پاورپوینت وبای التور


وبای التور

بیماری وبا: بیماری میکروبی است که در اثر میکروبی به نام ویبریوکلرا ایجاد میشود

این میکروب در آب های تمیز حدود یک هفته، در آب های حاوی مواد آلی یا آلوده حدود یک ماه و در آب های شور دریاها تا چند سال زنده می ماند. زمانی که حرارت محیط، میزان شوری آب و مواد غذایی لازم برای رشد میکروب مناسب باشند، ویبریو کلرا سریع رشد و تکثیر پیدا کرده و به حد بیماری زایی می رسد. همین امر توجیه کننده حفظ چرخش بیماری در طی فصل سرما و بروز مجدد آن در فصل گرماست. برخی افراد که میکروب وبا وارد بدنشان شده است، ممکن است تا چندین ماه میکروب را همراه با مدفوع خود دفع کنند، از این رو در صورت آلوده شدن منابع آب آشامیدنی و عدم کلرزنی مناسب، زمینه مبتلا شدن سایر مردم فراهم می شود.

خصوصیات فیزیکی
مخزن ویبریو آب آلوده به مدفوع است

ویبریوها معمولا تحمل خشکی و شرایط اسیدی را ندارند
ویبریو در مواد غذایی غیر اسیدی حداقل 5 روز دوام دارد

در دمای انجماد ویبریو زنده می ماند اگرچه سرعت تکثیر آن کم می شود
دمای بالاتر از 70 درجه سانتی گراد موجب از بین رفتن این باکتری می شود دوز آلوه کننده میکروب 1 میلیون ارگانیسم است

سالیانه حدود 100 تا 150هزار مورد ابتلا به "بیماری وبا" به "سازمان جهانی بهداشت" گزارش می شود که بیشترین آن از آفریقا، آسیا ی جنوب شرقی وخاور میانه و آمریکای جنوبی است. بنابر برآورد این سازمان، تنها حدود 5 درصد از موارد، ثبت و گزارش می شود که علت آن، نداشتن نظام مراقبت و ناتوانی در تشخیص موارد ابتلا و عدم گزارش دهی موارد یافت شده به علت ترس از برقراری محدودیت ها و موانع در تجارت و مسافرت های بین المللی است.

چرا وبا یک تهدید بین المللی میباشد؟
وبا یک بیماری غیر واگیر با قابلیت ایجاد همه گیری بزرگ
قدرت در مبتلا کردن ناگهانی تعداد زیادی از افراد جوامع
در موارد شدید و بدون درمان در عرض چند ساعت منجر به مرگ
پیدایش بیماری اغلب موجب هراس در ملت ها شده است

نکات اپیدمیولوژیک بیماری وبا
– بیماری وبا بومی کشورهای منطقه خصوصاً پاکستان- افغانستان – عراق وازجمله ایران میباشد.
بنابراین انتظار داریم همه ساله موارد بیماری چه وارده و چه محلی گزارش شود.
در چند سال اخیرالگوی بروز بیماری با شناسایی موارد اولیه بیماری دربین افاغنه ویا پاکستانی وارده
آغازوسپس دربین ایرانیان گسترش میابد.

وبا یکی از قدیمی ترین بیماریهای واگیردار طول تاریخ و دارای قدیمی ترین نظام مراقبت در کشور است
یک بیماری اسهالی حاد است که می تواند ظرف چند ساعت منجر به کم آبی شدید و مرگ شود.
علیرغم پیشرفتهای زیاد بهداشتی ، هنوز به عنوان یکی از معضلات مهم بهداشتی مطرح میباشد

راه انتقال:فکال اورال منحصرا آب یاغذای آلوده (استحمام یا شستشوی ظروف در آب آلوده)
نگهداری مواد غذائی مرطوب مثل: برنج ارزن ذرت اگر در درجه حرارت اتاق برای چند ساعت بمانندمحیطی عالی برای رشد میکروب وبا هستند.
غذاهای دریائی نیم پز یا خام بویژه صدف
میوه وسبزی ضدعفونی نشده
انتقال فرد به فرد مثل تماس با بیمار نادر است
منبع عفونت:آبهای سطحی و آب چاههای کم عمق
غذاهای ترش شده با لیمو گوجه فرنگی ماست وشیر تخمیر شده مانع رشد ویبریو کلرا میشوند.

اپیدمیولوژی

11
میکرب ویبریو کلرا
آلودگی آب
انتقال توسط
مخازن متحرک
شستشوی
لوازم آشپزخانه
تهیه غذا
آبیاری شستشوی میوه
و سبزیجات
آلودگی مخازن آب
آلودگی لوازم
آلودگی غذا
آلودگی میوه و سبزیجات
مصرف انسانی
بیماری التور
انتقال به سایر افراد
دفع مدفوع
آلودگی سیستم لوله کشی
(در صورت وجود شکستگی)

انتقال بیماری از راه مدفوعی- دهانی است
چون بیش از یک میلیون ارگانیسم برای ایجاد بیماری لازم است وبا منحصراً از طریق آب یا غذایی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم توسط مدفوع و یا استفراغ بیماران آلوده شده است ایجاد می شود .
انتقال توسط تماس مستقیم فرد به فرد نادر است.

شرایط مطلوب برای همه گیری وبا
شرایط محیطی:مناطق فاقد آب سالم وبهداشت محیط مناسب خطر همه گیری دارند شامل:
1)کلرزنی ناکافی آب آشامیدنی
2)عدم دسترسی مناطق روستائی به لوله کشی و چاههای حفاظت شده
3)مناطق فاقد توالت وسیستم فاضلاب
در استوا همه گیری وبا غیر قابل پیش بینی در مناطق معتدل در ماههای پائیز و تابستان اتفاق می افتد

عامل میزبان
عواملی که موجب مقاومت در برابر بیماری میشوند:
1- ایمنی ناشی از ابتلا قبلی به بیماری در مناطق آندمیک
2- تغذیه با شیر مادر
عواملی که باعث حساسیت به بیماری یا کاهش مقاومت فرد میشوند:
افرادی که آنتی اسید مصرف میکنند یا تولیداسید معده در آنها کاهش یافته
افراد دارای گروه خونی o

بیماری
دوره نهفتگی و طول مدت علائم و عفونتزائی
دوره نهفتگی 1 تا 3 روز گاها چند ساعت تا 5 روز
طول مدت علائم:2 تا 3 روز گاها 5 روز
دوره عفونتزائی:از زمان شروع بیماری تا چند روز بعد از بهبود بندرت برای چند ماه میکروب از مدفوع دفع میشود.
استفاده از انتی بیوتیک در کاهش طول مدت علائم و سرایت بیماری موثر است.

علائم ونشانه ها:
75% بدون علامت
20% اسهال خفیف
2 تا 5% اسهال شدید : اسهال آبکی حجیم بدون تب
یا زور و پیچ شکم آغاز میگردد مدفوع ظاهر مایع شفاف اغشته به موکوس دارد بدون بو یا بوی خفیف ماهی میدهد
استفراغ ممکن است شدید بوده و کرامپ دردناک پا شایع است در موارد شدید ممکن است زور و پیچ در معده ودرد دست وپا وجود داشته باشد.

نمودار چهره بالینی التور از دیدگاه اپیدمیولوژیک

عوارض
علت بروز عوارض از دست رفتن سریع مایعاتی است که حاوی الکترولیتهای متعدد نیز می باشد.
از دست دادن پتاسیم باعث بروز مشکلات قلبی و گرفتگی دردناک عضله پا میشود
افت قند خون باعث مشکلات سیستم اعصاب مرکزی و حتی تشنج میشود
افت فشار خون به علت ازدست دادن مایعات و نارسائی ارگانهای حیاتی (کلیه،قلب،مغز)به همین دلیل اتفاق می افتد

مرگ و میر
خطر مرگ در بچه ها 10 برابر بیش از بالغین است

در زنان باردار سه ماه سوم بارداری خطر مرگ 3 برابر بیش از جمعیت عادی است

درمان
مهمترین بخش درمان جایگزینی مناسب آب و الکترولیتهای از دست رفته و در درجه دوم استفاده از آنتی بیوتیک مناسب است

تعریف مورد مشکوک به وبا ( تهیه نمونه برای آزمایش ) :
1- هر فرد 2 سال و بالاتر مبتلا به اسهال حاد آبکی شدید + متوسط در تمام فصول سال

2- مرگ از اسهال ( تهیه نمونه از موارد تماس مورد مرگ – از فوت شده)

3- هر مورد طغیان بیماری اسهال آبکی( افزایش ناگهانی موارد بیماری)
در منطقه صرف نظر از سن و یا شدت بیماری

4- مشکوک شدن به بیماری وبا توسط پزشک
علیرغم عدم انطباق با تعاریف فوق ( نمونه گیری بدون لحاظ سن )

تعاریف بیماری وبا

تعریف مورد قطعی وبا :

– فرد دچار اسهال که ویبریوکلرایO1 ویا O139 از مدفوعش جدا شده

– در آزمایشگاه دانشگاه و مرجع کشوری تائید شده باشد

تعاریف بیماری وبا

23
تعریف اسهال حاد آبکی : دفع سه بار یا بیشتر اسهال آبکی روزانه که با روزهای دیگر متفاوت باشد ، بمدت کمتر از دو هفته
تعاریف بیماری وبا

شاخص های مراقبت بیماری التور

هر فرد مبتلا به اسهال حاد آبکی متوسط + شدید با سن بالای دو سال از لحاظ بیماری وبا باید بررسی شود

هر فرد مبتلا به اسهال خونی نیز باید بررسی شود
( عامل و ناقل یا مخازن و منبع یا منابع باید شناسایی و کنترل شود)

درنظام مراقبت

اقدامات لازم در صورت مواجهه با بیمارمشکوک به وبا : 1- تهیه سوآپ مدفوع یا نمونه مدفوع تازه از بیمار یا بیماران و ارسال به آزمایشگاه با و یا بدون محیط کری بلر 2- درمان سریع و جبران آب و الکترولیت ها 3-گزارش فوری و تلفنی مورد مشکوک 4- شروع بررسی ها از ستاد

محیط انتقال کاری بلر

پس از آماده سازی قابلیت نگهداری تا 12 ماه را در شرایط مناسب دارد (ظرف کاملا در بسته ، مکا ن تاریک ، درجه حرارت مطلوب = خنک)

مشروط بر آنکه :
حجم آن کاهش پیدا نکند وهیچگونه علائم آلودگی و تغییر رنگ در آن مشاهده نشود.

نگهداری محیط کاری بلردر یخچال الزامی نیست :

– ولی باید دور از نورآفتاب و حرارت نگهداری شود

– و در شرایط آب و هوایی گرم مثل تابستانهای استانهای جنوبی توصیه به نگهدار در یخچال است

1- تهیه نمونه سوآپ رکتال و قرار دادن آن داخل محیط کری بلر: – مرطوب کردن سوآپ با محیط کاری بلر – وارد کردن 3/5-2/5 سانتی مترداخل اسفنکتر رکتوم و چرخاندن – رویت سوآپ برای اطمینان از آغشتگی با مدفوع – قرار دادن در داخل کاری بلر و فشار دادن به ته لوله – شکستن و جدا کردن قسمت اضافی چوب سوآپ – نگهداری در خارج یخچال( مگر در دمای بالای 40 درجه) – محکم کردن در پیچ لوله کاری بلر – تکمیل فرم نمونه گیری و بسته بندی نمونه ها و ارسال به آزمایشگاه
تهیه نمونه برای آزمایش التور:

2- تهیه نمونه سوآپ از ظرف حاوی مدفوع بیمار و قرار دادن آن در داخل محیط کری بلر
تهیه نمونه برای آزمایش التور:

3- تهیه نمونه از مدفوع تازه: فرو بردن تکه ای از کاغذ صافی،گاز جراحی، پنبه یا سوآپ سرپنبه ای در مدفوع آبکی بیمار و قرار دادن آن در کیسه پلاستیکی استریل وبستن محکم در کیسه و انتقال مدت 2 ساعت به آزمایشگاه
تهیه نمونه برای آزمایش التور:

4- انتقال نمونه به آزمایشگاه : الف . با استفاده از محیط کاری بلر در مدت زمان طولانی تر (حداکثر کمتر از 7 روز) ب. بدون استفاده از محیط کری بلرحداکثر در مدت 2 ساعت (درصورت تاخیر، نگهداری در داخل یخچال در8 – 2 درجه تا زمان ارسال )
تهیه نمونه برای آزمایش التور:

دو نکته مهم :
1- نمونه گیری بهتر است ، در مراحل اولیه بیماری (2-1 روز اول) که عامل بیماریزا به تعداد بیشتری در مدفوع وجود دارد انجام شود.
( بیش از 4 روز از شروع بیماری نگذشته باشد).

2- قبل از درمان آنتی بیوتیکی انجام شود.

نمودار پایش اسهالی مرکز بهداشتی درمانی ……………… خانه بهداشت ………….. ماه …….. سال (فرم شماره 1 )

تاریخ :…………………. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی……….
خانه بهداشت : ……
مرکزبهداشت شهرستان …. مرکزبهداشتی درمانی : ….
فرم نمونه برداری روزانه بیماری اسهالی – فرم گزارش آزمایشگاه بیمارستان: …….
( فرم شماره 3 مراقبت التور ) مطب خصوصی : ……….

نام و نام خانوادگی نمونه بردار نام و امضاء مسئول واحد نام و امضاء مسئول آزمایشگاه

 تکمیل توسط نمونه گیر ٭٭ تکمیل فقط در اپیدمی ها  تکمیل توسط آزمایشگاه

بررسی یک طغیان بیماری منتقله از غذا
زمانی که دو نفر یا بیشتر از افرادی که علائم مشترکی دارند و از یک غذا یا آشامیدنی مشترک استفاده کرده اند و یا از غذاهای مختلف اما از یک محل تهیه و استفاده کرده اند طغیان بیماری منتقله از غذا تایید میشود که در اسرع وقت بایستی تعداد ویزیت های سرپایی و بستری شدگان، مشخصات بیماران،آدرس محل، نوع غذای مصرف شده و فهرست تمام تماسهای مشکوک افراد مبتلا،تعداد نتایج آزمایشگاهی تایید شده برای تایید شده برای تایید طغیان جمع آوری شود.

ده مرحله بررسی اپید میولوژیک یک طغیان:
تایید وقوع یک طغیان
گزارش به موقع و هماهنگی با مسولین
تهیه نمونه های انسانی و غذایی
اقدامات کنترل و پیشگیری
ساماندهی اطلاعات
ساختن یک فرضیه
طرحی و اجرای یک مطالعه اپیدمیولوژیک برای آزمون فرضیه
تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده
تفسیر یافته ها و نتیجه گیری
ارائه گزارش یافته های حاصل از بررسی طغیان

پایان