به نام یگانه معمار هستی بخش
آشنایی با معماری معاصر
انقلاب صنعتی:
درطی چهارقرن-16،17،18،19-تغییرات زیربنایی دردنیای غرب بوجود آمدکه بینش انسان غربی نسبت به خود و جهان پیرامون بطوراساسی دگرگون کرد.
هرتحقیق و پژوهشی باعث اختراع واکتشاف جدیدی شد که خودآن اختراعات پدیده ها وابداعات جدیدتری رابه همراه داشت.
• ماشین بخار؛ جیمزوات: 1769
• خط آهن انگلستان؛ 1825
• کشتی بخار؛ 1807 امریکا
• تلگراف؛ 1844
• تلفن؛ 1876
• لامپ؛ توماس ادیسون، 1879
• اتومبیل بنزینی؛ کارل بنز، 1885
• آسانسور؛ قرن 19 ، نیویورک
• تیرآهن، فولاد و سیمان، قرن 19
• رشد سریع شهرنشینی، ظهور ساختمانهای جدید مانند دانشگاه، راه آهن، موزه، دادگستری و…
اولین ساختمانهای مدرن:
اواخر قرن هجدهم میلادی،به تدریج تولیدات جدید صنعتی (فلز-شیشه)وارد امور ساختمانی گردید.
• اولین استفاده از تیر و ستونهای چدنی: درسازه داخلی کارخانه ی ریسندگی در شرازبری انگلستان، 1796.
• اولین ساختمان با مصالح کاملا مدرن کریستال پالاس )قصر بلورین(؛ جوزف پاکستون، 1851 ، هاید پارک لندن.
• برج ایفل؛ مهندس گوستاو ایفل، 1889 ، به ارتفاع 330 متر،به مناسبت صدمین سالگرد انقلاب کبیر فرانسه.
اولین نمایشگاه بین الملی در هایدپارک شهر لندن درسال 1851م برگزار شد. این مجموعه توسط جوزف پاکستن برای این نمایشگاه طراحی گردید. این ساختمان اولین اثر معماری بامصالح کاملا مدرن شیشه وآهن بود که اجزاء به صورت پیشساخته در کارخانه تولید ودر محل نصب شد.
کریستال پالاس ؛ 1851
برج ایفل 1889 پاریس:
نمایشگاه بین الملی دیگری درشهر پاریس درسال 1889 برگزارشد.دوبنای مهم به نام برج ایفل و تالار بزرگ ماشین دراین نمایشگاه جلب توجه میکرد.
برج ایفل توسط گوستاو ایفل،مهندس راه و ساختمان طراحی و اجرا شد.
این برج تمام فولادی با330 متر ارتفاع بلندترین ساختمان زمان خود محسوب میشد.
این برج به صورت نمادی ازصنعت وتکنولوژی جدید و نوید دهنده ی شکوفایی عصر جدید
بود.
معماری مدرن اولیه: early modern architecture
• معماری مدرن به صورت یک مکتب، و ساختماهای ساخته شده از اواخر قرن 19 شکل گرفت.
• خاستگاه آن در امریکا، شیکاگو و در اروپا پاریس، برلین و وین بود.
• ازنیمه ی دهه 1880 تا اوایل جنگ جهانی اول؛ سال 1914
1-مکتب شیکاگو
دو دهه آخر قرن 19 : اولین نمونه های ساختمانهای مدرن به دور از هرگونه تاریخ گرایی وتزئینات در شیکاگو ساخته شد.
• ساختمانهای بلند مرتبه با اسکلت فولادی، دیوار غیرباربر و پنجره های وسیع برای اولین باراحداث گردید.
• اولین مهندس این مکتب ویلیام لی برون جنی: ساختمان بیمه : استفاده از (curtain wall،دیوارهای پرده ای غیر باربر.
سه شرکت مهم دیگردراین زمان فعالیت میکردند:
1-شرکت هولابرد و راچ:/اولین برج تمام فولادی-ساختمان 12طبقه ی تاکوما 1887.
2-شرکت برنهم و روت:/91-1889ساختمان 16طبقه ی مونادناک.
دیوارخارجی باربر-سازه ی داخلی فلزی-بدون تزئینات درنما.
3-شرکت آدلر و سالیوان:/مهمترین شرکت درمکتب شیکاگو بودند/
لویی سالیوان معروف ترین معماراین سبک/مدتی دردفتر جنی کارکرد.
سالیوان از تزئینات به صورت بسیار محدود استفاده می کرد.
لویی سالیوان: فرم تابع عملکرد است. Form fallows function
اصول مکتب شیکاگو:
1-استفاده از اسکلت فولادی برای ساختار کل بنا.
2-نمایش ساختار بنا در نمای ساختمان.
3-عدم تقلید از سبکهای گذشته.
4-استفاده بسیار اندک از تزئینات.
5-استفاده از پنجره های عریض.
در سال 1893 نمایشگاه بین المللی کلمبیا در شیکاگو به مناسبت چهارصدمین سال کشف
قاره آمریکا. پایانی بر مکتب معماری شیکاگو بود. ساختمانهایی به سبک نئوکلاسیک.
دستاوردهای مکتب شیکاکو:
• استفاده از تکنیکها و مصالح جدید ساختمانی مانند اسکلت فلزی، شیشه، انرژی برق، تاسیسات مرکزی و آسانسور.
• احداث ساختمانهای مرتفع با اسکلت تمام فولادی برای اولین بار.
مونادناک
2- نهضت هنر نو
((Art nouveau
1890- 1910:
هنر نو نام مغازه ای در پاریس 1885/ طراح وان دوولد.
1-به جای تقلید از گذشته بدنبال احجام و فرمهای جدید بود.
2-توجه به آینده و تکنولوژی.
3-استفاده از فرمهای طبیعی و گیاهی.
4-فرمهای نرم و سیال و در هم تنیده.
نام سبکی در اروپا بود.درابتدا درهنرهای تزئینی مانند طراحی پارچه،تولید کتاب و مبلمان از دهه 1880 اغاز گردید.سپس این سبک درهنرهای ترئینی همچون گرافیک،نقاشی،طراحی داخلی وحتی عکاسی ظهور نمود.
درمعماری این سبک از اوایل 1890 تاسال 1910 ادامه داشت.
زمینه های فکری این سبک را میتوان درسبک هنرها و صنایع دستی درنیمه قرن19 م درانگلستان یافت.
شعارآنها مانند هنرمندان ومعماران انقلاب صنعتی ومدرن،ابداع بجای تقلید از گذشته بود.تولید صنعتی را رد میکرند وخواهان معماری محلی-روستایی بودند.
نهضت هنرنو، شعارابداع بجای تقلید ازگذشته راداشت،ولی تولید صنعتی رابرتر از تولید سنتی میدانست.
اصول فکری هنر نو:
1- انتقاد از اشیا و مکاتب تقلیدی.
2- جدایی از گذشته.
3- ابداع فرمهای جدید.
4- هنرمناسب با زمان.
5- بهره گیری از تولیدات مدرن،فلز( برای اسکلت ساختمان و تزئینات).
6- بهره گیری از فرمهای طبیعی و تزئینات رمانتیک.
معماران:
ویکتور ارتا(بلژیک)
هکتور گیومارد(فرانسه)
چارلز رنه مکنتاش(انگلستان)
اتوواگنر(اتریش)
آنتونی گادی(اسپانیا)
وارطان آوانسیان(ایران)
راه پله خانه تاسل دربروکسل: 3 – 1892
ویکتور اورتا
آنتونی گادی:
پدر معماری پست مدرن.تاریخ گرایی تقلیدی نبود.
معتقد بود در طبیعت هیچ خط مستقیمی وجود ندارد.
کلیسای ساگرا فمیلیا؛ بارسلون
پارک گوئل؛ گادی
نهضت هنرنو در اوج اقتدار سبکهای تاریخ گرایی مانند نئوکلاسیک،رومانتیک والتقاط گرایی در اروپا پدیدار شد/ روش این نهضت که در اروپا انجام میشد بجای نگاه به گذشته به منبع الهام،عناییت به تکنولوژی زمان و آینده نگری توجه داشت/
هنرنو زیر مجموعه معماری مدرن است.
درایران بهترین نمونه طرحهای هنر نو را میتوان در ساختمان های طراحی شده توسط وارطان آوانسیان،معمار ارمنی تبار دوره ی پهلوی اول و دوم در تهران مشاهده نمود.
هنر تزئینات Art deco:
1925نمایشگاهی در پاریس/باعث پیدایش سبک هنرتزئینات آرت دکو/دهه بیست وسی قرن بیستم/اروپا و آمریکا/ادامه سبک هنر نو/استفاده ازتزئینات وفرمهای جدید/
تزئینات فقط گیاهی و طبیعی نبود.
تلاش برای تلفیق هنر با تولیدات و مصنوعات صنعتی.
ساختمان کرایسلر (30-1927) در نیویورک: ویلیام ون الن/شاخص ترین ساختمان این سبک/319 متر ارتفاع بلندترین ساختمان زمان خودش.
سه تن از بنیانگذاران مهم معماری مدرن در دوره هنرنو:
1- پیتر بهرنز( آلمان)
2- آگوست پره( فرانسه)
3- آدولف لوس ( اتریش)
این سه معمار تاثیر زیادی بر صنعتی شدن معماری در اروپا داشتند.
3- جنبش فوتوریسم
ایتالیا، پیش از جنگ جهانی اول.
مکتب فکری هنری این جنبش این بود که خودرا به طور مداوم با شرایط جدید بوجود آمده در اثر انقلاب صنعتی تطبیق دهند وهرچیزی راکه مربوط به قبل از صنعت مدرن میشود توجه ننماید.
بنیانگذار این سبک فیلیپو توماسو مارینتی /1909 روزنامه فیگارو پاریس/انتشار منشور فوتوریسم/این جنبش به سرعت تمامی اندیشمندان وهنرمندان ایتالیایی را تحت تاثیر قرار داد.
انتشار منشور معماری فوتوریسم در سال 1914 توسط آنتونیو سانت الیا.
سرعت، آسمانخراشهای مرتفع بدون رجعت تاریخی و تزئینات.
تاکید بر آسانسورها، توجه به علم و تکنولوژی و جهان آینده، حمل و نقل سریع، حذف تزئینات،گسست از گذشته، بلند مرتبه سازی و نمایان کردن اجزای عملکردی و تکنولوژیک ساختمان.
بیایید بناهای یادبود، پیاده روها، گذرگاههای سرپوشیده و پله ها را به دور اندازیم. بیایید
میدانها را در زمین فرو ببریم و سطح شهر را بالا بیاوریم
» هرنسلی باید شهر خود را بسازد «
آغاز جنگ جهانی اول: پایان فوتوریسم/سانت الیا در جنگ شرکت کرد ودر سال 1916 کشته شد/عمر جنبش فوتوریسم بسیار کوتاه بود/هیچ ساختمان مهمی به این سبک ساخته نشد.
موفق،پیروز و سربلند باشید