلوده شده اند سلول های طبیعی دارند اما قدری نامنظم تر و کشیده تر از سلول های سالم اند تغییر رنگ در تمام بافت پارانشیم دیده میشود منتهی در وسط کمتر و در زیر اپیدرم بیشتر است اما این تغییر رنگ در سلول های بشره مشهود نیست
علائم:
عامل بیماری لکه آجری بادام polystigma ochraceum است که از رده آسکومیست های عالی Eyascomycetes است و آسک هایش در پتریس به صورت دسته دسته تولید می شوند پتریس آن بسته و فاقد فولکر است و هم داخل نسج و ها خارج نسج میتواند قرار بگیرد هشت آسکوسپوریک یا دو سلول بیضی یا نخی شکل نیز درون آسک ها وجود دارد. قارچ عامل بیماری بعد از نفوذ در بافت برگهای بادام ریسه ای تشکیل میدهد که بین یاخته های بافت نردبانی پیشروی کرده و در آنجا به رشد و توسعه خود ادمه می دهد همزمان با پخش و رشد قارچ
عامل بیماری:
سلول های برگ نیز ساختمان طبیعی خود را از دست داده و از نظر شکل ظاهری نامنظم و کشیده تر از سلول های سالم می شود در یاخته های رو به فساد مواد رنگی به وجود می اید و در سلول های برگ بیماری ظاهر می شود
آزمایشات بسیاری برای یافتن روش مبارزه شیمیایی و خصوصا زمان آبپاشی صورت گرفته:
برای مبارزه با این بیماری قارچ کشهای زیر به کار میرود: مانکزوب , کاپتان, دیکلوفلوآنید, متیل و بیترتانول
مبارزه:
درختان میوه هسته سخت
پوسیدگی قهوه ای
شاخه: Ascomycota
رده:Discomycetes
خانواده: Selerotiniaceae
اولین آثار بیماری روی گلها ظاهر می شود و اندام گل شروع به پژمردن میکند لکه های قهوه ای روی گلبرگها پرچم ها و مادگی ظاهر می شود و به سرعت توسعه یافته تمام گل و ساقه را فرا می گیرد در هوای مرطوب اندام خای آلوده با کنیدی خای قارچ پوشیده می شوند و بعدا چروکیده و خشک می شوند و تا مدتی به درخت اویزان می مانند
علائم بیماری میوه موقعی ظاهر می شود که در حال رسیدن است. لکه های قهوه ای به سرعت گسترش می یابندو بستگی به درجه رطوبت نسبی در مدت کوتاهی با
علائم:
کنیدیهای خاکستری که از زیر پوست بیرون زده اند پوشیده میشوند روی میوه یک یا چند منطقه پوسیدگی به وجود می اید سپس تمام میوه می پوسد و به همان صورت آویزان به درخت خشک و مومی می شود
عامل بیماری پوسیدگی قهوه ای یک آسکومیست است ریسه این قارچ بی رنگ و پرهسته است تولید زنجیره هایی از کنیدی ها بیضی شکل در انتهای شاخه میکند که کنیدی بر گویند این قارچ تولید میکروکنیدی نیز میکند که به صورت زنجیری در انتهای کنیدی برها به وجود می ایند و جوانه نمی زنند ولی با عمل لقاح سر و کار دارند مرحله جنسی(آپوتسیوم) در سطح میوه مومی شده که در زیر یا سطح خاک است شروع می شود ابتدا اندام های کوچک حبابی شکل روی سطح مومی ظاهر میشود سپس طویل شده و پایه و اندام باروری را تشکیل می دهد
عامل بیماری:
بعد از آنکه این اندام از سطح خاک بیرون آمد قسمت فوقانی آن باد می کند و فرورفتگی در آن به وجود میآید در رشد بعدی حواشی برجستگی ها تولید فنجان آپوتسیومی می کند و سطوح فوقانی آپوتسیوم با هزاران سکه آسک استوانه ای همراه با پارافیزهایی پوشانده شده است
برای مبارزه با این بیماری مبارزه قطعی با مرحله پوسیدگی به عمل می آید
١ برای این کار باید در زمان مشخص با قارچ کش سمپاشی کرد که عبارتند از: کاپتان دیکلون (phygon xl)و گوگرد و تیرام قارچ کش
٢ شاخه های آلوده را باید هرس کرد برای جلوگیری از پوسیدگی قهوه ای از چند هفته قبل از برداشت هر هفته یا دو هفته یکبار درخت را با محلول کاپتان- تیرام- فربام- زیربام گوگرد و تابل یا گل گوگرد سمپاشی کرد
مبارزه:
٣ برای جلوگیری از آلودگی میوه در موقع برداشت و هنگام انبار کردن یا حمل و نقل باید دقت به عمل آید تا میوه زخمی نشود تمام میوه های بیمار را باید در جعبه های جداگانه نگه داری شوند
پایان