سیستم مدیریت پایگاه داده ها
1- سیستم مدیریت پایگاه داده ها DBMS
2- DBMS به کاربر امکان می دهد تا
3- رده بندی سیستم های DBMS از نظرهای مختلف
4- اجزای DBMS از نمای بیرونی
5- نمای بیرونی (ساده شده) DBMS
6- اجزای DBMS از نمای درونی
7- واحدهای لایه هسته
8- واحدهای لایه مدیریت محیط پایگاه داده ها
9- ساختار یک سیستم پایگاهی
آنچه در این جلسه می خوانید:
هدفهای کلی: سیستم مدیریت پایگاه داده ها
هدفهای رفتاری: دانشجو در پایان این جلسه می تواند:
سیستم مدیریت پایگاه داده ها را توصیف کند.
رده بندی DBMS را از دیدگاههای مختلف بیان کند.
اجزاء DBMS از نمای درونی و بیرونی را برشمارد.
واحدهای لایه هسته و مدیریت پایگاه داده را نام ببرد.
سیستم مدیریت پایگاه داده ها
DBMS
تعریف: یکی از انواع نرم افزارهای واسط بین محیط فیزیکی ذخیره و بازیابی اطلاعات و محیط منطقی برنامه سازی است.
DBMS به کاربر امکان می دهد تا:
1- پایگاه داده های خود را تعریف کند.
2- در پایگاه داده های خود عملیات انجام دهد.
3- روی پایگاه داده های خود تا حدی کنترل داشته باشد.
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر نوع ساختار داده ای
سیستم رابطه ای
سیستم سلسله مراتبی
سیستم شبکه ای
جز اینها
از نظر محیط سخت افزاری
وابسته به یک محیط خاص
ناوابسته به یک محیط خاص
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر رده کامپیوتر
خاص محیط کامپیوترهای شخصی
خاص محیط کامپیوترهای متوسط (Mini Computer)
خاص محیط کامپیوترهای بزرگ (Main Computer)
خاص محیط کامپیوترهای خیلی بزرگ (Super Computer)
اجراشونده درچند رده کامپیوتر
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر محیط سیستم عامل
وابسته به یک سیستم عامل خاص
اجراشونده در محیط چند سیستم عامل
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر نوع معماری سیستم پایگاه داده ها
با توانش ایجاد پایگاه متمرکز
با توانش ایجاد پایگاه نامتمرکز
از نظر معماری مشتری- خدمتگزار
با توانش ایجاد معماری چند مشتری – یک خدمتگزار
با توانش ایجاد معماری چند مشتری – چند خدمتگزار
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر زبان
سیستم دارای SQL
سیستم فاقد SQL
از نظر نوع زبان داده ای فرعی
دارای I.DSL
دارای E.DSL
دارای E/I.DSL
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر ماهیت زبان داده ای فرعی
با زبان رویه ای
با زبان نارویه ای
از نظر سیستم فایل
خودکفا
وابسته به سیستم فایل محیط سیستم عامل
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر نوع کاربرد
تک منظوره
همه منظوره
از نظر قیمت
از حدود ده هزار دلار تا صد هزار دلار و گاه بیشتر
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر طرز برپایی
با محدودیت برپایی یکپارچه
دارای امکان برپایی گزینشی
از نظر واسط کاربر
با واسط زبانی
با واسط غیر زبانی
با هر دو واسط
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر رفتار در قبال رویدادها
سیستم فعال
سیستم غیر فعال
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر متدولوژی زبان
بدون متدولوژی شیئ گرایی
دارای متدولوژی شیئ گرایی
از نظر بهینه سازی پرسش
دارای بهینه سازی متعارف
دارای بهینه سازی مبتنی بر قاعده، معنایی و …
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر نوع تراکنش
پذیرنده تراکنشهای ساده
پذیرنده تراکنشهای با مدل پیشرفته
از نظر نوع پردازش
با قابلیت پردازش بی درنگ
فاقد این قابلیت
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر رسانه ذخیره سازی پایگاه داده ها
با قابلیت ایجاد MMDB
فاقد این قابلیت
از نظر قابلیت تعامل بین سیستمها
فاقد این قابلیت
دارای قابلیت تعامل با سیستمهای همگن
دارای قابلیت تعامل با سیستمهای ناهمگن
رده بندی سیستم های DBMS
از نظر پردازش داده های زمانمند
فاقد جنبه های یک سیستم زمانی
سیستم مدیریت پایگاه داده های زمانی
اجزای DBMS از نمای بیرونی
واحد پردازشگر پرسش ها و برنامه های کاربردی
واحد ایجاد و مدیریت داد های ذخیره شده
برنامه های کاربردی/ پرسشها
واحد دستیابی به داده های ذخیره شده
واحد پردازشگر برنامه کاربردی و پرسشها
داده های
ذخیره شده
متا داده
کاربر
نمای بیرونی (ساده شده) DBMS
سیستم مدیریت پایگاه داده ها
DB
اجزای DBMS از نمای درونی
لایه هسته (سیستم کنترل یا موتور پایگاه داده ها)
لایه مدیریت محیط پایگاه داده ها
لایه تسهیلات نرم افزاری (ابزارها)
واحدهای لایه هسته
1- واحد دریافت درخواست کاربر و وارسی های اولیه
2- واحد تولید شماها
3- پیش کامپایلرها برای DML
4- کامپایلرها (پردازنده DML)
5- پردازشگر پرسش و بهینه ساز پرسش
6- واحد مدیریت سطح داخلی
ادامه
واحدهای لایه هسته
7- واحد مدیریت بافر
8- واحد مدیریت فضای دیسک
9- واحد ناظر زمان اجرا
10- واحد مدیریت همروندی تراکنش ها
11- واحد مدیریت انتقال داده ها
12- واحد مدیریت کاتالوگ
واحدهای لایه مدیریت محیط پایگاه داده ها
1- واحد کنترل جامعیت پایگاه داده ها
2- واحد ترمیم پایگاه داده ها
3- واحد ایمنی و حفاظت پایگاه داده ها
4- واحد تولید نسخه های پشتیبان
5- واحد تولید فایلهای ثبت تراکنشها
مدیر فضای دیسک
مدیر فایلینگ منطق
مدیر بافر
کامپایلر
DDL
مدیر
ترمیم
مدیر
تراکنشها
و
قفلها
. . . . . . .
. . . . . .
واحد پردازشگر پرسشها
فرمانهای زبان پایگاهی
UFI
CLI
واسط APها
واسط DML
DDL
شاخصها
داده های ذخیره شده
متاداده ها
فایل
ثبت
تراکنشها
واحد مدیریت داده های ذخیره شده
مدیر پایگاه داده ها
DBMS
کاربر نابرنامه ساز
کاربر موردی
برنامه ساز APها
ساختار یک سیستم پایگاهی