زندگینامه ابونصرفارابی
مقدمه
ابونصرفارابی در سال ۲۵۹ هجری در روستای وسیج از توابع فاراب در استان کرمان به دنیا آمد.تحصیلات اولیه ی خود را در فاراب و بخارا تکمیل کرد ولی برای ادامه تحصیل به بغداد رفت. در طی این دوره او در زبان های مختلف و شاخه های مختلفی از علوم و تکنولوژی تبحر یافت. فارابی کار و فعالیت قابل توجهی در زمینه ی علوم، فلسفه، منطق، زیست، پزشکی، ریاضیات و موسیقی انجام داد، ولی بزرگترین فعالیتهای وی، در زمینه فلسفه، منطق و زیست بود که وی در آنها دانسته ها جامعی به دست آورد.
مقدمه
ابونصر محمد فارابی یکی از اولین روشنفکران مسلمان است که در انتقال آموزه های افلاطون و ارسطو به جهان اسلام بسیار موثر بود و روی فیلسوفان مسلمان آینده همانند ابن سینا تاثیر زیادی داشت. او یک زبان شناس برجسته بود که کارهای یونانی افلاطون و ارسطو را ترجمه کرده و اطلاعات خویش را نیز به آن اضافه می نمود. به او لقب " آموزگار دوم" را داده اند که به معنی استاد دوم یا آموزگار دوم است.
مشارکت و دستاوردها فارابی
فارابی نخستین فردی بود که فلسفه را از الهیات متمایز کرد. از قرن های وسطی به بعد به سختی می توان فیلسوفی را در اسلام و مسیحیت یافت که تحت تاثیر دیدگاه های او قرار نگرفته باشد. او به یک وجود عالی که جهان را از راه عقل متوازن آفریده است اعتقاد داشت. او هم چنین اظهار می کرد که این قوه ی عقلانی، تنها دسته وجود انسان است که جاویدان می باشد و برای همین، او برترین هدف انسان را تکامل قوه ی عقلانی می دانست. او بیش از هر فیلسوف مسلمان دیگری به نظریه های سیاسی توجه نشان داده است.
ایده های سیاسی فارابی
فارابی در کارهایش به نظریه های افلاطونی برای خصوصیات لازم یک حکمران پرداخت. حاکم باید باکیفیت خوب یک منش بومی حکمرانی کرده و رفتار درستی برای هر قانون نشان دهد. در قلب فلسفه ی سیاسی فارابی، مفهوم نشاط وجود دارد که در آن افراد باید باهم کمک کرده تا به رضایت برسند. او با فرمانبرداری از درس های یونانی عنوان کرد که بالاترین میزان نشاط به حاکمیت ایده آلی که روحش همانند زمانی که با عقل فعال یکی بود یکی باشد، داده می شود. فارابی یک منبع عظیم ایده آل برای روشنفکران قرون وسطی بود و کارهای زیادی برای دانش در زمان خودش انجام داد. او مسیر را برای دیگر فیلسوفان و اندیشمندان جهان اسلام هموار کرد.
معرفت شناسی فارابی
معرفت شناسی فارابی هر دو بعد افلاطونی و ارسطویی را شامل می شود. بهترین منبع برای طبقه بندی دانش فارابی کتاب او با نام احصاءالعلوم است. این کتاب به شکل منظمی نشان دهنده ی اعتقادات فارابی است، چه در زمینه ی مسائل درونی و چه بیرونی. در همه ی آن ها تاکید اصلی ارسطویی بر روی اهمیت دانش وجود دارد. پس در مورد معرفت شناسی فارابی، از آنچه که شرح داده شد میتوان گفت که از نظر وسعت جامع، و از نظر بیان پیچیده بوده و در آن از ایده های نوافلاطونی و ارسطویی استفاده شده است.
فلسفه فارابی
فلسفه فارابی درهمی ای است از حکمت ارسطویی و نوافلاطونی که رنگ اسلامی به خویش گرفته است. او در منطق و طبیعیات ارسطویی است و در اخلاق و سیاست افلاطونی است
فارابی به وحدت فلسفه سخت معتقد بود و برای ثابت کردن آن به بیان براهین و ادله بسیار پرداخت و رسائل متعدد نوشت که از آن جمله: کتاب الجمع بین رایی الحکیمین: افلاطون الهی و ارسطو.
فلسفه فارابی
فارابی در فلسفه اش اسلام را در عقیده گرفته و پیغمبر و پیشوا را در راس تمام چیز قرار داده و به نظر او پیغمبر و امام، هم هادی است و هم مهدی؛ بدین معنی که عقل فعال، نور خود او را راهبری می کند و او مردم را در پرتو این نور راهبری می نماید. فارابی اندیشه های خود را در درباره وحدت فلسفه و توجه به آن به یک هدف واحد در کتاب رای ها اهل المدینه الفاضله ذکر داشته است میان رای ها افلاطون و ارسطو از یک سو و عقل و وحی از سوی دیگر وفق داده است و او در همه نظریاتش اختلافات را کنار گذاشته است به خصوص میان دو حکیم یونانی یعنی ارسطو و افلاطون که پاره ای اختلافات وجود داشته آنها را سطحی دانسته و آن دو را حکیم مطلق و صاحب علوم دقیقه و دارنده استنباطات و غواص معانی مشکل و و اصل به درستی شناخته است و او بر این عقیده است که تصور اختلاف بین افلاطون و ارسطو سه علت دارد: یکی روش زندگی آن دو، سایر روش آنها در تالیف، و سوم مذهب فلسفی آنها.
آثار فارابی
فارابی در موضوعات گوناگون تالیفات دارد و او چون آثارها خود را روی تکه های کاغذ و دفترهای پراکنده می نوشت از این رو در زمان خود کتاب هایش رونقی نداشت و پس از مرگش متاسفانه بسیاری از کتاب ها و رساله هایش از بین رفت؛ یهودی ها بعضی از آثار او را به عبری ترجمه کردند و بعد متعلق به به لاتین هم ترجمه شد. آثارها او اغلب در شرح و توضیح فلسفه ارسطو و افلاطون و جالینوس است. ابن سینا گوید که کتاب مابعد الطبیعه ارسطو را بیش از 40 بار خوانده بود و از آن چیزی نفهمید تا به کتاب اغراض مابعد الطبیعه فارابی دست یافت و مطالعه آن همه مشکلات را بر او گشود و مشهورترین کتاب ها و رساله های فارابی عبارتند از:
آثار فارابی
رساله فی اغراض مابعد الطبیعه
رساله فی اثبات المفارقات
شرح رساله زینون الکبیر الیونانی
رساله فی مسائل متفرقه
التعلیقات
کتاب الجمع بین رایی الحکیمین: افلاطون و ارسطو
رساله فیما یجب معرفته قبل تعلم الفلسفه
آثار فارابی
کتاب تحصیل السعاده
کتاب آراء اهل المدینه الفاضله
کتاب السیاسات المدنیه
کتاب الموسیقى الکبیر
احصاء العلوم
رساله فی العقل
آثار فارابی
تحقیق غرض ارسطاطالیس فی کتاب مابعد الطبیعه
رساله فیما ینبغی ان یقدم قبل تعلم الفلسفه
عیون المسائل
رساله فی جواب مسائل سئل عنها
مایصح و مالا یصح من احکام النجوم
با تشکر فراوان از توجه شما عزیزان