پاورپوینت آشنایی با استان آذربایجان غربی

آشنایی با استان آذربایجان غربی

تاریخچه
در این منطقه حکومت های مختلفی وجود داشته اند تا این که قوم ماد به تدریج آذربایجان و بخش های دیگر نواحی غربی کشور را تصرف کردند. در آن زمان به آذربایجان، ماد کوچک گفته می شد.
در مورد نام آذربایجان دو روایت اصلی وجود دارد. برخی آن را صورت تغییریافته ای از آذرآبادگان به معنای سرزمین آتش می دانند؛ به این دلیل که بزرگ ترین آتشکده ی زرتشتی در این منطقه قرار داشته است.

برخی دیگر آذربایجان را برگرفته از نام سرداری به اسم آتورپات می دانند. سرداری که در زمان حمله ی اسکندر مقدونی، استقلال این منطقه را حفظ کرد و باعث شد حکومت اشکانیان در آن برقرار بماند. بنا بر همین روایت، این سرزمین به نام آن سردار آتروباتگان نامیده شد و بعدها به آذربایجان تغییر نام داد.

موقعیت جغرافیایی
آذربایجان غربی سیزدهمین استان بزرگ کشور است و از شمال با نخجوان و ترکیه، از غرب با ترکیه و عراق، از شرق با آذربایجان شرقی و زنجان و از جنوب با کردستان همسایه است. مرز بازرگان در این استان تنها مرز ترانزیتی ایران با کشور ترکیه است.
این استان از تنوع اقلیمی خوبی برخوردار است. جنگل، کوهستان، دشت، مرتع و دریاچه های متعدد، زیستگاه گونه های گیاهی و جانوری زیادی هستند

آب و هوا
آب و هوای آذربایجان غربی تحت تاثیر جریان مرطوبی است که از سمت اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه می آید. در بعضی از ماه های سال و با رسیدن توده های هوای سرد، دما به شدت کاهش می یابد. کوه های مرتفع آذربایجان غربی تا حدی جلوی ورود توده های هوای باران زا را می گیرند با این حال این استان منابع آب کافی دارد.
بهار و تابستان زمان مناسبی برای سفر به بیشتر شهرهای این استان به حساب می آید، با این حال بسیاری از گردشگران فصل های سرد را نیز ترجیح می دهند تا از منظره های متفاوت و برفی استان لذت ببرند.

صنایع دستی
بافت فرش و گلیم در اکثر شهرستان های آذربایجان غربی رواج دارد و یکی از صنایع دستی مشهور این شهر است.
منبت کاری و پیکرتراشی با چوب نیز از جمله صنایع دستی این استان است. رودوزی (هنری شبیه سوزن دوزی که با نخ های ابریشم انجام می شود)، چاپ سنتی و سفالگری نیز به عنوان بخشی از هنرها و صنایع دستی این استان شناخته می شوند.

آداب و رسوم
تنوع اقوام و ادیان باعث شده است آداب و رسوم نیز در آذربایجان غربی بسیار متنوع باشد.
مردم این استان چهارشنبه سوری را بسیار باشکوه جشن می گیرند. این روز به ویژه در روستاها سنت های خاصی دارد که از جمله ی آنها می توان به شال اندازی اشاره کرد. در این مراسم جوانان به بام خانه های آشنایان می روند و دستمالی را از پنجره آویزان می کنند. صاحبخانه دستمال را پر از آجیل و میوه می کند و برای جوان ها دعای خیر می کند.

دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه بزرگ ترین دریاچه آب شور ایران بین استان های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی قرار دارد. منابع آب دریاچه از 21 رودخانه دائمی، 7 رودخانه فصلی و 39 مسیل، چشمه های داخل دریاچه و بارش های مستقیم باران و برف است. این دریاچه از دو محیط آبی و محیط خشکی (پارک ملی) با جزایر متنوع تشکیل شده است که یکی از زیستگاه های طبیعی جانوری و گیاهی پراهمیت ایران به شمار می رود.

روستای کندوان
روستای کندوان در دامنه ی کوه سلطان­داغی، به همراه دو روستای موجود در ترکیه و آمریکا، یکی از سه روستای صخره ای جهان است، با این تفاوت که برخلاف دو روستای دیگر زندگی عادی در این منطقه ی ییلاقی از رشته کوه های سهند جاری است.
توده ­های هرمی ­شکلِ نوک ­تیز کندوان که در سطوح غیرمنظم آنها سوراخ ­هایی وجود دارد، بر اثر فعل و انفعالات آتشفشانی ایجاد شده اند. این توده ­ها که مانند سلول ­های کندوی زنبور عسل هستند و به آن­ها کران نیز گفته می ­شود به قرن هفتم هجری و در بعضی موارد حتی به دوران قبل از اسلام مربوط می شود.

روستای کندوان دارای زمستان سرد و طولانی است و به همین دلیل نقش پناهگاهی مناسب در مقابله با سرما و گرما و همچنین حجوم بیگانگان را دارد. اغلب این کران­ها دو طبقه و در بعضی موارد سه و حتی چهار طبقه هستند که از داخل با یکدیگر ارتباط ندارند و براساس فرایند پیروی اجباری از طبیعت و فرم ایجاد شده اند. روستاییان درون این توده­ها برای خود خانه ی مسکونی، آغل، انبار و کارگاه ایجاد کرده ­اند. خانه ­های عموماً چندطبقه ی روستا به صورت پلکانی با کوچه ­های باریکی به هم متصل می ­شوند که شیب تندی دارند.

برج سه گنبدان
سه گنبدان یک برج یادمانی است که در جنوب‎شرقی ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. این برج که به گواه کتیبه آجری آن، یادگار قرن ششم هجری قمری است، سرانجام در سال 1852 میلادی توسط «نیکلای خانیکوف»، مردم‎شناس روس، به همگان معرفی شد. برای دیدن این برج زیبا و منحصربه‎فرد در شهر ارومیه، باید خود را به «خیابان استاد برزگر» رساند.
اهمیت تاریخی و معماری برج سه گنبدان منجر شد تا این سازه ارزشمند تاریخی در تاریخ ۱۵ آذر ماه سال ۱۳۱۴ خورشیدی، با شماره ثبت ۲۴۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت برسد

مجموعه کلیساهای آذربایجان
مجموعه کلیساهای ارامنه، بناهای اطراف این کلیساها و روستای دره شام از عناصر تبادل فرهنگی بین فرهنگ ارتودوکس بیزانس و فرهنگ ایران به شمار می روند. این کلیساها که در منتهی الیه جنوب شرقی محدوده ی فرهنگ ارمنی قرار گرفته بودند به مرکز اشاعه ی این فرهنگ در آذربایجان ایران بدل شدند و اکنون نیز، از نظر سلامت و اصالت، در وضعیت مناسبی به سر می برند.

قره کلیسا (کلیسای تادئوس مقدس یا کلیسای طاطاووس) دومین کلیسای قدیمی جهان و یکی از معتبرترین و پرنقش و نگارترین کلیسای ارمنیان است که از دو بخش قدیمی سیاهرنگ و بخش جدید سفیدرنگ تشکیل شده است. این کلیسا که از قرن چهارم تا ششم میلادی روی آرامگاه طاطاوس مقدس بنا شده است برای مسیحیان منطقه و همچنین ارامنه ی جهان ارزش مذهبی بسیاری دارد. کلیسای سن استپانوس (کلیسای استفانوس مقدس) بعد از قره کلیسا از مهم ترین کلیساهای ارامنه ی ایران است. این کلیسا مربوط به قرون 10 تا 12 میلادی است. تمام محوطه ی این کلیسا در قلب کوه ها واقع شده و از احترام ویژه ای نزد پیروان دیگر ادیان نیز برخوردار است. در واقع این کلیسا به شاخه ی مسیحیان گریگوری که ساکن ارمنستان هستند تعلق دارد.

مسجد جامع ارومیه
مسجد و بازار، از دیرباز دو مکان مهمی اجتماعی ایرانیان بوده اند که گردشگران برای شناخت بهتر لایه های اجتماعی و زندگی مردم هر منطقه، در سفر به هر شهر ایرانی سراغ آن ها را می گیرند. از طرفی مسجد جامع هر شهر، بزرگ ‎ترین، مهم ترین و معمولا زیباترین مسجد آن شهر به حساب می‎آید. ارومیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسجد جامع ارومیه یکی از دیدنی‎هایی است که طی گشت و گذار در این شهر باید به دیدنش رفت.

با ورود اسلام به ایران، بسیاری از مساجد بر روی آتشکده‎ها بنا شد. گفته می‎شود مسجد جامع ارومیه هم چنین پیشینه‎ای داشته است و تاریخ ساخت آن به قرن هفتم هجری قمری باز می‎گردد چرا که تزیینات دیدنی این مسجد شامل گچ بری‎ها، ستون‎ها و طاق‎های مسجد، شباهت بسیاری با سبک معماری دوره سلجوقیان دارد.

آرامگاه شمس تبریزی
در کنار مقبره شمس تبریزی که یکی از صوفیان مشهور (645-584 هجری قمری) و مراد و مُرشدِ مولوی (از مشهورترین شاعران ایرانی) به شمار می رفته برجی استوانه ای به دستور شاه اسماعیل صفوی ساخته شده است که ارادتی خاص نسبت به شمس تبریزی داشته است. این برجِ میان تهی از بناهای منحصر به فرد منطقه است. بنا از نظر فرم ظاهری به سه قسمت تقسیم می شود.

قسمت تحتانی و انتهای مناره که کوچک تر از قسمت میانی و عاری از تزئینات است و قسمت میانی نمای بنا در وسطِ آجرها مزیّن به شاخ قوچ همراه با جمجمه حیواناتی که شاه شکار می کرد (به عنوان یاد بودی از نمایش قدرت و مهارت وی در شکار). پلّکان مارپیچی از ورودی مناره که در قسمت پایین آن قرار دارد به انتهای مناره به قسمت موذن که رو به طرف قبله دارد منتهی می شود.

تالاب کانی برازان
« تالاب کانی برازان» که به گوش بومی «تاڵاوی کانی بەرازان  م­هاباد» خوانده می­شود، تالابی جهانی به گستره­ای بیش از 900 هکتار است در 30 کیلومتری شمال «مهاباد»، در استان «آذربایجان غربی»، نزدیک «بفروان»، در 3 کیلومتری شمال «قره داغ» و در 2.5 کیلومتری روستای «خور خوره». این نخستین تالاب «پرنده­نگری» ایران از رودخانه ­ی مهاباد و نیز چشمه­ قره داغ سیراب می­شود و خود نیز سپس «دریاچه­ ی ارومیه» را سیراب می­کند.

بخشی از کانی برازان بر دامنه­ «قره کوه» آرام گرفته که روبروی تپه «بابا حیدر» است. این تالاب با نیزارها و ویژگی­ های زمین ­شناختی خود درخور پذیره­ ی بیشترین پرندگان مهاجر آبزی در ایران است. از میان نزدیک به 75 گونه پرنده­ی آبزی و کنارآب­زی نیز می­توان «اردک سرسفید»، «اردک مرمری»، پلیکان، قو، فلامینگو، درنا، عقاب تالابی، بوتیمار، غاز و دیگر را سراغ گرفت. همچنین در بخش­های کم ژرف تالاب نیز گاومیش­های بزرگ و ستبر تنی به آب می­زنند.

تپه حسنلو
تپه‎های باستانی با تپه‎های معمولی تفاوت بسیار دارند. لایه‎های مختلف باستانی در درازنای تاریخ بر روی یکدیگر ساخته شده و در طول سالیان بعد جایشان را به تمدن بعدی می‎دهند. تپه حسنلو نیز یکی از تپه‎های باستانی ایران است که آثار منحصربه‎فرد تاریخی مانند جام زرین حسنلو را در دل خود جای داده است. حسنلو بقایای باستانی تمدنی کهن، بر روی تپه‎ای با قطر متوسط 265 متر است که در ارتفاع ۲۰ متری قرار دارد.

پیشینه زندگی در منطقه حسنلو به اقوام مانا می رسد. اقوامی که اشیای مفرغی آن‎ها هم‎تراز با مفرغ‎های مشهور لرستان است. کارشناسان ده دوره مختلف سکونت در تپه حسنلو را شناسایی کردند. قدیمی‎ترین دوره سکونت در این تپه به ۶ هزار سال پیش از میلاد مسیح می‎رسد و دوره نهم تا هفتم را بین ۶ هزار و 3 هزار پیش از میلاد می دانند.

منابع
https://www.visitiran.ir/fa/province/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D8%A8%D8%B1%D8%AC-%D8%B3%D9%87-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%86
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-%DB%8C-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B4%D9%85%D8%B3-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86
https://www.visitiran.ir/fa/attraction/%D8%AA%D9%BE%D9%87-%D8%AD%D8%B3%D9%86%D9%84%D9%88

با تشکر فراوان از توجه شما عزیزان