فیبر نوری و ارتباطات زیرساخت



فیبر نوری و ارتباطات زیرساخت

فهرست مطالب:

فیبر نوری چیست؟

تاریخچه فیبر نوری

سیستم های مخابراتی فیبر نوری

فیبر نوری در ایران

اهداف اجرای طرح فیبر نوری

مزایای فیبر نوری

شبکه ملی فیبر نوری ایران

رویکردهای فنی فیبر نوری در ایران

تار DSF مطابق با استاندارد G.653

تار NZDSF مطابق با استاندارد G.655

فیبر نوری چیست؟
فیبر نوری یا تار نوری(Optical Fiber) رشته باریک و بلندی از یک مادّهٔ شفاف مثل شیشه یا پلاستیک است که می تواند نوری را که از یک سرش به آن وارد شده، از سر دیگر خارج کند. فیبر نوری داری پهنای باند بسیار بالاتر از کابل های معمولی می باشد، با فیبر نوری می توانیم تلویزیون، تلفن، ویدیو کنفرانس و داده های دیگر را به راحتی با پهنای باند بالا تا ۱۰ گیگابیت انتقال داد.

تاریخچه فیبر نوری
اولین کسانی که در قرون اخیر به فکر استفاده از نور افتادند، انتشار نور را در جو زمین تجربه کردند. اما وجود موانع مختلف نظیر گرد و خاک، دود، برف، باران، مه و… انتشار اطلاعات نوری در جو را با مشکل مواجه ساخت. بعدها استفاده از لوله و کانال برای هدایت نور مطرح گردید. نور در داخل این کانالها بوسیله آینه ها و عدسی ها هدایت می شد، اما از آنجا که تنظیم این آینه ها و عدسی ها کار بسیار مشکلی بود این کار نیز غیر عملی تشخیص داده شد و مردود ماند.
شاید اولین تلاش در سیر تکاملی سیستم ارتباط نوری به وسیله الکساندر گراهام بل صورت گرفت که در سال ۱۸۸۰، درست ۴ سال پس از اختراع تلفن، اختراع تلفن نوری (فوتوفون) یا سیستمی که صدا را تا فواصل چندین صد متر منتقل می¬کرد، به ثبت رساند. تلفن نوری بر مبنای مدوله کردن نور خورشید بازتابیده با به ارتعاش در آوردن آینه ای کار می کرد. گیرنده یک فتوسل بود. در این روش نور در هوا منتشر می شد و بنابراین امکان انتقال اطلاعات تا بیش از ۲۰۰ متر میسر نبود. به همین دلیل، اگرچه دستگاه بل ظاهراً کار می کرد اما از موفقیت تجاری برخوردار نبود.
ایده استفاده از انکسار (شکست) برای هدایت نور (که اساس فیبرهای نوری امروزی است) برای اولین بار در سال ۱۸۴۰ توسط Daniel Colladon و Jacques Babinet در پاریس پیشنهاد شد. همچنین John Tyndall در سال ۱۸۷۰ در کتاب خود ویژگی بازتاب کلی را شرح داد: "وقتی نور از هوا وارد آب می شود به سمت خط عمود بر سطح خم می شود و وقتی از آب وارد هوا می شود از خط عمود دور می شود. اگر زاویه ی پرتو نور با خط عمود در تابش از داخل آب بزرگتر از ۴۸ درجه شود هیچ نوری از آب خارج نمی شود در واقع نور به طور کامل از سطح آب منعکس می شود. زاویه ای که انعکاس کلی آغاز می شود را زاویه بحرانی می نامیم".
کاکو و کوکهام انگلیسی برای اولین بار استفاده از شیشه را بعنوان محیط انتشار مطرح ساختند. آنان مبنای کار خود را بر آن گذاشتند که به سرعتی حدود ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه و بیشتر بر روی محیط های انتشار شیشه دست یابند. این سرعت انتقال با تضعیف زیاد انرژی همراه بود. این دو محقق انگلیسی، کاهش انرژی را تا آنجا می پذیرفتند که کمتر از ۲۰ دسی بل نباشد. اگر چه آنان در رسیدن به هدف خود ناکام ماندند، اما شرکت آمریکائی (کورنینگ گلس) به این هدف دست یافت. در اوایل سال ۱۹۶۰ میلادی با اختراع اشعه لیزر ارتباطات فیبرنوری ممکن گردید. در سال ۱۹۶۶ میلادی، دانشمندان در این نظریه که نور در الیاف شیشه ای هدایت می شود پیشرفت کردند که حاصل آن از کابلهای معمولی بسیار سودمندتر بود. چرا که فیبرنوری بسیار سبکتر و ارزانتر از کابل مسی است و در عین حال ظرفیت انتقالی تا چندین هزار برابر کابل مسی دارد.
توسعه فناوری فیبرنوری از سال ۱۹۸۰ میلادی به بعد باعث شد که همواره مخابرات نوری بعنوان یک انتخاب مناسب مطرح باشد. تا سال ۱۹۸۵ میلادی در دنیا نزدیک به ۲ میلیون کیلومتر کابل نوری نصب شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
فیبر نوری از پالس های نور برای انتقال داده ها از طریق تارهای سیلکون بهره می گیرد. یک کابل فیبر نوری که کمتر از یک اینچ قطر دارد می تواند صدها هزار مکالمهٔ صوتی را حمل کند. فیبرهای نوری تجاری ظرفیت ۲٫۵ گیگابایت در ثانیه تا ۱۰ گیگابایت در ثانیه را فراهم می سازند. فیبر نوری از چندین لایه ساخته می شود. درونی ترین لایه را هسته می نامند. هسته شامل یک تار کاملاً بازتاب کننده از شیشه خالص (معمولاً) است. هسته در بعضی از کابل ها از پلاستیک کا ملاً بازتابنده ساخته می شود، که هزینه ساخت را پایین می آورد. با این حال، یک هسته پلاستیکی معمولاً کیفیت شیشه را ندارد و بیشتر برای حمل داده ها در فواصل کوتاه به کار می رود. حول هسته بخش پوسته قرار دارد، که از شیشه یا پلاستیک ساخته می شود. هسته و پوسته به همراه هم یک رابط بازتابنده را تشکیل می دهند که با عث می شود که نور در هسته تا بیده شود تا از سطحی به طرف مرکز هسته باز تابیده شود که در آن دو ماده به هم می رسند. این عمل بازتاب نور به مرکز هسته را (بازتاب داخلی کلی) می نامند.

فیبر نوری
قطر هسته و پوسته با هم حدود ۱۲۵ میکرون است (هر میکرون معادل یک میلیونیم متر است)، که در حدود اندازه یک تار موی انسان است. بسته به سازنده، حول پوسته چند لایه محافظ، شامل یک پوشش قرار می گیرد.
یک پوشش محافظ پلاستکی سخت لایه بیرونی را تشکیل می دهد. این لایه کل کابل را در خود نگه می دارد، که می تواند صدها فیبر نوری مختلف را در بر بگیرد. قطر یک کابل نمونه کمتر از یک اینچ است.
از لحاظ کلی دو نوع فیبر وجود دارد: تک حالتی و چند حالتی. فیبر تک حالتی یک سیگنال نوری را در هر زمان انتشار می دهد، در حالی که فیبر چند حالتی می تواند صدها حالت نور را به طور هم زمان انتقال بدهد.

سیستم های مخابراتی فیبر نوری
گسترش ارتباطات راه دور و راحتی انتقال اطلاعات از طریق سیستم های انتقال و مخابرات فیبر نوری یکی از پر اهمیت ترین موارد مورد بحث در جهان امروز است. سرعت دقت و تسهیل از مهم ترین ویژگی های مخابرات فیبر نوری می باشد. یکی از پر اهمیت ترین موارد استفاده از مخابرات فیبر نوری آسانی انتقال در فرستادن سیگنال های حامل اطلاعات دیجیتالی است که قابلیت تقسیم بندی در حوزه زمانی را دارا می باشد. این به این معنی است که مخابرات دیجیتال تامین کننده پتانسیل کافی برای استفاده از امکانات مخابره اطلاعات در پکیج های کوچک انتقال در حوزه زمانی است. برای مثال عملکرد مخابرات فیبر نوری با توانایی ۲۰ مگا هرتز با داشتن پهنای باند ۲۰ کیلو هرتز دارای گنجایش اطلاعاتی ۰٫۱٪ می باشد. امروزه انتقال سیگنالها به وسیله امواج نوری به همراه تکنیک های وابسته به انتقال شهرت و آوازه سیستم های انتقال ماهوارهای را به شدت مورد تهدید قرار داده است. دیر زمانی ست که این مطلب که نور می تواند برای انتقال اطلاعات مورد استفاده قرار گیرد به اثبات رسیده است و بشر امروزه توانسته است که از سرعت فوق العاده آن به بهترین وجه استفاده کند. در سال ۱۸۸۰ میلادی الکساندر گراهام بل ۴ سال بعد از اختراع تلفن موفق به اخذ امتیاز نامه خود در زمینه مخابرات امواج نوری برای دستگاه خود با عنوان فوتو تلفن گردید. در ۱۵ سال اخیر با پیشرفت لیزر به عنوان یک منبع نور بسیار قدرتمند و خطوط انتقال فیبرهای نوری فاکتورهای جدیدی از تکنولوژی و تجارت بهتر را برای انسان به ارمغان آورده است. مخابرات فیبر نوری ابتدا به عنوان یک مخابرات از راه دور قرار دادی تلقی می شد که در آن امواج نوری به عنوان حامل یک یا چند واسطه انتقال استفاده می شد. با وجود آنکه امواج نوری حامل سیگنالهای آنالوگ بودند اما سیگنالهای نوری همچنان به عنوان سیستم مخابرات دیجیتال بدون تغییر باقی مانده است. از دلایل این امر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1) تکنیکهای مخابرات در سیستم های جدید مورد استفاده قرار می گرفت.
2) سیستم های جدید با بالاترین تکنولوژی برای داشتن بیشترین گنجایش کارآمدی سرعت و دقت طراحی شده بود
3) انتقال به کمک خطوط نوری امکان استفاده از تکنیک های دیجیتال را فراهم می ساخت.

کابل زیر دریایی فیبر نوری

این مطلب نیاز انسان را به دسترسی به مخابره اطلاعات رابه صورت بیت به بیت پاسخگو بود.
* توانایی پردازش اطلاعات در حجم وسیع: از آنجایی که مخابرات فیبر نوری دارای کارایی بالاتری نسبت به سیم های مسی سنتی هستند بشر امروزی تمایل چندانی برای پیروی از سنت دیرینه خود ندارد و توانایی پردازش حجم وسیعی از اطلاعات در مخابره فیبر نوری او را مجذوب و شیفته خود ساخته است.
* آزادی از نویزهای الکتریکی: بافت یک فیبر نوری از جنس پلاستیک یا شییشه به دلیل رسانندگی انتخاب می شود. در نتیجه یک حامل موج نوری می تواند از پتانسیل موثر میدان های الکتریکی در امان باشد. از قابلیت های مهم این نوع مخابرات می توان به امکان عبور کابل حامل موج نوری از میان یک میدان الکترومغناطیسی قوی اشاره کرد که سیگنالهای نام برده بدون آلودگی از پارازیت های الکتریکی و یا سیگنالهای مداخله گر به حد اکثر کارایی خود خواهند رسید.

فیبر نوری در ایران
سرعت تحولات و پیدایش فناوری های نوین ، تنوع خدمات پیشرفته و تقاضای فزاینده برای این خدمات ، لزوم استفاده بهینه از منابع مالی و انسانی و گسترش روز افزون بازار رقابت ، موجب گردیده تا نگرش به صنعت مخابرات در قیاس با سایر صنایع متفاوت باشد . این نگرش هوشمندانه مبین این واقعیت است که فناوری اطلاعات و ارتباطات ، نیروی محـرکـه تــوسعه در همه ابـعـاد اسـت و ایـن مـهم ، ضـرورت های توسعه را متجلی می گرداند.
در این راستا شرکت ارتباطات زیرساخت در برنامه های پنجساله، توسعه شبکه های مخابراتی مبتنی بر فناوری نوری را در دستور کار خود قرار داد.

اهداف اجرای طرح فیبر نوری
1) پاسخ دهی به نیازهای ارتباطی برنامه های توسعه ی کشور
2) بستر سازی برای حضور شرکت های دولتی و غیر دولتی در بازار مخابرات
3) سوق دادن جامعه به سمت جامعه اطلاعات
4) سرعت بخشیدن به توسعه اقتصادی و اجتماعی
5) ارائه خدمات مورد نیاز جامعه در حد مطلوب
6) رفع موانع و تنگناها برای پیاده سازی دولت الکترونیکی
7) حضور موثر در دهکده جهانی
8) ایجاد زیرساخت لازم برای تجارت الکترونیکی
9) ایجاد شاهراه ارتباطی جهت حمل ترافیک
10) ایجاد قطب ارتباطات منطقه ای در داخل کشور و تقویت توان راهبردی
11) امکان حضور گسترده و فعال در تمام نقاط کشور از طریق نقاط حضور (POP )
12) حضور در بازار رقابتی
13) امکان دسترسی به شبکه های نوری یکپارچه
14) ایجاد شبکه یکپارچه مخابراتی توسعه پذیر و قابل انعطاف

مزایای فیبر نوری
برای نیل به اهداف فوق ، نیاز به بستر مخابراتی با پهنای باند وسیع و مطمئن است . در این راستا فیبر نوری با مزایای زیر به کار گرفته شد.
1) تضعیف پایین
2) قیمت تمام شده مناسب
3) سهولت کار کابل کشی به دلیل سبک بودن
4) عدم نویز پذیری
5) عدم تاثیر ناپذیری از عوامل خارجی ( مانند میدانهای الکتریکی و مغناطیسی )
6) امنیت بالا به علت شنود ناپذیری (در مقابل سیستم های رادیویی)
7) عدم همشنوایی
8) پهنای باند وسیع و مطمئن
9) شبکه سازی مطمئن با قابلیت انعطاف
10) قابلیت ایجاد شبکه همگرا
لذا اکنون امکان ارائه خدمات مختلف در هر زمان و در هر مکان و برای هر کس فراهم آمده است.
شبکه یکپارچه نوری ایران با پهنای باندی در حدود ترا هرتز ( Tr Hz ) متشکل از بزرگراه هایی برای ارسال و دریافت بهنگام اطلاعات است. بطوریکه بدون وجود این فناوری دقیق و حساس ، امکان ارائه خدمات چندرسانه ای میسر نیست . با وجود شبکه یکپارچه نوری ایران ، می توان حجم اطلاعات بسیار زیادی را جابجا نمود و شرکت ارتباطات زیرساخت ایران با استفاده از توانمندی های آن قادر است بعنوان قطب مخابراتی در منطقه عمل نموده و کشورهای مختلف همسایه را نیز به هم متصل سازد.

شبکه ملی فیبر نوری ایران
خدمات مخابراتی از اجزاء عمده اقتصاد ملی و جهانی بشمار می روند زیرا علاوه بر
سود آوری هنگفت نقش اساسی و محوری در ارتقاء سطح اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ایفا می نمایند . به همین دلیل شرکتهای بسیاری راغب به سرمایه گذاری در بخشهای مختلف شبکه مخابرات گردیده اند. این سرمایه گذاریها گردش مالی مطلوب، ارائه خدمات متنوع وگسترده ، تبعات اجتماعی مانند ایجاد اشتغال ، بهبود وضع بهداشت و درمان ، ارتقاء سطح دانش عمومی و تخصصی ، امنیت ، صرفه جویی در وقت و انرژی و … بسیاری دیگر را در پی دارند.
با توجه به اینکه شبکه یکپارچه نوری ایران واسط میان شبکه های محلی، شهری و منطقه ای است بخش مهمی از خدمات قابل ارائه از طریق شبکه ی نوری ایران مستلزم پیش بینی و عرضه این سرویس ها در LAN ها و شبکه های شهری متصل به شبکه یکپارچه نوری ایران است که عبارتند از:
* ارسال داده با سرعت بالا
* تلفن تصویری
* ویدئو بر اساس تقاضا Video on – demand
* پزشکی از دور
* آموزش از دور
* اینترنت پرسرعت
* ارسال متن ( Text )
* کنترل خانه از دور
* ارسال فایلهای با حجم زیاد
* ویدئو کنفرانس
* بانکداری الکترونیکی
* خرید از دور
* خدمات صوتی با کیفیت بالا
* خدمات چند رسانه ای ( Multi Media )
* ارائه پهنای باندهای مختلف به متقاضیان بر اساس درخواست آنها

رویکردهای فنی فیبر نوری در ایران
برای ایجاد یک شبکه مخابرات نوری کارآمد و نیل به اهداف برشمرده ، بایستی موارد زیر در نظر گرفته شود:
1) رعایت استاندارد های بین المللی
2) استفاده از تجهیزات منطبق بر فناوری های روز
3) رعایت اصول صحیح شبکه سازی
4) استفاده مناسب از برنامه های نرم افزاری برای طراحی شبکه
5) بهره گیری از نیروی انسانی متخصص ، آموزش دیده و کارآمد
در این راستا مشخصات تارهای به کار گرفته شده در شبکه فیبرنوری کشور در برنامه های توسعه در مقاطع زمانی مختلف، با توجه به استانداردها و فناوری روز و متناسب با توانایی تولید تجهیزات مخابراتی مربوطه انتخاب گردید که به شرح ذیل می باشد :

تار تک مد single mode fiber (S . M) مطابق با استاندارد G.652 :
اولین تار نوری که به طور فراگیر درشبکه های مخابراتی مورد استفاده قرارگرفت ، تارنوری SM براساس توصیه G. 652 اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU-T) است . این تار در پنجره 1330 nm دارای پاشندگی صفر بوده و حداقل تضعیف آن در پنجره 1550 nm است . نکته قابل ذکر این است که درپنجره 1550 nm علیرغم تضعیف کم ، پاشندگی درآن زیاد بوده و در پنجره 1330 nm علیرغم پاشندگی صفر، دارای تضعیف بالاتری است. این نوع تار جهت کار درپنجره 1330 nm طراحی شده است وبا توجه به مسافت و نرخ بیت ارسالی روی آن درسالهای اولیه استفاده از تارنوری کاربرد فراوانی داشته است به طوریکه بخش اعظمی از شبکه های موجود مخابراتی از این نوع تار استفاده می نمایند و َدربرنامه پنج ساله اول توسعه نیز از این نوع تار استفاده گردیده استَ .
با توجه به مقدار تضعیف این تار درپنجـره 1330 nm کــه محدودیــت فاصله را درپی دارد اسـتـفـاده از پـنـجـره 1550 nm به طور روز افزونی افزایش یافت . ولی به دلیل پاشندگی بالائی این نوع تار دراین
پنجره ( شکل 1 ) وافزایش نرخ بیت های ارسالی ، عامل محدودکننده پاشندگی نیز خود را نشان داد.به این دلیل طراحان وتولیدکنندگان فیبرنوری ، فیبرنوری جدیدی را طرح نمودندکه ضریب پاشندگی آن در پنجره 1550 nm صفر بود ، به عبارت دیگر ضریب پاشندگی صفر از پـنجـره 1330 nm بـه پـنجـره 1550 nm منتقل گردید ، به همین دلیل به این تار جدید DSF (Dispersion -shifted -fiber) می گویند .

شکل 1 : ( نمایش پاشندگی برحسب طول موج تار SM )

تار DSF مطابق با استاندارد G.653 :
با توجه به اینکه فیبرنوری درپنجره 1550 nm، تضعیف کمتری نسبت به پنجره 1330 nm دارد (شکل 2) استفاده از این پنجره توجه استفاده کنندگان را جلب نمود و تولید ادوات و تجهیزات نوری دراین پنجره افزایش چشمگیری پیدا کرد . به طوریکه در طول چند سال پنجره 1550 nm درکاربردهای مخابراتی از اهمیت ویژه ای برخوردارشد .
این تار نوری با توجه به افزایش بیت ریت ارسالی وطول مسیر ، توسط طراحان ارائه ودر شبکه های مخابراتی برای فواصل طولانی مورد استفاده قرار گرفت .

شکل 2 : مشخصه پاشندگی تار DSF و SM
شکل 2 مشخصه پاشندگی این تاررابرحسب طول موج و مشخصه تار SM استاندارد را نشان می دهد . نیاز روزافزون به ظرفیت زیاد و محدودیت فناوری همتافتگری تقسیم زمانی TDM (Time Division Multiplexing) طراحان سیستمهای مخابــراتی را بــه سـمـت استـفـاده ازفناوری جــدیــدی بــه نـــام همتافتگری تقسیم طول موج WDM (Wave Length Division Multiplexing) و Dense -WDM سوق داد .
در این فناوری امکان ارسال ، دریافت و یا ارسال و دریافت همزمان چند طول موج نوری بر روی یک تار امکان پذیر است . هر یک از طول موجها را یک کانال نوری می نامند که بطور مستقل اطلاعات مجزایی را حمل می نمایند .

شکل 3: نمایش سیستم همتافتگری فشرده ی تقسیم طول موج DWDM
بدلیل درخواست و کاربرد زیاد فناوری DWDM برروی تار نوری ، به منظور افزایش ظرفیت شبکه های مخابراتی ، محدودیتهایی درانتقال این فناوری از طریق تار DSF بروزنمود . این محدویتها درتار SM استاندارد کمتر از تار DSF بود . لیکن محدویت قبلی تار SM استاندار که همانا پاشندگی زیاد آن دراین پنجره بود کماکان وجود داشت . محدودیت های تار DSF جهت بکار گیری فناوری DWDM بدلیل بروز اثرات غیر خطی شیشه است که این اثرات غیر خطی عبارتند از:
– اختلاط چهار موجی: Four wave mixing (FWM)
– خود مدوله سازی فاز: Self Phase Modulation (SPM)
– مدوله سازی متقاطع فاز: Cross Phase Modulation (XPM)
– پراکنش "رامان" انگیخته: Stimulated Ramman Scattering (SRS)
– پراکنش "بریلویین" انگیخته: Stimulated Brilluin Scattering (SBS)

پدیده ی اختلاط چهار موجیFWM در پاشندگی صفربیشترین تاثیر را خواهد داشت. این پدیده سبب بروز مولفه های نوری ناخواسته (طول موجهای نوری جدید) می گردد که درصورت زیاد بودن تعداد طول موجها و کم بودن فاصله آنها تعداد این مولفه ها و مزاحمت آنها بیشتر می گردد زیرافیلتر کردن طول موجهای مطلوب به سختی انجام شده و گاهاً این طول موجهای ناخواسته دقیقاً روی طول موجهای اصلی قرار می گیرد که به هیچ وجه قابل فیلتر کردن نبوده وسبب هم شنوایی می گردد . به این دلیل تار DSF دارای محدودیت زیادی برای به کارگیری درسیستمهای DWDM است.
خود مدوله سازی فاز SPM پدیده دیگری است که دراثر چگالی نوری زیاد درمحیط انتقال شیشه بوجودمی آید . SPM بدلیل وابستگی ضریب شکست شیشه به توان نوری ودرنتیجه وابستگی سرعت انتقال نور درشیشه به توان آن بوجود می آید . به این ترتیب با تغییر توان نوری تغییرات فازی بوجود آمده دراثر تغییر سرعت به ترتیبی خواهد بود که سبب پهن شدگی پالس می گردد که اصطلاحاً بـــه آن جابه جایی سرخ red-shift و
جابه جایی آبی blue- shift می گویند. این پدیده بیشتر درسیستمهای تک کاناله با نرخ بیت بالا مزاحمت ایجاد می کند.
یکی دیگر از اثـــرات غــیـر خــطی، پدیده مدوله سازی متقاطع فاز (XPM ) است که درسیــستمهای چند کاناله (WDM , DWDM) سبب جفت شدگی فاز ی بین کانالها و پهن شدگی پالس می گردد .
دو پدیده پراکنش نوع SRS و SBS ، بیشتر درزمینه تضعیف انرژی نورانی اثر می گذارد که به علت بالا بودن توان نوری تغذیه شده به فیبر بوجود می آید .
با توجه به محدویتهای برشمرده درفوق طراحان تارنوری، پژوهش گران اقدام به طرح و تولید تار نوری جدیدی به نام تار با جابه جایی پاشندگی غیر صفر NZDSF نمودند که در محدوده 1550nm فاقد پاشندگی صفر بوده و سطح مقطع موثر آن(Core- Effective- Area) نسبت به تار DSF بزرگتر بود .

تار NZDSF مطابق با استانداردG . 655 :
این تار همانطور که از شکل 4 برمی آید ، دارای پاشندگی صفر خارج از پنجره 1550nm است . وبدین ترتیب پدیده FWM درآن حذف می شود . ضمناً بدلیل بزرگ بودن سطح موثر آن بطورکلی اثرات غیر خطی به میزان قابل توجهی درآن کاهش می یاید .

شکل 4: مشخصه تار با جابه جایی پاشندگی غیر صفر NZDSF

کاربرد عمده این تار برای سیـستـمـهای DWDM و WDM است.
لازم به ذکراست براساس این توصیه مجموعه ای از تارهابه نام :
Larg Effective Area Fiber = LEAF
توسط تولید کنندگان مختلف تار نوری طراحی و تولید گردید ه است که هریک دارای خصوصیات ویژه ای بوده و نسبت بهم دارای مزایا و معایبی هستند که ضروری است هنگام بکارگیری این نوع تارها براساس مشخصات سیستم وطرحهای مربوطه تارمناسب انتخاب گردد .
درضمن برخی از تولید کنندگان تار نوری ، تحقیقاتی درراستای حذف یون OH انجام داده اند به ترتیبی که در شکل 5 منحنی تضعیف تارنوری ( 5 – الف ) به منحنی (5 – ب ) تبدیل شده وتضعیف این تارها در محدوده مربوطه به میزان قابل توجهی کاهش یافته است به طوریکه این تارها دارای ضریب تضعیف حدود 0.17 dB/km می باشند .

شکل 5: منحنی تضعیف تار نوری

لازم به توضیح است که در بخشی از برنامه دوم توسعه و در کل برنامه سوم از تارهای NZDSF استفاده گردیده است .
1