خاک
هرچه دانه خاک ریزتر باشد، آب بیشتری را به خود جذب می کند که این خصوصیت برای کارهای ساختمان سازی مناسب نیست.
خاک در اسلام یکی از پاک کننده ها محسوب می شود.
خارجی ترین بخش زمین از خاک تشکیل شده است. خاک محصول فرسایش و خردشدگی سنگ هاست .
• عوامل موثر در تشکیل خاک
سنگ های اولیه یا سنگ مادر
کمیت و کیفیت خاک های حاصل از سنگ های مختلف اعم از سنگهای آذرین، رسوبی و دگرگونی به کانی های تشکیل دهنده سنگ، آب و هوا و عوامل دیگر بستگی دارد. خاک حاصل از تخریب کامل سیلیکاتهای دارای آلومینیوم و همچنین سنگهای فسفاتی از لحاظ صنعتی و کشاورزی ارزش زیادی دارد. در صورتیکه خاک هایی که از تخریب سنگ های دارای کانی های مقاوم (از قبیل کوارتز و غیره) در اثر تخریب شیمیایی پدید آمده اند و غالباً شنی و ماسه ای می باشند فاقد ارزش کشاورزی می باشند. خاک مجموعه فعالی است که در حد فاصل اتمسفر، آب و قشر جامد زمین تشکیل شده است که از اثر مشترک آب و هوا، گیاهان و جانواران بر سنگ پدید آمده که پس از تکامل تدریجی به حد تعادل رسیده است. تکامل خاک از سه مرحله تشکیل شده است
• پوشش گیاهی و فعالیت موجودات زنده
پوشش گیاهی قالب هرمنطقه و نوع و ترکیب مواد آلی حاصل از باقی مانده های گیاهی که مرتباً به خاک افزوده می شوند تاثیر به سزایی در خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک دارند. تمایز انواع خاک ها از نقطه نظر کشاورزی به نوع و مقدار مواد آلی (ازت و کربن) موجود در آن بستگی دارد. بعنوان مثال نیتروژن و کربن موجود در اتمسفر بطور مستقیم قابل استفاده برای گیاهان نمی باشد. بلکه ترکیبات نیتروژن دار و کربن دار لازم برای رشد گیاهان باید به شکل قابل حل در خاک وجود داشته باشد که این عمل در خاک ها بوسیله فعالیت های زیستی برخی از گیاهان و باکتری ها انجام می شود. خاک ها معمولاً دارای یک نوع مواد آلی کربن دار تیره رنگی هستند که هوموس نامیده می شوند و از بقایای گیاهان بوجود می آید. از جمله تاثیرات فیزیکی مواد آلی موجود در خاک، ذخیره رطوبت بیشتر در این خاک ها در مقایسه با خاک های با شرایط فیزیکی مشابه ولی فاقد مواد الی می باشد.
* زمان :
هر قدر مدت عمل تخریب کانی ها و سنگ ها بیشتر باشد عمل تخریب فیزیکی و شیمیایی کاملتر انجام می گیرد. زمان تخریب کامل بسته به نوع سنگ ، ساخت و بافت سنگ ها و نیز ترکیب و خاصیت تورق کانی ها متفاوت می باشد ولی بطور کلی سنگهای رسوبی خیلی زودتر تجزیه شده و به خاک تبدیل می شوند، در صورتیکه سنگهای آذرین مدت زمان بیشتری لازم دارند تا تجزیه کامل در آنها صورت گرفته و به خاک تبدیل گردند.
* آب و هوا :
وفور آب های نفوذی و عوامل آب و هوا از قبیل حرارت ، رطوبت و غیره در کیفیت خاک ها اثر بسزایی دارند. جریان آبهای جاری بخصوص در زمین های شیب دار موجب شستشوی خاک ها می شوند و با تکرار این عمل مقدار مواد معدنی و آلی بتدریج تقلیل می یابد. اثر تخریبی اتمسفر همانطور که قبلا بیان گردید روی برخی از کانی ها موثر و عمیق می باشد و هر قدر رطوبت همراه با حرارت زیادتر باشد شدت تخریب نیز بیشتر می گردد.
* توپوگرافی محل تشکیل خاک :
اگر محلی که خاک ها تشکیل می شوند دارای شیب تند باشد در نتیجه مواد تخریب شده ممکن است بوسیله آبهای جاری و یا عامل دیگری خیلی زود بسادگی از محل خود بجای دیگری حمل گردند و یا شستشو بوسیله آبهای جاری و یا عامل دیگری خیلی زود بسادگی از محل خود بجای دیگری حمل گردند و یا شستشو بوسیله آبهای جاری باعث تقلیل مواد معدنی و آلی خاک ها شود در نتیجه این منطقه خاک های خوب تشکیل نخواهند شد. ولی برعکس در محل های صاف و مسطح که مواد تخریب شده بسادگی نمی توانند به جای دیگری حمل شوند فرصت کافی وجود داشته و فعل و انفعالات بصورت کامل انجام می پذیرد.
• مواد تشکیل دهنده خاک ها
موادی که خاک ها را تشکیل می دهند به چهار قسمت تقسیم می شوند:
مواد سخت:
موجودات زنده در خاک ها:
آب موجود در خاک ها:
هوای موجود در خاک:
• تقسیم بندی خاک ها از لحاظ سنگ های تشکیل دهنده
بر حسب دانه های تشکیل دهنده خاک و هم چنین شرایط میزالوژی و پتروگرافی زمین خاک های مختلفی وجود دارد که عبارتند از:
• خاک رسی
ذرات رس (Clay) دارای قطری کوچکتر از ۰٫۰۰۲ میلی متر می باشند و در حدود ۵۰٪ خاک را تشکیل می دهند. خاک های رسی چون دارای دانه های بسیار ریزی هستند به خاک سرد معروفند و در مقابل رشد گیاهان مقاومت نشان داده و رشد آنها را محدود می کنند.
• خاک های سیلتی
۵۰٪ این نوع خاک ها را ذرات سلیت تشکیل داده است که دارای قطری بین ۰٫۰۵ تا ۰٫۰۰۲ میلی متر می باشند و بر حسب اینکه ناخالصی مثل ماسه، رس و غیره بهمراه دارند به نام خاک های سیلتی ماسه ای و یا سیلتی رسی معروفند.
• خاک های ماسه ای
این خاک ها از ۷۵٪ ماسه تشکیل شده اند. قطر دانه ها از ۰٫۰۵ تا ۲ میلیمتر است و بر حسب اندازه دانه های ماسه به خاک های ماسه ای درشت، متوسط و ریز تقسیم می گردند. مقدار کمی رس خاصیت خاک های ماسه ای را تغییر می دهد و این نع خاک آب را بیشتر در خود جذب می کند تا خاک های ماسه ای که فاقد رس هستند.
• خاک های اسکلتی
خاکهای اسکلتی به خاکهایی اطلاق می گردد ک در حدود ۷۵٪ آن را دانه هایی بزرگتر از ۲ میلی متر از قبیل قلوه سنگ، ریگ و شن تشکیل می دهند. این خاک ها، آب را به مقدار زیاد از خود عبور می دهند و لذا همیشه خشک می باشند.
خاک از فرسایش سنگ ایجاد می شود. خصوصیات فیزیکی خاک در مرحله نخست تحت تاثیر کانی های تشکیل دهنده ذرات خاک و بنابراین تحت تاثیر سنگی قرار دارد که از آن به وجود امده است.
• طبقه بندی خاک
از دیدگاه ژئوتکنیک خاک ها به دو دسته درشت دانه و ریزدانه تقسیم می شوند اما از دیدگاه علم خاکشناسی خاک ها به سه دسته درشت بافت شامل خاکهای شنی و متوسط بافت شامل سیلت و ماسه و ریزبافت شامل خاکهای رسی طبقه بندی می شوند.
خاک های درشت بافت دارای حجم منافذ بیشتری نسبت به خاکهای ریزبافت هستند ولی ظرفیت نگهداری آب در آنها به سبب بزرگی قطر خلل و فرج کمتر است. در خاکهای رسی حجم خلل و فرج کمتر از خاکهای ماسه ای و شنی می باشد ولی ظرفیت نگهداری آب در آنها بیشتر است. خاکهای ماسه ای نفوذ پذیری بیشتری نسبت به خاکهای رسی دارند و آب خود را به راحتی از دست می دهند و توانایی ذخیره سازی رطوبت در آنها کمتر از خاکهای ریز بافت است.
نیم رخ خاک ها معمولاً از ۳ افق A,B,C تشکیل شده است.
افق A: که به نام خاک بالایی نامیده می شود، فوقاتی ترین منطقه خاک است و این همان افقی است که رشد و نمو گیاهان در آن نفوذ می کنند. این افق از مواد خاکی نرم (رس) که غنی از مواد آلی و موجودات زنده میکروسکوپی است تشکیل یافته است که وجود این مواد آلی باعث رنگ خاکستری تا سیاه این افق می گردد. البته این زمین بیشتر برای کشاورزی مناسب می باشند. اکسیدهای آهن و همچنین بعضی از مواد محلول ممکن است از این منطقه به افق B برده شوند و در آنجا رسوب کنند.
افق B: قشر بین افق A و C را یک قشر دیگر تشکیل می دهد که به نام افق B یا خاک میانی نامیده می گردد. در این افق عمل تخریب و تجزیه به مراتب بیشتر از افق C پیشرفت و اثر کرده است و از کانی های سنگ مادر فقط آن دسته دیده می شوند؛ که بسیار مقاومند (مثل کوارتز) ولی سایر کانی ها به شدت تجزیه شده اند. این افق معمولاً از مواد رسی، ماسه و شن های ریز و درشت و گاه مقادیر کمی بقایای نباتی تشکیل شده است. در این افق علاوه بر مواد رسی، در آب و هوای مرطوب، اکسیدهای آهن و همچنین مواد محلول تر که بوسیله آب های نفوذی از افق A به آنجا آورده شده اند دیده می شوند.
افق C: که به آن خاک زیرین نیز گفته می شود، افقی است که مواد سنگی به میزان خیلی کم تخریب و تجزیه شده اند و در نتیجه سنگ های اولیه زیاد تغییر نکرده بلکه بصورت قطعات خرد شده می باشند. زیر این منطقه سنگ های تخریب نشده یعنی سنگ اولیه قرار دارد که هیچگونه تخریب و یا تجزیه ای در آن صورت نگرفته است.
انواع مختلف خاک رس:
خاکهای رس برحسب خاصیت فیزیکی ودرجه خلوص به چنددسته تقسیم میشوند:
الف)خاک رس معمولی"درسفال سازی "آجرسازی وسایرکارهای ساختمانی به کارمیرود.
ب)خاک چینی یاکائولین"که خالصترین گلهلی رسی است.دارای رنگ سفیداست که بعدازپختن نیزرنگ آن سفیدمیماند.
پ)گل های رسی لکه گیری"که به خالصی خاک چینی نیستند.آهک زیادی دارندوبه علت جذب رنگ ازروغن ها آنهارابرای لکه گیری رنگ وچربی ازروی پارچه ها بکارمیبرند.
ت)گل اخرا"که شن گل رس داراست.اکسیداهن ان زیاداست ودررنگئ سازی بکارمیرود.
ث)بنتونیت"یاگل حفاری"نوعی نوعی خاک رس دریایی بادرصد خیلی زیادازمونت موریلونیت میباشدوعموماازتجزیه شیمیایی خاکسترآتش فشانی تشکیل میشود.بنتونیت خشک درمجاورت آب بیش ازسایرانواع خاک رس متورم میشودوبه هنگام خشک شدن نیز بیش ازهمه منقبض میشود.این خاک بسیارچسبنده وپلاستیک میباشد.بنتونیت درضایع حفری چاه نفت"ریخته گری"پزشکی"سرامیک وضایع نسوزکاربرددارد.
ج)پوکه"ازنوع معدنی وصنعتی"درکف سازی/شیب بندی وساختن بتن سبک مصرف میشود.
پوکه معدنی به رنگ سفیدمایل به زردتاخاکستری روشن بوده ودراطراف کوه های آتش فشانی ودرحوالی چشمه های آب معدنی یافت میشود.
پوکه صنعتی یاخاک رس منبسط شده به صورت دانه هایی به رنگ قهوه ای روشن یاتیره بوده ودرتحت هرشرایطی خاصی ازخاک رس که دارای درصدذغال است ویاازمخلوط نمودن خاک رس باموادهیدروکربوری وپختن آن درکوه دوارتهیه میشود.
انواع خاک رس برحسب نقطه ذوب:
دراین تقسیم بندی نیزخاک رس به سه دسته ی موادنسوز/موادرسی بانقطه ذوب بالاوخاک رس آجرپزی تقسیم میشودکه موادنسوزدارای نقطه ذوب بالاتراز1450درجه سانتی گراد.موادرسی بانقطه ذوب بالادارای نقطه ذوب بین1250تا1450درجه سانتی گرادوخاک آجرپزی دارای نقطه ذوب کمتراز1250است.
همچنین ازدیگرانواع رس میتوان به کائولینیت وبانتنیت اشاره کردکه کائولینیت یاخاک سفال دارای شکل پذیری زیادی است وبسیارریزدانه است.این ماده دراثردمای بالاتراز800درجه خاصیت چسبندگی خودراازدست میدهد.ازبانتنیت هم برای چسبناک کردن ماسه ریخته کری/ساختن کرم های آرایشی/صاف کردن آب/جلا دادن فلزات/ساخت آجرنسوز/حفاری چاه نفت و…..بکاربرده میشود.
موارداستفاده ازخاک رس:
1)ملات خاک رس:این ملات ازمخلوط کردن و ورز دادن مقدارمعینی خاک رس وآب حاصل میشودوازآن درساخت خشت/جینه های گلی/ویاچسباندن مصالح ساختمانی استفاده میشود.
2)ملات کاه گل:زمانی که خاک رس خشک میشودترک میخورد.برای رفع این مشک به آن کاه اضافه میکنند.ازاین ملات برای اندودوعایق رطوبتی وحرارتی درساختمان استفاده میشود.
3)ملات گچ وخاک:ازمخلوط کردن مقدارمعینی گچ وخاک وآب این ملات بدست می آید.دراین ملات خاک رس نقش پرکننده وگچ نقش افزایش دهنده وکاهش دهنده ی زمان گیرش ملات رادارند.
ازتجزیه وخردشدن سنگهای پوسته زمین دراثرعوامل فیزیکی وشیمیایی ناشی ازهوازدگی وفرسایش خاک بوجودمی آید.پس ازآب/خاک به عنوان مهمترین عامل درایجادتمدن وحیات انسان بشمارمی آید.
درزندگی امروزانسان اهمیت خاک بیشترازقبل به چشم می آیدزیرادرگذشته انسان ازخاک برای امورکشاورزی وتامین موادغذایی بهره می جست اماامروزه انسان علاوه براینها ازخاک دربسیاری ازصنایع ازقبیل مصالح ساختمانی/ظروف چینی/سفالی/شیمیایی/نفت وبرق والکترونیک ومخابرات استفاده میکند.
انواع خاک ازنظرنحوه ی تشکیل:
دراین تقسیم بندی خاکهابردونوع خاک برجا وخاک های حمل شده تقسیم میشود:
خاکهای برجا"خاکهایی هستندکه درجای خودودراثرهوازدگی طبقات موجوددرزیرخاک بوجودامده اند وهیچگونه حمل ونقلی صورت نگرفته است.
خاکهای حمل شده"خاکهایی هستندکه یکنواختی خاک های برجامانده راندارندزیرادرمحلی غیرازمحل فعلی شان تشکیل شده اند.
انواع خاک ازنظرابعاد:
ازنظرابعادذرات خاک ها باتوجه به ریزی ودرشتی به انواع خاک رس /لای/ماسه وشن تقسیم میشوند.
انواع خاک ازنظرچسبندگی:
1)خاکهای چسبنده : خاک رس جزو این خاکهاست
2)خاکهای غیرچسبنده : لای وماسه وشن جزو این خاکهاست.
ماسه:
ماسه ازخردشدن سنگهای طبیعی بدست می آیدودارای حداکثربعد2میلی متروحداقل بعد06/0میلی متراست.ماسه درانواع ماسه ی طبیعی وماسه مصنوعی یاشکسته یافت میشود.که ماسه طبیعی خوددارای انواع ماسه بادی /ساحلی/کوهستانی وروخانه ای میباشدوماسه مصنوعی ازخردکردن وشکستن سنگهای سخت طبیعی مانندسنگ گرانیت بوسیله دستگاه بدست می آید.
شن:
دارای قطر2تا60میلی متراست ولی معمولابزرگی ذرات شن درابعاد30میلیمتر محدود میشود.باتوجه به بزرگی دانه های شن آنهارابانام شن نخودی وشن بادامی دسته بندی میکنند.
انواع شن:
به طورکلی دانه های شن وماسه ای برای بتن بکاربرده میشود.یابصورت طبیعی است که ازبستر رودخانه تهیه میشوند یا بصورت مصنوعی است که ازشکستن سنگهای بزرگتر حاصل میشوند.برای بتنی که به وسیله ی شن وماسه ساخته میشود..مقداردانه های پهن ودرازنبایداز15%وزن شن وماسه تجاوزکند.. بهترین سنگ برای شکستن وخردکردن""سنگهای گرانیت وسنگهای سیلیسی است..
بسته به نوع طبیعت زمین و ساختمان آن خاکبرداری با وسایل مختلف انجام میگیرد. در صورتی که زمین از گل و لای و ماسه و شن باشد عمل خاکبرداری با بیل به راحتی انجام پذیر است در صورتی که زمین از خاک رس خوب و خشک باشد و یا از نوع آج در این صورت زمین را قبلاً کلنگ زده و سپس عمل خاکبرداری کرده و حمل آن را انجام می دهند.
اگر زمین از نوع زمین های سخت باشد از ابزار و وسایل دیگری از قبیل پتک، مته، دیلم و نظایر آن استفاده می شود.گاهی نیز برای خاکبرداری های مهم در صورت برخورد با تخته سنگ ها و غیره از وسایل دیگری نیز ممکن است استفاده بشود.
انواع خاکبرداری ( گودبرداریها)
طریقه پلکانی یا بانکت
گودبرداری
سطح گودبرداری می بایست کاملاً تسطیح و هم تراز گردد.
جهت گودبرداری و پیاده کردن نقشه ساختمان بر روی زمین در نخستین گام یک گوشه کار را که زاویه قائمه دارد در نظر گرفته و پس از توجیه با جهت جغرافیایی محل و تعیین یک راستا زاویه قائمه را با وسایل نقشه برداری و یا توسط متر و ریسمان پیاده می کنند.
عمدتاً زاویه قائمه با روش 3و4و5 یعنی سه متر در روی یک راستا در نظر گرفته و شعاع چهارمتر از نقطه A وبه شعاع 5 متر از نقطه B قوس میزنند تا نقطه C بدست آید. سپس بقیه قسمتی را مطابق قاعده فوق و یا در صورتی که دارایزوایای غیر قائمه بوده و یا قوسی باشند بر اساس قواعد هندسی و نقشه برداری در روی زمین مشخص می نماید.
وقتی حدود نقشه پی ها پیاده شد برای مشخص بودن وضع دیوار ها و ستون ها در چهار طرف تقاطع دیواره ها یک نشانه (کرم) چوبی یا با مصالح بنایی در نظر می گیرند.
بدین ترتیب که در روی این نشانه ها حدود دیوار یا محور آن را علامت گذاری کرده و بعد از پی کنی می توان ریسمان را از شیار مربوطه عبور داده و به کمک شاقول جای دیوار سازی را مشخص نمود. این کرم ها را هنگام کارگذاری با دوربین نقشه برداری و یا وسایل تراز دیگر تراز یابی می کنند تا همگی در سطح معینی قرار داشته و نیز بتوان قسمت های مختلف نقشه را پیاده نمود.
طریقه سطح شیبدار
در صورتی که خاکبرداری در سطح و حجم بزرگتری و برای ساختمان های مهمی انجام گیرد به فواصل مختلف هرمهائی از خاک برای تعیین مقدار خاک برداشته شده باقی می گذارند تا محل محاسبه و کنترل حجم خاک برداشته شده از روی این هرم ها انجام گیرد.
خاکبرداری زیر زمینی مانند تونلها
در این گونه حفاری ها عمل خاکبرداری در جهت افقی بوده و بصورت گالری یا راهروئی انجام می شود و به ترتیب که جلو می روند تونل را چوب بست کرده و از ریزش سقف جلوگیری می کنند.
گودبرداری در زمین های صخره ای یا تخته سنگی
تخته سنگ های نرم و خاک رس های محکم و سفت و سنگ آهک و گچ و نظایر آنها که در نتیجه برخورد با آهن تولیدجرقه نکنند بوسیله کلنگ و دیلم و نظایر آن کنده می شوند.
ولی تخته سنگ های محکم و فشرده مانند سنگ های مرمر و سنگ های آهکی سیلیسی و سنگ های خارا، بازالت و غیره بوسیله قلم و چکش، مته های برقی کنده می شوند و اغلب بوسیله مته های برقی و مکانیکی سوراخ هایی بطول شصت و به قطر چهار سانتی متر در سنگ ها ایجاد کرده و بوسیله باروت و دینامیت آنها را منفجر کرده و متلاشی می کنند.
گودبرداری به صورت چاه
عمل چاه کنی اگر در زمین های خوب و محکم باشد بدون ایجاد مانع ریزش کننده شروع به زدن و کندن می کنند.
ولی اگر خوب نبوده و ریزش کند عمل کردن بصورت عادی خطرناک خواهد بود. بایستی به ترتیبی عمل را ادامه داد و با مصالح بنایی و چوب بست مانع ریزش خاک شد.
1-ایجاد دیوارهای مانع چوبی
به ترتیبی که کارگر عمل کرده و پیش می رود بصورت استوانه یا مربع بدنه چاه را چوب بست کرده و مانع ریزش خاک می گردد و عمل گود برداری و پایین رفتن را انجام می دهند. مطابق های شکل های زیر یا بسته به نوع زیر زمینی که پایین برده شد چوب بست می ماند ولی اگر ساختمان زمین خیلی بد شد که نتوان از چوب بست کاری استفاده کرد در این صورت مطابق شکل عمل میکنیم بدین ترتیب که قبلاً کادر را در زمین قرار داده و تخته ها را پشت آن می کوبند و در پناه این تخته ها عمل چاه زنی را ادامه می دهند. تا به سطح برسند پس از آن کادر دیگری را در داخل چاه قرار داده و دو مرتبه شروع به تخته کوبی پشت کادر می کنند. و بدین ترتیب کمکم به پایین می روند و عمل چاه کنی را به پایان می رسانند.
گود برداری در زمین های خوب
در صورتی که زمین خوب باشد و ریزش نداشته باشد بطور عمودی شروع به کندن محل پی سازه ها می کنند و پس از رسیدن به کف مورد نظر جای پی های ساختمان را گود برداری می کنند به طوری که از نقشه ها نمایش داده شده پی کنی را بیشتر از حد ساختمان در نظر می گیرند.(در صورتی که ابعاد زمین اجازه دهد و اطراف ساختمان آزاد باشد) معمولاً فاصله ای که برای کار کردن کارگر و بنا در نظر گرفته می شود حدود 60 سانتی متر است. ولی اگر مجاور ساختمان دیگری باشد در این صورت به روش دیگری که در اصل پی سازی به آن اشاره خواهد شد عمل نمایند.
گود برداری در زمین های ریزش دار
در صورتی که زمین مورد نظر دارای خاک خوب و مناسبی نباشد و ریزش کند موقع گود برداری بدنه های گود برداری را شیب شیب می دهند تا از ریزش خاک به محوطه ساختمان جلوگیری شود و این شیب ها بسته به طبیعت زمین متفاوت خواهند بود.
در زمین های معمولی حد این شیب α می باشد مانند شکل (a) هرگاه پس از گود برداری محل زمین خوب نرسند موقع در آوردن جای پی ها نیز همین شیب را در نظر می گیرند مطابق شکل (B) و یا از چوب بست از ریزش خاک جلوگیری می کنند.
از زمین هایی که ریزش داشته باشند و زمین های اطراف آن نیز یه سایرین تعلق داشته باشند و نتوان با سطح شیب دار گودبرداری نمود در این صورت بایستی از چوب بست استفاده نمود که بصورت های مختلف انجام می گیرد.
در زمین هایی که آب در سطح بالا باشد ممکن است موقع گودبرداری یا پی کنی، آب در محل ساختمان پر شود، در این صورت عملیات ساختمانی مشکل خواهد بود.از این لحاظ بایستی روش خاصی را در نظر گرفت که روش های زیر چند نمونه از آن است:
الف-اگر مقدار آب در محل کار زیاد نبوده و عمق پی و محل گود برداری خیلی پایین نرفته باشد در سطح پی ها و یا گود ، مبادرت به حفر گودال و یا چاله می کنند تا آب در داخل جمع شده و سپس آب جمع شده در گودال را بوسیله دست یا پمپ بخارج هدایت می کنند.
ایجاد دیوار های مانع چوبی
معمولاً تخته های مورد استفاده برای این کار از جنس خوب و محکم استفاده می شود که دارای ضخامت 4 الی 5 سانتی متر است و آنها را در داخل ریل هائی عمود قرار داده و در زمین می کوبند. ارتفاع آن بسته به عمق محل گود برداری دارد و عمل کوبیدن آنها بوسیله چکش های برقی و مکانیکی صورت می گیرد و دو سر تخته ها نیز با ورقه فولادی پوشانده می شود تا در اثر ضربات چکش با اصطکاک با زمین خراب نشوند.
پس از عمل گودبرداری ساختمان فونداسیون انها را با جرثقیل بالا می کشند و در صورت لزوم و حالت های خاصی که مثلاً فشار آب زیاد باشد برای همیشه در زمین می ماند.
دیوارهای مانع چوبی با پله (یک جداره)
بدین ترتیب صورت می گیرد که دو ردیف ستون هایی موازی هم در زمین می کوبند و هر ردیف را نیز با دیوارهای چوبی به ترتیبی که در بالا ذکر شد تخته کوبی می کنند، فاصله دیوارهای دو ردیف موازی عبارت است از ضخامت پی و دیوار باضافه حاقل ضصت سانتی متر از هر دو طرف برای محل کار کردن کارگر پس از اینکه دیوارهای دو ردیف به هم کوبیده شد از قسمت بالا دیوارها را به هم اتصال می دهند و سپس شروع به عملیات خاکبرداری و عمل گود برداری می کنند.
دیوارهای مانع دو جداره یا صندوقی
نقاطی که آب های زیر زمینی فراوان باشد برای جلوگیری بیشتر از نفوذ آب دیوار های چوبی را دو ردیف مطابق آنچه در بالا ذکر شد می کوبند و سپس بین دو دیوار را از گل رس آماده شده و یا عایق پلاستیکی دیگر پر نموده که عمل در قشرهای 25 تا 30 سانتی متر می باشد و یا تخماق کوبیده میشود. پس از آن عمل گود برداری را انجام می دهند.
ارتفاع گود برداری بستگی مستقیم به محاسبه و وزن های بدست آمده دارد هر چه وزن و نیروهای وارده بر زمین سنگین باشد برای اطمینان خاطر از مقاومت زمین و تحمل آن در برابر کلیه های فشار های وارده گودبرداری را ادامه می دهند تا به زمینی با مقاومت دلخواه برسند.
3